Regesta regni Hierosolymitani (MXCVII-MCCXCI).

Gougle

This is adigital copy of a biK)k ihal was presLTVvd for guiiLTalions on library sIil-Ivl-s ru-lbre il was carefully scaniiL'd by Googlu as parl of a projccl

to makc thc world's books discovcrablc onlinc.

Il has survivcd long L-nough for llu- copyrighl lo cspirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is onc that was ncvcr subjccl

to copyrighl or whosc lcgal copyrighl Urrn has cxpircd. Whcthcr abook is in thc public dornaiii may vary country tocountry. Publicdomain books

arc our gatcways to thc past. rcprcscnting a wcalth of history. culturc and knowlcdgc thafs oftcn dillicult to discovcr.

Marks. notations and othcr margiiialia prcscnt in thc original volumc will appcar in this lilc - a rcmindcr of this book's long journcy from thc

publishcr to a library and linally to you.

Usage guidelines

Googlc is proud to partncr with librariL-s u> digili/L- public doniain niaUTials and niakL- Uiltii widcly acccssiblc. Public doniain books bclong to thc
public and wc arc mcrcly llu-ir cuslodians. Nl-vltiIil-Il-ss. this work is cxpcnsivc. so in ordcr to kccp providing ihis rcsourcc. wc havc takcn stcps lo
prcvcnt abusc by coninicrcial parlics. iiicIliJiiil: placing: lcchnical rcstrictions 011 automatcd qucrying.
Wc alsoasklhat you:

+ Make non-commerciai u.se ofthefilvs Wc JcsigncJ Googlc Book Scarch for usc by individuals. and wc rcuucst thal you usc thcsc filcs for
pcrsonal, non-commcrcial purposcs.

+ Refrain from mttomutvil qtterying Donot scnd autoniatcd uucrics of any sort to G(K>glc's systcni: If you arc conducting rcscarch on machinc
translation. optical charactcr rccognition or othcr arcas whcrc acccss to a largc aniount of tcxt is hclpful. plcasc contact us. Wc cncouragc thc
uscofpublic domain matcrials for thcsc purposcs and may bc ablc to hclp.

+ Maintain attribittion Thc Googlc "watcrniark" you scc on cach lilc is csscntial for inforiiiiiig pcoplc about this projcct and hclping thcm lind
additional maturials ihrough Googk' Uook Scarch. Pk-asL- do not rcmovc it.

+ Keep it legal Whatcvcr your usc. rcmcmbcr that you arc rcsponsiblc for cnsuring that what you arc doing is lcgal. Do not assumc that just
bccausc wc bclicvc a b(K>k is in thc public domain for uscrs in thc Unitcd Statcs. that thc work is also in thc public domain for uscrs in othcr
courilrics. Whclhcr a book is slill in copyrighl varius from counlry lo counlry. and wl- can'l offcr guidancL' on wliclhcr any spucilic lisl' of
any spccilic biK>k is allowcd. PkasL- do not assumc that a b(K>k's appL-arancL- in Googlu Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr
anywhcrc in thc world. Copyrighl iiilriiigciiicnl liability can bc quitc scvcrc.

About Google Book Search

GooglL-'s niission is lo organi/c thc world's information and to makc it univL-rsally accL-ssibk- and lisl-1'uI. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs
discovLT Uil' world's books wlulc liclpniL! amhors aiid publishurs ivacli ncw audiuncus. You cau scaivli Lhrough llic liill lc\l of ihis book on llic wcb
al |--.:. :.■■-: / / bQQkj . qooqle . com/|

I

rl

REGESTA

REGNI HIEROSOLYMITANI

(MXCVU— MCCXCI)

REINHOLIJ ROHRICHT.

OENIPONTI

LllikARlA ACADEMICA WAUNERIANA

Ex quo tempore Fridericus Wilkenus illud maximum et praeclaris-
simum opus, quod inscribitur: Geschichte der Kreuzzllge (Leipzig 1807 —
1832, 7 voll. 8°) edidit, bellorum sacrorum historia, quae vel amplitudine
vel doctrina Wilkeni librum aequipararet, conscripta non est, nam viri
docti opus tam arduum et difficile de novo ordiendum et perficiendum
perhorrescentes satis habuerunt, certa quaedam temporum spatia vel partes
libellis et dissertationibus accuratius tractare, quibus bellorum sacrorum
historici futuri utantur, regni vero Hierosolymitani historiam diplomaticam
prorsus neglexerunt. Itaque rem jamdiu desideratam nos efficere conamur
ita, ut liber noster in historia dicti regni illustranda eundem locum obtineat,
quem illius Friderici Btthmeri Regesta imperii in historia imperii illustranda
obtinent. Vellemus eorum formam et dispositionem imitari licuisset, sed
cum spatium perdere nollemus cumque epistulae et chartae non solum
paparum, patriarcharum, archiepiscoporum, episcoporum, abbatum, ordinum
equestrium magistrorum ac fratrum, sed etiam imperatorum, regum, prin-
cipum, comitum, nobilium, consulum, quaecunque ad historiam illorum
temporum pertinent, tam variae et tam multae sint, ut, si has singulas
coordinavissemus, tota materia in plus quam decem partes divisa itaque
nimis discerpta esset, merum chronologicum ordinem sequi malutmus, quo
alii quoque, qui Regesta ediderunt, usi sunt. Quamquam ne horum qui-
dem exemplum ex omni parte sequendum esse statuimus. Primum enim
latino sermone utimur non tam, quod chartae et epistulae maxima ex parte
latine conscriptae sunt, quam quod res eae, quae iis continentur, saepe
non satis accurate in aliam linguam converti possunt. Deinde chartas et
epistulas multo diligentius, quam alias fieri solet, excerpsimus et annotati-
onibus, quae explicandis rebus inserviunt, illustravimus citantes, quae ab
aliis viris doctis vel a nobis ipsis aliis locis ad argumentum pertinentia jam
proposita sunt. Chartarum vero et epistularum delectum adhibendum esse
putavimus, nam si omnes eas, quibus nomen vel loci alicujus Terrae
Sanctae vel clerici militisque in ea constituti memoratur, congessissemus,

solae paparum epistulae librum tantae magnitudinis explevissent, quantae
hic noster est. Pariter epistulas, quibus bella sacra ab occidentalibus pere-
grinis narrantur, et chartae, quae ad Cypri et Armeniae vel privatam ordi-
num equestrium historiam attinent, aut plane omisimus, aut breviter anno-
tationibus attigimus. Hoc tamen confirmamus, nullam rem graviorem et
majorem (exceptis ineditis) nos fiigisse, vel a nobis praetermissam fuisse.
Denique libro nostro indicem personarum, locorum et rerum necnon glos-
sarium addendum esse putavimus sperantes, viros doctos inde magnum
fructum libenter percepturos esse.

Restat, ut viris ornatissimis, quibus a Friderico Btthmero testamenti
exsequendi cura mandata fuit, Dominis Dr. Adolfo de Harnier, regio
justitiae consiliario et Dr. Friderico Schmidt-Polex Francofortiae ad Moenum
constitutis optimas maximasgratias agam, qui ex pecunia, quam Fr. BOhmerus
ad historiam Germaniae fovendam et illustrandam proposuit, libentissime
magnam partem ad hunc librum typis excudendum praebuerunt, praeterea
clarissimo Delaville le Roulx, qui ordinisS.Johannis codicem diplomaticum
editurus aliquot emendationes textuum per S. Paolum editorum nobiscum
benignissime communicavit, denique bibliothecario ornatissimo Parisiensi
Couderc et amico nostro C. Desimoni, archiviorum Liguriae praefecto, qui
chartas ineditas obtulerunt.

BEROLINI, 18 Novembris 1892.

Reinhold Rohricht.

(1097 Sept. exeunt. ?). — (Simeon), patriarcha Hierosolymitanus *), et
Haymarus, de Podio S. Mariae episcopus, christifidelibus in partibus
Aquilonis habitantibus scribunt, quae ipsi praeclare gesserunt (Archives de
TOrient latin I, p. 221, No. 2; cf. p. 152 — 155, No. 90). ||*Idem patriarcha
(med. Octob. ejusdem anni) cum Syriae episcopis graecis et exercitus cruce-
signatorum latinis Occidentalibus nuntiat, quae adhuc gesserunt, et auxi-
lium ab iisdem petit (ibid. I, p. 155 — 159, No. 91). 1

') De eo cf. Hagenmeyer, Gesta Francorum, Heidelberg 1890, p. 481.

( „ Nov. ineunt.). Antiochiae. — *Bohemundus I princeps Rogerio
nuntiat, quomodo Antiochia potitus sit (Archives I, p. 160, No. 93; aliae
ejusdem epistolae fictae memorantur ibid. I, p. 1 5 1, N0.88; p.172, N0.103). 2

( „ Nov.). Edessae. — Thoros, princeps Edessae, Balduinum, fratrem
Godofredi ducis, rogat, ut Edessam occupet contra infideles defendendam
(Archives I, p. 161 — 162, No. 95; cf. p. 147, No 76 — 77). 3

( „ Dec). Cahirae. — Mallik al- Afdal, vezirus Aegypti, crucesignatis
amicissime respondet eosque monet, ut Turcos debellent, necnon legatis
suis concedit, ut cum Latinis foedus contra eosdem faciant (Archives I,
p. 162 — 164, No. 96; cf. p. 146 — 147, No. 75; p. 168, No. 99). 4

( „ Oct. 28 — Jun. 3 1098). In castris Antiochiae. — Principes exer-
citus christianorum Dokakum, principem Damasci, rogant, ut in bello inter
ipsos et Yaghi-Sianum exorto neutrius partes sequatur (Archives I, p. 171,
No. 102). 5

(1098 c. Febr. 15.). Antiochiae. — Yaghi SiSn, princeps Antiochiae,
Kerbogam, principem Mossuliae, rogat, ut sibi auxilium mittat ad christi-
anos debellandos (Archives I, p. 167, No. 98). 6

( „ Jun. 5 — 13). In castris Antiochiae. — Kerbogha, princeps Mos-
suliae, caliphae Bagdadensi et soldano Barkiarok arma peregrinis pauperibus
erepta mittit, ut ostendat, quam facile christiani vinci possint (Archives I,
p. 172 — 173, No. 104). 7

( „ c. Jun. 1 5). Philomelii. — Alexius Comnenus, imperator Con-
stantinopolitanus, MSlikum al- Afdal monet, ne foedus inter ipsum et Latinos
factum servet (Archives I, p. 174 — 175, No. 105). 8

( „ Jun. 29). Antiochiae. — *Tancredus Rogerio Bursae nuntiat,
Kerbogham, principem Antiochiae, a christianis devictum esse (Archives I,
p. 175, No. 106). 9

Rohricht, Regesta. \

2 Regesta

(1098 Jul. ineunt.). Antiochiae. — Bohemundus I, Raymundus de
S. Aegidio, Godofredus de Bulliono dux, et Hugo omnibus christifideli-
bus nuntiant, quod foedus cum Alexio fecerint, quam fortiter Nicaea et
Antiochia potiti infideles apud Dorylaeum et Kerbogham principem fuga-
verint (Archives I, p. 175 — 176, No. 107). 10

( „ post Jul. 1). Antiochiae. — Balduinus de Burgo Manassae, archi-
episcopo Remensi, nuntiat, quomodo christiani Antiochia capta lanceam
sacram repererint et Kerbogham vicerint (Archives I, p. 1 87, No. 118). 11

„ Jul. 14, ind. VI. — Boemundus I, Roberti Guisquardi, ducis
Apuliae, filius, omnibus hominibus Januae in civitate Antiochiae eccle-
siam S. Johannis in strata sitam, qua recto tramite ad basilicam S. Petri
tenditur, cum fundaco, puteo et XXX domibus, quae sunt in platea juxta
praefatam ecclesiam, cum pertinentiis concedit et omnes consuetudines
ususque dimittit. — Boemundus, episcopus Adrianus, Robertus de Surla
Valle x ), Robertus de Anza, Rodulphus Rufus, Boellus de Carrato (Ughelli,
Italia sacra IV, p. 8_|6 — 847; LUnig, Cod. diplom. Ital. II B, p. 2081 —
208?, No. 3 ; Ferrari, La Liguria trionfante, p. 25 ; Negri, Prima crociata,
p. 99 ; Serra IV, p. 147 — 148 ; cf. Fanucci I, p. 142 ; Societa Ligure, Atti I,
p.63 — 64; GestaFrancorum, ed. Hagenmeyer, p. 154; Heydl, p. 134, 150).
») Leg.: Surda valle. 12

( „ Jul.). Antiochiae. — Principes exercitus christianorum Alexio
imperatori nuntiant, se Antiochiam cepisse, rogantes, ut pactum inter ipsos
valens fideliter servet et impleat (Archivesl, p. 177 — 178, No. 109). 13

( „ Sept. 1 1 ). Antiochiae. — Bohemundus I, Raymundus de S.
Aegidio, Godofredus de Bulliono, Robertus de Normannia, Robertus de
Flaadria et Eustachius de Bolonia Urbano II papae nuntiant, quae Nicaea
et Antiochia potiti praeclare gesserunt, necnon Adhemari, S. Apostolicae
legati, mortem l ) supplicantes, ut ipse Antiochiam veniat et ecclesiam S. Petri
accipiat (Archives I, p. 181 — 183, No. 1 14). 14

*) Cujus in locum Urbanus II Daimbertum, archiepiscopum PLsanum, crucc-
signatis misit Octob.-Dec. 1098 (ibid. I, p. 188, No. 1 19).

( „ Sept.). Hasardi. — Omar, ammiratu& de Hasardo, a Godofredo
duce auxilium contra Rodhuanum, principem Aleppiae, petit (Archives I,
p. 181, No. 1 13). || Quod Godofredus eidem promisisse nuntiatur (ibid. I,
183 — 184, No. 115). l r

„ Bajamundo I, domino Antiochiae, Anselmus Rusacherius, Lai
franchus Drubesei, Lambertus Magnus, Conradus, filius Tajonis, Bell
cosa, filius Adelardi, Otho Clericus, Lambertus Medicus, Januenses jura
et pollicentur, se urbem Antiochiam contra unumquemque praeter comi'
S. Egidii tenere ac defendere velle (Ughelli IV, p. 847).

(1099 Jan. 15). Caesareae ad Orontem. — Abu Salim, ammir
Caesareae ad Orontem, suis mandat, ut regionem, per quam christiani
fecturi sint, vastent et deserant (Archives I, p. 191, No. 123).

( „ Jan.). Constantinopoli. — Alexius I imperator Antioch
Latinis occupatam reclamat (Archives I, p. 189, No. 121). || ldem Ra)
dum de S. Aegidio eodem mense et anno monet, ut Laodiceam Andi
Tzintzilucae tradat (ibid. p. 189 — 191, No. 122).

regni Hierosolymitani. 3

(1099 c. Mart. 15). Apud Archam. — Raymundus de S. Acgidio
Godofredum ducem et Robertum de Flandria Gabulum obsidentes rogat,
ut ipsi auxilio veniant (Archives I, p. 191, No. 124). 19

( „ c. April. ro). Apud Archam. — Principes exercitus Latinorum
Alexio imperatori rescribunt, se, quum ipse pactum non fideliter servarit,
Antiochiam eidem reddere minime velle (Archives I, p. 192, No. 125). 20

( „ April.). Hierosolymis. — MSlik al- Afdal, vezirus Aegypti, cruce-
signatis nuntios ipsorum cum exeniis remittit et pacificum ingressum in
urbem Hierosolymorum promittit (Archives I, p. 193, No. 127). 21

( „ Maj. 28). Accon. — Ammiratus Acconensis ammirato Caesariensi
adventum crucesignatorum nuntiat (Archives I, p. 195, No. 130). 22

( „ Jul. ineunt.). Hierosolymis. — Aegyptii a christianis in urbe
obsessi nuntios auxilium petituros emittunt, qui a christianis capiuntur
(Archives I, p. 196 — 197, No. 131 — 135). 23

( „ Jul. ineunt.). Aleppiae. — *Floria, soror Corbaranti, Godofredo
duci Aleppiam occupandam offert (Archives I, p. 197, No. 136). 24

( „ Jul. exeunt.). Hierosolymis. — * Godofredus dux Bohemundo I,
principi Antiochiae, nuntiat, christianos Urbe Sancta fortissime potitos
ipsum regem elegisse (Archives I, p. 197 — 198, No. 137). 25

( „ Aug. ineunt.). Hierosolymis. — Godofredus dux Manassae,
archiepiscopo Remensi, nuntiat electionem suam eumque rogat, ut pro
successu christianorum oret et crucesignatos retardantes ad iter transmarinum
accelerandum impellat (Archives I, p. 198, No. 138). | In eundem modum
eodem mense et anno eidem scribit Arnulfus, patriarcha Hierosolymitanus
(ibid. I, p. 198 — 199, No. 139). Harum epistolarum mentionem facit
Paschalis II (Dec. 1099) epistola ad archiepiscopos, episcopos et abbates
Franciae scripta (Archives I, p. 205 — 206, No. 146; Jaffe - Ltfwenfeld,
No. 5812). 26

( „ Aug. ineunt.). Hierosolymis. — *Godofredus dux plures principes
christianorum in Occidentem reversuros monet, ut sibi contra Aegyptorum
exercitum auxilio veniant (Archives I, p. 199 — 200, No. 141). 27

( „ Aug. exeunt.). In castris Ascalonis. — *Tancredus Rogerio
Bursae victoriam a christianis apud Ascalonem reportatam nuntiat (Archi-
ves I, p. 200, No. 143). 28

( „ Sept.). Laodiceae. — Daimbertus, archiepiscopus Pisanus et
Sedis Apostolicae legatus, episcopi latini Terrae Sanctae, Godofredus de
Bulliono, protector S. Sepulchri, et Raymundus de S. Aegidio Urbano II
nuntiant, quae ipsi Nicaea, Antiochia et Hierosolymis captis usque ad victo-
riam Ascalonitanam in Syria et Terra Sancta egregie gesserunt (Archives I,
p. 201 — 204, No. 144). || Huic epistolae Paschalis 4 Maj. 1 100 respondet
gratulans de victoriis reportatis et commendat Mauritium, episcopum
Portuensem, cui vices suas gerendas commiserat (Archives I, p. 21 1 — 212,
No. 154; Jaffe-LOwenfeld, No. 5835). 29

( „ c. Nov. 1). In insula Rhodi. — Henricus Contarenus, episcopus
de Torcello, et Johannes Michaelis, admirati classis Venetorum, Godo-
fredo de Bulliono, Raymundo de S. Aegidio, Bohemundo I principi et

4 Regesta

Arnulfo, patriarchae Hierosolymitano, nuntiant, se feliciter insulam Rhodum
appulsos sequenti vere in Terram Sanctam profecturos esse (Archives 1,
p. 204, No. 145). || Godofredus (Febr. ineunt. Hierosolymis) Henrico Con-
tareno et Johanni Michaelis respondet (Archives I, p. 210, No. 152). 30

(1100 c. med. Jun.). Joppae. — Godofredus, dux Francigenarum, cum
Venetis Terram Sanctam appulsis, si ab 24 Jun. usque ad 1 5 Aug. auxilium
praestiterint, poJlicetur, se iis in omnibus civitatibus a Francigenis captis
et capiendis ecclesias singulas cum plateis convenientibus ad forum, liber-
tatem et immunitatem concedere et civitatum viribus unitis captarum prae-
dam ita dividere velle, ut Veneti tertiam partem, Francigenae duas haberent,
Tripolim vero, tota praeda aequa portione divisa, totam Sancto Marco adju-
dicatum iri, si quotannis «pro recognitionis memoria sanctique loci re-
verentia Hierosolymam aliquid honestatis insigne transmitterent» ; si vero
forte Venetorum navis periclitetur, ubi Gallorum aliquis dominetur, nun-
quam ei quicquam ablatum, nunquam a naufragis aliquid postulatum iri
(Cornelius, Eccles. Venet. IX, p. 22 — 25 ; Monachi anonymi Littorensis
Historia de translatione SS. Magni et Nicolai ed. Riant in Recueil d. histor.
d. croisades, aut. occid. V, p. 272 [fragmentum hoc loco primum editum];
cf. Chron. Danduli in Muratori SS. XII, p. 258; Kugler, Bohemund und
Tancred, p. 63; Heyd, Hist. I, p. 136). jj Hoc privilegium Godofredus dux
paulo ante mortem suam (18 Jul. 1 100) confirmat (Monach. Littor., p. 275).
Alio privilegio Venetiani Caipham paulo post (6 Dec. 1 1 00 ; cf. ibid.,
p. 277 — 278) captam, «quae alio nomine Porphiria dicitur» et, Godofredo
mortuo, immunitatem accepisse dicuntur (Chron. Danduli, p. 258; Lauren-
tius de Monacis V, p. 83 — 84; Lebret I, p. 286; Tafel-Thomas, Urkun-
den I, p. 64 — 65, No. 28), quod Balduinus I, fortasse post captionem urbis
Acconis (26 Maj. 1104), confirmavit (Tafel-Thomas I, p. 66, No. 30; ct.
Heyd I, p. 151). Primus Venetianorum ultramarinorum consul fuisse dicitur
Teorilo Zeno (Tafel-Thomas I, p. 77 — 78, No. 27; cf. Foscarini, Della
letteratura Veneziana 1854, p. 25). 31

( „ Jul. exeunt.). Hierosolymis. — Daimbertus, patriarcha Hiero-

solymitanus, l ) Bohemundum I, principem Antiochiae, rogat, ut ecclesiae

Hierosolymitanae post mortem Godofredi ab hominibus Guarnerii de

Gray oppressae auxilio veniat (Archives I, p. 213, No. 156). j, Prutz in

N. Archiv VIII, p. 1 30, Wolff, KGnig Balduin I, p. 2 et Kugler, Albert von

Aachen, p. 248 — 250 epistolam nostram fictam esse putant, sed Kllhn,

Gesch. d. latein. Patriarchen, p. 58 — 67 cum Henrico de Sybel authentiam

ejusdem defendit. 32

l ) De quo R6hricht in ZDPV. X, p. 7 ; Annales Pisani in Mon. Germ. SS.
XIX, p. 239; Jaffe - Ltfwenfeld, No. 5857, 6009; Kugler, Albert von Aachen,
p. 227—228,207—299, 355 — 359- Epistolam ab Ivone Carnotensi ad Daimbertum
datam cf. in Migne, Patrol. far. CLXII, p. 1 n, No. 93. De patriarchis Hieroso-
lymitanis cf. Acta SS. Maj. III, p. XLV— LIa, 58—59; Octob. IX, p. 477— 481 ;
Baluze, Miscellan. ed. Mansi I, p. 440; Annales de la mission de N. Dame de
Sion, 1880, No. 14; A. Roshdestwin, Die Lateiner im Patriarchat von Jerusalem
im XII. Jahrhundert (Wera i Resum, 1880, XII, p. 781— 817; XV, p. 129—157).

( „ Aug. — Sept.). Antiochiae. — Balduinus de Burgo, ut videtur,
Manassae, archiepiscopo Remensi, nuntiat, quae crucesignati et in primis dux
Godofredus in primo bello sacro praeclare gesserunt (Archives I, p. 21 3 —
215, No. 157). 33

regni Hierosolymitani.

(1100?). — Balduinus I rex ecclesiae Hierosolymitanae populoque sibi
subjecto obedientiam, justitiam ac pacem facere et observare pollicetur
(Roziere, p. 225, No. 122; Migne, p. 12 15, No. 122). || Jam Godofredus
dux, se vasallum ecclesiae Hierosolymitanae sive patriarchae esse, confirmasse
dicitur (Kllhn, Geschichte d. ersten latein. Patriarchen von Jerusalem, Leipz.
1886, p. 34, 60—62); dicit enim Anonymus saec. XII (VogUe, Les eglises
de la Terre Sainte, p. 433: Godofredus «clavibus acceptis a manu patriar-
chae Daiberti, prout benignius poterat, patriarchatum disposuit et honores
ecclesiarum et non sub regnantis sed sub Deo famulantis titulo primus
apicem conscendere meruit. Voverat autem, si Deus Aschalonem in manu
ejus redderet, totius Jerusalem redditus Deo militantibus in ecclesia S. Se-
pulcri dominoque patriarchae largiturum» (cf. Fretellum apudKuhn, p.64).
Antiochiae quoque principes a patriarcha Antiocheno investituram vexillo
tradito accipere et eidem ecclesiae juramentum fidelitatis praestare semper
debuisse constat ex epistola Gregorii IX (31 Julio 1238), qua (Petrum II),
Tyrensem archiepiscopum, (Radulfum), Acconensem et anonymum Torto-
sanum episcopos monet, ut novum principem ad dictum juramentum
praestandum inducant (Potthast, No. 10628). 34

1101 (Antiochiae). — Tancredus princeps *) consulibus Januensium
vel cui dederint, tertiam partem adjurat redditus Solini, 2 ) quae recte
inde exierit, maris et terrae necnon rugam Antiochiae cum ecclesia S. Jo-
hannis, sicut Bojamundus consignavit, a torrente usque ad rugam Malphi-
tanorum, salva obedientia S. Petri, et secundam partem portus Laodiceae
maris et terrae, rugam cum ecclesia a praedio, ubi puteus est, usque
ad murum portus cum castro S. Eliae et grotis necnon omnium civita-
tum ac portuum auxilio Januensium capiendorum. Insuper in urbe
Gibeleti fundum, scilicet in portu, villam extra eandem sitam et Januenses
eorumque privilegia servare ac tueri promittit. ■ - Guilielmus Carpenter,
Ricardus constabulus, Guilielmus Acatapan, Olivier de Alvei, Tancredus,
Anna, notarius de foro patriarchae, princeps Rogerius. — Radulphus dux,
Adam conestalle, Toroldus vicecomes, Robertus, filius Rostachin, Pontius
de Roca Maura, Guaifredus, filius Ruinfredi, Amefridus Amiral; princeps
Rogerius sacramentum fecit in palatio S. Petri (Federici, Lettere a G. Scioppo,
p. 147; Ughelli IV, p. 847 — 848; LUnig, Cod. diplom. Ital. II B, p. 2079 —
2082, No. 2 ; Banchero, Duomo, p. 222 ; Caffaro 1828, p. 23 ; cf. Fanucci I,
p. 163 — 164; Cafarus, Liberatio Orientis ed. Riant [Rec. d. croisades, aut.
occid.V],p.59, ed. Belgrano I, p. 1 14; Heyd, Histoirel, p. 133 — 134, 150). 35

•) De quo Th. Delbare, Histoire de Tancrede, Paris 1822; de Saulcy in Bibl.
de Tecole des chartes 1842— i&j.3,A IV, p. 302-316,505—515; B. Kugler, Bohemund
u. Tankred, FUrsten v. Antiochien,TUbing. 1862, p.33— 57; Oscar v. Sydow,Tancred.
Ein Lebensbild, Leipzig 1880, 8°. De praedecessore Tancredi cf. btanisl. Prioux.
Gervais de Bazoches, prince et gouverneur de TibeYiade in Bulletin de la Soci&e
arche^ologicjue, Soissons 1865, XIX, p. 351—371, de Tancredi successore Joscellino
ejusque sigillo cf. Schlumberger in Revue numismat. VI. Se'rie, III, p. 463—464.
2 ) Alias portus S. Simeonis nunc as-Suweidrjeh (Heyd I, p. 169).

„ (nooMan. 25 — Aug. 31), ind. VIII. — Tancredus, a duce
Godofrido dominus Tiberiadis et totius Galilaeae constitutus, per manum
abbatis Gerardi ecclesiae S. Salvatoris Montis Thabor omnia, quae antiquitus
possederat, exceptis tantum quibusdam decimis, quae nunc quidem militibus
reservantur, sed tandem ad dictam ecclesiam redibunt, concedit et donat,

6 Regesta

scilicet montem ipsum cum adjacentiis et casalia : Kapharchemme, Kaphar-

septi, Naym, Seiera, Lubie, Arbel et alia bello vastata : Casta, l ) Mesara,

Jubeim, Messa, Endor, Maluf, Elful, Mangana, Cresum, Buria, Capharmata,

juxta flumen Jordanis sita : Huseme, Sesye, ultra idem flumen et adhuc

a Saracenis retenta: Kaharthe, Taletarpe, Perekpayton, Kapharsakai, in

monte Panya Naame, in montanis Suralma de Fuchen. Factum consensu

Balduini I regis et Daiberti patriarchae (Paoli I, p. 200 — 201, No. 156;

cf. p. 536 — 537; Fr. KUhn, p. 69). 36

') Aliud casale Casta villa in territorio Acconensi situm sed a Saracenis
dirutum Nicolaus IV fratribus Templi vendere jubet (Langlois, No. 5209).

1 102 c. — Anselmus, archiepiscopus Cantuarensis, Balduinum I, regem
Hierosolymitanum, monet, ut bene regat exemplum regis christiani proferens
(Epist. lib. IV, No. 9). jj Idem eundem s. a. monet, ut super Jerusalem ter-
renam urbem in hac vita regnet olim in Jerusalem coelesti semper rcgna-
turus (ibid. Iib. IV, No. 37). 37

1103 Jan. 16, luna V, ind. XI, epacta XI, concurr. II (III). In Monte
Peregrino ante portam Tripolensem. — Raimundus, S. Egidii comes, per
manum Richardi cardinalis et Massiiiensis abbatis conventui S. Victoris
Massiliensi medietatem civitatis Gibellet donat et confirmat precibus Wil-
Ielmi, Arvernensis comitis, Biterrensis B. vicecomitis, Massiliensis Aicardi,
Narbonensis Berengarii. — Arvernensis Willelmus II comes, Bernardus
vicecomes, Aicardus, Berengarius Narbonensis, Willelmus Ugonis, Petrus,
episcopus Glandensis, Arbertus , S. Errardi abbas , Poncius Grillonensis,
Willelmus Petri, Berengarius Willelmus, Aicfredus, quorum signa viderunt
Durandus et Raimundus, qui chartam fecit, monachi, Bertrandus et Stepha-
nus, clerici (Vaissete, Histoire de Languedoc [ed. 2] V, p. 779 — 78 1 , No. 414;
Martene, Ampl. Coll. I, p. 600 — 602; Baluze, Histor. Arvern. probat. II,
p. 57 ; Ruffi, Histoire des comtes de Provence, p. 64 — 65 ; Lois [ed. Beugnot]
II, p. 479 — 480, No. 1 ; Guerard, Cartulaire de S. Victor de Marseille, Paris
1857, II, p. 1 5 1 — 1 52, No. 802 ; Migne, Patrolog. lat. CLV, p. 483 — 485 ;
cf. Archives d. miss. scientif. 1 857, p. 3 56 ; Heyd I, p. 1 39). || Haec charta per-
tinet ad expeditionem a. 1 1 02 contra Gibeletum factam sed non prospere
finitam (cf. v. Sybel in Schmidt, Zeitschr. f. Geschichtswissensch. III, p. 62 ;
Kugler, Bohemund u. Tankred, p. 68; Heyd, 1. c); Gibeletum (alias Gibelet,
Gibellus minor, Gabulum et discernendum ab urbe : Gibel, Gibellus magnus)
28 Aprili 1 104 captum est (Heyd I, p. 169). 38

„ Jul. 29, ind. XI. Laterani. — Paschalis II Giraldo, l ) Montis
Thabor archiepiscopo, ejusque successoribus archiepiscopatum totius
Galilaeae et Tiberiadis ac pallium concedit et confirmat necnon omnia
praedia et casalia, quamvis major pars eorum tyrannide Turcorum com-
primatur, in protectionem Sedis Apostolicae suscipit, quorum nomina sunt:
Boria (Bor) ad pedem ipsius Montis Thabor, Damia, Saronia, Cafarsech
(Capharseth), Lubia, Sisara, Casta, Capharkeme, Messe (Messa), Meschia
(Messchia), Mangana, Capharmaza (Capharmeza), Cafartamara, Endor,
Maluph, Cara, Nurith, Sulem, Elful (Ehul), Eumesara, Naim, Erbeth
(Irbeth), Caimun in terra Acconis, Capharsuma in terra Sur, Desurchaia

l ) De quo Rtfhricht in ZDPV. X, p. 39 ; ceterum cf. de abbatia Ursmar Berlicre,
p. 486—489; de VogUe, Les eglises, p. 352—354. Bullam nostram illustravit
Rtfhricht in ZDPV. X, p. 230-235.

regni Hierosolymitani.

(Desurchaim), 2 ) Alme ad turonem Saphet (Salphet), Alme 3 ) in terra Bellinas,
Neeme in terra Sueta (Sueth), Avarazaar (Avara Haar), Elleerum, Betaras
(Petaras), Arthe, Taletap (Teletap), Capharsalia in terra de grosso villano
(Dogros villano), Aingene, Seecip (Seetip), 4 ) Eusenia (Eusenta), Sesia, 6 )
Elgor, Zepheria in terra Aurarn, Ayn (Aiun) in terra Bethanie (Barnie), Zera,
Alcotein (Alcotaim), Menan (Metaara), Hecdix, Sane Boria (v. LOher, Archival.
Zeitschrift 1883, VIII, p. 96 — 98 in No. 1 ; regestum in Delaville le Roulx,
p. 27; Jaffe-Lflwenfeld No. 5948). || Hoc privilegium Eugenius III (4 Maj.
1 1 46) Pontio, abbati Montis Thabor, confirmat et, a quibus dictae ecclesiae
abbas eligendus eta quo archiepiscopus consecrandus sit, constituit (v. LOher,
Archival. Zeitschr. VIII, p. 99 — 100, No. 2, ubi inter testes legendum est:
Villanus pro : Guillelmus ; regestum in Delaville le Roulx, p. 29; Jaffe-L6wen-
feld N0.89 1 5). Haec duo privilegia per manum Aliotti Uguiccionis, imperiali
auctoritate judicis ac notarii, transscribi faciunt (23 Jul. 1255, ind. XIII. Accon)
Aegidius et Jocelinus, Tyrensis et Caesariensis archiepiscopi (v. LGher,
Archiv. Zeitschr. 1883, VIII, p. 96 — 98, No. i ; v. Pflugk-Harttung, Acta
pontif. Romanorum inedita, 1884, p. 180 — 181, No. 218; regestum in
Delaville le Roulx, p. 27 et 29). 39

2 ) Non Dcr-Suruk quippe nomen recentissimum. 8 ) r Alma (in ZDPV. XIII,
p. 42)? 4 ) Chirbet-lestib seu Thisbe in terra Gilead (ZDPV. XIII, p. 200).
6 ) Chirbet-sQsije seu Hippos (Clermont - Ganneau in Comptes-rendus 1886, XIV,
p. 463—466; cf. ZDPV. XI, p. 236).

1103 (1 102 Sept. 1 — 1 103 Mart. 24), ind. XI. — Ebremarus, patriar-
cha Hierosolymitanus, l ) unicuique canonicorum S. Sepulchri, donec de
possessionibus quandoque praebendas easdem eis perficeret, secundum
gratuitam voluntatem eorum praeter oblationes quasdam et ecclesiam S.
Petri majorem Joppensem cum cimeterio CL bisantios annuales, toti-
dem cantori, primicherio sive magistro scholastico, thesaurario et (post
obitum Arnulfi archidiaconi) subdiacono, praebet (sacristiti vero C), totidem
Arnulfus archidiaconus, quamdiu vixerit, subdiacono, et Balduinus rex I
succentori CL dare promittit 2 ) (Roziere, p. 71 — 72, No. 36; Migne CLV,
p. 11 29 — 1 130, No. 36; cf. Wauters II, p. 15). 40

') De quo Rtfhricht in ZDPV. X, p. 7 ; Wolflf, Ktfnig Balduin I von Jerusalem,
Konigsberg (Diss. inaug.) 1884, p. 16—26; Kugler, Albert v. Aachen, Stuttg. 1885,
p. 294, 355—358 ; Fritz KUhn, Gesch. der latein. Patriarchen von Jerusalem, Leipz.
1886, p. 33, 41 —47, 69. *) De regula et vita canonicorum S. Sepulcri cf. Tardif
in Bibl. de Pecole des chartes C III, p. 513—532.

„ — *Balduinus I, rex Hierosolymitanus, ordinem S. Sepulchri in-
stituisse dicitur privilegio ficto (Helyot, Gesch. der Kloster- und Mtfnchs-
Orden, 1733, versio germanic. II, p. 154 — 155; Hermens, DerOrdenvom
heil. Grabe, Ktfln u. Neuss 7870, p. 12 — 13). 41

1104 Apr. 3. — Evremarus, patriarcha Hierosolymitanus, cum Lam-
berto, episcopo Atrebatensi, confraternitatem init et sigillo confirmat
necnon annulum aureum, II ampullulas cristallinas balsamo plenas ei
transmittit. — In margine legitur: accepta XIII calend. Decembr. (Miraeus
et Foppen, Opera diplom. III, p. 3 1 5 — 3 1 6 ; Baluze, Miscell. ed. Mansi II,
p. 1 48 ; Wilken, Gesch. d. Kreuzz. II, app. 6 ; Migne, Patrol. latin. CLXII,
p. 677, No. 76). || Lambertus paulo post respondit et patriarcham per A.,
archidiaconum Morinensem, salutavit (Migne, 1. c, p. 677 — 678, No. 77). 42

g Regesta

1104. — Balduinus I, rex Hierosolymitanus, ecclesiae B. Laurentii
Januensi donat plateam in Civitate Sancta et Joppae viam, tertiam partem
civitatis Arezus interius cum tertia parte illius terrae, usque quo distenditur
leuga una, et casale in eadem, similiter in civitate Caesareae, tertiam partem
urbis Accon cum tertia parte redditus portus et civitatis necnon illius terrae,
usquequo extenditur leuga una, et CCC bisantios communi rationem ca-
salium in unoquoque anno, tertiam partem uniuscujusque civitatum, ques
rex auxilio Januensium quinquaginta vel plurium ceperit, cum tertia parte
redditus et terrae illarum civitatum, usquequo distenditur leuga una, et
casale unum in unaquaque, quod melius elegerint exceptis duobus, denique
tertiam partem civitatis Babyloniae, *) si eam auxilio ipsorum ceperit, cum
III casalibus melioribus, quae elegerint. De cetero eos eorumque commer-
cium tueri promittit. — Ugo de Tabaria, Ugo de S. Habraam, Gervasius
dapifer, Galterius Mahomet, Fredericus de Corbolio, Peselus vicecomes,
Gaufridus*) de Turre David, Gotman (Liber jurium I, p. 16 — 17, No. 8;
Ughelli, Italia sacra IV, p. 848 — 849 [ad 11 09]; Serra IV, p. 142 — 144;
cf. Cafarus, Liberatio Orientis ed. Riant in Recueil des hist. d. crois., aut.
occid. V, p. 59, not. ; Heyd I, p. 151). 43

! ) Quae ut caperetur jam primo bello sacro milites belli peritissimi postula-
verant (Rtihricht, Amalrich I in Mitth. d. k. k. tfsterr. Instituts ftir Geschichtsforsch.
189 1, p. 437). *) Gumfridus de Turre David? Cf. Alb. Aquens. in Rec. d. hist.
d. crois., aut. occid. IV, p. 621, 632, 637.

1105 Jan. 31, ind. XIII. In Monte Peregrino. — Raymundus, comes
S. Aegidii, in articulo mortis x ) ecclesiae Arelatensi ejusque archiepiscopo
Gibelino poterram de Argentia concedit et sigillo confirmat. — Aiminus,
episcopus Tolonensis, Aicardus de Massilia, Raimundus de Balcio,
decanus de Poscheriis, Bertrandus Porcelletus, Willelmus Arvei, Pontius
de Fos, Rostagnus de Port. Gervila, comitissa et Adefonsus, filius, firmant,
Poncius de Brosio scripsit (Gallia christ. I, instr., p. 97, No. 13; cf. Barthc-
lemy, Invent. chronol. et analyt. d. chartes de la maison de Baux, Marseille
1882, p. 6, No. 27). 44

*) Obiit 28 Febr. 11 05 (Hagenmeyer, Gesta, p. 131 — 132).

„ Maj. 26 (1104). — Balduinus I, rex Hierosolymitanus, Januen-
sibus de expugnatione Terrae Sanctae optime meritis privilegium con-
cedit et sigillo confirmat (Liber jurium I, p. 17, No. 9; Ughelli IV, p. 848;
LUnig, Codex diplom. ltal. II, p. 2081 — 2082, No. 4; Archives d. miss.
scient., 1857, p. 366; cf. Fanucci I, p. 162 — 163; Carlo Pagano, p. 204;
Serra IV, p. 142; Heyd I, p. 137 — 138; Langer, Politische Gesch. Genuas
und Pisas im XII. Jahrh., Leipzig 1882, p. 156). || Tenor hujus privilegii,
quod Balduinus I supra excerpit, Januenses vero pretio II millium aureorum
per Rengherium, artificem Bononiensem, in «circuitu Altaris» templi S. Se-
pulchri Hierosolymitani aureis litteris inscribere fecerunt, est hic : « f Anno
ab incarnatione Domini M. C. V. septimo kalendis junii, presidente Jheroso-
limitane ecclesie domino Daimberto patriarcha, regnante Balduino, tradidit
Dominus civitatem Accou *) per manus servorum suorum Januensium suo
glorioso sepulcro, qui in primo exercitu Francorum venientes viriliter prae-

! ) 26 Maj. 1 104 (Hagenmeyer, Gesta, p. 444; Cafarus, ed. Riant, p. 71).

regni Hierosolymitani.

fuerunt in adquisitione Jherusalem, 2 ) Antiochiae 3 ) etLaodiceeacTortose, 4 )
Solinum autem et Gibelinum 5 ) per se ceperunt, Cesaream 6 ) vero et Assur 7 )
Jherosolimitano Imperio addiderunt. Huic igitur tam gloriose genti Bal-
duinus rex invictissimus dedit in Jherusalem vicum vnum perpetuo jure
possidendum, in Joppa autem alium, tertiam vero partem Cesaree et Assur
quam Ackon» (Cafarus, De liberatione Orientis e3. Belgrano, p. 1 14 — 1 15
(ubi tabula inscriptionis depicta est), p. 113 — 114, 121 — 122, not. 12,
ed. Riant in Rec. d. hist. d. croisades, aut. occid. V, p. 72, not. ; cf. Histor.
regni Hierosol. brevis ed. Belgrano, p. 129; Marquis de Vogue', Les eglises
de la Terre Sainte,p. 221). Ex hac charta alia Balduini I ficta est (Hieroso-
lymis 10 cal. Maj. 1 105), qua Januensibus de captione Caesareae, Ascalo-
nis (!), Solini, Byblii optime meritis eadem jura ac supra conceduntur (Llinig,
Cod. diplom. II, p. 2081 — 2082, No. 4). 45

*) 15 Jul. 1098 (Hagenmeyer, p. 465—466, 481—482; Cafarus, ed. Riant. p. 56,
62—63, ed. Belgrano, p.8— 10, 1 10— 1 1 1, ubi ex Januensibus Guillelmus Embnacus
et frater ejus vocantur). 8 ) 3 Jun. 1098 (Hagenmeyer, p. 301, jio, 400 ; Cafarus,
ed. Riant, p.49— 50, 53, ed. Belgrano, p. 102— 103). 4 ) c. 20 Mart. 1 102 (Hagen-
meyer, p. 427; Cafarus, ed. Belgrano, p. 13—14, 118— 119, ed. Riant, p. 69, 71).
ft ) 28 ApriL 1104 (ibid.). *) 31 Maj. 1103 (Hagenmeyer, p. 486; Cafarus, ed.

Riant, p. 62, 65, ed. Belgrano, p. 9— 1 2). 7 ) 9 Maj. 1 1 o 1 (Cafarus, ed. Riant, p. 62).

1105 (1 104). — Januenses Balduino I regi fidem et opem pollicentur
(Lib. jurium I, p. 17 — 18, No. 10; Ughelli IV, p. 849). 46

1106 (ineunt.). — G(erardus), archiepiscopus Eboracensis, Bohemundo I,
principi Antiochiae in Gallia constituto, scribit, se ipsum in Terram
Sanctam rediturum comitari velle et ejusdem capellani Hugonis fidem et
probitatem laudibus extollit (Liebermann, Quadripartitus, p. 161; cf. Not. 4
et p. 162; Hagenmeyer, Gesta, p. 149). 47

„ 22 Aug. (1 105). — Postquam Raimundus I, olim comes Tripo-
litanus et christianae militiae dux, precibus Johannis, piae memoriae cano-
nici S. Sepulchri, eidem conventui domum quandam in Monte Peregrino
olim paganorum superstitionibus pollutam dedit et, eodem Johanne
rogante, ecclesiam S. Georgii in montanis coram decano de Poscheriis
ejusque capellano Pontio de Grilione, Rostagno de Port et Bernardo, priori
Bethleemitano, donavit et concessit, ut dicti fratres, si Tripolis capta fuerit,
eam, quae post principalem urbis ecclesiam excellentior futura esset, libere
cum redditibus possiderent, qui sustentationi XIII clericorum sufficerent,
nunc Raimundi nepos Guillelmus Jordanis, quae antecessor et avunculus
promiserat, adimplet et villam, quae nuncupatur Buiora, x ) cum pertinentiis
concedit. Factum sub testimonio universi populi ad de(di)cationem eccle-
siae S. Sepulchri, quae est in Monte Peregrino, congressi per comitem
Guillelmum coram Aicardo, scilicet Arelatensi et decano de Poscheriis,
Stephano de Brino, Gaufrido de Pennis, Willelmo Petri constabulario,
Willelmo Raimundi constabulario, Willelmo Beralli, Raimundo de Balcis
(Roziere, p. 180 — 181 in No. 91; Lois [ed. Beugnot] II, p. 480 — 482 in
N0.2; Migne CXLV, p. 1 191 — 1 192,^0.91; Vaissete [ed. 2],V, p.791 — 792,
No. 420; cf. Barthe'lemy, Histoire des Baux, p. 6, No. 27 ; KUhn, p. 69). 48

! ) Roziere, p. 37 : Bivora.

1107 Dec. 4, ind. I. Laterani. — Paschalis II Balduino I, regi Hieroso-
lymitano, scribit, patriarcham Daibertum a presbytere cardinali Roberto

io Regest a

j — — — -^— — — — —— ^ ^ — _ ^— ^__^__

deposiium et Evremarum electum fuisse, sedquum Daibertus Romam adierit,
satisfactione accepta, se eum restituisse et Evremarum removisse; paulo
post Daiberti mortem Evremarum et Arnulfum archidiaconum Romam
venisse, quorum prior pallium rogarit, alter, ut idem Evremarus inutilis et
synodalis sententiae contemptor deponatur, petiverit. Ut igitur tota contro-
versia dirimatur, se legatum in Orientem destinare, qui videat, ut, si post
certam sententiae suae synodalis notitiam Evremarum communiter in capi-
tulo elegerint, omnino ipsi deinceps obediant, si vero secus actum constiterit,
ipse deinceps Hierosolymitana cedat ecclesia (Roziere. p. 8 — 1 1 , No. i o ;
Jaffe-LGwenfeld, No. 6175; Hagenmeyer, Ekkehardus, p. 387 — 392; cf.
Guill. de Tyro XI, p. 4; Klihn, p. 40 — 41, 43; Kugler, Albert v. Aachen,

P- 355—359). *9

(1107 autumno). — Concilium Hierosolymitanum I, quo praesidente
Gibelino, archiepiscopo AreJatensi, Sedis Apostolicae legato, Ebremarus,
patriarcha Hierosolymitanus, deponitur *) archiepiscopatum Caesariensem
accepturus (Guill. de Tyro XI, p. 4 ; Mansi, Concil. XX, p. 1 2 1 5 — 1 2 1 6). 50

') Daimbertus patriarcha Roma in Terram Sanctam reversurus 16 Jun. 1107
Messinae obierat (Hagenmeyer, Ekkehardus, p. 185 — 186), neque igitur patriar-
chatum, ut synodo Vaticana statutum erat, recipere poterat (cf. epistolam Pascha-
lis II, 4 Dec. 1 107 in Roziere. p. 8— 11, No. 10; Hagenmeyer, Ekkehardus, p. 387
—392; Jaflfe-Ltfwenfeld, No. 6175).

„ (1 106 Mart. 25 — Aug. 31), ind. XIV. — Balduinus I, rex Hieroso-
lymitanus, fratribus in Monte Sancto sive Thabor habitantibus concedit et
donat casalia : Husie, Sesie, ultra fluvium Jordanis adhuc a Turcis possessa
Kaharthe,Teletarpe, Perekaayton, Kafarsakai, in monte autem Panya Naame,
in montanis SuraJma de Suchen, ex hac autem parte Kapharchemme,
Kapharseti, Sysara, Lupye, Erpelle, Casta, Mesara, Jubeim, Messa, Caphar-
mater, Caphartamara, Salonia, Maluf, Kara, Solem, hlful, Capharmanda,
Creisum, Endor, Naim, Buria, Mangana, Noriz, Tubania, Jeluf et alia
plurima, quorum nomina ignorat, et quaedam, quae ipse tenet, Deo favente
se usque triennium sive antea reddere velle pollicetur et ea casalia, quae
adhuc in manibus quorundam militum sint, post eorum mortem vel dis-
cessum ad monasterium reditura esse, confirmat (Paoli I, p. 1, No. 1 [cf.
p. 451 — 452]; Lois [ed. Beugnot] II, p. 638, Not.; Fr. KUhn, p. 70). Hoc
privilegium Aegidius, Tyrensis, et Jocelinus, Caesariensis , archiepiscopi
(Accon, 23 Jul. 1255) se vidisse confirmant (Delaville le Roulx, p. 13). 51

1 108. — Balduinus I, rex HierosoJymitanus, ecclesiae S. Mariae de valle
Josaphat concedit casale Aschar juxta Neapolim situm, «cujus divisio est a
valle, quae est juxta quandam gastinam nomine Thera usque in vallem
magnam, quae ducit Thopas, 1 ) et etiam de ejus pertinentia quaedam gasti-
nula nomine Fondoch, 2 ) quondam funda veteris civitatis Sichar, et terra,
quae dicitur Dorsum asini, 3 ) quae est contra casale Bethphorum». 4 ) —
B(alduinus), Caesariensis archiepiscopus, R(obertus), Ramathensis epis-

copus, 5 ) R Monacus, P... M , Galterius Bigotus, Fulcherius

Clericus, Willelmus, filius Comitis, Symon constabilis, Rogerius de Ro-

8 )Si-

') Nunc TObas (Mappa anglica XII, On)? *) Ibid. XI, Lo: Funduk.
milia nomina : e Ain Abil Hammer «fons asini» (ibid. XI, No). Aypn el-Jehosch «pu
teus asini» (ibid. XI, Im), wadi el- humeijfr «vallis asinorum» (ibid. XII, Pm).
4 ) Chirbet bet-far meridiem versus de TQbds. *) Cf. ZDPV. X, p. 27.

regni Hierosolymitani. 1 1

sorum, E . . . Granainus, 6 ) R de Fontei, 7 ) Guido de Miliaco, Gotha-

man, 8 ) G 9 ) Mahumet, Anselinus de Parenti, Pisel, Andreas de Valde-

munt, Eustachius de Castel, 10 ) Hubertus de Paci, Girardus camerarius,

Ardo. Factum est hoc privilegium anno ab Incarnatione Domini N. Jesu

Christi MCVIII (Dedit Comes Paul Riant a. 1888; nescimus, e quo codice

exscriptum). 52

e ) Eustachius Granerius ? 7 ) Radulfus de Fontanei, Fontanellis? 8 ) (Jo-
hannes) Gothmann. 9 ) Galterius. 10 ) de Sclofel ?

1108, ind. I, epact. VI. — Tancredus, dux et princeps Antiochenus,

pactum init cum Pisanis pro auxilio, quod ei fecerunt ad devincendos Graecos

Laodiceae, ac pollicetur, si civitatem ceperit,se iis daturum esse voltas pro-

dromi l ) ab uno capite usque ad aliud superius et inferius, superius autem

usque ad S. Nicolaum cum eodem, inferius usque ad litus maris et usque

ad puteum ferreum cum pertinentiis. In urbe autem Antiochiae eis dedit

vicum S. Salvatoris undique. — B(ernardus), Antiochiae patriarcha, 2 )

R(ogerius) Tarsensis, R. 3 ) Mamistensis, archiepiscopi, T., S. Pauli abbas;

de baronibus: R., Fulconis filius, Engellerius, R., S. Laudi (G. Mtiller, p. 3,.

No. 1 A et B [cf. p. 363 — 369]; Dal Borgo, p. 85 — 86; Muratori, Antiquitt.

[ed. fol.J II, p. 905 — 906, [ed. 4 ] VI, p. 263 — 266; cf. Tronci I, p. 193 —

194; Annal. Pisani in Mon. Germ. SS. XIX, p. 239; Heyd I, p. 145 —

146, 150; Kugler, Albert v. Aachen, p. 345 — 346). 53

') De quo Ritter in Abhandl. d. kttnigl. Acad. d. Wissensch. (phil.-hist. Classe),
Berlin 1854, p. 345 seq. *) De quo Ronricht in ZDPV. X, p. 3; Gauterius can-
ceUarius ed. Riant V, p. 83. Sigillum ejus cf. in Musee archeol. II, p. 317, No. 17.
Ei successit Radulfus patriarcha ( 1 1 35 — 1 141). 8 ) Num legendum est B(artho-
lomaeus) ? Gf. ZDPV. X, p. 14.

( „ c). Hierosolymis. — Ansellus, cantor S. Sepulchri, Galoni, epis-
copo Parisiensi, et Stephano archidiacono S. Crucis partem transmittit, quam
regis David II Georgianorum vidua Gibelino, patriarchae Hierosolymitano,
vendiderat (Bulaeus, Histor. univ. Paris. II, p. 33 — 34; Dubois, Hist. eccles.
Paris. II, p. 1 6 — ? 7 ; Gallia christiana VIII, instr., p. 44 — 45, No. 53 ; Migne,
Patrol. lat. CLXII, p. 729—731; Musee d. archives nation., Paris 1872,
p. 80 — 81, No. 126; Cartul. gene'r. de Paris, Paris 1887, p. 171 — »72,
No. 151; cf. ZDPV. XII, p. 44, 47). 54

1 109 Jun. 26, ind. II. — Bertrannus, comes S.Aegidii, coram Balduino I,
rege Hierosolymitano, ecclesiae B. Laurentii Januensi per manus Guillelmi
Embriaci, Oberti Ususmaris, Ingonis Pedegolae, Ansaldi Caput de Burgo
totum Gibellet *) tradit cum pertinentiis, castrum constabularii 2 ) necnon
teniam partem Tripolis ab uno mari usque ad aliud, prout regis bafumeria
determinat, cum insulis ipsius civitatis et portu eorumque commercium et
libertates tueri promittit 3 ) (Lib. jurium I, p. 1 8, No. 1 1 ; Mon. histor. patr.,

*) Capta 13 Jul. vel 21 Jul. 1 109 (Cafarus, ed. Belgrano, p. 14, ed. Riant, p. 73 ;
Regni Hierosol. brevis hist. ed. Belgrano, p. 128). Tripohs capta est 13 Jul. vel
10 Jun. 1 ioo(Cafarus, ed. Riant, p. 72—73; Hagenmeyer Gesta, p. 424), Berytus
13 vel 27 Maj. 1 1 10 (Gafarus, ed. Riant, p. 73), Sidon 5 vel 19 Dec. 1 1 10 (ibid.) et
eodem anno Mamistra (ibid.), Tyrus 27 Jun. vel 7 Jul. 1 1 24 (Cafarus, ed. Riant,
P* 73 ; Gtfrgens, Arab. Quellenbeitr. I, p. 278). 2 ) Textus male : et Stabularii ;
de loco nostro alias Puy dou comestable vocato cf. ZDPV. X, p. 256, 294 ; Rey in
Archives de TOrient latin II, p. 339; Heyd I, p. 139— 141. 8 ) Aliud privilegium
a Bertranno nostro Januensibus (s. 1.) concessufh (10 Aug. n 29) in Lib. jur. I,
p. 19, No. 12 ; cf. Kugler, Albert v. Aachen, p. 362.

12 Regesta

Chartae II, p. 192 — 193, No. 151; Vaissete, Hist. de Languedoc [ed. 2
V, p. 809 — 810, No. 433; Ughelli, Italia sacra IV, p. 849; Caffaro [1828
p. 30; Federici, Lettere a G.Scioppo, p. 51 ; Banchero, Duomo, p. 131 ;
cf. Fanucci I, p. 165; Serra IV, p. 147; Archives des miss. scientif. 1857,
p. 356; Cafarus, Liberatio Orient. ed. Belgrano I, p. 120, 122 — 124,
ed. Riant, p. 70; Historia regni Hierosol. ed. Belgrano I, p. 128; Heyd I,
p. 139 — 144). 55

1 109. Hierosolymis. — Ansellus, cantor S. Sepulchri, canonicis ecclesiae
Parisiensis de S. Cruce, cujus particulam jam anno praeterito transmiserat,
ejusque historia et variis aliis particulis fusius scribit (Gallia christiana VIII,
instr. 45, No. 54; Migne, Patrol. lat. CLXII, p. 731 — 732; Musee des
archives nationales, p. 81, No. 127; Cartul. geneV. de Paris, p. 172 — 173,
No. 1 52). Cf. supra N0.54 et Riant, Exuv. Constant. I, p. CXC. || Eodem anno
Cono, episcopus Praenestinus, diem translationis supradictae crucis celebrari
jubet (Cartul. ge'ner. de Paris, p. 173 — 174, No. 153). 56

1 1 10 Sept. 28. (1 109.) — Balduinus I, rex Hierosolymitanus, Hospitali
'Hierosolymitano laudat et confirmat omnia dona eidem in toto regno adhuc
facta, quorum primum est, quod regis frater Godofredus fecerat, videlicet
de casali Hessilia et de II furnis Hierosolymitanis, secundum, quod rex ipse
fecerat de casalibus Bethafava et Montana, de terris ac domibus in diversis
locis Jerusalem et de quodam horto Anfredi presbyteri ac de uno divite
villano morante in urbe Neapolis, de domibus, quae in eadem villa sunt, et
uno molendino ibi existente, de uno furno in urbe Joppe sive de terris ac
domibus in diversis locis in eadem civitate et in urbe Accaron, praeterea
confirmat casale, quod dederat Gauterius Baffumeth et nominant Sussia,
aliud, quod dederat vicecomes et nominant Bethamis, aliud, quod dederat
Hugo de Puzath M in terra de Ascalona, quod vocatur Casale melius, et
illud, quod dederat Hanselmus de turre David in terra de Azoto juxta mo-
lendina, aliud, quod dederat Eustachius in terra Caesareae, terrasque etiam,
quas ipse dedit juxta Caccho, et villanos, quos ejus milites dederunt cum
consilio ejus, deinde casale, quod dederat Petrus de Lens in terra de Soeth
et vocant Dirberham, et aliud, quod dederat Arnulfus Loferencus et vocant
Capharmazre, insupervillanos et terras, quos dederant Hugo *) etGervasius
in Tabaria et III villanos, quos dederat episcopus Nazarenus, et singulos,
quos dederant Guillelmus de Tenches, Paganus Vacca, Drogo, Dominicus
Guibertus de Salinas et Paganus de Cayphas cum terris ac domibus in villa
Cayphas et Capharnaum, et singulos villanos, quos dederant Romanus de
Podio 3 ) et Balduinus cum terris ac domibus in civitate Rames, terrasque
et domos, quas dederat episcopus Ramatensis in Sancto Georgio, denique

l ) Hunc non eundem esse atque Hugonum I de Puisato, primum comitem
Ascalonitanum, demonstravit Comte De Mas Latrie, Les comtes de JafFa et d'As
calon in Archivio Veneto 1879, XVIII (p. 370—417), p. 380. Ibidem agitur (p. 384)
de Amalrico comite, postea rege Hierosolymitano, (p. 385) de Guillelmo de Monte-
ferrato (1 176— 1 177), (p. 386) Sibylla, filia Amalrici I (1 177), (p. 386) ejusdem marito
Guidone (1181), (p. 387) Godofredo de Lusignan (1191), (p. 387—389) Amalrico
de Lusignan (1 193 — 1205), (p. 389— 390) Alisia de Campania (1205—1209) et Hu-
gone I de Lusignan, (p. 300— 392) Gauterio IV, comite Brennensi (122 1 — 1241),
(p. 392—304) Jonanne de lbelino jun. (c. 1247— 1266), (p. 394—39,5) Guido de Ibe-
hno (f 14? ebr. 1304), comitibus Joppensibus. 2 ) De quo Giry m Bibl. de Te'cole
des chartes »874, p. 335—336. 8 ) De quo Comte de Mas Latrie, Les seigneurs
du Crac de Montre'al m Arch. Veneto 1883, XXV, p. 479, 484.

regni Hierosolymitani. i j

II villanos, quos dederat Gaudemar Carpinel, unum in S. Abraham, alterum

in Jericho, tertium, quanum et quintum, quos dederant Hugo in Betham,

Bovus in Rama et Azio de Cirsed. — Hugo de Puzath, Eustacius Graner,

sive vicecomes Hierosolymitanus, Anselmus de Turre David, Galterius

Baffumeth, Guido de Milleu, Gotman 4 ) et alii quam plures nobiles (Paoli I,

p. 2 — 3, No. 2; cf. p. 452—455; Klihn, p. 20). 57

4 ) De quo Albert. Aquensis in Rec. d. hist. d. croisad., aut. occid. IV, p. 591,
594,621.

lllONov. 30 vel 1111 Dec. 1. — Bertrandus, comes Tripolitanus,

Raimundi de S. Egidio (filius), canonicis S. Sepulchri in Monte Peregrino

constitutis casalia Addin (Abdiu), Habela (Babela), l ) Beniaran(Beniharam), 2 )

quae pro remedio animae Guillelmi Jordanis consanguinei , coram Bal-

duino I rege, (Petro), archiepiscopo Albariensi, etArnulfo archidiacono per

manum Johannis tunc prioris olim dederat, sed paulo post abstulerat, Ar-

noldo, ejusdem conventus Montis Peregrini priori, consensu Pontii filii sui

reddit et, equo bono ac mulo optimodono acceptis, privilegium supra lau-

datum confirmat. — Bertrandus comes, Pontius filius, A(lbertus), episcopus

Tripolitanus, 3 ) P(etrus), archiepiscopus Femiae, 4 ) A(rnaldus), episcopus

Biterrensis, Rogerius constabularius, Udalardus de Pontiano, Pontius de

Grilione (Roziere, p. 192 — 194, No. 98; Lois [ed. Beugnot] II, p. 482 —

483, No. 3; Migne p. 1 198 — 1 199, No. 98; cf. Klihn, p. 70). 58

l ) Roziere, p. 191 : Bebula. 2 ) Roziere, p. 191 : Benehara. •) De quo

Rtihricht in ZDPV. X, p. 32 ; Mabillon, Acta ordin. S. Benedicti s. VI, part. II,
p. 216. 4 ) Id est Apameensis (arab. Femija); cf. ZDPV. X, p. 11.

„ (1 logSept.i — 1 1 ioMart.24),ind. III. — BalduinusI,rexHierosoly-

mitanus,exponit,se,patriarchatuvacante,ArnulfumarchidiaconumetAichar-

dum decanum *) Romam misisse a Paschali II petituros, ut ecclesia Bethle-

mitana adhuc prioratus ad dignitatem cathedralem sublimaretur, et antedictos

Hierosolyma reversos paulo post Gibellinum, archiepiscopum Arelatensem,

sequutum esse atque eundem Anschetinum, cantorem Bethlemitanum,

episcopum dictae ecclesiae et Ascalonitanae jure parrochiali conjunctae

fecisse. 8 ) Itaque rex novo episcopatui casale prope Accon situm Bedar,

aliud in territorio Neapolitano situm Seylon, aliud Bethlehem adjacens

Bethbezar, II Ascaloni vicina Zeophir et Caicapha (Carcapha, Carthafa)

donat .... Factum Paschali II papa, Gibelino, archiepiscopo Arelatensi,

S. A. vicario et patriarcha electo. — Arnulphus archidiaconus, Aicardus

decanus, Eustachius Garnerius, Anselmus, custos Turris David, Radulfus

de Foritaneto, Pisellus vicecomes, Symon, ducis filius, Anfredus, vir reli-

giosus, Gerardus camerarius (Guill. de Tyro in Rec. des hist. des croisad.,

aut. occid. I, p. 472— 474, lib. XI, c. 12; Miraeus et Foppen. Operadiplom.

III, p. 317 — 318; Gallia christiana II, p. 292; Lagenissiere, p. 4 — 9;

Migne CLV, p. 1261 — 1264; cf. Wauters II, p. 48; KUhn, Gesch. der

ersten lat. Patriarchen von Jerusalem, Leipzig 1886, p. 70). 59

! ) Qui conscripsit Tractatum de templo Salomonis (Archives de TOrient
latin I, p. 567—579; cf. 564—567). *) Quod confirmarunt Calixtus II et Inno-

centius II (Jaffe-Lowenfeld, No. 7096, 8285); cf. ZDPV. X, p. 23.

1111 Jun. 8, ind. III. Laterani. — P(aschalis) II, B(alduino I), regi Hiero-
solymitano, concedit, ut quascunque infidelium urbes ceperit, ejusdem
ecclesiae regimini et dignitati subjaceant; porro earundem civitatum episcopi
patriarchae tanquam proprio metropolitano obedientiam exhibere procurent

14 Reges ta

(Roziere, p. 13 — 14, No. 12; Guill.de Tyro in Recueil des hist. des crois.,
aut. occid. IA, lib. XI, c. 28, p. 502; Fulcherius Carnotens. [ibid. aut.
occid. III], p. 466 — 467 ; Mansi XX, p. 1 005 ; Jaffe-LGwenfeld, No. 6297). 60

(1111 Jun. 8) ind. III. Laterani. — Idem Gibelino, patriarchae Hieroso-
lymitano, ejusque successoribus de omnibus civitatibus a Balduino I rege
subactis et subigendis jus metropolitanum concedit et confirmat (Guill. de
Tyro, 1. c, p. 502 — 303; Mansi 1. c. ; Jaffe'-L6wenfeld, No. 6298). 61
„ — Concilium Hierosolymitanum II, quo Cono, episcopus Prae-
nestinus, cardinalis presbyter, Henricum V, quum Paschalem II ceperit,
damnat (Ekkehardi Chronicon in Mon. Germ. SS. VI, p. 25 1 ; Mansi, Concil.
XXI, p. 47—48; cf. Ktihn, p. 53). 62

(1112 c. April. 1). — Willelmus I, 1 ) patriarcha Hierosolymitanus, in

ultimis positus canonicis S. Sepulchri mandat, ut insimul edant, et Baldui-

nura I regem rogat, ut hoc mandatum confirmet (Roziere, p. 79 — 80, N0.42 ;

Migne, p. 1 132, No. 42; cf. Wauters II, 58). 63

•) Roziere jure corrigit: Gibelinus, qui obiit 6 Aprili 11 12; de quo (antea
archicpiscopo Arelatensi) cf. ZDPV. X, p. 7 ; Jaffe-Lttwenfeld, No. 6287 ; Gallia
christiana I, p. 556—558; Trichaud, Histoire de Teglise d'Arles I859, II, p. 5— ao;
KUhn, p. 47—54-

„ April. 26, ind. V. Hierosolymis in capitulo S. Sepulchri. —
A(rnulfus), patriarcha Hierosolymitanus, ecclesiae Fructuarensi ecclesiam
Commisago a fundatore Ambrosio S. Sepulchro commissam per manum
A. abbatis tradit et nuntiat, Gibelinum patriarcham 8 id. Aprilis obiise.
Factum anno captionis Hierosolymorum XIII, Arnulfi patriarchae I, Bal-
duini regis XII (Guichenon, Biblioth. Sebusiana, Lugduni 1660, p. 378 —
379. No. 73 ; Baronius, Annal. eccl. 1 1 12, S 29; Pagius, No. 5 ; cf. Paoli,
Codice I, p. 456). 64

„ Jul. 18, ind. V. — Heuremarus, archicpiscopus Caesariensis,
Hospitali pauperum Hierosolymitano exemptionem decimarum in toto archi-
episcopatu suo concedit. — Euremarus, archiepiscopus, Arnulfus Belva-
censis, Vullelmus presbyter, Albertus presbyter, Stephanus prior. Ricardus
acolythus scripsit (Delaville le Roulx, p. 69 — 70, No. 1 [cf. p. 13]; Prutz,
p. 85, No. 1). 65

„ Aug. 8, ind. V. Laterani. — Paschalis II Bernardo, patriarchae
Antiocheno, affirmat, se ecclesiae ejus scilicet S. Petri imminutionem non
spectasse, si quid vel Antiochenae vel Hierosolymitanae ecclesiae aliter for-
tasse, quam oportuit, de parochiarum finibus scripserit; locorum enim
longinquam prolixitatem et antiquorum nominum commutationem, quae
civitatibus vel provinciis accidit, magnam sibi ambiguitatem vel ignorantiam
attulisse (Guill. de Tyro, 1. c, p. 503 ; Mansi XX, p. 1006; Jaffe-Ltfwen-
feld, No. 6328; cf. Kuhn, p. 51 et supra No. 60 et 61). 66

„ — Arnulphus, 1 ) patriarcha Hierosolymitanus, ecclesiae B. Mariae
vallis Josaphat per manum Hugonis *) abbatis medietatem decimae Ber-

') De quo Albericus in Mon. Germ. SS. XXIII, p. 82 1 ; Aegid. Aureavallensis
III, p. 16: Rtfhricht in ZDPV. X, p. 7; Franz, Arnulf, Sagan (Progr. gymnas. I)
1885 ; Wolff, Ktinie Balduin I, p. 68— 76; Kugler, Albert v. Aachen, p. 401—402 ;
KUhn, Gesch. der latein. Patriarchen, p. 38—47; Wattenbach, Geschichtsqu. II,
p. ij^, Not. 1 ; Hagenmeyer, Gesta, p. 481—482. 2 ) De quo ZDPV. X, p. 38;
Beriiere, p. 265—272,473—482. Ante lpsum abbas fuit Balduinus, postea archiepis-
copus Caesariensis factus (Mabillon, Acta saec. VI, pars I, § 2, No. 8).

regni Hierosolymitani. i c

valdi, 3 ) tertiam partem decimae Radulfi Aloensis, 4 ) decimam Gumfredi 6 )
de Cavis scilicet de casalibus Mezera et Daltim, 6 ) unde ecclesia ipsa a paganis
destructa reedificetur, concedit et donat (Delaborde, p. 21 — 22, No. 1). 67

8 ) p. 64, 101 : terrae Bervaldi in monte sitae. 4 ) p. 30, 34: Aliensis. 5 ) p. 37
Gaufredi, p. 64, 101 : casalium Gaveae et Tarphim(n), quae tuerunt Gumfredi de
Turri. ") p. 37 : Mezerech et Dalfim.

1112(iiii Sept. 1 — Dec. 24), ind. V. (Hierosolymis). In capitulo S. Se-
pulchri. — Arnulfus, patriarcha Hierosolymitanus, die, quo consecratus est,
coram Balduino I rege et canonicis S. Sepulchri Hospitali Hierosolymitano,
quicquid in toto regno possidet, sigillo confirmat et totam rerum suarum
decimam, quae in patriarchatu suo juris ecclesiae suae est, concedens
ampliorat. Actum anno captionis urbis Jerusalem XIII, patriarchae I,
regis Balduini XII. — Roggerius, episcopus Lidensis, Aicardus, Templi
Domini, Fulcherus, Montis Oliveti, priores, Ansellus cantor, Girardus
thesaurarius, Aremandus, Rainaldus, Stephanus, Fulco, Hugo, Richoardus,
WiJJelmus, Herbrandus, Reinerius, prior de S. Habraham, l ) Gerimbaldus
(Paoli, p. 4, No. 4 [cf. p. 459—462]; Paoli, Deirorigine,p.VI — VII, No. 4). 68

! ) De quo Riant in Rec d. hist. d. croisades, aut. occid. V, p. 310.

„ (1 1 1 1 Sept. 1 — Dec. 24), ind.V. — Gybelinus, episcopus ab Aposto-
lica Sede missus, consensu et consilio episcoporum, abbatum et Arnulfi,
archidiaconi Hierosolymitani, necnon regis Balduini I contentionem inter
(Bernardum), episcopum Nazarenum, et (Girardum), abbatem de Monte
Thabor, existentem hac constitutione dirimit, ut ordinationem abbatis et
monachorum necnon consecrationem majoris ecclesiae locus Montis Thabor
semper a patriardia Hierosolymitano accipiat, cetera vero, quae ad episcopi
jus pertinent, chrysma videlicet, oleum et parochialem vicarium ab episcopo
Nazareno, deinde tertiam partem decimae totius Tiberiadis et ad ipsam
pertinentium tam de militia quam de terrae cultura et nutrimenta pecorum
a praelibato episcopo habeat; si vero fratres Montis Thabor de decima
peregrinorum militum, nondum possessiones terrae adeptorum, haberent,
iidem tertiam partem retinerent duas partes dicto episcopo reservantes. —
Actum anno Balduini I regis XI. G(ybelinus), Sedis Apostolicae legatus,
Balduinus I rex, Arnulfus archidiaconus, Ebremarus, archiepiscopus Cae-
sariensis, 1 ) Rogerius, Ramathensis, 2 ) Beruardus, Nazarenus, episcopi, Bal-
duinus, electus Baruti (Paoli 1. p. 3, No. 3 ; cf. p. 455 — 459 ; Kuhn, p. 70). ||
Hoc privilegium Joscelinus, archiepiscopus Caesariensis (Accon, 6 Jul. 1255),
se vidisse confirmat (Delaville le Roulx, p. 1 3). 69

J) De quo Rohricht in ZDPV. X ? p. 12 (antea patriarcha Hierosol.). 2 ) De
quo ibid. p. 27 — 28. 8 ) De quo ibid. X, p. 23.

1113 Jan. 2, ind. VI. Beneventi. — Paschalis II ecclesiae B. Mariae de
valle Josaphat per manum Hugonis abbatis omnia privilegia per Gotefridum
ducem, Balduinum I regem aliosque viros nobiles concessa et per pontifices
concedenda confirmat (Delaborde, p. 22 — 23, No. 2; v. Pflugk-Harttung,
Iter Italic, p. 218, No. 251, Acta pontific. Roman. II, 203 — 204, No. 245;
Jaffe-Ltfwenfeld, No. 6336). 70

„ Jan. 3, ind. VIII (VI). Beneventi. — Idem eidem ecclesiae per
manum Hugonis abbatis omnes possessiones, quas prae aliis Constancia,
uxor Boamundi I, principis Antiocheni, et Boamundus II, dicti Boamundi

16 Regesta

filius, in Sicilia et Calabria concesserunt, confirmat (Delaborde, p. 24 — 26,
No. 3; Jaffe-LOwenfeld, No. 6337). 70

1113 Febr. 15, ind. VI. Beneventi. — Paschalis II xenodochium a

Geraudo l ) in urbe Hierosolymitana prope ecclesiam S. Johannis Baptistae

institutum cum omnibus bonis, quae ejusdem xenodochii citra vel ultra

mare sunt vel erunt, sub Sedis Apostolicae protectionem suscipit (Paoli I,

p. 268 — 269, No. 1 [cf. p. 549]; Jaffe-LOwenfeld, No. 6341). 71

') Hic institutor ordinis S. Johannis memoratur in Chron. Danduli (Muratori
XII), p. 268; Chronol. magistr. ordinis (Archives des miss. scientif. 1857,0.26:
«hic fuit repertus ibidem, quando Godofredus de Boyllon et peregrini cnnstiani
ceperunt eandem»); Fulcher. Carnot. (ed. Paris.), p. 446, quo auctore 3 Sept. 1 120
obiit (ibid. not. epitaphium Geraldi) et nonnullis chartis (cf.4 Jun. 1 1 18) et Delaville
le Roulx in Archiv. de TOrient latin I, p. 410, 412 ; de cetero cf. Herquet, Chronol.
d. Grossmeister d. Hospitalord. wUhr. d. KreuzzUge, Berlin 1880, p. 3 — 4 ; Delaville le
Roulx, De prima origine Hospitalariorum Hierosolymitanorum, Paris 1 885, p.86— 9 1 .

( „ Febr.), ind. VI. Beneventi. — PaschaJis II nunciis (Bemardi) pa-

triarchae et (Rogerii), principis Antiocheni, *) qui rogaverant, ut jura dicti

patriarchatus restituerentur, quum (Ademarus), Podiensis episcopus, S. A.

legatus, post captam Antiochiam fluvium Tripolim et Tortosam interfluentem

finem ac lerminum regni Hierosolymitani et principatus Antiocheni posuerit,

respondet, Urbanum II in concilio illo Claromontano decrevisse, ut qui-

cunque principes provincias vel civitates gentilibus cepissent, eliminatis

gentium ritibus, eorum principatibus ecclesiae restitutae pertinerent *) (Ro-

ziere, p. 8, No. 9; v. Pflugk-Harttung, Acta pontif. II, p. 205, No. 247;

Paoli, DeJrorigine, p. IX, No. 6; Jaffe'-L8wenfeld I, p. 749). 72

') Pontius, canonicus Antiochenus, et Rolandus, legatus ejusdem ecclesiae,
qui vocantur in Gattula, Accession. ad histor. eccles. Cassinensis, Venetiis 1734,
p.714— 715 ; Migne CLXIII, p. 314 *) Cf. KUhn, p. 52—53 et infra 17 Jan. uyj.

„ Mart. 1 8, ind. VII. Beneventi. — Paschalis II Bernardo, patriar-
chae Antiocheno, iterum confirmat, privilegium de civitatibus a Balduino I
rege subigendis Gibelino, quondam patriarchae Hierosolymitano, non esse
concessum, ut in eum injuria immitteretur (Guill. de Tyro in Rec. d. hist.
d. croisad. [aut. occid. I A], p. 503 — 504, lib. XI, c. 28; Mansi XX, p. 1010;
Jaffe LOwenfeld, No. 6343). || Idem eodem mense et anno Balduinum I,
regem Hierosolymitanum, monet, ne in ecclesiae Hierosolymitanae gratiam
veteres ecclesiae Antiochenae fines invadat (Guill. de Tyro, 1. c, p. 504 —
505; MansiXX, p. 101 1 ; Jaffe-Lttwenfeld, No. 6344; cf. supra No. 66). 73

1114, ind. VII, epact. XII. — Balduinus I, rex Hierosolymitanus, preci-
bus Arnulfi, patriarchae Hierosolymitani , privilegium, quod Godefridus
frater ecclesiae S. Sepulchri et ipse dedit, sigillo confirmat, scilicet casalia :
Ainquine, Armotie, 1 ) Kefreachab, 2 ) Kefredil, 3 ) Bubil, 4 ) Hubin, 5 ) Aram, 6 )
Kalendie, 7 ) Betligge (Beitligge), 8 ) Byrra (Birra), 9 ) Subahiet, 10 ) Ataraberet,
Urniet, ll ) Zenu, 12 ) Helmule, 13 ) Beitelamus, 14 ) Aineseins, l5 ) Barimeta, 16 )

! ) Roziere p. 30 : Aramotie. 2 ) Roz. p. 30 : Gafareab, 262 : Keffreca. 8 ) Roz.
p. 262 : Keffred(d)iL, 1 50: Caphardin. 4 ) Roz. p. 262: Bubin. 6 ) Roz. p. 263: Hubim.

^ Rnr n. ofi? * Hnrnm. 1} Rnr. iv an ! C\n\ar\(\ria ofa • Wnlpnrlrip. *\ Nnv. n. on *

102 : Beitteiamus, 263: Bentelamus. 16 ) Roz. p. 30: Aessens, 263 : quae modo
Valdecurs dicitur. !ft ) Roz. p. 30 : Ramitta, 98 : Barit(h)meta, 263 : Barmita.

regni Hierosolymitani. 1 7

Beitiumen, 17 ) Beitfuteir (Beitfuteier), 18 ) Bet(h)surie 19 ) et omnes furaos
Hierosolymitanos , exceptis duobus Hospitalis et uno de Latina, apud
S. Lazarum villanos cum famulis, quos rex ipse dedit, et casalia supra S.
Lazarum sita: Benehatie, Benehabeth, Ragabam, Roma, in territorio Nea-
politano M modios tritici 20 ) singulis annis recipiendos, medietatem posses-
sionis, quam Balduinus concessit pro excambio episcopatus Bethleemitici.
Factum anno regis XIV (Roziere, p. 54 — 55, No. 29 ; Lois [ed. Beugnot] II,
p. 483, No. 4 [ad 1 1 13]; Migne, p. 1 121 — 1 122, No. 29; cf. Wauters II,
p. 74; ROhricht in ZDPV. X, p. 204 — 205 ; in linguam germanicam vertit
et notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey
Brandenburg 1863, p. 304 — 305, No. 50). 74

i7 ) Roz. p. 98, 102 : Beitu(i)men. 18 ) Roz. p. 98, 263 : Beitfoteire. ,9 ) Roz.
p. 102, 263 : Bethsurie; p. 263 (cf. p. 303): in cujus territorio fundata est villa, quae
dicitur Parva Mahumena. *°) Roz. p. 8o t 82 : CC bisantios annuales.

1 1 14, ind.VII, epact. XII. — Arnulfus, patriarcha Hierosolymitanus, post
obitum praedecessoris Gibelini a rege, clero et populo electus, canonicis
S. Sepulchri saecularibus, quum regulam S. Augustini, ut vitam eorum cor-
rigat, praescriperit, consilio Balduini I regis de cunctis oblationibus, quae
ad S. Sepulchrum veniunt, medietatem, de cera II partes ad luminaria —
excepta tertia parte patriarchae reservata — , de cruce Dominica, quam ca-
nonici custodiunt, omnes oblationes — excepta die parascevae et nisi
patriarcha ipse eam secum detulerit — , insuper decimas urbis Hieroso-
lymitanae et locorum adjacentium — exceptis decimis fundae, quae sunt
patriarchae — , medietatem beneficii, quod rex S.Sepulchro dedit pro excambio
episcopatus Bethleemitici, denique ecclesiam S. Petri Joppensem et ecclesiam
S. Lazari cum pertinentiis concedit et confirmat. Factum patriarchae anno
III, regis anno XIV (Roziere, p. 44 — 47, No. 25; Lois [ed. Beugnot] II,
p. 484 — 485, No. 5 [ad 1 1 13] ; Helyot, AusfUhrl. Geschichte aller geistl.
Kloster- und Ritter-Orden, Leipzig 1753,11, p. 139 — 140; Migne, p. 1 1 15
— 1 1 17, No. 25; cf. Wauters II, p. 75 — 76). 75

„ , ind. VII. — Rogerius, princeps Antiochenus, ut orationum et
precum sanctorum virorum particeps tiat, quaecunque barones sui ecclesiae
B. Mariae de valle Josaphat contulerunt, sigillo confirmat; dabant enim
Rotbertus, filius Fulcon(is), casale Merdic, Rotbertus de Vizpont casale Burio,
Rotbertus de S. Loth de piscaria sua Agrest D libras piscium in uno-
quoque anno, W. Capreolus CC libras piscium in unoquoque anno et
C mecuchia (?) salis necnon casale S. Pauli et in casali Oschi II aratra terrae,
Rotbertus de Laitot casale Anadi . . ., Bonabulus aliud casale. Rogerius
autem ipse in unoquoque anno D anguillas et casale, quod uxor avunculi
sui Tancredi apud Gibellum concesserat, terram quandam civitati vicinam
et in civitate domum quandam donat et confirmat (Delaborde, p. 26 — 27,
No. 4). 76

1115 Jun. 15, ind. IX. 1 ) Apud castrum S. Mauri in Calabria. —
Richardus Senescallus, magni comitis Drogonis filius, coenobio S. Salvatoris
de Monte Thabor per manus Raymundi abbatis et fratrum ejus Martini et
Raynaldi possessiones varias occidentales concedit, et Raymundus cum dictis
fratribus pollicetur, se calendis uniuscujusque mensis pro salute dicti

l ) Corrigendum est aut 1 1 16, aut ind. VIII.
R6hricht, Regesta. 2

18 Regesta

Richardi in confraternitatem suscepti missam in conventu cum ceteris
officiis celebraturum esse (Paoli I, p. 4 — 6, No. 5 ; cf. 462 — 464). 77

(1115). — Pontius, episcopus Tripolitanus, Heribertum praedecessorem
sequutus, consilio Bereugarii, episcopi Aurasicensis et Sedis Apostolicae
legati, Hospitali decimas totius terrae, quam Guillelmus Rostagni tenuit et
post eum Pontius de Medenes possedit, a castro scilicet Gaucefredi de Agolt
nominato usque ad Calamonem, ccclesiam parochialem, cui adjuncta sunt
baptisterium et cimeterium, oblationes vivorum et defunctorum, cetera
omnia, quae parochiali ecclesiae conveniunt, omnes alias ecclesias finibus
dictae terrae inclusas, ecclesiam S. Johannis in Monte Peregrino cum per-
tinentiis et decimis molendinorum Guillelmi Beraldi et decimis omnium
possessionum ac rerum, quas dictum Hospitale habet in toto episcopatu
Tripolitano, concedit (Paoli I, p. 270 in No. 2, cf. p. 549 — 550). 78

„ , epact. XXVIII. x ) — Balduinus I, rex Hierosolymitanus, ecclesiae
B. Mariae de valle Josaphat consensu Jocelini, domini Tyberiadis, casale
Jerraz, 2 ) quod in territorio Gordi situm Willelmus de Buris, regis baro, et
domos, quas Hierosolymis sitas idem Willelmus cum uxore Agnete dederat,
sigillo confirmat. Actum Acelino magistro hospitale sub Hugonis regula
primi abbatis gubernante. — Paganus cancellarius, Symon constabularius,
Pisellus vicecomes, Guido de Milli, Robertus Girfarz, Galterius Mahumet,
Romanus de Podio ; testes Jocelini : Ado de Cirisy, Umfredus de Torum,
Tetbaldus Rundels, Drogo de Bria (Delaborde, p. 27 — 28, No. 5 ; cf. ZDPV.
1883, VII, p. 216, Not.). 79

l ) Legatur XXIII. *) p. 69: Jeraz; p. 102: Jarraz.

„ , ind. VII, cpact. XXII. Hierosolymis. — Balduinus I, rex Hieroso-
lymitanus, fratribus B. Mariae de valle Josaphat per manum Hugonis abbatis,
quaecunque iis collata fuerunt, concedit et sigilJo confirmat, scilicet in valle
et extra vallem, necnon fontem Syloae, domos et hortos, quos Hierosolymis
habent, in terra Joppae IV l ) carrucatas, in terra Acconis II, prope Neapolim
casale Aschar et bona infrascripta. Dederunt enim Lambertus consensu
Goscelini, principis Tyberiadis, et Willelmi de Buris, qui idem casale Lam-
berto contulerat, casale Soesme super flumen Diaboli 2 ) situm, Barianus,
constabularius Joppae, terram et vineas in territorio Hierosolymitano, Wido
de Miliaco pro sua et uxoris Helisabeth anima terras et vineas ibidem sitas,
Radulfus Aliensis terram Monti Gaudii vicinam et Hierosolymis domum
cum horto, Eustachius Granerius casale Capharabra 3 ) in territorio Sydonis
et in civitate ipsa domum necnon in confinio Caesareae casale Bethalla 4 ) et
in civitate ipsa domum, Balduinus ft ) II carrucatas in territorio Ramensi,
Rogerius de Roseth villam 6 ) in Monte Beterico 7 ), concedente supradicto
Bariano, Goscelinus, dominus Tyberiadis, casale Casrielme et Tyberiade
II villanos, Ado de Cheresio ejusque uxor Richoldis 8 ) et Warmundus filius
casale Lichorat, 9 ) Rogerius, episcopus Ramatensis, casale Saphoria 10 ) et in
castro domum, intra muros Mahumeriae aliam et ante castrum terram ara-
bilem IV carruciis sufficientem, Teobaldus de Nigella casale Zebezeb, 11 )

l ) p. 45, 65, 68, 101 : II. 2 ) p. 46, Go: ultra tlumen Jordanem. 3 ) p. 101 :
Sapharabra. 4 ) p. 34, 46, 64, 65 : Betalla. 6 ) p. 34: de Ramis. fl ) p. 34:
vilfanum. 7 ) p. 34: Betherico. 8 ) p. 46: Richildis ; p. 69: Richilda. 9 ) p. 34:
Lychorat; p. 46, 65, 102: Chorat in montanis de Torono. ,0 ) p. 49: Cephrie;
p.64: Saphiria, p.68: Sapharia, p. 101 : Saphyria (Caphyria), p. 102: Sephoria.
u ) p. 46, 65 (Sebezeb) ; 102 : in terra Sueti.

regni Hierosolymitani. f g

Tancredus 12 ) casale Tymini, alias Galgala nominatum et in latere Montis

Carmeli situm, necnon in castro Cayphasi 18 ) plateam, ubi aedificata est

ecclesia, domos, furnum et molendinum, terras et arbores ante castrum

sitas. Haec omnia rex sancit et sigillo confirmat consensu Arnulfi patriar-

chae et baronum suorum. — Arnulfus patriarcha, E(bremarus), archiepis-

copus Caesariensis, B(ernardus), Nazarenus, Rogerius, Ramathensis, epis-

copi, Achardus, prior Templi Domini, Eustachius Granerius, Willelmus de

Buris, Balduinus de Ramis, Wido de Miliaco, Manasses de Caiphas, Ro-

dulfus de Fontenei, Ulricus, vicecomes Neapolitanus, BaJduinus de S. Abra-

ham, 14 ) Gothman, Anselmus de Parentei, Andreas de Baldement, Eustachius

de Cassel, Galterius Mahumet, Girardus, Pisel, Ardo (Delaborde, p. 29 —

32, No. 6). 80

'*) P- 34 : princeps Antiochenus. la ) p. 34,45: Caiphas. u ) De quo

Riant in Rec. d. hist. d. croisad., aut. occid. V, p. 310.

1115. — Concilium Syriacum, quo, praesidente (Berengario), episcopo
Arausiensi et Sedis Apostolicae legato, Arnulfus, patriarcha Hierosolymitanus,
deponitur (Guillelmus de Tyro XXJ, c. 26; Baronius, Annales 1 1 1 5, $ 9;
Fulcher. Carnot. [ed. Paris.], p. 431 ; Mansi XXI, p. 139 — 140; cf. Hagen-
meyer, Ekkehardus, p. 264 — 265; Kuhn, p. 55 — 56). 81

1116 Maj. 15. — Constantius, S. Quarantenae servus, et Willelmus
confirmant, se Eustachium Granerium ejusque uxorem, ut sibi terram, quam
quondam Quarantenae incolae possederunt, redderet, rogavisse, et eosdem
sibi terram cum molendino per manum Arnulfi patriarchae dedisse ac con-
cessisse, ut in unoquoque XIV die aquam haberent, unde molerent. —
Arnulfus patriarcha, Anselmus de Turrc, Hugo de Nellis, Ardonetus, Azo
de Drouino, Aimericus de Fraisna, Aaluns de Belram, Arnulfus, vicecomes
de Jherico (Roziere, p. 222 in No. 119; Lois [ed. Beugnot] II, p. 487 in
No. 8; Migne, p. 12 13 — 12 14, No. 119; in linguam germanicam vertit
et notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt d. Johanniter-Ordensballey
Brandenburg 1863, p. 77 — 80, No. 13). 82

„ Jul. 1 9, ind. IX. Piverni. — Paschalis II litteris regis, episcoporum,

abbatum, priorum et clericorum admonitus, ut Arnulfum, qui de inutilibus

nuptiis genitus immixtione cum Girardi uxore et Sarracena quadam pollu-

tus sit, de patriarchae sede removeat, se eorundem precibus indulgere

posse negat, quum Aschetinus, episcopus Bethlemitanus, l ) Hugo, abbas

de valle Josaphat, Arnaldus, prior de Monte Sion, 2 ) Petrus et Guillelmus,

canonici S. Sepulchri, se patriarcham communi voto ac rite elegisse, jura-

verint, et dictus Arnulfus, se omnium criminum dictorum immunem esse,

tactis evangeliis juramento confirmaverit (Roziere, p. 11 — 13, No. 11;

JafFe'-LOwenfeld, No. 6528; cf. Ktlhn, p. 55 — 56; Kugler, Albert v.

Aachen, p. 402). 83

! ) De quo ZDPV. X, p. 24; antea fuerat cantor ecclesiae Bethlemitanae.
*) ZDPV. X, p. 36.

1117 Febr., ind. (VII). — Pontius, comes Tripolitanus, B. MarcoVene-
torum domum, quae Tripoli prope portum sita est et olim nuncupabatur
Darus, domui Bertrandi de Rocca maura et Pontii de Pirpinia (Pipinea),
plateae et vico cuidam vicinam. — Pontius comes, Ro(t)gerius constabu-
larius, Petrus de Podio Laurentii, Raymundus dapifer. Factum est Bernardo
episcopante Tripoli, Balduino I rege (Cornelius X, I, p. 218; Tafel-

2 #

20 Regresta

Thomas L p. 76 — 77, No. 36: cf. Danduli chron. in Muratori SS. XII,
p. 1 67. 268: Archives des miss. scientif. I Serie, II. p. 384; Heyd I. p. 1 30;. 84
1117. — Balduinus II, rex Hierosolymitanus. civibus Massiliae Hiero-
solymitanis furaos donat panarios ab indictiva coctione liberos et vicorum
spatia circumscripta, in quibus fas sit eisdem praeterea neminem collocare
sedem ac domicilium, quales in tota Cypro insula et urbe Accon visos esse
olim tradunt annalis historiae scriptores (Guesnay, Annal. eccles. Massiliae,
p. 3 1 8 : cf. de Guignes in Mem. de la litterature tires des registres de Tacad.
royale des inscriptions et d. belles-Iettres. Paris 1774, XXXVII, p. 467). 85

1118 Jun. 4. — Rogerius, princeps Antiochenus, dona conrirmat,
quaecunque in territorio Antiochiae Hospitali Hierosolymitano unquam
facta sunt, de quibus vocantur III casalia in montanis Antiochiae, quae
Boamundus I princeps dedit, et donum, quod ipse Rogerius contulit, scilicet
quasdam domos Antiochiae cum petia terrae et stationem in platea civitatis
sitam, quam Hierosolymis moratus Guiraldo dederat, necnon casalia in
terminio de Harenc, Kapharta et Delthio sita, quae Rogerius de Florentia,
Bonable et Rotbertus dederunt, denique villanos, quos milites sui in terri-
torio Antiocheno assignaverant. — Rogerius, princeps Antiochenus, Wido
FraisneL Robenus de S. Laudo, Petrus subdiaconus, qui chanam scripsit
'Paoli I, p. 6. No. 6; cf. p. 464). 86

1119 Febr. 14, ind. XI, lun. I. — Gocelinus, princeps Galilaeae. Bal-

duino II rege. Warmundo patriarcha. l ) Bernardo, episcopo Nazareno, ec-

clesiae B. Mariae de valle Josaphat casale Casrielme donat. — Willelmus de

Buris. Balianus. Radulphus de Fontenellis, Johannes, camerarius regis,

Balduinus de Ramatha, Arnulfus, Pisellus, Warmundus de Cerisi, Henricus

de Brena, Anschitinus. platearius Hierosolymitanus. Rorgo fratellus,

Galilaeae cancellarius,*; chartam plumbice sigiilatam coniirmat (Delaborde,

p. 32 — 33, No. 7;. 87

V) De quo RShricht in ZDPY. X. p. 7. *) De quo Rtfhricht, Bibliotheca

geogr. Palae^tinae. p. 33—35- No. 83.

„ Jun. 19. ind. XII. Apud S. Aegidium. — Calixtus II xenodochio

Hierosolymitano per manum Giraldi institutoris ac propositi privilegia

Pontii. episcopi Tripolitani. et Paschalis II praedecessoris supra memorata l )

confirmat Paoli I. p. 270 — 271. No. 2 [cf. p. 349 — 550]: Jarte-LOwenfeld

No. 6700,. \ No. 71 «78. 88

1120 Jan. 23. Neapoli. — Concilium ad corrigendos mores habitum,
cui intererant Gormundus. patriarcha Hierosolymitanus, Kakluinus II, rex
Hierosolymitanus. Ebremarus, archiepiscopus Caesariensis % Bernardus,
Nazarenus. Asquitillus. Bethleemitanus, Rogerius, Lyddensis, episcopi,
Gildoinus. S. Mariae de valle Josaphat electus, Pctrus, S. Salvatoris de
monte Thabor, abbates. Achardus. Templi Domini, Arnoldus, Montis Sion,
Gerardus. S. Sepulchri \, priores, Paganus, caucellurius rcgis, Eustachius
Granerius, Guillelmus de Buris. Barisanus, constaluilarius de Joppe, Bal-
duinus de Rama et plures alii 'Mansi. Concil. XXI, p. 261—266; franco-
gallice in Michaud, Hist. d. croisades ed. H. Breholles 1, p. 52 1 — 525, No. b ;
cf. Guill. de Tvro XII, c. 1 3 ; Docum. lipsan. in Rec. d. hist. d. crois., aut.
occid.V, p. 322; Lois >d Beugnot] II, p.XVIII, LIV, 1 1 1, 144^ »5> ? 205,
210, 218, 221, 223). 89

x ) De quo RGhricht in ZDPV. X, p.42 et Com. Riant in Rec. d. hist. d. crois.,
auL occid. V, p. 357.

regni Hierosolymitani. 2 1

1120 Jan. 31, ind. XII, epact. XVIII, luna XXVII. Tolomaidi. — Bal-

duinus II, rex Hierosolymitanus, ecclesiae B. Mariae de valle Josaphat per

manum consanguinei sui Gelduini, abbatis electi, J ) privilegium a Balduino I

datum repetit et confirmat, consentientibus Warmundo patriarcha et regni

baronibus in Neapolitano concilio congregatis. 2 ) « — Warmundus patriarcha,

Bernardus, episconus Nazarenus, Acardus, prior Templi Domini, Girardus,

prior (S.) Sepulchri, Paganus, cancellarius regis, Eustachius Granerius,

Willelmus de Buris, Balduinus de Ramis, Manasses de Caiphas, Balduinus

de S. Abraham, Radulphus de Fontenellis, Wido de Miliaco, Ulricus, vice-

comes Neapolitanus, Hugo de Joppe, filius Hugonis de Puteolo, nondum

miles. Brando, clericus et cancellarii regis consanguineus, scripsit (Dela-

borde, p. 33—35, No. 8). 90

*) De quo ZDPV. X, p. 38. *) Cf. supra No. 80, 8q et, quae Comes Riant ac-
curatissime disserit in Rec. d. hist. d. crois., aut. occid. V, p. 317—319 (ibid. p. 319
de gentibus Montis Letherici, Corbolii, Rethelensi, Puisac).

„ , ind. XIII. Hierosolymis in ecclesia S. Sepulchri. — Balduinus II,

rex Hierosolymitanus, precibus Guarmundi patriarchae vectigal maxime

peregrinis durum, quod in porta urbis Hierosolymorum (Davidica) ab om-

nibus, qui frumentum, hordeum et legumina inferebant, exigebatur, abhinc

tollit ac sigillo apposito remittit. *) — Guarmundus patriarcha, Ebremarus,

archiepiscopus Caesariensis, Anschetinus, Bethleemitanus, Bernardus, Na-

zarenus, Rogerius, Ramathensis, episcopi, Gelduinus, vallis Josaphat,

Ricardus, Latinensis, abbates, Gerardus, S. Sepulchri, 2 ) Achardus, Templi

Dominici, Arnaldus, Montis Syon, Laurentius, Montis Oliveti, priores,

Petrus Barchinonensis, Paganus cancellarius, Brando, Hugo Caulis con-

siabularius, Willelmus de Tiberiade, 3 ) Eustachius Granarius, Herbertus

Pisellus, Radulfus de Fontanellis, Guido de Miliaco, Balianus, Romanus

de Podio, Amalricus de Flandrello, Balduinus de S. Abraham, Manasses

de Caypha, Roardus, Anschetinus vicecomes, Paganus pincerna, Johannes

camerarius, Rainaldus de Pont, Goifridus Acus, Porcellus, Bertinus, Bache-

lerius et Willelmus Strabones. Factum anno Balduini III (Roziere, p. 83 —

85, No. 45; Lois [ed. Beugnot] II, p. 485 — 486, No. 6; Migne, p. 11 34

— 1 135, No. 45 ; cf. Wauters II, p. 106. In linguam germanicam vertit et

notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter - Ordensballey

Brandenburg 1863, p. 115 — 116). 91

*) Cf. Fulcher. Carnot. (Rec. d. hist. d. crois., aut. occid. III), p. 445 ; Guill. de
Tyro XII, c. 15. 2 ) De quo ZDPV. X, p. 42. 8 ) Cujus sigillum in Revue

numismat. III Serie, VI, p. 464—465.

1121 Febr. 1, lun. X. — Balduino II rege, Bernardo, primo Latinorum
episcopo Nazareno, Willelmus de Buris, Galilaeae princeps, hospitali de
Josaphat IV carrucatas terrae in Ligione et mansionem domorum, quas
Engelbertus Monacus ibidem construxit, necnon I rusticum cum ejus per-
tinentia in Maula et territorio Tyberiadis, prope civitatem quandam carru-
catam terrae et I Sirium cum sequentia ejus donat. — Serlo, cancellarius
Tyberiadis, Ydricus (Edricus) dapifer, Petrus de Crimisio (Crimesio), Fri-
dericus constabularius , Ricolus, GeraJdus mareschalcus , Herbertus de
Corbul(l)io (Delaborde, p. 36, No. 10). 92

„ Febr. 1, lun. X. — Willelmus de Buris, Galilaeae princeps, con-
silio Bernardi, primi episcopi Nazareni, ecclesiae B. Mariae de valle Josaphat
hospitale S. Juliani, quod in civitate Tiberiadis construxerat, tali conditione

22 Regesta

donat, ut quamdiu Amau(ri)cus vixerit et legaliter illud rexerit, hospitalis et
pertinentium custos et dispensator maneat. Testes ut supra No. 92 (Dela-
borde, p. 36 — 37, No. 11). 93

1121 Jul. 6. Laterani. — Calixtus II Garmundo, patriarchae Hieroso-
lymitano, mandat, ut cantorem et succentorem S. Sepulchri in domibus
suis quasi seculariter viventes vetans in claustro remanere jubeat (Roziere,
p. 72 — 73, No. 37; Jaffe-LOwenfeld No. 6923). 94

„ Jul. 6. Laterani. — Calixtus II Gerardo priori ejusque fratribus

in ecclesia S. Sepulchri regularem vitam professis Arnulfi quondam patriar-

cha privilegium supra memoratum *) confirmat (Roziere, p. 15 — 17, No. 14;

Jaffe-LOwenfeld No. 6921). 95

i) No. 75.

„ Jul. 6. Laterani. — Calixtus II (Ebremaro), archiepiscopo Cae-
sariensi, et ceteris episcopis, abbatibus, prioribus per Hierosolymitanam
provinciam constitutis, B(alduino II) regi, principibus, baronibus, clero ac
populo scribit, se quamvis hujus causae executionem S. A. legato P(etro),
Portuensi episcopo, injunxerit, tamen ipsum Guar(mundo), post Arnulfi
praedecessoris mortem electo, patriarchae pallium misisse (Roziere, p. 1 4 —
15, No. 13; Jaffe-L6wenfeld No. 6922). 96

„ , ind. XV. — B(ernardus), episcopus Nazarenus, Garmundi patriar-
chatus et Balduini II regni anno III, Willelmi de Buris dominii anno 1
Adelelmo, scilicet Tyberiadis et totius Galilaeae archidiacono, G(uillelmo I),
S. Gabrielis priore, R., capellano Nazarenae ecclesiae, Basilio, Hugone
aliisque clericis, W(illelmo), Tyberiadis principe, Martino, Nazareno inter-
prete, Roberto de Aquila, Rogerio Argeloth, episcopi pincerna, Guiberto,
lampadarum accensore, necnon Arnulfo testibus, ecclesiam et omnem deci-
mationem casalium Ligionis et Thanis ecclesiae S. Mariae de vaile Josaphat
donat (Delaborde, p. 35 — 36, No. 9). 97

„ — Raimundus de Podio, custos Hospitalis S. Johannis post obi-
tum G(eraldi) magistri l ) factus, tott clero ac populo gratias agit pro bene-
ficiis collatis rogans, ut dicto Hospitali succurcant ejusque in fraternitatem
ingressi de misericordia Dei securi fiant (Eccard, Corp. II, p. 363; Paoli,
DelTorigine p. XIII, No. 10). 98

*) Cf. supra No. 71.

( „ c). — R., abbas S. Amandi, E(bremarum), archiepiscopum Cae-
sariensem, rogat, ut sibi et ecclesiae suae reliquias mittere velit (Martene,
Thesaur. I, p. 351 — 352, ubi nomen abbatis supradicti corrigitur: Gualte-
rius). I Eodem tempore Lambertus episcopus Evremaro nostro A., Morinensem
archidiaconum, commendavisse videtur (Migne, Patrol. lat. CLXII, p. 677
—678, No. 77). 99

1 122 *) Maj., ind. VIII, epact. XI, concurr. V. — Balyanus, Joppensis
constabularius, consensu Balduini II regis et Hugonis Joppensis «consulis», 2 )
cutocothroffii S. Johannis Neapolitani 8 ) ecclesiae redecimationem integram
de Mirabel, Luceri, Marescalcie, Rentie et Kafreherre pro salute sua et
uxoris Heluissae donat, Hugone Ramatensi, Balduino, fratre ejus, domino

') Anno 1122 fuit indictio XV, concurr.VI; epact. XI bene quadrat. 2 ) De
hoc Hugone II de Puisato cf. Comte de Mas Latrie in Archivio Veneto 1879, XVIII,
p. 381 — 385. •) Inscriptionem Hospitalis nostri a. 11 80 a Rogerio magistro or-
dinis reaedificati citat ROhricht, ZDPv. X, p. 244 — 245.

regni Hierosolymitani. 23

Mirabelli, necnon Baliano confirmantibus. — Adam de Rammis, Balduinus
Colepance, Hymbertus presbyter, Ordelet, Johannes Castor, Arrabi, Eurar-
dus, Anselmus, Philippus, Ramundus, Radulphus, Petrus, supradicti cutoco-
throffii famuli, Anscherius senescalcus (PaoliI,p. 236, No. 191; cf. p. 546). ,,
Hoc privilegium (ut chartam 29 April. 1 1 66) J., abbas S. Sepulchri, et Adam,
archidiaconus Acconensis (c. 1 250), se vidisse confirmant (Delaville le Roulx,
p. 17). 100

1123. — Warmundus, patriarcha Hierosolymitanus, ecclesiae B. Mariae
de valle Josaphat precibus Gelduini abbatis bona, quae unquam acceperat,
sigillo confirmat, scilicet : in territorio Hierosolymitano II partes de casali
Bethsan, decimam hortorum et molendinorum Syloae ac terrarum sive
vinearum pertinentium, quae ibidem sunt, excepta decima II carrucatarum,
quarum una fuitWidonis de Miliaco, altera Baliani Joppensis, in territorio
Neapolitano decimam casalium Aschar et Betheri, 1 ) in territorio Acconensi
decimam casalis Cassara 2 ) et IV carrucatarum terrae olivarumquepertinen-
tium prope casale Huberti de Patci, 8 ) medietatem decimae Baliani de Betheri
et pertinentiarum, tertiam partem decimae Balduini Ramathensis de III ca-
salibus Gemmail, 4 ) Assir, 5 ) Beithbezim, 6 ) denique decimam supra dictam 7 )
et cetera bona, quae unquam donationibus adepta fuerat. Factum patriar-
chatus Warmundi et Balduini II regni anno III. — Ebremarus, archiepis-
copus Caesariensis, Gerardus, prior S. Sepulchri, Odo, Caesariensis archi-
diaconus, Anselmus, cantor S. Sepulchri, Willelmus subcentor, Gilibertus
canonicus, Fulcherius, Rannulphus, Eustachius Granerius, Hugo de Peans, 8 )
Anschetinus vicecomes. Arnaldus, Dominici Templi canonicus, scripsit
(Delaborde, p. 37 — 38, No. 12). 101

! ) p. 64, 101 : Ascar (p. 68: Oescar) et Bytiri; p. 101 : et Saphet (p. 65, 70:
Saphe). *) p. 64 : Casera (p. 45, 65 : in montanis) ; p. 45 et 10 1 : Cassera ; p. 102 :
Casra. 8 ) p. 64: Huberti de Paceo ; p. 101 : Uberti de Pazeo. 4 ) p. 64, 101 :
Gemail. 6 ) p. 64, 101 : Serra, quod Conder (Quart. Stat. 1800, p. 33) idem esse
putat ac Surra vel chirbet surra. ") p. 64: Bathezimj p. 101 : Bezezin, ut Conder
I. c. putat, nunc bet bezzin. 7 ) No. 6y. 8 ) Pnmus 1 empli magister, cui

pugna a. 1 137 occiso successit Robertus Burgundio.

„ , ind. II. Accon in ecclesia S. Crucis. — Balduino II rege in carcere
Balac principis detento, J ) Warmundus, patriarcha Hierosolymitanus, cum
ejusdem ecclesiae confratribus suffraganeis, Willelmo de Buris constabulario,
Pagano cancellario et multis baronibus Venetis 2 ) qui, strage paganorum ante
Ascalonis litus gravissima facta, 8 ) cum Dominico Michaelis duce in partes
Hierosolymitanas venerunt, haec concedit. In omnibus scilicet regni civita-
tibusVeneti habebunt ecclesiam, integram rugam, plateam sive balneum et
furnum et Hierosolymis in platea, quantum rex habere solet, et immunes
erunt, nisi peregrinos navibus suis vehuntur; tuncquippesecundumregis

Captus fuit pugna apud flumen Sindscha facta 1 1 (Kemal ed din in aut.
orient. III, p. 635) vel 18 Aprili 1 123 (Matth. Edess. in Rec. d. hist. d. croisad., aut.
arm&i. I,p. 132 — 133; Dulaurier, Recherches sur la chronol. armen. I,p. 313— 314).
*) Quorum nomina chartae subscripta sunt, qua Dominicus Michaefis dux Maj.

1122 Barii cum civibus in partes ultramarinas classe vecturus foedus iniit (de
Blasiis, Insurrezione III, p. 456—461, No. 5). Balduinus II jam 1 120 auxilium Vene-
tianorum nuntiis et epistolis peuverat (Docum. lipsanogr. in Rec. d. hist. d. croisad.,
aut. occid. V, p. 322 ; Hist. duc. Venet. in Mon. Germ. SS. XIV, p. 73 ; Chron.
Danduli in Muratori SS. XII, p. 269 ; Tafel-Thomas I, p. 78, No. 38). 8 ) 30 Maj.

1 123 (Guill. de Tyro XII, c. 23 ; Fulcher. Carnot. [aut. occid. III], p. 452—453, 480
—481 ; Docum. hpsanogr., p. 323; Heyd I, p. 142—143).

24 Regesta

consuetudinem tertiam partem eidem dare tenentur, unde (ipse rex et)

Veneti de fundo Tyri 4 ) ex parte regis duci CCC bisantios annuatim solvent.

«Praeterea illam ejusdem ruge Achon plateae partem unum caput in man-

sione Petri Zanni, aliud vero in S. Dimitrii 5 ) monasterio firmantem et ejus-

dem rugae aliam partem, unam machomariam et duas lapideas mansiones

habentes, quae quondam casulae de Cannis esse solebant», quam rex Bal-

duinus I B. Marco et duci Ordelafo ejusque successoribus in Sidonis acqui-

sitionededit, 6 ) concedit et de ejusdem rugae alia parte a domoBernardi de

Novo castello, quae quondam Johannis fuerat Juliani, usque domum Gu(i)-

berti de Jopen, generis Laude (alias : generi lande, genri lande) recto tramite

procedente. Insuper Veneti libero commercio et libera curia fruentur nec-

non Tyri et Ascalonis ac pertinentiarum tertiam partem habebunt, si Asca-

lonem manibus hostium eripere contigerit. Denique Warmundus pollicetur,

se Balduinum e captivitate liberatum vel alium in regni solium evehendum

adducturum esse, ut has concessiones sanciat, necnon, quae dictus rex pro-

miserat, scilicet ut Veneti Antiochiae eadem privilegia atque in aliis regni

civitatibus habeant, adimplere velle. — Warmundus patriarcha, Ebremarus,

archiepiscopus Caesariensis, Bernardus, Nazarenus, Asquitinus (Al(i)qui-

tinus), Bethlemita, Rogerius, Liddens. (Liddeus Roger, Roglideus, Rogerius

Liddensis), S. Georgii, episcopi, Gildoinus, abbas S. Mariae de Josaphat,

Girardus (Girartius), S. Sepulchri, Aicardus (Alicardus, Dicardus), Templi

Domini, Arnaldus, Montis Syon, priores, Willelmus de Buris, regis consta-

bularius. Datum per manum Pagani, regis cancellarii (Tafel - Thomas I,

p. 84 — 89, No. 40 [cf. p. 79 — 84; III, p. 451]; Guill. de Tyro XII, c. 25,

p. 550 — 553 [in Rec. d. hist. d. croisad., aut occid. I; cf. XII, c. 24; XIII,

c. 14]; Andreas Morosini, L'impresa et espeditione di Terra Santa, Venetia

i627,p-43 — 49; Lllnig, Codex diplom. Italiae IV, p. 1539 — 1543,^0.20;

francogallice in Michaud, Hist. d. crois., ed. H. Bre'holles, Paris 1862, I,

p. 517 — 521, No. 5; cf. Historia ducum Venet. in Mon. Germ. SS. XIV,

p. 74; Cronaca Altinate, p. 155; Chron. Danduli in Muratori SS. XII,

p. 270 — 273; Marinus Sanutus II, p. 158 — 160; MarinlV, p. 48; Beugnot,

Lois II, p. 10 1 ; Errera, Icrociati Veneziani inTerra Santa in Arch. Veneto

1890, p. 273; Heyd I, p. 151 — 152, 154). 102

4 ) Tyrus obsessa est a 1 5 die Februarii usque ad 7 Jul. 1 1 24 (Docum. lipsanogr.,
p. 323; Heyd I, p. 144; Hagenmeyer, Gesta, p. 443). 8 ) De quo Langlois, No.
2919. *) Quod non exstat, sed memoratur in chronico Danduli, p. 264 (cf. Tafel-
Thomas I, p. 75, No. 34); Pagano, Illustrazione XXIV, p. 264—265: «ecclesiam,
rugam, plateam, pondera et mensuras ac merum et mixtum imperium inter Venetos
in Achon residentes et alias immunitates in Hierosolymitano regno ipsis concessit».

(1123 c). Hugo, 1 ) archiepiscopus Edessanus, R(adulfo), 2 ) archiepiscopo

Remensi, et canonicis SS. Apostolorum et B. Symphoriani, quum, dictam

ecclesiam reliquiis egere, ab E., regis Hierosolymorum et Remensi capellano,

audierit, qui post captionem comitis Jozelini 3 ) cum praedicto rege Edessam

venerat, reliquias de S. Thaddaeo apostolo et S. Abgaro rege transmittit

et testimonio Gerardi archidiaconi, Stephani decani et Thezonis thesaurarii

necnon sigillo suo confirmat (Marlot, Metropol. Remensis II, p. 241 ; Migne,

Patrol. lat. CLV, p. 477 — 480 ; Rec. d. hist. d. crois., aut. occid. V, p. 3 1 7). 103

J ) ZDPV. X, p. 13; Sigillum in Revue numismat. III Se'rie, VI, p. 466—467.
*) Qui obiit anno 1 124; successor ejus Rainaldus II obiit a. 1 138. s ) Qui captus
est Sept. 1 122 (Guill. de Tyro XII, c. 17; Fulcher. Garnot. III, c. 12 ; Kemal ed-dfn
[Rec, d. hist. d. croisad., aut. orient. III], p. 633—634).

regni Hierosolymitani. 2 5

1124 April. 8. — Constantius, S. Quarantenae servus, confirmat, post
obitum Eustachii (Granerii) ejus relictam Emam, nunc Hugonis, comitis
Joppensis, uxorem, filiis Eustachio et Galterio atque Hugone marito con-
cedentibus, permisisse, ut dicti conventus fratres post VI dies, scilicet die
sabbati cum praecedente nocte aquas haberent, unde molerent. — Guar-
mundus patriarcha, Barisanus, Paganus de Osca, Ysaac, frater Rainaldi
de Bruge, Godofridus Flamens, Johannes de Belram, Arnulfus, vicecomes
de Jherico, qui cartam scribere fecit per manum Eustachii Galterii Emae
et mariti Hugonis, principis Joppensis (Roziere, p. 222 — 223, No. iig;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 487 — 488, No. 8 [ad 1123]; Migne, p. 12 13 —
12 14, No. 1 19). 104

1125 Maj. 2. Accon. — Balduinus II, rex Hierosolymitanus, x ) privile-

gium, quod Guarmundus patriarcha Venetianis dederat, sigillo munit. —

Varmundus patriarcha, Ebreman(r)us, Caesariensis archiepiscopus, Bernar-

dus, Nazarenus, Aquastinus (Aquist. Aquest.), Betleemita, episcopi, Roel-

deus, episcopus (Roaldus, Tiberiensis ep., Rogerius, Liddensis ep.), Hon-

frodus de Corone (Torone), Guido de Miliaco, Radulfus de Fontanellis,

Goffredus Tortus, 2 ) Rainerius de Bruso (Burgo), Guido, Lidensis dominus

(Hugo, Ludensis dom.), Guipertus de Caipha, Balduinus (Goldumus), abbas

S. Mariae de Josaphat, Geraldus, S. Sepulchri, Aicardus (Acchardus), Templi

Domini, Arnaldus, Montis Syon, priores, Raimundus, procurator Hospitalis,

Guilielmus de Buris, Tyberiadis, Jopensis Jugir (Jopensis Vigir, Ugo Jop-

pensis) dominus, Gualterius Brisebarre, Beritti dominus, Eustachius Grane-

rius, Romanus de Podio, Hugo de Sagano (Pagano), magister Templi.

Datum per manum Pagani, regis cancellarii (Morosini, p. 68 — 72; Tafel-

Thomas I, p. 90 — 94, No. 41 [cf. III, p. 451]; Chron. Danduli in Muratori

SS. XII, p. 275 — 276 [ad 11 30]; Muratori, Antiquitt. ed. fol. II, p. 918 —

922, ed. 4 , VI, p. 285 — 290 [ad 1 130]; Lllnig, Cod. diplom. Italiae IV,

p. 1539 — 1542, No. 21 ; Cron. da Canale in Archiv. storico italiano 1845,

VIII, p. 299 — 301, No. 17; Bernardus thesaurar. in Muratori SS. VII,

p. 757 — 758; Cicogna IV, p. 516 — 517; italice in Fanucci I, p. 211 —

214; cf. Archiv. d. miss. scientif. II, p. 359, 365; Lois [ed. Beugnot] II,

p. 101; Heyd I, p. 144 — 145 et supra No. 102). 105

*) E carcere liberatus die Veneris 20 Aug. (Kemal ed-dfn in Rec. d. hist. d.
croisad., aut. orient. III, p. 644; Guill. de Tyro XHI, c. 16: 27 Aug.) 1 124. *) De
quo comite Godofredi ducis cf. Martin in Journ. asiat. 1888, XII, p. 479— 480; XIII,
p. 33 — 80 et La terre de Geoffroy le Tor dans la principaute' d'Edesse in Bullet.
d. antiq. de France 1880, p. 72.

„ Oct. 20, ind. IV. — Bernardus, episcopus Nazarenus, Hospitali
omnem decimam tam de casalibus quam de villanis, quos Hospitale in epis-
copatu Nazareno possidet, praeterea III villanos, qui erant juris ejusdem
ecclesiae, coram canonicis regularibus et archidiacono ecclesiae Nazarenae
concedit et sigillo confirmat. Factum Vermundo patriarcha et BaJduino II
rege. — Villelmus, prior S. Mariae, Adalelmus archidiaconus, Basilius,
Gaufredus, Petrus, Odo, Willelmus subdiaconus, Willelmus de Tiberiade,
Guido de Miler, Martinus Nazarenus, Girardus miles, Archimfredis, Rober-
tus, miles Templi, Sancius diaconus, qui cartam scripsit (Paoli I, p. 8 — 9,
No. 8; cf. p. 466—467). 106

„ Dec. 9. — Bernardus, episcopus Tripolitanus, et ejusdem ecclesiae
canonici per ordinationem Pontii, episcopi Podiensis, abbatis S. Felicis de

26 Regesta

Gerunda et Petri de Podio Laurentii cum Raymundo, patre Hospitalis, *)
ejusque fratribus de quibusdam donationibus, quas a Raymundo comite
necnon Arberto et Pontio episcopis factas et Romanorum auctoritatibus
privilegiorum munitas, Raymundus a praefato episcopo repetiverat, eo con-
veniunt, ut, quum illae minime sufficientes videantur, omnia jura et omnes
rationes episcopo reddantur. Bernardus vero dicto Raymundo de omni
honore, quem fratres Hospitalis quocunque modo die, qua ista charta facta
est, in toto episcopatu Tripolitano habebant, decimam praeter medietatem
decimarum, quas in parochia Artassiae sint reddituri, cum decimis molen-
dinorum Guillelmi Berardi tali modo concedit, ut has decimas per benefi-
cium ecclesiae Tripolitanae jure perpetuo habeant, de decimis vero, quas
in episcopatu Archarum habituri sint, episcopus praedictus et clerici tamdiu
assentiuntur, quamdiu ecclesiam Archarum possessuri sint; si vero interea
largitione ecclesiae Antiochenae eas acquirere potuerint, cum consilio epis-
copi Tripolitani eas habeant jure perenni. — Gartio cantor, Amblardus,
Bernardus, Raymundus, pater Hospitalis, Bertrandus, Arnardus Somarii,
Robertus, Durandus Hospitalis, (Pontius), episcopus Podiensis, Berengarius,
abbas S. Felicis (de Gerunda), Petrus de Podio Laurentii, Bernardus scriptor
(Paoli I, p. 7 — 8, No. 7; cf. p. 464 — 465). 107

l ) Alias vocatur «magister», «procurator», «prior», «provisor», «dispensator»
Hospitalis, de cujus regula c. i ijs edita Paoli 1, p. 224—226, No. 182; p. 36—37,
No. 3$, DelPorigine, p. XVIII— XXXI, No. 14; Prutz, Culturgesch., p. 602—604;
Delaville le Roulx in Bibl. de Tecole des chartes 1887, p. 348, De origine, p. 38—30,
quam Lucius III (Jafle-L6wenfeld No. 15136, 151J9, 15140, 15308, 15455, 15551,
15629), Rogerio magistro petente, confirmavit (Herquet, Chronol., p. 4—8). De
sipillo magistri nostri cf. Delaville, Note sur les sceaux de Tordre de S. Jean de
Jerusalem (Me'm. d. antiq. de France 1880. XLI, p. 68; ibid. p. 68 de Casto et p.69
de Rostagno [cf. Revue arch^ol. 1876, XXXI, p. 55—56], successoribus).

1125 (?) Dec. 28. Hierosolymis. — Poncius, comes Tripolitanus, cum
uxore Caecilia Hospitali per manum Raymundi magistri hospitale in Monte
Peregrino situm et omnia, quae ejusdem juris sunt, donat, villas videlicet,
quas dedit Bertrandus pater et Raymundus avus, necnon bisantios, quos
Willelmus comes de bubus Surianorum in supradictis villis solebat acci-
pere, terras etiam, quas Bertrandus et Raymundus dicti dederunt, scilicet
pontem Montis Peregrini et pertinentia. Praeterea concedit domum in
portu Tripolitano super mare et campum ante civitatem sitos, deinde telo-
neum, quod ceteri homines reddunt in porta Tripolis et in platea, dimittit,
villas vero, terras ac domos a Bertrando et Raymundo dictis in civitate
Rafania ejusque territorio datas ad hospitium pauperum construendum,
sicut in charta legitur et Gualterius tenuit, laudat et donat, omnia etiam,
quae data sunt in civitate Tortosae ejusque territorio sive in Locamel sive
alibi, et hominibus suis, qui ab ipso terras tenent, permittit, ut singulos vil-
lanos Hospitali donent, et quaecunquc consensu ipsius obtulerunt, denique
omnia, quae in tota ipsius terra a Bertrando et Raymundo dictis fratres
Hospitalis acceperunt, in perpetuum possidenda sigillo confirmat. — Pontius
comes, Caecilia, uxor ejus, filia regis Francorum, Pontius de Fos, l ) Giraldus
de Uxello, 2 ) Pontius Umberti, Bertrandus Vicecomes, Willelmus de S. Justo,
Willelmus Fabri, Girardus de Insula, Petrus Amalricus, Pontius, S. Pauli
archidiaconus et comitis cancellarius, qui cartam scripsit (Paoli I, p. 9 — 10,
No. 9; cf. p. 467 — 468). 108

') Alias : Fosso. *) Alias : Ussel.

regni Hierosolymitani. 27

1 125, ind.III. Tyri ia palatio regis. — Balduinus II, rex Hierosolymitanus,
ecclesiae S. Sepulchri casale Derina l ) vocatum donat et sigillo confirmat,
quod in terminis Tyri saper magnum fontem situm est, de quo procedit
conductus aquarum, deinde hortum inter murum et antemurale ex parte
maris situm et in conterminis dicti casalis tantum terrae, quantum IV paria
boum de anno ad annum excolere possunt. — Gedduinus (Gelduinus),
abbas S. Mariae de valle Josaphat, Paganus, regis cancellarius, Gualterius
Brisebarre, Paganus de Mineriis, Willelmus de S. Bertino, Sado mares-
callus (Roziere, p. 56 — 57, No. 30; Lois [ed. Beugnot] II, p. 488, No. 9;
Migne, p. 1 122 — 1 123, No. 30; cf. Wauters II, p. 131). 109

*) Roziere, p. 37 : Sancte Erinae.

( „ ). — Bernardus Castelli Radulfi et Havidis, uxor ejus, domum,
quam Petrus Britannus et Geifridus, socius ejus, vendiderant, de Georgio
Raicio et Bu(r)sardo tempore, quo Guarmundus patriarcha est et Baldui-
nus II rex contra Bursequinum proficiscirur, l ) coram Aschetino, vicecomite
Hierosolymitano, LXXX bisantiis emunt. — Odo, socer Piselli, Bertranus
Alobrox, Robertus Sine Barba, Andreas, gener ejus, Fulco Berruer, Stephanus
Alvernensis, Paganus Stultus, Willelmus Grossus placearius, Albertus, filius
A(nschetini) vicecomitis, Eudebertus RufFus, Baldrus de Templo, Rogerus
de Bajos, Soibertus, Radulfus de Baugenci, Cudener, Berengerus, Radulfus
Fabri, Theaudus, Brunet cambiator, Robertus, janitor portae David, Petrus
Fabri. Datum per manum Ogeri, clerici in turre David; adfuit quoque
potationi venditionis Marages, filius Bursardi (Roziere, p. 202 — 203, No. 1 03 ;
Migne, p. 1203 — 1204, No. 103). 110

l ) Anno 11 25; cf. Fulcher. Carnot., p. 469—473.

(1125 c). — Radulfus de Fontanellis consilio et assensu uxoris etGau-
fridi de Parenti generi Gaufrido Acu, qui diu ac bene servierit, vineam, quae
adjacet vineae patriarchae secus viam, quae ducit Bethleem, a laeva ejus-
dem viae parte non multum distans ab urbe Hierosolymis, concedit. —
Anschetinus vicecomes, Rainaldus de Ponto, Bonet de Tolosa, Porcellus,
Gerardus Bocherius, Soherius de Baruth, Petrus Provintialis, Bachelerius
(Roziere, p. 224 — 225, No. 121; Migne, p. 121 5, No. 121). 111

1126 Jan. 17. — Barisanus, constabularius Joppensis, domui Hospitalis
per manum Raimundi magistri consensu Hugonis, domini Joppensis, et
Emmae uxoris casale Algie in territorio A(b)scalonis situm donat et Hugo
praedictus terram quandam apud Joppen sitam, quam Radulfus Hospitalis,
priusquam obiret, tenebat. Factum Warmundo patriarcha, Bauduino II rege.
— Julduinus, abbas S. Mariae de Valle Josaphat, Willelmus Tiberiadis,
Galterius Berutensis et Guido, frater ejus, Eustacius Granerius et Galterius,
frater ejus, Goffridus enim de Flavi, 1 ) Girardus de Are, 2 ) Rohardus ergo
Jerusalem, Goffridus itaque de Parente, Hugo Ramatensis. Guido de Miliaco ;
intererant quoque Petrus Raimundus sacerdos, RaneriusTyberiadis, Petrus
Tyberiadis, Willemus Joppe, Petrus Malet, Durandus constabularius, fratres
Hospitalis (Delaville le Roulx, p. 70 — 71, No. 2 [cf. p. 13]; Prutz, p. 85 —
86, No. 2). 1 12

l ) Alias : Flaiaco. *) Alias : Area.

1126 Jan. 18. — Ugo, princeps Joppe, pro statu christianitatis ac re-
demptione animae patris et matris necnon, ut Deus civitatem rebellem
Ascalone(m) tradat in manus christianorum, Emma uxore sua ceterisque

28 Regesta

baronibus suis concedentibus, in manus Raymundi, magistri Hospitalis, in
territorio et dominio ejusdem civitatis Ascalonis de tribus melioribus casa-
libus unum cum omnibus ad casale pertinentibus, concedit, insuper terram
in Joppensi regione sitam, quam Radulfus Hospitalis ante mortem tenere
et habere solebat, et totum, quod Hospitale habet in territorio Ramatensi.
Factum Warmundo patriarcha, Balduino II rege. — Julduinus, abbas S.
Mariae Josaphat, Barisanus, Joppe constabularius, cujus consilio supradictum
casale donatum fuit, Willelmus Tiberiadis, Gualterius Birutensis, Guido,
frater ejus, Eustacius Garnerius et Gualterius, fratcr ejus, Goffridus de Flavi,
Girardus de Area, Hugo Ramatensis, Roardus Hierusalem, Goffridus de
Parente, Guido de Miliaco; de fratribus Hospitalis: Petrus Raimundus
sacerdos, Rainerius Tiberyadis, Petrus Tiberyadis, Willelmus Joppe, Petrus
Malet, Durandus, Hospitalis constabularius. — Praeterea donat et consensu
Emmae uxoris libere et absque ulla retentione census praedicto Hospitali
in omni terra sua, quam habet et acquisiturus est, omnes usus et consue-
tudines modii, scilicet et bucce (?) portus ceterarumque rerum concedit. —
Girardus de Asneriis, Girardus de Area, Riccardus de Sinclero, Robertus
Crassus, Sado, Huilardus, et ex parte Hospitalis: Raymundus procurator,
Petrus Gallitianus presbyter, Petrus Wilielmus cancellariu? , Geraldus,
Willelmus Joppe et alii plures (Paoli I, p. i o — 1 1 , No. i o; cf. p. 468 — 470). 113

1 126 Jun. 27. Hierosolymis in domo Nigelli de Bethlehem, generis
Roberti Regis. — Ugo, princeps Joppe, privilegium suum supra laudatum 1 )
sigillo confirmat. — Roardus de Abatia, Paganus de Osca, Rainaldus, nepos
episcopi, Andreas Senescalcus, Robertus Longus, Lambertus Novellus
(Paoli I, p. 11, No. 10). 114

J ) No. 1 13.

„ , ind. IV. — Willelmus de Buris, dominus Tyberiadis, ecclesiae
S. Mariae de valle Josaphat casale S. Georgii x ) prope Medan situm cum
pertinentiis consensu nepotum Heliae et Willelmi, qui feudi sui sunt here-
des, donat et sigillo confirmat. — Odo abbas, Helias, Willelmus, Gualo,
Ugo Burrellus, Ugo, filius Ivonis, Paganus Montis Regalis, Marinus Naza-
renus, Herbertus de Insula, Josbertus de Turnai, Drogo, Gualterius de
Bosco. Balduinus II rex confirmat testibus: Herbeno de Insula, Ugone
Burrello, Balduino S. Abrahae, Goffrido de Parentea, Anselmo, fratre ejus,
Rohardo, Joanne Codman, Anschitino vicecomite, Radulfo, (fratre) ejus, Ber-
nardo Vaccario, Drogone de Maloe, 2 ) Barda Armeno. Factum Warmundo
patriarchante (Delaborde, p. 40 — 41, No. 14). 115

') p. 65, 102: de Chaman. ') Alias: Malve.
( „ c). — Balduinus II, rex Hierosolymitanus, a Bernardo, abbate
Qaraevallensi, petit, ut fratribus Templi certam vitae normam componat,
eique Andream et Gundemarum bellicis virtutibus et sanguinis stemmate
claros commendat (Henriquez, Privilegia ordinis Cisterc, p. 477; Dupuy,
Hist. de Tordre milit. des Templiers, Bruxelles 1751, p. 85, No. 4). 116

( „ c) (?) — Magister Philippus, cantor TripoJitanus, ex una parte et
R(aymundus), magister Hospitalis ejusque fratres ex altera parte coram
(Ebremaro), archiepiscopo Caesariensi, abbate S. Samuelis Acconensi et
(Adalelmo), archidiacono Nazareno, judicibus ab Apostolica Sede delegatis,
contentionem de decimis quorundam casalium et possessionum, quas Hospi-
tale in territorio Tripolitano possidet, inter utrosque versantem, privilegio

regni Hierosolymitani. 29

Bernardi, episcopi Tripolitani, inserto l ) diremtam esse confirmant ita, ut Phi-
lippus dictas decimas renunciet (Paoli I, p. 7, No. 7). 117

') Supra No. 107.

1127 Febr. 8. (In Monte Peregrino). — Poncius, comes Tripolitanus,
cum uxore Caecilia Hospitali donat hospitale in Monte Peregrino et omnia
simul, quae ejus juris sunr, villas scilicet : Misdeliam cum pertinentiis et
terminis, sicut Beltrandus prior melius tenebat et habebat in die, qua dedi-
cata est ecclesia S. Johannis de Hospitali in Monte Peregrino sita, scilicet
usque ad flumen, quod discurrit ad Montem Peregrinum, et usque ad ter-
minos ipsius villae, quae dicitur Ardacium, et ex alia parte usque ad terminos
ipsius villae, quae dicitur Alma, et usque ad terminos villae, quae dicitur
Bethsama, et villae, quae dicitur Bethsedion, et usque ad terminos Bethlee-
miticae villae, quae dicitur Ceraphtenie, deinde donat ipsam villam, quae
dicitur Bahani, aliam, quae dicitur Cornonium, et villas Coliath, Aroath,
Cendianam, Villam siccam, Apiam, Durcarbe, ad motam de Bochea villam,
quae dicitur Baho, in terra de Rafania Theledehep et Cartamare, quas pater
Poncii Bertrandus et avus ejusdem Raymundus Hospitali dederant, necnon
bisantios, quos Guillelmus comes solebat accipere de bubus Surianorum
in supradictis villis laborantium, terras etiam, quas Bertrandus et Raymun-
dus iidem donaverunt ultra pontem Montis Peregrinorum, deinde vineam,
quae est juxta cimeterium ecclesiae S. Johannis. Praeterea laudat et con-
firmat domum optimam in portu Tripolitano supra mare et campum ante
civitatem, teloneum in porta Tripolitana et platea solvendum dimittit cum
Bernardo, episcopo Tripolitano, consensu Durandi archidiaconi, Gassionis
cantoris et universi ecclesiae capituli, porro apud Archas quasdam man-
siones, hortum, furnum et vineam, apud Felicium mansionem, II alias apud
Cratum et vineam, omnia etiam, quae ei data fuerunt in civitate Tortosae,
sive in territorio ejus sive in castro, quod dicitur Kamel, laudat et confir-
mat, praesertim molendina, quae sunt apud Kamel. Villas vero superius
nominatas, terras et alia, quae Bertrandus et Raymundus dederunt in civi-
tate sive territorio Rafaniae, donat et laudat, sicut in charta legitur, denique
vineam apud Kafaracham, de qua exeunt Hospitali C jarrae de vino, et totum

donum, quod Hospitali a baronibus comitis sive ab aliis hominibus

tempore consecrationis ecclesiae S. Johannis Baptistae, quae est apud Mon-

tem Peregrinum (factum est in praesentia) Bernardi, Tripolitani,

Geraldi, Rafaniensis x ) et Raymundi, Tortosani, episcoporum. — Poncius,
comesTripolitanus, quihanc cartam fieri jussit tempore, quo consecrata est
ecclesia S. Johannis Montis Peregrini, Caecilia, comitissa et uxor, regis
Francorum filia, Rogerius constabularius, Petrus de Podio Laurentii, Guil-
lelmus de Verduno, Poncius de Fos, Raymundus de Cartellano, Hugo
Ebraiacensis, Bernardus de Congusto, Geraldus de Ussel, Poncius Umberti,
Guillelmus scriptor, qui cartam scripsit apud Montem Peregrinum, Domi-
nicus, Tripolitani episcopi subdiaconus, quo dictante haec tota series com-
posita et postea in manus Raymundi, prioris Hospitalis, ab ipso comite
tradita est die et anno quo supra (Paoli I, p. 11 — 12, No. 1 1 ; cf. p. 470
et supra No. 108). 118

«) De quo Rohricht in ZDPV. X, p. 29.

„ Dec, ind VI. Antiochiae in camera patriarchae. — Boamundus II,
princeps Antiochenus, Januensibus. quae ipsius pater Boamundus I in urbe

jo Regesta

Antiochia sive in portu Sudino et in civitate Lauditia donaverat, sigillo
confirmat, videlicet Antiochiae rugam, quae est inter II aquas ex utraque
viae parte, sicut primum assignata est, et fonditium, Laodiciae vero rugam,
tertiam partem de redditibus portus et tertiam partem in civitate Sudini,
sicut modo tenent, atque alia jura addit. — Bernardus, patriarcha Antio-
chenus, Pontius archidiaconus, Radulfus cancellarius, Rainaldus Masuerius
constabularius, Hugo de Angerivilla, Osmundus dux, Guillielmus vicecomes,
Nicolaus Embriacus, Guilielmus Brunus, Anfossus Faiteavanti, Guillielmus
Bonus, Fancellus, Otto Murtius. Factum principatus anno II (Liber jurium I,
p. 30 — 31, No. 20; cf. Mem. de Tacad. des inscript. 18 18, III, p. 103;
Archives d. miss. scientif. 1857, II, p. 352; Serra II, p. 148). 119

1127. — Balianus miles, 1 ) Warmundo patriarcha, ecclesiae S. Mariae

de valle Josaphat casale Dargerboan 2 ) et tertiam partem gastinae Zonia,

consensu Balduini regis II et Hugonis, comitis Joppensis, de quo praedictum

casale tenebat, donat et sigillo regis antedicti confirmat. — Wido de Puteolo,

Wido de Domnapetra, Walterius Granerius, Radulfus de Fontanellis,

Gerardus de Helbecorth, Anschetinus vicecomes, Balduinus de S. Abraham,

Baro Archerius, Thomas Ramathensis (Delaborde, p. 41 — 42, No. 15). 120

') Alias Barisanus ; p. 47: constabularius Joppensis. *) p. 43, 44, 64, 101,

io2 : Darchiboam; p. 47, 65 : Dargeboam.

1 128 Mart., ind. IV (corr. VI). Accon in palatio regali. — Balduinus II,

rex Hierosolymitanus, fratribus ecclesiae S. Sepulchri per manum Willelmi

prioris *) casale in territorio Neapolitano situm Cafermelic(h) 2 ) cum perti-

nentiis, exceptis tamen villanis, quos Romanus de Podio transmutaverat ad

casale Bet(h)eflori, 8 ) postquam CG bisantios, quos de redditibus Neapoli-

tanis annuatim habebant, regi quietos clamaverunt, coram Stephano pa-

triarcha 4 ) donat et sigillo confirmat, Pagano cancellario scribente. — Mili-

senda, filia regis, WilJelmus, archiepiscopusNazarenus, Balduinus, Sebastinus,

Ansellus (Anselmus), Bethleemita, episcopi, Gelduinus, abbas vallis Josaphat,

Arnaldus, prior Montis Syon, Johannes camerarius, Bernardus Vaccarius,

Hugo, dominus Joppensis, Ansellus de Bria, Henfredus de Torone, Gual-

terius, dominus Caesareae, Guitterius, sorori(u)s regis, Roardus, Sado

marescalcus, Paganus pincerna, Romanus de Podio, Goffridus Tortus, Bal-

duinus S. Abrahae, 6 ) Hulricus, vicecomes Neapolitanus (Roziere, p. 82 —

83, No. 44; Lois fed. Beugnot], p. 488 — 489, No. 10; Migne, p. 1 133 —

1 134, No. 44). 121

») Cf. ZDPV. X, p. 42. *) Roziere, p. 80 : Cafermelech. 8 ) Quod Conder
(Quart. Stat. 1890, p. 32) idem esse censet ac bet furik (Mappa Anglica, sheet XII).
4 ) De quo RChricht in ZDPV. X, p. 7 ; cf. Henri de Curzon, Regle des Templiers,
Paris 1886, § 4, 8. 6 ) De quo Comte Riant in Recueil d. hist. d. croisad., aut.

occid. V, p. 310.

„ Maj. 29. Laterani. — Honorius II Balduino II, regi Hierosolymi-
tano, quem probissime ac sapientissime regnare a Guillelmo, archiepis-
copo Tyrensi, et Rogerio, episcopo Ramensi, didicerat, totum regnum cum
dignitate a Paschali II Balduino 1 regi concessa confirmat ac Fulconem,
comitem Andegavensem, Deo et ipsi serviturum commendat (Roziere, p. 1 7
— 18, No. 15; Jaffe-L&wenfeld, No. 7314). 122

„ Jul. 8. In territorio Barensi. — Honorius II episcopis suffraganeis,
clero populoque Tyri Willelmum archiepiscopum a se pallio ornatum com-
mendat (Guill. de Tyro in Rec. d. hist. d. croisad., aut. occid. IA, p. 592

regni Hierosolymitani. o i

[lib. XIII. c. 23]; Mansi XXI, 321; Jaffe - Lttwenfeld, No. 7316). || Idem

eodem a., mense et die Gormundo, patriarchae Hierosolymitano, nunciat,

Willelmum, archiepiscopum Tyrensem, a se benigne receptum pallioque

ornatum esse (Guill. de Tyro, 1. c. ; Mansi, 1. c. ; Jafte-LOwenfeld, No. 7315),

et Bernardo, patriarchae Antiocheno, per Aegidium, episcopumTusculanum,

S. A.legatum, praecipit, ut ecclesiae Tyrensi restituat, quos detineat suffra-

ganeos (Guill. de Tyro, 1. c. ; Jaffe'-L6wenfeld, No. 7317). 123

1128 Sept. 4, ind. VI. Beneventi. — Honorius II papa Guillelmo, priori

S. Sepulchri, ejusque fratribus precibus Guarmundi patriarchae omnia,

quae possident, confirmat, scilicet : in episcopatu Hierosolymitano ecclesiam

S. Lazari cum castello, l ) castrum Maome 2 ) cum ecclesia, in archiepiscopatu

Caesariensi castrum Feniculi 3 ) cum ecclesia, in civitate Joppe ecclesiam

S. Petri, in civitate Tyri ecclesiam S. Mariae 4 ) antiquae sedis, in episcopatu

Tripolitano, quod privilegio supra (N0.48) dicto concessumfuit,etpossessiones

cismarinas (Roziere, p. 18 — 22, No. 16; Jaffe-LOwenfeld, No. 7318). 124

l ) Quod castellum antea non memoratur. *) Alias omissum ; Roziere, p. 30,
37 : Mahomeria. 8 ) et 4 ) adhuc non memorata ; cf. Roziere, p. 30.

( „ — 11 30) . — Balduinus II, rex Hierosolymitanus, precibus Stephani

patriarchae omnibus peregrinis portum Acconis intrantibus concedit, ut

vectigalia de suis rebus, quae minus quam XL bisantios valent, et de rebus

plus valentibus, quae non vendendi causa sed ad ipsorum usum apportatae

cognoscuntur, solvere minime teneantur (Roziere, p. 85 — 86, No. 46; Lois

[ed. Beugnot] II, p. 486 — 487, No. 7 [falso ad 1 121]; Migne, p. 1 135 —

n 36, No. 46). 125

1 129, ind. VII. Caesareae. — Evremarus, archiepiscopus Caesariensis,

fratribus S. Sepulchri decimas casalis Deffeisse (Deffiesse) l ) donat et sigillo

confirmat. — Rainerius archidiaconus, Bonifatius, Aymo, Gosbertus, Ale-

xander, canonici Caesarienses, Aymericus, canonicus et eleemosinarius

S. Sepulchri, Albertus, Balduinus, Ricardus, dapifer Caesareae. Factum

Balduino II rege, Stephano patriarcha, Willelmo, secundo priore 2 ) (Roziere,

p. 142 — 143, No. 70; Migne, p. 1168 — 1169, No. 70; cf. Lois [ed. Beugnot]

II, p. 511, not. a). 126

J ) Roziere, p. 144, 264 : Fiaisse ; p. 103 : Fieisse ; p. 99, 264: nunc casale S. Se-
pulchri nuncupatum. *) Cf. RGhncht m ZDPV. X, p. 42.

„ Accon. — Willelmus, archiepiscopus Tyrensis, *) fratribus S. Se-
pulchri per manum Willelmi prioris et Stephani patriarchae ecclesiam S.
Mariae Tyrensem donat et sigilJo confirmat. — Stephanus patriarcha,
Willelmus, archiepiscopus Nazarenus, Anselmus, episcopus Bethleemita,
Acardus, Templi Dominici, Arnaldus, Montis Syon, Adelelmus, ecclesiae
Nazarenae, priores, Hugo,canonicus Bethleemita, Petrus,Galterius,Johannes,
Hugo, ecclesiae Tyrensis canonici, Johannes, ecclesiae Acchon praeposi-
tus; 2 ) de laicis: Balduinus II rex, Fulco, comes Andegavensis, Willelmus
de Buris, Hugo Joppensis, Barisanus, Garinus, vicecomes Tyri (Roziere,
p. 138 -139, No 67; Migne, p. 1166 — 1167, No. 67). 127

l ) De quo Rtfhricht in ZDPV. X, p. 17 ; Jafte-Ltfwenfeld, No. 73 16, 73 17, 7943.
*) De hoc primo episcopo Acconensi ibid. p. 20, de episcopis Acconensibus om-
nibus cf. Riant, Haymarus Monachus, p. XIX— XX.

„ ind. VII. — Willelmus, prior S. Sepulchri tertius, 1 ) se consensu
Stephani patriarchae feodum S. Lazari, quod Petrus quidam de S. Lazaro,

! ) Supra No. 1 26 «secundus» prior vocatus.

32 Regesta

' frater S. Sepulchri, tenuerat, quum post obitum ejus filia Petro cuidam,
famulo S. Sepulchri, non nuptura coram S(tephano) patriarcha resignaverit,
recepisse, confirmat. — Anselmus cantor, Azo, Gislebertus, Petrus Bernardi,
Gaudentius, Petrus eleemosynarius, Aimericus, Gaufridus Acus, Petrus de
Vendosme, Berengarius Parvus. Factum S(tephano) patriarcha sigillante et
Balduino II rege (Roziere, p. 153 — 155,^0.77; Migne, p. 1 i75,No.77). 128

1129 (postSept.), ind. VIII. — Willelmus, prior S. Sepulchri, se a Petro
de S. Gauterio, conjuge et filio vineam cum terra adjacenti circumsaepta,
quae Hierosolyma venientibus in egressu Mahumeriae prominet in sinistra
convalle, preiio CXL bisantiorum emisse, sigillo confirmat. — Goisbertus
praepositus, Aimericus helemosinarius, Petrus Clementis, Anselmus, capel-
lanus Mahumeriae, Gaufridus Acus, Petrus de Joppen, Petrus Guitart, Ber-
nardus, gener praedicti Petri de S. Gauterio, Rogerius Lomban, Petrus de
S. Gauterio, Audear(t)z, ejusdem uxor, Andreas, ejus filius, Petronilla, ejus
filia. Factum anno Stephani patriarchae II, rege Balduino II (Roziere, p. 1 5 5
— 156, No. 78; Migne, p. 1 176, No. 78; in linguam germanicam vertit
et notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter - Ordensballey
Brandenburg 1863, p. 43 — 44, No. 7). 129

„ , ind.VII. Hierosolymis in palatio regis. — BaJduinus II, rex Hiero-
solymitanus, quaecunque Hospitali donata fuerunt, laudat et sigillo con-
tirmat, praesertim in territorio Hierosolymitano IV partes terrae, quas dedit
Goffridus de Parenta prope Beccafabam, hortum cum cisternis ab ipso dona-
tum turri David vicinum, cui ex utraque parte via decurrit, qua itur
Bethlehem, deinde domum cum cisterna, quam domum juxta portam Templi,
qua itur Josaphat, et ante domum Guidonis de Miliaco sitam dedit Adam
de Ramis. — Aschetinus vicecomes, Hugo de Ramis, Goffridus de Acula,
Alfanus, Sicherius de Beritto, Porcellus, Rancoldus de Ponzo. Alanus
Boccerius donavit domum Hierosolymitanam, unde testes sunt : Aschetinus
vicecomes, Guerricus, Hanricus Burgundio. Bernardus de Tolosia et uxor
Rufa donaverunt Hospitali domum quandam ibidem ante ecclesiam S. Mar-
tini sitam, Alfanus semet ipsum er omnem substantiam suam et domos,
quae sunt in platea numulariorum, Hospitali concessit, unde testes : . . .
Caesariensis electus, olim cancellarius tantum, Ugo, comes Trescensis, Gof-
fridus de Parentea, Aschetinus vicecomes, Rodulfus camerarius, Rainaldus
de Ponzo, Goffridus de Acula, Siherius de Beritto, Porcellus. In territorio
vero Acconensi Barda Armenus et uxor ejus dederunt casale Coketum,
Airaldus cognomine Barba dimidiam partem casalis Jebethza, et alteram
dimidiam donavit Aldeburgis, soror Lamberti cambiatoris. In territorio
Caesariensi donavit Goffridus de Flaiaco et cum eo Johannes de Bethsam
et Hugo, frater ejus, casale Calansue, in territorio Liddensi Hugo Deramis l ) II
casalia Bethiben et Gendas, quod donum Ugo Joppensis dominus concessit.
Factum per manum Hemelini vicecancellarii (Paoli I, p. 13, No. 12; cf.
p. 470 — 471). 130

•) Legas : de Ramis.

„ , epact.VIII. — Willelmus de Buris ecclesiae S. Mariae de Josaphat
casale S. Jobi cum territorio pertinenti excepta pertinentia aherius casalis
ea conditione donat, ut nepos suus Willelmus monachus dominio et red-
ditibus, quoad vivat, fruatur. — Radulfus de Ysiaco, Warmundus, Petrus
de Crehel, Albericus de Cremesi, W. de Saphari, Giraudus marescalcus,

regni Hierosolymitani. o o

Johannes Allobrox, Brugo, Guido de Cava, Galterius Delbos. Factum
Balduino II rege, Stephano patriarcha, W(illelmo), archiepiscopo Nazareno
(Delaborde, p. 42 — 43, No. 16). 131

1130 Sept. 27, ind. VIII. Beneventi. — Anacletus II antipapa praepo-
sito cuidam inter alia nuntiat, se ab Hierosolymitana, Antiochena et Con-
stantinopolitana ecclesiis verum summum pontificem ecclesiae Romanae
acceptum esse (Bouquet XV, p. 365; Jaffe-LGwenfeld, No. 8413). 132

„ , ind. VIII. — Willelmus, prior S. Sepulchri, in praesentia Stephani
patriarchae furnum in parte Hierosolymorum, quae specialiter Judaearia
vocatur, situm ecclesiae S. Mariae de Josaphat per manum Gelduini abbatis
donat et omnem querelam inter utramque ecclesiam exortam remittit, in-
super decimam terrae, quae Plata Petra vocatur, secus viam, quae ducit ad
flumen, necnon decimam casalis Darchiboam et ceteras possessiones liberas
et quietas sigillo concedit ac munit. — Petrus Barchinonensis subprior,
Ansellus praecentor, Gislebertus, Petrus Bernardi, Petrus Calvus, Gosber-
tus, Balduinus, Hugo praepositus; de diaconis: Guido, Radulphus, Wul-
grinus, Richardus; de subdiaconis: Guyraldus, Galterius, Moyses; Willel-
mus, Tyriensis, Gaudentius, Caesariensis, archiepiscopi, Anselmus, Bethlee-
mita episcopus, Richardus, S. Mariae Latinae abbas, Arnaldus, Montis Syon,
Henricus, Montis Oliveti, priores ; Balduinus II rex, Willelmus, dapiferTempli,
Hugo, comes Trecensis, Balduinus de S. Abraham, Rohardus, Jofridus de
Parenteo, Holricus, vicecomes Neapolitanus. Stephanus, patriarcha Hieroso-
lymitanus, chartam sigillo corroborat (Delaborde, p. 43 — 45, No. 17). 133

„ , ind. VIII. Hierosolymis. — Balduinus II, rex Hierosolymitanus,
fratribus ecclesiae B. Mariae de valle Josaphat per manum Gelduini abbatis,
consanguinei sui, omnia bona sigillo confirmat, quae unquam acceperunt,
itaque nonnulla privilegia nota (No. 79, 80, 87, 92, 1 1 5, 1 20, 1 24) repetit et
quaedam alia aliunde non cognita memorat. Dedit enim Godofredus dux
ejusque frater Balduinus I furnum et molendina in Civitate Sancta l ) et extra
eandem molendina, fossam, hortos et duas partes de casaliBethsan, 2 ) comes
Guarnerius casale Ascar, 3 ) concedente dicto rege, idem rex in urbe Accon
domum, in montanis casale Cassera 4 ) cum appendiciis, apud Sydonem
viridarium et machomeriam extra civitatem, apud Baruch domos, furnum,
molendinum et viridarium in civitate et extra II carrucas terrae, Pisellus
vicecomes casale Meschium 5 ) et terras viae vicinas, quae ducit ad flumen
Jordanem, et ultra flumen in territorio Belcha casale Bessura cum appen-
diciis, Walterius Machumet casale Jamarvara in valle de Clin 6 ) concessu
regis Balduini I, Wido de Miliaco dimidium casalis in terra Hierosolymi-
tana nomine Betamar. *) Idem vero rex conccssit, ut omnes naves praedictae
ecclesiae per omnes portus regni eundo et redeundo immunes essent.
Praeterea in casali Huberti de Pazi, Siph vocato, Letardus vicecomes dedit
IV carrucatas terrae, olivetum, in casali domum et extra hortum, quae
omnia, antequam Balduinus II regnum adeptus fuit, donata sunt, ejusdem
vero regis tempore accesserunt bona infrascripta. Ipse enim dedit in terri-
torio Neapolitano casale Beteri 8 ) et domum in civitate Neapolitana, prope
Tyrum in montanis casale Beffella 9 ) et aliud nomine Sardanas, in civitate

! ) Cf. No. 101. *) cf. No. 101. 8 ) cf. No. 80, 101. 4 ) cf. No. 80, 101.
6 ) p. 68: Meschyum. *) p. 65, 101 : in territorio Ebronensi. 7 ) p. 69: Betha-
mar. H ) cf. No. 101. °) p. 05 : Bethefella; p. 101, 102: Bethfella.

Rdhricht, Regesta. o

34 Regesta

vero domos et viridarium, Hugo, dominus de Joppe, dedit casale Machoz
prope Ascalonem, majorem machomeriam in eadem civitate et viridarium
melius, prope Joppen terram, quae fuitFramerici, 10 ) et in terra Neapolitana
casale Saphet, Romanus de Podio, Richildis uxor et heredes in terra
Belcha casalia Bessura et La. — Willelmus, Tirensis, Gaudentius, Caesari-
ensis, archiepiscopi, Ansellus, Bethlehemita episcopus, (Facundus), abbas de
Latina, Willelmus, S. Sepukhri, Arnaldus, Montis Syon, priores, Balduinus
S. Abrahae, Roardus, Goffridus de Parentea, Hulricus, vicecomes Neapoli-
tanus, Petrus, frater ejus, Robertus de Francoloco. Datum per manum
Hemelini cancellarii Balduino II rege, Stephano patriarcha (Delaborde,
p. 45 — 47, No. 18). 134

10 ) p. 102 : Fraymerici.

1130 — 1 145. — Guillelmus I, patriarcha HierosoJymitanus, *) constitu-
tionem hospitalis B. Mariae de valle Josaphat tempore Gibelini patriarchae,
Balduini I regis et consensu Hugonis abbatis factam necnon confraterni-
tatem Balduini I regis, Bernardi, episcopi Nazareni, Guillelmi de Buris,
Guidonis de Miliaco, Goscelini, domini de Tiberiade, Baliani et aliorum
benefactorum mortuorum sigillo sancit et confirmat. Facundus, prior S.
Mariae de Latina, vidit et sigillum apposuit (Delaborde, p. 47 — 49, No. 1 9) . 1 35

') Antea prior S. Sepulchri fuit (Rtihricht in ZDPV. X, p. 7—8). Eidem Ca-
lixtus II librum cum epistola (ficta) misisse narratur (JafFe-Lowenfeld, No. 7108;
Robert, Bullaire du pape Calixte II, II, No. 445). Sigillum Guillelmi nostri cf. in
Bullet. des antiq. 1878, p. 196— 197.

( „ — 1 145). — Guillelmus I, patriarcha Hierosolymitanus, confirmat,
Abrahamum, monachum Armenum, domui leprosorum S. Lazari x ) cister-
nam a Warmundo olim patriarcha acceptam coram ipso ea conditione con-
cessisse, ut dicta domus, quoad viveret, victum et vestimenta daret, post
mortem vero ejus illam libere teneret (Cibrario, p. 221 — 222; Ferrand,
p. 10 — 1 1 ; Archives de TOrient latin IIB, p. 123, No. 1). 136

! ) Ordini S. Lazari Henricus II, rex Angliae, (a. 1188?) XL marcas annuales
concessit (Rymer, Foedera I A, p. 40) et Ricnardus rex (10 Oct. 1 189) confirmavit
(ibid. p. 49). Eisdem fratribus possessiones et jura confirmaverunt Innocentius IV
(i2 Aug. 1247; 7 Mart. et 7 Jul. 1253 > c ^ Berger I, No. 3156; Potthast, No. 14867,
15050), Alexander IV (12 Mart. 1255 ; cf. Potthast, No. 15761), Clemens IV (27 Apnl.
et 5 Aug. 1265 ; 5 Aug. 1266; cf. Potthast, No. 19109, 10304.8, 19790). Fratres pugna
17 Oct. 1244 apud Gazam commissa fere omnes occisi fuisse dicuntur (Rtihncht in
Forsch. 1886, p. 94); fortissimos in defendenda urbe Accon a. 1291 fratres se
praebuisse, omnibus chronicis confirmatur (Rtfhricht in Forsch. 1879, p. 102).

( „ c). — Balduinus II, rex Hierosolymitanus, privilegium supra lau-
datum (No. 121) repetit, sed nunc villanos olim exceptos ecclesiae S. Sepulchri
per manum Petri prioris l ) coram (FuJcone), comite Andegavensi, Milissenda,
filia sua, et Willelmo patriarcha concedit et sigillo confirmat. — Petrus,
capellanus regis, Radulfus, camerarius regis, Martinus de Nazareth, Ans-
catinus, vicecomes Jherusalem, Olricus, vicecomes Neapolitanus. Datum
?er manum Amelini, regis cancellarii (Roziere, p. 80 — 81, No. 43; Lois
ed.Beugnot] II, p. 489 — 490, No. 11; Migne, p. 1132 — 1133,^0.43). 137

') Antea Petrus (Barchinonensis) canonicus S. Sepulchri et demum archiepis-
copus Tyrensis factus (ZL)PV. X, p. 42—43).

1131 Febr. 20. Catalauni. — Innocentius II archiepiscopos, episcopos,
abbates, priores et omnes ecclesiarum praelatos hortatur, ut xenodochio

regni Hierosolymitani. 3 c

Hierosolymitano subveniant (Bosio, Istoria della mil. di S. Giov. I, p. 1 08 ;
Jaffe-L6wenfeld, No. 7451 [spurium, ut videtur]; cf. ibid. No. 7823). 138

1131 Sept. 21, ind. IX. Caesareae. — G(alterius) cognomento Granerius,
Caesareae et Sydoniae dominus, consensu baronum, quaecunque pater
ipsius Eustachius Hospitali donavit, laudat et sigillo confirmat, scilicet domos
Caesareae quasdam et casale vicinum Aldefie cum binis curtilibus, in civi-
tate Caco domos cum pertinentiis et curtilibus, praeterea concedit curtile,
quodG., vicecomes suus, dedit, et aliud, quod fuitAlonis, pro quo Grane-
rius reddidit cambium ; insuper confirmat IV carrugas terrae in Chaco ad
serendum et garetandum, quas Eustachius pater donaverat, binas, quas
dedit, Eustachio favente, H. Lumbardus, binas in Cafarsalem, et binas juxta
istam terram a principio terrae Rambaldi, quae laboratur in Maresco, 1 )
sicut itur ad flumen; si vero haec terra defecerit eis, accipiant tantum de
meliori terra, quam invenerint in Sabulone, ut sufriciat ad opus IV carru-
garum scilicet ad serendum et garetandum. Denique concedit Calumzum
cum pertinentiis. Factum Fulcone rege, W(illelmo) patriarcha, G(au-
dentio), archiepiscopo Caesareae, jussu G. Granerii et conjugis Julianae. —
W(illelmus) de S. Bertino, Ricardus, vicecomes Caesareae, Balduinus, dapifer
Caesareae, Eustachius Seufflellus, Johannes de Bellorano, Ramerius Fur-
narius, Isimbardus, Gualterius de Merula, Gualterius, vicecomes Chaco,
Nicolaus de Trano, Azzo de Curia, Albertus camerarius. Tradita est Ray-
mundo, magistro Hospitalis, coram testibus antedictis et fratribus Hospi-
talis Andrea sacerdote, Willelmo Bertrandi, Aldebrando (de) Chaco, Gerardo
de Calumzum, Martino Rege (Paoli I, p. 1 4— 1 5, No. 1 3 ; cf. p. 47 1—473). 139

l ) «The marsh near Caesarea» (Conder in Quart. Stat. 1890, p. 35).

1132 Febr. 2. Quniaci. — Innocentius II Ludovico VI, regi Francorum,
nuntiat, se 1 die Februarii Cluniacum venisse ibique festo die purirkationis
S. Mariae (2 Febr.) a Guillelmo I, patriarcha Hierosolymitano, et A(nseJmo),
episcopo Bethleemitano, litteras obedientiae etsubjectionisaccepisse, quarum
exempla mittit (Bouquet XV, p. 374, No. 13; Mansi XXI, p. 401; Jaffe-
LSwenfeld, No. 7531). 140

„ Jun. 25. — Mabilia pro salute animae mariti ac filii S. Sepulchri
canonicis confratribus et dominis suis hortum et domum post ipsius mor-
tem tenendos concedit ; dicti enim canonici CLXX bisantios ipsi recompen-
sarunt et in horto claudendo, maceria et in cisterna, quae ibi erat, curanda
XLbisantios dispenderunt et victum ipsi, quoad viveret, dare polliciti sunt
scilicet quotidie unum panem canonicorum et dimidiam litram vini tem-
perati et scutellam de coquinato, in die vero Dominico et solempnita-
libus recentis frustum carnis vel de cibo, quem domini comedunt. —
Willelmus patriarcha, de canonicis S. Sepulchri : Petrus prior, Petrus de
Barcilona, Hugo praepositus, Gaufridus de Constantinopoli, Radulfus
Parisiacensis, Petrus Bernardus, Garnerius de Cenomanne, Guido, Giral-
dus, Petrus Clementis, Eurardus; de ceteris: Anschetinus vicecomes,
Rainaldus de Pontibus, Gaufridus Acus, Tosetus, Hildredus. Factum Wil-
lelmo patriarcha et Fulcone rege (Roziere, p. 206 — 207, No. 106; Migne,
p. 1205 — 1206, No. 106. In linguam germanicam vertit et notis illustravit
G. Rosen in Wochenbl. der Johanniter - Ordensballey Brandenburg 1863,
131 — 132, No. 22). 141

3*

g6 Regesta

1132, ind. X. — Willelmo patriarcha et Fulcone rege Willelmus de
Buris consensu regis ac nepotum suorum Radulfi de Ysis et Simonis cano-
nicis S. Sepulchri, confratribus suis, casalia Gebul l ) et Helkar 2 ) donat et
totam terram adjacentem concedit; hujus autem longitudo a montanis per
planum usque ad Jordanem elongatur, latitudo a divisione Bethsan et Tibe-
riadis usque ad cavam casali Huxenia vicinam et dirigit rectitudinis lineam
ad praedicta montana et flumen. Insuper piscarias per VIII dies scilicet a
Septuagesima usque ad Pascha, angariam, auxilium piscatorum suorum et
navem in mari Galilaeae concedit et suo ac regis sigiUo confirmat. — Wil-
lelmus patriarcha, Fulco rex, WilJelmus, archiepiscopus Nazarenus, Ansel-
mus, episcopus Bethleemi, Petrus, S. Sepulchri, Achardus, Templi, Arnal-
dus, Montis Syon, priores; de Tiberiade et confinio: Goffridus, capellanus
Tiberiadis, Guala vicecomes, Guarmundus, Paganus de Monte Regali,
Mangoth, Ricolf, Hugo de BadaJone, Thomas de Bethsan (Roziere, p. 148
— 150, No. 74; Lois [ed. Beugnot] II, p. 490 — 491, No. 12; Migne,
p. 1180— 1 181, No. 74). 142

J ) Roziere, p. 298: Jebul. 2 )Roziere, p. 280: Hercar; p. 104: Herchar; p. 236,
298 : Lo Cara (et domum juxta Cayfas).

1133 Maj. 27. Romae. — Innocentius II precibus Romani, episcopi
Gabulensis, ejusdem ecclesiae bona in Sedis Apostolicae protectionem sus-
cipit (v. Pflugk-Harttung, Iter, p. 223, Acta pontif. Roman. inedita II,
p. 275, No. 314; Jaffe-Ltfwenfeld, No. 7627). 143

„ Sept. 26. Hierosolymis in domo Hospitalis. — Balduinus, epis-
copus Berutensis, domum suam Hierosolymis inter furnum et molendinum
Hospitalis sitam post ipsius mortem libere possidendam Hospitali donat et
sigillo confirmat, quam dignitatem episcopalem nondum adeptus a Bal-
duino I rege acceperat et cum alia domo urbis Beriti a fratre Rogerio
Pagano accepta commutaverat. — Haec carta edita est Willelmo patriarcha,
Fulcone rege, coram episcopo Berutensi, Bernardo, primo Francorum
episcopo Sydoniensi, R(aimundo), Hospitalis magistro, et fratribus : Willelmo
Bertrando diacono, Gerardo subdiacono, Willelmo Aimerico, Rodulfo et
Ricardo, Dominici Templi canonico, Mainardo, Berutensis ecclesiae cleri-
corum doctore, Lamberto, S. Sion canonico, Gaucilino, Templi Domini
clerico (Paoli I, p. 15, No. 14; cf. p. 473). 144

') De quo RGhricht in ZDPV. X, p. 30.

„ , ind. VI (corr. XI). — (Guillelmus I), patriarcha Hierosolymitanus,
et Petrus, S. Sepulchri prior, canonicis varia de officiis pro mortuo fratre
ejusque anniversario celebrandis statuunt (Giovene, Kalendaria vetera mss.,
Napoli 1828, I, p. 64 — 65, No. 1). 145

„ , ind. XI. — Petrus, S. Sepulchri prior, Bernardo ejusque uxori in
fraternitatem conventus susceptis domum quandam cum statione, exceptis
tamen II cameris et stabulis Lamberto Ptolomensi ejusque uxori reservatis,
quibusdam conditionibus concedit. — Umbertus aurifaber, Holdreus,
Turstanus Angelus, Johannes Galiga, Milo Curvesarius, Petrus Petragoricus,
Helias, frater ejus, Robertus Cocus, Petrus de Ramata, Bernardus aurifaber,
Giraldus, diaconus et canonicus S. Sepulchri, qui chartam scripsit (Roziere,
p. 203 — 205, No. 104; Migne, p. 1204 — 1205, No. 1Q4). 146

regni Hierosolymitani. oy

1133. — Hugo, dominus Joppensis, consensu uxoris Emmae Hospitali
ejusque magistro Raimundo donat casale, quod vocatur Bulbus, ! ) et molen-
dina trium pontium, insulam totam et X terrae carrucatas, quas Godofredus
de Parentei et uxor ejus dederant, sigillo confirmat. — Dominus Balianus,
Girardus Areae, Gerulfus Asnerii, Paganus Osche, 2 ) Robertus Crassus,
Gibertus Piscis, Halelmus dapifer, Odo Caravanna, Rainaldus, nepos epis-
copi, Hugo marescalcus, Odo cancellarius, inscriptionis intextor, Romanus
de Podio, Garinus, filius Bartholomaei ; de fratribus Hospitalis: Petrus
Galatianus presbyter, Pontius presbyter, Girardus clericus, Girardus Job
Barro, 3 ) Thomas, Garinus. Factum Willelmo patriarcha, Fulcone rege
(Paoli I, p. 201, No. 157). 147

') Alias Bulbul, Bufles, Buflis, casale Bubalorum. 2 ) Alias Osca. 3 ) Idem
ac Geraldus Jebarrus (Guill. de Tyro XIV, c. <j).

„ Jan. — 1 1 34. Laodiceae. — Adelasia principissa l ) Hospitali domum
Laodiceae sitam et gastinam Bessilis prope Gibelletum et II carrucatas
terrae donat (cum puteo, qui est in via apud Gibellium et unam domum).
— Radulfus de Fontanellis, 2 ) Radulfus, filius Rogerii, Willelmus de Cur-
sibus abas, dux Gibelli, Theobaldus de Corizo, dux Laodiceae, Gottafredus
(Delaville le Roulx, p. 71—72, No. 3 [cf. p. 14]; Prutz, p. 86, No. 3 [ad
1135]). 148

! ) Alias Haalis vel Halis vocata, filia Balduini II, cjuae Boamundo II, principe
Antiocheno marito mortuo, filiam exheredare tentavit (Guill. de Tyro XIII, c. 27 ;
XIV, c. 4, 20). *) Alias Fontenei, Foritaneto (Guill. de Tyro XI, c. 12).

„ (post Sept. — 1 134 Sept.), ind. XII, epact. XXIV (corr. XXIII). In
palatio Antiochiae. — Fulco, rex Hierosolymitanus, rector ac bajulus prin-
cipatus Antiocheni filiaeque Boamundi II junioris sigillo confirmat, Osmun-
dum de Monte Garou, canonicum S. Petri Antiochiae, S. Sepulchri canonicis
domum cum bordello vicino juxta balneum dictum Tancredi sitam dona-
visse. — De baronibus: Rainaldus Ma(n)suerius constabularius, Leo, dux
Meopoli, Wido de Merlon, Thomas vicecomes, Godofredus, filius Renbauth.
Scriptum per manum F(ranconis) cancellarii (Roziere, p. 165 — 166, No. 85 ;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 491, No. 13 [ad 11 33]; Migne, p. 1181 — 1182,
No. 85). 149

1134 (1 135) Jan. 2, ind. XIII. 1 ) Laodiceae. — Guaherius de Surda-
valle constabularius pro salute sua et uxoris Sibyllae concessu dominae
principissae Adeliciae Hospitali ejusque magistro Ramundo domum suam
Laodiceae sitam, quam ipsi Balduinus II rex, pater Adeliciae, dedit, et Boa-
mundus II, filius Boamundi I magni, confirmavit, sigillo principali apposito
donat. Datum per manum Roberti, cancellarii principissae. — Radulfus
de Fontanellis, Theobaldus de Corizo, 2 ) Rogerius de Baste, 3 ) Hugo Ber-
nardus, Hugo de Buleirre, Gislibertus S. Victoris, Sibilla, uxor Gualterii
de Surdavalle, Robenus de Surdavalle. Adelicia principissa confirmat et
donum tradit in manus Raimundi magistri, cujus testes: Bocellus, 4 ) Man-
sellus, Willelmus, filius Manselli, Radulfus, filius Rogerii, Goffridus Catt. 6 )
Paludis, Gualterius Biruti, Joannes Neapolis. Appendet sigillum Raimundi
magistri (Paoli I, p. 202, No. 158). 150

>) Fuit XII. *) Korykos, urbs Giliciae. 3 ) Sebaste ? *) Borellus ?

G ) Cattus, vel Catalanus ?

38 Regesta

1134 Maj., ind. XII. — Gozelillus, magni Gozelini filius, comes Edes-
sanus, Hospitali casalis Turbascelli hospitale et ecclesiam S. Romani ex
consensu Franconis, archiepiscopi Tuluppensis, cum appenditiis, quae pater
ipsius eidem Hospitali dederat et Balduinus II rex concesserat, sigillo con-
firmat. Factum et concessum est per manum Oelardi, praedictae ecclesiae
et pauperum Hospitalis fratris. Mathaeus Tuluppensis, Herveus constabu-
larius, Constantinus Bastardus, Barrigan, Corizii dominus, Benzo, Robertus
de Ravandella, Martinus, castellanus Turbascelli, Isimbardus, Americus
Areville, Maimus Jove, Tezelinus, Berardus (Paoli I, p. 1 6, No. 15; cf.
p. 473). 151

„ , ind. XII. — Willelmus I, patriarcha Hierosolymitanus, locum S.
Quarantenae canonicis S. Sepulchri donat, qui ipsius ac Petri prioris con-
silio unum de confratribus Rainaldum ibi priorem instituerunt, ei suo
atque canonicorum S. Sepulchri sigillo confirmat. — Willelmus patriarcha,
Petrus prior, Petrus subprior, Gillebertus, Anselmus praecentor, Petrus
Bernardi, Goffridus thesaurarius, Fulcherius, magister Robertus, Willelmus,
Oshertus (Osbertus), Haimericus, Balduinus; de diaconis: Valterius, Moyses,
Rogerius, Petrus, Geraldus, qui chartam scripsit; de subdiaconis: Geraldus,
Petrus Clementis, Eurardus, Gervasius (Roziere, p. 50 — 52, No. 27 ; Migne,
p. 11 19 — 1120, No. 27). 152

( „ ). — B(alduinus), x ) (Guillelmi I), patriarchae Hierosolymitani, can-
cellarius, et B(ernardus) Vac(arius) a Sy(ro II), archiepiscopo Januensi, et
ejusdem civitatis consulibus petunt, ne inducias a Pisanis oblatas servent
(Liber jur. I, p. 45, No. 3 5 ; Giornale Ligust. 1 884, p. 34L, No. 3 ; cf.p. 9). 153

*) Qui saepissime in chartis nostris memoratur.

1135 Mart. 15, ind. XII. — Bernardus consensu uxoris Hao(i)sae et
Willelmi patriarchae Petro, priori S. Sepulchri, pretio CC bisantiorum
domum suam intra muros urbis Jerusalem sitam vendit, cui vicinae sunt
domus canonicorum S. Sepulchri, quae fuit W T illelmi drugomanni, ecclesia
S. Karitot, via publica et domus Theodori. — Seybertus judex, Petrus
Faber, Tustanus, Sinardus (Sivardus), Petrus de Petragora, Bernardus et
Fulco, omnes isti aurifabri, Ruhelandus Bruto (Britto). Scriptum ab Johanne
subdiacono (Roziere, p. 161 — 162, No. 82; Migne, p. 1 179, No. 82). 154

„ April. 30, ind. XIII, epact. IV. — Joannes, primus Latinorum epis-
copus Tholomaidae, omnem decimationem reddituum in diocesi sua col-
ligendorum, quos episcopo et Sanctae Crucis ecclesiae Acconensi solvi
opus sit, Hospitali remittit et sigillo confirmat, Hospitalis fratres sibi et
successoribus remittere querelam de porta ecclesiae S. Crucis superiori ab
aquilone scilicet in loco cujusdam domus eorundem fratrum aedificata.
Factum Fulcone rege, Guillelmo patriarcha. — Joannes, episcopus Acco-
nensis, Gualterius canonicus, Joannes Romanus, frater ecclesiae S. Crucis,
Hugo et Radulfus, fratres ejusdem ecclesiae, Gaufridus de Aunis capel-
lanus, Guarinus de Torguolant vicecomes, Bernardus camerarius, Mainar-
dus de Portu, Nicolaus de Trana, Pontius de Rubia, Doretus, Fulco, firater
ejus (Paoli I, p. 17, No. 16; cf. p. 474). 155

„ Jun. 29, ind. XIII. — Willelmus I, patriarcha Hierosolymitanus,
et Petrus, prior S. Sepulchri, Rogerio de S. Lazaro ejusque uxori Mariae

regni Hierosolymitani. $g

feodum, quod amiserant, quibusdam conditionibus restituunt (Roziere,
p. 213 — 214, No. 1 1 1 ; Migne, p. 1209, No. 1 1 1). 156

1135 Aug. 2, ind. XIII, epact. IV, concurr. I. Antiochiae. — Fulco, rex
Hierosolymitanus, bajulus ac tutor principatus Antiocheni pro deliberatione
christianitatis Antiochiae constitutus, l ) fratribus S. Sepulchri possessiones,
quas in urbe Antiochiae dicta ecclesia tempore Graecorum tenuit sed ami-
serat, reddit et confirmat. — B(ernardus), patriarcha Antiochenus, R(adul-
fus), Mamistranus, S(tephanus), Tarsensis, archiepiscopi, S., Arthasiensis,
A(nselmus), Bethleemita, episcopi, A. archidiaconus, Johannes, Bethleem
canonicus; de baronibus: R(ainaldus) Masuerius, G(uido) de Merlo, E. de
Moszon, G(aufridus) de Guirchia, W. de Verno, Leo dux, Thomas vice-
comes; de burgensibus: G(odefridus), filius Raimbaldi, W(illelmus) Aver-
sanus, B. Berriensis. Datum per mauum Franconis cancellarii (Roziere,
p. 166 — 167, No. 86; Lois [ed. Beugnot] II, p. 491 — 492, No. 14; Migne,
p. 1 182— 11 83, No. 86). 157

*) Cf. Guill. de Tyro XTV, c. 6—7.

„ (Sept.), ind. XII. In capitulo S. Sepulchri (Hierosolymis). — Petrus,
S. Sepulchri subprior, et ejusdem conventus canonici scilicet Anselmus
cantor, Goffridus thesaurarius, magister Robertus coram Willelmo pa-
triarcha, Anschetino, quondam vicecomite Hierosolymitano, Rainaldo de
Pontibus et Goiffrido Acu litem inter Mariam de S. Lazaro, uxorem antea
cujusdam Petri nunc cujusdam Rogerii, clicntis S. Sepulchri, de una parte
et Bernardum, clientem patriarchae ac generum dictae Mariae fratremque
Petri, prioris S. Sepulchri, de altera parte de domo quadam, quae in platea
Templi juxta domum Bentulini Hierosolymis sita est, exortam disceptant.
— Petrus prior, Petrus de Barcinona, Willelmus Normannus, Godefridus,
Wlgrinus, Eurardus, Gervasius ; deburgensibus: Oldreus, Milo, Bentulinus,
Bernardus Lemovicensis, Petrus Petragorici, Arnulfus de Gorranti, Bernar-
dus Bituricensis. Factum Willelmo patriarcha, Fulcone rege (Roziere, p. 2 10
— 211, No. 109; Migne, p. 1207 — 1208, No. 109). 158

„ Dec. 19, ind. XIII, lun. XI. Caesareae in camera archiepiscopi. —
Hysimbardus consensu uxoris Roardae, Gualterii, domini Caesariensis, et
Arnulfi de Haynis, domini Hysumbardi, quorum prior CL, alter LX bisan-
tios accepit, Hospitali per manum Raimundi magistri pretio D bisantiorum,
sigillo Gualterii apposito, casale Arthabec *) vendit, cujus fines sunt ab
oriente Kalensua, a meridie Calodia, 2 ) ab occidente castellare (?) Rogerii
Longobardi, ab aquilone casale Latinae. 3 ) Factum Willelmo patriarcha,
Fulchone rege,Gaudentio,Caesareae archiepiscopo. — Gaudentius, archiepis-
copus Caesariensis, Gualterius, dominus Caesareae, 4 ) Harnulfusde Haynes,
Heustachius Eschoflel, 5 ) Georgius miles, Rainerius Fornerius, 6 ) Petrus
Bassus, Gerardus Bucxus, Petrus, drogomannus de Chaquo, Gualterius,
vicecomes de Chaquo, Ricardus Faber; de fratribus Hospitalis : Raimundus
thesaurarius, Geraldus Kalensuae, Thomas, Hayricus. Petrus scriba scripsil
(Delaville le Roulx, p. 72 — 73, No. 4 [cf. p. 14]; Prutz, p. 86, No. 4; Rey,
p. 20 — 21 ; cf. Archives d. miss. scientif. 1. c, p. 7). 159

') Sive abreikhah (Clermont-Ganneau, Recueil d^arche^ol. I, p. 336). 2 ) Sive
Calcalia (Clermont-Ganneau, 1. c). ^ 8 ) Sive at-tfre (ibid.). 4 ) De cujus sigillo
Delaville le Roulx, Les sceaux in Mem. d. antiq.de France 1886, XLVII, p. 231
—233. 5 ) Alias Cosslel, Escof lel, Scoflel, Scufflellus. n ) Alias Furnarius.

42 Regesta

(p. 553, 557 — 558; cf. p. 623) Aschetinus, (p. 558 — 559), Asquiiinus (fortasse
idem ac prior), Geraldus, Radulfus I, Albertus, Radulfus II, Anonymus, cujus
mentionemfacitCoelestinusIII (3 Jan. 1 197), Petrusl(p. 564—569; cf. p. 598
— 600), Rainerius, Anonymus, cujus mentionem facit Gregorius IX epi-
stola 20 Dec. 1230, qua archiepiscopo Mamistrano, abbati Bellimontis et
magistro Bonimo, archidiacono Valeniensi, mandat, ut inquirant de ante-
dicto anonymo (p. 573 — 576; cf. 600), Godofredus de Praefectis (p. 576 —
579; d. 601), Thomas (p. 579 — 580), Gaillardus (p. 580 — 582), Hugo.
Ceterum d. ZDPV. X, p. 24—26. 168

( „ c). — Hugo de castello S. Abrahae cortillum pro II bisantiis
annuatim solvendis Mart(i)no concedit. — Willelmus de Alesnes, filius
Radulfi de Alesnes, Normannus de S. Abraham, Willelmus de Babilonia,
Titger et pater ejus Augerius, Willelmus Bornicus et filius ejus Bartholo-
maeus. Willelmus scripsit (Roziere, p. 215, No. 113; Migne, p. 12 10,
No. 113). 169

1137 Jul. 12, ind. XV. — Willelmus I, patriarcha Hierosolymitanus,

Galtero de Lucia sigillo l ) concedit, ut domum, quam aedificaverat in terra,

quae est ad occidentalem angulum lacus balneorum ad aquilonem vergens,

Roberto Medico ejusque filiis et successoribus pro LXXX bisantiis vendat,

et dicto Roberto permittit, ut firmam voltam super viam ipsam, domum et

campum patriarchae intercedentem, aedificet, super quam domus (sic) fabri-

cam possit erigere. Praeterea a superiore domus parte quendam gastinae

angulum, in quo domum aedificet, ea conditione tradit, ut pro domo et

parte addita bisantium annuatim persolvat. — De capitulo S. Sepulchri:

Petrus prior, Robertus archidiaconus , Petrus Barcinonensis , Osbertus

Joppensis, Radulphus Parisiensis, Willelmus Normannus, Lambertus de

S. Lazaro, Garnerius, Godefridus, Robertus de Accon, Moyses, Bartholo-

maeus, Giraldus, Dionisidius, Brocardus, Willelmus; de patriarchali curia :

Everhardus, Humbertus, Amelius, Johannes, Milo, Ernaldus, Stephanus

(Delaville le Roulx, p. 73 — 74, No. 5 [cf. p. 14]; Prutz, p. 87, No. 5; cf.

Archives d. miss. scientif. 1857, p. 7. In tergo chartae legitur, anno

1 167 supradictam domum sub censu I bisantii annuali patriarchae solvendo

Hospitali venditam fuisse [Delaville le Roulx, p. 14]). 170

•) De hoc sigillo cf. Delaville le Roulx, Les sceaux in Me'm. d. antiq. de France
1886, XLVII, p. 233-235.

„ Jul. 18. In territorio Potentiensi. — Innocentius II F(ulchero),
archiepiscopo (Tyrensi), Jo(hanni), Acconensi, B(ernardo), Sidoniensi et B(al-
duino), Berithensi, episcopis Tyrensis ecclesiae suffraganeis, praecipit, ut
abhinc Willelmo,patriarchaeHierosolymitano debitam reverentiam exhibeant
(Roziere, p. 5, No. 6; Jaffe-LOvvenfeld, No. 7847). De ecclesia Tyrensi
patriarchatui Hierosolymitano subordinata cf. Guill. de Tyro XIII, c. 23, XIV,
c. 1 3, supra N0.66 ; et epistolas, quas citant Potthast, No. 556 (3 Jan. 1 199),
1980 et 1984 (Aug. 1203), 2755 (20 April. 1206), 2998 (3 Febr. 1207),
Pressuti I, No. 18 (1 1 Aug. 1216), Reg. Honorii III, Ann. VI, reg. III, lib.
VI, ep. 477, fol. 262 r (19 Jul. 1222), ibid.Ann. VII, reg. IV, lib. VII, ep. 136,
fol. 38 r (18 April. 1223). Petrus, cardinalis S. Marcelli, a. 1203 discordiam
de hac subjectione judicio suo sedaverat, et Honorius ejusdem dispositionem
approbavit 19 Jul. 1223 (Potthast, No. 7058; cf. de Mas Latrie II, p. 46,
Not. 1; Mansi, Concil. XXII, p. 749 — 750). Principes vero Antiochiae

regni Hierosolymitani. a%

sedem Antiochenam patriarchatui Constantinopolitano subordinare non-
nunquam voluisse, constat ex epistolis paparum (LOwenfeld, Epistol. pontif.
inedit.,p. 164; Potthast,No. 3314,4685 ; ROhricht, Amalrich I,p«444). 171

1137 (1 138), ind. I, epact. VII. — Gullelmus I, patriarcha Hierosolymi-
tanus, fratribus ecclesiae S. Sepulchri per manum Petri prioris privilegia
ab Arnulfo praedecessore, ab ipso, Godofredo principe, Balduino I rege
necnon Rogerio, episcopo Ramathensi, accepta 1 ) sigillo confirmat. — Gau-
dentius, archiepiscopus Caesariensis, Rogerius, Ramatensis, Anselmus,
Bethleem, episcopi, Robertus, archidiaconus Jerusalem, Gaufridus, abbas
Templi Domini, Arnoldus (Arnaldus), Montis Syon, Henricus, Montis Oli-
veti, priores, Robertus, S. Mariae vallis Josaphat, Soibrandus, S. Mariae
Latinae, abbates. Anno patriarchatus VII, Fulcone rege (Roziere, p. 47 —
49, No. 26; Migne, p.i 1 18 — 1 1 19, No. 26). l )SupraNo. 74,75, 152, 165, 167. 172

„ (1138), ind. I. (Hierosolymis). — Guillelmus ejusque filius per
manum Roberti, magistri militiae Templi, ecclesias de Sclippes et Seffinges
concedunt. — GuilleJmus I, patriarcha Hierosolymitanus, Petrus, prior S.
Sepulchri, Gaufridus, prior Templi Domini, Robertus archidiaconus, Gar-
nerius, canonicus S. Sepulchri etc. (Musde des archives nationales, Paris
1 872, p. 97, No. 1 46). Adsunt sigilla Roberti et Guillelmi patr. dictorum. 173

1138 Febr. 5, ind. I. Hierosolymis. — Fuko, rex Hierosolymitanus,
consensu Milesendis reginae sigillo suo confirmat, se a Willelmo patriarcha,
Petro, S. Sepulchri priore, ejusque capituli omnibus fratribus scilicet Ro-
berto archidiacono, Anselmo praecentore, Godefrido thesaurario, Wlgrino
praeposito, Petro Bernardi, Girberto, Goisberto, Oberto, Roberto, Petro
elemosinario, Petro camerario, Lamberto, Aymerico, Petro, Giraldo, An-
scherico, Everardo (Eurardo), Burchardo, Willelmo Podiensi, Willelmo
Beritensi ecclesiam S. Lazari Bethaniae accepisse, ut eandem conventui
monachorum sive sanctimonialium traderet, et Petrum, priorem S. Sepul-
chri, domos quasdam Hierosolymitanas, quae ad ecclesiam antedictam per-
tinent, necnon villanos, beduinos, casalia Benehatie, Benehabeth, Ragabam
et Romha (Roma), unde novus conventus redditus haberet, concessisse.
Dictus vero rex donat casale Thecuae ejusque incolis permittit, ut e Mari
Mortuo bitumen vulgo cathrans *) vocatum et sal de locis vicinis libere
colligant. — Gaudentius, archiepiscopus Caesariensis, Rogerius, Ramensis,
Anselmus, Bethleem, Reinerius, Sebastenus, Bernardus, Sydoniensis, epi-
scopi, Robertus, Nazareth electus, Gaufridus, abbas Templi Domini, Arnau-
dus (Amaldus), prior Montis Syon, Willelmus, Montis Thabor, Helyas,
Palmariae, 2 ) abbates, Herbertus, archidiaconus Tiberyadis, Giraldus, prior
vallis Josaphat, Philippus, Caesareae decanus, Bernardus (et) Arnulphus,
Bethleem canonici, Petrus capellanus, Bartholomaeus presbiter, Amelius et
Henricus, patriarchae diaconi, Balduinus, patriarchae cancellarius, Radulfus,
Montis Syon, Petrus, Sebastae, Balduinus, S. Georgii, Adam, Accon(ensis),
Saginus (Siginus), Tyriensis, canonici; Willelmus de Buris, Tyberiadis,
Galterius. Caesareae, Guido, Beriti, Balduinus, Ramensis, domini, Rohar-
dus, Jerusalem vicecomes, Reinerius Brusch, Barisanus, Vivianus, Cayphae

*) Arabice : katran, bitumen. 2 ) De qua Mabillon, Acta ordin. S. Bened.

saec.VI. part. I, § 2, No. 12. Abbatia a. 1 170 Cluniacensibus tradita fuit (Ro'hricht in
Mittheil. des tfsterr. Instituts 1891, p. 435, ZDPV. X, p. 207—208; Jaffe-L6wen
feld, No. 135 16; Ursmar-Berliere, p. 489— 490).

44 Regesta

dominus, Rainer(i)us Parvus, Anselmus de Bria, Robenus de Franc Loet(h),

Philippus, filius Guidonis de Milli, Ulricus, Neapolis vicecomes, Petrus de

Podio Laurentii, Rollandus Gunterius, Olivarus, frater ejus, Johannes

Dunda, Godefridus de Bursi, Galterius Maldunz (Malduiz), Arnulfus de

Hames, Barnardus (Bernardus) Vacers, Thebaldus (Tibaldus) Nazarenus,

Willelmus, nepos patriarchae, Thebaldus (Tibaldus) de Herlebecke, Sado

marescal(c)us, Giraldus Passerels, Eustachius de Roitest; de Jerusalem*

Alardus miles, Hildredus, Sigerius, Humbertus cum barba, Milo camerarius,

Bakelarius (Bachelarius) ; de Accon : Meinardus de Portu, Nicolaus Dorez,

Albricus Aurentius, Rodandus (Rollandus) Lucensis; de peregrinis: Ivo

de Nigella, Arnulfus, Teruanensis advocatus, Ingelramus de Bova, Richar-

dus de Herecurch, Anskerius (Anscherius) de Encre. Datum per manum

Heliae, regis Hierosolymitani cancellarii (Roziere, p. 60 — 65, No. 33 ; Lois

[ed. Beugnot] II, p. 494 — 497, No. 17; Migne, p. 1 124 — 1 127, No. 33;

cf. Wauters II, p. 196 — 197). 174

1138 Mart. 6. Romae. — Innocentius II F(ulchero), archiepiscopo

Tyrensi, 1 ) R(aimundo), Tortosano, G(erardo), Tripolitano, H(ugoni), Gibe-

lcntino, 2 ) B(alduino), Barutino, B(ernardo), Sidoniensi et Johanni, Acco-

nensi, episcopis, quod ab Honorio II G(uillelmo), archiepiscopo Tyrensi,

mandatum fuit, repetens praecipit, ut W(illelmo I), patriarchae Hierosoly-

mitano, tanquam primati debitam subjectionem et obedientiam deferant

(Roziere, p. 5 — 6, No. 7 ; Jaffe-Ltfwenfeld, No. 7875 ; cf. supra No. 1 23). 175

') De quo ROhricht in ZDPV. X, p.17; Jan. 1 147 patriarcha Hierosolymitanus
factus est. 2 ) De quo ibid.. p. 27; obiit in via Hierosolymitana s. a. (»• Chricht in
Mittheil. des tisterr. Instituts ftlr Geschichtsforsch. XI, p. 394).

„ Jul. 1 7. Albani. — Innocentius II Willelmo I, patriarchae Hiero-
solymitano, mandat, ut Fulcherium, archiepiscopum Tyrensem, qui ex
mandato S. R. E. ei obediat, fraterni amoris intuitu diligat sollicite providens,
ne sub obtentu hujuscemodi subjectionis Tyrensis ecclesia suae justitiae
vel dignitatis patiatur aliquod detrimentum (Mansi XXI, p. 394; Guill. de
Tyro XIV, c. 12 ; Jaffe-LSwenfeld, No. 7906). " " 176

„ Jul. 26, ind. I. Albani. — Innocentius II papa fratribus S. Sepulchri
per manum Petri prioris, quaecunque a regibus et patriarchis Hierosoly-
mitanis in eodem patriarchatu et in partibus occidentalibus acceperunt, con-
firmat. Datum per manum Aymerici, diaconi cardinalis et cancellarii (Roziere,
p. 22 — 24, No. 17; Jaffe-Ltfwenfeld, No. 7907). 177

„ Jul. 28. Albani. — Innocentius II F(ulchero), archiepiscopo Tyrensi,
scribit, se Tyrensem ecclesiam olim Antiochenae subjectam nunc Hieroso-
lymitanae subordinasse, et mandat, ut W(illelmo I), patriarchae Hierosoly-
mitano, obediat, ac prohibet, ne patriarcha Antiochenus in ejus personam
interdicti vel excommunicationis sententiam promulgare praesumat (Roziere,
p.4 — 5,No. 5; Jaffe'-L5wenfeld, No. 7908; cf.supraNo. 172, 175, 176). 178

„ Dec. 4. Accon. — Fulco, rex Hierosolymitanus, consensu Mili-
sendis uxoris et Balduini rilii ecclesiae S. Sepulchri ac Petro priori II carru-
catas apud casale Mimas sitas, quas Lambertus Alsus coram rege, regina et
Guillelmo patriarcha pro anima uxoris Agnetis Neapoli dederat, contirmat.
— Guillelmus patriarcha, Johannes, episcopus Acon(ensis), Robertus archi-
diaconus, Balduinus cancellarius, Petrus, reginae capellanus, Hodierna,
Tripolis comitissa, Haluisa (Alois), Anselmus de Bria, Sada (Sado) mares-

regni Hierosolymitani. ac

callus, Johannes camerarius, Gervasius Burguin, Gunfridus de Freisnel,
Adelardus de Retest, Goscelinus camerarius, Simon de Capella. Helias,
regis cancellarius, dictavit (Roziere, p. 57 — 58, No. 3 1 ; Lois [ed. Beugnot],
p. 492 — 493, No. 15; Migne, p. m 25, No. 31). 179

1138, ind. I. — Johannes, episcopus Achonensis, fratribus S. Scpulchri
per manum Petri prioris ecclesiam S. Sepulchri Acconensem aedificandam
scilicet in terra a Lamberto Hals data et aliam ecclesiam in territorio casalis
Amimas III milliariis ab urbe Accon distantis sitam concedit et sigillo con-
firmat. — Adam, archidiaconus Acconensis, Marinus, Nicholaus, Johannes
Pictaviensis, Robertus, presbiteri, Gocelinus et Jonathas, canonici, Dodo,
Iterius,presbiteri,Petrus diaconus, Stephanus, Leo, Johannes de Bru(n)dusio,
Willelmus Capperons (Capperuns), Balduinus, patriarchae Hierosolymitani
cancellarius (Roziere, p. 145 — 146, No. 72; Migne, p. 1179, No. 72). 180

„ , ind. I. Neapoli. — Fulco, rex Hierosolymitanus, consensu Mili-
sendis uxoris ac Balduini filii ecclesiae S. Sepulchri per manum Petri prioris
domos in urbe Hierosolymorum sitas concedit et sigillo confirmat scilicet
Petri Bernardi, Eurardi et alterius Eurardi canonicorum, deinde domos
Meinardi, Garsionis, Galterii Lentornior (Lo Tornaor), x ) Bernardi Bursarii,
Herluini, Mabiliae, Rogerii, fratris eorundem canonicorum, stationem Guil-
lelmi Bastardi, eamque partem, quam idem in mensis nummulariorum
habebat. — Guillelmus, Jerusalem patriarcha, Robertus, Nazareth electus,
Gaufridus, abbas Templi, Guillelmus de Buris, Rainerus Bruns, Barisanus,
Balduinus Ramensis, Roardus, Jerusalem vicecomes, Anselmus de Bria,
Gervasius Burgundiensis, Ulricus, vicecomes Neapolis, Bernardus Vacers,
Johannes camerarius, Meinardus de Portu, Nichola. Factum anno libera-
tionis sanctae civitatis XXXIX; datum per manum Heliae, regi(s) cancellarii
(Roziere, p. 58 — 60. No. 32; Lois [ed. Beugnot] II, p. 493— 494, No. 16;
Migne, p. 1123 — 11 24, No. 32). 181

l ) Roziere, p. 264: Tronaior.

„ , ind. I. — Riso, Boamundi II, principis Antiocheni, quondam
capellanus, coram Willelmo I, patriarcha Hierosolymitano, domos suas cum
pomerio a Willelmo Medico LXIV bisantiis venditas, quae via publica inter-
cedente vicinae sunt domibus Pontii, thesaurarii Antiocheni, sigillo Willelmi
patriarchae apposito canonicis S. Sepulchri donat et confirmat. — Willel-
mus patriarcha, Humbertus capellanus, Amelius diaconus, Balduinus
cancellarius, Johannes, patriarchae clerici (Roziere, p. 168 — 169, No. 87;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 497, No. 18; Migne, p. 1 183 — 1 184, No. 87). 182
( „ c). — Bernardus Biturricensis consensu uxoris Ahoys ecclesiae
S. Sepulchri per manum Petri prioris domum et terram portae S. Stephani
vicinam quibusdam conditionibus tradit. — Willelmus patriarcha, Fulche-
rius, capellanus ejus, Amelius diaconus, Aschetinus vicecomes, Umbertus
aurifaber, Herbertus cum barba, Giraldus, S. Sepulchri diaconus, qui char-
tam composuit, Willelmus de Babilonia (Roziere, p. 199 — 200, No. 10 1 ;
Migne, p. 1202 — 1203, No. 10 1). 183

1139 Jan. 17. Laterani. — Innocentius II Gerardo, Tripolitano, R(ai-
mundo), Tortosano, et H(ugoni), Byblitano, episcopis, praecipit, ut Fulcherio,
archiepiscopo Tyrensi, obediant eosque ab juramento et fidelitate, qua pa-
triarchae Antiocheno sint adstricti, absolvit (Mansi XXI, p. 395; Guill. de
Tyro XIV, c 13; JafFd-Ltfwenfeld, No. 7940; cf. supra No. 78). 184

46 Regesta

1139 Jan. 17. Laterani. — Idem Radulpho, patriarchae Antiocheno,
praecipit, ne suffragaueos ecclesiae Tyrensis impediat, quominus Fulcherio
archiepiscopo debitam obedientiam et reverentiam deferant (Mansi XXI,
p. 395; Guill. de Tyro XIV, c. 13; Jaffe'-L6wenfeld, No. 7941). 185

„ Jan. 17. Laterani. — Idem Balduino, Berytensi, Bernardo, Sido-
niensi, Johanni, Ptolemaidensi, episcopis jam iterum praescribit, ut Fulchero
archiepiscopo metropolitae suo pareant, et si pro eo, quod dicto Fulchero
obedierint, afiquid a patriarcha Hierosolymitano contra eos fuerit consti-
tutum, eandem sententiam viribus carere decernit (Mansi XXI, p. 396;
Guill. de Tyro XIV, c. 13; Jaffe-L6wenfeld, No. 7942). 186

„ Jan. 17. Laterani. — Idem Willelmum I, patriarcham Hierosoly-
mitanum, reprehendit, quod Fulcherium, archiepiscopum Tyrensem, more
praedecessorum suorum pro susceptione pallii ad Romanam ecclesiam
venientem disturbare praesumpserit et contra eum ab ipso redeuntem se
inhumanum difficilemque et nimis asperum exhibuerit adeo, quod neque
antiquam dignitatem ecclesiae Tyrensis ei restituere neque de damnis ei
illatis vel de Caiapha sive Porphyria juxta mandatum suum ei justitiam facere
voluerit (Mansi XXI, p. 394; Guill. de Tyro XIV, c. 11; Jafte-Ltiwenfeld,
No. 7943)- *87

„ (1 134?), Jan. 27. — Ardicio, episcopus Saonensis, Anselino, epi-
scopo Bethlemitano, per manus ejusdem ecclesiae praepositi ecclesiam
S. Ambrosii in urbe Varaginis constructam possidendam et gubernandam
concedit (La Epoca diVarazze, 7 jun. 1874; Archiv. storico ital. 1885, XV,
p. 56, not. ; Verzellino, Memorie di Savona ed. A. Astengo, Savona 1885 —
1886, 2 voll., I, p. 509 — 510; Comte Riant in Atti d. Societa Ligure, Ser. II,
XVII, p. 640 — 643, No. 1 ; cf. p. 594. — 596). 188

„ April. 27, ind. II. Laterani. — InnocentiusII Guillelmo I, patriarchae
Hierosolymitano, et canonicis S. Sepulchri nuntiat, se eorum precibus ipsis
ecclesias Baruli, Brundisii et alias confirmare (Roziere, p. 74 — 76, No. 39;
Jaffe-LOwenfeld, No. 8019). 189

» (1 1 38), Nov. 18, ind. II, lun. XI. — Rogerius, episcopus Rama-
thensis, se olim ecclesiae B. Mariae de Josaphat precibus felicis memoriae
Arnulfi patriarchae ac regis Balduini I necnon consensu totius capituli
S. Georgii quoddam casale desertum Cephrie nuncupatum dedisse, confir-
mat, sed quia heredes Radulfi de Septem Molis eidem dono calumniam
inferrent, se ipsos, scilicet Gofridum, filium Radulfi, Hugonem, fratrem
ejus, Mazelinam sororem cum marito ejus Arnulfo de Aria et matrem prae-
dictorum Agnetem adduxisse, ut coram Willelmo patriarcha, Roberto
archidiacono, Baiduino cancellario, Amelio, Balduino, canonico S. Georgii,
et laicis : Wulferio, Milone camerario, Rogerio Carnotensi, Ernaldo pincerna,
Stephano dispensatore ac Petro Lemovicensi assentirentur, et eorum con-
sensu nunc iterum donum suum medietatem tamen decimarum et obedien-
tiam capellani retinens sigillo Willelmi patriarchae confirmat. — De canonicis
S. Georgii: Willelmus Thuroldi, Jordanus, Balduinus, Gislebertus, Hugo;
de aliis: Constantinus, Jacob; de laicis: Wulferius, Willelmus, nepos pa-
triarchae, Normandus, Johannes Golafres, Helgotus, Petrus vicecomes, Gisle-
bertus, Bernardus de Caco (Delaborde, p. 49 — 50, No. 20). 190

regni Hierosolymitani. 47

1139 Dec. 1 ), ind. II, lun.VII. — RaimundusII, comes Tripolitanus, cum
uxore Hodierna pro salute praedecessorum, comitis Raimundi I, Bertranni,
Willelmi Jordanis et Pontii patris necnon matris Caeciliae ecclesiae S. Sal-
vatoris de Monte Tabor confirmat casale Bethamum atque concedit parti-
culam illam, quae a Georgio Syro sive vi sive dolo eidem ecclesiae ablata
ex parte Bethelion sita est. Territorium autem Bethsami terminatur ab
oriente usque ad viam antiquam, quae est inter Botsoflam et Bethsamum
nominatum, a meridie usque ad viam veterem juxta Bethelyon, ab occidente
usque ad terram S. Mariae Latinae, a septentrione usque ad territorium
casalis Petri de Podio Laurentii scilicet Montemcucul. Hoc igitur casale
tradit comes Gaufrido, Montis Tabor abbati, Martino priori, Garnerio
monacho et Pontio Renuardi coram Giraudo, Tripolitano, Giraldo, Rafa-
niensi, episcopis, Alberico, Montis Peregrini priore, regis baronibus assen-
tientibus scilicet Silvio constabulario, Petro de Podio Laurentii\ Willelmo
Ebriaci, Guocelino de Chalmunt, Willelmo de Crat, Petro Raymundo de
Balma. Gaufridus autem abbas comiti lampadem pro ipsius et parentum
ejusdem salute in conspectu transfigurationis Domini in Monte Tabor
arsuram confirmat. — Raimundus, comes Tripolitanus, Hodierna comi-
tissa, Jotrannus cancellarius, qui cartam dictavit, Pontius de Syura, Pontius
Bernardi, Albertus, magister comitis, Giraudus Zelo, Brunellus senescakus,
Raimundus Arnaidi, Rainaldus camerarius. Guarinus scriba de Bethlehem
cartam scripsit (Paoli I, p. 19, No. 18; cf. p. 477 — 478). 191

•) In textu falso: XIII id. Decembris; num legendum est VIII id. Decembris?

„ — Caecilia, comitissa Tripolitana, pro salute animae Pontii mariti
consensu comitis Raimundi filii precibus regis Fulconis et reginae Milisende
canonicis S. Sepulchri per manum Wlgrini, prioris Montis Peregrini, con-
cedit, utomnes, qui velint, in furno conventus coquant. — Giraldus, epis-
copus Tripolitanus, Petrus de Podio Laurentii, Petrus Raimundus de la
Balma, Jocelinus de Calmont (Calmunt), Silvius Robertus, Petrus de Podio,
prior de Hospitali, magister Albericus, prior de Bethleem, Willelmus Apieres,
placearius Montis Peregrini, Homodeu (Homodei) (Roziere, p. 183 — 184,
No. 92; Lois [ed. Beugnot] II, p. 499, No. 20; Migne, p. 1 192 — 1 193,
No. 92). 192

1 140 Jan., ind.III. — RaimundusII, comes Tripolitanus, consensu Hodier-
nae uxoris, regis Hierosolymitani filiae, et precibus Willelmi patriarchae ab
urbe Antiochia Hierosolyma revertentis necnon Fulcherii, Tyrensis, Roberti,
Nazareni, archiepiscoporum, et Bernardi, Sydoniensis episcopi, fratribus S.
Sepulchri in portu Tripolitano liberum exitum et aditum concedit et privi-
legia, quae Raimundus, comes S. Egidii, Willelmus Jordanis, nepos ejus,
Bernardus et Pontius comites dederunt, l ) necnon S. Georgium sigillo suo
confirmat. — Giraldus, episcopus Tripolis, Johannes canonicus, magister
Gillebertus (Gislebertus), Rainerius constabularius, Petrusde Podio Laurentii,
Willelmus Rainoardi, Gauscelinus (Goscelinus) de Cavomonte, Willelmus
Porcelleti, Saxo, Pontius de Sura, Geraldus Isnelli, Brunellus dapifer, Ray-
mundus Lamberti, Pontius Giraldi, Stephanus monacus, Otrannus, cancel-
larius comitis, qui chartam dictavit (Roziere, p. 184 — 185, No. 93; Lois
[ed. Beugnot] II, p. 504 — 505, No. 23; Migne, p. 1 193— 1 194, No. 93;
Duchesne, Hist. geneal. de la maison de Chasteigneur, Paris 1634, preuv.
p. 37 — 38). i) Cf. supra No. 48, 58, 1 91, 192. 193

48 Regesta

1140 April. 19, ind. III. Antiochiae. — Raymundus I, princeps Antio-
chenus, confirmat, se tertio principatus sui anno (1 139) Hierosolymis, quo
adoraturus ivisset, a Petro, S. Sepulchri priore, necnon Willelmo patriarcha
audivisse, dictum conventum in civitate Antiochena varias injurias passum
fuisse, sed in ipso anno, quo Antiochiam rediret, scilicet 1 die Februarii
praedictum Petrum cum Wlgrino praeposito et aliis fratribus Antiochiam
venisse, ut querelam de horto quodam a conventu ecclesiae S. Pauli retento
proferrent. Itaque se Robertum, abbatem S. Pauli, ejusque fratres arcessi-
visse, eosdem vero dixisse, hanc possessionem Bernardum, olim patriarcham
Antiochenum, pro commutatione domus Stephani, thesaurarii S. Pauli, Boa-
mundo juniore confirmante, dedisse. Re tamen accuratissime examinata et
deliberata Raimundus hortum antedictum conscnsu testium qui sunt: Gre-
gorius, S. Mariae ecclesiae cantor, Thomas subcantor, Michael, filius Molkem
(Molkim), Abraham, filius Sucar, dicto Petro priori consensu uxoris Con-
stantiae addicit et sigillo confirmat. — Testes etc. ut infra No. 195 (Roziere,
p. 172 — 178, No. 89; Lois [ed. Beugnot] II, p. 501 — 504, No. 22; Migne,
p. 1 185— 11 87, No. 89). 194

„ April. 1 9, ind.III. Antiochiae. — Raimundus I, princeps Antiochenus,
consensu uxoris Constantiae fratribus S. Sepulchri, quaecunque in territorio
et civitate Antiochiae possederunt et possident, laudat et sigillo confirmat,
scilicet extra urbem: II aedificia molendinorum extra portam Pontis ad
occidentem sita, quorum superius lingua arabica Funeidec l ) vocatur, inferius
autem dirutum est, deinde vineam a Brunone plateario olim possessam,
tum in urbe ipsa: apothecam ante balnea sitam, quae arabice nuncupantur
Omar, domum desertam ante ecclesiam S. Mennae olim Beruti dictam,
aliam ecclesiae S. Petri vicinam et Sericae vocatam, aliam ante domum
Sericae olim a Salomone Graeco, S. Sepulchri concanonico, possessam,
domos ante hospitale nuncupatum Hebeneboleit sitas a furno S. Georgii
disco(o)perti usque ad viam, quae vergit ad ecclesiam SS. Cosmae et Damiani,
praeterea domum, quam Osmundus, canonicus Antiochenus, ante balnea
Tancredi sitam donabat, domum Gamalielis presbyteri, canonici S. Sepul-
chri, ecclesiae S. Leonardi vicinam et aliam cujusdam laici Benedicti ante
ecclesiam S. Simeonis sitam. — Gaudinus, Mamistanus archiepiscopus,
Hugo, Gabulensis, episcopus, Aymericus, decanus Antiochiae, Willelmus
Brachetus, Aimericus, Willelmus Pictaviensis, capellaui palatii, Willelmus
Petri clericus, Petrus, canonicusTemph, Godofridus, canonicus S. Abrahae,
Drogo et Goisbertus, milites Templi, Rogerius de Montibus constabularius,
Galterius de Surdavalle, Garento de Saone, Fulco de Buiguiu, 2 ) Willelmus
Fraisnelli, Leo Majopolus, dux Antiochiae, Gaufridus de Guirchia, Petrus
de Armoini 3 ) castellanus, Guiterius de Moceon, 4 ) Richardus de Belmont,
Robertus, filius Gaufridi, Paganus de Fai, Garnerius de Burgo, Hugo de
Boleira, Abo de Bolins, 5 ) Cheale de Mausiaco, 6 ) Basilius camerarius et
Oliverius, frater ejus, Garinus Malmuz 7 ) marescalcus, Godofridus, filius
Raembaldi, vicecomes, Raimundus marescalcus, Theodorus notarius, Geor-
gius, magister secretae. Factum anno principatus quarto ; datum per manum

*) Funeidec est nomen diminutivum nominis fundaco (D. M. Hartmann).
2 ) Roziere, p. 177: Boino. s ) Roz., p. 177: Petrus Armoini. 4 ) Roz., p. 177:
Mozo. 5 ) Roz., p. 178: Molins. fl ) Roz., p. 178: Chalo de Masiaco (Masiag).
7 ) Roz., p. 178: Malmus.

regni Hierosolymitani. 49

Odonis cancellarii (Roziere, p. 169 — 172, No. 88; Lois [ed. Beugnot] II,
p. 499 — 501, No. 21 ; Migne, p. 1184 — 1 1 85, No. 88; Hist. geneal. de
la maison de Chasteigneurs, preuv., p. 37). 195

1140 Maj. 18, ind. III. Laterani. — Innocentius II ecclesiae B. Mariae
de valle Josaphat precibus, quas Guido prior per Paganum, Robertum et
Osmundum, monachos ejusdem ecclesiae, Apostolicae Sedi suggesserat, pos-
sessiones, quas in Apulia et Sicilia habet, confirmat (Delaborde, p. 50 — 54,
No. 21 ; v. Pflugk-Harttung, Iter Italicum, p. 218, No. 351, Acta pontif. II,
p. 310 — 312, No. 349; Jaffe-LOwenfeld, No. 8095). || Eodem die, mense
et anno idem eidem abbati omnia bona ac jura confirmat (v. Pflugk-Harttung,
Actapontif. II, p. 312 — 314, No. 350; Jaffe-LGwenfeld, No. 8096) et petente
Gerardo abbate 14 Jul. 1 147 (Jaffe-Ltfwenfeld, No. 9099; cf. o Aug. 1135
ibid. No. 7725). 196

„ Maj. — Raimundus I, princeps Antiochiae, Venetis, ut secure An-
tiochiam et portum Suidin adeant, in toto regno suo maneant necnon fun-
dicium, hortum et domum juxta fundicium posita libere teneant, exigente
Johanne Boaudo (Boado, Beaudo) concedit et sigillo confirmat. — Odo
cancellarius, Leo Majopolo dux, Rogerius constabularius, Martinus pincerna,
Johannes Neapolitanus, Guiterius de Moceone. Facrum anno principatus
VII, Aimerico patriarcha, Rogerio constabulario, Leone Majopolo duce,
Thoma vicecomite (Tafel-Thomas II, p. 102 — 103, No. 46). 197

„ Dec. — Raimundus, comes Tripolitanus, consensu uxoris Hodiernae
privilegiumsupra(No. i93)laudatumrepetitetsigilloconfirmat. — R(ainerius)
constabularius, P(etrus) de Podio Laurentii, W(illelmus) Porcelleti, Willel-
mus Rainoardi, Saxo, 1 ) Bertrannus (Bertrandus) Umberti, Gaucelinus de
Cavomonte, P(ontius) de Suira (Sura), Brunellus, G(eraldus) Isnel, O(trannus)
cancellarius, qui chartam diaavit; accedunt: Robertus, Nazarenus, Fulche-
rius, Tyrensis, archiepiscopi, Bernardus, episcopus Sydonis, Guido Beriti,
Helias, cancellarius regis, Balduinus, cancellarius patriarchae Hierosolymi-
tani, Johannes, canonicus Tripolis, Rainaldus, capellanus Nazareth (Roziere,
p. 186 — 187, No. 94; Lois [ed. Beugnot] II, p. 505 — 506, No. 24; Migne,
p. 1194 — 1195, No. 94). 198

! ) Roziere, p. 1 89 : Saxus, filius ejus.

„ , ind. III. — Petrus I, prior S. Sepulchri, confirmat, se cum quibus-

dam canonicis, ut jura S. Sepulchri investigaret, Antiochiam profectum in

capite pontis portae, quae de Comite nuncupatur, super flumen Orontis II

loca ad molendina invenisse, unum aedificatum, alterum vastatum, quae

canonici dicti conventus diu jure hereditario possedissent. Re igitur dili-

genter examinata et cum Raimundo principe deliberata in molendinis illis

Funeidec partim reaedificatis II rotas Surianis Nichefore, Michaeli et Nichole

quibusdam conditionibus accommodat. — Wlgrinus, praepositus S. Sepul-

chri, Aimericus, Nichola, Gamaliel, Garneri(us), Robertus, ejusdem ecclesiae

canonici, Angerius (Ansgerius), abbas de S. Georgio, 1 ) Benedictus cantor,

Guido et Silvester concanonici, Joscerandus capellanus, Theodorus notarius.

Factum anno Raimundi principis ejusque conjugis Constantiae IV (Roziere,

p. 178 — 180, No. 90; Lois [ed. Beugnot] II, p. 506 — 507, No. 25 ; Migne,

p. 11 89 — 1191, No. 90). 199

! ) S. Georgius de Lebaene, de qua ecclesia Rtfhricht in ZDPV. X, p. 36, 215,
250, 272, 291 ; Ursmar Berliere, p. 491 — 492.

Rdhricht, Regesta. 4

50 Regesta

(1140 c). — Johannes Patricii, se casalia sua Megina et Mezera cum

casalibus S. Sepulchri Caphermelic 1 ) et Anquina 2 ) per manum Petri I prioris

consensu Fulconis regis, Milesendis reginae, Babini, domini sui, Petrosi,

cognati sui, Brunae, uxoris suae, Thomae et Eustachii filiorum commuta-

visse, confirmat (Roziere, p. 223 — 224, No. 120; Migne, p. 12 14 — 121 5,

No. 120). 200

l ) Roziere, p. 90, 93, 105: Cafermelich (Caphermelich), p. 80: Cafermelech.
2 ) Roziere, p. 263 : Ainquina.

1141 Febr. 3, ind. IV. Neapoli in palatio regis. — W(illelmus) I, patriarcha
Hierosolymitanus, pactum, quod fratres Hospitalis cum Robeno casalis
S. Egidii ejusque uxore consensu Roardi vicecomitis ejusque uxoris Hillae
necnon Fulconis regis et Melisendae reginae coram se ipso Hierosolymis
et nunc Neapoli scilicet de terra Emaus fecerunt, singulis conditionibus
expositis, confirmat. — Robenus, archiepiscopus Nazaret, R(ogerius), epis-
copus S. Georgii, Gaufridus, abbas Templi Domini; debaronibus: Williel-
mus de Burris, Roardus vicecomes, Robertus casalis S. Egidii ; de fratribus
Hospitalis: Raimundus Palatii, Stephanus Capellae, Petrus thesaurarius,
Raimundus, Girardus pincerna ; accedunt Ramatenses : Rainerius, Robertus
de Frandolio, Constantinus decanus, Milo clericus, Gaufridusde Aquilea, l )
Rainaldus de Monte Lauduno,*) Tosetus, 8 ) Nicolaus, presbyter Hispaniae,
qui chartam scripsit (Paoli I, p. 20 — 21, No. 20; cf. p. 478 — 480). 201
') Alias Acu, Acula. 2 ) Alias Laudato. s ) de Tolosa.

„ Jun. 21, ind. IV. Laterani. — Innocentius II papa fratribus eccle-

siae S. Sepulchri per manum Petri I prioris privilegia supra (No. 75, 109,

122) memorata, urbis Accon ecclesiam S. Sepulchri l ) et ejusdem territorii

ecclesiam S. Mariae de Mimas 2 ) confirmat (Roziere, p. 24 — 26, No. 18;

Jaffe-L5wenfeld, No. 8147). 202

! ) Hoc loco primum vocatur nomen (cf. Roz., p. 145). -) Adhuc non cog-

nita (cf. Roz., p. 145) sed abhinc saepe memorata (cf. ibid. p. 31, 264).

„ Nov. 30 — Dec. 2. Antiochiae in ecclesia S. Petri. — Concilium,

cui praeest Albericus,cardinalisepiscopusOstiensis,Sedis Apostolicae legatus,

et inter ceteros intersunt: Guillelmus I, patriarcha Hierosolymitanus, Gau-

dentius, Caesariensis, Fulcherius, Tyrensis, Stephanus, Tarsensis, Serlo,

Apameensis, Gerardus, Coricensis, Franco, Hierapolitanus, archiepiscopi,

Anselmus, Bethlemitanus, Bernardus, Sidoniensis, Balduinus, Berytensis,

Gerardus, Sidoniensis, Hugo, Gabulensis, episcopi, quo Radulfus, patriarcha

Antiochenus, qui comparere uoluit, absens deponhur 1 ) (Guill. deTyroXV,

c. 16 — 17; Mansi XXI, p. 503 — 506). 203

*) Qui jussu antedicti legati in carcerem monasterii S. Simeonis prope Antio-
chiam conjectus sed tandem inde elapsus Romam ivit, ubi veneno interemtus est
(ibid. c. 17).

„ , ind.VI (corr. IV). Hierosolymis. — Willelmus I, patriarcha Hiero-
solymitanus, consensu Petri I, S. Sepulchri prioris, pro cambio duarum
stationum patriarchae stationibus in platea Surianorum sitis vicinarum
Raimundo, Hospitalis magisiro, hortum domui adjacentem, quae Anselmi
cantoris ante communis vitae professionem erat, nunc vero patriarchae est,
possidendum concedit et sigillo conrirmat. — Petrus prior, Godefridus
thesaurarius, Aimericus canonicus, Willelmus praepositus ; domini : Lam-
bertus, Garnerius, Gozelinus, Nicholaus, Robertus, Geraldus diaconus,

rcgni Hierosolymitani. c j

Willelmus diaconus, Balduinus cancellarius, Amilius diaconus, Milo came-
rarius, Giufredus de Acu; de fratribus Hospitalis: Stephanus de Antiochia,
Petrus Willelmi, Stephanus Lauret, Arnaldus Wascus, Petrus Novellus,
Raimundus de Palacio, Stephanus de Dianero, Stephanus de Capella, Petrus
thesaurarius, Raimundus thesaurarius, Geraldus pincerna, Bernardus Was-
cus, Robertus dapifer; Roardus vicecomes, Robertus de casali S. Egidii,
Rainaldus de Monte Laudato, Tosetus de Tolosa, Petrus de Petragoricis,
Peregrinus, filius Boneti, Robertus de Sesson, Robertus de Frandol, Rainal-
dus Segghir, Benzalinus, Humbertus de Baro (Delaville le Roulx, p. 74 —
76, No. 6 [cf. p. 14]; Prutz, p. 87—88, No. 6). 204

1 141, ind.VI (corr.IV).— WillelmusI,patriarchaHierosolymitanus,PetrusI,

S. Sepulchri prior et ejusdem conventus testantur, quod fratres Hospitalis

assensu regis Fulconis et principum cum Roberto de casali S. Egidii eo

convenerunt de terra de Emaus et pertinentiis, ut canonicis S. Sepulchri

medietatem decimae de omnibus annonis et leguminibus reddant et fratres

alios proventus retineant, sed de terra et ceteris casalibus in montanis ad-

jacentibus scilicet de casalibus Hulddre, l ) de Porcel et de Gaufrido Agule,*)

de Ansquetino, 3 ) de Bacheler, de Gerardo Bostgher, 4 ) quae ipsi possident,

vel de aliis similiter canonicis medietatem reddant, si vero aliquod casale

seu terram de eisdem quibuslibet christianis vel Saracenis ad firmam dederint

fratres Hospitalis pro annona vel pecunia, eandem medietatem canonici

accipiant. Factum Fulcone regnante coram Raymundo, magistro Hospi-

talis, ejusdem fratribus Stephano de Antiochia, Petro Willelmo, Raimundo

de Palatio, Stephano Lauret, Arnoldo Vasconi, 5 ) Stefano diacono, Stefano

de Capella, Petro thesaurario, Raimundo thesaurario, Girardo Pincerne, 6 )

Bernardo Vasconi 7 ) et Willelmo patriarcha confirmante. — Gaufridus,

habbas 8 ) de Templo, Petrus I, prior Dominici Sepulchri, Godefridus the-

saurarius, Aimericus canonicus, Willermus praepositus, Garnerius, Lam-

bertus aliique canonici; Roardus, de cujus feodo ipsa est terra, 9 ) [Robertus

de casali S. Egidii, Rainaldus de Monte Laudato, Tosetus de Tholosa, Petrus

de Petragoricis, Peregrinus, filius Boneti, Robertus de Sesson, Robertus de

Frandol, Rainaldus Segghir, Benzalinus, Humbertus de Baro] (Paoli I, p. 22,

No. 21 [cf. p. 480]); Roziere, p. 219 — 220, No. 117). 205

Roziere : J ) Huldre, 2 ) Agulle, s ) Anschetino, 4 ) Bocher, 6 ) Guas-
coni, 6 ) pincerna, 7 ) Guasconi, 8 ) abbas Templi. 9 ) Nomina, quae uncis
circumclusimus, charta exstans in Roziere 1. c. omisit.

„ , ind. III (IV), epact. XI. — Goscelinus, comes Edessanus, assensu
uxoris Beatricis et filii Goscelini Hospitalis fratribus concedit casale Cisem-
burg, quod jam ex dono Balduini II regis habebant, cum pertinentiis necnon
divisionem terrae casalis, quam adversus fratres comes calumniari inceperat,
donat et sigillo confirmat. — Rogerius constabularius, Hubertus mares-
qualcus, Isernbardus castellanus, Alduinus de Sirode, Berardus, Guarinus
de Belci, Gilduinus, Herbertus, Petrus de Tilleto, Willelmus de Guaisia,
Buvo Mercator, Bernardus Berruarius, Girardus Bedo. Factum Francone
Tulipp(ensi) archiepiscopo, Raimundo, Antiochiae principe, regnante per
manum Radulfi Carnotensis cancellarii (Paoli I, p. 20, No. 19). 206

1142 April. 5, ind.V. Laterani. — Innocentius II ecclesiae B. Mariae de
valle Josaphat per manum Guidonis abbatis ecclesiam Ligionis cum parochia
et decimis necnon decimam a Bernardo, episcopo Nazareno, concessam et

4*

c2 Reges ta

alias possessiones in Sicilia sitas confirmat (Delaborde, p. 54 — 55, No. 22;
v. Pflugk-Harttung, Acta pontif. II, p. 322 — 323, No. 361 ; Jaffe'-LGwen-
feld, No. 8223). || Hanc confirmationem Eugenius III 4 Maj. 1 145 eidem
ecclesiae et abbati denuo contirmat (Delaborde, p. 58 — 59, No. 25 ; v. Pflugk-
Harttung, Iter Ital., p. 239, Acta pontif., III, p. 68, No. 66; Jaffe-LGwen-
feld, No. 8748) et 3 1 Mart. 1 1 5 1 omnia jura ac possessiones corroborat
(Delaborde, p. 61 — 63, No. 27; v. Pflugk - Harttung, Iter Ital., p. 243,
No. 443 ; Jaffe-LOwenfeld, No. 946Q). 207

(1142) April. 21. Hierosolymis in ecclesia Montis Sion. — Concilium,

cui praeerat Albericus, cardinalis episcopus Ostiensis, Sedis Apostolicae

legatus, et Guillelmus I, patriarcha Hierosolymitanus, et plures episcopi in-

tererant, quo, Templo Domini consecrato, *) inter cetera catholicus Armeni-

orum monetur, ut nonnullos fidei articulos, quibus ecclesia Romana ab-

horreat, corrigat et emendet (Guill. de Tyro XV, c. 18; Mansi XXI, p. 504

— 508). 208

l ) Quod Marquis de Voglle a. 1 142 factum esse putat (Archives de TOrient
latin I, p. 564).

„ April. 22, ind. V. In capitulo S. Sepulchri. — Bertholdus nobilis,
quaecunque possidet, S. Sepulchro ea conditione donat, ut quamdiu vivat,
dictas possessiones a Guillelmo, patriarcha Hierosolymitano, Petro priore
et canonicis S. Sepulchri pro beneficio habeat, sed inde X solidos annuatim
reddat, et ecclesiam Denkendorf olim dictis fratribus concessam ipsorum
sigillis appositis confirmat (Scheid, Orig. Guelf. III, p. 517 — 518, No. 67;
Petrus, Suev. eccles., p. 261 ; Besoldus, Docum. rediv. monast. Wurtemb. I,
p. 453, No. 3; Wlirtemb. Urkundenb. II, p. 17 — 18, No. 316; Roziere,
p. i62,No. 83; Christoff Schmidlin, Gesch. d. Klosters Denkendorf, Stutt-
gart 178 1, p. 19 — 20; germanice versum a G. Rosen in Wochenblatt der
Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1 863, p. 73 — 74, No. 12; cf. v. LOher,
Archival. Zeitschr. III, p. 299). |j Bertholdum nostrum nobilem c. 1 1 20 sive
c. 1 1 30 in Terram Sanctam profectum fuisse, putant Schmidlin p. 6 (cf. p. 6
— 17) et Stalin, WUrtemb. Gesch. (ed. I) II, p. 733; cf. chartam ConradiHI,
14 Octob. 1 139 in WUrtemb. Urkundenb. II, p. 13, No. 312. Primus ec-
clesiae de Denkendorf abbas, a Guarmundo, patriarcha Hierosolymitano,
electus, fuit Conradus, secundus idem nomen habuit (Schmidlin, p. 1 7 — 19).
Ecclesiam nostram 10 Jan. 1 i44CalixtusII (Schmidlin, p. 22; Jaffe-L6wen-
feld, No. 8481), 27 Sept. 121 3 Innocentius III (WUrtemb. Urkundenb. V,
p. 408, No. 21), 1 Mart. 1249 Innocentius IV (ibid. V, p. 448, No. 63),
22 Jun. 1260 Alexander IV (ibid. V, p. 358, No. 1597), 17 Jan. 1262 (Pott-
hast, No. 18360), necnon 18 Maj. 1186 Fridericus I (WUrtemb. Urkun-
denb. II, p. 215, No. 427; Stumpff, Reichskanzler, No. 4322), Dec. 1226
et Jun. 1228 Fridericus II (BOhmer-Ficker, No. 1690, 1730), 20 Jan. 1225,
26 Sept. 1226, 5 Febr., 22 Sept., 1 Octob. 1231, filius ejus rex Henricus
(ibid. No. 3962, 40 1 6, 4 1 86, 42 1 6, 42 1 7) et Rudolfus I 1 3 Jun. 1 29 1 (Regg.
ed. BBhmer, No. 1 134) in protectionem suscipiunt et 10 Mart. 1240 H(en-
ricus), episcopus Constantiensis, notificat, quod H., canonicus S. Sepulchri
Hierosolymitani, a patriarcha ad praeposituram Denkendorf praesentatus et
postea iqvestitus fuit, sed quibusdam excessibus diffamatus resignavit (WUr-
temb. Urkundenb. III, p. 448, No. 944). Alia privilegia, quae ad historiam
dictae ecclesiae pertinent, cf. ibid. II, p. 131 — 132, No. 373; p. 267 — 268,

wegni Hierosolymitani. c 3

N0.463; p. 333 — 334. No. 513; p. 35^—357, No. 532; III, p. 166—167,
No. 686 — 687 ; p. 260 — 26 1 , No. 770 ; p. 280, No. 788 ; p. 298, No. 802 ;
p. 308, No. 813; p. 379, No. 881; p. 445, No. 941 ; IV, p. 39, No. 988;
p. 209, No. 1 145 ; V, p. 45, No. 1 28 1 ; p. 358, No. 1597 et Stalin,
Wtirtemb. Gesch. III, p. 733 — 734. Ecclesiae nostrae Denkendorf propriae
erant ecclesiae de Dietbrlick et de Kirchheim, quarum alteram Fridericus II
(B5hmer-Ficker, No. 751) donavit; cf. privilegium ad preces Radulfi, pa-
triarchae Hierosolymitani, concessum in WUrtemb. Urkundenb. III, p. 14,
No. 564. 209

1142. — Fulco, rex Hierosolymitanus, consensu Milisendis reginae et
Baldewini filii ecclesiae S. Lazari terram, quam Balduinus Caesariensis
coram ipsis dederat ejusque vidua concesserat, confirmat, quae inter Montem
Oliveti et Rubeam cisternam sita est in via, quae ducit ad Jordanem. Factum
per manum Eliae, cancellarii regis. — Rohardus vicecomes, Paganus de
Voa, Willelmus de Barra, Albericus de Barbeio, domina Halois (Cibrario,
p.222;Ferrand, p. 1 1 ; ArchivesderOrientlatinllB, p. 123 — 124, N0.2). 210

„ , ind.V. Tripoli. — Coram Geraldo Tripolitano, Willelmo Tortosae,
episcopis, B., archiepiscopo Albariae, et Raynerio constabulario, Fulchrando
marescalco, Willelmo Embriaci, Willelmo Renoardo, Jocelino de Claro-
monte, Willelmo Porceleto, Raymundo de Fonte Erecto et ceteris baronibus
suis Raymundus, Pontii, comitis S. Egidii, filius, Umberto, episcopo Ani-
censi, consensu uxoris Caeciliae necnon matris Hodiernae, filii Raymundi
et fratris Philippi, omnes homines et omnes quascunque habet possessiones
et praedecessores habuerunt in toto Vallavensium comitatu, sigillo confirmat
et laudat. Hanc enim donationem anno MCXXXII (ind. X) Pontius, comes
Tripolitanus, consensu uxoris Caeciliae et filii eorum Raymundi coram
Guillelmo,Tripolitano,Raymundo,Tortosano,Giraldo,Raphanensi,episcopis,
Rodulpho, Giraldo, Bernardo, Tripolitanis canonicis, Ablardo archidiacono,
Giraldo cantore, Johanne, Petro de Podio Laurentii, Arberto de Montelauro,
Pontio de Fosso, Rostagno de Goth et Raymundo vicecomite, carta per
manum R.,comitisArvernensis, altari S.Mariae Anicensis donaverat (Vaissete,
Hist. de Languedoc [ed. II] V, p. 1054 — 1055, No. 551, § 1). || Aliottus
Uguicionis, imperiali auctoritate judex et notarius publicus, a. 1 255, ind. XIII,
7 die Julii, se chartam authenticam transcripsisse, confirmat (p. 1057). 211

„ , ind. VII (corr. V). — Raimundus, Pontii comitis filius, comes
Tripolitanus, confrater Hospitalis eidem domui donat et sigillo confirmat
Raphaniam et Montem Ferrandum, Mardabech et quicquid juris habet in
piscaria Chamele l ) a Chades usque ad resclausam necnon Cratum, castellum
Bocheae cum pertinentiis et juribus, felitum ac lacum 2 ) cum pertinentiis
tam domini propriis quam feodalium, quae scilicet castella scambio dato
consilio Willelmi de Crato ejusque uxoris Adelasiae et filii Bertrandi Hugonis
concessit. Raimundus enim dicto Willelmo de Crato coram curia sua dedit
caveam DavidisSiri cum omni raisagio montaneae et feodum Pontii Willelmi,
scilicet II terrae cabellarias et DC bisantios, dictus vero comes, barones et
episcopus Tripolitanus ducenos bisantios et super omnes caballarias in una-
quaque divisim 3 ) XII bisantios ab hoc mense Augusti usque ad X annos

Paoli : l ) p. 23 : Cymele. 2 ) p. 24 : Felicium et Lacum. 8 ) p. 24 :

divisione.

ca Regesta '

dederunt. Similiter assensu Gisleberti de Podio Laurentii ejusque uxoris
Dalgoth praelibatae domui felitium et lacum 4 ) cum pertinentiis concedit
et totum hoc donum consilio Caeciliae, comitissae et matris, Hodiernae
uxoris, Raimundi filii, Philippi fratris confirmat et concedit, ne dicti fratres
in bellis, quibus ipse non intersit, praedam factam cum ullo partiantur,
insuper omnibus hominibus et Surianis Crati permittit, ut in tota terra
comitatus ac dominii Tripolitani libere et quiete emant vendantque. —
Geraldus,Tripolis, Willelmus, Tortosae, episcopi, B., Albariae archiepisco-
pus, 5 ) Rainerius constabularius, Fulcrandus marescalcus, Willelmus Em-
briacus, 6 ) Willelmus Rainoardus, Joscelinus 7 ) de Cavo Monte, Silvius
Rotbertus, Willelmus Porcelletus, Radulfus de Fontanellis, Raimundus de
Fonte Erecto, Radulfus 8 ) Viridis, Pipinus 9 )et ceteri barones omnes; de
burgensibus: Pontius de Sura, G. 10 ) Isnelli, P. u ) Geraldi, S. l2 ) Monacus,
R. Lamberti, Willelmus Rotlandi, 13 ) P. Girbaldi, B. 14 ) Aurificis, Ph. 15 )
burgensis, P. 16 ) Andreae 17 ) et ceteri omnes. Denique Raimundus dicta
loca Hospitalis tueri pollicitus hortum, qui olim fuit Galterii de Margato
ejusque uxoris Gislae, et spatia locorum ad trahendos lapides apta, quae inter
utramque viam concluduntur et exterius illinc a capite, consilio praedictorum
Hospitali per manum Raimundi magistri, 18 ) Rotberti, comitis Alvernis,
Gislaberti Malemannus (sic) et Petri, prioris Montis Peregrini, aliorumque
fratrum donat et, se Hospitali invito treugam cum Saracenis vel facturum vel
ab eis accepturum esse, negat. Petrus, cancellarius comitis, scripsit (Delaville
le Roulx, p. 76 — 80, No. 7 [cf. p. 14]; Prutz, p. 88 — 90, No. 7). 212

Paoli : 4 ) Felicium et Latum, ft ) omittit B. arch., 6 ) Ebriacus, 7 ) Gau-
celinus, 8 ) Raidulfus. 9 ) P. addit: W. Aurei, W. Pandulfus, Bernardus de
Rocha. l0 )Geraldus, ll ) Pontius, li ) Stefanus, ,8 ) Rollendi, N ) Baron,
l5 ) Philippus, ln ) Petrus. ,7 ) Paoli addit: Petrus de S. Germano, Raimundus
Guasco, 18 ) Sedulii procuratoris.

1142 — 1145. (Hierosolymis.) — Willelmus I, patriarcha Hierosolymi-
tanus, controversiam inter vallis Josaphat et Montis Oliveti ecclesiam diu
versantem consensu Guidonis abbatis et Henrici prioris sigillo apposito
tollit mandato, ut Guido quandam terrae planitiem bonemagre adja[centem]
ecclesiae Montis Oliveti possidendam concedat, sed ecclesia dicta ecclesiae
vallis Josaphat VII bisantios annuatim persolvat. — Anselmus, episcopus
Bethlehemita, Gaufridus, abbas Templi Domini, Balduinus, archiepiscopus
Caesariensis, tunc temporis patriarchae cancellarius, Amelius, [archi]diaconus
patriarchae, Rogerius Constantini decanus, Amicus, capellanus Templi
Domini ; de monachis vallis Josaphat : Stephanus, Galterius, Johannes de
Paternone, Johannes subprior, Bernardus, Pctrus Gumbaldi, Johannes
scriptor, Arduinus, Johannis filius, Theobaldus de Forneriis; de laicis:
Cristianus Aldemeschini, Johannes de Parisio, Johannes ; de burgensibus :
Iterius, Rainaldus, Petrus Burdini, Poncius Tholosensis, Robertus, filius
Iterii (Delaborde, p. 55 — 56, No. 23). 213

1143 Dec. 9. Laterani. — Coelestinus papa II Raymundo, magistro
Hospitalis S. Johannis, mandat, ut ipsius ejusque successorum oboedientiae
novum hospitale, ad susceptionem Theutonicorum Hierosolymis construc-
tum, subjaceat et omnino permaneat, sed de gente Theutonicorum prior
et servientes constituantur (Delaville le Roulx, Les anciens Teutoniques
et Tordre de St. Jean de JeVusalem in Comptes-rendus de Tacad. d. inscript.

regni Hierosolymitani. 5 5

1888, XIV, p. 341, No. 1 [cf. p. 336 — 341]; Jaffe-L&wenfeld, No. 8472). | In
eundem fere modum fratribusTheutonicisscripsit (ibid. p. 343, No. 2). Hoc
privilegium (17 Aug. 1229) Gregorius IX repetit epistola ad patriarcham
(Geroldum) Hierosolymitanum scripta mandans, ut, si opus sit, per cen-
suram ecclesiasticam antedictum firmiter observari faciat (ibid. p. 344,
No. 3). 1 ) 214

l ) Nescimus, quo tempore fratres Theutonici vinculo oboedientiae supradicto
absoluti sint, sed sine dubio Gregorius IX eos in eandem redire jussit, quum praeter
Januenses et Pisanos soli nostri rriderico II a. 1229 fidem praestiterint, qui excom-
municatus in Terram Sanctam profectus erat (Ryccardus de San Germano in Mon.
Germ. SS. XIX, p. 383). Plurimis vero epistolis nostrae antecedentibus et succe-
dentibus idem papa fratribus Theutonicis omnia privilegia collata confirmat
(Strehlke, p. 340—354, No. 416—470). Gregorius IX (12 Jan. 1240), postquam
Fridericus II secunua vice excommunicatus fuit, mandatum Coelestini II supra
excerptum et Adriani IV sine dubio nunc amissum repetit et observandum jubet
(Paoli, Godice I, p. 272, No. 6 ; Hennes, Cod. diplom. 1, praef. V ; Strehlke, p. 354
— 355, No. 468; Potthast, No. 10839; cf. Riant, Haymar. Monach. XLIII). De hac
controversia ceterum conferas chartam (9 Octob. 1258), quam edidit Strehlke,
p. 102, No. 1 16, et Eracles 141 — 142.

1143, ind. VI. — Willelmus I, patriarcha Hierosolymitanus, se Hospi-
tali ecclesiam in agro Acheldemach, l ) ubi peregrinorum sepeliuntur corpora,
cum tota agri terra ab antiquis Surianis coram ipso divisa concessisse, sigillo
contirmat. — Ernesius, 2 ) patriarchae nepos et cancellarius, Wichardus
capellanus, Amelius diaconus, Alexander, Godefridus, Helias, scriptor pri-
vilegii, clerici patriarchae; ex fratribus Hospitalis: Raimundus magister,
Petrus Willelmi clericus, qui praedictam incepit ecclesiam, Stefanus sacer-
dos, Stefanus Capellae, Haimo, prior S. Aegidii (Paoli I, p. 23, No. 22). 215

l ) Alias chaudemar vocatur (arabice : al-schamah) ; cf. Schick in Quart. Stat.
1890, p. 67. 2 ) De quo Rohricht in ZDPV. X, p. 12.

( „ ), ind. VI. S. Bernardus Melisendam, reginam Hierosolymitanam,
consolatur de morte mariti Fulconis regis et, ut fortem se praebeat, monet
(Ep. No. 354). Idem eidem s. a. fratres Praemonstratenses l ) fovendos com-
mendat (Ep. No. 355). 216

! ) Eorundem abbati S. B. a. 1 150 inter cetera in memoriam revocat, Baldui-
num I ? regem Hierosolymitanum, dum adhuc viveret ? locum S. Samuelis fratri-
bus Cisterciensibus donavisse cum mille aureis, de quibus nova abbatia aedifica-
retur, sed eosdem antedictum locum fratribus Praemonstratensibus cessisse, «quia
ob incursus paganorum et aeris intemperiem non acquisivit (S. Bernardus) mittere
fratres suos» (Ep. No. 253 ; Baronius a. 1 131, § 14; Gaufredi Vita S. Bernardi III,
No. 2). Itaque fratres Praemonstratenses locum S. Samuelis etS. Habacuc (RShricht
in ZDPV. X, p. 218, 244) usque ad Saladini tempora (1 187) tenuerunt.

„ , ind. VI. — Raimundus, comes Tripolitanus, consensu Hodiernae
uxoris et Raimundi filii canonicis S. Sepulchri permanum Wlgrini canonici
domos, quas Tripoli a Willelmo de Sira LXXXI bisantiis emerant, et fructum
terrae de tambulo (stabulo) suo et voltura turris concedit et sigillo confir-
mat. — Rainerius constabularius cum matre sua, Radulfus Caslan, frater
Templi, Petrus de Podio Laurentii, Willelmus Rainoardi, Saxus, filius ejus,
Raimundus, frater ejus, Goscelinus de Calvo Monte, Robertus Silvii, Pon-
tius de Sira, Brunellus dapifer, Giraldus Isnelli, Stephanus Monacus, Pon-
tius Giraldi, Hermengardus, Pellicius, Albertus camerarius, Willelmus,
capellanus comitissae, Otrannus cancellarius, qui chartam dictavit. Denique
Raimundus comes voltam, quam Wlgrinus de Guidone emit, concedit et

56 Regesta

coafirmat (Roziere, p. 187 — 189, No. 95; Lois [ed. Beugnot] II, p. 508 —
509, No. 27; Migne, p. 1 195 — 1 196, No. 95). 217

1143, ind. VI. — Raimundus, comes Tripolitanus, precibus Willelmi,
patriarchae Hierosolymitani, et Petri I, S. Sepulchri prioris, eidem conventui
privilegia supra (N0.48, 58, 1 6 1 , 192, 1 93) laudata sigillo confirmat, praeterea
autem in montanis casale Medera, quod Willelmus Ermengardus dedit,
gastinam Loisan, quam Raimundus de Raisac dedit, casale Helmedel prope
Guibelacard situm, quod dedit Ribod, casale Cafarsequel in territorio de
Gibelet, quod vocant Casale Pontis Sici et Stephanus de Brolo dedit,
deinde autem singulos villanos necnon singulas carrucatas terrae, quas
dederunt in casali de Bocumbe Raimundus de Narbona, in casali Aer Ber-
nardus Derat, in casali Deriae Petrus de Podio Laurentii, — qui addidit
X jarras olei, uxore concedente — , in casali Ardin Petrus, nepos Rogerii
constabularii, in casali de Buissera Adalardus, in casali Sorbe Gaufridus de
Pennis, denique villanum, quem dedit W T illelmus de Boschet. — Rainerius
constabularius, Petrus de Podio Laurentii, Gocelinus de Cavomonte, Saxo,
Giraldus Isnel, Brunellus dapifer, Raimundus Lamberti, Pontius Giraldi,
Stephanus Monachus, Otrannus cancellarius (Roziere, p. 1 90 — 192, No. 97 ;
Lois [ed. Beugnotj II, p. 509 — 511, No. 28; Migne, p. 11 97 — 11 98,
No. 97). 218

( „ c). — Raimundus, Pontii filius, comes Tripolitanus, donationem
supra memoratam (No. 48) sigillo confirmat (Roziere, p. 182 — 183, No. 91 ;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 482, No. 2; Migne, p. 1 192, No. 91). 219

1144Jan. 10, ind. VII. Laterani. — Coelestinus II papa fratribus S.
Sepulchri per manumPetri I prioris privilegia supra (N0.74, 1 24, 1 77, 202) lau-
data et possessiones occidentales confirmat (Roziere, p. 29 — 3 2, No. 20 ; Wlir-
temb. Urkundenb. III, p. 34 — 38, No. 322 ; Jaffe'-L8wenfeld, No. 8479). 220

„ Jan. 10, ind. VII. Laterani. — Coelestinus II privilegium supra
(No. 1 74) laudatum firatribus S. Sepulchri precibus Petri I prioris confirmat
(Roziere, p. 27 — 29, No. 19; Nakielski, Miechovia, p. 2 — 3; Jaffe-LGwen-
feld, No. 8481). 221

„ Jan. 12. Laterani. — Coelestinus II Petrol, S. Sepulchri priori, et
canonicis scribit, se eorum fratres ac nuntios L. et G. ad ipsius praedeces-
sorem missos benigne suscepisse et eorum conventui Romae ecclesiam atque
hospitium concessisse (Roziere, p. 76 — 77, No. 40; Migne, Patrol. lat.
CLXXIX, p. 793; Jaffe-LGwenfeld, No. 8482). 222

„ April., ind.VI (corr. VII). — Petrus I, S. Sepulchri prior, Arnulfo,
filio Berualdi (Bernardi) Suriani, domos super voltas concambii Hospitalis
sitas, quae sunt super S. Sepulchri furnum in via situm, quae ad Montem
Syon ducit, necnon stationem furno vicinam censu annuali IX bisantiorum
quibusdam conditionibus sigillo concedit. — Johannes Vaccarius, Fulche-
rius aurifex, Jordanus clericus, Herbertus numularius, Saibertus, Rainerius
de Arrat (Arraz), Petrus Bordinus, Willelmus drogomannus, Johannes, filius
ejus, Johannes de Podio, Robertus Cocus. Scriptum est per manum Donati,
diaconi et scribae S. Sepulchri (Roziere, p. 158 — 159, No. 80; Migne,
p. 1 177 — 1 178, No. 80; in linguam germanicam vertit et docte illustravit
G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1863,
p. 29 — 32, No. 5). 223

regni Hierosolymitani. 57

1144 Maj., ind. VII. — Tempore Philippi de Lamberto, Tanclerii
de Mauro et Guillielmi Venti Bellamuti consulum et coram Philippo et
Tanclerio dictis Ugo Embriacus, filius Nicole Embriaci, sacramentum, quod
frater ejus Obertus scriptum duxerat et jurasse dicebatur, jurat scilicet, se
vitam consanguinei Guillielmi Embriaci necnon honorem, quem habet
Gibelleti, et quaecunque citra vel ultra mare possessurus sit, defendere ac
tueri velle necnon fratrem ejus Agyenorium et heredes. — Ansaldus Mal-
lonus, Bonsegnor Mallonus, Bonusvasallus Odonis, Bomons, frater ejus,
Bonusvasallus Tetvicae, Oglerius de Guidone, Ingo de Volta, Johannes
Barcha, Amicus Guercius, Obertus Taconus, Merlo Roza, Jordanus de Porta
(Liber jurium I, p. 93, No. 89). 224

„ Sept. 14, ind.VIII. Romae. — Lucius II Petro I, priori S. Sepulchri,
iisdem fere verbis ac praedecessor Innocentius II, l ) privilegia a Godofredo
duce, Balduino I et II necnon Fulcone regibus et Arnulfo patriarcha con-
cessa generaliter confirmat (Roziere, p. 33 — 36, No. 22; Migne, Patrol. lat.
CLXXIX, p. 903; Jaffe-Ltfwenfeld, No. 8652). ») Supra No. 177. 225

„ , ind. VII. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus, privilegium supra
(No. 1 74) laudatum consensu Guillelmi I, patriarchae Hierosolymitani, Petri I,
S. Sepulchri prioris, per manum Matildis, abbatissae S. Lazari de Bethania,
sigillo confirmat. — Guillelmus, patriarcha Hierosolymitanus, Balduinus,
Caesariensis, Robertus, Nazarenus, archiepiscopi, Helias, Tyberiadensis,
Rogerius, Ramathensis, Reinerius, Sebastensis, episcopi, Gaufridus, Templi
Domini, Sehebrandus, S. Mariae Latinae, abbates, Petrus, S. Sepulchri,
Henricus, Montis Oliveti, priores, Raimundus, magister Hospitalis, Petrus
Guillelmi, Stephanus de Capella, Guillelmus Fauco, Gaufridus et Fulche-
rius, fratres Templi, Godefridus, thesaurarius S. Sepulchri, Guillelmus
praepositus, Petrus Bemardi, Petrus Barchinonensis, Nicholaus, Lambertus
Grossus, Bertrandus de Podio, magister Beda, Obertus, Gamaliel, Giraldus
Bastardus, Moises (Moyses), Bonefatius, Eurardus, Robertus Acconensis,
Guillelmus Berithensis, Guillelmus Anglicus; de baronibus: Balianus, Reine-
rius Ramathensis, Joscelinus de Cortenai, Galterius Berithensis, Ro(h)ardus
vicecomes, Sado marescalcus, Bernardus Vacherius, Gaufridus Acus, Tose-
tus, Imbertus de Bar (Roziere, p. 65 — 68. No. 34; Lois [ed. Beugnot] II,
p. 507 — 508, No. 26 [ad 1 143] ; Migne, p. 11 27 — 11 29, No. 34). 226

„ — Ba(l)dwinus III, rex Hierosolymitanus, consensu matris Mili-
sendis donum, quod Fulco rex et dicta regina leprosis S. Lazari dederant,
sigillo confirmat scilicet terrae petiam et vineam, quam ipsi leprosi post
factam donationem in ejusdem terrae petia plantaverunt, quae est ante
eorundem domum sita, quam Fulco et Milisendis a Suriano emerant. —
Rohardus, vicecomes Hierosolymitanus, Bernardus Vacherius, Girardus
Passerellus, Sado marescalcus (Cibrario, p. 223; Ferrand, p. 12 — 13; Ar-
chives de TOrient latin II B, p. 124 — 125, No. 3). 227

„ — Raimundus I, princeps Antiochiae, cum uxore Constantia per
manum Guillielmi Buronis legati Januensibus privilegia, quae ab anteces-
soribus suis acceperant, sigillo confirmat. — Rogerius de Montibus con-
stabularius, Leo Majopulus, dux Antiochenus, Petrus Armonii castellanus,
Gitterius de Mozon, Robertus, Gaufri filius, Martinus de Margato, pincerna
principis, Gillebertus, ejusdem clericus, qui chartam scripsit, Thomas vice-
coraes. Factum est anno principatus VII (Liber jurium I, p. 98, No. 95). 228

58 Regesta

1 144 c. — Petrus I, S. Sepulchri prior, confirmat, Odierdam (Odiardam),
habitatricem Mahumeriae ac sororem S. Sepulchri, eidem conventui vineam
olim tradidisse, hanc quidem ejus filium Andream post matris mortem vi
diu retinuisse, sed judicio archiepiscoporum Roberti Nazareni, Fulcherii
Tyrensis, necnon episcoporum Bernardi Sidoniensis, Rorgonis Ptolomai-
densis, Helyae Tyberiadensis et Rogerii Ramathensis resignare coactum
esse; niholominus dictum Andream eandem vineam ea conditione rece-
pisse, ut, quoad viveret, S. Sepulchro tertiam proventus partem annuatim
inde daret et eidem conventui post mortem ipsius libere possidendam relin-
queret. — Lambertus subprior, Godefridus thesaurarius, Nicholaus cella-
rarius, Obertus Joppensis, Robertus de Acchon, Alexander, Bertrandus,
Ademar(i)us, Willelmus praepositus, Lambertus Flandrensis, Aimericus,
Fulco, Bertoldus, Johannes Anglicus; de diaconis: Eurardus, Giraldus,
Hugo; de subdiaconis: Willelmus Berit(h)ensis, Johannes Pictav(i)ensis,
Willelmus de Yspania (Roziere, p. 156 — 158, No. 79; Migne, p. 1176 —
1177, No. 79). 229

„ — 11 45. — Lucius II papa Guillelmo I, patriarchae Hierosolymitano,
ejusque successoribus omnes civitates ac provincias, quae tunc eidem eccle-
siae subditae, Balduini I et II ac Fulconis regum tempore restitutae sunt et
per Balduinum III regem Deo adjuvante paganis eripientur, confirmat (Ro-
ziere, p. 6 — 7, No. 8; Migne, Patrol. lat. CLXXIX, p. 927; Jaffe-LOwen-
feld, No. 8690). * 230

„ — 1145. — Idem ecclesiae Bethlemiticae privilegia, quibus Asca-
lona parochia ei subjecta erat, licet sint malitia pravorum hominum erasa,
«eandem vim et idem robur ac si erasa non essent» obtinere vult (Exbulla
ClementisIV, d.d. 1 1 Maj. 1266 in L'Epoca [di Varazze], Giornale settiman.
1874, h No. 17, 19, 26; Comte Riant in Atti Ligure, p. 643 ; Jaffe-LOwen-
feld, No. 8699). 231

1145Jan. 4. Laterani. — Idem precibus Guillelmi I, patriarchae
Hierosolymitani, concordiam inter Warmundum, ipsius praedecessorem, et
Ebremarum, tunc archiepiscopum Caesariensem, factam et a dicto Guillelmo I
et Gaudentio, archiepiscopo Caesariensi, confirmatam corroborat (Roziere,
p. 32 — 33, No. 21 ; Migne, Patrol. lat. CLXXIX, p. 929; Jafle-LOwenfeld,
No. 8700). " " 232

„ Jan., l ) ind. IX (VIII), lun. XXI. — R(aimundus), comes Tripoli-
tanus, consensu uxoris Hodiernae, Balduini III regis, filiique Raimundi
ecclesiae S. Salvatoris in Monte Tabor ejusque abbati Pontio donat domos,
quae sunt Lanfranchi Mazzucke 2 ) et uxoris Aldoarae necnon omnia jura,
quae extra et intra muros urbis Tripolis habent, praeterea ejusdem ecclesiae
fratribus liberum introitum et exitum in eadem urbe concedit. — Hu(go)
Senzaver, 3 )W(illelmus) Porcellet, W(illelmus) de Crato, S(tephanus) Robberti,
G(ocelinus) de Cavomonte, W(illelmus) Arvei, W(illelmus) Pandulfi, Her-
bertus de Cabriera, R. de Monte Sckiuo,*) P(ontius) de Siura, G(erardus)
Isnellus,P(ontius)Geraldi,StephanusMonachi,R(aimundus)Lamberti, Petrus
Girbaldi, R. Arnaldi, Gualterius de Buturran, P. de Valle, W(illelmus) Rol-

') Secundum calculum Florentinum 1 145, secundum stilum modernum 1 146.
*) Sine dubio Januensis. 8 ) Aperte idem ac Hugo Sine conta, Sine censu, postea
constabularius Antiochenus. 4 ) Idem atque Eschivardus ?

regni Hierosolymitani. rg

lendi, Deusdedit capellanus, P. de Salze, capellanus communis, W(illelmus)
Ranuardi. Factum per Bernardum, cappellanum praedicti communis 5 )
(Paoli I, p. 238, No. 193 [cf. p. 546] ; Vaissete, Hist. de Languedoc [ed. II] V,
p. 1056, No. 551, § 2). [ Hanc chartam (Accon 7 Jul. 1255) Aliottus Ugui-
cionis, imperiali auctoritate judex et notarius publicus, vidit et legit, P(etrus)
Caesariensis, et Hugo, Nazarenus, archiepiscopi necnon Q., abbas S. Mariae
de valle Josaphat se vidisse (c. 123 1) confirmant (Paoli, 1. c. ; cf. Delaville
le Roulx, p. 50). 233

6 ) Hanc chartam illustravit Beugnot, Lois I, p. 421, not. et 631 not.

1145 Aug. 14, ind. VIII. Hierosolymis. — Willelmus I, patriarcha
Hierosolymitanus, controversiam inter Pontium, abbatem Montis Thabor,
et Petrum 1, S. Sepulchri priorem, de decimis casalis S. Egidii et casalium
pertinentium Turbasaim et Dere exortam sigillo apposito dirimit. — Bal-
duinus, Caesariensis, Robertus, Nazarenus, archiepiscopi, Rogerius, Rama-
thensis, Anselmus, Bethleem, Rainerius, Sebastensis, Helyas, Tiberiadensis,
episcopi, Gaufridus, abbas Templi Domini, Henricus, Montis Oliveti, Letar-
dus, Nazarenus, priores, Willelmus, S. Sepulchri praepositus, Godefridus
thesaurarius, Bertrandus de Podio, Nicholaus, Gamaliel, Robertus cellararius,
canonici. Datum per manum Ernesii cancellarii (Roziere, p. 76 — 79, No. 41 ;
Migne, p. 1 130 — 1 132, No. 41). 234

„ — Willelmus I, patriarcha Hierosolymitanus, omnibus archiepis-

copis, episcopis ac totius ecclesiae praelatis scribit, se S. Johannis Baptistae

reliquias 1 ) in urbe Sebastensi 2 ) reperisse et omnibus, qui ejusdem ecclesiae

restaurandae beneficiis subveniunt, XL dies poenitentiae injunctac condonat

(Bibl. de Pecole d. chartes 1868, p. 492 — 493, No. 1). 235

! ) Quae tamen Januam translatae fuisse dicuntur (Nicolaus de Porta, Hist.
translat. in Rec. d. hist. d. croisad., aut. occid. V, p. 236—247 et Jacobus de Vora-

fine, Translat. B. Joh. Bapt , ibid. p. 229—235). *) Ecclesiam S. Joh. Bapt.

ebastensem eiusque sepulchrum describunt Guill. de Tyro VIII, c. 1, Itiner.
fran^. I, p. 85, 186, 197 et Burchardus de Monte Sion ed. Laurent, p. 53; cf. ZDPV.
X. p. 209, 244—245. Ecclesiae Sebastensi anno 1 168 Elisabeth ducissa, uxor Guil-

lelmi Greti, X libras Andegavenses annuales concedit (Morin, Histoire du

Gastinois, Paris 1610, 1 ? p. 316 — 317), anno 11 79 — 11 80 Henricus, comes Trecensis,
ibidem constitutus X hbras annuales (Morin I, p. 314—315; d'Arbois de Jubain-
ville, Hist. d. comtes de Ghampagne III, p. 381, No. 315), anno 1 189 Philippus, rex
Franciae, donationem XX librarum annuafium a Ludovico VII antecessore con-
cessam confirmat (Bibl. de Tecole d. chartes 1868, p. 495, No. 4), postquam Gle-
mens III 20 Dec. 1 188 dictam ecclesiam in Sedis Apostolicae protectionem suscepit
(ibid. p. 494—495, No. 3; Jaffe-Lowenfeld, No. 16368).

„ , ind. VIII, lun. III. — Raimundus, comes Tripolitanus, privile-
gium supra (No. 2 1 2) memoratum repetit et sigillo confirmat. — G(iraldus),
Tripolitanus episcopus, cum omni conventu, W(illelmus), Tortosanus epis-
copus, R(ainerius) constabularius, F(ulcrandus) marescalcus, W(illelmus)
Ebriaci, W(illelmus) Rainoardi, G(aucelinus) de Cavomonte, S(ilvius) Ro-
berti, W(illelmus) Porcelleti, W(illelmus) de Crato, G(illebertus) de Podio
Laurentii, M. de Boccosello, R(adulfus) de Fontanellis, R(aimundus) de
Fonte Erecto, R(adulfus) Viridis, Pipinus, W(illelmus) Arvei, 1 ) W(illelmus)
Pandulfi, jJ. de Bechestino, F. de Tolone, R. de Monte Siquo, l ) Hu. de
Lidimano, B(ernardus) de Rocca, R. Fortis, B. Romanus, R. de Valle Aurea,
W. de Cornelione, Siggifredus, P. de Nereu, P. de S. Justo, O. de Monte

*) Alias de Monte Sckiuo vocatus.

60 Regesta

Olivo, Guiringisisis, Tancredus de Valriaco, P. Humberti, A. de Saurra,
W., Tripolis vicecomes, A., Tripolis raisius, P. de Cafaracha, B. de Bus-
sarra, Hugo Senzaverz, P. de Cavomonte, B. de Trallo, W. de Lunello,
B. Petri de Jherusalem, R. Crispini, regis pincerna, Humfredus de Torono,
Philippus Neapolis ; de burgensibus : P(ontius) de Sura,G(erardus) Isnelli, P(on-
tius) Geraldi, S(tephanus) Monachus, R(aimundus) Lamberti,W(illelmus)Rol-
lendi, P(etrus) Gerbaldi, R. Arnaldi, Philippus Bornia, Firminus, R.Catalanus,
R. Niger, A. Trun, P. Andreae, P. de S. Germano, P(etrus) de Monte
ferrario, A. de Lambesco, R. Guasco, P. de Castronovo, G. Timonerius,
Girbertus, P(etrus), comitis cancellarius, qui chartam dictavit. — Raimun-
dus confirmat, se hoc donum fecisse B(alduini) III regis et M(ilesendis) reginae,
R(aimundi), Antiocheni principis, et C(onstantiae) principissae nutu (Paoli I,
p. 23 — 26, No. 23 [cf. p. 480 — 482]; Rey, fitude sur Tarchitecture des
croises en Syrie, Paris 1871, p. 265 — 270). 236

1145, ind.VIII. — Galterius, Caesareae dominus, sigillo confirmat, pa-
trem suum Eustachium Granerium fratribus S. Sepulchri per manum Giraldi
prioris medietatem casalis de Fiaisse et vicinarum terrarum dedisse et se
hoc donum auxisse, *) sicut dictus pater diviserit territorium a casali S. Mariae
Josaphat et casalt S. Petri Caesareae et casali de la Forest et casali Sabarini
et casali S. Johannis Sebastensis et a casali suo Bufles, et sicut ipse cruci-
bus in rupibus factis et lapidibus terrae infixis designari jusserit. — Ber-
nardus, Sidoniensis, Rorgo, Acchonensis episcopi, Hosto de S. Audemaro 2 )
et Radulfus de Patingis, fratres Templi, Robertus de Franco Loco, Eustachius
Escoflel, Arnaldus Costa, Rainerius de Cossia, Georgius Armenius, Gau-
fridus de Portu, Symon de Castelliono, Petrus Bassus (Roziere, p. 143 —
144, No. 7 1 ; Lois [ed. Beugnot] II, p. 5 1 1, No. 29 ; Migne, p. 1 169 — 1 170,
No. 71; cf. Wauters II, p. 256. In linguam germanicam vertit et notis
illustravit G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Branden-
burg 1863, p. 85, No. 14). 237

! ) Roziere, p. 99, 103 : terra ultra flumen habenda. *) De quo Giry in Bibl.
de Te'cole d. chartes 1874, p. 345—346.

( „ ). — S. Bernardus, abbas Claraevallensis, W(illelmum I), patriar-
cham Hierosolymitanum, ad humilitatem hortatur (Ep. No. 393). || Idem
eundem rogat, ut fratribus Templi faveat (Ep. No. 175). 238

( „ c). — (Guido), abbas S. Mariae de Josaphat (Eugenio III) papae
scribit conquerens de variis injuriis ab archiepiscopo Nazareno acceptis.
Bernardus enim, primus episcopus Nazarenus, ecclesiam Ligionis cum
parochia, jure parochiali, decimatione et decima casalis Thanis fratribus de
valle Josaphat concesserat, quae omnia tempore ejusdem et successoris
episcopi Willelmi, qui postea factus est archiepiscopus, libere possederunt.
Iste vero privilegium fratribus ab Innocentio II datum vilipendens ecclesiam
Ligionis cum decimationibus sibi vindicavit et quamquam a Willelmo I
patriarcha commonitus fuit, Innocentio II mortuo in ecclesia quadam fratri-
bus propria capellanum instituit, qui pro anima Willelmi de Buris missam
caneret, et jure parochiali pleno investivit. Itaque in conventu Nazareno
dicti fratres denuo Willelmum patriarcham adierunt, sed ab eo minime
adjuti volentes nolentes dicto archiepiscopo marcam auri, rotam cerae aliam
incensi necnon in civitate Hierosolymitana unius diei procurationem pro-

regni Hierosolymitani. 6 1

mittere coacti sunt, qua re abbas, ut ecclesiae suae jura ac privilegia resti-
tuantur, Sedem Apostolicam exorat (Delaborde, p. 56 — 58, No. 24). 239

1146 Febr. 20, ind. IX. Tyri. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,

consensu matris Milisendis ad litem inter rusticos regii casalis Thaeresibena

et casalis Bethfella, quod in territorio Tyiiensi situm cum oliveto ecclesia

B. Mariae de valle Josaphat possidebat, dirimendam ejusdem ecclesiae abbati

Guidoni dictam terram, quam rustici regis ad casale Thaeresibena perti-

nentem vindicabant, tali conditione concedit et sigillo confirmat, ut fratres

terram et olivetum cum horto quodam et cetera, quae in pertinentia casalis

Herberti de Pazi tenebant, regi ejusque successoribus dimittant. — Fulche-

rius, ecclesiae Hierosolymitanae electus, l ) Bernardus, Sydoniensis, Bene-

dictus, Torpeiensis (!), 2 ) episcopi, Petrus, Dominici Sepulchri prior, Aime-

ricus, ejusdem canonicus, Godefridus, ejusdem thesaurarius, Johannes,

Tyrensis archidiaconus, Ernesius, patriarchae cancellarius; de monachis

ecclesiae vallis Josaphat : Paganus subprior, Petrus Gumbaldi ; de baroni-

bus: Manasses constabularius, Robertus Crispini pincerna, Orricus, vice-

comes Neapolitanus, Sado marescalcus, Bernardus Vacherius, Geraldus

Passerellus. Datum per manum Radulfi, cancellarii regii 3 ) (Delaborde, p. 60

— 6i,No. 26). 240

! ) De quo Rohricht in ZDPV. X, p. 7—8. 2 ) Num male scriptum pro:

Tropeiensis vel Tripolitanus ? Neutrius episcopi nomen scimus. 8 ) De quo epis-
copo Bethlemitano ibid. X, p. 24—25 ; Paoli, Codice I, p. 492—493.

„ Jul. 13, ind. IX. Viterbii. — hugenius III fratribus S. Sepulchri
per manum Petri prioris privilegia ab antecessoribus concessa confirmat
(Roziere, p. 36 — 41, No. 23; Jaffe-LGwenfeld, No. 8939). 241

( „ ). — Gilebertus de Tyro, magister Hospitalis, l ) confirmat, se petiam

terrae de Petro Barata, filio Gauterii Tiberiadensis, XXIII bisantiis et II

modiis frumenti II annis post mortem Fulconis regis emisse, quo tempore

ejusdem filius Balduinus III rex fuit constitutus. — Giraldus Passerels,

auctorixator, Guillelmus de Japha, Herveus Brito, frater Hospitalis, Petrus

Cementarius, Guillelmus Anglicus, Petrus Rex (Paoli I, p. 232, No. 187;

Prutz, Malteserurk., p. 91, No. 9). 242

! ) Non commutandus cum Gilberto d'Assalit, magistro Hospitalis magno ; cf.
Delaville le Roulx, p. 84, not. 2 et in Revue histor. 1880, XIII, p. 185.

„ , ind. VIII. — Galterius, Caesareae dominus, ut se suosque, qui

pro debitis ipsius Accone saepissime tenebantur capti, liberet, terram de

Petro, drugomanno de Caco, CC bisantiis emtam, cum domo et area cister-

nae communi vicinis coram Balduino, archiepiscopo Caesariensi, DCCC

bisantiis Raymundo,Hospitalis magistro, sigillo apposito vendit. Factum Bal-

duino III rege, Fulcerio patriarcha. — Radulfus Alexander, Hugo, Baldui-

nus magister, Johannes Pauper, Reinerius de Coron, 1 ) Eustacius Cosslel, 2 )

Arnoldus Costa, Engelbertus de Aria, Reinerius de Cossi, 3 ) Symon de

Castello, 4 ) Johannes Longus, Georgius, Manasses, Hugo de Caco (Delaville

le Roulx, p. 80 — 81, No. 8 [cf. p. 15]; Prutz, p. 90 — 91, No. 8). 243

! ) Toron? *) Escoflel etc. ; cf. supra No. 52. 3 ) Alias Cossia, Cassia.

*) Alias Castellione.

1147 Febr. 1. Joppae. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus, consensu
Milesendis matrispactum sigilloconfirmat,quodfratres Hospitalis per manum
Raimundi magistri cum Roberto S. Egidii et uxore ejus Odula, Rohardo

62 Re ges ta

vicecomite et Gilla uxore consentientibus coram Willelmo patriarcha et
Fulcone rege Hierosolymis et Neapoli de terra Emaus fecerant. — Robertus,
archiepiscopus Nazarenus, Rogerius, episcopus S. Georgii, Gaufridus, abbas
Templi Domini ; de baronibus : Gilelmus de Burri, Rohardus vicecomes,
Robertus casalis S. Egidii, Ranerius Rametensis, Robertus de Frandolio,
Constantinus de Cau, Milo Clericus, Gautridus de Acu, Rainaldus de Monte
Lauduno; de fratribus Hospitalis : Raimundus Palacii, Stephanus Capellae,
Petrus thesaurarius, Raimundus, Gerardus. Datum per manum Radulfi,
cancellarii regii (Delaville le Roulx, p. 81 — 83, No. 9; cf. p. 15. De hoc
pacto cf. supra No. 20 1 ). 244

1 147 Jul.4, ind.IX.^Neapoli. — BalduinusIH,rexHierosolymitanus,cum

matre Milesendi, et Amalrico, fratrc Hospitali Altum casale et pro concambio

casalium vallis Suech, quae Gumfredus de turre David et uxor Jda contule-

runt, II casalia Alto casali viciniora, deinde quaecunque Hospitali anteces-

sores regis donaverunt, concedit et sigillo conflrmat. — Robertus, archi-

episcopus Nazarenus, Gaufridus, abbas Templi Domini, Elinardus 2 ) Tybe-

riadensis, Guido Berytensis, Manasses constabularius, Reinerius Ramatensis,

Hemfredus de Torono, Giraldus Sidoniensis, 3 ) Galterius Caesariensis,

Roardus, vicecomes Jerosolymitanus, Phylippus Neapolitanus, Gualo, vice-

comesTyberiadensis, GervasiusBurgundio, Gualterius Maledoctus, Johannes

Geromau, Robertus de Frandolio, Maingodus de Genuino, Paganus de Voh,

Jhebaldus 4 ) Nazarenus, Hubertus de Legione, Hugo de Bethsan, Adalardus

Recestensis, 5 ) Giraldus, vicecomes Achonensis, Mainardus. Data per manum

Radulfi, regii cancellarii (Paoli I, p. 26 — 27, No. 24; cf. p. 482 — 485). 245

l ) Indictio quadrat in annum 1 146. 2 ) De quo Guill. de Tyro XVI, c. 4;

XVII, c. 1 1. 8 ) De quo Archives de TOrient latin I, p. 673—675 ; Rtthricht, Amal-
rich I, p. 455—456. 4 ) Alias Thebaldus. b ) Alias de Retest.

„ Sept., ind. XI. — Rogerius, episcopus Ramatensis, consensu capi-
tuli S. Georgii fratribus leprosis S. Lazari medietatem decimarum tam
fructuum terrae quam nutrimentorum casalis, quod infirmorum vocatum
in territorio Ramatensi possident, confirmat. — Constantinus, presbyter et
decanus, Balduinus, Gillebertus, Durandus, Jordanus, presbyteri, Hugo
diaconus; de laicis: Gulferius Normannus, Geraldus vicecomes, Gwalterius
de Mahumeria. Datum per manum Rainerii scriptoris (Cibrario, p. 223 —
224; Ferrand, p. 13—14; ArchivesdeFOrientlatinllB, p. 125,^0.4). 246

„ (Jan.). — Ansaldus Mallonus, Guillielmus Niger, Lanfrancus Piper
et Cafarus, consules Januenses, qui quondam Nicole Embriaci bona com-
muni Januensi jure obvenisse, pronuntiaverant, quumGuillielmus Embria-
cus l ) vel ejusdem heredes pactum de civitatibus Gibelli, Sollini, Lehziae
et Anthiochiae reddendis et de eorum redditibus non observaverint, quod
in XX annos valiturum inter ipsum et anteriores consules factum fuit, tamen
causa diu ventilata filios et heredes dicti Nicolai a petitionibus suis, CCC
libris acceptis, absolvunt. Factum in capitulo. — Guilielmus de Columba
notarius scripsit, Obertus Turris cancellarius subscripsit (Liber jurium I,
p. 133, No. 137). 247

! ) Cf. Heyd I, p. 158—159, 162, 322.

„ — Robertus comes, filius Actonis comitis, consensu uxoris S. co-
mitissae ecclesiae Montis Thabor per manum Huberti abbatis transitum
Tronti a patre concessum confirmat (Paoli I, p. 203, No. 159; cf. p. 537). 248

regni Hierosolymitani. 63

1 148 Maj. 7, ind. XI. Bisuntii. — Eugenius III ecclesiam S. Sepulchri
in protectionem suscipiens privilegia praedecessorum omnino per manum
Petri I prioris confirmat ac concedit, ut idem ejusque successores de posses-
sionibus et bonis dictae ecclesiae libere disponant (Roziere, p. 42 — 44,
No. 24; Jaffe-LGwenfeld, No. 9260). 249

„ Jun. 24. Palmae. — Curia generalis de bello Saracenis inferendo
habita, cui intersuntConradus III, rex Theutoniae, ejusque frater Otto, Fri-
singensis, Stephanus, Mettensis, Henricus, Tullensis, episcopi, Theotinus,
episcopus Portuensis, Sedis Apostolicae legatus, Henricus, Austriae, Guelfo,
Fridericus, Sueviae, duces, Hermannus, provinciae Veronensis marchio,
Bertholdus de Andes, Guillelmus, marchio de Monteferrato, Guido, comes
de Blandrata, praeterea Ludovicus VII, rex Franciae, Godofridus, Lingonensis,
Arnulfus, Lexoviensis, episcopi, Guido de Florentia, cardinalis presbyter S.
Chrysogoni, Sedis Apostolicae legatus, Robertus, Perchensis, Henricus,
Trecensis, Theodericus, Flandriae, comites, Ivo de Neella Suessionensis,
denique Balduinus III, rex Hierosolymitanus, Fulcherius, patriarcha Hiero-
solymitanus, Balduinus, Caesariensis, Robertus, Nazarenus, archiepiscopi,
Rorgo, Acconensis, Bernardus, Sidoniensis, Guillelmus, Berytensis, Adam,
Paneadensis, Geraldus, Bethlemitanus, episcopi, Robertus, Templi, Raimun-
dus, Hospitalis S. Johannis, magistri, Manasses, constabularius Hierosolymi-
tanus, Gerardus Sidoniensis, Galterius Caesariensis, Paganus, dominus
regionis trans Jordanem sitae, Balianus senior, Honfredus de Torono,
Guido Berytensis (Guill. de Tyro XVII, c. 1 ; cf. Gesta Ludovici, p. 403 —
404; Otto Frising., p. 385; Kugler, Studien zur Gesch. d. zweiten Kreuz-
zuges, p. 188; ROhricht, Beitrage II, p. 74, 100, not. 63). 250

„ , ind. X. Hierosolymis. — Fulcherius, patriarcha Hierosolymitanus,
conrirmat, Anfredum de Torono leprosis S. Lazari X quintardos racemorum
et X bisantios in tempore vindemiarum de terra S. Abrahae singulis annis
recipiendos concessisse. — Rogerius, patriarchae capellanus, Fredericus,
S. Lazari capellanus; Fulco et Frogerius milites, Brictius, burgensis Hiero-
solymitanus, Seardus, Surianus de S. Abraha, Gillebertus, miles et frater
Hospitalis; uxor ipsius Anfredi ejusque filius confirmant coram Guidone,
domino Scandaleonis, teste. Datum per manum Ernesii cancellarii (Cibrario,
p. 224; Ferrand, p. 1 5 ; Archives de TOrient latin II B, p. 1 27, No. 6). 251

„ — Barisanus consensu Hugonis et Balduini filiorum infirmis
S. Lazari secus muros Hierosolymitanos sigillo fratrum Templi donum
confirmat, quod olim Reinerius de Ramis, Stephania, matre sua, Barisano
ipso, Hugone et Balduino ejus filiis, et ipsius Reinerii nepotibus necnon
Ysabella uxore sua et muliere Barisani, sorore ejus, consentientibus, dederat,
scilicet X carrucatas terrae in territorio casalis Galteri de Bulion (Builon)
diai sitas et alias II, quas idem Reinerius in casali de Buflis donaverat. —
Arnulfus de Sangien, Guerricus de Fumel, Arnulphus de Salinis, Balduinu
Latro, Buimundus, Galterius de S. Quintino, Galterius Flamengus, Bal-
duinus de Treis Besaces ; de fratribus Templi : Petrus capellanus, Andreas
de Muntbar dapifer, Johannes de Barris, Willelmus de Rocha, Radulfus
conversus, Thomas Hernium, Lenonus. Datum per manum Petri antedicti
capellani (Archives de TOrient latin II B, p. 126 — 127, No. 5). 252

1149 Febr. 1, ind. XII. — Raimundusl, princeps Antiochenus, assensu
uxoris Constantiae, Buamundi II, junioris unicae filiae, concedit et sigillo

64 R e g e s t a

confirmat Hospitali, quaecunque a Boamundo I, patre uxoris, Tancredo et

aliis principibus in terra Antiochena unquam dono acceperat, praeterea

donat quoddam grippum in lacu ea libertate, qua Adam de Guirchia castel-

lanus et alii barones sua ibidem possident, et domum Barutelli cum perti-

nentiis, quam Barutellus coram principe ejusque baronibus Hospitali dederat,

scilicet illam, quam idem cum uxore sua Sarracena primitus fecit Antio-

chiae. Deinde permittit Antiochenis baronibus, ut Hospitali donent, quae-

cunque velint, nisi his donis feodum militis tantum minuatur, ut curia

servicium suum perdat, denique concedit beneficia olim collata: in urbe

Antiochiae domum cum horto prope ecclesiam S. Johannis os aurei, cavu-

tam x ) in vico Amalfitanorum,-) domunculam cum hono in vico S. Pauli,

extra Antiochiam casalia Assis, Ursan, Melessin 3 ) cum pertinentiis, quae

Boamundus donavit, in territorio Harenc 4 ) casale Balilas, in terra Aroniae 6 )

casale Churar 6 ) cum peninentiis, in territorio Turbasselli casale Cizenburg 7 )

cum pertinentiis, ante Tilium gastinam Aganir cum pertinentiis, casale

Gadir 8 ) cum pertinentiis, casale Ubre 9 ) cum pertinentiis, in terra Mamistrae

casale Sarata cum pertinentiis, in terra Cafardan casale Muserac cum per-

tinentiis; denique Hospitali concedit, ut immunitate in toto territorio

Antiocheno fruatur. Factum anno XIII principis Raimundi. — Johannes

cancellarius, qui chartam scripsit, Rogcrius constabularius, Leo Majopoli

dux, Petrus Armoini castellanus, Eschivardus dapifer, Petrus Salvarici pin-

cerna, Garinus Malmut marescalcus, Willelmus Tirelli marescalcus, Symon

frater ejus, Petrus vicecomes. Hanc chartam Petrus, Valaniensis episcopus,

precibus Nicolai Lorgne, castellani Margati, sigillo corroborat et Johannes

de Bethlehem, auctoritate Apostolica nuntius publicus, authenticum de

mandato ejusdem Nicolai castellani transscripsit (Paoli I, p. 27 — 28, No. 25 ;

cf. p. 485—486). 253

Paoli, p. 38 : ') canutam, *) Malfetanorum, 8 ) Melessis, 4 ) Harene,
6 ) Aironiae, fi ) Churac, 7 ) Cisemburgh, 8 ) Cadir, 9 ) Ubrie.

1149 Febr. 6 vel 1150 Febr. 5. — Gilebertus de Tyro, Hospitalis
Tyriensis magister, se terram, quae terrae Hospitalis vicina est, de domina
Beliorna, Roberti Scandaleouis uxore, ejusque filiis Ysaac et Rolando emisse,
confirmat. — Wuillelmus de Japha, Herveus Brito, Renoldus Cementarius,
Radulphus Corviserius, Pandulphus Corviserius, socius ejus, Henricus
Tanerius, Stephanus de Hospitali, Petrus Lumbardus (Delaville le Roulx,
p. 84 — 85, No. 10 [cf. p. 15]; Prutz, p. 91, No. 9). ;,Cf. supraNo. 242. 254

„ Jul. — Anfredus, castellanus S. Abrahae, cum uxore sua Martino
ejusque uxori cortillum censu II bisantiorum annuali in praesenti curia
regia concedit. — Roart Benscelinus vicecomes, Brictius, Rainaldus Siche-
rius Petraguoricensis, Petrus Salomonis, Ymbertus de Baro, Symon, Hugo
de Tolosa, Arbertus de Arcu, Judas ; Fulcherio existente patriarcha, Bal-
doino regnante, testibus : domno Philippo, Johanne de Valentina, Gervasio,
Petro Burdillo (Roziere, p. 214 — 215, No. 112; Migne, p. 1209 — 12 10,
No. 112; cf. Wauters II, p. 309 — 310). 255

„ , ind. XII. — Milisendis, regina Hierosolymitana, sigillo contirmat,
se assensu filii Balduini III regis cum Raimundo, Hospitalis magistro, pro
balneis in vico S. Leonardi Acconis sitis mutavisse logiam ejusdem civitatis
ante fores ecclesiae S. Johannis Baptistae sitam, domos, quae fuerunt Fran-
conis, castellani Acconensis, et terram, quae in latere dextro est viae, qua

regni Hierosolymitani. 65

ab urbe itur ad Casale album camerarii, ab altera vero parte dividitur cum
terra Casalis albi, a secunda cum Disdero (sic), a tertia cum Surianis. Prae-
terea emptionem ab eodem Raimundo magistro factam de domo Roberti,
vicecomitis Acconensis (cujus venditio ex concessione Agnetis, uxoris suae
et matris, legitime facta fuit per manum Glarembaldi, vicecomitis Acconensis)
cum turre domui adjacente et appendiciis, ratam esse declarat. Deinde con-
cedit, ut casale Assera, quod dictus Raimundus ab Johanne, domino de
Bethsan, exceptis rusticis, cum pertinentiis emerat, eidem Hospitali sit et
maneat. Factum Balduini III regis anno V. — Testes cambitionis in prima
charta memoratae : Geraldus de Valentia, cujus manu cambitio facta fuit
diebus vicecomitatus sui, Menardus de Portu, Deauratus et alii; emptio
vero casalis Assera ab Johanne de Bethsan facta est testibus : Ysaac, dapifero
regiae curiae, Hugone, avunculo dicti Johannis, Thoma ejusque uxore,
Gualterio de Caesarea ejusque filio Eustachio, quorum istud feudum erat,
Oddone Strabone (Paoli I, p. 28 — 29, No. 26 ; cf. p. 486 — 487). 256

1150 Maj. 24, lun. XXIV. — Rotbertus de casali S. Egidii confirmat,
se cum uxore Odula domui Hospitalis per manum Raimundi magistri con-
sensu Roardi ejusque uxoris Gillae, de quibus feudum tenebat, necnon
Fulconis regis, Melisendis reginae et Willelmi patriarchae quibusdam con-
ditionibus terram apud Emaus tradidisse. — Galterius Maledoctus, l ) Rot-
bertus de Frandolio, Radulphus lo Bome, Pesellus de casali S. Egidii, Dudo,
ejus filius, Godardus de Buslus, 2 ) Gybelinus, rilius Esquetini, Rotbertus,
nepos Bartolomaei, Johannes de Bolona, Fulco de Cremerm, Radulfus lo
Bos, Odo de Mozel, Angelran de Bolona, Baldoinus lo Bufles, Galterius,
filius Yngonis; de fratribus Hospitalis: Berengarius praeceptor, Petrus Wun,
Andreas de Venetia, Nicholaus, Stephanus (qui omnes excepto Berengario
sacerdotes sunt), Amoranius, Raimundus thesaurarius, Robertus pincerna,
Enricus, Geraldus de Camera. Wilelmus, notarius scripsit (Delaville le Roulx,
p. 85 — 86, No. 1 1 [cf. p. 1 5] ; Prutz, p. 92, No. 10). Cf. supra No. 244. 257

') Alias Malduiz, Maldunz, Malduth. *) Alias Bufles.

„ Jun. 22, ind.XIII. Accon. — Baldewinus III, rex Hierosolymitanus,
fratribus S. Lazari extra muros Hierosolymitanos XIII carrucas vineae in
planis Bethleem sitas et a Melengano Syro regulo ML bisantiis et equo
emtas sigillo confirmat. — R(adulfus),Tyri electus, Adam, regis capellanus,
Hugo de Bethsan, frater Templi, Symon Tyberiadensis, Clerembaldus, vice-
comes Acconensis, Willelmus de Barra, Guillelmus, elemosinarius regis,
Hugo de Aulans, frater domini illius, cui hoc privilegium datum est. Scriptum
per manum Danielis, clerici regis, fratris Salientis in Bonum Hugonis et
factum Fulcherii patriarchatus anno IV (Cibrario, p. 227; Ferrand, p. 19 —
20; Archives de TOrient latin II B, p. 128, No. 7). 258

„ post Jun. 22, ind. XIII. — Milesendis, regina Hierosolymitana,
emtionem antedictam sigillo confirmat. — Amalricus, filius reginae, Rohar-
dus Bencellinus vicecomes, Philippus de Neapoli, Manases constabularius,
Johannes scriba, Erneis, patriarchae cancellarius, Fulco de Gerin, Nicholaus
camerarius, Johannes de Valancienes, Britius, Herbertus Longobardus, Petres
de Pirregort, Herbertus Strabo, Rainaldus Sechir, Petrus Salomon, Senoreth
li Palmentirs, Petros (Cibrario, p. 227; Ferrand, p. 20 — 21 ; Archives de
TOrient latin II B, p. 129, No. 8). 259

Rfthricht, Regesta. c

66 Regesta

(1150). — Petrus, abbas Cluniacensis, Ebrardura, Templi magistrum,
rogat, ne Humbertum de Bellojoco nuper a partibus transmarinis domum
reversum acTempli religionem professum in Terram Sanctam redire jubeat
(Ep. Petri, lib. VI, ep. 26; Bouquet XV, p. 650 — 65i,No. 31 ; Bibl. Gluniac,
p. 924 — 926); in eundemfere modum scribit ad Eugenium 111 papam (Ep.
Petri, lib. VI, ep. 27; Bouquet, p. 651 — 653, No. 32). || Idem abbas eodem
anno Anselmum, episcopum Bethlemitanum, et (Fulcherium), patriarcham
Hierosolymitanum, rogat, ut fratribus Ordinis Cluniacensium faveat, et Dro-
gonem, praecentorem Nivernensem, commendat (Bibl. Cluniac, p. 698 —
699 ; Petri Cluniac, Ep. lib. IV, ep. 46 — 47 ; Migne, Patrol. lat. CLXXXIX,
p. 161 — i64,No. 31; p. 269 — 270, No. 46; p. 270 — 27i,No.47); epistolam
ad fratres Montis Thabor cf. in lib. II, ep. 44. 260

( „ ). — E(verardo), Templi magistro, l ) frater A(ndreas de Monte-
barro), 2 ) ejusdem domus dapifer, nuntiat, principem Antiochiae 3 ) cum om-
nibus baronibus regni proelio cecidisse et hostes terram Antiochenam in-
gressos plurima castella munivisse ac tenere, christianos quidem CXX milites
et M pugnatores armavisse, priusquam fratres Templi pontem Tyri trans-
iissent, VII millia bisantiorum Accaronensium et M Hierosol. mutuo ac-
cepisse et, postquam Antiochiam venissent, soldanum de Estanconia 4 ) et
Parthos de Corrazana 5 ) messes abstulisse. Qua de re dictus frater A. ma-
gistrum rogat, ut celeriter redeat, postquam papae et regibus occidentis
miserabilem Terrae Sanctae statum exposuerit (d'Achery, Spicileg. III,
p. 501 ; Bouquet XV, p. 540 — 541 ; Migne, Patrol. lat. CLXXXIX, p. 434
— 436, No. 26; Cibrario, p. 18 — 21). || Hoc nuntio accepto S. Bernardus,
ut de auxilio ferendo consulatur, scribit ad Eugenium III papam (Ep. 256;
Bouquet XV, p. 61 5, No. 95), ad Sugerum (Ep. 380; Bouquet XV, p. 614,
No. 93, ubi mentionem facit epistolae, «quam attulerunt magister Templi
et frater Johannes») et Petrum abbates (Ep. 364; Bouquet XV, p. 614 —
6 1 5, No. 94), sed conventui Carnotensi ad hunc rinem convocando interesse
se posse plurimi negaverunt, ut Petrus (Ep. lib. VI, ep. 20; Bouquet XV,
p. 648 — 649, No. 29: ad Sugerum; idem ad S. Bernardum Ep. VI, ep. 18;
BouquetXV,p.649 — 650, N0.30), Sugerus (ad Petrum Cluniacensem inBibl.
Cluniac p. 918; Ep. lib.VI, ep. 19; Bouquet XV, p. 523, No. 1 107) abbates
et alii (Bouquet XV, p. 523 — 524, No. 108 et 109). 261

') Qui cum Ludovico VII, rege Franciae ? in Terram Sanctam (Odo de Diogilo
in Mon. Germ. SS. XXVII. p. 66) profectus mde in Franciam redierat et c. 1 160
chartam Parisiensem sigillo confirmat (Cartul. ge'ne'r. de Paris, p. 366, No. 420).
*) Ad quem S. Bernardus de nfelici exitu secundi belli sacri scnpsit a. 1 151 (Ep.
No. 288). 8 ) Raymundus princeps 27 Jun. 1 149 occisus est (Guill. de Tyro XVII, c. 9).
4 ) Id est Iconii ? 6 ) Aperte Turcomani provincia Chorassan egressi.

„ (1 149), ind. XII. — Milesendis, regina Hierosolymitana , Bal-
duini III regis et Amalrici filiorum assensu Hospitali casale de Beroeth et
agricolas cum pertinentiis eadem libertatis integritate, qua diebus obsessionis
Antiochenae exstiterat, donat et quibusdarn conditionibus sigillo regis con-
cedit. — B(alduinus), Caesareensis, R(obertus), Nazarenus, archiepiscopi,
G(aufredus), abbas Dominici TempJi, Barisanus et ejusdem filius Hugo,
Manasses constabularius, Roardus de Jerusalem, Hanfredus de Turone,
Galterius Maledoctus, Guido Gallicus, Robertus de Franlos, A(malricus),
vicecomes de Neapoli, et filius ejus. Datum per manum Frederici c(ancel-

regni Hierosolymitani. 67

larii), Fulchero patriarcha, Balduino quarto rege (Paoli I, p. 30 — 3 1, No. 28 ;
cf. p. 487—488). 262

1150 (1 151), ind. XIV, epact. I, concurr. VII. Laudeciae in palatio. —
Postquam Adelicia, Laodiceae principissa, terrara filiis Radulfi Boerii injuste
ablatam Guarnerio de Burgo accommodavit, sed coram Geraldo, episcopo
Laodicensi, et aliis Boerii filiis reddidit, Maninus Gelnus, *) qui eandem per
successionem acceperat, coram Constancia, Antiochenorum principissa, et
baronibus Laodicensibus, assensu heredum Garnerii ejusque uxoris filiis
Radulfi dedit, qui eandem Hospitali vendiderunt. Constancia vero, quicquid
juris in eadem terra habebat, et II carrucatas illi cohaerentes Hospitali con-
cedit et sigillo principali confirmat. Datum est in manibus Willelmi, qui
tunc in Antiocheno territorio Hospitali praeerat. — G(eraldus), episcopus
Laudicensis, Ugo de Bolerii, Theobaldus de Corith, 2 ) Willelmus de Cur-
savalle, Rogerius de Loges, Ivo de S. Galeri, Willelmus Tyberiadis, Gisla-
bertus de Mesi, Assetus Dux (Paoli I, p. 29 — 30, No. 27). 263

») Alias Galnus (Jalnus?). *) Alias Corizo (Korykos).

( „ c.)*. Presbyter Johannes, dominus dominantium, Emanueli, im-
peratori Constantinopolitano , innumerabiles divitias regni sui exponit
(Zarncke, Commentatio de epistola, quae sub nomine presbyteri Johannis
fertur, Lipsiae 1874, 4°» P- 34*-"5?; c f- 3 — 33? u ^ 1 ^e codicibus et editio-
nibus copiose agitur; idem disseruit: Quis fuerit, qui primus presbyter
Johannes vocatus sit, Lipsiae 1875,4°, 2 & PP- et copiosissime : DerPriester
Johannes in Abhandl. d. KBnigl. Sfichs. Gesellsch. d. Wissensch. 1 876, XIX,
p. 1 — 180 et XVII, 1879, P- 827 — 1028; textum epistolae nostrae cf. ibid.
p. 909 — 934, praefationem criticam p. 872 — 908 et de versionibus epistolae
germanicis ibid. p. 947 — 1028). 264

( „ c. ?). — Morage raiz coactus necessitate debiti regis ejusque assensu
quandam partem domus, in qua molendinum habuerat, CXX bisantiis et
XII modiis frumenti canonicis S. Sepulchri, qui hanc emptionem faciunt
ad augmentandas stationes, quas in excambitu terrae fecerunt, quam habue-
runt de Hospitali domui dicti Morage vicinam, vendit (Roziere, p. 218
— 219, No. 116; Migne, p. 121 1 — 1212, No. 116). 265

1151 Maj., ind. XIV. (Tyri?). — Anfridus, dominus Turoni, consensu

uxoris et filii Anfredi leprosis S. Lazari XXX bisantios in casali Turroni

annuatim recipiendos Petri, Tyrensis archiepiscopi, *) sigillo et auctoritate

usus confirmat. — Andreas dapifer,Radulfus de Patingis,Goffridus Fulcheri, 2 )

confratres Templi ; Stephanus, capellanus Aenfridi, Johannes durgumannus,

Reinaldus de Trevanna, Guillelmus de Agundel, Anfridus, serviens dominae

Albereae. Factum anno Baldewini regis IV (Cibrario, p. 228 — 229 ; Ferrand,

p. 21 — 22; Archives de TOrient latin IIB, p. 129 — 130, No. 9). 266

*) De quo ZDPV. X, p. 17; fuerat prior S. Sepulchri. *) Postea procurator
Templi factus, qui a. 1 171 Parisiis «praeceptor Franciae» vocatur (Musee d. arch.
nation. 108: K. 25, No. 4) et a. 1 179 Alexandro III epistolam scribit (Le Vasseur,
Annal. de Noyon, p. 903).

„ , ind. XIII. — Amalricus, l ) S. Sepulchri prior, cum toto conventu
Nemes Suriano, filiis et filiis fratris ejus Antonii terras et vineas, quas tenent
apud Calandriam, ea conditione sigilio concedit, ut inde medietatem pro-
ventus annuatim reddant. — Aimericus subprior, Giraldus praecentor, Raul,

') Anno 1 158 patriarcha Hierosolymitanus factus (ZDPV. X, p. 43).

5'

68 Regesta

Willelmus Normannus, Balduinus, Godofridus, Nicholaus, Ademarus, Petrus
Sepulchri, Willelmus de Baruth, Hugo, Johannes, Hulricus, Willelmus
Ispanus, Petrus de Latina, Petrus Boloniensis (Roziere, p. 1 59 — 161, No. 8 1 ;
Migne, p. 1078 — 1079, No. 81}. 267

1151, ind. XIV. — Milisendis, regina Hierosolymitana, privilegium

supra (No. 200} laudatum sigillo confirmat. — Giraudus (Giraldus), Bethle-

mita episcopus, 1 ) Arnulfus, ejusdem ecclesiae canonicus, Gaufridus, abbas

Templi, Rogerius canonicus, Amalricus, comes Jop(p)e, Manasses consta-

bularius, Philippus Neapolitanus, Rohardus, Radulfus Strabo, Orricus,

Neapolis vicecomes, Balduinus, 2 ) filius ejus, Balduinus Bubalus, Gauterius

Malduit, Johannes Vacher; de burgensibus: Tosetus, Umbertus de Bar,

Petrus de Per(r)egort, Symon Rufus, Albertus Lombardus (Roziere, p. 90 —

92, No. 49; Lois [ed. Beugnot] II, p. 512 — 513, No. 30; Migne, p. 1 137

— 1 139, No. 49). 268

l ) De quo ZDPV. X, p. 24. 2 ) Roziere, p. 91, not. 5 corrigendum esse

censet: Henricus.

„ , ind. XIV. — Milisendis, regina Hierosolymitana, molendinum

Davidicae portae et turri noxium destructura pro eodem leprosis S. Lazari

vineam in planis Bethleem sitam et V terrae carrucatas continentem ea con-

ditione sigillo concedit et confirmat, ut Georgius et Salomon, dictae vineae

cultores, medietatem inde percipiant. — Andreas, Templi dapifer, Gilbertus

de Lisuncort, Radulfus Strabo, vicecomes Hierosolymitanus, Nicholaus

camerarius, Bencellinus (Cibrario, p. 228; Ferrand, p. 20 — 21; Archives

de TOrient latin II B, p. 130 — 131, No. 10). 269

„ — Armensendis de Castro novo consensu Raimundi II, comitis
Tripolitani, Hodiernae comitissae et Caeciliae uxoris necnon filiarum sua-
rum Berengariae et Leodegarii (sic), quarum uterque maritus vocatur Hugo,
sigillo dicti comitis confirmat, Raimundum, Hospitalis dispensatorem, a se
II casalia Kafarique et Fellara cum pertinentiis necnon domos quasdam
Castelli Albi accepisse, de dono vero dicti comitis domos, quae sunt in burgo,
casale Cendina supra flumen situm et vineam quondam Hassenni Riserii,
ex concessione vero dicti comitis domos in castello sitas, quas Rigaudus
testamento dederat. — Arnaudus de Crest, constabulariusTripolis,Guillelmus
de Lulen marescalcus, Guillelmus Rainoardus, Rainoardus, filius ejus et
dominus Tortosae, Silvius Rotbertus, Gillebertus de Podio Laurentii, Guil-
lelmus Porcellet, Bertrannus Porcelet, filius ejus, Humbertus de Cabreria,
Willelmus de Crat, Hugo sine censu, Guillelmus Aurei, Guillelmus Em-
briac, Peirus de Liveriis, Ligerius, Guillelmus de Trans, Guillelmus de
Jocuis, Hugo de Rossillon, Bertrannus de Merguil, Rogerius de Colea, Pon-
tius de Sura, Guillelmus Isnel, Guillelmus Ducis, vicecomes Tripolis, Petrus
de Montferrat, x ) Raimundus Lambertus (Paoli, Codice I, p. 239, No. 1 94). 270
l ) Alias Monteferrario.
( „ c). — A(malricus), S. Sepulchri prior, Balduino de Tornaco in
confraternitatem recepto in Natali Domini, in Pascha et Pentecosti, in festis
S. Augustini et Omnium Sanctorum praebendam sive Hierosolymis sive
Mahumeriae, terraticum necnon decimam vineae, quam ipse habebat juxta
Gabaon, quoad vivat, concedit, quum idem Balduinus, quicquid de rebus
vel hereditate fratris Roberti Porcarii calumniabatur, dimiserit necnon quar-
tum et decimam vineae suae in terra ejusdem Roberti sitae post mortem

regni Hierosolymitani. 69

suam tenendam dictis canonicis donaverit (Roziere, p. 242, No. 130; Migne,
p. 1221 — 1222, No. 130). 271

(1151 c). — Canonici S. Sepulchri cum Roberto de Retesta de terra
quadam a Balduino I rege donata, quae Birrae sive Mahumeriae sita et ejus-
dem casali Salome vicina est, concordiam ineunt. — Radulfus Strabo, Adam
Niger et ejus frater Fulco, Symon, burgensis Jerusalem, Balduinus de Tornai,
Petrus Joppensis, Arnulfus, filius ejus, Johannes Guidardus (Roziere, p. 245
— 246, No. 132; Migne, p. 1223 — 1224, No. i32;cf.WautersII, p. 346). 272

( „ c. ?). — Gibelinus miles, filius Anschetini, consensu uxoris Agnetis
et filii Anselini, Hugonem, generum suum, et Willelmum Normandum fidei
jussores constituens canonicis S. Sepulchri casale Saph(ar)oriam CLXXX
bisantiis et pellitia quadam vendit. — Johannes, dapifer regis, Gaufridus,
dominus patriarchae, *) Petrus de Petragorc, Symon Rufus, Britius, Albenus
Lombardus, Balduinus de Tornac, Robertus deJosaphat; concessionis vero
Agnetis, uxoris Gibelini, et filii eorum Anselini, qui a canonicis perpetuam
concessionem V bisantiorum et ensem acceperunt, sunt testes: Brictius,
Willelmus Beraldi, Albertus Lombardus; de juratis Jerusalem : Symon
Rufus, Rainaldus Sicherius, Albertus Tortus, Guibertus Papais, Arnulfus,
juratus de Mahumeria (Roziere, p. 246 — 247, No. 133; Migne, p. 1224 —
1225, No. 133; cf. Wauters II, p. 346). 273

! ) Aperte legendum est : Dominicus Patriarchae, qui memoratur in Roziere,
p. 253, No. 138.

1 152 Febr. 5 (lun. XXVI). — Robertus de casali S. Egidii et uxor Odula,
se de redditu terrae de Emaus scilicet de D bisantiis ab Hospitalis fratribus
annuatim solvendis Raimundo, ejusdem domus magistro, C remisisse, con-
firmant, pro his vero C bisantiis Raimundum M bisantios in emptione ca-
salis de Teira prope Calanson siti Pisello de casali S. Egidii et Dudoni filio
concessu Gualterii Maledocti et Milisendis uxoris dedisse, de quibus Pisellus
istud feudum tenebat; hunc vero Pisellum cum uxore Arsen, Dudone et
Johanne filiis, priorisque uxore Agnete praedictum casale de Teira coram
Gualterio Maledocto et uxore Milisende Raimundo tradidisse. — Gualterius
Maledoctus et uxor Milessendis, Pisellus de casali S. Egidii et Arsen uxor,
Dudo filius et Agnes uxor, Godardus de Bufles et Orable uxor, Johannes,
filius Piselli, Nicholaus de Arsur et Alaen de Arsur, Fulco Rufus de Lao-
dicia, Robertus de casali S. Egidii et Odula uxor, Elisabeth filia, Stephanus
de Napulis, Stephanus Audax, Ansquetinus Nortmannus, Lericus filius,
Rainerius vicecomes. — His igitur actis Raimundus magister Robertum
de casali S. Egidii et Odulam uxorem de praedicto casali quibusdam con-
ditionibus vestit et saisit. — Gualterius Maledoctus, Godardus de Bufles,
Guido, filius Nortmanni de S. Georgio, Rotbertus de Pinqueni, Erbertus
de Arcu Judae, Guibertus Papah, Radulfus Bordin, Folco, nepos Bancelini,
Petrus Sepiarius, Boimundus, frater Girardi de Acon, Gualterius, nepos
Roberti de casali S. Egidii, R(obertus) de casali S. Egidii; de fratribus
Hospitalis: Nicholaus, Stephanus, 1 ) Petrus de Gap, Girardus Mainardi, sa-
cerdotes; de laicis: Berengarius praeceptor, Geraldus thesaurarius, Enricus
pincerna, Girbertus de Camera. Factum Fulcherio patriarcha, Balduino III
rege (Delaville le Roulx, p. 86 — 89, No. 12 [cf. p. 15]; Prutz, p. 93 — 94,
No. 11). 274

*) de Neapoli.

70 Regesta

'1152 Jun. 28, lun. XXVIII. Tripoli in ecclesia S. Mariae. — Maurinus
coram Guidone, S. A. legato, 1 } et Balduino, archiepiscopo Caesariensi, qui-
busdam conditionibus domui Hospitalis per manum Raimundi magistri
omnia bona sua praesentia ac futura donat (Delaville le Roulx, p. 89 — 90,
No. 13 [cf. p. 15]; Prutz, p. 94 — 95, No. 12). 275

') de S. Chrysoeono cardinali, qui secundo bello sacro interfuit (Guill. de Tyro
XVII, c. 1 ; supra No. 250).

„ Sept. 23, ind. XIV. Hierosolymis. — Balduinus III, rex Hieroso-

lymitanus, pro juvamine et consilio, quae ipsi in personis et rebus terra

marique praestiterunt, praesertim quum ad succursum Esqualonae *) et

Joppae III milia bisantiorum dederint, civibus Massiliae, quod dictum com-

mune Hierosolymis et Accone possidet, scilicet rugam, ecclesiam et furnum

necnon liberum aditum et exitum sigilloconfirmatetcastellumRame, quod

in divisione Esqualon et Joppae est, concedit. — Amalricus, frater regis,

Philippus Neapolitanus, Raymundus, comes Tripolitanus, Roardus, Baldui-

nus de Insula, Rainaldus de Sidon, Ulricus, vicecomes Neapolitanus, Bal-

duinus, ejusdem filius, Bohemundus ejusque frater Constantinus, Petrus de

Soppe(sic), JoscelinusdeSansac, 2 ) Andreas de Miradel, 3 ) Jacobus de Mont-

gisac, 4 ) Gualterius de Caimont. Datum per manum Radulfi cancellarii

(Papon II, p. XVII — XVIII, No. 18 [cf. p. 225]; Ruffi I, p. 93; Mery I,

p. 183 — 184; cf. Heyd I, p. 147). || Hoc privilegium Clemens III et Inno-

centius IV confirmant (Ruffi, 1. c). 276

') De cujus captione cf. Rdhricht, Amalrich I, p. 432—433. f ) Alias: Samo-
sac. *) Alias : Mirabel. 4 ) Alias : Montgisart.

„ , ind. XV. — P(ontius), ecclesiae S. Salvatoris de Monte Tiiabor
abbas, assensu G(uidonis), S. R. ecclesiae cardinalis et orientalis Legati, et
monachorum dictae ecclesiae Tubaniam et Geluth Hugoni de Bethsa(n),
(con)fratri suo, sigillo concedit, qui jura ecclesiae S. Salvatoris, scilicet deci-
mam horum casalium, primo quidem abstulerat, sed nunc restituit et corpus
suum ab heredibus suis in dicta ecclesia aliquando sepeliri jussit; si vero
heredes in hoc defecerint, dicta casalia ad ecclesiam dictam reversura esse.
— Romanus, Johannes, Robbertus, Raimundus, Johannes Petrus, Johannes
cantor, Arnoldus Marcuda, Bertrannus, Ugo de Jherusalem, Girardus
Pisanus, Petrus, Uguelinus, Stephanus Manzo, Iterius, Willelmus de Tripo-
lim, magister Willelmus, canonicus Sydoniae, magister Georgius, Lance-
linus, Willelmus de Avers, Alexius presbyter (Paoli I, p. 204, No. 160; cf.
p. 537). 277

„ , ind. XV. — Milesendis, regina Hierosolymitana, calumniam, quam
canonicis S. Sepulchri de villanis casalis Bethsuriae, scilicet Selmen, filio
Maadi, Hapderahmen (Habderahmen), Selim, Hasem, l ) Nasen, Melpedem
(Mekedem), 2 ) Seleemen, Sade, Brahin, Kannet, Nazer (Nasser), Ariz, 3 )
Mahmut, Zafer, Demsis, 4 ) Resselem, Tameh, 5 ) Rosec, 6 ) Sahe, Salem, filio
Sade, fecerat, consensu filiorum, regis scilicet Balduini III et Amalrici, comitis
Joppensium, dimittit, dictos villanos reddit atque Surianos de Calandria
Cosmas, Seimahian (Semhan), Samuel, Jhanna, Meferreg, Gerges, pro qui-
bus stationem quondam Willelmi Bastardi et partes, quas habebant in II
mensis nummulariorum ad novam in urbe Hierosolymorum rugam con-

Roziere p. 95 : ! ) Alasem (Asem), *) Mekeden, 8 ) Hariz, 4 ) Zafer-
demsis, 6 ) Tameth, 6 ) Rosech.

regni Hierosolymitani. 7 1

struendam reginae concesserunt, necnon Surianos de Ramethes scilicet

Bolferag, Jacob, Brahim, Ysaac et vineam, quam Geltidis, uxor domini

Rohardi, moritura dictis canonicis dedit, addit et sigillo confirmat. —

Rohardus et nepos ejus Radulphus, Johannes de Valentienes (Valencienes), 7 )

Babinus, Fulco, Salem, Bencelinus, Thosetus (Tosetus) ; Roches (Rorches)

de Nazareth, Ermenaudus, Helias, frater ejus, Nicholaus camerarius, Odo

de Turcarme (Turcame), Radulphus Li (Le) Fanchenirs, Herbertus de Re-

giteste (Roziere, p. 87 — 89, No. 48; Lois [ed. Beugnot] II, p. 513 — 514,

No. 31 ; Migne, p. 1 136 — 1 137, No. 48; cf. Wauters II, p. 358). 278

7 ) Hujus et Johannis de la Rochelle, fratris Adae de la Rochelle, sepulcrum in-
venit et descripsit Clermont-Ganneau (Comptes-rendus de Tacad. d. inscript. 1876,
p. 66—67; cf. Musee arche'ol. I, p. 259—266). An Joh. de V., dominus de Caypna,
mteUigendus est ?

1152. — Mauricius, Montis Regalis dominus, Hospitali donat casale
Benisalem cum pertinentiis, unum Surianum nomine Caissardum, 1 ) filium
Tamini, 8 ) cum parentela et progenie sua, domum quandam, quae est inter
domum Mauricii et vicecomitis Neapolitani, terram, quae est inter vineam
Seguini et terram Guillelmi Asini 3 ), ad plantandas vineas, item post deci-
mationem B. Mariae decimam omnium terrarum et lucrorum a Sarracenis
per ipsum acquirendorum et habendorum, praeterea in terra Moab, scilicet
in terra Craci, casale Cansir, 4 ) prope Cracum terram, quae est a parte
sinistra, sicut intratur per portam castelli et barbacanam, inter II muros,
sicut protenditur ab hac turri praedicta usque ad turrim S. Mariae, deinde
concedit, ut dictis fratribus in navi et in transitu Maris Mortui absque omni
censu et exactione ire et redire liceat, nisi in molis et in circulis, si illa
deferre voluerint, naulum solvant, denique donat terram, quae est juxta
vineam Johannis castellani, sicut dividitur inter magnum iter et vineam
Mauricii. Factum Balduino quarto rege. — Johannes castellanus, Seguinus,
Rabellus, Stephanus de Arens, Ayraldus, castellanus Montis Regalis, Mar-
tinus vicecomes, Johannes Tiberiadis, Assenardus, frater Templi Domini,
Johannus Crassus, Gauterius Parmentarius, Simon de la Carta. Scripsit et
dictavit Reinardus capellanus (Paoli I, p. 31, No. 29). || Hoc privilegium
Renaldus, dominus Ebronis (1177) confirmavit (Delaville le Roulx, p. 1 5). 279
Paoli, p. 62 : *) Caissar, *) Tamin, 8 ) Hasin, 4 ) Canzil.

„ , ind. XV. — Martinus Caroana consensu filii Bonneti donationem,
quam, prima uxore Teiza viva, ipse fecerat, totam scilicet suam substantiam
post mortem libere possidendam canonicis S. Sepulchri concedens repetit
et confirmat. — Petrus Peregorc, Petrus Bernardi, Brictius, Rainaldus
Sicherius, Willelmus Normannus, Petrus Salomon et Constantinus, frater
ejus, Radulfus burgensis. Factum Fulcherio patriarcha, Balduino III rege
(Roziere, p. 216, No. 114; Migne, p. 12 10 — 12 11, No. 114). 280

1153 Febr. 26, ind. I. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
dona et conventiones, quae Girardus de Valentia cum Latinis ab eodem in casali
Huberti de Paci locatis jussu regis habuit, scilicet tributa fructuum, furni,
balnei, mensurationis et domorum solvenda necnon jura, quibus in molen-
dino Ferge molentes, ementes et vendentes fruuntur, sigillo confirmat. —
Humfredinus de Torono constabularius, Symon Tyberiadensis, Guido de
Scandalione, Clarembaldus, vicecomes Acconensis, Petrus Aurifex, vicecomes
Tyriensis. Datum per manum Radulfi canccllarii (Strehlke, p. 1 — 2, No. 1 ). 281

72 Regesta

1153 Maj., ind. I. — Rainaldus, princeps Antiochenus, cum Constantia
uxore, Boamundi junioris filia, Venetis fines Antiochiae transeuntibus et ibi
manentibus consuetudines, quas principes Bohemundus primus et secun-
dus, Tancredus et Raimundus *) donaverant, confirmat, portorium minuit,
fidem ac tutelam promittit necnon liberam curiam S. Marci in funditio
Antiocheno, exigente Dominico Bono Veneto, sigillo confirmat. Gaufridus,
cancellarius principis scripsit. — Renaldus de Margat, Garento de Saona,
Robertus, filius Gaufredi, Galterius de Surdavalle et Robertus, filius ejus,
Archembaldinus constabularius, Hugo de Bolera, Tancredus Frenelli, Mar-
tinus de Margat, Leo Majopoli dux. Martinus Galnus, Petrus camerarius.
— Gabriel Paulinus, notarius et ducalis aulae Veneticae cancellarius, vidit
et corroboravit de mandato Jacobi Teupuli, ducis Venetici, anno MCCXLVI
mense Majo indictione IV in palatio ducatus Venetiae (Tafel -Thomas I,
p. 133 — 135, No. 55; cf. Archives d. miss. scientif. 1857, p. 351). 282

l ) Haec privilegia non exstant (Tafel-Thomas, No. 27, 31, 42).

„ Octob. 28. — W(illelmus) de Buris Hospitali plateam totam domui
Hospitalis vicinam usque ad domum Petri, generi Johannis Veniciani, et
Petrus Godefridus eidem domum suam Hospitali vicinam cum platea,
domum et cortile Johannis Bufle et curiam Rosselli Buhceri donat. — Gro-
mundus, Louis Burellus, Robertus de Turci, Guarinus de Belei, Ubertus,
Aimericus de Porta, Albertus, Guolferius, Girardus de S. Jacobo, Vivianus,
Balduinus de Rama, Esquare miles, Aimericus (Delaville le Roulx, p. 90 —
91, No. 14 [cf. p. 15]; Prutz, p. 95, No. 13). j. In dorso legitur: Carta de
bonis, quas (sic) dedit W. de Buris apud Tiberiadis nuper. 283

„ , ind. XIII. (Hierosolymis?) — Robertus de Frandolio conventui
S. Lazari ejusque magistro Bartholomaeo consensu Agnetis uxoris, Amau-
risii, Galfridi, Alberici, Guidonis filiorum, Maxendae et Ysabellae filiarum
vineam vineae dicti conventus conjunctam et ante ejusdem domum sitam
jure hereditario possidendam sigillo patriarchae confirmat. — Alexander
Apuliensis capellanus, Albertus Lumbardus, Galfridus de Turonia, Geraldus
Aldenarius, Galterius de Fracta Mola, consanguineus domini Roberti, Hugo
Bona Mente, Rainaldus de S. Georgio, Hugo de Aulano et fratres dicti con-
ventus : Rainaldus Karettus, Guarinus Rufus, Gerardus Amorosus. Factum
Fulcherio patriarcha et Balduino III rege (Archives de TOrient latin II B,
p. 131, No. 1 1). 284

1154 Jan., ind. I. — Guillelmus Niger, Martinus de Mauro, Guillelmus
Lusius, consules Januensium, Ugoni Embriaco et Nicolao fratri eorumque
heredibus, ut pro communi Januae a festo purificationis usque ad XXIX
annos possideant, quod iidem in civitate Antiochiae tenent, ea conditione
concedunt, ut singulis annis LXXX libras inde solvant (Liber jurium I,
p. 172, No. 196; cf. Archives d. miss. scientif. 1. c, p. 356). 285

„ Jan., ind. I. — Iidem consules Januensium Guilelmo Embriaco
totum Gibelletum et, quod commune habet «in Lezhiam», ea conditione a
festo purificationis in XXIX annos concedit, ut singulis annis CCLXX bi-
santios et pallium unum, quod valet X bisantios, altari S. Laurentii det
(Liber jurium I, p. 173, No. 197). 286

„ Jan., ind. I. — Iidem consules Januensium Ugoni Embriaco et
Nicolao fratri per idem spatium temporis, quod commune Januensium in

regni Hierosolymitani. 73

civitate Accon possidet, in XXIX annos similibus conditipnibus concedunt
(Liber jurium I, p. 173 — 174, No. 198). 287

(1154 Febr. ineunt.). — Elbulfadal Elaabes Eldaferi, 1 ) vezirus chalifi
AegyptiDaferi, 8 ) postquam exposuit, cur mercatores Pisani anno praeterito
in Aegypto capti et detenti fuerint, confirmat, compositionem tamen factam
fuisse inter ipsum et Pisanos, quorum nomine Raynerius Bottaccius, filius
(Bernardi), cum Enrico, filio Guidonis Caradonnae, Sacerdos, filius Baldui-
nus 3 ) (sic), et Ugo, filius Moretti, functi essent. Quum enim polliciti fuerint,
Pisanos cum Francis neque pactum facturos neque solos Aegyptum aggres-
suros esse, se ipsum Alexandriae et Babyloniae eis fundacum, securitatem
ac liberum commercium concessisse, et dictum legatum cum presbitere
Arigo, filio Guidi, et Ugone Moretti solemni juramento fidem dedisse.
Villanus presbyter scripsit (Amari, I diplomi arabi, p. 241 — 245, No. 2 [cf.
p. 452 — 455]; Lami, Deliciae eruditorum, Florent. 1739, V, p. 222 — 229;
cf. Heyd I, p. 392 — 394). 288

*) Abu'l Fadhl al-Abbas Zafiri. *) Zafir. 3 ) Idem ac Villanus presbyter,
qui scripsit.

„ Febr. 1 7. — Epistola (ut videtur praefecti Alexandriae ad commune
Pisanorum missa), qua praeter alia, quae pactum antecedens spectant, nun-
tiatur, Raynerium Botacium legatum x ) XXV Pisanos e carcere liberatos et
secum domum deducendos accepisse (Amari, I diplomi arabi, p. 246 — 249,
No. 3 [cf. p. 455]; Lami, Delic. erudit.V, p. 214 — 220; cf. supra No. 288
et Heyd I, p. 394). 289

! ) De quo cf. Langer, Polit. Gesch. Genuas u. Pisas im XII. Jahrh., Leipzig
1882, p. 50—53.

„ Mart. 11, ind. II. Laterani. — Anastasius IV fratribus ecclesiae
B. Mariae de valle Josaphat per manum Guidonis abbatis bona, quae privi-
legiis supra (No. 67,92,97, 107, 133, 1 34, 207) memoratis acceperunt, et alia
privilegiis exstantibus non memorata confirmat. Tenent enim de donis epis-
coporum in territorio Caesariensi decimam casalis Betalla x ), mediam partem
decimae, quae de proprio labore monachorum vel subditorum procedunt in
territorio Cayphae et casalis ejus Galgala, ecclesiam S. Georgii, quae est super
Tiberiadem, in territorio Ramatensi casale Saphiria 2 ) et mediam partem deci-
mationis, in civitatibus Joppe, Accon, Caypha, Tyri, juxta Sydonem singulas
ecclesias, in casalibus Betalla et Saphiria capellas (Delaborde, p. 63 — 67,
No. 28; v. Pflugk - Harttung, Iter Ital., p. 250, No. 489, Acta pontif. III,
p. 196 — 198, No. 183; Jaffe'-L6wenfeld, No. 9847; cf. Rfthricht in ZDPV.
X, p. 212 — 221). 290

') Cf. No. 80. 2 ) cf. No. 80.

(11)54 April. 20, ind. XV (II). Tyri. — Balduinus III, rex Hierosolymi-
tanus, precibus Guidonis, abbatis ecclesiae B. Mariae de valle Josaphat,
privilegium Balduini II supra (No. 134) excerptum sigillo confirmat. —
Petrus, Tyrensis, Balduinus, Caesareensis, archiepiscopi, Ebrardus, magister
Templi, Andreas de Monte Barro, Radulfus de Patingiis, Symon Tyberia-
densis, (Philippus) Neapolitanus, Hugo de Hibelino, Clarembaldus, vicecomes
Achonensis, Paganus de Uch, vicecomes Hierosolymitanus, Balduinus de
Insula, Sado marescalcus, Gocelinus, Pesellus. Datum per manum Radulfi,
cancellarii regis (Delaborde, p. 67 — 70, No. 29). 291

74 Regesta

1154 Maj. 10, ind. II. Antiochiae in palatio principis. — Raynaldus,
princeps Antiochenorum, cum Gonstantia uxore ecclesiae S. Mariae et
archiepiscopo Pisanae civitatis, consulibus ac senatoribus et communi, po-
pulo tam in Pisana provincia quam in Antiochena constituto et legato
Butatae l ) terram ad construendam domum in portu Laodiceae, quae terra
extenditur subtus ecclesiam S. Helyae, scilicet ante domum Templi et
domum magistri Ugonis usque ad mare, quod contra est, et extenditur per
litus maris usque ad quandam teneriam et murum antiquum et in superiori
parte usque ad fossatum, sigillo concedit; si vero judicio curiae terram re-
cuperare possent, quam in praedicto portu Willelmus Embriacus possidet,
in propriis usibus principis terram superius datam redituram esse. Insuper
donat domum in civitate Antiochena, quae fuit dominae Odone de Tyro, et
per totum principatum medietatem totius juris, quod per consuetudinem
intrando vel exeundo, emendo vel vendendo dabant, eosque se velle defen-
dere pollicetur; similiter naufragium passos et in principatu mortuorum
res se protecturum esse. Si inter se querelam haberent, juxta sua statuta eos
tractandos, et si de principis vel eorum hominibus querela fuerit, in curia
ejusdem audiendos esse declarat. — Garento de Saona, Galterus de Surda-
valle, Gaufridus constabularius, dominus Leonardus, Leo Majopolis dux,
Martinus de Margaht, Arnaudus de Cafardam, Robertus de Surdavalle, Ugo
de Volera, Isenbardus de Lenni, Petrus de Juvenaht. Datum per manum
Gaufridi, cancellarii principis (G. MUller, p. 6, No. 4 [cf. p. 370 — 375]; Dal
Borgo, p. 86 — 87; Tronci, Memorie storiche, p. 88, Annal. Pisani I, p. 264
— 265; Ughelli III, p. 398; cf. Archives d. miss. scientif., p. 352). 292
! ) Qui supra (No. 289) vocatur Rainerius Bottaccius ; cf. Heyd I, p. 393.

„ Jul. 30, ind. II. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
consensu Milisendis matris, quaecunque Hospitale unquam dono acceperat,
concedit et sigillo confirmat : scilicet donum ducis Godofredi, quod fecit de
casali Hessilia et II furnis in civitate Jherusalem, deinde dona Balduini I,
scilicet casalia Bethafava et Moitana, 1 ) cum teiris ac domibus extra.et intra
Urbem Sanctam, hortum Anfredi presbyteri, unum divitem villanum Neapoli
morantem et domos ejusdem villae cum molendino et bonum furnum
Joppensem, domus et terras ejusdem civitatis et urbisAccon, deinde casale
Sussia, quod dedit Gualterius Basumeth, Bethamis, quod dedit Vicecomes,
casale Melius in territorio Ascalonitano, quod dedit Hugo de Puzath, aliud,
quod dedit Anselmus de Turre David in terra de Azoto prope molendina,
aliud, quod dedit Eustachius in terrhorio Caesariensi, terrasque juxta Cacho,
quas ipse dedit, et villanos, quos ejusdem milites dederunt, item casale
Dirberham in terra de Soeth, quod dedit Petrus de Lens, Capharmazre,
quod dedit Arnulfus Loferencus, terras et villanos, quos dederunt Hugo et
Gervasius Tiberiadis, III villanos, quos dedit episcopus Nazarenus, sin-
gulos, quos dederunt Paganus Vacca, Drogo, Dominicus, Girbertus de
Salinis, Paganus de Caiphas cum terris et domibus in villa Caiphas et
Capharnaum, Romanus de Podio, Balduinus Ramatensis cum domibus et
terris in villa antedicta et domibus ab episcopo Lyddensi in villa S. Georgii
datis, Hugo in Bethan, Bovus in Roma, Azio de Cirseth et II, quos dedit
Gaudemarus Carpellinus, scilicet unum apud St. Abraham, alterum apud
Hiericho. Praeterea concedit IV partes terrae in territorio Hierosolymitano
scilicet in loco Beccafaba, quas Godefridus de Parentea dedit, et hortum

regni Hierosolymitani. jc

cum cisternis prope Tunrim David, cui etiam ex utraque parte via decurrit,
quarum utraque itur Bethlehem, item domum cum cisterna, quae infra est,
quae domus juxta portam Templi, qua itur Josaphat, ante domum Guidonis
de Miliaco sita est, quam domum dedit Adam de Ramis, domum Hieroso-
lymitanam, quam dedit Elanus Bocherius, domum ante ecclesiam S. Mar-
tini Hierosolymitanam, quam Bernardus de Tolosa ejusque uxor Rufa
dederunt, donum Alfani, qui semetipsum omnemque substantiam suam et
domos in platea nummulariorum sitas dedit, casale Coketum Accon vicinum,
quod consensu uxoris et liberorum dedit Barda Armenus, casale Recordana
cum molendinis, quod Hospitale concessu regis ipsius et reginae necnon
Philippi Neapolitani ejusque fratrum a Galone et uxore Agnete comparavit,
donum Airaldi Barbae, qui casalis Lebetza medietatem dedit, cujus alteram
medietatem addidit Aldeburgis, soror Lamberti cambiatoris, casale Calanzon
in territorio Caesareensi situm, quod dedit Gofridus de Flajaco et cum eo
Johannes de Bezan ejusque frater Hugo, casalia Bethiben et Gendas in
territorio Lyddensi sita, quae Hugo de Ramis concessu Hugonis Joppensis
tunc domini dedit, casale Adeka in territorio Caesareensi situm, quod Johan-
nes de Bezan concessu Hugonis de Bezan vendidit. — Petrus, Tyrensis,
Balduinus, Caesariensis, Letardus, 2 ) Nazarenus, archiepiscopi, Fredericus,
Achonensis, Osbertus, Tiberiadensis, episcopi, Amalricus, regis frater, Hen-
fredus constabularius, Guido Berythensis, Girardus Sidonensis, Guillelmus
Tiberiadis, Simon Tiberiadis, Guormundus Tiberiadis, Hugo Caesariensis,
Mahengottus Tiberiadis, filius ejus Radulfus. Datum per manum Radulfi
cancellarii (Paoli I, p. 32 — 33, No. 30; cf. p. 488 — 489). 293

l ) Quod Conder (Quart. Stat. 1890, p. 35) esse vult: el-muteiyen (sheetXIV).
*) De quo ZDPV. X, p. 14.

1154 Octob. 21. Laterani. — Anastasius IV Hospitalis domus Hieroso-
lymitanae protectionem suscipit possessiones ac privilegia confirmans (Mansi
XXI, p. 780; Migne, Patrol. lat. CLXXXVIII, p. 1078; Jaffe-LBwenfeld,
No. 9930). || Similia privilegia cf. in Jaffe-LOwenfeld, No. 9931, 10872,
1 1 586, 127753, 13226, 14485, 14511. 294

„ — Amalricus, prior S. Sepulchri, cum toto conventu coram Fulcherio
patriarcha Benscelino ejusque uxori Godae domum Rogerii et Mariae S.
Lazari, quae sita est inter domum Leodegarii molendarii et praedictae Godae
in dextra parte plateae, qua itur ad Templum, quibusdam conditionibus
concedit. — De canonicis S. Sepulchri : Amalricus prior, Arnaldus subprior,
Giraldus praecentor, Godefridus thesaurarius, Nicholaus elemosinarius,
Beltoldus, Petrus sepulcrarius, Stephanus praepositus, Constantinus, Petrus
de Golgota, Petrus de Nazareth, Bernardus, Barduinus, Willelmus de Baruth,
Hugo de Nigella, Johannes Pictaviensis, Willelmus de Yspania, Rainaldus,
Petrus de Bolonia ; de laicis : Oto de Verdun, Rainaldus Secher, Petrus de
Peregorc, Willelmus Patron, Benedictus, Albertus Lombart (Roziere, p. 2 1 1
— 213, No. 110; Migne, p. 1208 — 1209, No. 110). 295

„ Parisiis. — Ludovicus VII, rex Franciae, fratribus S. Lazari, post-
quam Hierosolymis moratus X libras annuales concessit, loco earum nunc
Ballivacum donat et sigillo confirmat. — Guido buticularius, Matthaeus
camerarius, Matthaeus constabularius. Datum per manum Hugonis cancel-
larii (Archives de TOrient latin II B, p. 132, No. 12; cf. G. de Sibert, Hist.

76 Regesta

d. ordres royaux de N. D. du Mont Carmel et S. Laz. de Jerusalem, Paris
1772, I, p. 65). 296

1154. (Tiberiade?). — Ermengardis, vicecomitissa Tyberiadis, consensu
filii Galteri, filiae Hodiernae (et Guillermi, domini Tyberiadensis) ecclesiae
S. Lazari de Tiberiade II carrucatas terrae, quae dicitur Mahum, et villam
Caliphum vocatam pro animae ipsius mariti Calonis, liberorum ac parentum
salute donat. — Herbertus, episcopus Tyberiadensis, Guillermus, dominus
Tyberiadensis, Mahengot, dominus de Gerin, Ivelors, Coscelinus, Balduinus
de Tonins, Lodowicus, Radulphus Romanus, Borellus, Robertus de Tosce,
Helios de Baalum, Hugo Anglicus, Joannes vicecomes, Johannes Sutor.
Factum Baldevvino III rege, Fulcherio patriarcha et Hicteri, fratre et magistro
pauperum S. Lazari (Cibrario, p. 230; Ferrand, p. 23 — 24; Archives de
TOrient latin II B, p. 132 — 133, No. 13). 297

„ , ind. II. — Alexander, filius Bernardi Scutiferi, consensu Muriellae

uxoris, molendina (et quicquid sui juris in eis est), quae in urbe Antiochiae

inter molendina principis et S. Pauli l ) sita sunt, ecclesiae S. Johannis Hospi-

talis, Rainaldo, Antiochiae principe, et Constantia uxore consentientibus,

concedit et principali sigillo apposito confirmat. — Gaufridus Jordaniscon-

stabularius, Gauterius de Surdavalle, Robertus, filius Gaufridi, Petrus

camerarius, Martinus de Margat, W. Tyrellus 2 ) et Symon , frater ejus,

Boneth, qui fuit vicecomes, Leo Majopuli dux, W. Martini, Petrus Panita-

rius (Delaville le Roulx, p. 91 — 92, No. 15 [cf. p. 16]; Prutz, p. 95 — 96,

No. 14). 298

De hac abbatia cf. Wilbrand in Laurent, Quattuor peregr., p. 173 ; Potthast,
No. 465 1, 4665 ; Ursmar Berliere, p. 489— 491 . 2 ) De gente Tyrel ejusque cruce-
signatis cr. Cuvillier-Morel d'Acy, Hist. ge'neal. et he'rald. sur la maison de Tyrel,
Paris 1869, p. 33—50 et ejusdem Notke histor. et gendal. sur les premiers sires de
Poix, Paris 18O0, p. 10—18 (ibid. de dominis de Podio crucesignatis s. v.).

1155 (11 56) Jan. 14, ind. IV. Accon. — Balduinus III, rex Hierosoly-
mitanus, precibus Hugonis de Hybelino et consensu fratris ejus Balduini,
sororis Hermengardis, dominae Tiberiadis, matris Helois (Elois), avuncu-
lorum scilicet Philippi Neapolitani, Guidonis Francigenae, Henrici Bubali
et aliorum sigillo confirmat, eundem Hugonem canonicis S. Sepulchri VII
milibus bisantiorum Vuetmoamel l ) cum pertinentiis, exceptis Arabici militis
casalibus Odabeb et Damersor, 2 ) necnon De(r)sabeb, 3 ) Corteis et quicquid
juris pater ipsius Zibi 4 ) et in civitate Bethel possederit, vendidisse, et huic
venditioni praeter antedictos assentiri Hugonis cognatum Philippum de
Cafran ejusque fratrem et Petrum de Tell(e)i, 5 ) pro illis autem, qui infra
annos sint, scilicet pro Barisano, Hugonis fratre, et ejusdem sorore Stepha-
nia, 6 ) Hugonem ipsum, Balduinum fratrem, Philippum Neapolitanum,
Guidonem Francigenam et Henricum Bubalum fidei jussores factos esse. —
Let(h)ardus, archiepiscopus Nazarenus, Constantinus, episcopus Lyddensis,
Gaufridus, Templi, Amilius, Latinae, abbates, Enge(l)rannus, Montis Syon,
Rogerius, S. Abrahae, priores, Balduinus, archidiaconus Lidde ; de fratribus
Templi: Odo commendator, Galterius de Berito, Philippus, Lodovicus; de

regni Hierosolymitani. 77

baronibus regis: Humfredus 7 ) de Toro (Torone) constabularius, Johannes
Gothman, Hugo Caesariensis ; de hominibus regis : Odo de S. Amando,
Willelmus de Barra, Odo de Tholent, Hugo de Bezan, Vivianus de Cayfas
(Cayphas), Gocelinus, Pesellus, Arnaldus de Crest, constabularius Tripolis,
Arnulfus de Hisinguin, 8 ) Willelmus de Monte Gisardi, Gocelinus de Samo-
sac, Bartholomaeus Suessionensis, 9 ) Arnulfus, vicecomes Jherosolimitanus ; de
burgensibus : Hugo saliens in bonum, Petrus Petragoricensis, Bricius, Gau-
fridus Turonensis, Willelmus Normannus, Rainaldus Sicarius, l0 ) Petrus de
S. Jacobo, Petrus Hugonis, Petrus de S. Lazaro. ll ) Datum est per manum
Radulfi cancellarii (Roziere, p. 110 — 113, No. 56; Lois [ed. Beugnot] II,
p. 518 — 520, No. 35; Duchesne, Hist. geneal. de la maison de Bethune,
preuv. p. 357 ; Migne, p. 1 1 50 — 1 1 52, No. 56 ; cf. Wauters II, p. 393). 299

Roziere: 7 ) p. 119: Henricus, p. 1 26 : Henfredus, 8 ) p. 119: Hysengihm

(Hysengihn), p. 1 27 : Ysengihm(n), 9 ) p. 119 omittit. 10 ) p. 119, 127: Sic-
carius, ! ') p. 1 27 addit : Andreas, filius Toseti.

1155 (1 156) Jan. 14, ind. IV (III). Accon. — Amalricus. comes Asca-
lonitanus, regis Balduini III fratris chartam supra (No. 299) excerptam
repetit et sigillo confirmat. Testes ut supra No. 299 (Roziere, p. 1 17 — 120,
No. 59; Migne, p. 1 154 — 1 156, No. 59; cf. Wauters II, p. 393). 300

„ (1 156) Jan. 14, ind. IV. Accon. — Hugo de Ybelino venditionem
supra (No. 299) dictam sigillo comitis Amalrici munit. — Testes ut supra
N0.299 (Roziere, p. 1 24 — 1 27, No. 62 ; Duchesne, Hist. geneal. de la maison
de Bethune, Paris 1639, preuv. p. 357 — 358; Migne, p. 1159 — 1160,
No. 62). 301

„ ( 1 1 56) Febr. 1 1 , ind. IV (III). — Fulcherio patriarcha et Balduino III
rege cives Mahumeriae infra dicti S. Sepulchro ejusque conventui fidelitatem
jurant: Johannes Guitardus, Andreas de S. Gauterio, Petrus Judaeus, Petrus
de Alvernia, Rainaldus de Barlet, GaufridusClaire, Humbertusde Josaphat,
Arnulphus Jopensis, Aimericus Guitardi, Petrus Orgerius, Giraldus Rufus,
Robertus Faber, Martinus Carpentarius, Arbertus Faber, Petrus Provintialis,
Hugo de S. Helya, Helyas Lumbardus, Johannes Catalanus, Bartholomaeus,
Robertus Malvais, Johannes Pissot, Willelmus de Fabrica, Frumentinus,
Willelmus de Tuschet, Anselinus Lombardus, Girbertus Burgundio, Odo
Francigena, Pontius Bonari, Willelmus Clericus, Giraudus Lamberti, Mau-
rinus, Stephanus de Linedan, Majus, Bernardus Burgundio, Bruno Picta-
viensis, Willelmus Provintialis, Aimericus Pictaviensis, Petrus Bonet, Gode-
fridus Lombardus, Radulfus Senus Cementarius, Johannes Cortiliarius.
Bernardus, Pontius Milii, Bernardus Corveser, Rainaldus Gaite, Girbertus,
Robertus Plantavigna, Arnaldus Tardi, Bernardus de Josaphat, Petrus de
Ramatha, Durandus Machon, Petrus Catalanus, Gallardus, filius Arnaldi,
Bernardus Corveser, Galterius Machon, Christianus, Clementius Droco,
Radulfus de Curia Babilonia, Willelmus Ruffus, Robertus, frater Guidonis
Patriarchae, Bernardus, frater Rainaldi Gaite, Bernardus, frater Bartho(lo)-
maei, Petrus Carpentarius, Petrus de Balneis, Stephanus, pater Gileberti,
Stephanus, filius Garsendis, Robertus Francigena, Oliverius, frater Petri
Boni, Bonus Valet, Durandus, Pontius Provintialis, Godoet, Gaufridus
Monoculus, Laurentius, Willelmus Bucca Cava, Aimericus Magnus, Bruno,
Valentinus, Johannes Provintialis, Theobaldus, Willelmus Boteller, Theo-
baldus Ruffus, Petrus de Alvernia, Bemardus, gener Bernardi de Gerim,

78 Regcsta

Willelmus Gasco, Stephanus Bituricensis. Bernardus Lombardus, Bernar-
dus de S. Albino, Galterius Parvus, Bernardus de Monte Gaudii, Gauterius
Dominicus de Monte Gaudii. Factum est in claustro et in capitulo S. Sepul-
chri, Amico decano juramentum determinante coram testibus: Rainaldo
Sicher, Symone Ruffo, Petro Petragoricensi, Gaufrido Turonensi, Alberto
Lombardo, Pontio Gaagne, Petro de S. Lazaro. — Umbertus Faber, Rober-
tus de Neapoli, magister Lucas Veneticus, Segnoret, Albertus Francigena,
Raimundus Tortus, Clementius Machon, Gibertus Machon, Willelmus de
Pissot, Willelmus Turonensis, Martinus Gasco, Petrus Pictavinus, Stepha-
nus, filius Petri Judaei, Andreas de Valle Cursus, Ainardus Cavaillum,
Raimundus Teisserant, Pontius Borgoniensis, Petrus Bodinus, Stephanus,
filius Andreae de S. Galterio, Ambrosius, Giraldus Forner, Otgerius de casali
S. Egidii, Aldebertus, Gaufridus Bocher, Giraldus Corvesier, Arnaldus cum
barba, Willelmus de casali S. Mariae, Rampnulfus, frater Petri Joppensis,
Constantinus, Aimericus Pictaviensis, Petrus, filius Rainaldi de Barlet,
Arduinus, Willelmus de casali S. Egidii, Umbertus Bituricensis, Jordanus,
filius Petri, aurifabri, Johannes de Cava, Vincentius, Raembaldus, Bernar-
dus cum testa, Radulfus, Girardus de Belinas, Petrus Lemovicus, Arnul-
fus, Constantius Bocher, Lambertus Borgoniensis, Galterius Carpentarius,
Rainaldus de Monte Alberti, Lambertus Bituricensis, Pontius, Petrus Bituri-
censis (Roziere, p. 242 — 244, No. 131; Migne, p. 1 2 2 2 — 1223, No. 131). 302

1155 Febr. 1 1, ind. III. Ascalon. — Amalricus, comes Aschilonis, fra-
tribus S. Lazari de Jerusalem eorumque magistro Hugoni de S. Paulo casale
Mejesie cum X carrucatis terrae et domum, quam habent in urbe Ascalonis,
cum horto concedit et sigillo confirmat. — Hugo de Hibelino, Balduinus,
frater ejus, Jozelinus de Samusach, Girbertus, vicecomes Aschalonis, Ghido,
castellanus ejusdem, Rainaldus, vicecomes Joppensis, Adam, privignus ejus,
Guilbertus Maradaldus, Johannes Vaccarius, Roardus de Joppe, Guillelmus
de Tyro, Carinus de Bolonia, Rodbenus de S. Kariletto, Hurellus, Rogerius
Galensis, Fulco Chataulanensis, Seifredus, senescalcus comitis, Stephanus,
magister castelli Neapolis, Banholomaeus Suessionensis. Datum per manum
Radulfi cancellarii (Cibrario, p. 230 — 231 ; Ferrand, p. 24—25; Archives
de rOrient latin II B, p. 134 — 135, No. 15). 303

„ Mart. 1, ind. III. Romae. — Adrianus IV papa Guidonis abbatis
precibus ecclesiae vailis Josaphat omnia privilegia ac specialiter bona, quae
habent in Sicilia et Calabria, confirmat (Delaborde, p. 72 — 78, No. 30, 3 1 ;
v. Pflugk - Harttung, Iter Ital., p. 807, No. 1032; p. 253, No. 508; Jaffe-
LGwenfeld, No. 10003, 10004). 304

( „ Mart. 20). — Ebulaanrat Toleib l ) Villano archiepiscopo et con-
sulibus Pisanorum scribit, se veziri locum adeptum Abes ejusque filium ac
socios fugavisse ac pace et amicitia firmata VIII Pisanos scilicet Bellum, filium
Andreae, Villanum, filium Petri, Manfredum, filium Leonis, Obertum, filium
Martini, Matthaeum, filium Benedicti, Geoan, filium Dominici, Giordanum,
filium Ponzi, Carofol, filium Heldebrandi e carcere liberavisse, ut cum
legato domum redirent (Amari, I diplomi arabi, p. 250 — 251, No. 4 [cf.
p. 455 — 457]; Lami, Delic. erudit. V, p. 2 1 1 — 214; cf. Heyd I, p. 394). 305
*) AbtTl Gharat Talaf ibn Ruzzaik, de quo Rtfhricht, Amalrich I, p. 437—438.

„ Jun. 27, ind. III. Hierosolymis. — Balduinus III, rex Hierosolymi-
tanus, consensu Milisendis reginae et matris commutationem supra (No. 200)

regni Hierosolymitani. 70

laudatam sigillo confirmat. — Andreas de Monte Barro, magister Templi,
Humfredus constabularius, Philippus Neapolitanus, Guido, frater ejus,
Francigena, Hugo de Ybelino (Hybelino), Odo de S. Amando, Ysaac,
castellanus turris David, Guillelmus de Barra, Galvanus de Rochia, Rober-
tus Asinus, Thomas de Satorono. Datum per manum Radulfi cancellarii
(Roziere, p. 93 — 95, No. 5 1 ; Lois [ed. Beugnot] II, p. 5 14 — 5 1 5, No. 32 ;
Migne, p. 1 139 — 1 140, No. 51 ; cf. Wauters II, p. 385 — 386). 306

1155 Jun. 27, ind. 111. Hierosolymis. — Balduinus III, rex Hierosoly-
mitanus, privilegium supra (No. 278) laudatum sigillo confirmat. — Gau-
fridus, abbas Templi Domini, Engerannus, prior Montis Syon, Andreas de
Monte Barro, magister Templi, Humfredus constabularius, Philippus Nea-
politanus, Hugo, dominus Caesariensis, Hugo de Hybelino, Guido Franci-
gena, Odo de S. Amando, Guillelmus de Barra, Johannes de Valentines
(Valantines), Ysaac, castellanus turris David, Babinus. Datum per manum
Radulfi cancellarii (Roziere, p. 95 — 97, No. 52 ; Lois [ed. Beugnot] II, p. 5 1 5
— 516, No. 33; Migne, p. 1 140 — 1 142, No. 52 ; cf. WautersII, p. 386). 307

„ Jul. 3, ind. III. Hierosolymis. — Amalricus, comes Ascalonitanus,
casale Zaythar cum X terrae carrucatis, quas Philippus Neapolitanus, Ysa-
bel(Ia) uxore, Stephania matre, Rainerio filio, Helena et Stephania filiabus,
Guidone Francigena ei Henrico Bubalo fratribus consentientibus, coram
Balduino III rege et Amalrico, ipsius fratre, in obsidione urbis Ascalonis l )
fratribus S. Lazari concesserat, nunc iisdem fratribus sub regimine Hugonis
de S. Paulo constitutis confirmat et sigillo munit. — Hugo de Hibelino,
Balduinus, frater ejus, Gilbertus, vicecomes Ascalonitanus, Cocelinus de
Samosach, Baldvvinus, frater ejus, Rainaldus, vicecomes Joppensis, Adam,
privignus ejus. Donationis vero supradictae interfuerant testes: Rogerius,
prior S. Abrahae, Andreas de Monte Barro, Templi magister, Seginus et
Odo, Templi fratres, Johannes de Valentinis, Adam Niger, Fulco, frater
ejus, Cocelinus Marinus, Guillelmus de Vendoma, Petrus de Miribello,
Hugo Normannus, Nicholaus de Bethleem. Datum per manum Radulfi
cancellarii (Cibrario, p. 231 — 232; Ferrand, p. 25 — 26; ArchivesdeTOrient
latin II B, p. 133—134, No. 14). 308

*) De qua videas ROhricht, Amalrich I, p. 433 — 434.

„ Jul. 13, ind. III. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
privilegia supra (No. 74, 75, 109, 121, 126, 142, 165, 174, 179, 180, 181,200,
28o)laudata sigillo confirmat. — Amalricus, frater regis ctcomesAscalonitanus,
Humfredus de Torono constabularius, Guido Beryt(h)ensis, Girardus Sydo-
niensis, Philippus Neapolitanus, Guido Francigena, Henricus Bufalus, x ) Hugo
Caesariensis, Balduinus de Insula, Odo de Tholenth, castellanus turris David,
Odo de S. Amando, Guillelmus de Barra. Datum per manum Radulfi can-
cellarii (Roziere, p. 97 — 101, No. 53; Lois [ed. Beugnot] 11, p. 516 — 518,
No. 34; Migne, p. 1 142 — 1 145, No. 53; cf. Wauters II, p. 386 — 387). 309

*) De quo Eracles p. 51 (Henri le Bufle?).

„ Aug. 1 8, ind. III. — Alois cum marito Girardo et filiis Rogerio,
Alboim, Marco et filia Amelina conventui S. Sepulchri II stationes cum
solario a parte orientis communi via, ab occidente atrio S. Sepulchri, a
meridie domo Michaelis, a septentrione domo Guislae S. Abrahae termina-
tam CLXX bisantiis vendit, Fulcherio patriarcha, Baldoino III rege. —

80 R e g e s t a

Petrus Salomonis, Gibertus Papais, regis jurati, Albertus Lombardi, Giral-
dus Aldenarii, Robertus Cocus, Willelmus, nepos Aimerici, prioris Montis
Oliveti (Roziere, p. 209, No. 108; Migne, p. 1207, No. 108). 310

1155 Aug. — Agnes, uxor Galii militis, modo fratris Hospitalis facti

iisdem fratribus domos suas Acconenses donat ea scilicet conditione, ut sibi,

quamdiu vivat, LXXX bisantios vel X marcas argenti annuatim solvant et

nunc ad opus filiae suae Lauretae samitum tradant. Hoc est factum in

manu Clarembaldi, vicecomitis Acconensis, Giraldi Hugonis, praeceptoris

totius domus Hospitalis, fratris Giraldi, magistri de Accon, aliorumque

fratrum scilicet Petri Amelii capellani, Antelmi, Berengarii, Pontii, custodis

infirmorum, Petri de Limoges, Balduvino rege, Fulcherio patriarcha et

Frederico, Acconensi episcopo. — Clarembaldus, vicecomes de Accon,

Dorez Erevicus, Giraldus de Cunilz, 1 ) Petrus Hugonis, Petrus Morezin,

Bernardus Turpin, Rodlandus de Luches, Radulfus de Troja, 2 ) Petrus de

Chaureia, Petrus de Nimes, Andreas Genuensis, Willelmus Pecuge, Arnul-

fus de Corbeeinni, 3 ) Raimundus de Nesinsi 4 ) (Paoli I, p. 240, No. 195). 31 1

! ) Alias Cunillis. 2 ) Alias Treies, Trecis. 8 ) Alias Curbinhi. 4 ) Id est
Nefino, Nefinis.

„ Nov.-Dec. Beneventi. — Adrianus IV Balduino III, regi Hieroso-

lymitano, praecipit, ut pecuniam et navem per ejus homines ablatas civibus

Januensibus restitui jubeat et ut vicecomitatum Acconis aliaque jura, quae

ad Januensium jus pertinere videantur, iisdem de cetero concedat et con-

firmet (Caffarus, Annales in Mon. Germ. SS. XVIII, p. 24, ed. Belgrano,

p. 44 — 45; Migne, Patrol. lat. CLXXXVIIl, p. 1440; Llinig, Cod. diplom.

Ital. II, p. 2083 — 2084, No. 5 — 6; Jaffe-LGwenfeld, No. 10 107). || Eodem

dato iisdem fere verbis scribit (Raymundo), comitiTripolitano, 1 ) (Raynaldo),

principi Antiocheno, et (Amalrico), patriarchae Antiocheno (Jaffe-LGwenfeld,

No. 10 108 — 10110). Mainfredus scilicet, canonicus S. Laurentii, officio

Januensium a. 1155 Romanam curiam adierat, ubi (Fulcherium), patriar-

cham Hierosolymitanum, omnesque fere archiepiscopos, episcopos regni

necnon Raymundum, magistrum Hospitalis, invenit ibique conquestus est,

quod Balduinus III, rex Hierosolymitanus, comes Tripolitanus et princeps

Antiochenus justitiam Januensium quotidie auferrent pronuntians de homi-

nibus regni Hierosolymitani, qui cum galeis naves Januensium et pecuniam

injuste abstulerint, porro de quibusdam Provincialibus scilicet Bernardo

Ationis, vicecomite Nemausiensi ejusque sociis (Caffarus in Mon. Germ.

SS. XVUI, p. 24, ed. Belgrano, p. 43 — 44). 312

l ) Ejusdem successori Urbanus III (13 Mart. 1 186) mandat, ut tertiam partem
Tripolis Januensibus subtractam restituat (Liber jurium I, p. 338, No. 355 ; Jaffe-
Ltfwenfeld, No. 15558) et iisdem fere verbis (Aimerico), episcopo Tripolitano, scribit
(Liber jurium I, p. 339, No. 356; Jaff^-LOwenfeld, No. 15 559).

„ ( 1 1 56), ind. IV. — Melisendis, regina Hierosolymitana, venditionem
supra (No. 299) dictam precibus regis Balduini III et Amalrici, comitis Asca-
lonis, filiorum necnon Hugonis de Hibelino, ejusdem fratris Balduini et
Amalrici (Aimerici), patriarchae Antiocheni, l ) sigillo sancit. — Rainerius,

*) De quo ZDPV. X, p. 3. Charta (c. 11 50) episcopus Giraldus Lemovicensis
«ob caritatem et reverenciam Aimerici, patriarchae Antiocheni, et precibus Tho-
mae, fratris sui (cf. Paoli, p. 56: 1 174) et Simonis archidiaconi» priori Aurelianensi
ecclesiam Genestosae donat (Documents histor. concern. la Marche et le Limousin
1880, p. 135—136).

regni Hierosolymitani. 8 j

episcopus Sebast(i)ensis, Gaufridus, abbas Templi, Philippus Neapolitanus
et Henricus, frater ejus, Ro(h)ardus de Neapolim. Datum per manum Gui-
donis, reginae clerici (Roziere, p. 92 — 93, No. 50; Migne, p. 1 1 39, No. 50). 313

1155. — Rainaldus, princeps Antiochenus, cum Gonstantia uxore
Hospitali Antiocheno per manum fratris Raimundi Rane et fratris Willelmi,
praeceptoris Antiocheni, casale Saloriam ab Adelina, vidua Tostanni parvi,
donatum sigillo confirmat. Factum principatus anno III. — Bucardus can-
cellarius, Gua(rento) de Laona, l ) Robertus de Surdis vallibus, Hugo de
Boleria, Robertus, filius Gaufridi, Eschivardus dap(ifer), Petrus camerarius,
Gaufridus Falzardus dux (Paoli I, p. 34., No. 31 ; cf. p. 490). 314

*) Aperte corrigendum est : Saona.

„ , ind. III. — Robertus Porcarius de Mahumeria se suaque cano-
nicis S. Sepulchri donat et concedit Fulcherio patriarcha, Balduino III rege.
• — Amalricus, S. Sepulchri prior, Arnaldus subprior, Giraldus praecentor,
Radulfus Parisius, Willelmus Normannus, Godefridus thesaurarius, Nicho-
laus helemosinarius, Stephanus praepositus, Petrus sepulchrarius, Constan-
tinus cellarius, Bertoldus, Bernardus camerarius, Balduinus, Mainerius,
Petrus Clemens; de diaconis: Willelmus Beriti, Johannes Pictaviensis,
Hugo, Petrus ; de subdiaconis : Willelmus de Ispania, Rainaldus de Lochis,
Petrus, Robertus de Antiochia ; de fratribus : Robertus de Mahumeria, Hen-
ricus (Roziere, p. 247 — 249, No. 134; Migne, p. 1225, No. 134). 315

( „ c). — F(ulcherius) patriarcha et A(malricus), S. Sepulchri prior,
omnibus sub titulo S. Sepulchri ubique terrarum constitutis mandant, ut
possessiones et eleemosynas, quaecunque, antequam S. Sepulchri propriae
factae sint, de jure Hospitalis fuerint, relinquant et dimittant (Roziere, p. 326
— 328, No. 183; Migne, p. 1258 — 1259, No. 183). 316

( „ c). — F(ulcherius), patriarcha Hierosolymitanus, et A(malricus),
prior S. Sepulchri, omnibus chartam inspecturis sigillis confirmant, se de
variis reliquiis locis sanctis desumptis crucem construxisse necnon narticula
verae crucis adornavisse, ut super priorem per Conradum canonicum trans-
latam omnes christiani Theutonici preces effundere possint, qui paupertate,
infirmitate vel aliis incommodis impediantur, quominus Terram et civitatem
Sanctam ipsam adeant (Conradus, Chronic Schirense ed. Christ. Joannes,
Argentorati 17 16, p. 91 — 93; Mon. Boica X, post p. 600, ubi crux depicta
est et in tergo folii charta nostra exstat; cf. Knitl, Scheyern als Burg und
Kloster, Freising 1880, p. 64 — 65). 317

( „ c). — R(aimundus), magister Hospitalis, omnibus sub dictae domus
titulo ubique terrarum manentibus mandat, ut omnes possessiones et ele-
mosynas, quae, priusquam ipsas acceperunt, de jure S. Sepulchri fuerunt,
retinere minime praesumant (Roziere, p. 325 — 326, No. 1 82 ; Migne, p. 1 252
— 1253, No. 182). 318

( „ c). — R(ainaldus), princeps Antiochenus, Ludovico VII, regi Fran-
ciae, nuntiat, christianos Terrae Sanctae ab ipso auxilium et succursum
ardenter desiderare, eumque rogat, ut duabus Raimundi principis defuncti
filiabus *) in Francia viros competentes nuptiali copula conjungat et sibi
patrimonium injuste ac vi ablatum reddendum procuret; de ceteris Terrae
Sanctae rebus Milonem de Nealphis 2 ) militem ac nuntium ipsum narra-

l ) Philippae et Constantiae. 2 ) Cujus nomen in chronicis et in chartis non exstat.
ROhricht, Regesta. 6

82 Regesta

turum esse (Bongars I, p. 1172 — 1 1 73, No. 1; Duchesne IV, p. 580,
No. 49; Bouquet XVI, p. 14 — 15, No. 67; Migne GLV, p. 1263 — 1264,
No. 1). 319

(1 156) Febr. 2. — Ebilharat Taleio, vezirus Aegypti, archiepiscopoVillano
et consulibus Pisanorum de variis querelis respondet, quas eorum legatus
Eldebrando protulit, et confirmat, se XX Pisanos captos liberavisse, quorum
nomina sunt: Bandinus, Villanus, Guido, Pandolfo, Galderino, Passarino,
Ubertello, Erigo, Pitello, Girardo, Ugucione, Pandolfo, Alberto, Anselmo,
Gerardino, Guillelmoto, Gerardo, Bernardaccio, Carbonero, Rabuloto ( Amari,
I diplomi arabi, p. 252 — 254, No. 5 [cf. p. 457 — 458]; Lami, Delic. erud.
V, p. 208 — 21 1 ; cf. Fanucci II, p. 109 — 1 10; Heyd I, p. 395). 320

„ Jun. 7, ind. IV. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
consensu Milisendis matris et fratris Amalrici, comitis Ascalonitani, Hospi-
talis Neapolitani fratribus omnia dona sigillo contirmat, quae acceperunt, in
primis casale Letaria, quod cum G cantariis racemorum et vinea prope
Neapolim sita consensu Morphyae l ) reginae uxoris et IV tiliarum Baldui-
nus II dedit, Fulco vero rex cum Milisende regina confirmavit addens, ut
regii bailivi praedicta cantaria in torcular Hospitalis afferri faciant; insuper
concedit totam substantiam, quam peregrini a castello Beleismo usque ad
Lubanum et a Perrone illo, qui terminus terram Cacho atque Malvarum
dividit, usque ad dictum Lubanum in via et in civitate Neapoli intestati
mortui reliquerint. — Fredericus, episcopus Achonensis, Hermannus,
archidiaconus Achonensis, Humfredus constabularius, Guido Berytensis,
Girardus Sydoniensis, Balduinus de Insula, Odo de S. Amando marescalcus,
Guillelmus de Barra, Herbertus, Galvanus de Rochia camerarius. Datum
per manum Radulfi in Bethlem electi regisque cancellarii (Paoli I, p. 34 —
35, No. 32; cf. p. 490 — 492; Lois [ed. Beugnot] I, p. 404, 518 not.). 321

') De qua Guill. de Tyro X, c. 24; XII, c. 4; Journ. asiat. 1888, XIII, p. 35.

„ Nov. 2, ind. V. Accon. — Balduinus 111, rex Hierosolymitanus,
consilio et consensu Milisendis matris cum Pisanis conventionem facit et
sigillo confirmat. Pisani per se et suos homines querelas universas rerum
omnium, quae ipsis vel ipsorum hominibus ablatae sunt, dimittunt, exceptis
his, quas de honoribus suis contra patriarcham Hierosolymitanum, clerica-
tum Caesareae, abbatem et monachos S. Mariae de Latina intendere pos-
sunt, et rex idem per se et suos promittit. Pisani regem salvum et fidum
reddent ac protegent terra marique, et rex idem promittit Pisanis, sed excipit
ferrum, lignamen, picem sive arma in Aegyptum portantes, quae eis au-
ferentur pace non rupta. Insuper rex Pisanis donat Tyri vicecomitatum,
qui in eorum propria curia Pisanos justificare debeat, curiae suae quaeri-
moniam traditionis mortis reservans, deinde Vcarrucatas Tyro vicinas inque
civitate furnum et confirmat privilegium, quod Balduinus II avus *) Pisanis
Tyri dederat, scilicet in ruga juxta portum V domos liberas ab omni tributo
et liberum commercium ac constituit, ut, si qui Pisanus in regno Hieroso-
lymitano obierit, res ejusdem sint liberae ejusque familiae reddantur.
Postremo rex concedit Amalrico, fratri suo, ut cum Pisanis paciscatur. —
Bertrannus de Brancaforti, rriagister Templi, 2 ) Gaufridus Fulcherii, frater

*) lnter annos 1 1 24— 1 1 3 1 (MUller, p. 377). 2 ) Hujus precibus Alexander III
a. 1163 et 1 164 privilegia et bona fratrum Templi sub protectionem Sedis Aposto-
licae suscipit (Jaffe-Lttwenfeld, No. 108070, 1 1 013 ; cf. 8478, 1 1 458).

regni Hierosolymitani. 83

Templi, Giraldus Hugonis, praeceptor Hospitalis, frater Guilielmus de
Grosseto, Amalricus, comes Ascalonitanus, Robertus de Porta, Rainaldus
Falconarius. Datum per manum Radulfi, Bethlehemitae episcopi regisque
cancellarii. — Ughicio, nepos Gallici, Hibignanus, Pisanae civitatis cancel-
larius, Albertus, Ildebrandus, notarii Friderici II viderunt, legerunt et sub-
scripserunt (G. Mliller, p. 6 — 7, No. 5 [cf. p. 375 — 381]; Dal Borgo, p. 87
— 89; Tronci, Memorie, p. 91, Ann. Pisani I, p. 269 — 270; cf. p. 266;
Heyd I, p. 150 — 151). 322

1156. — Canonici S. Sepulchri exponunt, fratres Montis Oliveti cum

Aimerico priore, patriarcha Fulcherio Romam profecto, *) sibi diem Ascen-

sionis Domini in ecclesia Montis Oliveti celebraturis atrociter restitisse, sed

judicio Fulcherii reversi, archiepiscoporum P(etri), Tyriensis, B(alduini),

Caesariensis, L(etardi), Nazareni, episcoporum R(adulfi), Bethleemitae, C(on-

stantini), Liddensis, R(einerii), Sebastensis, F(riderici), Acconensis, A(rberti),

Tyberiadensis, A(dami), Paneadensis, A(malrici), Sydoniensis, 2 ) M(ainardi),

Beriteusis necnon abbatum G(aufridi), Templi Domini, P(etri), S. Mariae

Josaphat, A(milii), S. Mariae Latinae, R . . . ., S. Samuelis, H(erberti), S.

Abacuc 3 ) et priorum E(ngeranni), Montis Syon, H(ugonis), Templi Domini,

R(adulfi), Sebasteni damnatos fuisse, ut omnes canonici dicti conventus

Guido, Bonitius, Johannes, Berruier, Durandus, Odo, Zacharias cum priore

Aimerico nudis pedibus a Monte Oliveto usque ad S. Sepulchrum venirent,

atque privilegium renovatum fuisse, ut S. Sepulchri fratribus diem Purifi-

cationis in Templo, diem Ascensionis in Monte Oliveti, diem Pentecostes

in Monte Syon, diem Assumptionis S. Mariae in Valle Josaphat, etiam ab-

sente patriarcha, ut antea, celebrare liceret 4 ) (Roziere, p. 1 36 — 1 38, No. 66 ;

Migne, p. 1 164 — 1 166, No. 66). 323

*) A. 1 155 (Gaffari Annal. in Mon. Germ. SS. XVIII, p. 23—24; cf. ZDPV. X,
p. 7 — 8). 2 ) Antea abbas SS. Abacuc et Joseph (ZDPV. X, p. 30, 36—37) ; num-
mum episcopi nostri cf. in Ficoroni, De plumbeis antiquis, Romae 1750, p. 30.
8 ) ZDPV. X, p. 36—37. 4 ) De hoc privilegio cf. ibid. X, p 199; Giovene, Galen-
daria vetera, Neapofi 1828, 1, p. 22 et epistolam Alexandri III (13 Nov. 1 170— 1 180),
quam illustravit Marquis de Voglle, Les eglises de la Terre Sainte, p. 218 — 219.

1157 Jun. 2, ind. V. Ascalon. — Amalricus, comes Ascalonis, consensu
fratris Balduini III regis, Villano, Pisanorum archiepiscopo, eorumque con-
sulibus dimidium juris, quod ad Amalricum pertinet in civitate Joppensi,
ibique plateam et locum, in quibus domos, patriarcha consentiente ecclesiam
aedificent, concedit et sigillo confirmat. — Ferricus, episcopus Achonensis ;
de fratribus Templi: Gaufredus Fulcherii; de fratribus Hospitalis: Willel-
mus Grosseht ; de hominibus comitis : Simon de Hosden, Rainaldus de
Joppe, Jocelinus de Samulach, Albertus, Willelmus de Tyro, Willelmus de
Tiberiade, Guido de Mirobello, Bartholomaeus Suassionensis, Gerbertus,
Lambertus, Gerardus de Raminni, Lambertus de Joppe, Willelmus Ruffus.
Datum per manum Radulfi cancellarii (G. Muller p. 8, No. 6 [cf. p. 381 —
382]; Dal Borgo, p. 89 — 90; Tronci, Memorie, p. 90, Annal. Pisani I, p. 268;
Ughelli III, p. 398 — 399 ; LUnig, God. diplom. Ital. III, p. 1473 ; cf. Archives
d. miss. scientif. 1857, p. 365 ; Heyd I, p. 339). 324

„ Octob. 4, ind. VI. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
assensu Milisendis matris et Amalrici fratris, comitis Ascalonitani, laudat
et sigillo confirmat , quae Humfredus de Torono , constabularius regis,
voluntate filii Humfredi et filiarum Hospitali donaverat, scilicet medietatem

84 Regesta

castelli Paneadeasis, l ) quae consensu Gualterii Berytensis, de cujus feodo
est, et fratrum Guidonis atque Bernardi donata est, et Castelli Novi domos
Alberehae de Torono, II vineas in territorio Toroni, quas Guido de Scan-
dalione cum hospitali in Torono sito dedit. — Petrus, Tyrensis archiepis-
copus, Fredericus, Achonensis, Adam, Paneadensis, episcopi, Girardus
Sidoniensis, Guillelmus Tiberiadensis, Philippus Neapolitanus, Hugo Cae-
sariensis, Guormundus Tiberiadensis, Guido Francigena, Henricus Bubalus.
Data Achon per manum Radulti, Bethleemitae episcopi regisque cancellarii
(Paoli I, p. 36, No. 34; cf. p. 493 — 494). 325

*) De historia hujus castelli cf. quae Joh. Gildemeister in ZDPV. X, p. 188 —
189, Clermont - Ganneau, Rec. d^archdol. orient. 1, p. 241 — 242, 253—262 et Max
de Berchem in Journal asiat. 1888, XII, p. 440—471 diligenter disseruerunt.

1 157 Nov. 1 3. Laterani. — Adrianus IV Samsoni, archiepiscopo Remensi,

ejusque suffraganeis nuntiat, Balduinum III regem Bellinam ab hostibus

obsessam liberaturum fugatum, B(ertrandum), magistrum Templi, 1 ) cum

LXXXVII fratribus captum, CCC vero alios milites partim captos partim

trucidatos fuisse, paulo post eundem cum T(heoderico), comite Alsatiae,*)

et Rainaldo de S. Valerico 3 ) tunc appulsis hostes ab obsidenda dicta urbe

repulisse et fratres Templi circa CCXXX Saracenos ad nuptias ituros cepisse

veJ occidisse (Bouquet XV, p. 681, No. 34; Jaffe-Ltiwenfeld, No. 10342).!

Haec epistola aperte ex epistola transmarina excerpta plurima offert, quae

chronicis non inveniuntur. 326

l ) Guill. de Tyro XVIII, c. 14, qui 18 Jun. 1 157 diem cladis memorat, addit:
Hugo de Ibelin, Odo de S. Amando, senescalcus regis, Johannes Gothmann, Ro-
hardus de Jaffa ejusque frater Balianus. *) Guill. de Tyro XVIII, c. 1 6. 8 ) Quem
Balduinus arci expugnatae Harem praefecit (Robertus de Monte in Mon. Germ.
SS. VI, p. 508).

„ — Joeta, 1 ) abbatissa S. Lazari de Bethania, 2 ) consensu totius capi-

tuli Raimundo, magistro Hospitalis, totam decimationem, quam Hospitale

habebat in casali de Bethania, concedit et sigillo confirmat pro concambio

cujusdam vineae, quae affrontat ab oriente in vinea Hospitalis, a meridie

in vinea S. Annae, ab aquilone in viam, quae ducit Neapolim et tenet de

vinea usque in bivium S. Stephani. Deinde Avis, abbatissa S. Mariae

Grandis, consensu suarum sanctimonialium scilicet Odolinae, Solis, Gude-

lenae aliarumque medietatem decimae, quam habebat in dicta vinea, coram

Petro de S. Lazaro, Lamberto cambiatore, Stephano Umberto Hospitali

donat. Eodem pacto Sebilia, abbatissa S. Annae, concessu Ermengardis et

Giliae et ceterarum monialium alteram medietatem decimae, quam habebat

in dicta vinea, coram Radulfo de S. Petro, Willelmo Ebraldi, Amisarno

carnifice Hospitali donat. Factum Folcherio patriarcha, Balduino III rege

in praesentia Milisendis reginae. — Oduline priorissa, Siguina Romana,

Alamandina cantatrix, Helena et Agnes sanctimoniales (Paoli I, p. 204 — 205,

No. 16; cf. p. 537). 327

J ) De qua (filia Balduini II) Guill. de Tyro XII, c. 4 ; XV, c. 26 ; XVHI, c. 27 ;
XXI, c. 2 ; Fulcher. Carnot. ed. Paris., p. 473. 2 ) De qua abbatia ZDPV. X, p. 37 ;
Ursmar-Berliere, p. 485—486.

„ — Guillelmus Ebriacus, dominus Gibeletti, consensu uxoris Sansae
et filii Ugonis domum in urbe Tripolis Maurino CGXL bisantiorum pretio
vendit, quae ex una parte habet hortum S. Jacobi, ex alia domum Johannis
Scutellae, ex alia clibanum comitis et domum Petri Humberti et ante fabri-

regni Hierosolymitani. 85

cas, in quibus sunt frena. — Guimgius, Guillelmus Aruer, Airaldus, Aime-
ricus Belot, 1 ) Guillelmus Baro, Galterius de Boterram. 2 ) Scripsit Rubaldus
cancellarius Guillelmi (Paoli I, p. 35, No. 33). 328

*) Alias Beloc (Velox, Zelox ?). 2 ) AJias Buturran.

1157. — Rogerius Clericus medias domos juxta voltas Hospitalis in
ruga S. Stephani manentes, coram quibus stationes novae S. Sepulcri
assistunt, quas Rogerii mater Fraxena moriens ipsi dimiserat, in cambium
pro domo Goffridi de Karitate in ruga Coquinati assistente Hospitali ejus-
dem sigillo apposito tradit et domum Pontii Gaannae retro in ejusdem
occipi(ti)o et domum Willelmi Palmerii in ascensu rugae Parmentariorum
a dextra sedentem et a sinistra domui Aimerici Guittardi de Maumeria
assistentem describit. Has igitur medias domos Hospitali tradit et domum
dicti Goffridi in cambium accipit, quod Amoramus thesaurarius, Willelmus
de Bellomonte consilio Geraldi Hugonis, Hospitalis praeceptoris, fecerunt.
— Stephanus Rufus, frater Johannes presbyter, frater Petrus de Opere, Ugo
de Asinaria, Umbertus de Bar, Petrus Salomon, Guibertus Papais, Uldre-
dus Aurifex, W T illelmus de Bethleem, Willelmus de Palmerio, Palais Gali-
cus. Factum Fulcherio patriarcha, Balduino III rege (Delaville le Roulx,
p. 93 — 94, No. 16 [cf. p. 16]; Prutz, p. 96, No. 15). || In dorso: Carta de
concambio facto Roderico Clerico. 329

1158 Jan. 25 vel 1159. — Hugo Ybelini consensu Alvisae matris, Bal-

duini et Barisani fratrum domui Hospitalis terram quandam inter molen-

dina desubter Mirabellum et terram Spinae sitam, cujus possessionem sibi

olim vindicaverat, confirmat et omnibus litibus, quas tam ipse quam pater

suus contra Hospitale habuit, renuntiat. — Filippus de Cafran, Simon de

Laay, Petrus de Laay, 1 ) Libertus, Paganus de Rohais, Martinus Gazella,

Renaldus de Tribus Molendinis, Petrus Hugonis, Renaldus Claudus de

Tyberiade; de fratribus Hospitalis: Garinus de Melna praeceptor, A(mora-

mus) thesaurarius, G. Accon(ensis), P. de S. Maria, Petrus Burgunnun.

Factum A(malrico) patriarcha, *) Balduino III rege (Delaville le Roulx, p. 96

— 97, No. 18 [cf. p. 16]; Prutz, p. 96 — 98, No. 16 [ad 1 158]). 330

Alias Loja, Laia, Laav, Lahaix, Loges, Aja ? *) Cf. ZDPV. X, p. 7—8 ;
antea fuerat prior S. feepulcnri.

„ April. 2 1 . Laterani. — Adrianus IV Amelio, abbati fratrum S. Mariae
Latinae Hierosolymitanae, privilegia, jura et possessiones confirmat, quarum
in numero ultramarinas vocat : stationes ecclesiae Latinae contiguas, furnum,
palatium juxta portam S. Stephani a plaga australi, domos post illud pala-
tium, supra murum urbis juxta idem palatium usque ad secundam turrem
murorum et ex altera parte ecclesiam S. Stephani juxta viam, quae ab urbe
Hierusalem ducit Neapolim, hospitale juxta eandem viam, hortum inter
eandem ecclesiam et urbem, hortos et vineas in territorio urbis cum decimis,
casale Belfair («vel fa circum cum vineis»), dimidium casale S. Euthymii
juxta Bethlehem, casale in territorio Blanchegarda privilegio comitis Amal-
rici confirmatum, in urbe Lydda VI carrucatas terrae, domos, hortos, eccle-
siam Latinam Joppensem cum domibus, horto et III carrucatis, turrem
Latinae in territorio Caesareae et casale, quod fuit Eustachii, terram in Cocto
(Cacto), possessiones, quas privilegio dominorum Caesareae possident, C
bisantios Neapoli annuatim accipiendos, ecclesiam urbis Beryti cum hortis,
ecclesiam in urbe Gibeleto et hortum, ecclesiam Latinam in Monte pere-

86 Regesta

grinorum cum horto et terris, campum in urbe Tripolis et massariam (?),
ecclesiam Latinam parochialem Laodiceae, ecclesiam S. Nicolai cum pos-
sessionibus, dimidiam partem theatri et horti, qui in eo est, casalia in terri-
torio Antiochiae Leotreh et Soccam (Scotiethet et Jovan) cum molendinis
juxta territorium illorum casalium et ttfrras cum decimis, Latinam Antiochiae
cum horto ejusque decimis, in suo(chice??) ecclesiam S. Johannis, hortum
et terram, casale Faxias (Fardo), casale Valcorenum (Valtorentum), X libras
piscium in piscaria agresti, XL solidos in portu Emmae singulis mensibus
accipiendos, in urbe Sidon II casalia cum pertinentiis, in castello Arabiae
IV carrucatas terrae et domus et in Geram (ingeros) VI carrucatas terrae et
domos . . . (Ex archiv. civic. Panormitano 9 ed. R. RGhricht in N. Archiv
XIV, p. 202 — 205 ; cf. ejusdem explanationes geographicas in ZDPV. XII,
p. 33 — 34, et Berliere, p. 1 24— 1 30, 263 — 265 ; Comte Riant, La donation,
p. 178 — 179). j| Hoc privilegium confirmavit Alexander III (8 Mart. 1 173)
fere iisdem verbis Riccardo abbati, quod ex antedicto archivio collatum
reperias in N. Archiv 1. c. ; varias lectiones inde desumptas et uncis inclu-
sas textui nostro injunximus. Memoria dignum est, quod Jan. 1 1 86 Ber-
nardus, dux Saxoniae et comes Ascellariae, monasterio S. Mariae latinae
possessiones a fratre suo Theoderico peregrinante concessas confirmat (Cod.
diplom. Anhalt. I, p. 475 — 476, No. 648) et (10 Febr. 1267) Otto I et
Henricus III, comites Aschariae, eidem ecclesiam de Asterendorp a patre
Henrico II concessam confirmant (ibid. II, p. 235, No. 323). De ecclesia
S. Mariae Latinae Siciliae cf. Pirrus, Sicilia sacra II, p. 1244 — 1247. 331

1158 post Sept. 1, ind. VII. — Amalricus, comes Ascalonis, precibus
Hugonis deHybelino et consensu fratrum ejus Balduini etBarisani,sororis
Hermengardis, matris Alois, avunculorum Philippi de Neapoli, Guidonis
Francigenae, Henrici Bubali sigillo confirmat, eundem Hugonem III milli-
bus bisantiorum casalia Huetdebes et Deirmuesim cum omni plenitudine,
quam ex dono piae memoriae patris ejus Barisani Muisse Arrabit ejusque
filius Georgius habuerunt, postquam dictus Arrabit ad suam voluntatem
pro dictis casalibus cambium acceperit, captivitatis redemptione compulsum
canonicis S. Sepulchri vendidisse scilicet consensu supra dictorum et cog-
natorum Philippi de Caphran (Cafran) ejusque fratris et Petri de Teillei *)
necnon pro aetate minoribus (Stephania, Hugonis sorore, et nonnullis here-
dibus dicti Arrabit) constitutorum scilicet Hugonis de Ybelino (Hybelino),
Balduini, fratris dicti Muisse Arrabit ejusque filii Georgii, Simonis de Aia
(Haia), Ordeleti ejusque filii Stephani, Adami de Orgeol, Nicholai de Hibe-
lino (Hybelino), Hosmundi, Radulfi, fratris ejus, Leberti, Pagani de Rohais,
Philippi de Caphran (Cafran). — (Ricardus), episcopus Andriae, Gaufridus,
abbas Templi, Gunterius, prior Montis Syon ; de hominibus regis : Adam
Niger ejusque frater Fulcho, Robertus de Retest ; de hominibus Amalrici :
Simon de Hosdenc, Jocelinus de Samusach (Samusac) ejusque frater
Balduinus, Gerbertus, Guibertus, Albertus, Guillelmus de Tiro (Tyro),
Guillelmus de Tiberiade (Tyberiade), Leveraldus, Giraldus (Girardus) de
Rum(m)inhi ; de stipendiariis Amalrici : Galterius de Haino, Guillelmus de
Rumhe, Albertus de Guarch, Robertus de S. Kavileffo, Fulco ; de burgen-
sibus regis : Hugo saliens in bonum, Goffredus Turonensis (Roziere, p. 1 20
— 123, No. 60; Migne, p. 11 56 — 11 57; cf. Wauters II, p. 411). 332
*) Roziere, p. 1 29 : Teilli.

regni Hierosolymitani. 87

(1158 post Sept. 1), ind. VII. — Hugo de Ybelino venditionem supra
(No. 332)dictam iisdem fere verbis facit et sigillo confirmat. — Constantinus,
Liddensis episcopus, Absalon episcopus, Gaufridus, abbas Templi, Rainal-
dus, prior Latinae, Petrus de Calvario ; de fratribus Hospitalis : Petrus Ber-
trandi et Willelmus Acer; Azo, capelJanus casalis Balneorum, Radulfus,
capellanus Ramarum, Paletel, vicecomes Ybelini; de burgensibus regis:
Humbertus de Bar, Symon Ruffus, Bricius, Gaufridus Turonensis, Guillel-
mus Normannus, Johannes Raimundi, Guibertus Papais, Petrus Burdinus,
Petrus de S. Jacobo, Hugo saliens in bonum, Radulphus Burgensis, Petrus
de S. Lazaro, Johannes vitrarius, Everunimus (Everinunus), Anschetinus,
Johannes, filius Rainaldi, Pictavus (Roziere, p. 128 — 130, No. 63; Migne,
p. 1 160 — 1 162, No. 63). 333

„ Nov. 1 4. Ascalon. — Amalricus, comes Ascalonis, canonicis S. Se-
pulchri per manum Hugonis dicti de Tharso, decani Joppensis, II petias
vineae ab ortu solis juxta vineam S. Sepulchri sitas, quas de Naim Suriano
emerat, concedit necnon tertiam ejusdem vineae partem et quicquid juris
Amalricus in vinea Menferreti Suriani habet, C bisantiis acceptis donat et
sigillo confirmat. — Jocelinus de Samusac ejusque frater Balduinus, Garcio,
Jordanus Bestia, Raphael, Pontius, Thomas Turchiae ejusque sororius
Herbertus, Lambertus Galiota. Datum per manum Radulfi cancellarii
(Roziere, p. 123 — 124, No. 61 ; Migne, p. 1 158, No. 61). 334

„ , ind. VI, epact. nulla. — Radulfus miles de captivitate Turcorum
rediens, ut pretium redemptionis solvere possit, consensu Mariae uxoris
partem gastinae, quae Zonia dicitur et casali Degerboam adjacet, necnon
caput casalis Cala dicti ecclesiae B. Mariae vallis Josaphat per manum Villelmi
abbatis vendit, et hanc venditionem Hugo Hybelini, dominus Rodulfi, cum
matre sua Heluisa et fratribus Balduino et Baresano necnon sororibus
Ermenjart et Stephania confirmat et antedictam ecclesiam possessorem
sigillo Ramatensi apposito tueri pollicetur. — Ex parte Hugonis : Petrus,
capellanus ejus, Georgius, pater antedictae Mariae, ejusque filius Johannes,
Petrus et Henricus Arrabi, Adam de Orio, Jordanus de Hybelino, Holmun-
dus, Lambertus, Paganus de Rohais, Andreas Anjevins, Simon de Lahaix,
Garinus de Armonvilla, Rahel, Henricus Magnus, Willelmus de S. Amando ;
ex parte monachorum : Stephanus prior, Galterius de Sepulcro, Arnaldus
monachus, Johannes subprior, Petrus de Am, Galterius Provincialis, Alar-
dus monachus, Petrus elemosinarius, Willelmus monachus, cellararius,
Stephanus Francigena, frater Petrus de Syloe, frater Johannes, frater Stepha-
nus, frater Ricardus, Petrus de Peregort, Robertus Cocus, Pisellus Rex,
Robertus Cementarius. Factum Balduino III rege, Amalrico patriarcha (Dela-
borde, p. 78 — 79, No. 32). 335

1159 Mart. 13, ind.VII. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
precibus Milisendis matris ecclesiae B. Mariae de valle Josaphat per manum
Willelmi abbatis casale Casracos prope Ascar situm cum adjacentiis excepta
particula tantum cuidam turcopulo data a Milisende olim concessum sigillo
confirmat. — Humfredus de Torone constabularius, Galterius de S. Aude-
maro castellanus, nunc dominus Tyberiadensis, Gormundus Tyberiadensis,
Guillelmus, marescalcus regis, Guillelmus, marescalcus Tyberiadensis, Odo
de S. Amando, Ottho de Risberge, Galterius de GueJla. Datum per manum

88 Regesta

Stephani, Radulfi, Bethlehemitae episcopi regisque cancellarii, in hoc officio
vice fiingentis (Delaborde, p. 80 — 81, No. 33). 336

1159 Octob. 15, ind. VIII. Terracinae. — Alexander III papa fratribus
S. Sepulchri per manum Arnaldi prioris privilegia ab antecessoribus con-
cessa confirmat et concedit, ut nemini liceat vitae canonicae ordinem com-
mutare et, si opus sit, Sedem Apostolicam libere appellare (Roziere, p. 68
— 70, No. 35; Jaffe'-L8wenfeld, No. 10593). 337

„ , ind. IV. 1 ) — Milisendis, regina Hierosolymitana, consensu Bal-
duini III regis filii conventui leprosorum S. Lazari gastinam Bethanam, quae
est de divisione Mahomeriae Geraudi cognomine Regis, utpote Rohardus,
(vicecomes)" Hierosolymitanus, metas posuit, usque ad divisionem fratris
Angeranni concedit et sigillo confirmat, ab hac enim divisione, sicut via
protenditur usque ad cavam, quae est in opposita parte. — Gerardus, epis-
copus Laodicensis, Rainaudus de S. Valerio, Philippus Neapolitanus, Hugo
Caesariensis, Guermundus Tyberiadensis, Balduinus Bubalus, vicecomes
Neapolitanus, Gerardus Passerellus, Robertus Rigitestensis, Fulco Niger,
Hugo, prior Dominici Templi, Marinus canonicus, Willelmus Normannus,
Symon judex, Herbertus Tortus, Geraudus Rex de Mahomeriola (Cibrario,
p. 232 — 233; Ferrand, p. 27 ; Archiv. de TOrient latin II B, p. 1 3 5, No. 1 6). 338
Corr. VI vel VII.

„ Accon. — Gaufridus Tortus leprosis S. Lazari de Jerusalem con-
sensu uxoris Flandrinae et heredum suorum, sicut pater ipsius concesserat,
XX bisantios annuales coram rege Balduino III donat ejusque sigillo con-
firmat. — Rainaldus de S. Valerio, Hemfredus de Torreum, 1 ) Guido de
Barbito puer, Clarembaldus vicecomes, Hoto de Rimberge, Garnerius scriba,
Petrus de Caors. Datum in manu Fulcius Glael (sic) (Archives de TOrient
latin II B, p. 136, No. 17). «) Legas : Turono. 339

( „ c). — Arnaldus, prior S. Sepulchri, se Mahumeriae has fecisse
commutationes, confirmat. Primam scilicet cum Gui(t)berto Papasio con-
sensu ejusdem uxoris Usannae fecit de vinea ecclesiae Montis Gaudii vicina
ejusque cimeterio adhaerenti pro quadam parte vineae certis metis designata,
quae vineae ejusdem Guiberti jungitur, unde decimam et terraticum dat.
Secundam fecit cum Gauterio Carpentario de vinea antedictae vineae con-
juncta, tertiam cum Ainardo Cavallom de parte vineae juxta partem vineae
Gauterii sita, quam Ainardus nimia paupertate compulsus et consensu uxoris
Martino Carpentario Montis Gaudii vendidit, quartam cum filiabus Pontii
Faverii earumque conjugibus de terra XXX jugerum in territorio Kalandriae
sita, pro qua dedit II petias vineae in valle S. Mariae, quae fuerunt Petri de
Rametis; dedit quoque Stephano Pastinace vineam, quae fuit fratris Arnaldi.
Quintam commutationem fecit cum Helya et Amico, genero ejus, de qua-
dam parte horti berquilio vicina, pro qua dedit quandam partem terrae
incultae, quam terrae Helyae confinem canonici super concordia Roberti de
Retest adepti erant, sextam cum Hospitali, quod est Mahumariae, de qua-
dam parte horti, quae tenet a berquilio Sepulchri usque ad berquilium
ejusdem Hospitalis, pro qua dicto Hospitali II jugera vineae dedit, quae
fuit fratris Stephani Ortalis. Deinde prior antedictus narrat, se, quum olim
Mahumeriae versaretur, baculo tradito a fratre Roberto Porcario ejusdem
possessiones accepisse, sed eidem, quoad viveret, custodiendas reddidisse.

regni Hierosolymitani. 8q

Robertum scilicet terram conjunctam terrae Roberti Ungari a Giraldo, priore
S. Sepulchri, accepisse cum uxore, quae prius desponsata fuerat Umberto,
aliam terram a Petro priori, postea archiepiscopo Tyrensi facto, eidem
Roberto datam fuisse pro terra olim de Galterio Bela emta, denique aliam
ab eodem Petro, ut inde terraticum et decimam solveret. Postremo prior
Arnaldus confirmat, sibi et Roberto de Retest Mahumeriae versantibus a
Saraceno Pede Torto nominato fines terrarum suarum monstratos fuisse,
Petro elemosinario, Bernardo Antiocheno, fratre Pisano, Petro Judaeo,
Johanne interprete, Arberto, Stephano et filio praedicti Roberti testibus
(Roziere, p. 238 — 241, No. 129; Migne, p. 1219 — 1221, No. 129. In
linguam germanicam vertit et notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt der
Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1863, p. 122 — 123, No. 20). 340

1160 Jan. 28, ind. III (corr.VIII). Sydoniae. — Balduinus III, rexHiero-

solymitanus, Johanni de Caypha, filio Gambre, et heredibus custodiam et

drogomanachgium x ) omnium pertinentiarum castelli regii Mhalia 2 ) tam

cultarum quam colendarum, quarum priores vocantur Capharsenie, Benna,

Carcara, Jalin, Balaton, Torsia, Aithire, Tabaria, Jazon necnon procurationem

ipsi et equitaturae ipsius, qnamdiu cum rege in expeditione et exercitu ver-

satur, et scribaniam 3 ) cum omni jure suo concedit et sigillo confirmat. —

Odo de S. Amando, vicecomes et castellanus Hierosolymitanus, Pontius de

Caypha, Rabellus de Monte Regali, Marsilius miles, Bernardus Bamqueth,

Giraldus de Cunillis, Johannes, filius dominae Osannae, Bonetus, filius

Garini Parvi, Rainaldus, socius Andreae, Bernardus de Anegnia, Michael

scriba. Datum per manum Stephani, Radulfi,episcopi Bethleemitae regisque

cancellarii, vicefungentis (Strehlke, p. 2 — 3, No. 2). 341

! ) Prutz, Culturgesch., p. 402. 8 ) In margine alia manu: castrum regis (cf.
Marinus Sanutus, Gesta, p. 249). De hoc feudo cf. De Mas Latrie, De quelques
seigneuries de Terre Sainte (Revue histor. 1878, VIII, p. 1 10); alia feuda fuerunt:
Arabie et Zekanin, Asbais, Azotus, Beaufort, Besmedin, Gibel Akkar, la Chamber-
laine, Sebebe, Chateau Neuf, Montfort, Daron, le Genido, le Grangerin, Manuet,
Maron, Soudin, Souf el-Djezzin, Mergecolon et Gedir, Mirabel, Radouf, Ravendal,
St. Georges de Lebaene, le Bouquiau, le Saor (ibid. p. 109); cf. ibid. p. 1 12 — 1 16:
Les seigneurs de St. George, du Bouquiau et du Saor (p. 1 1 2 — 1 1 3 : Henri le Buff le,
filius Guidonis I de Milliaco Ti 179], p. 1 17: Joscellin III [1 182], Otto de Henneberg
[1220]). 3 ) De jure et ofncio scribarum cf. Lois (ed. Beugnot) II, p. 219—220;
Prutz, Culturgesch., p. 145, 152.

„ Jan. — Hugo, dominus Caesariensis, pro remedio patris et avi in
ecclesia S. Mariae Latinae sepultorum eidem ecclesiae libertatem emendi
et vendendi in terra sua concedit per manum abbatis Reinaldi sigillantis

terram, «quae est inter montem fontem S. Annae, quae fuit Nicolai

Azopardi, quae etiam modo temporis est Adelasiae, uxoris Stephani Bara-
tae»; quam terram Hugo olim dederat ecclesiae Latinae, pro ipsa vero
Stephano Baratae cambium et recompensationem pollicitus, interim vero
Stephano (mortuo), viduae XX bisantios loco cambii dedit et terram hoc
pretio emptam dictae ecclesiae tradidit possidendam. — Eustachius Escoflel,
Manasses, Amalricus,Gervasius vicecomes, Bertinus, (Aeris) de Area, Albertus
Harabitus l ) et alii (Paoli I, p. 205 — 206, No. 1 62). '' Hoc privilegium (1 248 ?)
Robertus, patriarcha Hierosolymitanus, Henricus, archiepiscopus Nazarenus,
et G(alterius II), episcopus Acconensis 2 ) precibus Hugonis, magni praecep-
toris Hospitalis, se vidisse, sigillis confirmant (Paoli, 1. c). 342

*) Arrabit? *) De quo ZDPV. X, p. 21 ; Joinville, §415 ; Berger, N0.4354.

go R e g e s t a

1160 Mart. 4. — Nicholaus, prior S. Sepulchri, domum, quam Bemar-
dus Bursarius tenuit, Ricardo Jaferino ejusque heredibus censu XIV bisan-
tiorum annuali tenendam concedit. — Nicholaus prior, Arnulphus subprior,
Bernardus cantor, Godefridus thesaurarius, Ebrardus, Ilbertus, Petrus de
Sepulchro, Petrus Clemens, Achilles, Hugo de Nigella, Petrus de Latina,
Petrus Lumbardus, Rainaldus de Ochis, Robertus Antiochiae; delaicis:
Pisellus aurifaber, Baldoinus Borne, Petrus Salomonis, Robertus Cocus,
Uldredus aurifaber, Giraldus Salomonis, Petrus Petragorc (Roziere, p. 205
— 206, No. 105; Migne, p. 1205, No. 105). 343

„ Mart. 1 6, ind. VIII. In obsidione Blahasent. l ) — Balduinus 111, rex
Hierosolymitanus, sigillo confirmat, Rainaldum Falconarium sibi conces-
sisse, ut de flumine Acconensi Belo, quotquot et quocumque velit, alveos
ad faciendas cannas mellis deducat, et de lucro ex cannis facto quintam
partem Rainaldo necnon de omnibus molendinis in civitate vel confinio
Acconis aedificatis vel aedificandis tale jus talemque consuetudinem, qualem
in molendinis de flumine Acconensi molentibus et juxta Accon sitis prius
habebat, dare pollicetur. Haec omnia rex assensu Theodorae reginae et
Amalrici fratris, comitis Ascalonitani, Rainaldo et Lucianae uxori tali modo
concedit, ut si post eorum mortem heredes in mutuis conventionibus de
cannis mellis inter eosdem et regem factis ullum jus ostendere possint,
illud habeant. — Humfredus de Torono constabularius, Galterius, dominus
Tiberiadensis, 2 ) Philippus Neapolitanus, Hugo, dominus Caesariensis, Gor-
mundus Tiberiadensis, Guido Francigena, Henricus Bubalus, Rohardus
Neapolitanus. Datum in obsidione Blahasent per manum Stefani, episcopi
Bethlehemitae regisque cancellarii, in hoc officio vicefungentis (Paoli I, p. 50
— 51, No. 50; cf. p. 501). 344

*) Prope Sidonem (Guill. de Tyro XIII, c. 25 ; cf. RBhricht in ZDPV. X, p. 2 16,
not. 3). Obsidionis supra dictae chronicis mentio nulla fit. *) I)e quo castellano
S. Audomari et principe Tiberiadensi cf. Giry in Bibl. de 1'e'cole des chartes 1874,

P- 343-345-

„ Mart. 21. — Nicholaus, S. Sepulchri prior, Suardo ejusque here-
dibus domum Mahumeriae, quam Petrus de Sepulchro ab Acardo ejusque
uxore Bella emerat, sub censu VIII bisantiorum annuali possidendam con-
cedit. — Nicholaus prior, Arnulphus subprior, Godefridus thesaurarius,
Ebrardus, 1 ) Ubertus, Petrus de Sepulcro, Petrus Clemens, Achilles, Reine-
rius, Hugo de Nigella, Petrus de Latina, Rainaldus, 2 ) Petrus Lombardus
(Roziere, p. 255 — 256, No. 139; Migne, p. 1228, No. 139). 345

Roziere: ') p. 251, 253: Ebrardus, ') p. 253 et 254: de Lochis.

„ Mart. 25. — Nicholaus, prior S. Sepulchri, Guidoni Camelario,
Giraldo Caprello et Hugoni de Joppe in casalis Ramathes loco, qui dicitur
Nova Villa, plateas ad domos aedificandas et terram ad vineas et arbores
plantandas, sicut illis ostensae sunt a Petro de Sepulchro, necnon carrucatas
terrae, magnam oliveti partem, quod Willelmus Beritensis plantavit, furnum,
molendinum et alias consuetudines secundum Mahumeriae usum, denique
vineam S. Sepulchri Ramathae sitam quibusdam conditionibus concedit. —
Testes ut supra No. 345, sed accedit Bernardus cantor *) (Roziere, p. 251
— 252, No. 136; Migne, p. 1226 — 1227, No. 136). 346

*) Roziere, p. 253 et 254: Antiochiae.

regni Hierosolymitani. g i

1160 Mart., ind. VIII. — Rainaldus, princeps Antiochenus, consensu
uxoris Constantiae, junioris Boamundi filiae, fratribus Templi concedit et
sigillo confirmat, quae Rainaldus II, dominus Margati, Rainaldi Masuerii
filius, concessu uxoris Agnetis, Tripolitani comitis filiae, ac filii Thomae
D bisantiis vendit scilicet gastinam Bolferis, quae sita est in montana
super Valeniam, cum omnibus pertinentiis praeter gastinam, quae vocatur
Magaytemme, et praeter molendina, quae sunt in flumine, quod descendit
a castello Laycas. Deinde donat domum hospitalis Valeniae cum vinea,
horto et terra, quae antea possederat, necnon molendinum, quod est inter
Ericium et mare ; servitium videlicet hujus supradicti doni Rainaldus, tilius
Masuerii, super se, heredes et feodum suum curiae Antiochiae faciendum
retinuit. Datum per manum Gaulterii, capellani principis. — Eschivardus
dapifer, Tancredus Fraisnellus, Willelmus Tirellus, Gaufridus Falsardus,

dux Antiochiae, Paganus de Castelut, 1 ) Robertus , (Johannes) de

Salquin, Garinus Malmut marescalcus (Paoli I, p. 206 — 207, No. 163; cf.
p. 538; Delaville le Roulx, Docum., p. 1 1 — 12, No. 2; Lois [ed. Beugnot] I,
p. 353 not.; II, p. 98). 347

l ) Alias Castelin, Castellud, Castelluz.

„ Mart. — Hugo de Corboil consensu uxoris Heloydis, Hugonis et
Reginaldi filiorum domui S. Lazari de Jerusalem XXX litras vini, quamdiu
vivit, et L post ipsius mortem annuatim recipiendas donat et sigilloLeuthbrandi,
abbatis S. Georgii, confirmat. — Leuthbrandus abbas, Hugo et Reginaldus,
filii Hugonis, Paganus de Castelin, Bavo de Trars (Archives de TOrient
latin II B, p. 137 — 138, No. 19). 348

„ April. 2. — Nicholaus, prior S. Sepulchri, domum, quam Petrus
de Sepulchro a Nicholao ejusque uxore Pontia emerat, Stephano Pasnaiae
sub censu V bisantiorum annualium tenendam concedit. — Testes ut supra
No. 346, sed accedit Robertus Antiochenus (Roziere, p. 252 — 253, No. 137 ;
Migne, p. 1227 — 1228, No. 137. In linguam germanicam vertit et notis
illustravit G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Branden-
burg 1863, p. 53, No. 9). 349

„ April. 3. — Nicholaus, S. Sepulchri prior, Dominico, qui vocatur
Patriarcha, domum Mahumeriae, quam Petrus de Sepulchro emerat de
femina Armellina, sub censu VI bisantiorum annuali concedit. — Testes
ut supra No. 349 (Roziere, p. 253 — 254, No. 138; Migne, p. 1228,
No. 138). 350

„ Jun. 8. — N(icholaus), prior S. Sepulchri, discordiam inter eundem
conventum et Bonetum, filium Martini Caroenae, de domibus ab ipso
Martino donatis diu ventilatam dirimit. — Arnulfus subprior, Godefridus,
thesaurarius, Eurardus, Petrus Clemens. Petrus de Sepulcro, Achilles, Ber-
nardus cantor, Rainerius, Hugo de Nigella, Petrus de Latina, Rainaldus de
Lochis, Petrus Lombardus, Robertus Antiochensis ; de laicis: Albertus
Lombardus, Arbertus Tortus, Robertus Cocus, Robertus de Pinqueniaco,
Willelmus Normanni (Roziere, p. 217 — 218, No. 115; Migne, p. 12 10 —
12 n, No. 1 15). 351

„ Jul. 25, ind. VIII. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
venditionem supra (No. 332) laudatam sigillo confirmat. — Testes ut infra
No.353(Roziere,p.i 13 — 1 15,^0.57; Migne, p.i 152 — 1 153, No. 57). 352

Q2 Regesta

1160 Jul. 25, ind.VIII. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
controversiam, quae inter ipsum et canonicos S. Sepulchri de quibusdam
Surianis versabatur, disceptat et aliam inter Milissendam reginam et eosdem
de villanis casalis Sepulchri, quod dicitur Bethsuri, olim exortam nunc
diremtam esse, sigillo confirmat; nomina vero Surianorum sunt: de casali
Ramatha : Cosmas et filius ejus Baraqueth (Barachet), Hubeit, frater Cos-
mae et Teodros (Theodros), frater ejus, Ysaac, frater Cosmae, Yusef et filius
ejus Petros, Ubeit et frater ejus Elias, Meneia venator et Salem senex ejusque
filiusUbeit, Janna ejusque filius Saac et alius filius Elias (Helias), Samu(h)el,
filius Georgii, ejusque frater Faet, Janna, filius Munsor, Petros, filius Phara,
ejusque frater Samuel (Samuhel); de casali Bethelegel: Salem, filius Azar
(Aazar), et frater ejus Janna, Saba, filius Sarsor, et fratres ejus Aaron et
Jacob, Helias, frater Coer et Brahin (Brahyn), filius ejus, Oies, Georgius,
filius Zorech, et fratres ejus Feeth et Hetnon, Aias et Pharas, frater ejus,
Georgius, filius Sayth, Tedros (Thodros), filius Brain (Brayn), ejusque fratres
Ubeit et Basilius et Elias moniculus, Helias, filius Jumel, Janna, filius Rofehe,
ejusque frater Salem, Petros, filius Georgii, ejusque frater, Georgius, filius
Japhar, et filiusejusBrahin et Saac, frater ejus, Georgius et filius ejusSaba,
Elias cimetarius et Elias, filius Japhar; de Aithara: Salem, filius Messalem,
et Saac [et] frater ejus Elias, Braim (Braym), filius Georgii, Martinus, filius
Ayza (Aiza), Salomon et filius ejus Cosmas, Thodros et Joanna, filius ejus,
et Ysaac (Saac) ; de Canlandria : Cosmas, Semaan et filius ejus Georgius,
Braym, filius Cosmae, Samuel, filius Baraquet(h), et fratres ejus Fimi et
Nichola, Meferut (Meferrut), filius Chame, Saac, filius Georgii, et frater ejus
Geuset(h), Janna et filius ejus Geuseth et alius filius Georgius et alius filius
Elias, Camis, filius Bolpharage et Elias, frater ejus, Serget, filius Antoni,
Belcaira, filius Monsor (Munsor), Brahim, filius Georgii, Georgius, frater
Salomonis , de Bolferage filius, soror et fratres ejus Brahim (Braym), Jacob,
Elias, Brahim, filius Georgii, ejusque frater Botros, Munferreth et frater
ejus. — Letardus, archiepiscopus Nazarenus, Ric(h)ardus, episcopus An-
driensis, Arnulphus, canonicus Nazarenus, Philippus, regis capellanus,
Stephanus, regiae cancellariae secretarius, Radulfus, l ) archiepiscopi Nazareni
clericus; de baronibus et hominibus regis : Amalricus, comes Ascalonitanus,
Henfredus de Torono constabularius, Guigo (Guido) Francigena, Guillelmus
marescalcus, Abraham, vicecomes Nazarenus, Oitho 2 ) de Risberge, Guigo
(Guido) de Maneriis, Albertus 3 ) de Retesth, Godescalcus, Petrus foresterius.
Datum per manum Radulfi, Bethleemitae episcopi regisque cancellarii (Ro-
ziere, p. 107 — 1 10, No. 55; Migne, p. 1 149 — 1 150, No. 55). 353

Roziere: ■) p. 1 14: Anglicus, 2 ) p. 115: Otto, 8 ) p. 115: Arbertus.

„ Jul. 26, ind. VIII. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
privilegium antecedens et alia supra (No. 299 et 309) laudata canonicis S. Se-
pulchri sigillo confirmat. — Petrus, Tyrensis, Ernesius (Arnesius), Caesari-
ensis, Letardus, Nazarenus, archiepiscopi,Constantinus, S.Georgii, Rainerius,
Sebast(i)ensis, Osbertus, Tyberiadensis, Fredericus, Achonensis, Adam,
Paneadensis, Amalricus, Sidoniensis (Sydoniensis), Mainardus, Berithensis
(Berythensis), episcopi, Gaufridus, Templi Domini, Rainaldus de Latina,
abbates, Gunterius, Montis Syon, Aimericus, Montis Oliveti, priores, Guil-
lelmus, senescalcus commilitonum Templi, frater Gaufridus Fulcherii; de
baronibus et hominibus regis : Amalricus, comes Ascalonitanus, Henfredus

regni Hierosolymitani. go

de Torono (Torone) constabularius et filius ejus Henfredus, Galterius,

Tiberyadensis dominus, Guormundus Tiberiadensis, Girardus Sidoniensis,

Hugo Caesariensis, Philippus Neapolitanus, Galterius Berithensis, Guido

Francigena, Henricus Bubalus, Hugo de Ybelino (Hybelino) et frater ejus

Balduinus, Guillelmus marescalcus, Odo de S. Amando, castellanus Jhero-

solimitanus. Datum per manum Radulfi, Bethleemitae episcopi regisque

cancellarii (Roziere, p. 102 — 107, No. 54; Lois [ed. Beugnot] II, p. 521,

No. 36; Migne, p. 1145 — l '4^? No. 54; cf. Wauters II, p. 423). 354

1160 Nov. 29, ind. VIII. Hierosolymis. — Balduinus III, rex Hieroso-

lymitanus, Hospitali ejusque magistro Otegerio x ) donat L tentoria bedui-

norum, illorum scilicet, qui neque sibi neque praedecessoribus unquam

servierunt, sigillo confirmat. — Bertrannus de Blancaforti, Templi magister,

Guillelmus de Guerchia, ejusdem domus senescalcus, frater Gaufridus

Fulcherii, Amalricus, comes Ascalonitanus, Humfredus de Torono con-

stabularius, Gualterus, dominus Tiberiadensis, Girardus Synodiensis (sic), 2 )

Galterius, dominus Beritensis, Philippus Neapolitanus, Hugo, dominus

Caesariensis, GuormundusTiberiadensis, Guido Francigena, Henricus Bu-

balus, Guillelmus marescalcus, Odo de S. Amando, vicecomes Hierosoly-

mitanus, Simon de Hosdent. Datum per manum Stefani, Radulfi, Bethle-

mitae episcopi regisque cancellarii, in hoc officio vicefungentis (Paoli I, p. 37

— 38, No. 36; cf. p. 494 — 496; Lois [ed. Beugnot] I, p. 404, not.). 355

■) Qui in Chronol. magistrorum Hosp. (Archives d. miss. scientif. 1857,
p. 26) vocatur : Augier de Balben. *) Corrigas : Sydoniensis.

„ Nov. 30, ind. IX. Joppae. — Amalricus, comes Ascalonitanus, con-

sensu fratris regis Balduini III et matris Milisendis canonicis S. Sepulchri

pro expensis, quas ad Ascalonem capiendam fecerunt, casale Geliadia (Ge-

ladia) cum XVI carrucatis terrae, domum urbis Ascalonis et II carrucatas in

casali Baineolbederan in cambium cujusdam mahumeriae, quae in dicta

urbe sita et Cathara id est Viridis nuncupata olim data sed ab iis assensu

A(malrici) patriarchae regi reddita est, praeterea IV carrucatas terrae, quae

super flumen ante Joppen est, necnon gardinum, vineam vicinam et aliam

vineam ibidem sitas donat et sigillo confirmat. — Gunterius, Montis Syon,

Aimericus, Montis Oliveti priores, Rainerus cancellarius, Radulfus, archi-

diaconus Jherusalem, Simon (Symon) de Hosdenc (Osdenc), Jocelinus de

Samusac, Bertram (Bertrandus) marescalcus, Rohardus de Joppe et frater

ejus Barisanus, Raynaldus (Rainaldus) de Joppe, Gerbertus, Albertus, Lam-

bertus, Pilatus (Pylatus), Guillelmus Rufus, Gillebertus castellanus. Datum

per manum Radulfi cancellarii (Roziere, p. 115 — 117, No. 58; Lois [ed.

Beugnot] II, p. 522, No. 37 [1 Dec.]; Migne, p. 1 153 — 1 154, No. 58; cf.

Wauters II, p. 423). 356

( „ ). — Amalricus, patriarcha Hierosolymitanus, Alexandro III scribit,

ecclesiam orientalem, Victore IV schismatico reprobato, ipsum verum pon-

tificem in Synodo Nazarena, cui interfuerunt (Petrus), Tyrensis, et (Letardus),

Nazarenus, archiepiscopi et alii praesules unanimi voluntate agnovisse l )

(Bouquet XV, p. 763 — 764, No. 21; Tengnagel, Veter. mon., p. 410;

Labbe, Concil. X, p. 1404; Mansi, Concil. XXI, p. 1 145 — 1 146; cf. Guill.

de Tyro lib. XVIII, c. 29). 357

*) Quod Alexander III (20 Jan. 1161) archiepiscopo Salisburgensi Eberardo
nuntiavit (Jaffe-L6wenfeld, No. 10645); c f» Reuter, Alexander III, I, p. 108— 1 10;
III, p. 561—562, 568.

94 Regesta

1160, ind. VIII. In ecclesia S. Joseph. — Herbertus, SS. Joseph et
Abacuc(h) abbas, Hugoni de Ybelino, domino Ramathensi, commutat et
reddit, quaecunque pater ejus Barisanus dicto conventui apud Bethel dederat,
scilicet Bethel et Beze, quod dicitur Bazirim, l ) cum II carrucatis terrae,
V jornatas atque turrim, capella vero de mandato A(malrici) patriarchae
N(icolao), S. Sepulchri priori, tradita. Haec omnia dicius Hugo coram fra-
tribus SS. Joseph et Abacuc necnon Balduino, archidiacono S. Georgii,
Gisleberto, ejusdem ecclesiae cantore, magistro Anschetino, fratre Roberto
de Git, Marsirio et Andrea Andegavensi militibus et Alberto Lombardo,
S. Sepulchri canonicis, scilicet per manum Bernardi cantoris et magistri
Achillis in ipsa ecclesia S. Joseph concedit et Herberto ejusque fratribus
pro commutatione antedicta partem Turonii, quod est sub Mirabello ad
surdos fontes, et ejusdem territorii II carrucatas donat ac sigillo confirmat.
— Herbertus abbas ; de fratribus : Bonetus, Nicholaus, Martinus, Harduinus,
Martinus, Robertus, Lambertus, Laurentius (Lauriencius), Petrus, Guillel-
mus, Raymundus (Raimundus), Albertus, Ebroinus, Umbertus, Johannes,
Garinus (Guarinus), Anselmus, Bernardus, Christianus, Gerardus, Johannes,
Saberandus (Siberandus), Galandus. — Apposita sunt sigilla domini Con-
stantini, episcopi Ramathensis, et ecclesiae SS. Joseph et Abacuc. Factum
Balduino III rege (Roziere, p. 131 — 133, No. 64; Migne, p. 1 162 — 1 163,
No. 64). 358

') Roziere, p. 1 33 : Bazarim.

„ , ind. VIII. — Milisendis, regina Hierosolymitana, assensu filii,
Balduini III regis, ecclesiae B. Mariae de valle Josaphat per manum abbatis
Willelmi casale Casracos casali Aschar vicinum praeter quandam particulam
terrae cuidam turcopulo donatam concedit et sigillo confirmat. — Amalricus
patriarcha, Gerardus, episcopus Laodicensis, Amalricus, comes Joppensium,
Rohardus Neapolitanus, Balduinus, vicecomitis Neapolitani filius, Baldui-
nus Bubalus, vicecomes Neapolitanus, Johannes de Valentienes, Johannes
Vacarius, Gerardus Passerellus, magister Stephanus, Gislebertus de Funda.
Datum per manum Guidonis (Delaborde, p. 81 — 82, No. 34). 359

„ , ind. VIII. — Hugo de Ybelino, dominus Ramathensis, pro magno
ipsi in captionis liberatione beneficio collato fratribus S. Sepulchri per
manum N(icholai) prioris coram Amalrico patriarcha, Constantino, episcopo
Ramathensi, consensu fratrum Balduini et Barisani necnon sororum Ermen-
gardae et Steph(an)iae commutationem supra (No. 358) laudatam sigillo Bal-
duini, avi sui, primi Ramathensis domini, confirmat. — Philippus Neapoli-
tanus, Radulfus, archidiaconus Hierosolymitanus, Bernardus monachus,
Johannes, decanus S. Georgii, Balduinus archidiaconus, Gislebertus (Gille-
bertus) cantor, Franco, magister Anschitinus, Azo, Radulfus, Erchenbertus
(Erchembaldus) capellani ; Rainaldus de S. Gallerico (Valerico), Marsirius
de Ramatha, Andreas Andegavensis, Albertus Lombardus, Umbertus de
Bar, Symon Ruffus, Herbertus Tortus, Johannes Raimundi. Barisanus con-
firmat, fratrem suum Hugonem de Ybelino casalia Odomamel, Dersabe,
Corteiz, Hodabet, Dermasun canonicis S. Sepulchri vendidisse. Hujus vero
venditionis et confirmationis accedunt testes : Ordelez (Ordeletz), Philippus
de Caphran(o), Paganus de Rohais, Georgius Arrabit (Arrabiz), Adam Dor-
niel, Osmundus, Paganus de Isengrin (Hisengrino), Garinus, Jordanus de

regni Hierosolymitani. q c

Ybelino (Hybelino), Radulfus et Petrus capellani. Factum Balduino reg-
nante, Constantino, episcopo Ramathensi, sigillante (Roziere, p. 133 — 135,
No. 65; Migne, p. 11 63 — 1 164, No. 65; Duchesne, Hist. de Bethune,

P- 359— 3 6 °)- 360

1160. (Caesareae?) — Hugo, dominus Caesareae, assensu uxoris Ysa-
bel(lae), filiae Johannis Gothmanni, domui S. Lazari de Jerusalem pro ani-
mabus parentum et ipsius necnon pro amore fratris sui Eustachii, qui ejus-
dem domus frater est, viridarium, quod Stephanus de Loripes tenuit, et
domum, quae fuit antedicti fratris, necnon aliam supradictae cohaerentem
domum, quae est Arnaldi Galae, fratris ejusdem domus, quibusdam con-
ditionibus concedit et sigillo confirmat. — Enguibertus Encoflel, Henricus
de Camisecua, Macharius, Manasses, Amauricus domini, Petrus Costa,
Bertinus, frater dominae Agnae, Robertus de Corbia, Reinaldus de Belguade,
Aerig Dariae, Rainerius de Galenia, Rogerius Guales, dominus Gervasius,
Rainerius, filius Stephani de Gibeleth. Factum Amaurico patriarcha et
Arimis, archiepiscopo Caesariensi, Balduino III rege (Cibrario, p. 232 — 234;
Ferrand, p. 28 — 29 ; Archives de TOrient latin II B, p. 1 36 — 1 37, No. 1 8). 361

( „ c). — Arnaldus, prior S. Sepulchri, coram Amalrico patriarcha
hominibus Mahumeriae vineas Hugonis de Horso et Radulfi Parisiaci qui-
busdam conditionibus concedit. — Arnaldus prior, Nicholaus subprior,
Godefridus thesaurarius, Gamaliel, Ubertus, Petrus Sepulcri, Achilles, Ber-
nardus Antiochiae, Petrus Clemens, Hugo Nigellae, Petrus Latinae, Petrus
Lombarz, Rainaldus de Lochis, Robertus Antiochiae; de hominibus Mahu-
meriae : frater Pisanus, dispensator domus, frater Ungarus, Robertus,
Arnulfus, Johannes Guitardus, Petrus Judaeus, Andreas de S. Galterio,
Hugo de S. Helia, Martinus de Monte Gaudii, Ambrosius, Robertus Iners
(Roziere, p. 249 — 250, No. 135; Migne, p. 1225 — 1226, No. 135. In lin-
guam germanicam vertit et notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt der
Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1863, P- ' 2 ? — »28, No. 21). 362

( „ c). — Bertrandus, magister Templi, fratribus S. Sepulchri per
manum Nicholai prioris medietatem omnium decimarum, quas in locis ad
dictam ecclesiam pertinentibus fratres de Templo possident, concedit et
sigillo confirmat. — Testes ut infra (No. 364) (Roziere, p.i 52 — 153, No. 76 ;
Migne, p. 1 164 — 1 165, No. 76). 363

( „ c). — Bertrandus, magister Templi, coram Amalrico, patriarcha
Hierosolymitano, fratribus S. Sepulchri per manum Nicholai prioris illos
CL bisantios, quos Templo annuatim solvere tenebantur, sigillo Templi
apposito remittit, tribus casalibus Bubin, Caphardin, 1 ) Bet(h)elcanzir in
cambium acceptis. — Willelmus senescalcus, fratres : Gaufridus Fulcherii,
Thomas Hermoini, Berengarius de Castello Perso, Galterius Beritensis,
Odo de Avalone, Bonetus, Mainardus, Amalricus de Berno, Gaufridus
capellanus, Johannes capellanus, Radulfus Tyberiadis (Tyberiadensis), Hugo
de Corbelio, Leo, Stephanus de Jherusalem, Hugo de Vaudemon, Willel-
mus de Filisteda, Bricius, Hysmio 2 ) (Roziere, p. 1 50 — 152, No. 75 ; Migne,
p. 1 163 — 1 164, No. 75. In linguam germanicam vertit et notis illustravit
G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1863,
p. 52 — 53, No. 9). 364

Roziere: ') p. 262 : Keffred(d)il, Bethchamzir, *) p. 153: Ysmio.

96 Regesta

(1160 c). — Canonici S. Sepulchri et monachi S. Mariae Magdalenae
Jacobitae *) controversiam, quae inter utrumque conventum de terris Rama-
thae et Hadessae diu versabatur, sublatam esse, confirmant. — Arnulfus
vicecomes, frater Leo Templi, Adam Niger, Fulco, frater ejus, Robertus de
Retest, Petrus Harmenius, Johannes Raimundi, Robertus Banchelini, Salem,
Arbertus Lombart, Abertus Tortus, Petrus Petragoricensis, Rainaldus Sic-
carius (Roziere, p. 221, No. 119; Migne, p. 121 3— 1214, No. 119). 365

') Ab hac ecclesia S. Mariae Magdalenae Alemannorum discernenda est, a
sanctimonialibus possessa, quam praeter St. Mariae ecclesiam «secus ecclesiam
S. Resurrecuonis> vocat Albericus in Mon. Germ. SS. XXIII, p. 819; cf. Voglie,
Les eglises, p. 303—304-

1161 Jul. 3 1 , ind. IX. Nazareth. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,
consensu Theodorae uxoris, Amalrici fratris, comitis Ascalonitani, Raimundi,
comitisTripolitani, ejusque sororis Milisendis, futurae imperatricis Constanti-
nopolitanae, et consilioHodiernae, matris ipsius, comitissaeTripolitanae ac regis
materterae, Philippo Neapolitano ejusque heredibus Montem Regalem cum
omni terra, Crach castellum et Ahamanth cum pertinentiis necnon castellum
Vallis Moysis cum tota terra Balduini, filii Hulrici, vicecomitis Neapolitani,
insuper servitium Johannis Gomanni, quod pro terra illa ultra Jordanem
sita regi debebat, donat. Hanc igitur totam terram, Montem Regalem, Crach
et Ahamant, ubicunque in longum sive in latum protenditur a Zerca usque
ad Mare Rubrum, eadem integritate, qua Paganus, regis pincerna, quoad
vixit, eam tenuit, necnon castellum l ) Vallis Moysis et totam terram, quam
dictus Balduinus trans Jordanem habuit et rex ab eo concambio obtinuit,
cum omnibus Surianis, Saracenis sive villanis, quibus tantum excipiuntur
illi, quos Balduinus, filius Hulrici, in terra sua ad ignem et focum hospitatos
die concambii retinuit, cum servitio Johannis Gomanni dicto Philippo et
heredibus, salvo tamen servitio, quod pro honore Montis Regalis regi fieri
debet, salvis beduinis, qui de terra Montis Regalis nati non sunt, salvis
denique regis caravanis, quaecunque de partibus Alexandriae et totius
Aegypti in urbem Baldach et e converso transeunt, concedit atque sigillo
confirmat. In concambium vero hujus totius terrae Philippus antedictus
consensu Helizabet uxoris, Rainerii filii, filiarum ac fratrum, scilicet Gui-
donis Francigenae et Henrici Bubali regi totum feodum a Rohardo et Gisla,
uxore ejus, olim acceptum (praeter casale Adelemia vocatum et possessiones,
quas in Montibus Bassis retinet), insuper feodum patris sui Guidonis de
Mile, feodum Guidonis Francigenae, quod in montanis Neapolitanis prius
de domino Rohardo, postmodum de fratre suo Philippo Neapolitano tenuit,
feodum Henrici Bubali, fratris sui, et Gaufredi Torti, denique Maronem et
totum illud, quod in montanis Tyri et Toroni habuit, retribuit et munit.
— Petrus, archiepiscopus Tyriensis, Fredericus, Acconensis, Girardus,
Laodicensis, episcopi, Humfredus de Torono constabularius, et filius ejus
Humfredus, Gualterius de S. Audemaro, castellanus et Tyberiadis dominus,
Gormundus Tyberiadensis, qui dorainus est de Bezans, Hugo, Caesariensis
dominus, Gualterius, Berithi dominus, Arnaldus de Crest, Hugo sine censu,
constabularius Tripolitanus, Guillelmus Porcelet, Vivianus de Caypha et
filius ejus Paganus, Guillelmus marescalcus, Odo de S. Amando, castellanus
et vicecomes Hierosolymitanus, Clarembaldus, vicecomes Acconensis,

*) In margine (p. 5, not. 2) alia manu : Petrocii comitis.

regni Hierosolymitani. 97

Paganus de Voch, Girardus de Pogi, Gaufridus Tortus, 2 ) Gocellinus Pes-
sellus, Rohardus Neapolitanus, Balduinus de Gebal, Johannes de Valentinis,
Gomerius 3 ) de Neapoli, Hibertus. Datum per manum Radulfi, episcopi
Bethleemitae rcgisque cancellarii (Strehlke, p. 3 — 5, No. 3 ; cf. Altpreuss.
Monatsschr. 1882, XIX, p. 637, No. 1). || Hoc privilegium H(enricus), archi-
episcopusNazarenus,etG(auteriusII),episcopus Acconensis, se legisse (Accon
22 Febr. 1 249) confirmant (Rey, p. 27 — 28 ; cf. Altpreuss. Monatsschr. 1 882,
XIX, p. 640, No. 32). 366

2 ) I)e eo cf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 422. 8 ) Corrigas : Garnerius. Hanc

cartam et similes notis geographicis et historicis illustraverunt Comes de Mas
Latrie: La terre au dela du Jourdain (Bibl. de Tecole d. chartes 1878, p. 416—420,
588), Les seigneurs du Crac de Montreal appeles d'abord seigneurs de la Terre au
dela du Jourdain (Arch. Veneto 1883, XX V, p. 475—494) et E. G. Rey: Note sur
les territoires posse^s par les Francs a Test du lac de TibeViade, de la MerMorte
et du Jourdain (Mem. des antiq. 1880, XLI, p. 86—94

1161 Aug. 9, ind. IX. Accon. — Teodora, regina Hierosolymitana,
Manuhelis imperatoris neptis, Ricardo Anglico, hostiario suo, ejusque here-
dibus domum palatio Humfredi constabularii a septentrione contiguam
donat et sigillo confirmat, quam idem Humfredus reginae olim donaverat,
et inter portam S. Mariae et palatium Humfredi sitam. — Giraldus Passe-
rellus, Dionisius miles, Ricardus, Galluani frater, Michael Grifo panetarius,
Mala Pinus, Stephanus Pernus. Datum per manum Stephani Lugdunensis
(Archives de TOrient latin II B, p. 138 — 139, No. 20). 367

„ Nov. 21, ind. IX. Accon. — Balduinus III, rex Hierosolymitanus,

sigillo confirmat, Johannem Gothmannum, concedentibus uxore Amandala,

filio Anscherio, ejusque uxore Stephania, filia Helisabeth, uxore Hugonis,

domini Caesariensis, et ipso Hugone pretio MCCCC bisantiorum canonicis

S. Sepulchri casalia Bethahatap (Bethaatap), *) Derhassen, 2 ) Derxerip, Culi,

Vastinam Leonis vendidisse. — Amalricus, comes Ascalonitanus, Humfre-

dus de Torono constabularius, Philippus Neapolitanus, Hugo de Hybelino

(Ybelino), Hugo Caesariensis, Balduinus de Insula, Galterius de S. Audemaro,

castellanus et Tiberiadis dominus, G(u)ormundus Tyberiadensis, Clarem-

baldus, vicecomes Acconensis, Guillelmus de Hursa, Guido de Maneriis.

Datum per manum Stephani, Radulfi, Bethlemitae episcopi regisque cancel-

larii, in hoc officio vicefungentis (Roziere, p. 195 — 196, No. 99; Migne,

p. 1 199 — 1200, No. 99; cf. Wauters II, p. 452). 368

Roziere: *) p. 197: Bethaap, p. 266: Beitatap, p. 279: Betatap, *)p. 197:
Derassen, p. 279: Derasen.

„ Dec. 3, ind. IX. — Johannes Gothmannus, urgente necessitate
videlicet redemptione de paganorum captivitate venditionem supra (No. 368)
laudatam facit et Balduini regis consensu factam ejus sigillo confirmat.
— Odo de S. Amando, castellanus Turris David, Marmio, Radulfus Bornio,
Adam Niger et frater ejus Fulco, Thomas Patricius, Petrus Hermenius,
Baharam, Gaufridus Turonensis, senescalcus Amalrici patriarchae, Briccius
(Brictius), Rainaldus Sicherius, Geraldus Aldenarius, Albertus Lombardus,
Willelmus Beraldus, Arbertus Tortus, Willelmus Normannus (Roziere,
p. 197 — 199, No. 100; Lois [ed. Beugnot] II, p. 523, No. 38; Migne, p.1200
— 1202, No. 199; cf. Wauters II, p. 432). 369

„ , ind. IX. — Petrus, archiepiscopus Tyrensis, ecclesiae S. Sepulchri
per manum Nicholai prioris decimam casalis Derina et cujusdam viridarii,

Kohricht, Kegesta. 7

fc)8 R e g e s t a

quod est clausum per se cum berquilio inter murum Tyri et antemurale,
necnon ecclesiam B. Mariae, quae Tyri prima fuit sedes, concedit. —
A(malricus) patriarcha, Amicus, S. Sepulchri praepositus, Gotofredus (Gotti-
fridus) thesaurarius , Renaldus, Girardus, Willelmus, canonici Tyrenses
(Roziere, p. 140, No. 68; Migne, p. 1 167, No. 68). 370

1161. — Lethardus, archiepiscopus Nazarenus, controversiam inter ec-

clesiam Nazarenam et vallis Josaphat de decimis casalium Ligionis et Tannoc

diu agitatam pacto quodam sigillo apposito tollit. — Amalricus, patriarcha

Hierosolymitanus, Ervesius, archiepiscopus Gaesariensis, Constant(i)nus,

Ramatensis, Reinerius, Sebastensis, Fredericus, Acconensis, Herbertus,

Tyberiadensis, Johannes, Paneadensis l ), episcopi, Reginaldus, abbas de

Latina, Nicolaus, S. Sepulchri, Gunterius, Montis Syon, priores; de

canonicis Naz(arenis) : Stephanus prior, Ernulsius, Bernardus de Cana,

Sanson, Odo, Pontius thesaurarius, Guillelmus de Buria, Giraudus, Regi-

naudus, Bertramus, Giraudus de Cana, Willelmus de Gibesward (Delaborde,

p. 82—83, No. 35). 371

') De quo Rtihricht in ZDPV. X, p. 29. Sigillum cujusdam Petri, episcopi
Paneadensis, (sine anno) cf. in Musee archeol. II, p. 316, No. 16.

„ (1 166), ind. IV (X), concurr.V. l ) — Guilelmus, quartus episcopus

Acconensis, 2 ) et ejusdem ecclesiae capitulum Mansoni et Sergio, Leonis

Curialis filiis, et Amalfitanis, qui in civitate Accon obierint, locum quen-

dam in cimeterio S. Nicolai in usum sepulturae sigillo concedit, in quo

praedictus Manso carnarium ad ossa mortuorum reponenda propriis sumpti-

bus construxit et tumbam desuper aedificavit. — Fridericus, Tyrensis archi-

episcopus, 8 ) Renertus, Lidensis episcopus, Hugo, abbas Templi Domini,

Hermannus archidiaconus, Jonatas et Michael, canonici et presbyteri, Petrus

Frances , canonici et diaconi, Petrus Cataulensis, canonicus et sub-

diaconus. Factum Willelmi anno III (Matt. Camera, Mem. storic. diplom. I,

p. 200; Pansa I, p. 91 ; II B, p. 54 — 55; Ughelli VII, p. 203). 372

! ) Datum corrigendum est in: u 66, ind. XIV, concurr. V. 2 ) De quo

Rohricht in ZDPV. X, p. 20; antea fuit archidiaconus Tyrensis. s ) De quo

ibid. X, p. ij.

„ — Hugo, dominus Caesareae, assensu uxoris Helisabeth in assisiam
XXV bisantios in redditu cisternae Chaquo per singulos annos mense Au-
gusti recipiendos Jacobo cuidam, praeterea ipsi ejusque homini et duabus
equitaturis domi forisque procarationem et amissorum restaurationem et,
si uxorem duxerit, XXV bisantios et dictae procurationi V alios bisantios
necnon XX modios tritici superaddere pollicetur et sigillo confirmat. —
Eustachius Scoflel, Henricus de Cemeseques, Amauricus, Petrus Costa,
Balduinus Costa, Macharius Rogigales, Rainerius de Gibbelleto (Paoli I,
p. 241, No. 196). 373

( „ c). — Gilbertus, magister Hospitalis, a Ludovico VII, rege Fran-
corum, petit, ut eleemosynis dictum Hospitale manutenere et adjuvare stu-
deat (Bongars, Gesta Dei, p. 11 77 — 1178, No. 12; Duchesne, SS. rerum
Gall. IV, p. 693 — 694, No. 354; BouquetXVI, p. 28 — 29, No. 93; Paolil,
p. 308 — 309; Migne, Patrol. lat. CLV, p. 1270 — 1271, No. 1 1). 374

1162. — Petrus, archiepiscopus Tyrensis, concordiam inter se ipsum,
quondam S. Sepulchri priorem, et G(ilduinum), abbatem S. Mariae vallis
Josaphat, de quadam terra casalis Feniculi factam, nunc coram B(alduino II),

regni Hierosolymitani. §q

archiepiscopo Caesariensi, l ) renovatam conrirmat ; homines enim ab utraque

parte electi terram a palmo usque ad carrobletum (a carrobleto usque ad

cannetum), a canneto usque ad flumariam recta linea et concorditer peram-

bulaverunt. Itaque praedictus Petrus praedicto abbati terram a canneto in

ultra, quae quasi lingua est. concedit, ita ut a canneto per transversum ad

flumariam divisa stabilis et flrma fiat. — Manasses, Gervasius, Aeris de Area,

Emelinus miles, Arnaldus curta cappa, Georgius Herminius, Rainaldus

Belgrant. Factum anno archiepiscopatus Petri XIII (Roziere, p. 141 — 142,

No. 69; Migne, p. 1 167 — 1 168, No. 69). 375

l ) Qui anno 1 162 jam mortuus fuit (ZDPV. X, p. 12), quo Ernesius fuit archi-
episcopus Caesariensis, itaque aut pro B(alduino) E(rnesius) legendum aut charta
nostra falsa habenda est ; tertius decimus vero annus archiepiscopatus Petri supra-
dicti fuit 1 163 (ibid. X, p. 17).

1162. — Petrus de Volpes, prior ecclesiae Nazareth, vicarius ejusdem
archiepiscopi Roberti, l ) quae ecclesia possidet citra mare, enumerat (Paoli I,
p. 458—459). 376

') De auo ZDPV. X, p. 14. De translatione Sedis Nazarenae in urbem Baro-
litanam cf. Ughelli VII, p. 769—773, Comte Riant in Arch. de TOrient latin I, p. 707.

( „ c). — Rogerius de Caifa ejusque frater Johannes canonicis S. Se-
pulchri III terras citra flumen de Cayfa prope fontanas et III ultra finem
supra ripas sitas, quantum VI paria boum laborare possint, scilicet III ad
seminandum et III ad garantandum donat. — Hernesius, archiepiscopus
Caesariensis, Bonefacius, Caesareae canonicus et Cayphae capellanus, Wil-
lelmus, regis marescalcus, Willelmus de Montegisart, Johannes, frater ejus,
Henricus de Gilebeleth, Kogh, filius Manasse, Hunbertus, miles Pagani,
Vivianus vicecomes, Clemens, dapifer domini Cayfae (Roziere, p. 229,
No. 125; Lois [ed. Beugnot] II, p. 526 — 527, No. 42; Migne, p. 12 17,
No. 125). 377

1163 Jan., ind XI, lun. XI. — Guillelmus de Mareclea cum Beatrice

uxore consensu Guillelmi Rainuardi patris, fratrum Rainuardi et Ray-

mundi, Giberto, magistro Hospitalis, *) castellum Eixserc cum pertinentiis

et juribus et vallem de Luchen MCCCC bisantiis, quos Guillelmus jam

accepisse confirmat, et LX bisantiis, quos dictus magister Beatrici tribuit,

necnon casali in territorio Tortosano sito nomine Nubia datis, vendit. —

Oliverius de Nephin, Gasto de Nephin, Bertrannus de Insula, Petrus Gom-

baldus, Guillelmus de Mareclea, (qui addit, hanc emptionem a Raimundo III,

comite Tripolitano, sigillo 2 ) munitam esse, Nubia in feodum accepta et

Guillelmum R(ainuardum) assensisse). Hugo sine Censu, Petrus Girardus,

Petrus du Suiura. Venditio facta est in manus fratrum Raimundi de Tibe-

riade, Ernaldi Lombardi, Eschifardi, Nicolai, Audini, 8 ) Raginaldi arbalestier

(Paoli I, p. 39 — 40, No. 38). || Hoc privilegium (c. 1250) Petrus, episcopus

Valeniae, precibus Nicolai, castellani Margati, et Bohemundi V, principis

Antiochiae, se vidisse confirmat (Delaville le Roulx, p. 16). 378

l ) De quo accuratissime disseruit Herquet in Wochenblatt der Johanniter-
Ordensballey Brandenburg 1883, No. 17—22 et ZDPV.VI, p. 21 1—2 13. *) De

quo Delaville le Roulx in Me'm. des antiq. de France 1886, XLVII, p. 230—231.
8 ) Alias Audinus, Odinus.

„ Mart. 6, ind. IX (leg. XI). — Adam, ecclesiae S. Abrahae prior,
Petro Jai confratri ejusque heredibus casale, quod dicitur Naharia et juxta
puteum situm est, in via videlicet, qua de urbe Antiochia itur ad pontem

7 #

loo Regesta

Farfaris, cum II domibus Antiochiae, quarum una S. Mariae Rotundae, 1 )
altera domui comitissae de Cereph vicina est, quibusbam conditionibus et
salvo jure uxoris Willelmi Hostiarii ejusque solius heredis coram Amalrico
patriarcha vendit. Factum Amalrico 1 rege. — Nicholaus, S. Sepulchri
prior, Arnulfus subprior, Godefridus thesaurarius, Amicus; de canonicis
S. Abrahae : Odo de Golgota, Petrus diaconus, Stephanus, Guischardus,
Vivianus, Nicolaus, Paganus, Johannes Lumbardus, Petrus Arvernensis,
Robertus, magister Hugo; de aliis. Amalricus, thesaurarius S. Georgii,
Johannes de Arsur, magister Paganus, Aitardus, Alo, Conradus, magister
Hugo, Petrus Amfredus, Burgundio,Willelmus Beraldi, Johannes Raimundi,
Johannes Turonensis, Raimundus, Petrus Bernardi et nepos ejus Bartholo-
maeus, Bernardus (Delaville le Roulx, p. 97 — 99, No. 19 [cf. p. 16]; Prutz,
p. 97 — 98, No. 17 [ad 1162J). 379

! ) De aliis ecclesiis Antiochenis cf. Wilbrand, p. 172—173 ; Gauterius Cancell.
in Rec. d. hist. d. croisad., aut. occid. V, p. 85.

1163 Jun. 15. — Raemundus III, filius Raimundi, comes Tripolitanus,

Landulfo, filio Johannis Comitis Mauronis, Manso Curiali, Lucae Floro,

Leoni Falangolae, Bohemundo, filio Johannis Marchisani, et aliis Amalritanis

consensu Homodei Mimol et ejus uxoris Sibiliae, tiliae Guillelmi Guersi.

domos quasdam Laodiceae tenendas sigillans reddit, quaruni termini sunt

domus vicecomitis et quondam Stephani de Nimen, Oliverii, patris Carbo-

nelli, vicus et via, quae a mari ducit versus domum domini Rainoardi.

— Hugo Sineconta constabularius, . . . . de Montepratoso marescalcus,

Hugo de Gibelet, tilius Hebriaci, Reinoar de Neficis, l ) Guillelmus de Craco,

Araczeus Bernardi de Magdalo, Rutinus miles, Alandus de Bulara, Petrus

de Losina, Rainoardus de Mentedei, illustris vicecomes, et Johannes,

ejusdem filius, Pontius de Leura, Johannes, filius ejus, Petrus Gerardi,

Arnaldus de Lobes, Bonetus, Maurus, filius ejus, Gerardus Armonarius,

Pontius S. Aegidii, Americus Beloc, 2 ) Armericus Troncus, Petrus de Va-

lentia. Datum per manum Alberici cancellarii (Camera I, p. 202 — 203;

cf. Heyd I, p. 148). || Hoc privilegium et privilegium Amalrici I regis Ale-

xander IV Amalfitanis 26 April. 1256 confirmat (Camera II, p. XLIII,

No. 29). 380

! ) Corrigas Nefinis; cf. Eracles, p. 314—315. 2 ) Alias: Velox, Zelox.

„ Aug. 6. — Anterius, episcopus Valeniae, l ) cum canonicis suis et
Bertrannus de Blanceff, militiae Templi magister, cum fratribus confirmant,
talem inter utrosque factam esse concordiam, ut de omnibus, quae fratres
Templi citra mare decimant, videlicet de vinea Hospitalis Valeniae et vir-
gultis et bonis a fratribus in episcopatu possessis, quorum decimam ecclesia
tenuit, antequam fratres acquisierint, ipse episcopus medietatem habeat,
alteram fratres. Insuper Anterius consensu canonicorum Gualterii et Helyae
magistro Templi, quicquid antecessor suus Giraldus episcopus in eadem
diocesi possidendum concesserat, confirmat. — Anterius, Valeniensis, Petrus,
Antaradensis, episcopi, Gualterius, Helyas, canonici de Margato, Helyas et
Fulcerius, canonici Antaradenses, Willelmus, vicecomes Tripolensis, Ber-
nardus de Medelon, Bernardus interpres, consul de Bigorre ; Bertrannus,
magister Templi, frater Galo de Insula, Galterius Brusebarre et Willelmus
Ricardus, Salo, capellanus, qui chartam scripsit, fratres (Templi) (Paoli I,
p.40 — 4i,No. 39 [cf. p. 497]; Delavillele Roulx, Docum., p. i2,No. 3). 381

>) De quo ZDPV. X, p. 34.

•

*

regni Hierosolymitani. jqi

(1 163 Sept. sub fin.). — Amalricus I, rex Hierosolymitanus, Ludovico VII,
regi Francorum, nuntiat, se apud Bulbais Aegyptios fugavisse et in crastino
die urbem ipsam oppugnavisse neque tamen, flumine Paradisi ex improviso
interveniente, capere potuisse (Bongars, p. 1182, No. 23; Duchesne IV,
p. 699, No. 366; Bouquet XVI, p. 59 — 60, No. 194; Migne CLV, p. 1278,
No. 22; cf. RGhxicht, Amalrich I, p. 440). 382

( „ Sept.-Octob.). — B(ertrandus) de Blancesfort, magister Templi,

Ludovico VII, regi Francorum, miserabilem Terrae Sanctae statum exponit,

quum R(ainaldus), princeps Antiochiae, captus x ) et paulo post, castellis

terrae motu eversis, Balduinus III rex mortuus sit, 2 ) supplicans, ut Terrae

Sanctae succurrat ; singula malorum, quae christiani Terrae Sanctae patian-

tur, latorem epistolae fratrem Templi enarraturum esse (Bongarsl, p. 1 176

— 1177, No. 10; Duchesne IV, p. 692 — 693, No. 352; p. 697, No. 361 ;

Bouquet XVI, p. 38, No. 123; Migne, 1. c. p. 1269 — 1270, No. 8; cf.

RGhiicht, Amalrich I, p. 434). 383

l ) 23 Nov. 1 160 (Guill. de Tyro XVIII, c. 28). *) 10 Febr. 1 162 (RShricht,

Amalrich I, p. 433).

( „ Sept.-Octob.). — Amalricus I, rex Hierosolymitanus, Ludovico VII,
regi Francorum, scribit, paulo post, quam Rainaldus, princeps Antiochiae,
captus fuerit, in civitate Antiochiae et terris vicinis terrae motum factum
fuisse necnon Balduinum regem obiisse et, ut Terrae Sanctae subveniat,
petit latorem epistolae archiepiscopum Mamistranum commendans (Bon-
gars I, p. 1 173 — 11 74, No. 4; Duchesne IV, p. 689, No. 346; Bouquet
XVI, p. 37 — 38, No. 122; MigneCLV, p. 1265 — 1266, No. 3; cf. ROhricht,
Amalrich I, p. 434). 384

„ Tyri. — Petrus, archiepiscopus Tyrensis, canonicis S. Sepulchri
per manum Nicholai prioris privilegium supra(No. 370) memoratum repe-
tens confirmat et decimam IV carrucatarum terrae, quam Balduinus II rex
dictae ecclesiae prope casale Derina sitam donavit — Mainardus, episcopus
Beritensis, Gualterius decanus, Willelmus archidiaconus, *) Aimo, Rainaldus
thesaurarius , Mathaeus, Odo, Philippus, Willelmus, Girardus, canonici
Tyrenses. Datum per manum Alberti, cancellarii ecclesiae Tyrensis (Roziere,
p. 230 — 231, No. 126; Migne, p. 1217 — 1218, No. 126). 385

l ) Postea archiepiscopus Tyrensis (ZDPV. X. p. 17).

„ Hierosolymis. — R(adulfus), episcopus Bethleemitanus, se MCCXI
bisantiis mutuo acceptis casale Romandet et domos suas Acconenses domi-
bus Templi vicinas communi Massiliae pigneravisse, sigillo confirmat. —
De canonicis Bethleemitanis : David prior, Simo cellararius, Godefridus
thesaurarius, Armandus Bartholomaeus, Guillelmus Grossus, Nicolaus de
Gibelet; de diaconis: Guarinus de Cremet, Garnerius Juvenis; de laicis:
Jocelinus miles, Ludovicus senescallus, Johannes de Bethleem, Raynaldus
de Joppe, Anselmus Robertus de Rames. Datum per manum Simonis cel-
lararii (Rey, p. 21 — 22; Bibl. de Pecole d. chartes 1873, P-656 — 657; cf.
p. 313; Ruffi, Hist. de Marseille, p. 93; Heyd I, p. 155). 386

„ — Boamundus III, princeps Antiochenus, Hospitali privilegium
Raimundi patris insertum 1 ) et sequentia sigillo confirmat, scilicet in civitate
Laudiciae, quaecunque Rainaldus princeps et alii dederunt, scilicet balnea

l ) Supra No. 253.

102 Regesta

ante domum Hospitalis, gastinas Danielis et Ugonis Bernardi, quarum

alteram Robertus de Surdavalle attribuit, deinde pro cambio III estacono-

morum, quae Laodiceae sunt in littore maris, donat hortum Hospitali vici-

num et XL bisantios assisiae de taneria per singulos annos recipiendos,

praeterea in territorio Gibelli turonum de Beauda cum pertinentiis et III

gastinis eidem turono vicinis, insuper hortum infra muros Laodiceae, et

vineam concedit ultra fontem sitam, quam dedit Robertus Manselli, et III

carrucatas proximas, in territorio Gibelli V carrucatas terrae et hospitale

ejusdem civitatis cum pertinentiis et redditibus, unde fratres Hospitalis per

singulos menses XIII marcibanos frumenti habeant oleique IV litras, et

praecipit, ut per singulos annos totum frumentum in areis recipiatur simi-

liter oleum in masseriis. Denique in assisiam per singulos annos Laodiceae

LIII bisantios et XI denarios de taneria, totidem bisantios de tenturreria

et totidem bisancios de oleo fossimanni 2 ) recipiendos donat. Traditum

Hospitali per manum Girberti magistri. — Raemundus, comes Tripolitanus,

dominus Silvester, 3 ) Robertus de Surdavalle, Robertus Manselli Bethleem (?),

Willelmus de Logis. Datum per manum Bernardi cancellarii (Paoli I, p. 38

— 39, No. 37; cf. p. 496 — 497). 387

*) Corrigas: sussimani (olei sesami orientalis sivealbi); cf. Heyd I, p. 177—
178. 8 ) Alias vocatur: cognatus principis.

1163. — Boamundus III, Raemundi principis filius, princeps Antioche-
nus, Laodiceae et Galadi dominus, ecclesiae Dei et S. Andreae de Malphia
cunctisque Malphitanis medietatem suarum consuetudinum ac jurium,
liberum commercium et in civitate Laodiceae III estracones, quorum fines
sunt: ab occidente portus maris, a meridie ecclesia S. Petri de Platea, ab
oriente via, a septentrione domus Suriani, qui vocatur Asset, per manum
Landulfi Comitis Mauro et Lucae de Floro MCCC bisantiis acceptis con-
cedit et sigillo confirmat. — Dominus Silvester, Robertus de Surdavalle,
Willelmus de Logis, Guiscardus de Nazareth, Wilelmus, frater Cammarii,
et ejus frater Johannes, Galterius Doella, Bernardus Cavallarius, Robcrtus
de Verdun, Arnaudus de Lambos, Bernardus, Andreas, Petrus, Anecel,
Petrus de Becar (Camera I, p. 202, Ughelli VII, p. 203 — 204; cf. Pansa I,
p. 94—95; Hevd h P- 147, 153). 388

„ Accon. — Raimundus, comes Tripolitanus, sigillo conhrmat, inter
Bernardum, 1 ) abbatem Montis Thabor, cum capitulo et Petrum de Nimenes
necnon fratrem ejusdem nominis in domo Giraldi de Conilz Acconensi
talem conventionem factam fuisse, ut Bernardus Petro ejusque fratri cjus-
dem nominis, quicquid dicta ecclesia haberet infra ambitum civitatis Tri-
politanae, casale etiam Betahamum in territorio Montis Thabor situm et
reliqua omnia, quae possideret in toto comitatu Tripolitano, ad XXV annos
possidenda concederet, quo spatio transacto casale cum praedictis ad Montis
Thabor ecclesiam rediturum esse ; emptores vero abbati DCCCC bisantios
solvisse et in unaquaque solempitate paschali XXV annorum C bisantios
reddere debere, sed a solutione liberos esse, si hostes domos, vineas, hortos
et oliveta omnino devastaverint. Factum Amalrici I regis anno I. — Gari-
nus, prior dictae ecclesiae, Jacobus subprior, Dominicus cantor, Geraldus,
Gervasius, Lancelinus, Ademarus, Nicolaus, Petrus, Stephanus, Rainerius,
Johannes, Hugo, Arnulfus cellararius, Johannes, Hugo, Martinus, Marcus

*) De quo (postea episcopo Lyddensi) cf. ZDPV. X, p. 39.

regni Hierosolymitani. 1 03

moaachi ; de laicis fratribus : Johannes, Odo, Radulfus de Turcopolis, *)

Petrus baptizatus et filius ejus, Gofridus, Martinus Daragun 8 ) et nepos ejus,

Stefanus, Odo, Galo, Durannus, Petrus de Cafarset, Pontius, Tancredus et

filius ejus, Godofridus, Giraldus aliique quam plures cum Galcherio de

Nazaret ; ex parte vero Petri de Nimenes et fratris ejus Petri : Raimundus,

comes Tripolitanus, Hugo sine censu, constabularius Tripolitanus, Willel-

mus Porcelet, Salamanc, Pipinus de Vignoles, Willelmus Ervei, 4 ) Petrus de

Luneres, Ripertus Malsanc, Ridellus, Montis Peregrini castellanus, raiz 6 )

Escandar, 6 ) Bernardus S. Nazarii, frater Raimundus Escatius, Hugo; de

fratribus Hospitalis: Willelmus, Jordanus Davignus, Pontius Caiphae, Pon-

tius S. Egidii (Paoli I, p. 208 — 209, No. 165). 389

*) De Turcopulis cf. Paoli, p. 409— 500; Del Turcopeliento delTordine Gero-
solimitano in Nuova Raccolta di opuscoli di autori Siciliani 1778, I, p. 28—146;
Henri de Curzon, Regle des Templiers, § 169; Alwin Schultz, Das hGfische Leben
II, p. 169—170; Prutz, Culturgesch. d. KreuzzUge, p. 186, 261. •) De Aragon?
4 ) Alias Arvei. 5 ) De his regulis beduinorum vel senioribus (arab. reis) cf. Lois
(ed. Beugnot) I, p. 26 ; II, p. XXIV, p. 377 ; Prutz, I. c. p. 250—253, 547; E. G. Rey,
Les colonies franques, p. 241 — 246. *) Alexander.

1163. — Balduinus, dominus Marasii, voluntate Agathae uxoris et
Hugonis de Rupe «cujus . . . di locus est, de quo sunt Iocuturi», necnon
«Joccae domini Vanaverii vicini ejusdem loci» Hospitali per manum fratris
Raimundi de Palacio locum Plattam cum divisis duarum leucarum circum-
quaque donat et sigillo confirmat. Datum per manum Arturii, capellani et
cancellarii. — Simon de Roseto, Gaufridus, capellanus Cissonis, Guiscardus
de Lovilla, Brittellus, Reginaldus de Seusia, Remigius, Fulco de Arniis,
Raul de Archimonte, W(illelmus) de Petra, Guiscardus, dapifer comiti(s),
Terrisius, dominus de Varterin, Foccea (?) Vanaverii, Balduinus, dominus
Marasiae, Agata uxor, Hugo (de Rupe). Subjungitur conditio privilegii, ut
fratres a pentecosti usque ad annum locum supradictum muniant, alioquin
eundem Balduino remansurum esse (Paoli I, p. 41, No. 40; cf. p. 497). 390

„ , ind. XI. — Eustachius et Agnes uxor, Adam Niger et Osmunda
uxor filiique Bertinus et Robertus, filiaque Maholdis, uxor Stefani, Hospitali
per manum Gisberti magistri, D bisantiis acceptis, concedunt terram prope
S. Stephanum, quae vicina est terrae Hospitalis Hierosolymitani et adjacet
duabus viis, «unaquarum intrantibus et exeuntibus portam civitatis Jheru-
salem, quae dicitur S. Stefani, est patula, altera ad Vallem Josaphat tendens
habet juxta se cisteraam terrae praefate pertinentem, quae aperit os com-
munem haustum praebens viantibus». Factum Almarrico patriarcha, Almar-
rico I rege. — De Hospitali : Petrus, magister clericorum, et frater Perusinus
sacerdotes, Wyllermus diaconus, Guido de Moun x ) praeceptor, Giraldus
thesaurarius, qui dictus est de S. Andrea et solvit praefatos bisantios, Piota,
custos infirmorum, Bernardus de Asinaria, Albertus Lombardus; de militi-
bus : Rohardus, castellanus de Turre David et vicecomes Hierosolymitanus,
Balduinus Bubalus, Babinus, Petrus Armenus, Thomas Patricius et Eusta-
chius, frater ejus, Brahinus, Fulco Niger, frater praedicti Adami ; de juratis
Hierosolymitanis : Petrus Bordinus, Rinaldus Lisachir, 2 ) Jofridus de Tors,
Johannes Ramundus, Lambertus Cambiator, Willelmus Norman., Robertus
de Bagencei, 3 ) Hugo de Tolosa, Petrus Salomon; praeterea interfuerunt :

') Alias Mauni, Mahone. *) Alias : Sicher(ius), Siccarius, Seghir (arabice :
zaghfr, parvus). s ) Alias Belgenci, Balgenci (Beaugency).

1 04 R e g e s t a

Petrus de S. Lazaro, Petrus de S. Jacobo, Stephanus Humberti, Rodulfus
de S. Petro, Roardus, filius Toseti, Manasses, frater ejus, Willelmus Patrun
(Paoli I, p. 207, No. 164 [cf. p. 538]; Prutz, p. 98 — 99, No. 18). 391

(1 163 Aug. — 1 164 Aug.). — B(oemundus III), Rainaldi, quondam Antio-
chiae principis, filius, Ludovico VII, regi Francorum, miserabilem principatus
statum exponit (Bongars I, p. 1 1 83, No. 25 ; Duchesne IV, p. 701, No. 37 1 ;
Bouquet XVI, p. 27 — 28, No. 91 ; Migne, p. 1280, No. 24; cf. Rtfhricht,
Amalrich I, p. 434). 392

( „ — 1164). — F(ridericus), archiepiscopus Tyrensis, HugonL, archi-
episcopo Rothomagensi, sigillo confirmat, Robertum, dominum de Monte-
forti coram se, Hugone de Ibelino, Odone de S. Amando, Garnerio de
Langis, Johanne de Chause, fratre Roberto de Gornai, latore praesentium,
et fratre Rainerio fratribus S. Lazari, priusquam in urbe Accon obierit,
varias decimas concessisse (Paris, Arch. nation., S. 4890, No. 28; de sigillo
cf. Dou£t d'Arcq, No. 1 1 8 1 2 ; Muse'e archeol. 1 877, p. 306 — 307, No. 9). 393

(1164 ineunt.). — A(malricus) I, rex Hierosolymitanus, Ludovico VII,
regi Francorum. nuntiat, ex quo archiepiscopus Mamistrensis in partes oc-
cidentales iverit, quotidie imperatorem Constantinopolitanum exspectari, et
supplicat, ut eidem praeveniat, ne Antiochia in Graecorum manus incidat;
de cetero se et omnes alios dicti regis jussui obtemperare velle (Bongars,
p. 1 176, No. 19; Duchesne IV, p. 692, No. 352; Bouquet XVI, p. 39 —
40, No. 126; Migne CLV, p. 1269 — 1270, No. 8; cf. v. Kap-Herr, Die
abendland. Politik Kaiser Manuels, Strassburg 1881, p. 75). 394

„ Mart. 18, ind. XII. (Beryti.) — Gualterius Brisebarram, dominus
Berrithi, domui S. Lazari de Jerusalem medietatem cujusdam vineae, quam
tenet magister Lambertus, donat. — Paganus Altatesta, Richardus de Rem-
baham, Gualterius Ardel vicecomes, Obertus de Balneo, Lecius, Robertus
de Ancore, Girimsdus, Petrus de S. Albino Wiannensis et omnes milites
et burgenses (de) civitate Berriti (Cibrario, p. 234 — 235; Ferrand, p 29 —
30; Archives de TOrient latin IIB, p. 139, No. 21). 395

( „ ) April. 8. Ad fontem Sephoriae. — A(malricus I), rex Hierosoly-
mitanus, Ludovico VII, regi Francorum, nuntiat, Balduinum III, regem
Hierosolymitanum, in die S. Scholasticae (10 Febr. 1162) obiisse seque
ipsum regnum accepisse, sed totam Terram Sanctam, principe Antiochiae
capto et pluribus principatus urbibus et castellis praeterito mense Augusti
terrae motu subversis in summo discrimine positam esse, supplicans, ut
Terram Sanctam quam celerrime adeat (Bongars, p. 1178, No. 13; Du-
chesne IV, p. 694, No. 355; Bouquet XVI, p. 36 — 37, No. 121 ; Migne
CLV, p. 1271 — 1272, No. 12; cf. ROhricht, Amalrich I, p. 433 — 434). 396

„ April. 25, ind. XII. Hierosolymis. — Amalricus I, rex Hierosoly-
mitanus, ecclesiae S. Lazari de Jerusalem, quae claustro civitatis contigua
est, de omni expeditione, cui ipse vel ipsius vexillum intersit, unde X esclavi
vel plures suae portionis sint, I esclavum, nisi miles sit, concedit et sigillo
confirmat. — Radulfus, cancellarius regis et episcopus Bethleemita, Frede-
ricus, archiepiscopus Tyrensis, Umfredus, constabularius regis, Philippus
de Neapoli, Baldwinus de Insula, Rogerius de Monbrai, Hugo de Caesarea,
Odo de S. Amando, Robertus de Monteforti, Willelmus marescallus, Girar-
dus de Pogi, Petrus de Cresech, Otto de Rimbec. Datum per manum

regni Hierosolymitani. 105

Stephani, Radulfi, episcopi Bethleemitani regisque cancellarii, in hoc officio
vicefungentis (Cibrario, p. 235; Ferrand, p. 30 — 31 ; Archives de TOrient
latin II B, p. 140, No. 22). 397

(1164 April.-Maj.). — G(aufridus) Fulch(erii), Templi conservus humilis,
LudovicoVII, regi Francorum, nuntiat, se sanum Accon appulisse et annulum
singulis locis sanctis impositum transmittit (Bongars I, p. 1183, No. 26;
Duchesne IV, p. 702, No. 372; Bouquet XVI, p. 38 — 39, No. 124; Migne,
p. 1280 — 1281, No. 24). 398

( „ April.-Maj.). — Bertr(andus) de Blancafort, magister Templi, eidem
regi gratias agit pro honorificentia G(aufredo) Fulch(erii) ab ipso exhibita
miserrimum principatus Antiocheni statum exponens (Bongars I, p. 1 1 8 1
— 1182, No. 22; Duchesne IV, p. 699, No. 365; Bouquet XVI, p. 39,
No. 125; Migne, p. 1277 — 1278, No. 21). 399

„ Jul. 15, ind. XII. Ascalon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
canonicis S.Sepulchri pri vilegium Balduini III (No. 74) repetit et supra (No. 3 54,
3 56,364,368,377) laudataconfirmat,sedquaedamdeperditamemorat,scilicet
de jardino Mainardi de Portu, quod filius ejus Raimundus in conversione sua
factus frater S. Sepulchri dedit *), de terra inter septa Jerusalem sita ac domibus
et stationibus Martini Caraoanae, in quibus canonici, quicquid velint, facere
valeant, nisi quod regi ipsi liceat, quicunque vero cambiatores, mercatores
vel alicujus artificii actores libere et quiete officium suum peragant. —
Johannes, Paneadensis, Ricardus, Andriensis, episcopi, Radulfus, prior Se-
bastensis (Sebastenus), Galterius, princeps Galilaeae, HumfredusdeTorono
constabularius, filius ejus Umfredus, Girardus Sydoniensis, Philippus Nea-
politanus, Hugo, dominus Caesariensis, Guido Francigena senescallus, Fulco
Tyberi(a)densis, Gormundus Tyberiadensis, Henricus Bubalus, Odo de
S. Amando pincerna, Witlelmus marescalcus, Ro(h)ardus Neapolitanus,
Balduinus, vicecomes Neapolitanus, Anselmus de Brie, Ro(h)ardus Joppen-
sis, Paganus de Voh, Jocelinus Pe(s)sellus, Ottho de Risberge. Datum per
manum Radulfi, Bethlehemitae episcopi regisque cancellarii (Roziere, p. 262
— 268, No. 144; Lois [ed. Beugnot] II, p. 524, No. 39; Migne, p. 1232 —
1236, No. 144; cf. Wauters II, p. 453). 400

l ) Roziere p. 278 (1 168) idem privilegium citatur.

„ Aug. 16. — Maria, domina Beriti, convemui S. Lazari de Jerusa-
lem X bisantios regalis monetae annuatim de casali Musecaqui (Mureraqui)
recipiendos concedit. — Maynardus, episcopus Beritensis, Helias praecentor,
Petrus canonicus, Paganus Cum Testa, Baldwinus de Maraant, Robertus
de Ancort, Letius et Gauterius Hardel milites (Cibrario, p. 235; Ferrand,
p. 30; Archives de TOrient latin II B, p. 141, No. 23). 401

„ Aug., ind. XII. Rivoalti. — Vitalis Michael, Venetiae dux, per
manum Leonardi Fradelli, procuratoris ecclesiae S. Marci de Tyro, rugam
olim Venetis Tyri concessam, sed postea propter aedificationem ecclesiae
S. Marci dimissam donat, quae ruga juxta portara magistram ad introitum
ejus prope portum ad latus sinistrum est et firmat uno capite in ruga ma-
gistra et protenditur usque ad divisionem regis ab utroque latere, insuper
darum et furnum Tripolitanum et CCC illos bisantios concedit, quos com-
mune Balduini privilegio de funda regis, postea de catena Acconensi annuatim
accipiebat, sed Fulco rex a tempore Rolandi Contareni retinuit et Leonar-

1 06 R c g e s t a

dus Fradellus requirat ad opus S. Marci expendendos (Tafel - Thomas I,
p. 140 — 144, No. 59; cf. Heyd I, p. 156). 402

(1 164 Aug. exeunt.). — G(aufridus) Fulcherii, procurator Ternpli, Ludo-
vico VII, regi Francorum, nuntiat, mense Julii praeteriti A(malricum) I et
magistrum Templi Aegyptum invasisse, sed interea Noradinum castellum
Harem obsedisse, XII die Augusti Boemundum III, principem Antiochiae,
fugasse et cepisse, deinde antedictum castellum expugnavisse et Antiochiam
obsidione cinxisse (Bongars I, p. 1179, No. 15; Duchesne IV, p. 695,
No. 357; Bouquet XVI, p. 60 — 61, No. 195; Migne, p. 1273 — I2 ?4,
No. 14; cf. Rtfhricht, Amalrich I, p. 442). 403

( „ Aug. exeunt.). — Gauf(ridus) Fulcherii, praeceptor Templi, Ludo-
vico VII, regi Francorum, accuratius de clade Bohemundi III, principis An-
tiochiae, a Noradino accepta, de expugnatione castri Harem, de rebus ab
Amalrico I rege in Aegypto gestis et periculo Terrae Sanctae scribit et, ut
eidem celeriter succurrat, supplicat (Bongars I, p. 11 82 — 1183, No. 24;
Duchesne IV, p. 761, No. 370; Bouquet XVI, p. 62 — 63, No. 197; Migne,
p. 1279 — 1280, No. 25; cf. ROhricht, Amalrich I, p. 441 — 442,444). 404

( „ Aug. exeunt.). — Amalricus, patriarcha Antiochenus, Ludovico VII,
regi Francorum, nuntiat, Amalricum I regem Berbesio potitum, sed castellum
Harem a Noradino captum esse, principibus christianorum victis, eumque
ut auxilio veniat, exorat (Martene, Ampl. Coll. I, p. 869 — 870 ; Bouquet XVI,
p. 61 — 62, No. 196; Migne CCI, p. 1403 — 1407; cf. RGhricht, Amal-
rich I, p. 440). 405

( „ Nov.). — Bertrannus, minister Templi, Ludovico VII, regi Fran-
corum, nuntiat, Amalricum I regem in Aegypto victoriam reportavisse sed
de perturbatione terrae Antiochenae certiorem factum in Terram Sanctam
paene desolatam rediisse, et latorem praesentium fratrem Galterium com-
mendat (Bongars I, p. 1 ^84, No. 27; Duchesne IV, p. 702, No. 373; Bou-
quet XVI, p. 80 — 81, No. 245; Migne, p. 1281 — 1282, No. 26; cf. Rtth-
richt, Amalrich I, p. 441). 406

( „ Nov.). — B(ertrandus) de Blanc(afort), magister Templi, Ludo-
vico VII, regi Francorum, scribit, christianos urbe Aegypti Berbesio potitos
esse, sed interea Paneadem (17 Octob. 1 1 64) per traditores in manus hostium
incidisse, deinde latorem fratrem Templi Walterum, quem loco Heustani
Canis fratris nunc ad ipsum destinet, commendat (Bongars I, p. 1 1 78 — 11 79,
No. 14; Duchesne IV, p. 694 — 695, No. 356; Bouquet XVI, p. 79 — 80,
No. 244; Migne, p. 1272 — 1273, No. 13; cf. Reuter, Alexander ill, III,
p. 572; RBhricht, Amalrich I, p. 446). 407

( „ c). — H., quondam prior Montis Thabor, (Ludovicum VII), regem
Francorum, rogat, ut ad imperatorem Constantinopolitanum scribat, m
ipsum in Franciam redire dimittat, idque ipsius propinquos G(uillelmum)
et R(ainaldum) de Merlo a rege expetere (Bongars I, p. 1 180, No. 17; Du-
chesne IV, p. 696, No. 359; Bouquct XVI, p. 82 — 83, No. 250; Migne
CLV, p. 1275, No. 16). 408

( „ c). — Miletus, ecclesiae S. Sabae abbas, gastinas Kafarrus, x ) Vetus
Betor 2 ) et Deirfres, 3 ) quam M(elisenda) quondam regina ecclesiae S. Sabae

Roziere : *) p. 266, 279 : Cafaruth, 8 ) p. 279 : Vetus Bethoron, 8 ) p. 266,
279: Derfres.

regni Hierosolymitani. 107

tradiderat, canonicis S. Sepulchri per manum Nicholai prioris CCCCLXXX
bisantiis vendit, quorum pretio statim ab Amalrico I rege casale Thora emit
(Roziere, p. 256, No. 140; Migne, p. 1228— 1229, No. 140). 409

(1 164 Nov. — 1 165 ineunt.). — A(malricus), patriarcha Hierosolymitanus,
archiepiscopis, episcopis, abbatibus et universis ecclesiae filiis, postquam
miserabilem Terrae Sanctae statum exposuit, Gibertum, magistrum Hospi-
talis, auxilium christianorum occidentalium imploraturum commendat et
omnibus auxilium laturis indulgentiam confirmat (Archives de TOrient latin I,
p. 386 — 387, No. 2; cf. Herquet in ZDPV. 1883, p. 209 — 210; Rtfhricht,
Amalrich I, p. 446). 410

(1165) Jan. 14. Antiochiae. — A(malricus I), rex Hierosolymitanus,

Ludovico VII, regi Francorum, scribit, Noradinum, principem Saracenorum,

Bohemundum III, principcm Antiochiae, vicisse, cepisse et urbem Belinas l )

expugnavisse (Bongars I, p. 11 79 — 1180, No. 16; Duchesne IV, p. 696,

No. 358; BouquetXVI, p. 79, No. 243; Migne, p. 1274 — 1275, No. 15;

cf. Reuter, Alexander III, III, p. 573; ROhricht, Amalrich I, p. 446). 411

*) Quae cum urbs crebrioribus Saracenorum ictibus allideretur, Alexander III
Henrico, archiepiscopo Remensi, orientalis ecclesiae nuntios eleemosynas petituros
commendavit (Bouquet XV, p. 813— 814, No. 123; Jafle-Ltfwenfelu, No. ii 105).

„ Mart. 1 5, ind. XIII. Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymita-
norum, Pisanis spatium illius terrae, quod supra portum Tyri inter civitatis
domos et aquam portus est, concedit et sigillo confirmat, in quo Pisani
domum Petri, senescalci archiepiscopi, aedificatam sed destruendam CCCC
bisantiis emerunt. — Fredericus, archiepiscopus Tyri, Henfridus consta-
bularius, Gerardus de Sydonia, Philippus de Monte Regali, Henricus Bu-
bilus, Hugo Caesariensis, Gurmundus de Tiberiade, Guillelmus marescalcus,
Otto de Risberg, Arnoldus de Andast, Guido de Meinere, Arnoldus, vice-
comes Tyri, Petrus Ugonis, vicecomes Acconensis, Johannes de Moneta de
Accon, Johannes de Guide. Datum per manum Radulphi, episcopi Betlem
regisque cancellarii. — Bonaccursus q. domini Johannis de Admiraliis,
Henrici VI imperatoris judex, exemplavit (G. Mllller, p. 1 1, No. 9 [cf. p. 383 —
384]; Dal Borgo, p. 90 — 91; Tronci, Memorie, p. 117, Annal. Pisani I,
p. 309 — 310; Scheid, Origin. Guelf. III, p. 518 — 520, No. 68; Lllnig,
Cod. diplom. III, p. 1473 — 1474; cf. Archives d. miss. scientif., I Ser. II,
p. 367; Heyd I, p. 150 — 151). 412

„ April. 7, ind. XIII. Hierosolymis. — Amalricus I, rex Hierosoly-
mitanus, Hospitali per manum Giselberti magistri casale Semma, vulgo
Casale Episcopi nuncupatum, sicut a Guillelmo regisque ceteris hominibus
et fratribus Hospitalis divisum est, in cambium de Faluge concedit et sigillo
confirmat. — Walterus, princeps Galilaeae, Gurmundus de Tiberiade, Hugo
Caesariensis, Rohardus Joppensis, Rohardus, castellanus turris David, Guil-
lelmus Rufus, vicecomes Ascalonae, Arnulfus, castellanus de Blancagarda,
Robertus de Balbencurt. Datum per manum episcopi Radulfi Bethleem
regisque cancellarii (Paoli I, p. 241, No. 197). 413

„ (1166) April. 28, ind. XIII, epact. XVII, lun. XV. — Gauterius,
Galilaeae princeps et S. Audomari castellanus, consensu uxoris Eschivae et
filii Hugonis Hospitali sigillo confirmat casalia Delehaoa et Desaut cum
pertinentiis per manus Girberti magistri, Guignonis *) praeceptoris et Rai-

l ) De Mauni, Mahone.

io8 Regesta

mundi marescalci, domusTiberiadis magistri. — Fulco constabularius,Willel-
mus marescalcus, Lodovicus, Laurentius, Willelmus de Sueta, Hugo Felon,
Donnus Casal, Hugo de Combis, Gormundus, frater Hivonis Ursi, Simon
Cheurun,RadulfusBool, 2 )Gauteriusvicecomes,GuirodusdeChesneio, 3 )Bal-
duinus Gazella, Acarias, frater Hodrius de Templo, Philippus, frater Ludovici
(Paoli I, p. 42, No. 41 ; cf. p. 498; Lois [ed. Beugnot] II, p. 89). 414
*) Arabice : Baul (Paulus). 8 ) Alias Geroldus de Chetnei (Chesne, Quercu).

1 165 Maj. 1 3. Biturici. — Alexander III precibus Vitalis Ducis per manum
Leonardi, procuratoris operis S. Marci Venetorum Tyrensis, S. Marci de
Tyro et Accon ecclesias Venetianorum et omnia eorum privilegia confinnat
(Cornelius X, part. I, p. 219 — 222; Tafel-Thomas I, p. 145 — 147, No. 60;
Migne CC, p. 362 ; Archives d. miss. scientif. II, p. 360 — 361 ; Jaffe'-LOwen-
feld, No. 11 189). 415

„ Aug. 17, ind. XIII. Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
domos inter murum Acconis et mare sitas ab Arnulfo de Corbinhi *) DCCC
bisantiis venditas Hospitali sigillo suo confirmat. — Galterius, 2 ) princeps
totius Galilaeae, Hugo de Caesarea, Gormundus de Tiberiade, Guillelmus
marescalcus, Guido de Maneriis, Hubertus de Acohn, Petrus Nemausensis,
Johannes Guido, Vivianus. Datum per manum Radulfi, episcopi Bethlee-
mitani regisque cancellarii (Delaville le Roulx, p. 10 1, No. 21 [cf. p. 17];
Prutz, p. 99 — 100, No. 20). 416

! ) In tergo : Curbi. *) de St. Audemaro.

„ — Gualterus, princeps Galilaeae consensu Eschivae uxoris privi-
legium supra (No. i42)memoratum sigillo confirmat. — Herbertus, episco-
pus Tyberiadis, Giraldus thesaurarius, domnus Fulco, Garmundus, l ) W(illel-
mus) marescalcus, Galterius vicecomes, Ivo, Lodevicus, Balduinus de Cunilz, 2 )
Fulco de Petrona, Willelmus de Sueka, Vivianus, Johannes, Rodbertus
Neapolitanus, 8 ) Hugo Grassinus. Factum Amalrico patriarcha, Amalrico I
rege (Roziere, p. 227 — 229, No. 124; Lois [ed. Beugnot] II, p. 524 — 525,
No. 40; Migne, p. 12 16 — 12 17, No. 124). 417

Roziere: ! ) p. 226: Guarmundus, *) p. 227: Culnilz, 8 ) p. 227 omittit.

„ — Vivianus, dominus de Cayfa, x ) ejusque filius Paganus, canonicis
S. Sepulchri in villa deserta inter Cayfam et Palmaream sita, scilicet ab
antiqua porta villae ex parte Palmareae juxta superiorem viam usque ad
lapidem ultra medietatem villae pro termino fixum et ab eodem lapide
usque ad lapidem super carublerium crucesignatum atque inde per collem
usque ad fundum cavae, reliais antiquis sepulchris, intra eorum terminos
(terram vel casale) 2 ) donat. Insuper concedit totam terram et planitiem in-
tegram a praedicta villa secus viam publicam usque ad II carublerios, abhinc
planitie relicta non multa per duplicem et antiquum invium et per spinam
et carublerios densiores usque ad magnam caveam, cujus aquae fluunt
Palmaream ; ab hac cavea usque in alteram, quae est desertae villae et earum
aedificationi vicina, usque ad superiora cacumina montium, recta linea eorum
termini hac donatione concluduntur. Denique hortum cum II cisternis
Palmareae situm ac liberum commercium concedit. — Amalricus patriarcha,
Hernesius, archiepiscopus Caesariensis, Bonefacius, capellanus Cayfae, Ro-

! ) De quo Lois I, p. 425. *) Deest in textu sed aperte supplendum est ;

ceterum cf. Schumacher in Quart. Stat. 1888, p. 139—140.

regni Hierosolymitam. \ rt

gerius de Cayfa et Johannes, frater ejus, Willelmus, regis marescalcus,
Giraudus de Conins, Henricus de Gilebelet, Balduinus, consanguineus
Rogerii, Clemens Rufus, dapifer domini Cayfae, Vivianus vicecomes. —
Vivianus, dominus Cayfae, cum uxore Beatrice et filio Pagano ejusque uxorc
Hodierna sigillo chartam confirmat (Roziere, p. 231 — 232, No. 127; Lois
[ed. Beugnot] II, p. 525 — 526^0.41 ; Migne, p. 12 18 — 1219, N0.127). 418

1165. — Balduinus de Mirabella, filius Barisani, in praesentia et con-
silio uxoris R(ichildis) et fratris Barisani domui Hospitalis petiam terrae in
territorio Mirabellae ejusdem Hospitalis vineae contiguam concedit, cujus
uni lateri adjacet terra S. Lazari, alteri via, quae ducit ad casale Roardi et
specialiter ad vineam. — Galterius, vicecomes Mirabellae, Aimericus, frater
Filippi de Caphrano, Jordanus Ybelin, Osmundus, Hancherius, Mozart. —
Eidem Hospitali Balduinus, quicquid juris in vinea habet, quam dedit
Menardus ejusque uxor, et in vinea, quae fuit Huberti Patriarchae, consensu
Jordani de Ybeli(n), Barisani fratris et R(ichildis) uxoris concedit et confir-
mat. — Guilelmus de Caphrano, Nicolaus de Ybelino, Gualterius vicecomes,
Osmundius, Ancherius. Factum tempore fratris Oldini. l ) (Delaville le Roulx,
p. 99 — 100, No. 20 [cf. p. 16]; Prutz, p. 99, No. 19). 419

*) Oldinus Rollant, praeceptor Spinae, intelligendus est.

( „ c). — Walterus, princeps Galilaeae, sigillo confirmat, discordiam,
quae aliquamdiu inter canonicos S. Sepulchri et Guidonem, filium Arnulfi
Monachi, agitabatur, sublatamfuisse; Guidonem enim casaleGibul in mon-
tanis situm, cui vicina sunt ab occidente casalia Hubelet, Dersoet, Derlauha,
Kafra, a septentrione Coquet, C bisantiis acceptis dictis canonicis remisisse.
Testes ut supra (N0.41 7), sed deest Rodbertus Neapolitanus (Roziere, p. 226
— 227, No. 123; Lois [ed. Beugnot] II, p. 529 — 530, No. 45 [ad c. 1 170];
Migne, p. 121 5 — 12 16, No. 123). 420

( „ c). In tabula S. Sepulchri censoria enumerantur bona: In vico
Montis Sion domus, quas habent Willelmus Angevin, Maria Lechevere,
Johannes Libisonorum, Turoz, Mahafe, Litart, Johannes Raimont, in vico
S. Martini : Ricardus Capons, Petrus, Baron, Guillelmus Tortus, Stephanus
de Kaors ; Seyr Surianus, Bulfarage medicus, in vico Girardi Lissebonette :

S , Petrus, in vico Templi : Bernardus Benasis, Odo de Sparnay,

Bernardus Muletez, Bernardus Bruhet, Dame Gode, Petrus de Joppen ante
palatium patriarchae, in vico de Repoes: Stephanus Mazun, Selam Mazum,
Brain drogeman et unus furnus retro; istae domus fuerunt Martini Karaone
et filii ejus Bonet. Uxor Petri de Yspania olim soror S. Sepulchri in ejus-
dem horto Acconensi mortua dimisit domum, quae Hierosolymis sita est in
ruga Marescalky vel in ruga S. Anastasiae, item Bernardus Bedevvin vicarius
et confrater eidem conventui dimisit domum suam in vico S. Anastasiae
domui Alberti Lumbardi vicinam. Haec sunt nomina singulorum furnorum :
in vico David, ante portam S. Jacobi, ante domum Roardi castellani, ante
ecclesiam S. Martini, in domo, quae vocatur Gileberti de Pingeny, de vico
Montis Syon, ante ecclesiam S. Thomae Alemannorum, furnus S. Egidii
in vico Templi, ante bocheriam, de Ia Tannerie, Rainaldi in vico Kocatrice,
Anastasiae, de Repois, de Judairia ante portam S. Helyae, in Judaria retro
S. Agnetis versus Orientem, novus in Judaria, Martini Karaoan, ad caput
vici Girardi de Lissebone, in vico de Tresmailes, de vico S. Stephani, de
Columba, de Ruffeide juxta S. Kariton, ante portam S. Sepulchri, de Cae-

110 ftegestd

cilia, S. Pastoris (Roziere, p. 329 — 331, No. 185; Migne, p. 1260 — 1262,
No. 185). || Accuratissimam descriptionem Urbis Sanctae topographicam
(c. 1 1 80), qua charta nostra illustratur citat ROhricht, Bibl. geogr. Pal.,
No. 103. Delineationes topographicas cf. in PilgriirTs Text. Soc. 1888, VIII
et 1890, XII et a nobis editas in ZDPV. 1891, XIV. 421

(1165? c). — G(ilbertus?), magister Hospitalis, archiepiscopum Tranen-
sem rogat, ut christianos moneat, ut fratribus dicti ordinis contra hostes
fidei pugnantes beneficia largiantur (Prologo, Le carte .... nello archivio
del capitolo . . . di Trani, Barletta 1877, p. 256 — 257, No. 124). 422

(1166) April. (29). Rammulae. — Balduinus de Ybelin, dominus Mira-
belli, consensu Amalrici I, regis Hierosolymitani, Hugonis de Ybelin et
Baliani fratrum, Richeldis uxoris, quicquid Hospitale Neapoliz de eleemo-
sina patris, matris et praedecessorum suorum habet, videlicet domos, vineas,
terras cultas et vastas, quae de jure et pertinentiis Hospitalis Mirabelli sunt,
et domus Neapolis, redecimationem Mirabelli, Luceriae, Marescalciae, Ren-
tiae et Casreherrae, quoniam episcopus S. Georgii primam et Hospitale
secundam decimam recipit, eidem domui confirmat. — Nicholaus de Jbelin,
Osmundus, frater ejus, Morardus, Gualterius, vicecomes Mirabelli, Symon,
filius Marsilii, Johannes Arabi, Ernaldus Mercator, Petrus Tyberiadis.
Factum est tempore magistri (Girberti Hospitalis et fratris Guigonis de
M)auni, praeceptoris et fratris Oldini Rol(lant, praeceptoris de Spina) (Dela-
ville le Roulx, p. 103 — 104, No. 23 [cf. p. 17]; Prutz, p. 102 — 103, No. 24
[ad 1 1 67]). || Hoc privilegium (c. 1 250) J., abbas S. Sepulchri, et Adam, archi-
diaconus Acconensis, se vidisse confirmant (Delaville le Roulx, p. 1 7). 423

„ post Sept. mens., ind. XV. — Boamundus III, princeps Antioche-
nus, sigillo confirmat, Bartholomaeum de Moissac bona Petri Gayi burgen-
sis, quae aere alieno oneratus moriens reliquerat, nomine Hospitalis cum
socio suo VI millibus et CG bisantiis emisse. Haec vero hereditas est gastina
S. Basilii, quae fuit de hereditate Michaelis Magni, Georgii Raiz et Theo-
dori, notarii ducis, pro qua gastina Petrus Gayus Michaeli IV, Georgio II
et Theodoro II bisantios annuatim solvebat. Gastina vero affinis est vineis
de Boordiz, gastinae S. Machabaeorum et S. Simeonis, quam Aimericus
Richerius hoc tempore possidet ; adjacent quoque huic gastinae petia terrae,
quae fuit de hereditate Michaelis Magni, quam dividit rluvius ab occidente,
et vineae S.Georgii, Hugonis Darenae l ) et Alexandri de Porta. — Silvester,
cognatus principis, Bernardus cancellarius, Robbertus, filius Gaufridi, Eschi-
vardus senescalcus, Willelmus Baufre, dux Antiochiae, Bonablus,*) Gaufre-
dus Falsardus, 3 ) Vassilius vicecomes, Petrus de Melfa, Borrellus, Terricus
de Tornai, Aimo Mathaeus, Andreas Lombardus, Boninus. Factum anno
principatus III (Delaville le Roulx, p. 104 — 106, No. 24 [cf. p. 17]; Prutz,
p. 100— 101, No. 21). 424

! ) de Harenc (Harem) ? *) Alias Bonabulus. 8 ) Alias Falsart.

„ (post Sept. 1), ind. XV. — Hugo, dominus Caesareae, consensu
uxoris Ysabel, Petro II, S. Sepulchri priori, l ) montana hono de Feissa vicina,
ubi fons de conductu oritur, donat et sigillo confirmat. Incipit autem ex
altera parte divisio terrae hujus a via, quae venit de Braicaet versus casale
S. Sepulchri, et vadit versus orientem per caveam,quae est inter II montes,

*) De quo ZDPV. X, p. 43.

regni Hierosolymitani. i \ {

per torrentem videlicet, qui in hieme fluit, quousque venitur ad parvum
montem inter praedicta montana et montana de Broiquet situm, et sic ab
alvo torrentis versus parvurn montem supradictum et per crepidinem illius
parvi montis, ut cruces designant, vadit supradicta divisio usque ad mon-
ticulum, qui calcis fornax appellatur, et exinde versus meridiem usque ad
alium monticulum non longe hinc, ubi antiquus calcis fornax fuit, divisio
ista protenditur et sic per devexum montis recta linea versus spinam in
planitie sitam, quae terram casalis S. Sepulchri Faisse et Sabarim Hospitalis
dividit, terminatur. Insuper divisionem, quam canonici S. Sepulchri cum
Georgio ejusque filio Balduino fecerunt, concedit necnon donum avi sui
Eustachii et patris sui Galterii et liberum commercium in tota sua terra.
Haec omnia CCCC bisantiis acceptis ea conditione sigillo confirmat, ut sibi
ipsum fontem de antiquo conductu ad casale Bubalorum ad canamellas
faciendas deducere liceat ita tamen, ut de una macera singulis annis dimi-
dium quintale et, si amplius, praefatae ecclesiae integrum quintale persolvat.
— Rainerius, episcopus Sebastensis, Radulfus praepositus, Johannes, cantor
Caesariensis, Symon canonicus, Arnulfus subprior, Petrus Lombardus, frater
Adam, frater Vitalis, Petrus de Mahumeria, Petrus Costa vicecomes, fcingil-
bertus de Aria, Carolus Hamelinus, Rodbertus de Cassia, Georgius, Baldui-
nus, filius ejus (Roziere, p. 276 — 278, No. 155; Lois [ed. Beugnot] II, p. 527,
No. 43; Migne, p. 1238 — 1239, No. 155. In linguam germanicam vertit
et notis illustravit G. Rosen in Wochenblatt der Johanniter - Ordensballey
Brandenburg 1863, p. 109 — 111, No. 18). 425

1166, ind. XIII. — Hugo, dominus Caesareae, consensu uxoris lsabellae
domui Hospitalis per manum Giberti, prioris Hospitalis magistri, casale
Hadedun *) cum pertinentiis, II millibus bisantiorum acceptis, donat, quod
«videlicet a regione occidentis habens dunas (. . civitate vero casale) domini
Hugonis FeusteUi, a septentrione, sicut flumaria protenditur, per quoddam
berchile vetus terminatur S. Michaelis (et alio) casali (domini) Engelberti,
ab oriente per quoddam berchile terminatur cum casali Templi Domini, a
meridie per torone(m) Bufali terminatur (cum casali domini Amalrici et)
cum Seraphie terra archiepiscopi usque ad magnum lacum». Insuperaddit
curtile, quod fuit olim Urrici Tendille 2 ) et salinam turris (?) Gervasii cum
petia terrae, in qua sal plenarie potest fieri et domus aedificari; denique
Petrus Perrez ejusque uxor Maria et liberi Paganus et Maihalia dictum
casale pro assisia, quam Hugo de Caesarea dederat, cum omni jure suo ab-
renuntiant. Factum Amalrico I rege et Amalrico patriarcha. — Petrus Costi,
vicecomes Caesareae ; domini : Robertus de Cozi, Bertinus, Rainerius de
Galenie, Carlus, Rogerius Gualez, Ernaldus, filius Heri, Petrus de Fossato,
vicecomes de Calenzun, Paganus de Calenzun, Gervasius Caesareae, Rohar-
dus Rufus, Petrus de S. Germano, Johannes Costi (Delaville le Roulx, p. 102
— 103, No. 22 [cf. p. 17]; Prutz, p. 10 1 — 102, No. 22). 426

In tergo : ■) Abedun, *) Ulricci Tentule.

„ Mart. 14 — 1179. Laterani. — Alexander III N(icolao), priori S. Se-
pulchri, ejusque fratribus ecclesiam S. Egidii concedit, quae Romae portae
Aureae et ecclesiae S. Petri adjacet, cum hospitalis domo contigua (Roziere,
p. 272 — 273, No. 150; Jaffe-LOwenfeld, No. 13 184). 427

1 167 Jan., ind. I (XV), epact. XXVIII. — Boamundus III, princeps Antio-
chenus, Hospitali per manus Girberti magistri, sigillo donat et concedit

i 12 ftegesta

Rochefort cum abbatia, Cavam, Levoniam, Tala, Bachfela, Gaigon, Glorie-
tam cum fonte, qui adaquat hortos, casale S. Egidii cum torone de Belda,
medietatem Rogiae et aliam medietatem, simulatque eam a Reinaldo Mas-
verio ejusque heredibus liberaverit et aquitaverit, Arcicant, Farmith, Femiam
cum lacu, Logis, Bochabes cum casali de Pailes aliasque dominationes et
liggiancias, quas Femia habet in Syria, Berssaphut, l ) castelJum de Lacoba
et Totomata. Praeterea pollicetur, neque se neque homines suos dictis fra-
tribus invitis cum Sarracenis pacem facturos esse; quod si forte tieret, iis-
dem treugas tenere vel rupere licere. Insuper fratribus, ut quaecunque bello
ceperint, retineant cum nemine partientes, concedit et immunitatem a Rai-
mundo principe jam concessam confirmat. — Silvester, consanguineus
principis, Rainaldus Masoer, Robertus Mansel, Rotbertus, Gaufredi filius,
Bonabulus, Roggerius de Surdavalle, Eschivardus, Petrus camerarius, Johan-
nes de Salquino, Gaufredus Falsardus, dux Antiochiae, frater ejus Guido
Falsardus, Paganus de Castellud, castellanus Antiochiae, Radulfus de Furno,
Radulfus de Neun, Willelmus de Tirel manescalcus (sic), frater ejus Simon,
Petrus de Melfa vicecomes, Terricus de Tornai, Boninus. Factum per
manum Bernardi cancellarii anno principatus IV (Paoli I, p. 43 — 44, No. 43 ;
cf. p. 498). 428

! ) Legas : Bassarfut (R6hricht, Beitrttge I, p. 340).

1167 Febr. 16. — Petrus, monasterii S. Pauli Antiocheni abbas, et Leo,
ejusdem prior, Hospitali casale Avotha in territorio Laodicensi situm ea
conditione sigillo concedunt, ut, si Deus Alapiam christianitati dederit, casale
habitatum et cultum, salvis propriis carrucis domus Hospitalis sine objectu
ad conventum redeat (Paoli 1, p. 42 — 43, No. 42). 429

„ Mart., ind. XV, epact. XXVIII. — A(malricus), patriarcha Hieroso-
lymitanus, fratres Hospitalis domos quasdam, quae in quarterio patriarchae
supra lacum Balneorum sitae sunt, de Roberto Medico emisse, sigillo con-
firmat. — Factum est tempore Girberti, magistri Hospitalis, Guigonis prae-
ceptoris,Casti thesaurarii, Raimundi, marescalciTyberiadensis, Pioti, custodis
infirmorum; de clericis: Rainaldus de Cappellis, Rotbertus de Lochis
diaconus; delaicis: Petrus Lombardus, Gaufridus Turonensis, Rotbertus
de Piquegni, Willelmus Normannus, Willelmus Ebraut, Petrus de S. Jacobo,
Lambertus Cambitor, Pelerinus, Peirus de S. Lazaro, Petrus Porchet, Johan-
nes Turonensis. Datum per manum Amalrici cancellarii (Delaville le Roubt,
p. 107 — 108, No. 25 [cf. p. 17]; Prutz, p. 103 — 104, No. 26). Cf. supra
No. 170. 430

„ Mart., ind. XV, epact. XXVlll. — Amalricus, patriarcha Hieroso-
lymitanus, consensu Petri, S. Sepulchri prioris, domui Hospitalis terram
sigillo apposito concedit, cujus tines sunt ab oriente domus Petri Clerici,
ab occidente et aquilone porcharia patriarchalis et monasterium Graecarum
monialium, a meridie domus Rotberti Medici et monasterii S. Georgii, nec-
non bisantii unius censum donat, qui pro domibus Roiberti Medici redde-
batur. ln hujus autem terrae et bisantii cambium patriarcha domos quas-
dam accipit, quae fuerunt Rainaldi de Monte Laudato, vicos Coquinati et
Parmentariorum interjacentes scilicet in angulo illo, quo itur ad Sepulchrum
Domini. — Rainaldus capellanus, Rotbertus de Lochis diaconus, Rotbertus
de Thesauro diaconus, Petrus clericus, Johannes, clericus de Capella; de
laicis: Fulcomar, frater Tetbaudi, Gaufridus dapifer, Rotbertus de Pinquegni,

regni Hierosolymitani. 1 1 g

Audebertus pincerna, Arn(aldus) marescalcus, Aubertus Lombardus, Poncius,
gener ejus, Willelmus Ebraut, Rotbertus de Baugenci, Johannes Turonensis,
Fulco aurifaber, Petrus de S. Lazaro, Petrus, ejus filius. Datum per manum
Amalrici cancellarii (Delaville le Roulx, p. 109 — 1 10, No. 26 [cf. p. 14 et 1 7] ;
Prutz, p. 102, No. 23). 431

1167, Octob., ind. XV. In curia juratorum Caesareae. — Isabellis, Cae-
sareae colona, «apothecam, quae vulgari vocabulo statio nuncupatur», domui
quo(n)dam Johannis de (Hos)pitali contiguam XXX bisantiis et XII nummis
Alberto clerico, praefati olim Johannis filio, vendit. — Petrus de S.Germano,
Ugo Turonensis, Herbertus cambiator, Engelerius, Spinabellus, Heldebran-
dus, Bartholomaeus cordoenarius, Johannes Francei, Hugo, senescalcus
domini (Delaville le Roulx, p. 1 10 — 1 1 1, No. 27 [cf. p. 17]; Prutz, p. 103,
No. 25). 432

„ ind. I (XV). — Balduinus de Mirabell consensu Ugonis de Ibe-

lino, domini sui, et Barisani fratrum necnon Agnetis comitissae, uxoris

Hugonis, Richoldis, uxoris suae, et dominae Stephaniae Hospitali per manum

Giberti magistri pro III millibus bisantiorum casale, quod appellatur S. Mariae

et territorio Bellifortis contiguum est, excepta terra S. Mariae de Bethle-

hem *) in praedicto territorio sita, tali vero conditione et sigillo Hugonis

fratris apposito vendit, ut dicti fratres Balduino CC bisantios annuatim inde

persolvat. Factum est Amalrico I rege, A(malrico) patriarcha. — Guillel-

mus Tullensis miles, Radulfus, miles de Esenguia, Isaac de Naalein, filius

Johannis Vacharii; de burgensibus Ramar (sic) 2 ): Bernardus parmentarius,

Guillelmus Arnaldi, Tancredus, Gerardus de Esenguia; de burgensibus

Hierosolymitanis : Johannes Raimundi, Guillelmus Patronus, Guillelmus

de Ponz, Petrus Magnus de Calenzone, Luvellus, miles de Serre, Ansaldus

de Brie, Balduinus de Rohaz, Johannes de Vallencennes, Fulco Niger,

Guido Dauratus, Balduinus de Lisabona et plures alii (Paoli I, p. 2 1 3 — 214,

No. 171; cf. p. 539). 433

*) Sic vocabatur ecclesia cathedralis Bethlemitana, idem nomen habuit Hospi-
tale illud Londoniense (Monasticon Anglicanum VI, p. 623—626). *) Legas :

Ramatensibus.

„ , ind. XV. — Boamundus III, princeps Antiochenus, Venetis me-
dietatem vectigalium, quae mercatores dare solebant in civitaie et territorio
Antiochiae, remittit necnon liberum commercium et liberam curiam in fun-
dicio S. Marci Antiocheno Domenico Bono Venetiano exigente sigillo con-
cedit. — Silvester, consanguineus principis, Reinaldus de Margato, Rober-
tus, filius Gaufridi, Eschivardus senescalcus, Petrus camerarius, Guillermus
Tirelli marescalcus, Petrus de Hasar, Rotgerius (Rotgenus) de Surdavalle,
Bonablus Baufredus (Baufrae Dux), Petrus de Melfa vicecomes. Datum per
manum Bernardi cancellarii anno principatus IV. — Gabriel Paulinus etc.
ut supra No. 282 (Tafel-Thomas I, p. 148 — 149, No. 61 ; cf. Archives d.
miss. scientif. II, p. 351 ; Marin III, p. 188; Chron. Danduli, p. 292). 434

( „ c). — Willelmus, episcopus Acconensis et ab A(Iexandro III) papa
delegatus, confirmat, controversiam, quae inter canonicos S. Sepulchri et
monachos de Latina de decimis casalis Montoble jam tempore Fulcherii
patriarchae et Amelini, abbatis de Latina, ventilata fuerat, nunc judicio suo
disceptatam fuisse. — Hernesius, archiepiscopus Caesariensis, Jubaldus,
Bibliensis electus, Daniel cantor, Rufinus thesaurarius, magister Monachus,

Rdhricht, Regesu. 8

ii4 Regesta

magister Rogerius,Guido canonicus,Willelmus et Petrus presbiteri,Girardus,
Robertus, Bernoldus, Fulco diaconi ; Guido de Meniers, Manesserius de
Caesarea, Rorgus de Nazareth, Godecallus, Amalricus de Caesarea, Aical-
dus, Raimundus, Pandulfus Pysanus (Roziere, p. 260 — 262, No. 143;
Migne, p. 1237 — 1238, No. 143). 435

(1167? c). — Gibertus, magister Hospitalis, a LudovicoVII, rege Fran-
corum, petit, ut malefactores, qui terram Guillermi de Donpetra Hieroso-
lyma profecti combusserunt, puniat (Bongarsl, p. 1 173, No. 2; Duchesne
IV, p. 678, No. 315; Bouquet XVI, p. 145, No. 438; Migne, p. 1264 —
1265, No. 2). j Epistolam Guillelmi de Domperra ad regem Francorum
scriptam videas in Bouquet XVI, p. 53, No. 170. 436

( „ } c). — B(ertrandus de Blancafort), magister Templi, eadem, quae
Gibertus, magister Hospitalis, antedicta epistola petiverat, a Ludovico rege
petit (Bongars I, p. 1 177, No. 1 1 ; Duchesne IV, p. 693, No. 353; Bou-
quet XVI, p. 145, No. 439; Migne, p. 1270, No. 10). 437

„ Octob. 12 — 1169. — Alexander III Amalricum I, regem Hieroso-
lymitanum, monet, ut inscriptionem aureis litteris insculptam, *) in ecclesia
S. Sepulchri positam et ab ipso obliteratam restituat Januensibus, usibus et
consuetudinibus in ea descriptis uti fruique concedens (Liber jurium I, p. 228
— 229, No. 254; Giorn. Ligust. 1883, p. 164, No. 1 [cf. p. 163]; Jaffe'-
LOvvenfeld, No. 1 1 441). ;; Idem 13 Octob. 1 167 — 1 169 Amalrico, patriar-
chae Hierosolymitano, archiepiscopis, episcopis, abbatibus regni Hieroso-
lymitani, magistro Templi, mandat, ut Amalricum I regem hortentur de
Januensium litteris aureis reformandis (Liber jurium I, p. 229, No. 255;
Jaffe-LGwenfeld, No. 1 1 442; cf. Heyd I, p. 149). In eundem modum Ale-
xander III (26 April. 1 179) Balduinum IV, regem Hierosolymitanum (Liber
jurium I, p. 309, No. 322; Jaffe - Lowenfeld, No. 13402) et Urbanus II
(12 et 13 Mart. 1 186) Balduinum V, regem Hierosolymitanum, Raymun-
dum, comitem Tripolitanum ac regni procuratorem, deinde (Heraclium),
patriarcham Hierosolymitanum, (Letardum), archiepiscopum Nazarenum,
(Gerardum de Ridaforte) Templi et (Rogerium de Molinis) Hospitalis, ma-
gistros, denique canonicos S. Sepulchri adhortatur (Liber jurium I, p. 331
— 335? No. 345 — 350; Jaffe-Lowenfeld, No. 15549 — 15550, 15553,
1 5 356— 1 5 557). •) Cf. supra No. 45. 438

1168 Febr. 8, ind. I. Beneventi. — Alexander III papa Amalrico, pa-
triarchae Hierosolymitano, decimas ecclesiarum Jerico, Daron et Neapolis
et locorum diocesis, ubi episcopi olim fuerunt, sed modo non sunt, cum
omnibus bonis ac juribus contirmat (Roziere, p. 319 — 322, No. 180; Jaffe-
LGwenfeld, No. 1 1 379). 439

„ Febr. 1 5. Beneventi. — Alexander III Petro II, S. Sepulchri priori,
scribit, se fratribus Hospitalis praecepisse, ne decimas quasdam S. Sepulchro
subtrahere attemptent, et in civitate Joppae sine consensu patriarchae et
prioris ecclesiam de novo aediticare vetuisse, quum ibi jam ecclesiam habe-
rent, eisque mandavisse, quum urbs Joppae pro quibusdam maleficorum
excessibus interdicto fuerit supposita, ne in ecclesia sua campanas pulsarent
neve excommunicatos et nominatim interdictos ad divina officia reciperent
(Roziere, p. 286 — 287, No. 159; Jaffe-LOwenfeld, No. 11 383). 440

fegni Mierosoiymitani. 1 1 1

1168 Febr. 15. Beneventi. — Idem Petro II, S. Sepulchri priori, scribit,
se patriarchae Amalrico mandavisse, ne invito priori canonicos facere prae-
sumat (Roziere, p. 283 — 284, No. 157; Jaffe-Lttwenfeld, No. 1 1 381). 441

„ Febr. 1 5. Beneventi. — Idem eidem scribit, se ejusdem confratres
P. et G. benigne accepisse et eorum precibus commotum Amalrico patriar-
chae mandavisse, ut ab iis nonnisi tertiam partem cereae, quae ad ecclesiam
eorum deferretur, requireret, ut si aliquam civitatem intrasset et in eundo
et redeundo ab expeditione ibidem moram fecisset, universas oblationes,
quae ad eandem post secundum diem offerrentur, iis concederet neve vetaret,
aut corpora defunctorum ante altaria eorum deferri aut cruces in die parasce-
vae coram eisdem teneri et fratres Hospitalis admonitos nuntiat, ne, quum
aliquam contra eos querelam habuerint, decimas iis subtrahere praesumant
(Roziere, p. 284 — 285, No. 158; Jaffe-Lttwenfeld, No. 1 1 382). 442

„ Febr. Beneventi. — Alexander III (Amalrico), patriarchae Hieroso-
lymitano, interdicit, ne abbates, abbatissas vel alias personas ecclesiasticas
sine assensu et consilio prioris et canonicorum S. Sepulchri instituere vel
destituere praesumat (Augustini Tarr. Opp. IV, p. 1 57 ; Mansi XXII, p. 433 ;
Decret. Gregor. lib. III, tom. 10, c. 4; Jafle-Ltfwenfeld, No. 1 1 384). 443

„ Mart. 2. Beneventi. — Idem canonicis S. Sepulchri per manum Petri
prioris privilegia supra (No. 75, 142, 1 80, 332, 356, 368, 370, 377, 409)laudata
confirmat et deperdita memorat,terram scilicet quandam Neapolitanam,quam
Amalricus I rex in novo burgo donavit, et ecclesiam concessione Amalrici
patriarchae ibidem aedificatam, ecclesiam et decimas terrae ab Rotgerio et
Johanne militibus ac fratribus donatae, quam Ern(esius), archiepiscopus

Caesariensis,concessit, II carrucatas terrae,quas dedit Giraldus de Cunin ,

domum et terras in Calcalia sitas, quas Fed , frater S. Sepulchri, donavit

et Bartholomaeus, villae dominus, carrucatam addens confirmavit, domum,
quam archiepiscopus Tyrensis vendidit. Deinde Alexander concedit, ut
dicti canonici stationes Templi Domini, Montis Oliveti, Montis Syon et
vallis Josaphat in festivitatibus visitare l ) et, absente patriarcha, eorum prior
missam in eis celebrare possit, ut malefactores suos et specialiter decimas
auferentes parrochiales, patriarcha absente, interdicti vel excommunicationis
sententia condemnare valeant, ac statuit, ne patriarchae sive priori res eccle-
siae nisi de communi vel sanioris partis canonicorum consilio distrahere,
alienare vel impignorare liceat, sine assensu vel consilio capituli aliquem
canonicum ad aliquam obedientiam cismarimam dirigere, ab officio suspen-
dere vel a canonicorum consortio removere nisi culpa manifesta, neve con-
fratribus, nisi excommunicatis vel interdictis, corpus Domini et sepultura
negetur, ne quid de rebus S. Sepulchri patriarcha a concanonicis vel con-
fratribus per obedientiam illegitime exigere, neve ullus de novalibus vel
nutrimentis animalium S. Sepulchri decimas exposcere audeat, ne post pa-
triarchae mortem alius proponatur nisi a dictis canonicis canonice electus,
neve quis praefatam ecclesiam perturbare, possessionibus spoliare vel vexa-
tionibus fatigare praesumat (Roziere, p. 278 — 282, No. 156; Jaffe'-Lowen-
feld, No. 1 1 385 ; Reuter III, p. 562 — 563). «) Cf. supra No. 323. 444

„ Mart. Gibelleti. — Hugo Embriacus, dominus Gibelleti, Januenses
merces inducentes a quibusvis vectigalibus immunes esse sigillo declarat. —
Landfrancus Albericus, legatus Januae, marchio Enricus Guercius, Jacobus

8*

n6 Regesta

Sarmauria, Jacobus de Calamandrana, Ubertus de Virucel, Guillielmus Leo,
Nicola Guillielmus scriba, Rubaldus, cancellarius domini Hugonis Embriaci
(Liber jurium I, p. 230, No. 256; Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 356
— 357; cf. Heyd I, p. 321). 445

1 168 April. 27, fer. V, lun. V, anno Amalrici regis IV (corr. VI), Amalrico
patriarcha (Hierosolymis). — Bertrandus, magisterTempli, Othoni, palatino
majori, per manum Friderici, palatini comitis, fratris ejus, praediumOthmans-
hart et Liuchenthal tradit et sigillo confirmat. — Fratres : W. de Guirchia,
Walterius de Berito, Hugo de Corbuil, Petrus Bellus oculus, Bonifacius,

Lombardiae praeceptor, qui venditionem fecit (v. Lang, Reg. Boic. I,

p. 264; Wiener Jahrblicher XL, p. 123; v. Hormayr, Gold. Chron. von
Hohenschwangau II, p. 7 ; Huschberg, Gesch. d. Hauses Wittelsbach, p. 3 1 2,
No. 18; p. 321, Not. 1 ; v. L5her, Archival. Zeitschr. 1878, III, p. 294 —
295; Graf Hundt, Bayr. Urkunden, No. 92; Manfred Mayer, Die Burg-
grafen v. Regensburg, Mtlnchen 1883, p. 33; cf. Adler, Herzog Welf VI,
Hannover 1881, p. 153, No. 113; BeitrSge II, p. 321). 446

„ April., lun. XX. — Galterus, princeps Galilaeae, cambium, quod

Fulco, constabularius Thabariae, et Paganus de Caypha coram ipso fecerunt,

sigillo munit. Paganus enim Fulconi Gybesovart et II Gobias, Mogar, Gatre-

galee, Galafiee, l ) Romane, Sellem necnon totam terram illam, quam a

Galterio tenebat, dedit, et Fulco dicto Pagano DCCCL bisantios sarracena-

tos 2 ) annuales tali modo retribuit, ut Amalricus rex D bisantios annuales

de macello Acconensi daret, quos rex dicto Fulconi pro castro ejus Saphet

nunc a rege Templo donato 3 ) assignaverat, et fratres Templi CCCL bisan-

tios annuales de DCC illis bisantiis darent. quos ipsi annuatim solvere

deberent Fulconi propter sartum ab ipso acceptum ; Paganus vero, se Galtero

de illis DCCCL bisantiis in bellis idem servitium ac de dictis casalibus

facere teneri scilicet unum militem, confirmat. Factum est coram Amalrico,

rege Hierosolymitano, assensu G(alterii), principis Galilaeae, E(schivae)

uxoris, qui testantur, se pro iam dictis DCCCL bisantiis plegios fieri Pagano,

hos vero, si defecerint, Legione et pertinentiis extrahendos esse. — Amal-

ricus rex, G(alterius) princeps, frater G. Fulco, frater R. de Tabaria, Joce-

linus de Samesac, G. de Tabaria, Guillelmus marescalcus, Ivo Ursus, G(arinus)

de Belzy, Vivianus de Cayphas, Johannes de Monte, Ludovicus, Jaquelinus,

Guillelmus de Chivilli, Guillelmus Patrie (Strehlke, p. 5—6, No. 4). 447

'; Quod Conder (Quart. Stat. 1890, p. 37) idem esse vult ac Ikhneifis in Mappa
Terrae Sanctae anglica (sheet V). 2 ) I)e byzantinis sarracenatis, quorum singuli
tunc valebant XXlV carublos, cf. Lois (ed. Beugnot) II, p. 173 ; Heyd, Hist. du
commerce I, p. 352; Dulaurier in Journal asiat. 1861, XVIII, p. 330; Desimoni
in Archives I, p. 437— 440; Henri Lavoix, Monnaies a legendes arabes, Paris 1877,
p. 47—52 ; Blancard, Le besant d'or pendant les croisad., Marseille 1880, p. 15—19
et Le gros tournois est imite du sarrazin chre'tien d'Acre in Revue numismat. franc.
1883, III Ser., I, p. 166—169; Schlumberger, Numismat. de TOrient latin, p. 132—
i3<j, Additions 1882, p. 8—1 1, cujus testimonio bisantius sarracenatus valorem in-
teriorem habebat 8,50—9 francorum, tripolatus vero (cf. Hlancard, p. J7)fere 7fran-
corum modernorum. 8 ) De cujus constructione seu reaedificauone (a. 1240)

videas : I)e constructione Saphet in Baluze, Miscell. ed. Mansi I, p. 238 — 240 et
K(ihricht in Forsch. 1886, p. 82.

„ April. — Galterus, dominus Tiberiadis et princeps Galilaeae, con-
sensu uxoris Eschivae *) et filii Hugonis Giberto, magistro Hospitalis, castel-

! ) De qua Eraclcs, p. 32.

regni Hierosolymitani. i j 7

lum Coquet alias Belvear nuncupatum, illud scilicet, quod Ivo Velos ejusque
heredes dictae domuiMCCCC bisantiorum pretiovendiderant,Loberiumque,
quod Gormundus M bisantiis vendiderat, Losserin et casale de Cherio a
Simone Cheveron MCCC bisantiis vendita, Hubeleth a Balduino Gazella
M bisantiis venditum concedit et confirmat, Derilahohan vero et Derisauth
Galterus ipse addit cum pertinentiis. — Radulfus, episcopus Tiberiadis,
Hugo, Caesareae Palaestinae dominus, Fulco, comestabulus Tiberiadis,
Gormundus Tyberiadis, Galterus, vicecomes Tyberiadis, Lodovicus Tybe-
riadis, Laurentius Tyberiadis, Anselmus Tyberiadis, confrater Hospitalis,
Paganus Tyberiadis, confrater Hospitalis, Arnulfus de Razun, Philippus,
frater praefati Ludovici, dominus Johannes de Azoto, Gaufridus de Qual-
quelia, 2 ) Johannes Costa, Robertus de Neapoli, Theobaldus, frater ejus, Han-
fredus, homo Hospitalis, Wyllelmus medicus, Gerardus scriba. Factum
Amalrico I rege, Amalrico patriarcha(Paoli I, p. 47— 48, No. 46; cf. p. 499). 448
*) Alias Calcalia.

1168 Maj. 18, ind. I. Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus, com-
muni Pisanorum pro bono servitio, quod in obsidione Alexandriae l ) sibi
exhibuerunt, petiam terrae juxta ecclesiam S. Annae supra portum Acconis
sitam, quae habet in Iongitudine secus viam XVI cannas, inlatitudine autem
versus portum plus una canna quam reliquae portus domus, ut ecclesiam
aedificent, donat et curiam contra omnes homines, rege excepto, et ad justi-
ficandos omnes Pisanos praeter illos, qui homines regis sunt ac mansiones,
redditus et possessiones stabiles habent in regno, et exceptis homicidio,
mortidatione, traditione, furto, raptu et talibus forisfactionibus, propter quas
justitia hominem ad demembrandum sive interimendum abjudicet, quae
omnia ad regis tantum justificationem pertinent, concedit et sigillo confir-
mat. — Fredericus, archiepiscopus Tyri, Guillelmus, episcopus Acconensis,
Bertrandus, Templi, Gilbertus, Hospitalis, magistri, fratres: Philippus de
Neapoli, Gaufridus Fulcherii; Galterius, princeps Galilaeae, Hemfridus con-
stabularius, Hugo de Caesarea, Milo dapifer, Hugo de Hibellino, Balduinus
et Barisanus, fratres ejus, Gormundus de Tyberiade, Guillelmus marescalcus.
Datum per manum Radulfi, episcopi Bethlemitani regisque cancellarii. —
Bonacursus etc. (G. Muiler, p. 14, No. 11 [cf. p. 385 — 395]; Dal Borgo,
p. 91 — 92 ; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 360, 367 ; Heyd I, p. 396). 449

! ) De obsidione Alexandriae cf. Rtihricht, Amalrich I, p. 453 — 454,470. Privi-
legia, quae Amalricus I Pisanis anno 1165 et sequentibus confirmavit, praemia
fuerunt servitiorum, quae iidem regi contulerunt, quod privilegia Januensium
inimicorum annihilaverat (ROhricht, Amalrich I, p. 453 ; cf. Langer, Polit. Gesch.
Genuas und Pisas im XII. Jahrh., Leipzig 1882, p. 153—155)-

„ Aug. 9, ind. I. Hierosolymis. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
concordiam inter ecclesiam B. Mariae vallis Josaphat et Balduinum, vice-
comitem Neapolitanum, de casali Casarcos, quod Milisendis, bonae memoriae
regina, eidem ecclesiae dederat cum terra, quae descendit usque ad aquam
de Cavea, et aliis pertinentiis, sigillo hac conditione factam confirmat, ut
Balduinus dictum casale possideat, sed dictae ecclesiae annuatim LXXX
bisantios solvat. — Galterius, princeps Galilaeae, Hemfridus constabularius,
Hemfridus, filius ejus, Gormundus de Tyberiade, Reinerius de Neapoli,
Radulfus de Girvis, Rohardus de Joppe, Gaufridus de Turs, Robertus de
Pinkeni, magister Stephanus de Neapoli, Gilbertus Nucius, Guido Nucius.

1 1 8 Regesta

Datum per manum Radulfi, episcopi Bethle(emitae regis)que cancellarii
(Delaborde, p. 83—84, No. 36). 450

1168 (Sept. ante), ind. I. — Boamundus III, principis Raimundi filius,
Guidoni Falsart, homini suo ligio, concedit et sigillo confirmat nonam par-
tem DCC bisantiorum, quos ipse habet in assisiam infra Antiochiam, quam
scilicet partem principi dare tenebatur pro terra illa et pro ipsius proprio,
quod princeps dederat Templo et Hospitali, insuper gastinam Dendemam
confirmat ab uxore sua Clementia donatam, deinde terram, quae est inter
antedictam gastinam et viam publicam ad pontem Ferri ducentem (quae via
est ibi meta et divisio) ; ab alia parte, quae respicit Antiochiam, eam dividit
collis continuus a via praedicta usque ad fluvium Ferri. Haec utique est de
pertinentia gastinae Putei. — Eschivardus dapifer, Willelmus Tyrel mares-
calcus, Petrus camerarius, Bonalbus, Gaufridus Falsart dux, Paganus de
Castelluz, Helyas de la Forest. Datum per manum Bernardi cancellarii
anno principatus V (Delaville le Roulx, p. 1 1 1 — 112, No. 28 [cf. p. 18],
Docum., p. 12 — 15, No. 4; Prutz, p. 39 — 40, No. 11). 451

„ Octob. 1 1, ind. II. Hierosolymis. — Amalricus I, rex Hierosoly-
mitanus, Hospitali per manum Giberti magistri donat et concedit Bulbe-
sium *) cum pertinentiis, quas civitatis incolae possident, et terras cultas
et incultas, quae protenduntur a viciniori parte Bulbesii versus Syriam et
mare, unde C millia bisantiorum anno reddantur, praetera L millia bisan-
tiorum scilicet quina millia ex X aliis Aegypti civitatibus annuatim prove-
nientia, quarum nomina sunt: Babilon, 2 )Thanes, 3 )Damiata, Insula Mall., 4 )
Alexandria, Chus, 5 ) Suana, 6 ) Whe, 7 ) Ahideph, 8 ) Fun, 9 ) deinde in omnibus
terrae civitatibus palatium et, si thesaurus Mulani 10 ) et aliarum civitatum
in manus regis venerit, tam de thesauro Caharii quam aliarum civitatum
decimam integram et constituit, ut, si terra et terrae thesauri vi capti fuerint,
secundum militares justitias magister et fratres tam de thesauris quam de
aliis rebus partes suas, postquam rex medietatem de omnibus extraxit,
priores obtineant et, si forte terra pecunia se redimerit, iidem nihilominus
easdem accipiant. Pro his omnibus magister in hac expeditione prima D
milites et totidem turcopulos bene armatos habere et apud Larriz marescalco
vel comestabulario regis monstrare debet, si vero minus vel plus monstrat,
dicti redditus minuentur aut augebuntur, denique fratres Hospitalis spolia
et praedam belli, in quo versantur cum aliis, indivisam accipient, nisi ex-
peditioni rex ipse interest. — Fridericus, Tyrensis, Aitardus, Nazarenus,
archiepiscopi, Rodulfus, Bethleem, Willermus, Aconensis, episcopi, Gualte-
rius, princeps Galilaeae, Hugo, dominus Ibelini, Umfredus, dominus de
Torone, Willelmus marescalcus, Milo de Plancei, Gormundus de Tiberiade,
Guago de Novavilla, Godefridus de Bremai, Gui de Maneriis. Datum per
manum Radulfi, Bethlemitani episcopi, regis cancellarii (Paoli I, p. 48 — 49,
No. 47; cf. p. 499; Rtthricht, Amalrich I, p. 460 — 461). 452

*) Bilbais. s ) Misr. ») Tanis. *) Mahalla. 6 ) Kus. 8 ) Ignotum.
T ) Ignotum. 8 ) Ignotum. °) Fua. i0 ) Chalifae (e genere Fatinudarum)
Aegypti.

„ Octob. 20, ind. II. Ascalon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
Amalfitanis domos (supra No. 380), quas Raymundus, comes Tripoli-
tanus, dederat, sigillo confirmat. — Gualterius, princeps Galilaeae, Henfri-
dus constabularius, Milo dapifer, Germundus de Tiberiade, Guillelmus

regni Hierosolymitani. 1 1 q

marescalcus, Guido de Maneriis, Atto de Marla, Balduinus, vicecomes Nea-
polis, Gocelinus de Betlem, Simon, frater ejus, Manasses de Caesarea, Pon-
tius Marranus, Manso Curialis, Ursus Palaz, Mannus de la Gravi, Manso
Sesinalis. Daium per manum Radulfi, regis cancellarii (Camera I, p. 203 —
204; Ughelli VII, p. 204 — 205; Pansa I, p. 97). || Hoc privilegium Ale-
xander IV 26 April. 1256 confirmat (Camera II, p. XLIII, No. 29). 453

1 168 Nov. 1 8, ind. I (II). Craci. — Galterius, dominus Montis Regalis, con-
sensu Guidonis fratris et Beatricis filiae suae pro anima Helenae uxoris
fratribus S. Lazari de Jerusalem XL bisantios de suo concambio Berritensi
annuatim recipiendos donat et sigillo confirmat. — Guerricus, ecclesiae
Petracensis primus archiepiscopus latinus, x ) Seherinus de Mamedone, Sehe-
rinus de Waise, Siguinus, Girardus de Beteras, Guarinus de Hobelet, Girar-
dus de Spineto, Inguanius, Petrus de Hasard, Osmundus de Belnaco,
magister Martinus, magister Raimundus, Herricus de Leodio, Herricus,
ejus filius. Datum per manum Laurentii, Galteri capellani, Amalrico I reg-
nante (Archives de TOrient latin II B, p. 142, No. 24; cf. Cibrario, p. 236;
Ferrand, p. 31). 454

*) Fuerat canonicus S. Sepulchri (cf. R6hricht in ZDPV. X, p. 16).

„ Hierosolymis. — A(malricus), patriarcha Hierosolymitanus, Petro II,

S. Sepulchri priori, precibus Amalrici I regis necnon consensu Hugonis,

Templi Domini abbatis, ecclesiam Neapolitailam, quae ab eodem rege data

ad titulum Dominicae Passionis et Resurrectionis aedificata fuerat, cum

juribus variis concedit et sigillo confirmat. — Amalricus rex, Radulfus,

Bethleemita, Rainerius, Liddensis, Rainerius, Sebastensis, episcopi, Rodulfus,

Sebastensis, Hamericus, Montis Oliveti, priores, Guilricus, decanus Neapolis,

Rodulfus archidiaconus, Amalricus cancellarius, magisterEraclius, l ) Rober-

tus de Pinchinec, Gaufridus Turonensis, Balduinus, vicecomes Neapolys,

magister Stephanus. Datum anno a captione Jerusalem LXIX (Roziere,

p. 287 — 289, No. 160; Migne, p. 1240 — 1241, No. 160). 455

l ) Postea archiepiscopus Caesariensis et denique patriarcha Hierosolymitanus
(ZDPV. X, p. 7—8).

„ Hierosolymis. — Amalricus, patriarcha Hierosolymitanus, Petro II,
S. Sepulchri priori, ecclesiam S. Nicolai, quae extra muros Joppae a parte
septentrionali in aggere S. Nicolai supra mare constructa est et ex dono
regis Amalrici 1 ad titulum Dominicae Passionis et Resurrectionis pertinere
dinoscitur, cum pertinentiis ac juribus concedit et sigillo confirmat. —
Radulfus,Bethleemita,Rainerius, Liddensis, Rainerius, Sebastensis, episcopi,
Radulfus, Sebastensis, Haimericus, Montis Oliveti, priores, Radulfus archi-
diaconus, Amalricus cancellarius, magister Eraclius, Hugo de Jherusalem,
Robertus de Pinchinec, Gaufridus Turonensis. Datum anno a captione
S. Civitatis LXIX (Roziere, p. 289 — 290, No. 161 ; Migne, p. 121 1 — 1212,
No. 161). 456

„ — Gibertus, magister Hospitalis, auctoritate omnium fratrum
juxta concessionem praedecessoris Raimundi ad mansiones faciendas et
laborandam terram in civitate Bersabeae Juda alias Begebelinus vocata bur-
gensibus donat, quorum nomina sunt: Petrus Alumnensis, Bernardus,
Guilelmus, frater ejus, Sanctius Gasco, Stephanus Lombardus, Johannes de
Corseniana, Guido, gener ejus, Petrus de Rohas, Gerardus Bornifer, Lam-

120 Regesta

bertus Pictavis, Petrus de Lesmeses, Richardus de S. Abraham, Adalardus

de Ramis, Elias de Milac, Petrus, vitricus ejus, Lambertus Sutor, Petrus

Cathalanus, Martinus, gener ejus, Raimundus Gasco, Johannes de Coro-

zana, Helyas de Burdel, Brun Burgundiae, Stephanus Alumnensis, Guillel-

mus de Ramis, Gerardus Flamingus, Stephanus Carpentarius, Gilabertus

de Carcasona, Bernardus Pictagoricensis, Bernardus Maiasis, Pontius Came-

larius, Ugo Latro, Bernardus de Josafat, et ceteris omnibus, qui venturi sunt

et venerunt ante captionem Ascalonis. His Gibertus tribuit praeterea binas

carrucas a Begebelino usque ad toronum, quod dicitur Tamarin, 1 ) unde

annuatim terragium et decimas exceptis oleribus soluturi sunt judicia Jeru-

salem observantes ; de praeda vero Saracenis ablata Hospitali juxta consue-

tudinem Lithde, alias Ramas dictae, reddent. Quicunque vero terram vel

domum vendere voluerit, eam primum ministro Hospitalis uno robuino

minus, quam alius dare velit, offerre debet; in adulterio capti seu captae

publice verberabuntur ac deinde ejicientur e tota terra. In hac donatione

fuerunt cum domino Raimundo Petrus Guuillelmi, cancellarius ejus, Ber-

trandus sacerdos, Stephanus, frater ejus, Radolfus sacerdos, Stephanus de

Cappella, Robertus Comes et frater ejus Gilabertus, Gerardus, Ugo et Odo

de Calmunt, 2 ) Garnerius, Desiderius, Petrus Gasco, Robertus Pincerna,

Petrus Cocus, Bernardus Gasco, Bernardus Aimar, Guuillelmus Cocus 3 ) et

alii, quorum consilio haec charta scripta est. De cetero omnibus, salva tamen

Hospitalis justitia, quibuscunque velint, exceptis religionibus et militibus,

vendere et invadiare licet et pro venditione carrucae Hospitali singuli

bisantii etsi minus vel amplius, quam unam carrucam vendiderint, ad ratio-

nem unius bisantii de carruca, de domo vero ac de vinea singuli robuini

solvendi sunt. — Guigo praeceptor, Castus thesaurarius, fratres Piotus,

Petrus de Crato, Amoranius,*) Aimo, tunc praeceptor Hospitalis Gibelini;

de hominibus Gibelini : Raimundus, filius Stephani Lombardi, Johannes

Burgundiae, Petrus de Fabrica, Morin Paschalinus, Petrus de Jerusalem,

Andreas Lornus, Petrus de Fores, Durandus, filius Petri de Fores, Petrus

Montonus. Factum Amalrico patriarcha, Amalrico I rege anno liberationis

Jerusalem LXIX (Paoli I, p. 46 — 47, No. 45 : Lois [ed. Beugnot] II, p. 528

— 529, No. 44; cf. p. 223 et 255 not. ; Prutz, Culturgesch., p. 246 et

ZDPV. IV, p. 173—174). 457

*) Conder in Quart. Stat. 1890, p. 39 putat, hoc esse tumrah (sheet XIX).
*) Alias : de Calvo monte. 8 ) Eracles 27 : Guillaume le Queu. 4 ) Alias Amo
ramus.

(1168 c). — Gibertus, Hospitalis magister, sigillo confirmat A., x ) ducem
Hungariae, Dalmatiae et Croatiae, cum uxore in Terram Sanctam peregri-
naturum, Hospitali X millia bisantiorum tradidisse et per hominem suum
Retchab ac fratrem Bernardum mandavisse, ut inde casalia et terras emerent,
quorum redditibus post mortem ipsorum vel recessum e peregrinatione
dicti fratres fruantur. Quum vero prope urbem Hierosolymitanam terrae
venales inveniri non potuissent, Hospitalis fratres vicina casalia castellum
Emaus, Aquam bellam, Belveer et Saltum muratum eorumque fructus duci
et uxori in Terra Sancta versantibus concessisse, nisi mallent in civitate
Accon palatium quondam Giraldi de Cuniculis, 2 ) domos IV Fulconis Mone-

*) Fejer 1. c. legere vult : Belam (III). *) Alias : Cunillis, Cunilz, Conilz,

Conins.

regni Hierosolymitani. 1 2 1

ae, extra urbem pomarium et casale unam lcucam ab ipsa distans, e quibus
a fratribus pretio VI millium bisantiorum de antedicta pecunia emtis an-
nuales redditus MC bisantiorum proveniant, hanc vero emptionem Acco-
nensem ab A(malrico I) rege nondum confirmatam esse. — Fratres : Petrus
de Crato, clericorum magister et ecclesiae custos, Guigo de Mahone, prae-
ceptor Hospitalis, Castus thesaurarius, Piotus, Stephanus, Bernardus, sacer-
dos praedicti negotii internuntius (Paoli I, p. 44 — 45, No. 44; Fejer, Cod.
diplom. VA, p. 285—287). 458

(1168 c). — Amal(ricus I), rex Hierosolymitanus, Ludovico VII, regi
Francorum, fratres Templi commendat (Bongars I, p. 1 181, No. 21 ; Du-
chesne IV, p. 698, No. 364; Bouquet XVI, p. 157, No. 469 ; Migne, p. 1 277,
No. 20). 459

( „ ? c). «I. 1 ) Dei gratia et ordinatione episcopus Hierosolymitanus»
Hildegardi, magistrae de Monte S. Roberti Pingensis, ejusque precibus se
commendat (Ep. S. Hildegardis, No. 22 a). || Eadem anterfictum patriarcham
Hierosolymitanum multis laboris vexatum consolatur (ibid. No. 22 b; cf.
Schmelzeis, Das Leben und Wirken der heil. Hildegardis, Freiburg 1879,
p. 199 — 200, No. 200). 460

*) Corrigas: Amalricus, qui sedit 1 158— 1 179. HiJdegardis fuit abbatissa annis
1 147—17 Sept. 1179.

„ — 1169 Aug. 5. Beneventi. — Alexander III Petro, S. Sepulchri
priori, scribit, A(malricum) patriarcham et A(malricum) regem non debere
impediri, quominus ecclesiae Joppensi dignitatem cathedralem et cetera,
quae paganorum jamdudum violentia et occupatione perdiderat, opportuni-
tate nunc habita reddant, attamen a se patriarcham admonitum esse, ut
dignam honestamque iis recompensationem inveniat (Roziere, p. 29 1 — 292,
No. 162; Jaffe'-L6wenfeld, No. 1 1 568). 461

1169 Mart. 16. — Episcopus Valeniensis et fratres de Templo Torto-
sae congregati omnes querelas, quae de rebus Galterii canonici, de villanis,
de casali ejus fracto inter utramque partem exstiterant, ab episcopo dimissas
fuisse confirmant. — P(etrus), episcopus Antaradensis, Kalo, ejusdem ec-
clesiae archidiaconus ; fratres : Galterus de Berito praeceptor, Willelmus de
Guirchia, Berengarius de Castello Perso, Thomas de Marolio, fraterTheo-
baudus de S. Scolastica, Falco (Delaville le Roulx, p. 1 12 — 1 13, No. 29 [cf.
p. 17], Docum., p. 15 — 16, No. 5; Prutz, p. 40, No. 12). 462

( „ Maj.). — A(malricus), patriarcha Hierosolymitauus, Ludovico VII,
regi Franciae, J(ohannem), episcopum Paneadensem *), de novo constitutum
commendat, qui, ut in dicta civitate ecclesiam ab hostibus destructam reaedi-
ficare possit, ab ipso juvamen et auxilium petere velit (Bongars I, p. 11 74
— 1175, No. 6; Duchesne IV, p. 691, No. 348; Bouquet XVI, p. 151,
No. 453; Migne CLV, p. 1267 — 1268, No. 5). 463

') Qui Parisiis mortuus et in ecclesia S.Victoris sepultus est (Rtihricht, Amal
rich I, p. 467, not. 4).

( „ Maj.). — Amalricus I, rex Hierosolymitanus, H(enrico), archiepis-
copo Remensi, miserabili Terrae Sanctae statu exposito scribit, se (Amalri-
cum), patriarcham Hierosolymitanum, (Ernesium), archiepiscopum Caesari-

122 Regesta

ensem, et (Willelmum), episcopum Acconensem, l ) cum Templi et Hospitalis
fratribus in occidentales partes destinasse, sed eosdem naufragio rejectos
fuisse itaque se nunc F(ridericum), archiepiscopum Tyrensem, (Johannem),
episcopum Paneadensem, et A(rnulfum) de Landast militem 2 ) cum fratribus
Hospitalis 3 ) mittere, qui auxilium a christianis ferendum expetant (Martene,
Ampl. Collect. II, p. 803 — 804, No. 210; Bouquet XVI, p. 187 — 188,
No. 120; cf. Rbhricht, Amalrich I, p. 466 — 467). 464

') Hunc ejusque socios Alexander III (29 Jul. 1 169) universis Christi fidelibus
necnon Henrico, archiepiscopo Rhemensi, commendat (Bouquet XV, p. 878—881,
No. 2 54— 255 ; Jaffe-Lbwenfeld, No. 1 1 637 — 1 1 638 ; Reuter, Alexander III, III, p. 577
— 57°)« *) ^ e q uo Gilbertus Montensis in Bouquet XIII, p. 573. 8 ) Inter

quos vocatur G., praeceptor Hospitalis (JarTe-L6wenfeld, No. 1 1O37), sive Guido
de Mahone et non Gilbertus, qui noc tempore magisterio fungebatur.

1169 Aug. 13, ind. XI (corr. II). Neapoli. — Amalricus I, rex Hieroso-
lymitanus, Pagano de Caypha, genero Jozelini Peselli, quaecunque a Bal-
duino III rege, ipsius fratre, acceperat, sigillo confirmat scilicet M et CC
bisantios sarracenatos in catena l ) Acconensi annuatim recipiendos pro ser-
vitio II militum et primum feodum XX militum seu minus ad voluntatem
Jozelini et heredum, insuper feodum C militum in urbe Babyloniae Deo
adjuvante capienda 2 ) et DC bisantios. quos Balduinus, frater regis, donavit
dicto Jocelino et Amalricus in funda **) Acconensi IV terminis anni reci-
piendos nunc concedit. Insuper rex eidem Pagano illos D bisantios, quos
Fulconi Tiberiadensi pro castro Saphet nunc fratribus Templi donato
dederat, Fulco vero pro cambio Gibosevart dedit, in macello Acconensi
IVterminisanni recipieudosavssignat. 4 ) — Humfredusde Torono constabu-
larius, Galterius de S. Audemaro, castellanus et dominus Tyberiadensis,
Philippus Neapolitanus, Baldoinus de Insula, Guillelmus marescalcus,Claram-
baldus, vicecomes Acconensis, Gaufridus Tortus, Paganus de Voh, Odo de
S. Amando. Datum per manum Stephani, Radulfi, Bethleemitae episcopi
regisque cancellarii, in hoc officio vicefungentis (Strehlke, p. 6 7, No. 5). 465

') I)e catena (la chafne) sive curia catenae cf. Lois (ed. Bcugnot) II, p. 45 et Heyd,
Hist. du commerce I, p. 336— 337. *) Rtfhricht, Amalrich I, K6nig von Jerusalem
in Mitth. d. osterr. Instituts f. Geschichtsforsch. 1891, XII, p. 468 — 469. s ) De
funda, fundaco sive foro generali cf. Lois II, p. 171 ; Heyd in Sitzungsber. d. kttnigl.
bayr. Academie d. Wissensch.,hist.-phil. Classe, 1880, p. 617— 627 et Hist. du com-
merce I, p. 337; II, p. 430. 4 ) Cf. supra No. 447.

„ Aug. 20, ind. II. Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
per manum Gibeni magistri Hospitali Bulbesium cum pertinentiis, unde
CL et millia bisantiorum annuatim reddantur, ea conditione donat et sigillo
confirmat, ut habitatores christiani de omni servitute excipiantur. — Radul-
fus, episcopus Bethleem, Philippus, magister Templi, Gualterius, senescalcus
Templi, fratres Radulfus Boch, Ermio de Asio ; Unfredus, comestabilus
regis, Milo de Planci, senescalcus regis, W(illelmus), marescalcus regis,
Gormundus de Tiberiade, Guido de Scandalione, Gerardus de Pogeio,
Rohardus, tunc temporis castellanus Jerusalem. Datum per manum Radulfi,
episcopi Bethleemitani regisque cancellarii (Paoli I, p. 49 — 50, No. 48; cf.
p. 501 ; Lois [ed. Beugnot] I, p. 616, not. et supra No. 452). 466

„ Sept. 17, ind. II. Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
communitati Pisanorum donat libertatem de omni jure negotiationis per
totam terram, quam occupaverit in Aegypto, et curiam in urbe Babylonis,

regni Hierosolymitani. 123

ecclesiam, domum, furnum, molendinum et balnea juxta fundam merca-
torum, eadem apud Cahiram in platea Belbecanti et apud Rassit, deinde
M bisantios in funda regali sive Babylone sive Cahirae singulis annis sine
servitio, quosque de omnimodo jure negotiationis ipsum commune acquie-
taverit Alexandriae, Damiatae et Tani, concedit et sigillo confirmat. — Ber-
nardus, Liddensis, 1 ) Guillelmus, Acconensis, episcopi, Philippus, Templi,
Gilebertus, Hospitalis, magistri; Galterius, princeps Galilaeae, Hemfridus
constabularius, Milo dapifer, Guillelmus marescalcus, Gaufridus Tortus.
Datum per manum Radulfi, episcopi Bethlehemitani regisque cancellarii.
— Albertus, Ubhicio, (Hibignanus) et Ildebrandus etc. ut supra No. 322
(G. Mllller, p. 15, No. 12; Dal Borgo, p. 92 — 93; Muratori, Antiq. [ed.
fol.] II, p. 907—908, [ed. 4 ] VI, p. 265 — 268; Ughelli III, p. 406 ; Lllnig,
Cod. diplom. III, p. 1475; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 367;
Fanucci II, p. 50). 467

*) De quo Rohricht in ZDPV. X, p. 28.

„ Sept., ind. III. — Goifredus Tortus Garino, S. Salvatoris in Monte
Thabor abbati, XII bisantios in pascha apud domum ipsius Acconensem de
zuccare casalis sui Manueth annuatim recipiendos donat tali videlicet tenore,
ut consensu totius capituli villanum constitutum in loco, qui dicitur Cassia,
quem Rogerius, pater Goifredi, ecclesiae Montis Tabor eleemosinam prae-
buit, sibi restituat. — Lanzulinus prior, Dominicus subprior, Girardus
cantor, Ugo Pisanus, Petrus de Podio, Martinus, Stephanus, Marcus, Domi-
nicus monachi; Simon de Laa, Rau de Batailla, Egidius, Helias, Petrus de
Savaingni, Odo, Godofridus Turcopuli de Buria, milites (Paoli I, p. 209 —
210, No. 166; cf. p. 538 — 539). || Hoc privilegium Rinaldus (corr. Mai-
nardus; cf. ZDPV. X, p. 23), episcopus Berytensis, se vidisse sigillo con-
firmat c. 1 175 (Paoli I, p. 538). 468

„ Hierosolymis. — (A)malricus, patriarcha Hierosolymitanus, cano-
licis S. Sepulchri per manum Petri II prioris plurima privilegia confirmat et
: ncognita memorat scilicet magnum altare, quod est in choro S. Sepulchri,
carcerem et altare, altare S. Petri et S. Stephani, inventionem cum altari,
altare, quod est ad caput S. Sepulchri, parochiale, cathedram, quae est post
magnum altare, et omnia, quae ibidem vel in quocunque praescriptorum
altarium missam patriarcha celebraverit, ad ejus manum sive pedem offe-
runtur, omnes oblationes compassi, quod in medio choro S. Sepulchri est,
plateam, quae est inter portam ecclesiae et columnas, plateam inter easdem
columnas sitam et Hospitale S. Johannis, sicut in longum et latum proten-
ditur, domos, stationes, terras et quicquid in quarterio ecclesiae et patriar-
chae dicti canonici possident, aliasque possessiones in Sancta Civitate vel
extra eandem sitas et prae ceteris furnis furnum, quem patriarcha dictus a
dictis canonicis commodatum tenuit sed reddidit testimonio Petri, archi-
episcopi Tyrensis, ecclesiam et cimeterium extra portam David juxta viam
sita, qua itur Bethleem, villas, quas aedificaverunt, ut Magnam et Parvam
Mahumeriam, Bethsuri et alias, quas aedificabunt et Latini habitabunt. —
Letardus, Nazarenus, Hernesius (Hernerius), Caesariensis, archiepiscopi,
W(illelmus), Acconensis, Bernardus, Liddensis, Absalon, quondam Ascalo-
nensis, episcopi, Renaldus, Montis Syon, Raimundus, Templi Domini, x )

•) De quo ZDPV. X, p. 41. Sigillum cujusdam Rogerii, abbatis Templi, cf. in
Revue numismat., III Ser., VI, p. 468 — 469.

124 Regesta

Guido, S. Mariae de Latina, abbates, Bernardus, prior Montis Oliveti, Era-
clius, archidiaconus Jerusalem, Arnulfus capellanus, Gaufridus dapifer,
Robertus de Pinkegni (Roziere, p. 301 — 305, No. 167; Migne, p. 1244 —
1247, No. 167; cf. Wauters II, p. 503; de Vogue', p. 217). 469

1169, ind. II. — Raimundus, abbas Templi Domini, conventionem per
Richardum et Rainerium canonicos cum Bertrando, archiepiscopo Tranensi,
de ecclesia S. Mariae Magdalenae Barolitana factam conflrmat (Arcangelo
di Gioacchino Prologo, Le carte .... nello archivio del capit. metropolitano
della citta di Trani, Barletta 1877, p. 132 — 133). 470

„ , ind. II. — Boamundus III, princeps Antiochenus, Januensibus
privilegia a Boamundo, Roberti Guiscardi filio, in Antiochiae, Laodiceac et
Suidini civitatibus donata sigillo confirmat. — Silvester, principis cognatus,
Robertus, filius Gaufridi, Exchivardus dapifer, Willielmus de Moci pincerna,
Willielmus Tyrel marescalcus, Johannes de Falquin, Bonaldus, Rogerius
de Surdeval, Willielmus Balfrei dux, Rodulfus de Neun, Willielmus de
Croisi, Gaufridus Falsam. Datum per manum Bernardi cancellarii anno
principatus VI (Liber jurium I, p. 249 — 250, No. 276; Mon. hist. patr.,
Chartae I, p. 857 — 859, No. 544; Ughelli IV, p. 871 — 872; Ltlnig, Cod.
diplom. Ital. II, p. 2087 — 2088, No. 8 ; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c.
II, p. 352; Me'm. de Tacad. d. inscript. 18 18, III, p. 105; SerralV, p. 148;
Heyd I, p. 174; Langer, p. 156 — 157). 471

„ Hierosolymis. — Hugo de Hibelino confirmat, Rainerium bonae
memoriae, avunculum suum, fratribus S. Lazari de Jerusalem quandam
terram in territorio Ramatensi sitam designasse, viros vero designare jussos
majorem, quam debeant, partem tradidisse ; hanc partem superabundantem
quondam receptam se nunc concessu Agnetis uxoris, Balduini et Barisani
fratrum necnon consilio Bernardi, episcopi Liddensis, et etiam pro via
S. Jacobi ab ipso vota dictis fratribus reddere cum terra, quam habuerunt
de domina Eva, et sigillo munire. — A(gnes) comitissa, Baldevinus, Barisa-
nus, B(ernardus), episcopus Liddensis, Radulfus, capellanus Ramatensis,
de canonicis S. Georgii : Gillebertus cantor, Jolbertus, Petrus capellanus,
Johannes ; de militibus Ramatensibus : Nicholaus de Beroard, Balduinus de
Roais, Philippus, Odo Ruphus, Bernardus Provencal, Willelmus Arnaldi,
Willelmus Faber, Martinus Gazele, Terricus de Inferno, Robertus de
Corbie, Willelmus de Ponz, burgensis de Jherusalem. Factum Amalrico
patriarcha, Amalrico I rege (Archives de TOrient latin II B, p. 142 — 143,
No. 25; cf. Cibrario, p. 236; Ferrand, p. 31). 472

1170 Jul. — Rogerius, dominus Seonae, assensu uxoris Aviciae et fra-

irum Garentonis et Joscelini Hospitali casale Tricheria cum pertinentiis

donat et sigillo confirmat. — Joscelinus, frater Rogerii, Willelmus Trigala,

Rainaudus de Landauran, Tancredus Dasart l ) (Paoli I, p. 50, No. 49). 473

') Alias de Hasardo, Azart.

„ Sept. 9, ind. III. Verulis. — Alexander III ecclesiae S. Sepulchri
per manum Petri II prioris et Amalrici patriarchae possessiones ultramarinas
ab Amalrico patriarcha confirmatas et cismarinas munit (Roziere, p. 296 —
300, No. 166; JafTe-LOwenfeld, No. 1 1 831). 474

„ , ind. III. — Amalricus, episcopus Sidoniensis, quum Hierosolymis
S. Sepulchrum visitans a Petro, ecclesiae B. Mariae vallis Josaphat, cum

regni Hierosolymitani. i 2 c

canonicis suis in consortium orationum et beneficiorum fratrum dictae ec-
clesiae ea conditione receptus fuerit, ut memoria sua in vita et mortis dies
eorundem calendario ascribatur, in recompensationem dimidiam partem
decimae de omnibus, quae dicti fratres in diocesi Nazarena possident, sigillo
apposito relaxat. — Bernardus cantor, Jordanus canonicus, Paguanus cano-
nicus, Richardus canonicus, Willelmus subprior, Guibertus celerarius,
Arnaldus sacrista, Johannes monachus (Delaborde, p. 84 — 85, No. 37). 475

1170, ind. III. Accon. — Willelmus, episcopus Acconensis, coram Amal-
rico I rege et Amalrico, patriarcha Hierosolymitano, necnon E(rnesio), Cae-
sariensi, L(etardo), Nazareno, archiepiscopis, R(adulfo), Bethlemitano, B(er-
nardo), Lyddensi, R(adulfo), Tiberiadensi, R(ainaldo), Ebronensi episcopis
Stephano, Cluniacensis ecclesiae abbati, ut in parochia sua claustrum et
ecclesiam aedificare possit mediante Theobaldo, ejusdem ecclesiae monacho
et Crispiacensi priore aedificare possit, concedit (Bibl. Cluniac, p. 143 1). 476

„ , ind. I. l ) — Amalricus I, rex Hierosolymitanus, Tripolis comitatum
procurans Hospitali per manum Giberti magistri castella Archas et Gibelacar
terrae motu funditus eversa cum pertinentiis donat et tradit restauranda
tali modo, ut, quicquid inibi est dominii regis vel comitis necnon militum,
cum juribus possideant. Praeterea concedit, ut vexillum Hospitalis in comi-
tatu Tripolitano, nisi ipse adsit rex, omnia spolia bello acquisita cum
nemine partiaiur, et promittit, si comes e captivitate 2 ) liberatus dicta castra
fortasse recipere vellet, ut dictos fratres defendat, si vero comitatus regi vel
ejus heredibus hereditarie obtigerit, ut haec donatio irrevocabilis habeatur.
Denique pollicetur, se comitem Deo volente liberatum rogaturum esse, ut
donationem ipse confirmet, et quaecunque Raimundus comes captivatus
ejusque antecessores dictis fratribus donaverant, sigillo munit. — Gumbal-
dus, electus Tripolitanus, Raimundus Provincialis , praeceptor ecclesiae
Tripolitanae, Seierius, castellanus Tripolitanus, Bertrannus Porculi, Erra-
dius, Guillelmus, vicecomes Tripolitanus, Arbertus de Montiniaco, Pontius
de Suiura, Raimundus de Suiura, Ridellus, Guerricus de Archis; de baro-
nibus terrae Hierosolymitanae : dominus Barisanus, HugoMimart, 3 ) Guido
de Maneriis, Philippus Rufus (Paoli I, p. 51-^-52,^0. 51 ; cf. p. 501 — 502;
Herquet in ZDPV. VII, p. 2 1 2). 477

*) Corrigendum esse videtur III (ante 1 Sept. 1170) vel IV (post 1 Sept. 1170

— 1 Sept. 1 171), quum terrae motum charta memoratum 29 Jun. 1 170 factum esse
constet; cf. Rohricht. Amalrich I, p. 471. *) Captus fuit comes Raymundus
Tripolitanus cum Bohemundo III, principe Antiocheno, 11 Aug. 1 164 (ibid.p. 445
— 443),quorum alter sequenti anno (ibid. p.444), prior paulo ante a. 1 174 (cf.infra
1 174, Dec.) liberatus est. 8 ) De quo Lois (ed. Beugnot) I, p. 424.

„ — Boamundus III, Raimundi filius, princeps Antiochenus, consensu
uxoris Orgollosae ecclesiae S. Mariae et archiepiscopo Pisanae civitatis tum
in Pisana provincia quam in principatu manenti chartam supra (No. 292)
memoratam repetit et sigillo confirmat. — Guiscardus de Insula, vicecomes-
tabulus, Rogerius de Surdavalle, Willelmus de Lobjs, Guafridus de Dor-
dan, Johannes de Salgin, Guiscardus de Nazareht, Henricus de Loges.
Datum per manum Bernardi cancellarii anno principatus VII (G. Mliller,
p. 15 — 16, No. 13 [cf. p. 395 — 396]; Dal Borgo, p. 93 — 94; Muratori,
Antiq. II [ed. fol.], p. 907 — 908, [ed. 4 ], p. 267 — 270; Ughelli III, p. 406

— 407; LUnig, Cod. diplom. III, p. 1475; cf. Tronci, Annal. Pisan. I,

126 Regestd

p. 333). |! Charta nostra fere verbo tenus eadem est, quam supra (No. 292)
excerpsimus (Langer, 1. c. p. 157 — 158). 478

1 170, ind. III. — G(alterius), princeps Galilaeae, consensu uxoris E(schi-
vae) et filiorum ecclesiae S. Lazari de Jerusalem VIII bisantios de funda
Tabariae annuatim recipiendos concedit et conrirmat. — G. de Bailoil, G.
vicecomes, Willelmus marescallus, Willelmus de Sueca, Giraldus de Cais-
neio. Factum Amalrico I regnante (Archives de TOrient latin II B, p. 144,
No. 26; cf. Cibrario, p. 236; Ferrand, p. 31). 479

( „ autumno). — Conventus Hospitalis Alexandrum III certiorem
facit de renuntiatione Gisberti magistri. Hic enim regi confirmaverat, se
magisterio deposito in solitudinem se recipere velle, et frustra ab eo
commonitus paulo post absque licentia regia redire paravit. Priusquam
vero rediit, (Guido de Mahone) praeceptor et (Guillelmus de Forgia?), pro-
curator infirmorum, cum multis fratribus ac litteris marescalci (Raimundi
Tiberiadis?) et conventus eum adierunt, ne contra jus fasque in proposito
remaneret, neque vero eum flectere potuerunt. Paulo post praeceptor con-
silio procuratoris infirmorum, castellanorum (Garnerii ?) Gibelini et Belli-
montis ac multorum fratrum (Heraclio) patriarchae, (Radulfo I) Bethlemitano
et (Bernardo) Liddensi, episcopis, necnon (Petro II), abbati vallis Josaphat,
rem nuntiarunt, quibuscum ipse ad caveam Gisberti profectus est, sed quum
horum admonitionibus obedire noluisset, patriarcha sub vinculo excom-
municationis ei mandavit, ut ad magisterium rediret. Nunc quidem magister
cum dictis domum suam reversus est, sed quum subsequenti die patriarcha
in palatio magistrum renuntiare et fratres alium magistrum eligere vetuisset,
ille cum praeceptore et aliis sibi faventibus fratribus Romam appellavit.
Altera die Gisbertus cum archidiacono Hierosolymitano et procuratore in-
firmorum a patriarcha petiverunt, ut poenam excommunicationis tolleret,
sed quum hoc efficere non potuisset, in caveam rediit. Nunc fratres iterum
eum adierunt precibus, ut magisterium retineret, et postularunt, ut in pleris-
que actus suos corrigeret, ne in confinibus Turcorum castella et munitiones
susciperet, ne supervacaneis expensis domum gravaret neve clam capitulo
et fratribus negotium tractaret,»sed ille respondit, se pecuniam domus reti-
nere nec potuisse necvoluisse, et confirmavit, a nullo magistro profusiores
expensas quam a se factas fuisse. Frater Pontius Blancus denuo mandavit,
ne renunciaret, sed ille omnes fratres ab obedientia absolutos, ut alium
magistrum eligerent, adhortatus est et XII electores secum ducens secessit,
qui novum magistrum elegerunt, quo facto fratres cum Garino in capi-
tulum redierunt, sed quum interrogavissent , num consentirent, omnes
tacuerunt, qui aderant. Praeterea praeceptor cum priori clericorum, mares-
calco, priori Apuliae, priori Messanae et fratre Pioto Romam scripserunt.
Quattuor vero mensium spatio intermisso alii fratres novum magistrum ac-
ceperunt, alii rejecerunt, qua de discordia certior factus Gisbertus de cavea
rediit et confirmavit, se Romam iturum esse. Paulo post cum milites de
Francia in Terram Sanctam venissent, l ) Amalricus I rex precibus (Heraclii)
patriarchae (Bernardi) Liddensis et (Raynaldi) Ebronensis, episcoporum
necnon abbatis Montis Sion et prioris S. Sepulchri in capitulum Hospitalis,
ut pacem reformaret, ingressus hanc totam controversiae et discordiae

*) Aestate 1 1 68 (Rohricht, Amalrich I, p. 456, 486). 2 ) De quo ZDP V. X, p. 26.

regni Hierosolymitani. 1 27

materiam collegit, ut papae eam dijudicandam committeret. — Almaricus
patriarcha, Almalricus I rex, Radulfus, Betlem, Bernardus, Liddensis, epis-
copi, Reinaldus, Montis Sion, Petrus, Vallis Josaphat, abbates, Petrus, prior
S. Sepulchri (Paoli I, p. 229 — 232, No. 186; cf. p. 544 — 545; Herquet,
Chronologie, p. 10; Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Branden-
burg 1880, No. 6; ZDPV. VI, 1883, p. 21 1 — 214; Delaville le Roulx in
Revue hist. Maj. 1880, p. 183). 480

(1170? Octob. c). — L(etardus), archiepiscopus Nazarenus, Henrico,
archiepiscopo Remensi, Willelmum presbyterum pro negotiis ecclesiae
Nazarenae in Franciam missum commendat (Martene, Ampl. Collect. II,
p. 864 — 865, No. 300; Bouquet XVI, p. 192 — 193, No. 156). j| Itaque
Alexander III (8 Dec. 1 1 70) universos Christi fideles Franciae rogat, ut civi-
tatibus Terrae Sanctae terrae motu dirutis, praesertim ecclesiae Nazarenae
subveniant, cujus casale magnum Saraceni, clericis et incolis captis, occu-
paverunt, ita ut canonici paupertate et inopia premerentur (Bouquet XV,
P- 893 — 894? No. 281 ; Jaffe-LOwenfeld, No. 1 1 952). 481

( „ c). — Hugo Etherianus Aimerico, patriarchae Antiocheno, per
manum Rainaldi principis librum suum de processione S. Spiritus trans-
mittit (Martene, Thesaur. I, p. 479; Migne, Patrol. lat. CCII, p. 230; cf.
v. Kap-Herr, Die abendland. Politik Kaiser Manuels, p. 86). 482

( „ c). — Hugo, magister de Asinaria, censum domus Hospitalis com-
posuit, in quo enumerantur hi tributarii : Guido de Beteran, Boamundus
de Podio de domibus, quae retro sunt molendinum olivarum in ruga S.
Stephani, filia dominae Cabreriae in ruga subtus Roman de Podio, Jacobus
Surianus in ruga de Josaphat de subtus domum dominae Stephaniae, Jaco-
pinus Tesceranus del curtil de Belvehir, quaedam vidua de subtus Jacopinus
Tesceranus (sic), Helias ante domum Philippi de Neapoli prope S. Marti-
num, Anschitinus desuper domum Brahini sitam prope S. Martinum, Rai-
naldus, filius Arduini, desuper domum praedicti Anschitini, II Suriani in
domo Rainaldi, Roardus Rufus desuper praedictum Rainaldum, Joan Barata
de retro domum Anschetini, Arnaldus de S. Martino ante domum S. Martini,
Willelmus Campaner de curtili juxta S. Martinum, quaedam mulier in
muro civitatis de Belcaire juxta I curtil de Sansaba, Ugo Campium in her-
minaria de curtili, Gunsulin Mazun de domo in herminaria, Rogerius An-
glicus de una voha in ruga Templi juxta Julianum Corveser, Petrus Cabra-
rius de domo ante buflariam, Pelai de domo ante Raul Burges, Raul Burges
in ruga S. Stephani, Guiber Papas ante furnum de Latina, Fortis Guascun
in ruga parmentariorum de domibus Alfani, Constantinus in parmentaria
juxta stationem S. Annae, abbatissa S. Mariae Pitittae de volta una in par-
mentaria de subtus domum Roberti Galatinae, Guido de S. Cosma de
domibus, quae fuerunt Rainerii Lombardi juxta S. Cosmam, II voltae, quae
fuerunt Roberti, mariti Aluis baptizatae, ante domum Arnaldi S. Martini,
Henricus de Legi in una ruella de subtus parmentaria, Richerius Corveser
juxta domum Heliae Templi, Gaufridus Beruer juxta domum Heliae Templi,
Azelinus juxta portam Templi et viam vallis Josaphat, Petrus de Hospitali
in ruga Josaphat, Giraldus Belver in eadem ruga, Giraldus de Paris in
eadem, Guarnerius de Paris ante vetus berchile de Templo, Herbertus ante
probaticam piscinam, Amilina, uxor Petri Mazonis, ibidem, Erbertus Lom-
bardus de curtili ante parmentariam sito, Durant Carpenter de eodem curtili,

128 Regesta

in statione ante domum Giliberti de Pinkigni, Henricus in ruga de Laure-
mer in statione Anselmi, canonici de Monte Sion de terra, quae est in Monte
Gaudii (Paoli I, p. 235 — 236, No. 190; cf. p. 545 — 546). 483

1 170 Octob. 20 — 1 180. — Alexander III (Letardo), archiepiscopo Naza-
reno, (Radulfo I), Bethlemitano, (Joscio), Acconensi, et (Rainerio), Liddensi,
episcopis, mandat, ut Palmaream fratribus ordinis Quniacensis concedant
(Jaffe-LGvvenfeld, No. 1 3 5 1 6 ; cf. Ursmar Berliere, p. 489 — 490 ; Rtfhricht
in ZDPV. X, p. 207—208). 484

„ Nov. 12 — 1180. — Alexander III (Petro II), priori S. Sepulchri,
ejusque successoribus concedit, ut post archiepiscopos et episcopos inter
abbates et priores patriarchatus Hierosolymitani primum locum in conven-
tibus et officiis ecclesiae teneant (Roziere, p. 270 — 271, No. 147; Jaffe'-
LOwenfeld, No. 13524). 485

„ Nov. 13 — 1180. — Idem abbatibus (Raimundo) Templi Domini,
(Rainaldo?) de Monte Sion, (Petro II?) de valle Josaphat et priori Montis
Oliveti praecipit, ut in praecipuis solempnitatibus ecclesiarum, si forte pa-
triarcha Hierosolymitanus absit vel aegrotet, vel si ecclesia Hierosolymitana
vacaverit, priorem ejusdem ecclesiae cum fratribusad solemnemprocessionem
recipiant et in ecclesiis solemnem missam vice patriarchae eos cantare per-
mittant l ) (Roziere, p. 269 — 270, No. 146 ; Jaffe-LOwenfeld, No. 13525). 486

! ) Cf. supra No. 323, 444.

1171 Febr. 4, ind III. Hierosolymis. — Amalricus I, rex Hierosolymi-
tanus, domui S. Lazari de Jerusalem juxta muros sitae LXXII bisantios de
porta David annuatim recipiendos donat et sigillo confirmat, quorum L de-
signantur pro singulis leprosis ab rege constituendis, X in elemosinam
conceduntur, quos Odo de S. Amando eis dederat de assisia pincernatus
regii, et XII pro domo prope macellum Hierosolymis sita, quam regi dede-
runt. — Hanfredus constabularius, Rainaldus Sydoniensis, Willelmus
marescallus, Milo dapifer, Giraldus de Pogi, Amalricus de Franli, Anselmus
de Brigida, Roardus de Joppe, Barisanus, frater ejus, Johannes de Valen-
cinis, Adam Niger, Fulco, frater ejus. Datum per manum Radulfi, episcopi
Bethleemitani regisque cancellarii (Archives de TOrient latin II B, p. 144 —
145, No. 27; cf. Cibrario, p. 236; Ferrand, p. 31). 487

„ Mart. 14, ind. IV. Tripoli. — AmaJricus I, rex Hierosolymitanus,
Suriano(s) de Turcho scilicet de casali S. Sepulchri eorumque heredes a red-
ditibus ad portam David solvendis liberos esse sigillo suo declarat. — Han-
fridus constabularius, Milo de Placi, Rohardus castellanus, Anselmus de
Passu, Guido de Maneriis, Johannes de Valancinis, Adam Niger, Fulco
Niger, Amalricus de Franliu, Thomas Patricius, Girardus Passerel, Arnulfus
vicecomes, Amalricus, filius ejus, Robertus de Pinkeni, Gilbertus de Pin-
keni, Willelmus Normannus, Herbertus Tortus, Willelmus Patronus. Datum
per manum Radulfi, episcopi Bethleem regisque cancellari (Roziere, p. 328
— 329, No. 184; Migne, p.1259 — 1260, No. 184; cf. Wauters II, p. 519). 488

„ Jun. 13(1 204 — 1 2 1 4). Accon. — Albertus, patriarcha Hieroso-
lymitanus, x ) Brocardo et ceteris eremitis, qui sub ejusdem oboedientia juxta

*) De quo (antea episcopoVercellensi) cf. ZDPV. X, p. 8—9 ; Potthast, No. 2418,
2419, 2564, 2637-2643, 2731, 2755, 2994, 2998, 3265, 3296, 3314, 3448, 3454-3455»

regni Hierosolymitani. 1 29

fontem in Monte Carmeli morantur, regulam 2 ) praecipit (Bullarium Carme-
litanum I, p. 2 — 4). 489

3685, 3716, 4247—4279, 4306, 4363, 4605, 4612, 4642J 4650, 4858 ; Acta SS. April. I,
p. 764 —799 (ubi etiam de histona fratrum Carmeh agitur); a. 12 13 concilio XII
oecumenico Romano ipse interfuit, patriarchae vero Antiocheni vices gessit B.,
episcopus Tortosanus (cf. ZDPV. X, p. 31). In: Compendio istorico dello stato
antico e moderno del Carmelo, Torino 1780, p. 176 (cf. p. 174) narratur, supra-
dictum Brocardum a. 1 2 1 3 de mandato Alberti patriarchae Damascum ivisse et a
soldano, postquam eum ex lepra sanarit et ad christianam religionem converterit,
impetrasse ? ut christianis pacem concederet. Eodem anno Wolfgerus, patriarcha
Aquilejensis, ad eundem soldanum, ut captivos christianos redimeret, misisse dici-
tur (Rohricht, Studien, p. 1 2, Not. 4). *) Regulam et varia privilegia concedit

ac confirmat supradictis fratribus Montis Carmefi Honorius III 30 Jan. 1226 (Pott-
hast, No. 7524). Innocentius IV 26 Jul. 1 247 intervenit precibus pro fratribus in-
sultibus Saracenorum vexatis (Potthast, No. 12623; Berger, No. 3279), 1 et 4 Oct.
1247 regulam mitigat et corrigit (Potthast, No. 12 701, 12 71 1 ; Berger, No. 3287—
3288 ; cf. No. 5^563), quam successores ejus 3 et 9 Febr. 1 256 (Potthast, No. 1 6 225,
16243), 22 Maj. 1262 (Potthast, No. 18334) et 1 Jul. 1289 (Potthast, No. 22991)
connrmarunt, regulam novam 1 Sept. 1 240 explicat (Potthast, No. 1 3 009). Alexan-
der IV 25 Febr. 1256 privilegia concedit (Potthast, No. 16262) et fratres in pro-
tectionem suscipit 8 Mart. 1261 (Potthast ? No. 18062 — 18063), fratribus Accone
morantibus concedit 25 Mart. 1261, ut ibi oratorium, ecclesiam cum campanili et

Sxta eandem cimeterium construant (Potthast, No. 18075). Urbanus IV 8 et 17
aj., 1—3 et 28 Aug. 1262 privilegia auget (Potthast, No. 18306, 18326, 18 391 —
18392, 18 337 j cf. 19304, 19424). Fratres nostros Accone in Montem Carmeli
reversos et ibidem monasterium reaedificare coepisse, apparet ex epistola Clemen-
tis IV 10 Febr. 1263 (Potthast, No. 18493), sed idem befiis sequentibus paulo post
dirutum esse notum est. Denique Honorius IV (6 Mart. 1286) eosdem sub pro-
tectionem Sedis Apostolicae suscipit (Potthast, No. 22 387; Prou, No. 305).

1171, ind. IV. — Bernardus, episcopus Liddensis, coram Amalrico

patriarcha, Heraclio, tunc temporis archidiacono Hierosolymitano, et ma-

gistro Monacho, l ) patriarchae cancellario, mediantibus, cum Petro, S. Sepul-

chri priore, de decimis casalium Bermenayn(m), Capharuth, Git, Kephre-

cylta et Porfilia a Rogerio quondam episcopo donatorum conventionem

facit. Factum Amalrico patriarcha, Amalrico I rege. — De capitulo S. Se-

pulchri : Ugo de Nigella, Reinaldus de Lochis, Petrus Calvus, Petrus cantor,

Arnulfus subprior, Balduinus thesaurarius, presbiteri, Dalmatius, Savinus,

Rogerius diaconi, Odo, Ingerradus, Petrus subdiaconi; de capitulo S.Georgii :

Gislebertus cantor, Franco, Petrus praeceptor, sacerdotes, Willelmus, Petrus

Testa diaconi, Gerurfus, Johannes, Papion, subdiaconi ; Rainaldus, episcopus

Ebron, Eraclius, archidiaconus Jerosolimitanus, magister Monachus, can-

cellarius patriarchae (Roziere, p. 322 — 325, No. 181; Migne, p. 1256 —

1257, No. 181 ; cf. Wauters II, p. 519). 490

l ) Postea patriarcha Hierosolymitanus factus (ZDPV. X, p. 8—9, 12—13; c ^
Potthast, No. 501, 1987; P. Riant, De Haymaro Monacho, Lugduni 1866).

( „ c). — Aimericus, patriarchaAntiochenus, Hugoni Etheriano l ) gratias
agit pro libro ejus de processione S. Spiritus misso, alios libros ab eo
postulat et argenteam cuppam donat (Martene, Thesaur. I, col. 480 — 48 1 ;
Migne, Patrol. lat. CCII, p. 230 — 231). *) Cf. supra No. 482. 491

( „ c). Accon. — Bernardus, ecclesiae Ascensionis Dominicae minister,
Hospitali per manum Josberti magistri casale Cafran cum territorio suo olim
per (Pontium) de Sure, principem scilicetGalilaeae, Monti Olivarum donatum
ea conditione concedit, ut eidem ecclesiae domus et stationes tradantur :
domus Petri Fabri, statio Stephani de S. Jacobo, domus Giraldi (de Cunilz) in

ROhricht, Regesta.

130 Regesta

quadrivio, Petri Guasconis domus ante S. Anastasiam, filii Willelmi Mer-
cerii voltae, quae sunt subtus domos Roberti Ungari, domus Roberti Un-
gari, Nicolai .... in vico Coquinati, statio subtus domos Constantii

Torti, domus Soardi de Mahomeria, quae sunt juxta domos Alberti ,

Herbeloti, quae sunt juxta S. Martinum, Bertrandi Alumnelli. Factum coram
Amalrico patriarcha et consilio Amalrici I regis. — Hernesius, archiepis-
copus Caesariensis, Radulfus, episcopus Bethlehemita et regis canceUarius,
Bernhardus, Liddensis, Willelmus, Acconensis, episcopi, Petrus, prior S.

Sepulchri, Eraclius, archidiaconus Jerosolymitanus, Monachus, pa-

triarchae cancellarius; de baronibus: Balduinus Ramatensis, (Gormundus)
Tiberiadensis, Roardus, castellanus Hierosolymitanus, Anselmus dePas; de
juratis : dominus Symon, Gaufridus Turronensis, Giilebertus de Pinguigni,

Robertus de B(elgenci), , Pesellus Rex, Johannes Bric-

cius, (Guillelmus) Beraldi, Guillelmus Patronus, Guillelmus de Pons, Bar-

tholomaeus Luscus, Balduinus , , , Petrus

de S. Jacobo, Petrus de S. Lazaro, Adelbertus, pincerna patriarchae (Paoli I,
p. 233 — 234, No. 188; cf. p. 545). 492

1 172 Sept., ind. VI, epact. IV, concurr. VI. — Boamundus III, princeps
Antiochenus, consensu uxoris Orgellosae pro excambio domorum, quae
fuerunt Barutel, XC bisantios apud Lauditiam in fundo fructus Hospitali
donat et sigillo munit. — Guiscardus de Insula constabularius, Silvester,
cognatus principis, Petrus camerarius, Johannes de Salquin, Willelmus
Baufredi, Zaccarias, filius Eschivardi. Datum per manum Willelmi cancel-
larii anno principatus IX (Paoli I, p. 242, No. 198; cf. Du Cange-Rey,
Les familles, p. 1 94). 493

„ (Hierosolymis). — Henricus, Bavariae et Saxoniae dux, III lampa-
des constituit, quarum prima coram S. Sepuichro, secunda in Calvariae
loco ante Dominicam passionem, tertia ante vivificum S. Crucis lignum
arsura sit, et D bisantiis emptas domos Michaelis Turbitoris muro S. Se-
pulchri ecclesiae contiguas assignat, unde XX bisantii annuatim provenientes
oleo lampadum emendo sufficiant. — A(malricus), patriarcha Hierosolymi-
tanus, P(etrus), S. Sepulchri prior, subprior et plures alii canonici. —
Appendent Amalrici regis, Amalrici patriarchae et canonicorum S. Sepulchri
sigilJa (Scheid, Origines Guelf. III, p. 516 — 517; V, p. 18 — 19; cf. p. 107;
Mader, Antiquit. Brunsv., p. 123 — 125, No. 9; Rehtmeier, Braunschw.
Chron. I, p. 338 — 339; cf. Mecklenb. Urkundenb. I, p. 102, No. 103;
ROhricht, Beitr. II, p. 109 — 1 16). 494

( „ c). — A(malricus) I, rex Hierosolymitanus, Al(exandrum) III papam,
qui ipsum monuerat, ut ecclesiam Palmareae fratribus Quniacensibus con-
cederet, rogat, ut, quum abbas primus defunctus, secundus vero «abbas
non adeo sollicitus in congregandis, prout expedit, ecclesiae rebus» sit,
Gorimundi, dicti abbatis advocati, precibus indulgeat et abbatem congruum
vel priorem cum tribus vel quattuor fratribus Cluniacensibus ad dictam
ecclesiam Palmareae transmiitat (Du Cange-Rey, Les familles, p. 837; cf.
Mabillon, Annal. saec. VI, part. I, § 2, No. 1 1 et supra No. 484. 495

1173 Mart. 26, ind.XI. 1 ) Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
domui Theutonicorum pro pannis infirmorum CCCC bisantios de funda

! ) Corrigatur: VI.

regni Mierosoiymitani. i o t

Neapolitana necnon pro infirmis IV casalia Deldol et Seri(i)e, Rehap et

Ardelle, quorum primum et secundum in partibus S. Abrahae, tertium et

quartum in partibus Bethan situm est, et de unaquaque carruca totius terrae

Hierosolymitanae et Neapolitanae regiae et omnium casalium singulas robbas

frumenti et hordei annuales sigillo concedit easque, si defkiant, intus vel

extra Neapolim et de funda Acconis recipiendas esse declarat. — Guido, 2 )

comes Joppensis et Ascalonitanus, Rainaldus Sydonis, Milo, dominus Montis

Regalis, Ainfridus, constabularius regni, Jozcelinus de Samosac, dominus

BalianusNeapolis, 3 ) de Ybelino, Balianus, firater eius, Milo de Planci, Ber-

trandus de Joppen, Henricus de Gerino, Galterius de Berito, Guillelmus

de Tyro, Gualterius de Mirabel, Nicholaus de Huderic, Guilibertus de

S. Dionisio. Datum per manum Radulfi, episcopi Bethleemitae regnique

cancellarii (Strehlke, p. 7 — 8, No. 6; cf. p. 122). 496

*) Qui demum 1 180 per nuptias infra paschalia cum Sibylla contractas comes
Joppensis et Ascalonitanus factus est (Guill. de Tyro XXII, c. 1 ; cf. c. 25), qua de
causa privilegium nostrum jam Strehlkio spurium esse videbatur, sed idem errat
cum Guill. de Tyro (XXI, c. a) dicens, Milonem de Planci Octob. 1 173 jam mor-
tuum fuisse. qui Apnl. 1 174. chartae regis testis est (Paoli I, p. 244, No. 201).
8 ) Supplenaum est : Balduinus, ut recte notavit Strehlke.

(1 173 aestate). — (Amalricus I), rex Hierosolymitanus, H(enricum), archi-
episcopum Remensem, rogat, ut paci inter Angliae et Franciae reges refor-
mandae intendat, quorum prior litteris et per nuntios confirmaverit, se, nisi
hanc turbationem anticipasset, jam diu Terram Sanctam adiisse, et latores
(Bernardum), episcopum Lyddensem, et subpriorem S. Sepulchri commen-
dat (Martene, Ampl. Collect. II, p. 996, No. 478; Bouquet XVI, p. 198,
No. 197; cf. ROhricht, Amalrich I, p. 479, in ZDPV. X, p. 28; Reuter,
Alexander III, III, p. 581). || De eadem re AlexanderIIIeidem(23 Dec. 1 173)
scripsit antedictos nuntios commendans (Bouquet XV, p. 938 — 940, No. 365 ;
Jafle-LGwenfeld, No. 1 2 247). 497

( „ aestate). — Amalricus, patriarcha Hierosolymitanus, Henricum,
archiepiscopum Remensem, rogat, ut christianos ad subsidium Terrae Sanctae
ferendum excitet, cujus exterminium Salahadinus et Noradinus anhelent,
quorum alter in proximo futuro pascha Antiochiam invasurus esse dicitur,
deinde latores B(ernardum), episcopum Lyddensem, et R . . . ., subpriorem
S. Sepulchri, commendat supplicans, ut Angliae et Franciae regibus recon-
ciliandis operam exhibeat (Martene, Ampl. Collect. II, p. 997 — 998, N0.479 ;
Bouquet XVI, p. 198—199, No. 198; RGhricht, 1. c). 498

( „ aestate). — P(etrus II), prior S. Sepulchri, H(enricum), archiepis-
copum Remensem, rogat, efficiat apud regem Franciae, ut S. Sepulchri
ecclesia mansionem aliquam in dicto regno habeat, et A(imericum) sub-
priorem commendat (Martene, Ampl. Collect. II, p. 998, No. 480; Bou-
quet XVI, p. 200, No. 200; cf. ZDPV. X, p. 44). 499

„ Sept. 25. Babilloniae. — Saladinus rex Pisanis per manum Alde-
prandi *) legati liberum commercium ac securitatem in toto regno Aegypti
concedit et confirmat. — Marcus, 2 ) patriarcha de Alexandria, Babillonia,
Nubia et Saba, 3 ) Michael, episcopus della Barbacana, 4 ) Homodei, presbiter
prior de Cairo. Scripsit Bulcaira 6 ) filius presbyter Homodei (Amari, I diplomi

*) Alias Ildebrandi vocati. *) Patriarcha Jacobitarum ( 1 1 64— 1 1 88). 8 ) Jemen.
sive Arabia felix. 4 ) Nescimus, qui locus, quae regio intelligi possit. 6 ) Abu'l
Kheir, «pater fortunae».

9*

132 Regesta

arabi, p. 257 — 261, No. 5 [cf. praef. $ XXXII, p. 458 — 459]; Lami, Delic
erudit. V, p. 194—201 ; cf. Fanucci II, p. 90 — 94; Heyd I, p. 397). 500

1 1 73 Octob. — Josbertus, Hospitalis magister, per manum fratris magistri
(asinariae) Bernardi (Ar)ioni Jacobino domum et terram vacuam Hierosolymis
vicinam scilicet in curtilio Belueer *) quibusdam conditionibus concedit et
sigillo confirmat. Factum Amalrico patriarcha, Amalrico I rege. — De fra-
tribus : Guar(inus) de Melna praeceptor, Stephanus thesaurarius, Willelmus
de Forgia, custos infirmorum, Petrus, custos operis ; (de laicis :) Guncelinus
Castelli, Robertus, nepos Radulfi drogomanni, Petrus Tornator (Delaville
le Roulx, p. 1 15 — 1 i6,No. 31 [cf. p. 18]; Prutz, p. 105 — 106, No. 29). 501
*) In tergo p. 1 16: Belueet.

„ (Hierosolymis). — Josbertus, 1 ) magister Hospitalis, Meleto Suriano,

Surianorum et Graecorum Gazam et Jabin habitantium archiepiscopo, mo-

nasterium S. Georgii sive Bersabae alias Gybelinum dictum, quoad vivit, sed

tali conditione possidendum concedit, ut post ipsius mortem in jus Hospi-

talis redeat cum melioramentis, et dictum Meletum in confraternitatem

Hospitalis receptum fuisse, confirmat. — Josbertus magister, G(arinus) de

Melnis praeceptor, Stephanus thesaurarius, Garnerius, castellanus Gybelini,

Guillelmus Dacerio, Oldinus, castellanus Bellivideri, Bonitus (qui chartam

scripsit) fratres ; MeXeroc;, dpxteTttaxo^oq tioXecoc; r&£n£ xai 'EAevftepojio-

Xecoq, ©eoxrtCToc;, JipcoTOTtaTta xat boOAoc; toO dytov T&cpou toO xvptov

'I.Xp., 'Icoavvric;, tepevc; xai beDTep&ptoc; tt\c; dytac; XptCToO dvaaT&aecoq,

Feopyn ^» TtpoTobfj&xovoc;, ZTecpavoq, elepeuc; tt^c; dytac; dvaaT&aecoq,

\Aj3pdutoc;, bi&xovoc; zr\q dytaq avaardaecoc; (Delaville le Roulx in Archives

de TOrient latin I, p. 413 — 415, No. 3; Paoli 1, p. 54, No. 53; cf. ZDPV.

1883, VII, p. 215 — 216). 502

l ) Qui apud Vadum S. Jacobi (9 Jun. 1 179) captus et fame in carcere mortuus
esse ralso dicitur (Bened. de Peterbor. II, p. 1315 Rog. de Hovedene II, p. 133, sed
cf. Herquet, Chronologie, p. 11). De regula a"b lpso edita cf. Paoli, DelTongine,
append. p. XLIII— XIV et DelavUle le Roulx in Bibl. de Te'cole d. chartes 1887, p. 348.

„ x ) — Constantia, bonae memoriae L(udovici VI), regis Galliae, filia
et S. Egidii comitissa, ut magister Hospitalis R(ogerius) de Molinis 2 ) se
consororem in ipsorum cimeterio sepeliendam recipiat, casale Betheras in
planis Ascalonae situm tali conditione sigillo apposito donat, ut dicti fratres
comitissae, quoad vivit et in terra Orientis moratur, D bisantios annuatim
solvat, si vero trans mare iverit et ibidem obierit, pro illis D bisantiis XII
marcas et dimidiam argenti meri ad pondus Trojae ad pentecosten in capi-
tulo de Ceresers, vel ubi capitulum translatum fuerit, ipsi vel ipsius man-
dato reddant, illi vero bisantii, quos in civitate Hierosolymitana habere
debeat, prorsus cadant, post obitum vero fratres teneantur, ut ipsam in
cimeterio suo sepeliant et annuale celebrent casale autem Betharas in per-
petuum possessuri. — Dominus R(ainaldus) de Sidone, dominus P(etrus)
de Creseto, 8 ) castellanus de Jerusalem, Willelmus de Molebech, Anselmus,

! ) Herquet, Chronologie, p. 12 — 13 censet, hanc chartam a. 1 177 editam fuisse ;
cf. Delaville le Roulx, p. 18. x ) Cujus de sigillo cf. Delaville le Roulx in Mem.

d. antiq. de France 1880, XLI, p. 69 et regula Delaville le Roulx in Bibl. de T&ole
d. chartes 1887, p. 349; Paoli, Deirbrigine, p. XLV— L; Prutz, Culturgesch^p.Goj
— 607. Chartam, quam Guillelmus, rex Siciliae, fratribus Hospitalis precibus Rogeni
magistri concessit, cf. in Paoli I, p. 227 — 228, No. 18. 8 ) Alias Creset, Cresec(ca),
Cresera.

regni Hierosolymitani. 103

filius Gibelini, Rainaldus Litaldus, Amalricus de Franco loco, Anselmus
Babin, Robertus Niger, Nicolaus Manzur, Robertus de Pinkeni, 4 ) Joffridus
de Turs, W(illelmus) Ebraldi, Johannes Brecci, Ernulfus de Blancagarda,
Petrus de S. Lazaro, Odrez, Bernardus Proez, Robertus de casali S. Aegidii,
SoffridusDissodun, 5 )Tiebaldus de Canci, magister Lambertus, qui scripsit
(Paoli I, p. 52 — 53, No. 52 [cf. p. 502 — 503]; Vaissete, Hist. de Langue-
doc [ed. 2] VIII, p. 299 — 301, No. 17). 503

4 ) Alias Pinkinguin, Pinquenni, Pinquin(i), Pinque(i)gni et similiter (Picquigny
in Picardia). 6 ) de Issoudun.

1173. Hierosolymis. — Hodeardis, quondam Otonis de Verduno uxor,
consensu Henrici et Guidonis filiorum et filiarum Isabellis, Johannis Asche-
tini uxoris, Benedictae, Joffridi, filii Simonis Judicis, uxoris, et Jaszae, Hen-
rici Balistarii uxoris, curtile, quod inter vias ad civitatem Bethlehem et
Acheldamach ducentes necnon lacum Germani *) et hortum Hospitalis situm
est, eidem domui per manum Josberti magistri, DCCLX bisantiis acceptis,
in curia regis Amalrici I ejusque consensu tradit. — Hernulfus de Blanca
Guarda vicecomes, qui venditiones inde accepit jure regio, magister Gons-

celinus, Symon juratus, Joffridus , Gillebertus de Pinkeni, Lamber-

tus Patriarcha, W. de Ponz, Johannes Briceii, Bartholomaeus, juratus ,

(Gaufrid)us Tortus, Petrus de S. Lazaro, Jacobus, gener Gilleberti de Pin-

keni, Rice (Delaville le Roulx, p. 1 1 3 — 1 1 5, No. 30 [cf. p. 1 8 —

19]; Prutz, p. 104 — 105, No. 28). 504

*) A Germano, cive Hierosolymitano, effossa fuit (Eracles, p. 10— 1 1, 502).

( „ aut.). — Josbertus, magister Hospitalis, H(enricum), archiepis-
copum Remensem, rogat, ut fratres Hospitalis eorumque bona tueatur et
in diocesi sua aliquod receptaculum iisdem provideat (Martene, Ampl.
Collect. II, p. 1 000— 1 00 1 , No. 484 ; Bouquet XVI, p. 1 99—200, No. 1 99). 505

( „ aut.). — A(malricus), patriarcha Hierosolymitanus, cum Petro
priore et capitulo S. Sepulchri Ludovicum VII, regem Francorum, rogat,
ut S . . canonico et latori epistolae hospitale quoddam in honorem S. Se-
pulchri concedat (Bongars I, p. 1 180 — 1 181, No. 19; Duchesne IV, p. 697
— 698, No. 362; Bouquet XVI, p. 167 — 168, No. 491; Migne CLV,
p. 1276, No. 18). 506

( „ aut.). — A(malricus), patriarcha Hierosolymltanus, LudovicoVII,
regi Franciae, pauperes leprosos Hierosolymitanos eorumque fratrem latorem
epistolae commendat (Bongars I, p. 1 1 74, No. 5 ; Duchesne IV, p. 690,
No. 347; Bouquet XVI, p. 168, No. 492; Migne CLV, p. 1266 — 1267,
No. 4. Epistola nostra exstat quoque in codd. Bruxellensi, No. 9823 — 9824,
Duacensi, No. 838, Romano, Reg. Christ., No. 122, s. XIII). 507

( „ ) Nov. — Saladinus rex consules Pisanos per manum legati sui
Achagii *) Optimen 2 ) rogat, ut Ruggeronum Januensem nomine Scensedin, 3 )
fratris Saladini, allumen venditurum et res necessarias emturum e carcere,
in quem conjecerint, liberent eique allumen totum reddant (Amari, I diplomi
arabi, p. 262, No. 8 [cf. p. 459 — 460]; Lami, Delic. erudit. V, p. 203 —
205 ; cf. Fanucci II, p. 84 — 86). 508

*) Id est al-hadschi (peregrinator). *) Othman. s ) Seif ad-din malik

al-Adil.

134 Regesta

(1173?) Nov. — Omar, 1 ) filius Sceneste, fidelis Saladini, consulibus
Pisanorum idem de eadem re scribit (Amari, I diplomi arabi, p. 263, No. 9
[cf. p. 460]; Lami, Delic. erudit.V, p. 205—206; cf. Fanucci II, p. 86—87). 509
*) Takf ed-din Omar ibn Schahinschah, nepos Saladini.

( ,, [}] — 1243 c). — Eleemosinae, emptiones, confirmationes, commu-
tationes et privilegia, quae domus S. Mariae Theutonicorum in Terra Sancta
accepit neque tamen in chartis nobis notis invenias. — (1) Apud castrum
Regis vinea domini Jacobi Tripolitani, quae sita est juxta vineam domini
Boonecasae antiqui contra viam de Buchel, (2) II frusta terrae de domina
de Amerun emta, quorum unum situm est super vineam domini Andreae
in via de Tertille, x ) alterum juxta vineam de novo plantatam domini Ber-
nardi Divitis super cavam, domus ab eadem domina emta et prope domum
archiepiscopi de Nazareth sita, (3) frustum terrae de uxore Odonis de Furhun
emta, quod situm est juxta terram domini Guidonis de Renay 2 ) in terra
Alba, et propugnaculum sive barbacana, quod contiguum est barbacanae
Guidonis de Renay, cisterna aquae, quae est ante domum Ferrei-brachei,
domus cum cisterna, quae in domo est juxta domum domini Symonis Galio-
thae sita, (4) tota ejusdem Simonis Galiothae hereditas, (5) III petiae terrae
ab uxore domini Wernerii de Paris venditae, quarum prima sita est infra
terram Rauli militis et Joseph dominorum, secunda apud fontem villae
Terschia dictae et terrae S. Sepulchri contigua, tertia in divisa villae Sivenete
dictae super viam de Accon juxta terram Guidonis de Renay sita, hortus
ab eadem domina emtus cum cisterna, qui super hortum Brachs-de-ferre
situs est, et domus juxta veterem curiam sita, (6) vinea a domina Dulcia
vendita et inter vineas episcopi et cujusdam balistarii sita necnon II frusta
terrae, quorum primum situm est super terram domini Petri Markise in via
villae de Fenes, alterum super vineam rufam Bernardi Divitis, (7) II domus,
quarum prior destructa cisternam habet, altera sita est inter archiepiscopi
et domini Henrici domos, (8) vinea a filia Hugonis Merlin vendita, quae
inter balistarii et Petri de Schalun vineas sita est, II frusta terrae, quorum
prius sub vinea Martini, alterum supervineamrufamBernardiDivitissitum
est, et domus, quae est retro domum Galterii contra domum Stephani, (9)
domus a domino Abraam Furnir vendita, quae inter Martini domum et
hortumGuillelmiMalinger sita est, et post eandem domum hortus parvus,quo
insunt II cisternae, (10) hortus a domina Guncelina venditus et ultra hortum
domini Petri Marchise situs, (11) frustum terrae abJohanne, filio Marini de
Jader, venditum et ultra vineam Jacobi de Triple situm, (12) vinea ab Hen-
rico, dispensatore episcopi, vendita et in via Suphie sita vineaeque Galterii
contigua, necnon domus contra domum archiepiscopi sita et post eandem
hortus et cisterna prope hortum Rogerii situs et III petiae terrae, quarum
prima apud ecclesiam S. Mariae Magdalenae, secunda super vineam uxoris
domini Martini, tertia sub vinea archiepiscopi sita est, (13) domusadomina
Juliana 3 ) vendita et prope domum leprosorum sita, (14) II frusta terrae a
domina Margarita vendita, III domus et hortus, (15) II vineae a Guillelmo
Tabach venditae, hortus apud Therum et alius hortus apud turonum
suspensorum necnon domus, ( 1 6) vinea a Robelino, filio Guillelmi sutoris,
vendita,(i 7) medietas molendini a pueris Bernardi Divitis et Reinaldo, sororio

! ) Aperte corrigendum est Terfil(l)e. 2 ) Alias Ronay vocatus. •) Cae-
sariensi? Cf. Strehlke, p. 32 — 33, No. 40: Febr. 1206.

regni Hierosolymitani. i o 5

eorum, vendita, ( 1 8) domus ab Johanne Rosa vendita, ( 1 9) vinea a Pontio,
filio magistri Roberti de Janie, vendita, hortus, domus, cisterna totaque
ejusdem hereditas, (20) hortus a Rodulfo, milite Theutonico, venditus et
ante hortum puerorum fratris Franci prope villam situs, (2 1) hereditas Boni-
casi ab uxore ejusdem, domino Andrea Burguino ejusque uxore necnon
Henrico filio vendita, (22) petia terrae Joppensis apud fornacem et curiam
Theutonicorum sita et a quadam domina vendita, (23) petia extra eandem
civitatem posita per manum fratris Roberti emta, (24) domus a Guiot, Alberto,
Rudulfo et uxore ejus emta extra portam civitatis (Accon) sita, (25) Vcarru-
catae terrae Saphet a domina Hensalme, soceri (sic) domini Menebof, ven-
ditae et volta, (26) hortus Tyri super arenam et (27) petia terrae ibidem sita,
quae tenet V carrucatas, (28) curia Acconensis ab Johanne Strakei et Guilion,
hominibus Templi, vendita et post seleriam sita, (29) domus Acconensis
post palmanteriam sita, (30) curia Acconensis a monialibus de Tyro vendita
et juxta infirmariam Theutonicorum sita, (31) domus Acconensis ab archi-
episcopo Jacobinorum vendita et prope curiam Theutonicorum et domum
antedictam sita, (32) curia post palatium Theutonicorum Acconense sita et
Chisseria vocata, quae fuit Nicolai et fratris ejus scriptorum, (33) domus
Acconensis post curiam magistri sita et a Raimundo scriptore vendita, (34)
domus Acconensis in ruga dicti Raimundi sita et a Petro Corvisario ven-
dita, (35) petia Acconensis terrae, quae est ante barriam (barciam) domini
Aymonis, (36) petia terrae Sidoniensis a rustico vendita, quae est in vinea
Theutonicorum (Strehlke, p. 120 — 128, No. 128). 510

1174 Jan. 7. — Boamundus III, princeps Antiochenus, CC bisantiis et
cuppa III marcharum argentis acceptis, consensu Orguilosae uxoris Petro
de Melfia, homini suo ligio ac vicecomiti, partem, quam ipse habebat in
molendino Scomodar videlicet medietatem octonarii, salva tamen altera medie-
tate monachis S. Symeonis annuatim solvenda concedit et sigillo confirmat,
deinde medietatem suam de vineis molendini et pertinentiis usque ad divi-
sionem de Maraban necnon de vineis de Saranjac, de petia, quam liberi
Boneti tenent, de alia, quae fuit Hervei Parvi et est sanctimonialium Ferri,
de alia, quae ab eodem de Melfia possessa sed in contractu matrimonii
filiabus data est, de aliis denique petiis, quae fuerunt Adae de Rua Obscura,
Andreae Cambiatoris, Pagani, filii Basilii, et Sibillae, uxoris Petri de Avinum
(Avionun). — Huduinus (Huduimus) de Marroles (Marrot), Silvester, con-
sanguineus principis, Rogerius de Surda valle, Guiscardus de Insula, Simon
Burgevinus, dux Antiochiae, Johannes de Salquino. Datum per manum
Alexandri, Apamiae canonici, anno principatus XI (Rey, Recherchesp. 2 2 — 2 3 ;
Altpreuss. Monatsschr. XX, p. 386 — 387, No. 1). 511

„ Febr. 24, ind. VII. Accon. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus,
ecclesiae S. Lazari juxta muros Jerusalem XL bisantios in redditu catenae
Acconensis et de ipsa assisia Galteri de Berito, domini Albae Custodiae, a
rege pro Berito in concambium data annuatim recipiendos donat et sigillo
confirmat. — Guerricus, archiepiscopus Petracensis, Renaudus, episcopus
Ebronensis, Enfredus constabularius, Milo de Planceio, Roaldus, castellanus
Hierosolymitanus, Amalricus de Caesarea, Ansellus de Pas, Johannes de
Valencenis, Willelmus Hernaud, Giraldus Passerer. Datum per manum
Radulfi, episcopi Bethleemitani regisque cancellarii (Archives de T Orient
latinllB, p. 145 — 146, No. 28; cf. Cibrario, p. 236; Ferrand, p. 32). 512

136 Regesta

1174 Mart. (1 175?). — Aimericus, patriarcha Antiochenus, sigillo con-

firmat, Geraldum, Apameensem archiepiscopum, et Garinum, Hospitalis

praeceptorem, de II casalibus Tricaria et Homedino diu litigantes tandem

eo convenisse, ut prius Josbertus, Hospitalis magister, alterum vero cum

juribus, quae ibi habebat Hospitale, et chartis, quas idem accepit a Roggerio

de Seona, Geraldus teneret ea tamen conditione, ut frater capellanus Tri-

cariae Deo et fratribus serviens de ministerio suo archiepiscopo nullatenus

respondeat, de vicario vero capellani consuetudo valeat, quae in ceteris

Hospitalis vicariis ubique solet observari. — Gaufridus, abbas Fossaenovae,

tunc temporis S. A. legatus, Thomas, frater patriarchae, Aimericus et Rai-

naldus, canonici S. Petri, Anselmus canonicus, magister Johannes, legis

peritus, magister Bartolomaeus, Rogg(er)ius, capellanuspatriarchae; de cano-

nicis Apameensibus : Ernaudus decanus, Alexander archidiaconus, Sergius

thesaurarius, Johannes Theodoricus, Petrus, cappellanus archiepiscopi ; ex

parte Hospitalis: Garinus praeceptor, Roggerius de Molendinis, *) Hernaudus

Lumbardus, Odoinus, magister Petrus, Gibelinus, qui tunc erat praeceptor

domus Hospitalis Antiochenae (Paoli I, p. 56 — 57, No. 55 ; cf. p. 503). 513

l ) Idem, qui postea Hospitalis magister factus et apud casale Roberti (1 Maj.
1 187) occisus est (Rtfhricht, Beitfage I, p. 1 18; Gestes, p. 12).

„ April. 1 8, ind. VII. Accon. — Amalricus 1, rex Hierosolymitanus,

fratribus Hospitalis per manum Josberti magistri concedit et sigillo confirmat

omnia, scilicet terras, vineas et hortum cum pertinentiis, quae ab Johanne

Lombardo Tyri pro DCCC bisantiis emerunt. — Raimundus, comes Tri-

polis, Odo, Templi magister, *) frater Berengarius, Hemfridus constabularius,

Milo, dominus Montis Regalis, Balduirfus, dominus Ramarum, Balianus,

frater ejus, Gormundus de Tyberiade, Gerardus, marescalcus et camerarius,

Johannes de Arsur, Rohardus de Joppe, GocelinusdeSumesac,*) Amalricus

de Franliu, Amalricus de Caesarea. Datum Accon per manum Radulfi,

episcopi Bethleemitani regisque cancellarii (Paoli I, p. 244, No. 201). 514

*) Qui a. 1 172 magister Tcmpli factus, sed (9 Jun. 1 179) a Saladino captus et
in carcere mortuus est (GCrgens, Arab. Quellenbeitr. I, p. 10— 1 1). Hujus precibus
Alexander III a. 1 173 et 1 170 fratribus Templi jura et pnvilegia confirmavit (Jaflfe-
LGwenfeld, No. 12 241, 13684; cf. 14549 p et y). *) Alias Semmosac (Samo-

sata, nunc Sumeisat).

„ Jun., ind. VII. Nazareth. — Geraldus, episcopus Tiberiadensis,
Garino, abbati Montis Tabor, coram Lethardo, archiepiscopo Nazareno,
ejusque toto capitulo, ut decimae casalium Hecdix, Heulem, quas ecclesia
Montis Tabor concordia in praesentia P. Lucii bonae memoriae facta obti-
nuerat, et Saka, quod situm est inter torrentem Cison et Capharmadam,
eidem ecclesiae remaneant, suo et dicti archiepiscopi sigillo concedit. — De
Nazareth : Hernulfus prior, Rainaldus cantor, Gerardus, Andreas, Nicolaus,
Heraldus thesaurarius, Johannes de Podio cellararius, Arnaldus, Petrus,
Tibaldus, Galterius capellanus, Johannes de Coriz, Geraldus Passerel cano-
nici ; de canonicis ecclesiae Tiberiadensis : Robertus cantor, Leo, Johannes
de S. Homero, 1 ) Johannes Tiberiadensis, Petrus de Templo (Paoli I, p. 57,
No. 56; cf. p. 504). 515

*) S. Audemaro.

„ Jun. — Amalricus I, rex Hierosolymitanus, Hospitali et ecclesiae
S. Mariae Majoris viam concedit, quae erat inter domum Hospitalis et
domum praefatae ecclesiae, cujus introitus a ruga palmariorum erat respi-

regni Hierosolymitani. 137

ciens ad septentrionem in opposita parte faciei ecclesiae S. Sepulchri in-
grediens ad meridiem inter utramque domum videlicet Hospitalis et S. Mariae,
ducens etiam infra domos Hospitalis usque ad exitum in rugam balneorum
patriarchae. De hac via conventio fit, ut ab introitu antedicto usque ad
quendam arcum pariete clausum sit ecclesiae S. Mariae, ubi in longitudine
licet aedificare neque vero amplius in altitudine, quam usque ad pedem
signorum S. Crucis, quae in parietibus Hospitalis apparent pro meta, quam
sanctimoniales aedificando non transcendant. A praedicto vero arcu pariete
clauso inter ecclesiam Hospitalis et domos sanctimonialium vacuum rema-
neat (ac neutri parti aedificare liceat), in quod spatium sanctimoniales neque
exitum neque fenestram habeant, inde vero usque ad rugam balneorum
patriarchae territorium Hospitalis liberum sit. Factum Amalrico patriarcha.
— De fratribus: Garinus de Melna praeceptor, Stephanus thesaurarius,
Garnerius, castellanus Gibelini, Bernardus, magister asinariae; de sancti-
monialibus: Stephania abbatissa, Richeldis de Jerusalem, filia Milonis Clerici,
Mahaldis de Neapoli, Mahaldis de Ramis, Amelot; de viris Hierosolymi-
tanis : Harnulfus vicecomes, Robertus de Pinquineo, GofFridus de Turonis,
Lambertus Patriarchae, Albertus Lonbardus, Johannnes Bricius, Willelmus
de Punz, Thomas Patriz, Reinaldus de Belgrant de Caesarea, Petrus de
S. Lazaro, Constantius Tortus, magister Guncelinus (Paoli I, p. 243 — 244,
No. 200; cf. p. 546 — 547; M. de VogUe', Les eglises, p. 252). 516

1174 Jul. 3, ind. VII. Hierosolymis. — Amalricus I, 1 ) rex Hierosolymi-
tanus, Philippo Ruffo 2 ) et heredibus legitimis casalia Arabiam et Zakanin
necnon pertinentia et gastinas: Derhenne, Mezera, Misklin cum villanis:
Manket, Helel, Bulmali, Buchalet fratribus et Zelzel, Nabe, Chazeraz fra-
tribus et Tharet, Bufares, Zacran, Aili, Raphaha, Ebisserur, Buder, Tarcan,
Phaheit, Nazer, Megeti, Bulmene, Phet, Zieia, Zabaa, Sep, Numeir, Haus
cum uxoribus et liberis in concambium illorum M bisantiorum, quos de
rege in urbe Accon olim tenuit, sigillo concedit, et servitium singulorum
militum inde exposcit, pro illis vero DCCC bisantiis, quos de funda Acco-
nensi recipiendos rex Philippo concesserat, ab eodem binos milites mittendos
esse declarat. — Berengarius, senescalcus Templi, Garinus, praeceptor
Hospitalis, Hemfridus constabularius, Milo, Montis Regalis dominus, Rainal-
dus, Sydonis dominus, Guido, Caesareae dominus, Gualterus, frater eius,
Gormundus de Tyberiade, Atto, filius eius, Rohardus de Joppe, Johannes
de Arsur, Amalricus de Caesarea, Arnulfus de Blancagarda, Amalricus,
filius ejus, Tirricus de Asper, Jordanus de Ripelmunde. Dauim per manum
Petri, vicecancellarii regis (Strehlke p. 8, No. 7). 517

*) Quum Amalricus I 11 die Jul. 1173 obiisse dicatur, Strehlke hoc privile-

fium spurium rejecit, sed dictum regem 11 Jul. 1174 mortuum esse, in Mitth. d.
. k. tfsterr. Instituts 1 89 1 , p. 434—435, demonstravimus. *) Cf. Lois (ed. Beugnot)
I, p. 425.

„ Dec. 13, ind. VIII. Hierosolymis. — Balduinus IV, rex Hierosoly-
mitanus, Balduinum Ramarum MDCC bisantiis acceptis Hospitalis fratribus
per manum Josberti magistri CC bisantios, quos annuatim de casali S. Mariae
solvere tenebantur, remisisse, sigillo confirmat. — Odo, magister Templi,
Berengarius, Templi senescalcus, Raimundus, comes Tripolis, Heinfridus
constabularius, Balianus de Hibelino, Aimericus de Lisenian, x ) Petrus de Cre-

l ) Alias Lusignan.

138 Regesta

secca, Anselmus de Pas, Atto de Marla, Roardus de Joppe, Amalricus de
Caesarea, Robertus de Pinkeni. Datum Jherusalem per manum Guillelmi,
Tyrensis et Nazareni archidiaconi regisque cancellarii (Paoli I, p. 245, N0.202;
cf. supra No. 432). 518

1174 Dec. — Raimundus, comes Tripolitanus, fratribus Hospitalis per
manum Josberti magistri et fratris Arnaudi Lombardi, qui liberationem e
manu Turcorum ipsius fideli nisu perquisierant, quaecunque pater ejus et
antecessores unquam donaverunt, laudat et sigillo confirmat necnon por-
tionem, quae dicitur vexilli, dimittit, videlicet medietatem spoliorum bello
factorum, quam pater Raimundi, cuicunque bello ipse intererat, sibi
reservaverat. — Romanus, episcopus Tripolitanus, Josbertus magister, Ar-
naudus Lombardus, Seguinus Ruffus, Bernardus, Bonellus capellanus,
fratres ; Anfredus de Toron(o) constabularius, Hugo de Biblio, Raimundus,
frater ejus, Raimundus de Nephin(o), Guillelmus Dorel, Arbertus Sara-
man(ni), Arradus, Bertramus Porcelet, Rustagnus de S. Montano, Guillelmus
vicecomes, Johannes, filius ejus, Hugo Days, Poncius de Suura, Guillelmus
Berengarii, Petrus de Lezignan, Raimundus de Monteoliu, x ) Guilielmus de
Caumont, Johannes de Suura, Guillelmus Fortis, frater ejus B., Bertramus
de Pontarudes, Balduinus Roman(us), Petrus Bernardi, Aribertus de Monti-
niaco, Raimundus de Curt, Guillelmus Firmini, Jacobus, Guillelmus Bidoz,
regulus 2 ) Simon, regulus Georgius, regulusMafa, magister Matthaeuscan-
cellarius, cujus opera hoc privilegium factum est (Paoli I, p. 54 — 56, No. 54;
cf. p. 503). 519

l ) Alias Montolivo, Montolif. 2 ) Sive raizius (arab. : reis); cf. infra No. 521.

„ — Hugo, dominus Biblii, Raimundus frater et Hugo, filius ejus,
consensu Raimundi, comitis Tripolitani, Hospitali per manum Arnaudi
Lombardi, Montis Peregrini praeceptoris, sigillo concedit terram in terri-
torio casalis Bechestin, quae vulgo appellatur Jardinum de la Nonua et his
terminis circumcluditur : a montanis contigua est cuidam fossato, sicut itur
via, quae tendit ad vadum mortui fluminis et ab eadem parte versus meridiem
et occidentem contermina est terris ipsius Hugonis de Biblio, deorsum versus
Montem Peregrinum terris Rusteni de S. Montano, a II aliis lateribus terris
Hospitalis adjungitur. — R(aimundus) comes, Guillelmus de Marreclea,
Bertinus Porcel, Arbertus Sarania, 1 ) Arradus, Engel, 2 ) Guillelmus de Cau-
monte, Arbertus de Montiniaco, Ogerius Furnarius, Henricus de Biblio,
Rainaudus de Biblio, Sais, Guillelmus Catalanus (Paoli I, p.2 1 o,No. 1 67). 520

! ) Alias Saraman(nus). *) Alias Engelerius, Angelerius.

„ — Rainaldus Masueri, filius Rainaldi Masueri, consensu Bertrandi
filiidomuiHospitalis ejusque magistro Josberto per manum Guarinide Mesna,
ejusdem praeceptoris, donat et concedit casalia Tyron et Corveis cum per-
tinentiis praeter districtum et, quod eodem continetur versus castellum de
Margato, necnon gastinam de Meois, hortum ante portam Hospitalis Valeniae
situm et pratum ante casale Tyron. Insuper iisdem fratribus confirmat
donum, quod Abdelmessie, raiz l ) de Margato, fecit, videlicet III partes casalis
Meserafe, ita tamen, ut cum Georgio, dicti raiz genero, qui ejusdem casalis
tenet quartam partem, bona futura partiantur et, quod Martinus de Nazareth
dedit, scilicet tertiam partem casalium Belusae, Archamiae et Cordiae. —

l ) Vox arabica, cjuae significat principem gentis («regulum»), sive tribus in-
digenarum Syriae (Lois [ed. Beugnot] I, p. 26; Prutz, Culturgesch., p. 250—252, 547).

regni Hierosolymitani. 139

Gilius de Alaint, 8 ) Hugo Rufus, Alverus, castellanus de Margato, Amelinus
deThevila, 8 ) Martinus de Nazareth, Basilius, magister Rainerius, Georgius,
raiz de Margato, Dros de Curia (Delaville le Roulx, p. 1 16 — 1 17, No. 32
[cf. p. 19]; Prutz p. 106 — 107, No. 51). 521

*) Alias Allant. 8 ) Alias Chevilla, Chevila, Chivilli ?

1174, ind. IX. 1 ) — Eschiva, domina Tabariae, pro anima Galterii mariti

una cum Hugone filio, Hospitali in manum Josberti magistri sigillo con-

cedit turronem inter parvam palmeriam et Tiberiadem situm, quod Sarra-

cenice vocatur Lacomedia, 8 ) et totam terram, quam praedictus mons usque

ad mare Galilaeae continet, et de littore, quantum vir lapidem levem in mare

potest jacere. Factum Amalrico I rege. — Giraudus, episcopus Tabariae, 8 )

Petrus de Crescentia, Ivo Ursus, Geroldus de Chetnei, 4 ) Simon Cleurun, 5 )

Robertus Rufus, Heymericus Chaiig (Paolil, p. 243 — 244, No. 199). 522

! ) Quum Amalricus I charta memoratus 1 1 Jul. 1 174 obierit (RChricht, Amal-
rich I, p. 480), privilegium nostrum ante hoc datum scnptum et ind. IX corrigenda
est in VII. *) Quod Conder, Quart. Stat. 1890, p. 36 esse censet chirbet el-

kaneitrfja septentrionem versus de Tiberiade. 8 ) De quo Rtihricht in ZDPV. X,
p. 30 ; sigillum ejus describit G. Schlumberger in Revue numismat., III Ser., VI,
p. 465—466. 4 ) Alias Chesneio. 6 ) Alias Cheurun.

1175 Febr. — Boamundus III, princeps Antiochenus, domui Hospitalis
et Josberto magistro per manum Garini de M(elna) praeceptoris donum,
quod Garentonus, dominus Saonensis, fecit, scilicet Tricaria *) casale et,
quicquid juris ejusdem habet, consensu Orgollosae uxoris et filiorum sigillo
confirmat necnon Surianum quendam Bon Mossor nominatum et in urbe
Gabuli constitutum cum liberis et rebus suis concedit, insuper Judaeum,
qui a Latinis Garinus vocatur et Laodiceae habitat. — Silvester, cognatus
principis, Johannes de Salquino, Hodoinus de Merrolis, Eschivardus,
Guischardus de Insula, Guillelmus de Cavea marescalcus, Paganus de Ca-
stelin, Garinus Guegnart, Symon Burgevins, dux Antiochiae. Datum per
manum Constantini, clerici principis anno principatus XI (Delaville le Roulx,
p. 121 — 122, No. 35 [cf. p. 19]; Prutz, p. 106, No. 30 [ad 1 174]). 523
l ) In tergo p. 122: Trecherie.

„ Mart. — Boamundus III, Raimundi filius, princeps Antiochenus,
consensu uxoris Orgolosae, Hospitali e jusque magistro Josberto per manum
fratris Garini praeceptoris praedium, quod appellatur S. Egidii, prope urbem
Gabuli situm pro IV millibus bisantiorum, quos ipse Hospitali debebat,
tradit et sigillo confirmat. — Silvester, consanguineus principis, Guiscardus
de Insula, Johannes de Salquino, Balduinus constabularius, Hugo de Logis,
Rogerius de Surdavalle, Guitardus de Borc, Gervasius, filius Eschivardi,
Gaufridus de Dordan, Thomas, filius Roberti Mansselli, Simon, dux Antio-
chiae. Datum hoc privilegium per manum Constantini clerici (Paoli I,
p. 58—59, Nr. 58). 524

„ Jun. 26, ind. VIII. Nazareth. — Balduinus IV, rex Hierosolymi-
tanus, Baruto cuidam ejusque heredibus drugomanagiam de casalibus Cabur,
Turone, Coket, quam Ivetta, avia Rohardi, et filius Petrus filiolus Baruto
dederunt et nunc ipse Rohardus consensu uxoris Delinae in curia regali
Acconensi CCXXV bisantiis acceptis concessit, cum omnibus juribus accurate
expositis sigillo confirmat. — Petrus de Cresecca, Aimericus de Lisenian,
Rohardus de Joppe, Amalricus de Caesarea, Gervasius, filius ejus, Philippus

140 Regesta

Rufus, Amalricus de Franliu, Stephanus Ammiratus, Urricus, Arnaldus
de Suessione, Radulfus de Nela, Raimundus de Tolosa, Petrus de Moneta,
Rannulfus Bannir, Pontius Marranus, Raimundus Marranus, Albertus Sella-
rius, Odo de Bugi, Johannes Princeps. Datum per manum Petri, regis vice-
cancellarii (Paoli I, p. 245 — 246, No. 203 ; cf. p. 547). 525

1175 Jun., ind. VIII. Rivoalti. — Sebastianus Ziani, Venetianorum dux,
per manum Stephani Barocii, procuratoris operis S. Marci Tyriensis, eidem
ecclesiae privilegium Vitalis Michaelis ducis confirmat et tertiam Tyri partem
in V annos exceptis tamen his, quae a praedecessore duce concessa fuerunt,
videlicet ruga, quae stat ad introitum portae juxta portum revolvente a
Iatere sinistro ab uno et ab alio latere usque ad rugam S. Marci et usque
ad partem regis, et exceptis CCC bisantiis, quae in illa continentur, exceptis
uno de melioribus molendinis, II casalibus et uno de melioribus jardinis
et exceptis his, quae concessa sunt episcopatui Equili et Torcellano. Prae-
terea concedit redditus de portu et introitu portarum, platearum, de fonticis,
balneis, fiirnis, stateris, rubis et mensuris vini et olei, de molendinis, de
vitro et aliis, praesertim quum ad subventionem Venetorum de captivitate
imperatoris Constantinopolitani liberatorum et cum nave Romani Mairani
Acconem appulsorum de pecunia operis S. Marci MD bisantii dati fuerint
(Tafel-Thomas I, p. 167 — 171, No. 63; cf. supra No. 402). 526

„ Jul. 1 7, ind. VIII, concurr. II, epact. XXVI, luna XXVI. Tripoli.
— Postquam Alemandina, uxor quondam Rollandi de S. Muntando, obiens
testamento X bisantios annuales de hereditate sua accipiendos domui Hospi-
talis dimisit, Johannes, vicecomes Tripolitanus *), ejusque uxor Wilelma,
filia dictae Alemandinae, ad quam ista hereditas pertinet et post dominum
Rostandum reverti debet, praelibatam elemosynam sigillo confirmant. —
Pontius de Sura, 2 ) Raimundus de Sura, dominusSaissus, 8 ) Willelmus Cata-
lani, Rolandus Dauria *), Pontius Bos, Willelmus de Bez(on)s, Willelmus
de Antiochia. 5 ) Traditum est per manum Arnaudi Lombardi, tunc prae-
ceptoris Hospitalis Montis Peregrini; Stephanus,sacerdosvicecomitis, scripsit
(Delaville le Roulx, p. 122 — 123, No. 36 [cf. p. 19]; Prutz, p. 107 — 108,
No. 32). 527

') Cujus sigillum videas in Musee arche'ol. II, p. 320—321, No. 19. s ) Alias
Sui(u)ra. 8 ) Alias Saisius, Saxius. 4 ) De Auna. 6 ) De eo cf. Lois (ed.

Beugnot) I, p. 425.

„ Aug., ind. VIII. — Amalricus, patriarcha Hierosolymitanus, domui
Hospitalis precibus Josberti magistri et Garini praeceptoris censum, quem
habebat de domo, quae fuit Roberti de Belgenci, donat et sigillo apposito
concedit, ut si praedicti fratres dictam domum et domos Willelmi Patroni,
abbatissae S. Lazari, Petri Sellarii et Parsani adepti fuerint, quae omnes in
vico sitae sunt a porta David descendente, aedificia construere liceat. In
recompensationem vero a dicto magistro Amalricus patriarcha censum accipit,
quem fratres habebant de domibus Odonis de Barulo et Henrici Alemanni,
quae contiguae sunt vico, qui ducit ad portam S. Stephani in quarterio
patriarchae, et habent a septentrione domos de censu Hospitalis, a meridie
vero contiguantur cuidam voltae, quae est de censu Hospitalis et super se
habet domum cujusdam Suriani. Insuper accipit censum in statione Lamberti
Patriarchae, quam in vico Coquinatorum sitam canonici S. Sepulcri fratribus
in concambium terrae vacuae dederunt ante portam S. Helenae sitae, prae-

regni Hierosolymitani. 1 4 1

terea censum I bisantii pro eodem concambio a praedictis canonicis
annuatim solvendi. — Petrus, prior S. Sepulcri, Johannes Pictavus, Hugo
de Nigella, Reinaldus de Lochis, Constantinus, Petrus praecentor, Bernardus
de Antiochia, Baldoinus thesaurarius, omnes presbyteri ; de diaconis : Odo,
Petrus, Petrus Bithuricensis ; de subdiaconis : Petrus de Machumeria, Rot-
bertus de Roma; de clericis patriarchae: Eraclius archidiaconus, Dalmatius
canonicus, tunc bajulus patriarchae, Girardus capellanus, Petrus clericus;
de laicis patriarchae : Galfredus dapifer, Aldebertus pincerna, Petrus Lom-
bardus, Arnaldus mareschalchus. Datum per manum Monachi cancellarii
(Delaville le Roulx, p. 124 — 125, No. 37 [cf. p. 19]; Prutz, p. 108 — 109,
No. 33). 528

1175 Octob. 17, ind. VI (IX). — Petrus, prior S. Sepulchri, et ecclesiae

conventus cum Garino, abbate Montis Tabor, consensu Letardi, archiepis-

copi Nazareni, prioris Lancelini et totius ecclesiae, sigillo apposito S. Se-

pulchri eo conveniunt, ut hi ecclesiam suam apud casale S. Aegidii cum

medietate decimarum ejus et aliorum videlicet Turbasaym *) et Dere, quae

ex concessione quondam patriarchae Willelmi ab ipsis censuali jure pro

unius rotae cereo tenebant, expensis praegravati S. Sepulchro reddant, vineas

vero, domos et mobilia II millium bisantiorum pretio vendant annuatim

III rotas incensi et cereum I rotae in festo transfigurationis accepturi. —

Letardus, archiepiscopus Nazarenus, Radulphus, Sebastensis episcopus,

Johannes, prior ejusdem ecclesiae, Petrus, cantor Tyrensis ecclesiae; de

canonicis S. Sepulchri : Johannes Pictaviensis, Ugo de Nigell, Rainnaldus

de Lochis, Constantinus et Petrus cantor, sacerdotes, Oddus 2 ) et Gaufredus

diaconi, Petrus Maumeriae et Robertus Romae subdiaconi; de monachis

Montis Thabor : Lancelinus prior, Petrus de Podio thesaurarius, Martinus,

Johannes Hispanus, Stephanus cantor, Aimericus, Dominicus, Johannes de

Nazaret, Lenardus, 3 ) Pandulfus, W(illelmus) Provincialis, Marcellinus; de

clericis Nazarenis : Geraldus 4 ) archidiaconus, Tibaldus, canonicus Sydoni-

ensis, Johannes, canonicus Nazarenus, Kalterius 6 ) de Capelia, Johannes

Corithensis, Gibertus, capellanus archiepiscopi, Jordanus Mercator (Paoli I,

p. 211, No. 168 [cf. p. 539]; p. 246 — 247, No. 204, unde variae lectiones

sequentes). 529

*) Turbalaym. *) Oddo. 8 ) Enardus. 4 ) Gerardus. 5 ) Galterius ;
cf. chartam sequentem.

„ Octob. 1 7, ind. VI (IX). — Garinus, abbas Montis Thabor, con-
sensu Letardi, archiepiscopi Nazareni, prioris Lancelini et totius capituli
Montis Thabor Petro, S. Sepulchri priori, ecclesiam casalis S. Egidii cum
pertinentiis, scilicet medietatem decimarum casalium S. Egidii et aliorum
duorum Turbasaim (Turbasym) et Dere, quae ex concessione felicis memo-
riae Willelmi patriarchae possidebat, reddit, vineas vero et domos pretio
M (duorum M) bisantiorum vendit. — Letardus, archiepiscopus Nazarenus,
Radulfus, episcopus Sebastensis, *) Johannes, prior ejusdem ecclesiae, Petrus,
cantor ecclesiae Tyrensis ; de canonicis S. Sepulchri : Johannes Pictavensis,
Ugo de Nigella, Rainaldus de Lochis, Constantinus, Petrus cantor, sacer-
dotes, Odo et Gaufridus diaconi, Petrus Mahumariae (Mahomariae) et Ro-
bertus Rome subdiaconi ; de monachis Montis Thabor : Lancelinus prior,
Petrus de Podio thesaurarius, Martinus, Johannes Yspanus (Hyspanus),

») De quo Rtfhricht in ZDPV. X, p. 29.

142 ftegesta

Stephanus cantor, Aimericus, Dominicus, Johannes de Nazaret, Enardus,
Pandulfiis, Willelmus Provintialis, Marcellinus ; de clericis Nazareth : Geral-
dus, archidiaconus Nazarenus, Tibaldus, canonicus Sydonensis (Sydonien-
sis), Johannes, canonicus Nazarenus, Galterius de Capella, Johannes Cori-
t(h)ensis, Gibertus, capellanus archiepiscopi Nazareni, Jordanus Mercator
(Roziere, p. 258 — 260, No. 142). 530

1 1 75 Dec. 1 8, ind. VI. *) — Balduinus, dominus casalis S. Egidii consensu
uxoris Stephaniae coram socero suo Roardo, castellano Hierosolymitano,
Petrum, priorem S. Sepulchri, de abbate Montis Thabor domos ac vineas,
quas idem conventus in dicto casali habuit, emisse confirmat. — Roardus,
castellanus Hierosolymitanus, Anselmus de Brie, Symon de Bethleem, An-
dreas de Caypha milites ; Gaufridus Turonensis, Robertus de Pinken(iaco),
Johannes Raimundi, Willelmus Patronus, Radulphus, frater Willelmi, archi-
episcopi Tyrensis, Bernardus Proet, Arnulfus de Mahomeria, G(u)arinus
Neapolitanus deTemplo, serviens dominae reginae Mariae (Roziere, p. 257
— 258, No. 141 ; Lois [ed. Beugnot] II, p. 531, No. 47; Migne, p. 1229 —
1230, No. 141). 531

! ) Indictio quadrat in 18 Dec. 1 172.

„ , ind. VIII. — Jotius, episcopus Acconensis, *) et Josbertus, Hospi-

talis magister, controversiam inter ecclesiam S. Crucis Acconensis et Hospi-

talis de multis juribus ecclesiasticis versantem disceptant et disceptatam

sigillis confirmant. — Rufinus archidiaconus, Bartholomaeus thesaurarius,

Stephanus, Odo, magister Hugo, magister Monachus, magister Salomon;

de fratribus Hospitalis : Bernardus prior, Garinus praeceptor, Willelmus de

Acir, Willelmus, prior in Accon, frater Castaneus, frater Gerardus thesau-

rarius, frater Garnerius de Gibelin (Paoli I, p. 59 — 60, No. 59 ; cf. p. 504). 532

J ) De quo Rtfhricht in ZDPV. X, p. 20; sigillum ejusdem cf. in Revue numis-
mat. t III SeV., VI, p. 469. Antea fuerat canonicus Acconensis.

„ — Balduinus, dominus Ramensis, consensu uxoris Helisabeth et
fratris Barisani, Hospitali per manum Josberti magistri Johannem Syrianum,
quondam Cafferri cysternarium, cum omnibus suis utriusque sexus here-
dibus donat et sigillo confirmat. — Barisanus, frater Balduini, Aubertus,
consanguineus Balduini, Jacobus, Caco vicecomes (Paoli I, p. 58, No. 57). 533

„ — Petrus, filius Petri de Caors, assensu Rainaudi et Hugonis fra-
trum partem hereditatis suae Hierosolymitanae tam in domibus quam de
quadam gastina, quae sunt in vico Montis Sion, fratri suo Clarembaldo
L bisantiis vendit ; domus autem istae his terminis circumsaepiuntur: ab
oriente domo Willelmi Patron et gastina praedicta, domo Alberici Parvi,
via publica interposita, a meridie domo Evae Plachariae (inter duas autem
domos hujus emptionis interest domus, quae fuit Jordani Clerici), ab occi-
dente domibus Boamundi Bufli, Obae Cementarii, Petri de Ve ejusque
fratrum, a septentrione domibus Petri de Ve et fratrum ejusdem. Divisio
autem gastinae talis est: habet enim ab oriente domos Rohardi Toset et
viam arcus Judae in medio, a septentrione domos Willelmi Patron, a meridie
Alberici Parvi, via interposita, ab occidente domos hujus emptionis et
domum Jordani Clerici, via jam dicta Montis Sion interjacente. Haec vero
venditio facta est in plena curia coram Rohardo, castellano Hierosolymitano,
Bernardo Broet, castelli magistro, et juratis civitatis. — Robertus de Pinquenni,
Gaufridus des Tors, Simon Judex, Lambenus Patriarcha, W. de Ponz,

regni Hierosolymitani. i 43

Balduinus de Lions, Gaufridus de Issoudun, Pesellus Rex, Petrus Giberti,
W. Patron, W. Ber(audi), Johannes de Tors, Johannes Brien, Holdricus.
Factum Balduino IV rcge et Amalrico patriarcha (Delavillele Roulx, p. 1 19
— 121, No. 34 [cf. p. 19]; Prutz, p. 109 — 110, No. 34). 534

1175. — Gila, consensu filii Petri, Hospitali domum cum cisterna in
vico David sitam, quae adjacet ab oriente domui Stephani Umberti, ab oc-
cidente domui Roberti de Baugencio, a meridie viae publicae, DCCCL bi-
santiis vendit et CCCCL inde accepisse confirmat; pro remanentibus vero
CCCC bisantiis in cambium eidem fratres dare promittunt domum Petri
Tornatoris, quae quondam fuit Karsie (?), *) bochariae et domui Alberti, pa-
triarchae pincernae, viaeque publicae vici Templi et regis excorticationi
collateralem. — Johannes Bricius, W. Beraudi, Johannes Dators, Pizellus
li Rei, Simon Judex, Jofridus Bocherius, Petrus de S. Lazaro ; de fratribus :
Stephanus thesaurarius, cujus manu negotium fiebat, Garnerius, castellanus
Gibelini, Bernardus de Asinaria, Godescalcus, Droes, Blomus, Josbertus
candelarius (Delaville le Roulx, p. 118 — 119, No. 33 [cf. p. 19]; Prutz,
p. 1 10, No. 35). 535

*) Fortasse legendum est : Garsie.

1176. — Rainaldus, ecclesiae Montis Syon minister, vineam ad pedem
Montis Syon sub domo, quae dicitur Germani, sitam ad lacum communi
usui faciendum in concambium vineae donat et sigillo conrirmat, quam
juxta ecclesiam S. Procopeos sitam Amalricus I rex dederat, cui quandam
vineolam illi vineae a meridie collateralem et in bivio juxta domum ante-
dicti Germani sitam concesserant. — Petrus, Josaphat, Ribaldus, Latinae,
Rogerius, Templi, abbates, Rohardus castellanus, Anselmus de Brie, Ansel-
mus Babic (Roziere, p. 308 — 309, No. 170; Migne, p. 1249, No. 170). 536

„ , ind. IX. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus, Hospi-
tali per manum Josberti magistri laudat et concedit, quicquid pater suus
Amalricus I rex de terra Aegypti acquirenda dedit, et XXX millia bisantiorum
ex territorio Berbesii, si fieri possit, extrahendos addit; sinminus, seterram
quam viciniorem terrae Belbesii poterit, assignaturum esse, sigillo confirmat.
— Berengarius, militiae Templi senescalcus, Joicil., 1 ) regius senescalcus,
Humfredus comestabilis, Rainaldus, dominus Sydonis, Roardus, castellanus
Jherusalem, Ugo de Mimarc, 2 ) Petrus de Corset, 3 ) Malpinus. DatumAccon
per manum Lamberti capellani (Paoli I, p. 60 — 61, No. 60). 537

! ) Joscellinus. 2 ) Mimarcio, Mimars. 8 ) Male pro Creseto, Cresecca ?

„ , ind. X. Joppen. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus, Guillelmo
Lovelle, quoad vivat, capellaniam capellarum suarum in civitate Joppe
existentium videlicet S. Crucis et B. Laurentii cum redditibus et oblationi-
bus, sicut bonae memoriae rex Amalricus I concesserat, sigillo confirmat et
redditus annales enumerat, quibus frui eidem liceat. — Gaufridus de Blois,
Joppensis decanus, Rohardus, castellanus Jerusalem, Henricus, castellanus
in Joppen, Petrus de Creseca, Gauterius Malpini, Rannulfus dapifer. Datum
per manum Lamberti, regis capellani (Delaborde, p. 85 — 86, No. 38). 538

„ , ind. IX. — Balduinus, dominus Ramatensis, consilio et voluntate
Baliani fratris sui filiarum Eschivae et Stephaniae earumque maritorum
Hemerici et Amalrici, vicecomitis Neapolitani, ex petitione Johannis Arrabiti,
Petri et Henrici fratrum coram rege Balduino IV Constantiae, sorori regis

144 Regesta

Franciae, S. Egidii comitissae, venditionem casalis Bethduras sigillo con-
firmat, quod dictus Balduinus a rege et Balianus a fratre Balduino,
Johannes Arrabitus a Baliano feudum habuerat et Arrabitus nunc comitis-
sae V millium et DCCC bisantiorum pretio vendidit nullo retento servitio
nisi scribanagio Georgii de Betheri. — Eraclius, Caesariensis, Letardus,
Nazarenus, archiepiscopi, Bernardus, Liddensis, Joscius, Acconensis, episcopi ;
Odo, militiae Templi, Josbertus, Hospitalis, magistri, Berengerius, Templi
senescalcus, Petrus, prior S. Sepulchri ; princeps Renaudus, comes Josce-
linus, Humfredus constabularius, Rohardus, castellanus Jerusalem, Guido
Caesariensis, Garnerius, praeceptor Hospitalis, Hugo de Gibeleto, Hugo
Mimarz, Renerius de Neapoli (Paoli I, p. 61, No. 61 ; cf. p. 504 — 505). 539

1177 Jan. — Josbertus, Hospitalis magister, Sibillae de Roma tradit
domum,quae ab oriente estjuxta capicerium ecclesiae S. Juliani, et domum
Braini Syriani tali conditione concedit, ut II bisantios et medium in festo
Omnium Sanctorum annuatim reddat. Factum Amalrico patriarcha, Bal-
duino IV rege. — Fratres Hospitalis: Garnerius praeceptor, Goffridus
thesaurarius, Stephanus hospitalis (sic), Bernardus, magister asinariae, cujus
manu hoc factum est, Berardus, custos operis, Godescalcus, custos eleemo-
synae, Sancius eleemosynarius ; de burgensibus Hierosolymitanis : Willel-
mus Beraldi, Goffridus Macellarius, Bernardus Cocus, Bertrandus Coquus,
Bernardus Barberius (Paoli I, p. 212, No. 169; cf. p. 539). 540

„ Jan. — Josep, 1 ) rex archiepiscopo et consulibus Pisanorum, qui

legatum Aegyptum miserant et petiverant, ut mercatoribus suis faveret, se

precibus eorum indulgere pollicetur (Amari, I diplomi arabi, p. 264, No. 10

[cf. p. 461]; Lami, Delic. erudit. V, p. 221 — 222; cf. Fanucci II, p. 1 1 1 —

112; Heyd I, p. 398). 541

') Jusfif, praenomen Saladini. Eodem anno Januenses Rubeum de Volta de
foedere acturum ad Saladinum miserunt (Ottobon. Annales in Mon. Germ. SS.
XVIII, p. 98).

„ Febr. 20, ind. X. — Amalricus, vicecomes Neapolitanus, assensu
uxoris Theophaniae et fratris Raginaudi ecclesiae B. Mariae vallis Josaphat
a ponte per montanam usque ad planitiem Casresil et planitiem ejus gastinae
scilicet Casresil sigillo concedit ac dimittit. — Boemundus de Neapoli, Ato
juvenis de Marla, Martinus de Taphilia, Ugo de Gorrando, Bernardus Pelli-
parius, Guillibertus de Funda, Guido de Escar et ejusdem ecclesiae monachi,
videlicet dongnus (sic) Petrus de S. Lazaro, dognus Willelmus de Sicilia,
dognus Johannes de Escar, dominus Mathaeus Anglicus, dominus Willelmus
deTieta, dominus Ernaudus Gascus. Datum per manumPetri clerici (Dela-
borde, p. 86 — 87, No. 39). 542

„ Jun., ind. VIII. l ) — Amalricus, patriarcha Hierosolymitanus, Petro II,
S. Sepulchri priori, jurisdictionem, quam ipse habebat in vinea, quae fuit
Petri de S. Jacobo, cujus portionem canonici emerant, concedit — quae
vinea habet ab oriente et septentrionem vineam de Latina, ab occidente
viam regiam, quae ducit a domo leprosorum S. Lazari versus lacum Legerii,
a meridie viam, quae ducit ab ecclesia S. Stephani ad eandem viam — et
quibusdam conditionibus sigillo apposito confirmat. Factum Balduino IV
rege. — De canonicis S. Sepulchri sacerdotibus : Hugo de Nigella ; Constan-

l ) Indicuo quadrat in annum 1 175.

fegni Hierosolymitani. mj

tinus diaconus, Odo, Rogerius subdiaconus, Robertus de Roma, Petrus
Barchilonensis ; de familia patriarchae : Galfredus dapifer, Girardus capel-
lanus, Petrus clericus, Willelmus crucifer, qui chartam scripsit, Aldebertus
pincerna, tunc temporis praeceptor domus patriarchae, Petrus Lombardus.
Datum per manum Monachi cancellarii (Roziere, p. 305 — 307, No. 168;
Migne, p. 1247 — 1248, No. 168). 543

1177 Sept. 27. Venetiae. — Alexander III Johanni, regi Indorum, x ) scribit,
se jam diu quidem audivisse, ipsum legem christianam sequi, sed tum
demum primum magistrum Philippum, medicum et familiarem suum, detu-
lisse, eum fide catholica et apostolica disciplina erudiri velle, itaque eun-
dem Philippum remittit ipsum veram religionem christianam accuratissime
docturum (Jaffe - Lowenfeld, No. 12942; cf. Heyd in Zeitschr. ftir histor.
Theol. 1858, p. 262; Zarncke, De epistola Alexandri papae III ad presby-
terum Johannem, Lipsiae 1875, 20 pp., 4 et Der Priester Johannes in Abh.
d. Ktfnigl. sdchs. Gesellsch. d. Wissensch. 1879, XVII, p. 935 — 944; cf.

P- 945— 94 6 )- 54 *

') Aliam epistolam Alexander III ad soldanum Iconii, qui nuntiis et epistolis
confirmaverat, se christianam religionem profiteri, direxisse tertur eum ad plenam
cognitionem verae fidei catholicae adducturus (Petri Blesensis Opera ed. Giles II,
append. XXI— XXXII; cf. Rohricht in Theol. Studien u. Kritiken 1891, p. 360).

„ (Sept. — Dec. 31), ind. XI (leg. X). Hierosolymis. — Balduinus IV,
rex Hierosolymitanus, consensu Balduini, domini Ramatensis, Baliani, fratris
ejus, Eschivae et Stephaniae filiarum, Constantiae, sorori regis Franciae et
S. Egidii comitissae, scribanagium Bethduras casalis a Georgio de Betheri
CCL bisantiis venditum sigillo confirmat. — Willelmus, archiepiscopus
Tyriensis, Reginaldus princeps, Joscelinus de Semmosach, castellanus Asca-
lonensis, Bulduinus, frater ejus, Willelmus de Mont Corneit, Rohardus de
S. Abraham, Robertus de Pinquigni, Gaufridus Turonensis. Datum per
manum W., archiepiscopi Tyriensis regisque cancellarii (Delaville le Roulx,
p. 127 — 128, No. 39 [cf. p. 13]; Prutz, p. 1 1 1, No. 37). || Hoc privilegium
eodem anno ac mense iisdem testibus Sibylla, comitissa Joppae et Ascalonae,
sigillo confirmat (Delaville le Roulx, p. 129 — 130,^0.41 [cf. p. 20]; Prutz,
p. iii — 112, No. 38). In dorso cartae legitur: Carta comitisse cassaliis
Betharas. 545

„ (Sept. — Dec. 3 1), ind. X. — Balduinus, dominus Ramatensis, con-
silio Baliani, fratris sui, et consensu (Eschiv)ae et Stephaniae filiarum Con-
stantiae, sorori regis Franciae et comitissae S. Aegidii, scribanagium casalis
Bethduras a Georgio de Betheri venditum coram rege Balduino, Sibylla,
comitissa Joppae et Ascalonis, sigillo confirmat. — Rainaldus princeps,
Joscellinus de Sen Mossach, castellanus Ascalonitanus, Willelmus de Mont
Corneit, Rohardus de S. Abraham, Balduinus de Semossach, Balduinus de
Jherusalem, Reginaldus le Flamenq, de Ybelin (Delaville le Roulx, p. 128
— 129, No. 40 [cf. p. 13]; Prutz, p. iii, No. 36; cf. supra No. 540). 546

„ (Octob. ante mens.). Hierosolymis. — Josbertus, Hospitalis magister,
infirmis Hospitalis per manum Stephani hospitalarii casalia S. Mariae et
Caphaer concedit, unde infirmis panes albi dentur, et sigillo confirmat (Dela-
ville le Roulx, p. 126 — 127, No. 38; Paoli, DelT origine, p. XLI — XLII,
No. 23 [gallice]; Prutz, Culturgesch. d. Kreuzzllge, p. 604 — 605; cf. Dela-
ville le Roulx in Bibl. de Te'cole d. chartes 1887, p. 348). 547

Rdhricht, Regesta. Iq

146 ftegesta

1177 Octob. 17, ind. XIV. 1 ) Hierosolymis. — * Amalricus I, *) rex Hiero-

solymitanus, domui Theutonicorum CCC bisantios sarracenatos annuatim

ad portam David recipiendos, casalia Saffir (Saphir) et Kafarhone (Caphir-

hune) in territorio Neapolitano sita, III vineas in montania, quae vocatur

de Abel, quarum in prima cisterna est sine aqua, in secunda cava de terra

candida, in tertia vinea vicina, necnon varios redditus frumentarios ad

portam David et zuccari de canamellis Neapolis pro infirmis Zaribel haben-

dos denique franchisiam intrandi et exeundi, vendendi et emendi in toto

regno concedit et sigillo sancit. — Eraclius, S. Resurrectionis electus, Guido,

Joppensis et Ascalonis comes, Anfridus, constabularius regni, Rainaldus,

Sydonis dominus, Balianus Neapolis, Balduinus de Ybelin, Balianus, frater

eius, Milo de Plance, Galterus de Berito, Anselmus de Brie, Galterius de

Mirabel vicecomes. Datum per manum Radulfi, episcopi Bethleemitae

regnique vicecancellarii (Strehlke, p. 9, No. 8; cf. p. 122 — 123). 548

') Corrigendum esset: X. 2 ) Hoc privilegium spurium esse recte demon

stravit Strehlke.

„ Octob. — Raimundus, comes Tripolitanus, cum uxore Eschiva
HospitaJi et magistro Rogerio Castrum Rubrum necnon casale alias vocatum
Turrem Bertranii Milonis, quod ipse in vadimonio de domino Rainuardo
habebat, donat et sigillo confirmat. — Ugo, dominus Biblii, Ugo, ejusdem
filius, Raimundus de Biblio, Bertranus Porcelet, Arbertus Saramanni, Asta-
fortis, Ugo Senzaver, Raimundus, mariscalcus Tripolis, Rustenus de S.
Montano, Guillelmus Berenger, Albericus de Rancorolis, Johannes de Suura,
Raimundus de Suura, Raimundus Constantinus, Petrus Monacus, Sais, 1 )
Ugo Moresinus, Matthaeus cancellarius, qui scripsit (Paoli I, p. 213 — 214,
No. 170). 549

! ) Alias Sayxius, Saissius; cf. Eracles, p. 187.

„ Nov. 29. — Boamundus III, princeps Antiochenus, sigillo confirmat,
coram se suaque curia, M bisantiis acceptis, heredes Petri Gay, scilicet Sal-
vagium filium et Milessent filiam ejusque maritum Stephanum calumniam,
quam fecerant domui Hospitalis scilicet de gastina Naria ad pontem Ferri
sita, quam domus dicta tenebat a S. Abraham, necnon de vineis ab dicto
Hospitali possessis, de gastina S. Basilii, quae fuit Mychaelis Magni, Georgii
Rayz et Theodori, notarii ducis, cum II canutis et omnibus, quae Petri
Gay fuerunt, de eis scilicet, quae Hospitale possidet, in pace dimisisse et
absolute quitavisse. — Guiscardus de Insula, Johannes de Salquin, Riche-
rius de Lerminat, Rogerius de Surdeval, Gaufredus Dordan, Garinus
Guegnart, Odo de Maire, Symon, 1 ) dux Antiochiae. Datum per manum
Johannis cancellarii anno principatus XIV (Delaville le Roulx, p. 130— 131,
No. 42 [cf. p. 20]; Prutz, p. 112, No. 39; cf. supra No. 424). 550

') Burgevin.

„ Nov. — Rainaldus, quondam Antiochiae princeps, nunc vero
Hebron(s)ensis et Montis Regalis dominus, 1 ) consensu Stephaniae uxoris
cjusque filiorum Hospitali privilegium a Mauricio, domino Montis Regalis
(supra No. 279), editum sigillo confirrnat scilicet in terra Montis Regalis
casale Benisalem cum pertinentiis, in vico Montis Regalis Caissar, filium
Tamin, cum heredibus, terram, quae est inter vineam Seguini et Guillelmi
Hasin, in Monte Regali domum, in terra Petracensi casale Canzil cum per-

*) I)e quo De Mas Latrie in Arch. Veneto 1883, XXV, p. 488—490.

fegni Hierosoiymitani. J47

tinentiis et gastina Hable vicina, in Petrac domum cum pertinentiis, terram
juxta vineam, quae fuit Johannis castellani et nunc est archiepiscopi, et
navem ad libere transportandas res Hospitalis. Praeterea donat parvum
hortum et terram, quam Tebaldus de Betun *) adhuc vivus tenebat in Valle
Ripariae. — Frater Ascenardus, Seguinus, Martinus vicecomes, Johannes
Tiberiadensis, Eraudus casteJlanus, Martinus de Melida, Balduinus de
Taroana, Garinus de Hobelet, Johannes Mahomet, magister Raimundus,
magister Martinus et alii de Monte Regali et Petra; qui testes fuerunt pri-
vilegii a Mauricio dati et hanc cartam iterum subscripserunt praeter Segui-
num, Martinum vicecomitem, Johannem Tiberiadensem et Eraudum
castellanum jam mortuos. His accedunt testes : Guerricus, primus Latinorum
archiepiscopus Petracensis, dominus Godescalcus, Evenus castellanus,
Seherius, Rangotus, Girardus de Betarrasa, Johannes de Terroda, Balduinus,
frater ejus. Datum per manum Willelmi, capellani nostri (Paoli I, p. 62 —
63, No. 62; cf. p. 505; Lois [ed. Beugnot] II, p. 147 not.). 551

*) Alias Beth(s)an, Bessan (Beisan), an Bethune ?

1177, ind. X. Hierosolymis. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Petro, S. Sepulchri priori, II quintarios racemorum in vineis suis, quae prope
ecclesiam S. Crucis sunt, in concambium decimae vineae, quae prope se-
cundum (Sanctum ?) Procopios est — quam Amalricus I rex ecclesiae Montis
Syon pro lacu Germani dederat usibus totius civitatis communi — concedit
et sigillo confirmat. — Willelmus Marchisius, comes Ascalonensis et Jop-
pensis, Johannes de Assur, Anselmus de Bria, Roardus, castellanus Jerusa-
lem, Petrus de Creseca, Anselmus d'Abim, Willelmus Patrum. Datum per
manum Lamberti, regis cancellarii (Roziere, p. 307 — 308, No. 169; Lois
[ed. Beugnot] II, p. 531 — 535^0.48; Migne, p.1248 — 1249,^0.169). 552

„ , ind. X. — Sibilla, Amalrici 1 regis filia, Joppes et Ascalonis comi-
tissa, pro salute mariti sui Willelmi comitis Rodrico Comiti et ceteris ejus-
dem ordinis fratribus turrem puellarum in urbe Ascalonis, hortum eidem
turri oppositum et II alias turres inter praedictam turrem et ecclesiam S.
Mariae sitas, alteram versus mare in turris puellarum alio latere necnon
C bisantios reddituum ad portam singulis annis hereditario jure IV terminis
recipiendos concedit et sigillo confirmat. Factum Amalrico patriarcha, Bal-
duino IV rege. — Rainaldus, princeps Antiochenus, Jocellinus comes, regius
senescalcus, Balduinus de Rames, Jocelinus de Semunsac, Balduinus, frater
ejus, Guillelmus Rufus vicecomes, Geraldus de Rumeilei, 1 ) Guillielmus
Tyrensis (Paoli I, p. 63, No. 63). 553

*) Alias Rumminhi, Ruinhaco, Raminni, Remille.

„ — Concilium Tarsense propter ecclesiae concordiam celebratum
jussu Armenorum patriarchae Gregorii et regis Leonis (Mansi, Concil. XXII,
p. 197 — 206). 554

1178 Febr. 5 (corr. 1 179), ind. XII. — Boamundus III, Raimundi prin-
cipis filius, princeps Antiochiae, Joscelino, filio Joscelini, Edessani comitis,
homini suo ligio, et heredibus in feodo et jure hereditario caveam et ab-
batiam, quae dicitur Granacherie, et casale caveae Livoniae, Baqfala et Gai-
gum et quantumcunque terrae Guillelmi de Croisi tenebat, scilicet Sefferie,
Bequoqua, Vaquer, Cofra, insuper III millia bisantiorum in assisia in III
villarum suarum singulis annis habendos, grippum liberum in lacu et

io #

148 Regesta

III millia listrarum vini ad S. Symeonem quibusdam conditionibus concedit
et sigillo confirmat. — Rainaldus de Margat, Bartholomaeus, filius comitis,
Guillelmus, marescalcus Antiochiae, Petrus de Asart, Richerius de Lerminat, l )
Philippus de Logis, Garinus Guengnart, Guido Falsart, Rogerius Corbel,
Symon Burgevin. Datum per manum Johannis cancellarii principatus
Boamundi anno XV (Strehlke, p. 10, No. 9). 555

! ) Alias R. del Erminet, de Lerminat (Eracles, p. 207—208, 214).
1178 April. 1, ind. XI. Jerusalem. — Balduinus IV, rex Hierosolymi-
tanus, Petro de Creseca XXX quintaria vindemiae suae de territorio Bethe-
cartas et Ramessae et guastinae, quae Sarracenice vocatur Theire, latine vero
casale Gaufridi de Portu, concedit et sigillo confirmat. — Rainaldus, abbas
ecclesiae Montis Sion, Balianus, castellanus Hierosolymitanus, Willelmus
Patrum, Willelmus Beraldus, Johannes Briccii, Radulfus Raimundi, Willel-
mus Pontii, Symon judex, Galterius Malpini. Datum Jherusalem per manum
Willelmi,Tyrensis archiepiscopi regisque cancellarii (Paoli I, p. 248, No. 206;
cf. Lois [ed. Beugnot] I, p. 404 not.). 556

„ April., ind. XI. Panormi. — W(illelmus), rex Siciliae, precibus
Petri prioris S. Sepulchro omnes possessiones regni sui sigillo confirmat
(Roziere, p. 309 — 310, No. 171; Migne, p. 1250, No. 171). 557

„ Maj. — Rogerius, Hospitalis magister, Willelmo Baptizato de
Blancha Custodia et uxori ejus Johannae domos quasdam, quas a Johanne
Fulcone et ejus uxore Gilia XCVII bisantiis emerunt, salvo censu annuali
I bisantii sigillo confirmat. Hae vero domus in vico Belcarii juxta muros
civitatis prope Portam Novam sitae ab oriente adjacent domui Gerardi, a
septentrione domui Galterii de Betinubilo et dividuntur ab Hospitali via,
qua itur a magna via versus orientem. — Factum Balduino IV rege, Amal-
rico patriarcha. De fratribus: Raimundus de S. Michaele praeceptor, Gof-
fridus thesaurarius, Stephanus hospitalarius, Godescalcus, custos elemosi-
narum ; de curia Hierosolymitana : Balianus, regius castellanus, Guillaume
Beraldi, Guillelmus Patrii, Huldricus Baptizatus, Johannes Bricii, Guillel-
mus de Ponz, Arnulfus de Blanca Custodia, Robertus Niger, Bernardus
Proet. Datum per manum fratris Jacobi, custodis asinariae (Delaville le Roulx,
p. 136 — 137, No. 47 [cf. p. 20); Prutz, p. 1 12 — 1 13, No. 40). 558

„ (Maj. c), ind.XI. — Johannes Fulco consensu Gislac uxorisWillelmo
Baptizato de Blanca Garda II domos, quae, quadam via mediante, a parte
orientis ad Portam Novam de Balcayra vocatam sitae sunt, salvo censu
Hospitalis scilicet I bisantii, XCVII bisantiis vendit; harum vero domuum
prior jungitur ab orientali parte domui Girardi, a meridionali parte muro
civitatis, altera a parte septentrionis domui Galterii de Betenuble. — Balia-
nus, castellanus Hierosolymitanus, Arnulfus de Blancagarda, Robertus Niger,
magister Bernardus, W r illelmus Beraldus, Willelmus Patruus, Lambertus
Patriarcha, Gaufridus Bocherius, Uldricus Baptizatus, Willelmus de Ponz.
Factum jussu Baliani castellani et juratorum (Delaville le Roulx, p. 135 —
136, No. 46 [cf. p. 20]; Prutz, p. 1 14, No. 42). 559

„ Aug. 31. — Rainaldus de Margat l ) consensu filii sui Bertrandi et
Boamundi III principis Hospitali et Rogerio de Molins, ejusdem magistro,
per manum fratris Nycholai de Guzanz (Gosanz) casale Bearida 2 ) concedit

l ) Sive Masuerius II. 2 ) p. 138 in dorso: Beaune.

regni Hierosolymitani. i aq

et sigillo confirmat. — Boamundus III, princeps Antiochiae, Bertrandus,
filius Rainaldi, Hugo de Loisgis, Rogeiius de Surdeval, Petrus de Hasart,
Richerius de Lerminat, Hugo R(ad)ulfus de Margat, Gilo Daillant Datum
per manum Constantini, clerici principis, cancellarii loco vacante (Delaville
le Roulx, p. 137 — 138, No. 48 [cf. p. 20]; Prutz, p. 113, No. 41). 560

1178 Sept. 8, ind. XI. — P(etrus), ecclesiae S. Sepulchri prior, magistro
Roterico et fratribus ipsius habitu Cisterciensibus proposito militaribus in
terra Hierosolymitana habitare volentibus quandam terram, quae est juxta
tolum *) patriarchae a sinistris viae magnae Mathomariae 2 ) pro X bisantiis
annualibus coram Amalrico patriarcha concedit. Haec vero terra terminatur
ab oriente terra S. Eliae, ab occidente et meridie via, quae ipsam dividit ct
terram patriarchae, a septentrione tolo patriarchae et terra Nicolai Scribae
et Willelmi Megelei. Insuper sub praedicto censu tradit aliam petiam terrae
cisternae ab occidente vicinam, quae fiiit cujusdam Angeler, et sigillo con-
firmat. — De canonicis: Constantinus, Arnulphus subprior, Balduinus,
Bartholomaeus cantor sacerdotes, Rogerius, Gaufridus de Novo vico, Boni-
facius diaconi ; Petrus, Guido, Matthaeus subdiaconi ; de laicis : Gaufridus
Turonensis, Robertus de Pinquenni, Johannes Raimundi,Willelmus Beraudi,
Willelmus de Pontz (Paoli I, p. 247 — 248, No. 205 ; cf. p. 547). 561
l ) Tolonum (Toronum) ? 2 ) Legas : Mahomeriae (magnae, nunc al-bfrah).

„ Nov. 17, ind. XII. Apud Vadum Jacob. — Balduinus IV, rex
Hierosolymitanus, Hospitali per manum Rogerii de Molinis magistri casale
Siletam in territorio Neapolitano situm et omnes beduinos eorumque here-
des, quos Amalricus, vicecomes Neapolitanus (ejusque pater bonae memo-
riae Balduinus dono Mellisendis reginae), possederat, sed nunc cum dicto
casali consensu Mariae reginae, Baliani de Ibelino (tempore concessionis
domini Neapolitani), Stephaniae uxoris et ejusdem patris Balduini
Ramatensis, Isabellae matris ac fratrum Renaldi, Johannis, Rogerii,
Raimundi, Baliani, sororum Milissendis, Gislae et Agnetis V millibus et
D bisantiis vendidit, concedit et sigillo confirmat. Haec autem sunt nomina
praedictorum beduinorum de genere Benicarguas : Saraf Hamet, filius Homet,
Turqui, filius Nohel, Mahomot, filius Homet, Hahata, filius Caurien, Nede,
filius Haun, Geber, filius Gerar, Semes, filius Mefereh, Hataya, Cavam,
Rumma, de genere Benicelge in summa X tentoria ; Ozia, filius Holihan,
Ozzi, filius Hahazi. Salem, filius Cahalin, Salmen, filius Cahalin, Mensor,
filius Menaeb, Sacre, filius Hyahis, Fehet, filius Hassen, Bedre, filius Haub,
Heuz, filius Hassen, Haneb, filius Hassen, Hahanob, filius Assen, Hassen,
filius Hous, Hataye, filius Gemil, Gemma, Mansor, filius Gemma, Solta,
filius Hassen, Zyede, filius Haneb, Rahafe, filius Sereta, Syble, filius Hanassen,
Hahata, filius Gemil, Hahassen radix — hi sunt de genere Hahassen, filii
Mahan, in summa XXI tentoria; Sarquam, filius Rafa, Sahadahabil, Hali,
filius Zet, Marahob, Haatem, filius Sarquam, de genere Marahob in summa
V tentoria; Ziede, filius Zyede, Hiessir, filius Zyede, Zeiet Mefereg, filius
Matar, Hali, filius Lahantar, Salta, filius Aloi, Meissor, filius fratris Bedre,
Hahamer, filius Secleb, Socre, filius Mehelec, Bedre, filius Cossa, Mobesser,
filius Zyede — de genere Bedre filii Cossa in summa XI tentoria; Hasser,
filius Haloen, Guatfel, Rodaem, filius Cab, Tergem, filius Maumet, Sebib,
de genere Sebib Lahagerfe in summa VII tentoria; Saleme, filius Elforsie,
Soar, filius Senen, Sora, filius Sohar, Fela, filius Senen, Hahamer, filius

150 Regesta

Mofatzar, Selmen, filius Selin, Guadir, filius Hahazis, Turqui, filius Fazale,
Gzace, filius Olien, Bedre, filius Habie, Haisse, filius Bedre, Hermes, Fahazel,
frater Belfadle, de genere Benif lel Beilf bzle (sic) radicis, in summa XIV ten-
toria; Cahnus, filius Mahazel, Sem, Mathar, filius Mothaer, Haris, filius
Motaer, Sale, filius Mothaer, Hahamede, filius Seair, Hali, filius Mefareg,
Selmen, filius Hali, Targem, filius Selmen, Sehel, filius Sehem, Selim, filius
Messellem, de genere Mothaer, filii Mathar in summa XII tentoria; Mere,
filius Hamt, Guahh, filius Hamt, Savar, filius Hamt, Sehebet, filius Hamt,
Sacra, filius Gebil, Saraf, filius Gemil, Mahumet, filius Gemil, Hazem, filius
Socre, Solta, filius Metcol, Rabfa, filius Zafar. de genere Serif, insuper Serif
radix, in summa XI tentoria; H^sser, filius Hennoine, Fazle, filius Ali,
Haloi, filius Almen, Nahale, filius OAjen, Hoies Olien, Merdes, filius Sohea,
Hahamer, filius Ha, Obet, filius AssaqutXf , Aloi, filius Assaquer, Solta radix,
Gatfel, filius Alaha (huic generi crevit SeJ^ filius Camis), de genere Solta
in summa XII tentoria. Hi duo albi filius Gto Hede, filius Mahumet, sunt
de praedicto genere Sebib Lahagerfe. Omnfcm autem tentoriorum est
summa CIII. — Jaucelinus, Edessani comitis fiiKus et regius senescalcus,
Reinaldus, Sydoniensis dominus, Baldoinus, Rama\(hensis dominus, Balia-
nus, Abilinae dominus, Galterius de Beryto, Hugol Mimarz, Baldoinus
Francigena, Johannes de Belesme, Petrus de Creseca, Vastellanus Jherusa-
lem. Datum per manum Willelmi, Tyrensis archiepis^ppi regisque can-
cellarii (Paoli I, p. 65 — 66, No. 65; cf. p. 505). \ 562

1178. — Letardo, Nazareno archiepiscopo et Joscio, Acconensi epis-
copo, mediantibus, Geraldus, episcopus Tiberiadensis, et Johantfjes, B. Mariae
vallis Josaphat abbas, l ) quibusdam conditionibus de ecclesia 8- Georgii in
diocesi Tiberiadensi sita conveniunt. — Letardus, Nazarenus arcPliepiscopus,
Joscius, Acconensis, Geraldus, Tyberiadensis, episcopi, Johannes\B. Mariae
vallis Josaphat abbas, Tetbaldus, canonicus Nazarenus, DurandusVhesaura-
rius, Robertus, cantor Tyberiadensis, Leo, Guido monachus, Arnaldus
Gasco (Delaborde, p. 87 — 88, No. 40). \ 563

») De quo RShricht in ZDPV. X, p. 38. Sigillum abbatis nostri videas i* Revue
arche'ol. 1878, XXXVI, p. 185-186 et Bullet. d. antiq. 1878, XXXIX, p. 18V-182.

( „ ). — Rogerius de Molinis, magister Hospitalis de victoria, jquam
christiani *} de Saladino apud Montem Gisardum 2 ) feliciter reportaveVunt,
accuratius refert (ed. Ficker in Zeitschr. f. kathol. Theol., MUnster »852,
p. 171 ; ROhricht, Beitr. II, p. 127 — 128, Not. 45). |564

*) 25 Nov. 1 177 (Benedict. de Peterbor. II, p. 130— 131 ; Rog. de Hovedefce H,
p. 132—133 ; Gervasius Cantuar. I, p. 274; Sigeb. Gemblac. in Mon. Germ. SSV VI,
p. 417; Rad. de Diceto I, p. 423—424; Wilh. Andrens. in Mon. Germ. SS. X^IV,
p. 713 ; Rob. de Torigni ed. DeUsle II, p. 72 [apud St. Georgium de Rama] ; Ernloul,
p. 4^—44; Annal. de Terre Sainte, p. 432; Ibn el-Atir [Rec. d. croisad., aut. ^ra-
besl], p. 619— 620; cf. K. Herquet, Die Doppelschlacht von Ramle-Montgi^ard
[1 177]) nach einer urkundl. Darstellung des Grossmeisters R. deMolins (Wocl^en-
blatt der Johanniter-Ordensballey Brandenburg, Berlin 1882, No. 43). *) ^Hoc
tell el - djezer versus meridiem et orientem de Ramla esse, primus Clermc"ont-
Ganneau (Acad. d. inscript. et de belles lettres 7 Sept. 1888, Kec. d^archcol., l^aris
1888, 1, p. 351— 391) luculenter exposuit.

„ , ind. XIII (XII?). — Amalricus, vicecomes Neapolitanus, fi lius
Balduini vicecomitis bonae memoriae, Hospitali per manum magistri Ro§ ;erii
de Molinis casale Seleth, quod in territorio Neapolitano situm et con ter-

regni Hierosolymitani. i c i

minum est : casali S. Samuel *) versus orientem, casali Fundecomiae versus

meridiem, casali Hospitalis, quod dicitur Lathara, versus occidentem, casali

de Loja versus aquilonem, pretio II millium et DCCC bisantiorum consensu

regis Balduini IV, reginae Mariae, Baliani, domini Neapolitani, Stephaniae

uxoris et ejusdem patris Balduini Ramatensis, Isabellae matris et fra-

trum scilicet Rainaldi, Johannis, Ramundi, Rogerii et Baliani necnon

sororum Mellisent, Gillae, Agnetis sigillo suo apposito vendit. Factum

Amalrico patriarcha, Balduino IV rege. — Balduinus Ramatensis, Balianus,

frater ejus, Balduinus Francigena, Rainerius de Neapoli, domini ; Hugo de

Mimarz, Guido Raicius, Gislebertus Radix, Bernardus Pellipartus (Paoli I,

p. 64, No. 64). 565

l ) Quod Clermont-Ganneau (Rec d'archeol. I, p. 331) esse vult kubebet el-
dhahur meridiem versus de Sile.

1178, ind. XII. — Amalricus, comes Neapolitanus , filius quondam

Balduini, fratribus Hospitalis per manum Rogerii de Molinis quandam

petiam terrae inter Tare et Seletes, casalia eorum, et Loie, *) casale suum,

sitam donat et sigillo confirmat. — Bernardus Parmentarius, Henricus, tilius

domini Dodonis, Suelardus, ejus frater, Amicus, frater domini Guidonis,

Henricus Murschet, Johannes Anglicus (Prutz, p. 104, No. 27 [ad 1 168];

cf. Delaville le Roulx, p. 17 — 18 [ad 1178]). 566

! ) Quod Conder, Quart. Stat. i8oo ; p. 35 : nebi lanfn, Clermont-Ganneau (Rec.
d^arch^ol. I) 331 idem ac Loja vel lawi esse putat; cf. Archives de TOrient latin I,
p. 598.

„ , ind. XIII (leg. XI, vel XII). Hierosolymis. — Amalricus, vicecomes

Neapolitanus, filius Baldevini vicecomitis bonae memoriae, domui Hospi-

talis per manum Rogerii de Molinis magistri omnes suos bedevinos de

genere Benekarkas et alios III millibus et D bisantiis vendit et, Balduino IV

rege, Maria regina, Baliano, domino Neapolitano, Stefania, uxore ejus, Bal-

duino de Rames dictae patre, Hysabella, matre ejus, Rainaldo, Johanne,

Remundo, Rogerio, Baliano fratribus, Melisenda, Cilla, Agnete sororibus

consentientibus, sigillo apposito confirmat. — Facrum Balduino IV rege,

Amalrico patriarcha. Balduinus de Rames, Balianus, frater ejus, Balduinus

Francigena, Reinerius de Neapoli, Hugo Meinars, 1 ) Guido Raicius, Gisle-

bertus Radix, Bernardus Parmentarius (Delaville le Roulx, p. 132 — 134,

No. 44 [cf. p. 20]; Prutz, p. 1 14, No. 43). Cf. supra No. 562. 567

') Alias Mimars, Mimarcius, Mimarz.

„ — Renaudus III Mausoerius fratribus Templi per manum Odonis
de S. Amando magistri medietatem Brahin, quod vocatur Castellum, cum
pertinentiis, medietatem casalium Albot, Talaore, quorum villanos ipsius
pater dispersit, et Besenen necnon casalium, quae ultra cavam inter Brahin
et Matronem sunt, et medietatem de Soebe consensu Boamundi III prin-
cipis, Bertrandi filii et (Bermondae) uxoris concedit et sigillo confirmat.
— Magister Morellus (Merellus), Amelinus, Gilo de Allant, Philippus Fre-
millons, Renerius, Guido, Adam, Martinus (Delaville le Roulx, p. 1 34 —
135, No. 45 [cf. p. 20]; Docum., p. 17 — 19, No. 6; Prutz, Malteserurk.,
p. 41 — 42, No. 19). 568

„ , ind. XI. — Balduinus Rufus cum uxore Artemilia, P(etro), S. Se-
pulchri priori, et magistro Roberto concanonico, medietatem domus suae,
sicut est ex parte S. Johannis superius et inferius, post ipsorum mortem

152 Rcgcsta

libere tenendam concedit. — Henricus sacerdos, frater Raimundus, Bernar-
dus Mercator, Stephanus Corvesarius, Saxo, Raimundus Provintialis, Rol-
landus (Rodlandus), Gerbinus Pisanus, domina Calva (Roziere, p. 311 —
312, No. 173; Migne, p. 125 1, No. 173). 569

(1178 — 1180). — Balianus, dominus Neapolitanus, consensu Balduini
IV regis et Sibyllae comitissae assisiam M bisantiorum, quam in civitate
Ascalonis tenet, per biennium habendam Hospitali sigillo apposito invadiat,
donec fratres praedicti ex eadem II millia bisantiorum receperint. — Josce-
linus de Samosac, castellanus Ascalonis, Rogerius de Verduno, Berardus
de Rimeilleio (Delaville le Roulx, p. 132, No. 43; cf. p. 21). 570

1179 Febr. 15 (italice). — Spada della fede (Saphadinus) *) vices Saladini
gerens archiepiscopo et consulibus Pisanorum scribit, se preces Rodolti
Castrato legati adimplevisse (Amari, I diplomi arabi, p. 265 — 266, No. 1 1
[cf. p. 461 — 462]; Pagnini, Della decima II, p. 201 — * 203; cf. Heyd I,
p. 398). 571

l ) Seif ad-din Malik al-*Adil, frater Saladini.

„ Febr., ind. XI (XII). — Odo S. Amancii, magister Templi, Rogerius
de Molinis, magister Hospitalis, per admonitionem Alexandri III papae multas
querelasinterutramquedomumventilatasconcordiadisceptant,scilicetquerelas
Templariorum de Crato, de malefacto Montis Ferranti, de quadam praedatione
beduinorum Templi facta a turcupolis Gibelini, de terra Marriciorum, quae
pro commercio hujus concordiae dividitur inter Templum et Hospitale
secundum jus, quod Hospitale in ea debet habere, de tribus casalibus : Terra
Galifa, Banna, Bertrandimir, quorum primum et secundum Hospitali
remaneant, tertium Templo; ex querelis Hospitalis vocantur de Gazza,
Castello Arnaldi, Aman, de domo Baroli, quae omnes nunc dimissae sunt.
Si vero aliae lites exorirentur, quomodo disceptandae sint, fusius exponitur.
— Balduinus IV rex, Boumundus III, princeps Antiochiae, Raimundus,
comes Tripolitanus, qui sigillis utriusque magistri sua apponunt, Adelbertus,
comes Marche, Joicilinus, regius senescalcus, Balianus, Rainaldus Sidoni-
ensis, Humfredus, regius comestabulus, Balduinus Ramathensis (Paoli I,
p. 66 — 67, No. 66; cf. Delaville le Roulx, Docum., p. 19, No. 7). 572

„ Febr., ind. XII. — Odo S. Amantii, Templi, et Rogerius de Molinis,
Hospitalis, magistri coram Boemundo III, principe Antiocheno, et Raimundo,
comite Tripolitano, necnon aliis baronibus utriusque ordinis sigillis con-
tirmant, se pacem et concordiam factam conservare ac fovere velle (Memorias
da academia de Lisboa 1854, I A, p. 78 — 80, No. 7 ; Rymer I A, p. 44). 573

„ Febr., ind. XI (XII). — Boumundus III, princeps Antiochenus,
sigillo confirmat, se interfuisse compositioni inter Odonem S. Amancii et
Rotgerium de Molinis, Templi et Hospitalis magistros, factae et pacem de
terra Marriciorum laudat, quae de pertinentia Caesareae Magnae inter

utramque domum Templi et Hospitalis divisa fuit. — Rainaldus de ,

connestabulus Antiochiae, Bartholomaeus, filius comitis Gislaberti, Willel-
mus, Caveae marescalcus, Rig(erius) de Lerminato, Simon Buriavis, dux
Antiochiae (Paoli I, p. 68, No. 67; cf. Delaville le Roulx, Docum., p. 19
—20, No. 8). 574

„ Mart. 5 — Mart. 19. — Concilio Lateranensi interfuerunt : Guillel-
mus, Tyrensis, Eraclius, Caesariensis, archiepiscopi, Joscius, Acconensis,

regni Hierosolymiuini. i m

Romanus, Tripolitanus, Radulfus, Sebastensis, Albertus, Bethlemitanus,
V. Ga(m)bulensis, episcopi et Petrus II, S. Sepulchri prior, vices gerens
(Amalrici), patriarchae Hierosolymitani (Mansi, Concil. XXII, p. 2 1 5 [cf.
p. 462]; cTAchery, Spicileg. I, p. 637; Reuter, Alexander III, III, p. 767;
GuiU. de Tyro XXI, c. 26). 575

1179 Mart. 19. Laterani. — Alexander III Johanni, abbati ecclesiae
Montis Sion Hierosolymitanae, antecessorum exemplum sequutus privilegia,
jura et possessiones confirmat, quarum in numero vocat uhramarinas :
totum Montem Sion cum pertinentiae integritate, qua dux Godofredus dedit,
angulum civitatis, qui est ad dexieram et sinistram intrantibus Iherusalem,
ex parte Sion, quem primus rex Balduinus contulit, tabulas cambii, hortos,
balnea et domos, quas infra muros civitatis et extra ecclesia possidet, cum
apertione muri ad faciendam portam, terram burgesiae extra Acheldemac
cum vineis versus meridiem sitis, terram Asquatim in Sorbael, vineam,
quam dedit Anselmus de Parenti, terram Machomeriae, terram fontis subtus
positi, cum ipso fonte, quem dedii Guido de Milli a Cedo (?), casale Martini,
casale, quod fuit Hugonis de Gorron, Dersophath et terram vicinam, quam
dedit Anselmus, casalia et gastinas, quas fratres emerunt ab Almerico de
Francoloco, scilicet Gebea, Ubeth, Dormibedi, Kariateri, Genesim, Casert,
Tyberie cum pertinentiis, Caphason, Aneth et Amieth, Farafronte, in terri-
torio Ascalonitano casale Cartafas cum medietate decimarum, casale Romenbre
cum pertinentiis et integris decimis, domos et machomeriam Ascalonis, in
Joppensi territorio terram, quam dedit Wido, comes Joppensis, consensu
uxoris, viridarium cum terra, quam dedit Lambertus Galioth, in urbe Nea-
poli domos et in territorio ejus Burin, Caphastrum, Gul, 1 ) Gerable 2 ) cum
pertinentiis et integris decimis ab Jherosolimitanis patriarchis concessis et
confirmatis, in territorio Sebastiensi casalia Fame et Age cum pertinentiis
et medietate decimarum, in territorio Caesariensi casalia Sida, Caforana, 3 )
Canet cum pertinentiis ei medietate decimarum, domum urbis Caesareae
liberam, inLigione II carrucas terrae et molendinum, II jardina cum medietate
decimarum, domum Ligionis, in territorio Acconitano casale Miary, terram,
vineam et hortos, ecclesias S. Leonardi et S. Romani, domos cum pertinentiis
in eadem civitate et integris decimis, in territorio Turensi casale Messoria
cum pertinentiis et II carrucas vicinas et II alias carrucas terrae in casali
Sardenas cum pertinentiis et medietate decimarum, in civitate Tyri ecclesiam
S. Leonardi et domos cum pertinentiis, in civitate Gibeleti XXV bisantios,
Antiochiae domum, in ejusdem territorio domum, in villa de Amis casale
Miserach et quandam vineam Miserach nomine Cafariam et casalia Bussu-
dan, Felix et Cuccava cum pertinentiis et medietate decimarum, ecclesiam
juxta castrum Dominum sicut in casali, quod vocatur Bexa, in territorio
Turasiacensi navem in flumine liberam et casale Eroi cum pertinentiis et

medietate decimarum Praeterea confirmat concordiam de decimis

totius Judaeae et Jerusalem et omnibus finibus ejus perpetuo ecclesiae dictae
concessis, unionem ecclesiarum Hierosolymitanarum cum eadem ecclesia
factam S. Mariae videlicet Montis Oliveti, S. Johannis de Sebastia, S. Eliae
et S. Abrahami existentium in Sicilia, Apulia et Calabria cum bonae memo-
riae W(illelmi), quondam patriarchae Hierosolymitani, consilio et assensu

*) El-kflleh (Conder in Quart. Stat. 1890, p. 34). *) jerabah (ibid.).

t) kafr r ana (ibid.).

154 Regesta

capituli S. Sepulcri (Pirri, Sicula sacra II, p. 1326; Rey, Les colonies

franques de Syrie, Paris 1883, p. 281 — 284; Bulletin d. antiq. de France
1887, XLVIII, p. 38—52; Jaffe-LOwenfeld, No. 13333; ZDPV. X, p. 221
— 224; XII, p. 141). 576

1179 April. 1, ind. XII. Apud Vadum Jacob. 1 ) — Balduinus IV, rex
Hierosolymitanus, Alelmo de Garrenflos III carrucatas terrae, aream prope
casale Album necnon domum ibidem sitam, a Johanne camerario regis
comparatas, sigillo confirmat. — Hunfridus, regius constabularius, Baldui-
nus, dominus Ramatensis, comes Joscelinus, regius senescalcus, de quo
Alelmus praedicta jure hereditario possessurus est, Radulfus de Gerino,
Amalricus de Francoloco, Abraham de Nazareth, Gerardus de Pogi, Gazelus
Tyrensis. Datum per manum Willelmi, archiepiscopi Tyrensis, regisque
cancellarii (Delaville le Roulx, p. 140 — 141, No. 50 [cf. p. 20]; Prutz,
p. 1 1 7 — 1 1 8, No. 48). 577

! ) Gastellum Templi apud Vadum Jacob aedificatum (Gtfrgens, Arab. Quellen-
beitr. I, p. 5—6). De pugnis eodem anno inter christianos et Saracenos (10 April.
et 9 Jun.) prope Belfort et Paneadem commissis cf. ibid. I, p. 6—7, 10— 1 1 ; in
priore ceciderunt Abraham de Nazareth, Godescalcus de Turolte, constabularius
regis Honfredus de Turono, in altera capti sunt Odo, magister Templi, Rogerius,
magister Hospitalis, Hugo II Gabulensis, Raymundus II Tripolitanus, frater ejus,
Hugo Tiberiadensis, Balianus II de Ibelino, Balduinus Ramatensis, dominus de
Djinnin, castellanus Joppensis et filius domini de Maraclea (Guill. de Tyro XXI,
c. 27, 20 — 29; Ernoul, p. 49, 52 — 54; Ibn el-Atir in Rec. d. hist. d. croisad., aut.
arab. I, p. 634—636).

„ April. 1 vel 1180 April. 19. Hierosolymis. — Henricus, comes
Trecensis, ecclesiae Ebronensi LX libras annuales concedit et sigillo con-
firmat (Me'm. de la soc. d^agriculture de PAube, II Se'r., VIII, p. 109 — 1 10;
d'Arbois de Jubainville, Hist. d. comtes de Champagne III, p. 381, No. 313;
cf. ibid. III, p. 1 07— 1 09 de peregrinatione ultramarina comitis supradicti). 578

„ April. 2, ind. XII. Apud Vadum Jacob. — Balduinus IV, 1 ) rex

Hierosolymitanus, Joscelino, Joscellini Edessani comitis filio, avunculo et

senescalco suo domos Johannis, regii camerarii, Acconenses et casalia, quae

idem in territorio Acconensi de feodo camerariae regiae possidebat scilicet:

Lanahie, 2 ) Casale Album, Ancre, Clie et Ambelie, et consensu uxoris suae

Isabellae, Rohardi de Cabor et fratrum suorum VII millibus et D bisantiis

vendiderat, sigillo confirmat. — Humfridus, regius constabularius, Baldui-

nus, Ramatensis dominus, Radulfus de Gerino, AmalricusdeFrancoloco, 3 )

Abraham de Nazareth, Gerardus de Pogi, Gazelus Tyrensis, Petrus de Cre-

sera, Gosihuinus Boccus, Symon de Bethleem, Johannes de Herenc, Robertus

de Pinqueigni, Laurentius de Franco loco, Guillelmus Patron, Guillelmus

Raimundi, Radulfus Iterii, Rannulfus Vicecomes, magister Bernardus.

Datum per manum Willelmi, Tyrensis archiepiscopi regisque cancellarii

(Strehlke, p. 10 — 11, No. 10). 579

! ) Strehlke, hoc privilegium spurium esse, censet, quum Guillelmus, archiepis-
copus Tyrensis ? a mense Septembris 1 178 usque ad mensem Maj. 1 180 Romae et
Constantinopoli fuerit, sed, eundem cancellarium regis quamquam absentem in
chartis authenticis praesentem pro forma citari, demonstravit Prutz in N. Archiv
f. Ultere deutsche Geschichtswerke VIII, 1882, p. 103, not. 5. *) Fortasse (alias
Lanahie) el-janilh in Mappa Terrae Sanctae anglica (Conder in Quart. Stat. 1890,
P» 36). 8 ) De quo, alias Franliu vocato, cf. Lois I, p. 423.

„ April. 25. Laterani. — Alexander III Ugoni, domino Gibelleti,
mandat, ut archiepiscopo et canonicis Januensium de feudo suo tributum,

regni Hierosolymitani. j c c

quod recusaverat, solvat (Liber jurium I, p. 308 — 309, No. 321; Rey,
Recherches, p. 23 — 24; Jaffe-LGwenfeld, No. 13 401). |j Idem 26 April.
ejusdem anni de eadem re Balduino IV, regi Hierosolymitano, scribit (Liber
jurium I, p. 307 — 308, No. 320; Jaffe-LGwenfeld, No. 13402). De eadem
re Urbanus III (11 Mart. 1 186) Hugoni, domino Gibelleti, scribit mandans,
ut ecclesiae et civitati Januensium juramentum fidelitatis exhibeat, quod
avus pro Gibelleto ab eisdem accepto exhibuisse dinoscatur, et censum an-
nualem solvat (Liber jurium I, p. 336 — 337, No. 351 ; Rey, Recherches,
p. 24 — 25; Jaffe-LGwenfeld, No. 15546) et (Amalrico), patriarchae Antio-
cheno (Liber jurium I, p. 337, No. 352; Jaffe - LGwenfeld, No. 15547),
1 2 Mart. 1 1 86 (Raymundo), comiti Tripolitano, bajulo regni (Liber jurium I,
P- 337, No. 353 ; Jaffe-LOwenfeld, No. 1 5 548), 1 3 Mart. 1 186 (No. 1 5 554)
(Romano), episcopo Tripolitano (Liber jurium I, p. 337 — 338, No. 354;
Jaffe - LOwenfeld, No. 15555). 580

(1 179) April. 26. Laterani. — Alexanderlll (Odoni de S.Amando)magistro
et fratribus Templi, qui extra civitatem Archarum in proprio fundo ecclesiae
Januensium domos quasdam illegitime construxerint, mandat, ut cum dicto
archiepiscopo de iisdem conventionem faciant materiam conquerendi tollentes
(Giorn. Ligust. 1883, p. 164 — 165, No. 2 [cf. p. 163]; v. Pflugk-Harttung,
Acta pontif. III, p. 272, No. 287; Jaffe-L6wenfeld, No. 134023). 581
„ Maj. 1, ind. XII. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Rogerio de Molinis,Hospitalis magistro, quintardum zuccari, quod Johannes,
tunc temporis marescalcus et camerarius regius, apud Lanahiam in terri-
torio Acconensi annuatim recipiendum concesserat, sigillo confirmat. —
Comes Joscelinus senescalcus, a quo fratres praedictum quintardum recep-
turi sunt, quum praedicti Johannis terram hereditarie possidendam emerit,
et praesentis privilegii concessio facta sit, Petrus de Creseca, x ) Gerardus de
Pugeio, Gislebertus de Floriaco, vicecomes Acconensis, Goscuinus Boccus. 2 )
Datum per manum Willelmi, archiepiscopi Tyberiadenses (!) 3 ) regisque
cancellarii (Delaville le Roulx, p. 1 4 1 — 142, No. 51 [cf. p. 2 1 ] ; Prutz, p. 1 1 8,
No. 49). 582

l ) Alias Cresera, Creset(o). 2 ) Alias Hircus, Hyrcus. 8 ) Legas : Tyrensis.

„ Maj. — Raimundus, comes Tripolitanus, consensu Eschivae uxoris
ejusque filii Hugonis Tyberiadensis fratribus Hospitalis per manum Rogerii
de Molendinis casalia in terra Neapolitana sita Azatil,£incheitem (Eiucheilem)
et Eincanephis M bisantiis de Gualterio , vicecomite Tyberiadensi, empta
confirmat. — Fulco, constabularius Tiberiadis, Raimundus de Assur, Simon
Cheberonis, Robertus de Hobecort, Helias de Robore, Gaufridus de Ven-
dosma, Matthaeus cancellarius, qui scripsit (Prutz, Malteserurk., p. 1 1 5 —
1 16, No. 45; cf. Delaville le Roulx, Les archives, p. 21). 583

( „ ) Aug. 2 (Signiae). — Alexander III antedictum instrumentum pacis
inter Templi et Hospitalis fratres factae *) confirmat (Rymer I A, p. 44 ; Llinig,
Cod. diplom. Ital. II, p. 1645 — 1646, No. 9 ; Migne, Patrol. lat. CC, p. 1 243
— 1 245 ; Jaffe-Ltiwenfeld, No. 13458; cf. Reuter, Alexander III, III, p. 603 ;
cf. ibid. p. 594 — 602 de variis contentionibus, quae inter utrosque fratres
vigebant). ! ) Supra No. 572 ; cf. No. 573, 574. 584

„ Aug. 9. — Raimundus, comes Tripolitanus, communi Pisanorum
domum civitatis Tripolis cum iisdem juribus, quibus et alteras domos pos-
sident, tenendam sigillo concedit, quae terminis descriptis est circumsita : ab

156 Regesta

anteriori parte viae collimita publicae, a posteriori Pisanorum domibus, a
capite versus portum conjungitur domibus, quae sunt filiorum Germundi
et Bernardi, filii Johannis Cupae, ab altero capite domibus Vitalis Venetici
conterminatur. — Ugo Biblius, dominus Astafortis, Eradus, Raimundus
marescalcus, Albericus de Rancozolle (Rancorollis), Raimundus de Montoli,
Raimundus de Suu(ra), Raimundus Constantini Saisi, Johannes de Moneta,
Bandinus Bec, Valliscircus, Pipindon, consul Acconensis, Plebanus, Pan-
dulfus, Dens, Matthaeus cancellarius, cujus manu datum est. — Ildebran-
dus, Ubhicio, (Hibignanus), Albertus etc. ut supra No. 322; Bonnacursus
q. Johannis Amiralli, Henrici VI imperatoris notarius exemplavit (G. Mliller,
p. 17 — 18, No. 15 [cf. p. 396 — 399); Dal Borgo, p. 95; Archives d. miss.
scientif. 1. c. p. 355). 585

1179 Aug. 29, ind. XII. — Boamundus III, princeps Antiochenus, Gau-

terio de Lattor, homini suo ligio, in feodum et hereditatem II milia bisan-

tiorum apudGabulum in platea telarum, quae dicitur Sochelbes, *) annuatim

recipienda, sicut Robertus de Surdis Vallibus, pater ejus, et Gauterius, pater

Roberti, tenuerunt, concedit et sigillo confirmat. — Rainaudus de Margat,

Guiscardus de Insula, Oliverius 2 ) camerarius, Willelmus de Monci, Bartho-

Jomaeus, filius comitis, Willelmus de Cava, Richerius de Erminato, Rogerius

de Surdis Vallibus, Hugo de Logis, Petrus de Hasart, 3 ) Rogerius Corbellus, 4 )

Gervasius de Quercu. Datum per manum Johannis cancellarii (Delaville le

Roulx, p. 143 — 144, No. 52 [cf. p. 21]; Prutz, p. 117, No. 47). 586

l ) Arabica vox : suk al-bezz «forum textorurm. 2 ) Frater Basilii camerarii.
8 ) Alias Azart, Hasardo. 4 ) Alias Corbel.

„ Oct. 22, ind. XII. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,

assensu sororis Sibillae, Joppensis et Ascalonensis comitissae, Jocelino,

avunculo et senescalco suo, omnia, quae de Petronilla, vicecomitissa Acco-

nensi, assensu filiorum Bauduini et Clarenbaudi et Hodiernae, praedicti

Bauduini uxoris, IV millibus et D bisantiis emerat, II scilicet casaJia Samueth

et Sophie cum pertinentiis, domos etiam, quas in regis Castello novo possi-

debat cum pertinentiis, sigillo confirmat. — Renaldus, princeps Montis

Regalis et Ebronis dominus, 1 ) Balianus de Ybelino, Renaldus, Sydonis

dominus, Gauterius de Berito, Guido, frater ejus, Paganus de Caypha,

Balianus Joppensis, Soherius de Memmedeo, Gosohuinus Boccus, Willel-

mus de Molembec, 2 ) Giraldus de Ridefort, regius marescalcus, GiseJbertus

de Floriaco, vicecomes Acconensis, Poncius Marriani, Antelmus de Luca,

Willelmus de Furcis, Raimundus Melangen, Rad(u)l(phus) de Nigella.

Datum per manum Willelmi, archiepiscopi Tyrensis regisque canceJlarii

(Strehlke, p. 11 — 12, No. 1 1). 587

') Hujus et Galterii de Castellione sigilla descripsit Schlumberger in Archives
dc 1'Orient latin I, p. 663—669. 2 ) Cf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 425.

„ Nov. 24, ind. XII (corr. XIII). Accon. — Balduinus IV, rexHiero-
solymitanus, Joscelino, Edessani comitis filio, avunculo et senescalco suo,
terram, quae dicitur de S. Georgio, et bajulationem puerorum Adae Bethsa-
mitis, quas Hugo juvenis, filius Hugonis, domini Bibliensis, concessione
uxoris Stephaniae usque ad VII annos possidendas pro DC bisantiis censua-
liter reddendis vendidit, quibusdam conditionibus concedit et sigillo con-
firmat. — Reinaldus, Sydonis dominus. Balianus de Ybelino, Balianus
Joppensis, Gerardus de Ridefort, regius marescalcus, Gozvinus Boccus,

regni Hierosolymitani. 1 57

Giselbertus de Floriaco, vicecomes Acconensis, Raimundus de Montolivo.
Datum per manum Willelmi, archiepiscopi Tyrensis regisque cancellarii
(Strehlke, p. 1 2, No. 1 2). 588

1 179 Dec. — Guilermus Rufus, olim vicecomes Ascalonitanus, consensu

Sibillae, comitissae Joppae et Ascalonis, filiae Amalrici I regis, necnon uxoris

suae et iiliorum fratribus Hospitalis messes II casalium de Coquebel et

Mordefro (?) per V annos et V menses recipiendas M bisantiis vendit. —

Magna, comitissa Sagitae, Rainaudus Sagitae, Jocelinus, castellanus Asca-

lonis, et Baldus, frater ejus, Girardus de Ruinehaco, 1 ) Curginus, 2 ) Rogerus

de Verduno, Bertramdus Joppensis et Guibertus frater, Robertus de Pin-

queni, Guilermus, vicecomes Ascalonis, Guillelmus Berast Jer(usalem),

Baldus Pelez, Henricus de Balgenci, Valterius Gibeleit, Dames Cambiator,

Johannes de Balgenci, Robertus Suessionis, Girardus Larnus, Vitalis,

Johannes Bargennus, 3 ) Johannes de Boneit, Remundus, Petrus, frater ejus,

Bartholomaeus Tributanus, Remundus frater, Secardus Tunsus, Erardus

Qemens (Delaville le Roulx, p. 144 — 145, No. 53 [cf. p. 21]; Prutz, p. 1 18

— 119, No. 50). 589

! ) Alias Remille, Rumeilei, Rumminhi vocatus. 2 ) Turginus ? 8 ) Alias
Burgunnus, Burgunhun.

„ (Hierosolymis ?) — Nicholaus Manzur consensu Stephaniae uxoris
illos X bisantios, quos ab Hospitali de domo Helani parmentarii annuatim
accipiebat, pro quadam terra cum vinea secus via Bethleem ducente Hospi-
tali per manum Rogerii de Molinis magistri CCC bisantiis vendit, quae
terra ab oriente habet viam publicam Bethlehem ducentem, a meridie terram
Graecarum monialium et Armenorum S. Jacobi, ab occidente viam veterem
ad lacum patriarchae ducentem, a septentrione cimeterium S. Sepulchri et
tota protenditur usque ad quandam cisternam dicti Nicholai. Hanc vero
venditionem Balduinus IV rex in praesentia curiae suae confirmat et Ro(hardo)
castellano mandat, ut eandem ratam faciat, Robertus autem de Pincheni
(pro jure) regio (loco) dicti castellani II bisantios et II solidos accipit. —
Factum (Amalrico patri)archa. Robertus de Pinkeni, Rohardus castellanus,
Willelmus Beraldi, 1 ) Willelmus Patrun, Lambertus Cambitor, Goffridus
d'lssoudun,*) Johannes Briccii, Petrus de S. Lazaro (Delaville le Roulx,
p. 139 — 140, No. 49 [cf. p. 20]; Prutz, p. 115, No. 44). 590

l ) Alias Ebraldi. *) Alias Dissodun.

1180 Jan. 21, ind. XIII. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
domui Hospitalis per manum Rogerii de Molinis magistri terram inter Beroet
et tolonum Rohardi de Chabor sitam, quam dictus Rohardus injuste sibi
vindicare volebat, sigillo confirmat. Hic vero, quum regis jussu Joscelinus III,
avunculus et senescalcus regius, et de fratribus Ancelmus de Luca, RaduJ-
fus de Nigella et alii metas terrae constituissent, omnia jura renuntiat. —
Jocelinus, filius comitis Edessani regisque senescalcus, Gillebertus de
FJoriaco, vicecomes Acconensis, Hubertus de Accon, Ancelmus de Luca,
RaduJfus de Nigella, Odo de Luco Plantato, Joulanus de Saus. Datum per
manum Willelmi, archiepiscopi Tyriensis regisque cancellarii (Delaville le
Roulx, p. 145 — 147, No. 54 [cf. p. 21]; Prutz, p. 1 19, No. 51). 591

„ Mart. — Bubeccher Maccumata x ) archiepiscopo et consulibus Pisa-
norum confirmat, se eorum legatum Bulgarinum ( Anfossi) recepisse et omnibus

») Seif ad-dfn Abfl Bekr Malik al-Adil, soldanus Aegypti.

158 kegesta

Pisanis, qui hostibus Aegypti scilicet Francis confoederati non sint neque
in eorum navibus inveniantur, plenam securitatem ac fidem publicam dare
(Amari, I diplomi arabi, p. 267, No. 12 [cf. p. 462]; Lami, Delic. erudit. V,
p. 206 — 208). 592

1180 April. 28, ind. XIII. Hierosolymis. — Balduinus IV, rex Hieroso-
lymitanus, domui Hospitalis per manum Rogerii de Molinis magistri
C tentoria Beduinorum apud Bellum videre sigillo apposito donat. — Prin-
ceps Renerius, 1 ) Montis Regalis et Ebronensis dominus, comes Jocelinus,
senescalcus regius, Renerius, 2 ) dominus Sydonensis, Balduinus de Ybelino,
Balianus, frater ejus. Datum per manum Willelmi, archiepiscopi Tyriensis
regisque cancellarii (Delaville le Roulx, p. 147, No. 55 [cf. p. 21]; Prutz,
p. 119 — 120, No. 52). 593

! ) Rainaldus. *) Rainaldus de Ibelino.

„ April. In Monte Thabor. — Ahuhisa, quondam domini Amfossii
filia et domini Petri de Castello heres, domina Palmerii, assensu Rainaldi
mariti, Johanni, Montis Tabor abbati, 1 ) domos donat, quae fuerunt fratris
Pelagii apud Palmerium, quod et Solinum vocatur, et domum ab ipso
Johanne, cum ibidem prior esset, aediiicatam et totam possessionem, quae
interjacet usque ad portam Cayre, necnon quendam furnum, insuper totam
terram, quam frater Pelagius in territorio Palmerii possedit praeter petiam
terrae ad radicem montis sitam. Deinde burgensibus Palmerii concedit, ut
possessiones emant, invadient et alienent exceptis militibus et religionum
fratribus ac salvo jure ipsius dominii ad usum et consuetudinem Buriae. 2 )

— Letardus, archiepiscopus Nazarenus, qui sigillat. Bernardus, episcopus

Liddensis, Giraldus, archidiaconus Nazarenus, Gibertus, archiepiscopi

capellanus, Johannes de Coris, magister Simon, archiepiscopi cancellarius,

Petrus, Liddensis canonicus, Arnaldus, episcopi Lyddensis capellanus, Ugo,

ejusdem diaconus, Adam Qericus Gibbosus, frater Bloinus ; ex militibus :

Bertramus Caravana, Gilbertus, ejus frater, Robertus de Oriol., Tibaldus

de Lahahia, 3 ) Helyas de Buria, Robertus de Caypha, RainaldusdeTrechis;

ex turcopulis : Gaifredus Baptizatus, Durantus Scutifer, Petrus, filius ejus,

magister Godofredus, Petrus de Capharset, Petrus Lorgius, Araulfus,

Stephanus Rex, Silvester de Sapharia, Gormundus, Andreas, Bonettus

Salvagius, Johannes Sansan (Paoli I, p. 214 — 215, No. 172; cf. p. 539

—540). 594

l ) De cujus sigiUo cf. Bulletin d. antiq. 1882, p. 244—246. *) Id est Daburia
prope Montem Thabor. 8 ) Lanahia ?

„ Aug. — Guillelmus de Marreclea consensu Beatricis uxoris et

Melioreti filii domui Hospitalis per manum Rogerii de Molendinis magistri

et fratris Johannis de Anio, tunc Crati castellani, III casalia de pertinamento

Cameli scilicet : Marmonizam, Erbenambram, Lebeizar x ) cum pertinentiis,

Raimundo III, comite Tripolitano, concedente et sigillum apponente, donat.

— Ugo, dominus Biblii, Raimundus, frater ejus, Raimundus de Vesinis, 2 )

Albertus Saramanni, Era(ldus), Astafortis, Berengerius de Montolivo, Petrus

Bernardi, Bartolomaeus, filius comitis Gisleberti, Raimun(dus de) Montolivo,

Girardus de Montolivo, Saherrus de Mannendona, Mathaeus cancellarius,

cujus manu factum est (Delaville le Roulx, p. 148 — 149, No. 56 [cf. p. 21];

Pratz, p. 120 — 121, No. 53). 595

') In dorso p. 149: Marmonzam, Erbenambram, Leberazar, alia manu: Mar-
monize, Erbenambre, Lebeizar. ') Id est : Nefinis.

regni Hierosolymitani. 1 59

1180. — Postquam Guido de Miliaco ecclesiae B. Mariae vallis Josaphat
medietatem casalis Bethhomar dedit, Philippus Neapolitanus et Guido Fran-
cigena necnon Henricus Bubalus, praedicti Guidonis filii, hoc donum regis
sigillo apposito confirmarunt, Reginaldus, quondam princeps Antiochenus,
nunc autem Montis Regalis et Hebron dominus, assensu uxoris Stephaniae
et ejusdem iilii Hanfredi uxorisque Elisabeth, filiae regis Hierosolymitani,
praedictae ecclesiae alteram casalis praedicti medietatem cum pertinentiis
sigillo concedit et confirmat. — Stephanus, canonicus Montis Syon et con-
sanguineus principis R(eginaldi), Nicolaus, capellanus dominae S(tephaniae),
Hugo et Ferricus, consanguinei principis, Johannes castellanus, Villelmus
de Vendome, Petrus siniscalcus (Delaborde, p. 88 — 89, No. 41). 596

„ — Balianus, dominus Neapolis et Ybelini, cum uxore Maria, regina
Jerusalem, consensu fratris Balduini Ramatensis Hospitali II carrucatas terrae
ante civitatem Rames sitas donat et coram Rogerio de Molendinis magistro,
fratre Garnerio, ejusdem domus praeceptore magno, fratribus Garino de
Belna et Alexandro, Balduino IV regnante, sigillo confirmat. — Rogerius,
filius Roardi, abbas Templi, dominus Boemundus, dominus Constantinus,
Amalricus, vicecomes NeapoJis, Hugo Mimarcius, Renerius de Terri, Ragi-
naudus Flandrensis, Willelmus Cocus, Ernaudus de Sesseriis, Amalricus
de Landas, Hugo Flandrensis, castellanus Ramae, Willelmus de Corbia, l )
Georgius Obet., Bernardus de (Emeride?) (Paoli I, p. 68 — 69, No. 68;
cf. p. 505 — 506). 597

*) Alias Corbie, Corboil, Corbuil.

( „ — 1 182) April. medio. Babyloniae. — Saladinus, rex Saracenorum,
Friderico I imperatori scribit, se ejusdem legatum Albericum Januensem
honorifice recepisse et nunc cum Abu Tahir legato suo remittere (E codd.
Berolin. man. theol. lat. IV, No. 190, s. XIII, fol. 77 a — 77 b et Vindobon.
man. theol. No. 221, s. XIII ed. ROhricht in N. Archiv 1886, p. 575 — 577;
cf. p. 572 — 575 et Denis, Catal. theol. Vindob. II, p. 327 — 330). 598

1181 Jan. 13. Tusculani. — Alexander III Oberto praeposito, Bonifacio
archidiacono et canonicis Januensibus possessiones varias confirmat, inter
quas ultramarinae vocandae sunt : ecclesia S. Laurentii in Acon cum per-
tinentiis et dominatio Gibelleti et aliorum locorum, quae Bertrandus, comes
S. Egidii, concessit x ) (v. Pflugk - Harttung, Acta pontif. III, p. 286 — 287,
No. 315; Jaffe'-L6wenfeld, No. 14357). | Urbanus III (19 Jul. 1187) archi-
diacono et canonicis Januensibus inter alias possessiones ecclesiam B. Lau-
rentii Acconensem et ecclesiam S. Mariae Magdalenae cum pertinentiis,
donationem Gibelleti et aliorum locorum ab antedicto Bertrando comite
concessorum iteram confirmat (Desimoni, Regesti in Atti Ligure XIX, 1 887,
p. 1 16 — 1 18, No. 20; cf. p. 78, No. 260; Jaffe-LOwenfeld, No. 1 5 995) et
Innocentius III (1 1 Jan. i2i4)patriarchae Hierosolymitano praecipit, moneat
episcopum Acconensem, ut chrisma gratis de cetero ecclesiae B. Laurentii
Acconensi, quam Januenses possident, concedat (Potthast, No. 4878). 599
*) Cf. supra No. 55.

„ Jan. 1 6. Tusculani. — Alexander III ecclesiae praelatos rogat, ut
fratresTempli, latores praesentium et ecclesiae orientalis nuntios, benigne re-
cipiant et de ejusdem statu certiores facti omnes Christi fideles ad liberandam
Terram Sanctam compellant (Rog. de Hovedene II, p. 258 — 259; Bened.

160 Regesta

de Peterbor. I, p. 275; Bouquet XV, p. 972 — 973, No. 415; Jaffe-Lbwen-
feld, No. 14361 ; cf. No. 14360 et Sigeb. Gemblac. Cont. Aquic. in Mon.
Germ. SS. VI, p. 420). 600

1181 Mart. 1, ind. XIV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Johanni, abbati Montis Tabor, pro commutatione stationis, quae fuit ante
domum Gaufridi Torti, ubi nunc porta civitatis facta est, unam stationum
Acconensium, quae sunt, ubi herbae venduntur, contiguam videlicet stationi
Montis Sion, sigillo l ) concedit. — Guido, Joppensis et Ascalonitanus comes,
Aimerius, regius constabularius, Gauffridus Tortus, Reinaudus Sydonensis,
Gilebertus de Floriaco. Datum per manum Guillelmi, archiepiscopi Tyrensis
regisque cancellarii (Paoli I, p. 282 — 283, No. 3). 601

! ) I)e quo Delaville le Roulx in Me'm. d. antiq. de France 1886, XLVII, p. 228
—229.

„ Mart. — Raimundus, comes Tripolitanus, Hospitali per manum

magistri et confratris Rogeri de Molendinis terram, quae a pede montanorum,

in quibus situm est castellum Melechin, usque ad caveam de Memboa et a

cavea sicut linea recte protenditur ad flumen Fer et ab ipsius alvo usque

in Bocheam et abhinc iterum per confinia territorii castelli Tuban, totam

integre ad ipsum flumen antedictum donat et sigillo concedit, ut quantum

dictae divisiones in utraque fluminis ripa comprehendunt, comiti et Hospi-

tali commune sit. — Ugo, dominus Biblii, Ugo, filius ejus, Raimundus de

Biblio, constabularius Tripolitanus, Plebanus, dominus Botroni, Ugo Mimars,

Seherius de Pontet, Raimundus de Aquileriis, qui primae donationi ad-

fuerunt, rursus Albertus Sarramanni, Raimundus de Nefinis, Astafortis,

Melioretus de Marreclea, Engelerius, Ugo Arveus, Raimundus de Montoliuo,

Girardus, frater ejus, tunc Tripolis vicecomes, Albericus de Rancorolis,

Guillelmus Berengerii, Guillelmus Tortis, Johannes de Suura, Ugo sine

Censu, Saisius, Raimundus Constantini, Johannes de Moneta, Ugo More-

sini, Matthaeus cancellarius, qui scripsit (Paoli I, p. 70 — 71, No. 70; cf.

p. 506). 602

„ Sept. 10, ind. XIV. Hierosolymis. — Balduinus IV, rex Hieroso-
lymitanus, consensu Guidonis, Joppae et Ascalonis comitis, Sibillae, sororis
et comitissae, fratribus Hospitalis per manum Rogerii magistri casale Chola
(Cola) in territorio Mirabelli situm cum peninentiis sigillo confirmat, quod
ab Hugone Flandrensi consensu Balduini, domini Ramatensis, III millibus
bisantiorum emerant. — Renaldus (Reinaldus), dominus Sydonensis, Petrus
de Cresecca, castellanus Hierosolymitanus, Simon de Bethlem, Girardus
Passerel, Raimundus Babin (Babini), 1 ) Anselmus de Capitel (Capital),
Robertus de Pinquenni, Petrus Girberti, Petrus de S. Lazaro; de fratribus
Hospitalis: Petrus Galterii, Stephanus, Sancho, Salomon, Arnaldus. Datum
per manum Willelmi, Tyrensis archiepiscopi regisque cancellarii (Delaville
le Roulx, p. 150 — 151, No. 57 [cf. p. 22]; Prutz, p. 121, No. 54). 603

! ) Cf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 424.

„ Sept. 10, ind. XIV. Hierosolymis. — Balduinus IV, rex Hieroso-
lymitanus, venditionem antecedentem confirmat. Testes ut supra No. 603
(Delaville le Roulx, p. 151 — 152, No. 58 [cf. p. 22]). 604

„ Sept. — Raimundus, comes Tripolitanus, pro salute parentum et
domicellae Aelisae de Camera cum benevolentia Eschivae comitissae Johanni,
abbati Montis Tabor, II hortos sigillo confirmat, qui ab Aelisia donati et in

regni Hierosolymitani. 16

plaaietie sub Monte Peregrino inter tales terminos siti sunt : versus orientem
junguntur horto quondam Nicolai Scribae, versus Montem Peregrinum
horto Dalmatii de Valriaz, versus Tripolim horto S. Mariae de Turri et

horto quondam Bertrandi Milonis. — Ugo de Tiberiade, Guillelmus ,

Raimundus de Biblio constabularius, Plebanus, dominus Botroni, Raimun-

dus de Montolivo, Albericus , , Raimundus de Suura,

Johannes de Moneta, Guillelmus de la Branda, canonicus Templi Domini,
Matthaeus cancellarius (Paoli I, p. 283, No. 4). 605

1181 Nov. 8, ind. XV. Tyri. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Benincasae, abbati coenobii Cavensis, anchoraticum navis suae id est unam
marcam argenti, quam naves Terram Sanctam appulsae dare solebant, remittit
et libertatem absque omni exactione intrandi et exeundi, emendi et vendendi
concedit. — Joscelinus, senescalcus regis, Raynaldus, dominus Sydonis,
Raimundus de Scandalione, Milo de Colovardino, Simon de Vercinni,
castellanus Tyri, Johannes Lombardus, castellanus Toroni. Datum per
manum Guilielmi, archiepiscopi Tyrensis regisque cancellarii (Wilken,
Gesch. d. Kreuzzllge VII, app. 5, p. 33 — 34; Archives d. miss. scientif. II,
p. 367 — 368; Guillaume, Le navi Cavensi nel Mediterraneo, Cava dei
Tirreni 1876, p. 42 — 43, No. 6 [cf. p. 31]; Guillaume, Essai sur Tabbaye
de Cava, ibid. 1877, app. XXXIX, not.; cf. Strehlke, p. 13, No. 13, not.;
Chron. Cav. in Muratori SS. VI, p. 232 — 233). 606

„ Nov. 9, ind. X(I)V. In Domo Hospitalis. — Rogerius, magister
Hospitalis, sigillo confirmat, se cum Guerrico, archiepiscopo Petracensi,
talem fecisse pactionem, ut pro decimis possessionum Hospitalis in dicta
diocesi sitarum singulis annis in festo S. Crucis Septembris XL bisantios
Crati solveret, de terris autem ibi acquirendis vel in postero acquisitis tan-
tum medietatem decimae. — Fratres Hospitalis : Garnerius praeceptor,
Bernardus, prior clericorum, Garinus de Melnis, Willelmus de Acerio,
Petrus Galterii thesaurarius, Stephanus hospitalarius, Willelmus elemosina-
rius, Jacob de assinaria; de canonicis ecclesiae Petracensis: Stephanus
decanus, Godefridus archidiaconus, Lidinus cantor, Arnoldus sacerdos,
Engelricus sacerdos, Bernardus sacerdos, Willelmus subdiaconus. Factum
Eraclio patriarcha, Balduino IV rege (Paoli I, p. 69 — 70, No. 69). 607

„ Nov. 13, ind. XV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Joscelino, avunculo et senescalco suo, assisiam M bisantiorum, quam Phi-
lippus Rufus, consanguineus regis, ad fundam Acconis annuatim recipien-
dam in vita sua possidet, tamdiu tenendam concedit, donec ipse Philippus
II milia bisantiorum, quos ei super eandem assisiam Joscelinus commoda-
verat, plene persolverit, quibusdam conditionibus sigillo confirmat. —
Rainaldus, Sydonis dominus, Milo de Colovardino, Symon de Vercenni,
Tyri castellanus, Johannes Lombardus, Fulco de Falesia, l ) Laurentius de
Franco loco. Datum per manum Willelmi, archiepiscopi Tyrensis regisque
cancellarii (Strehlke, p. 13, No. 13; cf. Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX,
p. 637, No. 2; p. 644, No. 1). 608

! ) Cf. Lois I, p. 426.

„ Dec. 1 . — Reinaudus, dominus de Margat, consensu Bertrandi filii
sui Hospitali ejusque fratri Nicolao *) casale Astalorin 2 ) donat et sigillo

*) de Gosanzio. *) In dorso p. 152: Astalori.
R 6 h r i c h t, Regesta. 1 1

162 Regesta

confirmat. — Domini : Bertrandus, filius Reinaudi, magister Morellus, Hugo
Rufus, Martinus de Nazareth, Stephanus de Hallantio, 8 )frater Johannes de
Templo, Droco, burgemsis (sic) Reinaudi, magister Georgius. Factum per
manum magistri Morelli (Delaville le Roulx, p. 152, No. 59 [cf. p. 22];
Prutz, p. 121, No. 55). 609

8 ) Aillant, Allant, Daillant?
1181, ind. XIV. — Boamundus III, princeps Antiochiae, cum uxore
Sibilla Hospitali per manum magistri Rogerii de Molins casale Astanori, 1 )
quod frater Nicolaus de Rainaudo Mansuerio II millibus bisantiorum emit,
post ipsius mortem libere tenendum sigillo confirmat. — Guischaldus de
Insula, Rogerius de Surdevaus, Philippus de Logiis, Oliverius 2 ) camerarius,
Gervasius senescallus, Gervasius de Quercu, 3 ) Simon Burgevini, dux An-
tiochiae. Factum anno principatus XVIII per manum Johannis cancellarii
(Paolil, p. 281, No. 1). 610

*) Alias Astalorin. *) Cf. Eracles, p. 207. 8 ) Alias Caisneia, Chesneia,
Chetnei (Chesne).

„ , ind. XIV. — Hugo Flandrensis assensu Mariae matris, uxoris et
fratris Reginaldi, Balduini Ramatensis sigillantis ejusque fratris Baliani et
filii sui Thomae Hospitali per manum magistri Rogerii III millibus bisan-
tiorum casale Chole vendit. — Andreas Andegavensis, Petrus de Erneis,
Balduinus de Rages, *) Bernardus de Armorville, Balianus de Saumes, Ernul-
fus Vicecomes, Martinus Gazele, Bernardus Camerarius ; ex fratribus Hospi-
talis: Guarnerius praeceptor, Hugo de Calcalia, Stephanus thesaurarius,
Richardus Anglicus. Factum Balduino IV rege, Eraclio patriarcha per
manum Alani capellani (Paoli I, p. 282, No. 2 ; cf. Lois [ed. Beugnot] I,
p. 421 ; II, p. 36, not.). 611

') Rohas, Edessa.

1182 Jan. 1. Margati. — Rainaldus Masoerius, dominus Margati, con-
sensu filii Bertrandi et Boamundi III, principis Antiocheni, per manum
Rogerii magistri et Garnerii praeceptoris Hospitali sigillo apposito donat
Rogiam cum pertinentiis tali vero conditione, ut, quamdiu vivat, ejusdem
medietatem habeat. — Amelinus de Tevilla, Stephanus de Haillant, l ) Zacha-
rias, castellanus Margatti, Martinus de Nazareth, Baldvinus de Rum, Willel-
mus de Sicardum, Nichiforus, Adam, Droco burgensis. Datum per manum
magistri Morelli (Paoli I, p. 73, No. 73). 612

Alias Hallant, d'Aillant?

„ Febr. 6, ind. XV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Hospitali I quintarium zuccari, quem comes Joscellinus, avunculus et senes-
calcus regis, eidem ad usum infirmorum apud Lanahiam recipiendum dona-
verat, sigillo confirmat. — Guido, Joppes et Ascalonis comes, princeps
Rainaldus, Montis Regalis et Ebronis dominus, comes Joscelinus, regis senes-
calcus, Aimericus constabularius, Joscelinus de Samosac, Ascalonis castel-
lanus, Raimundus de Jafenia. Datum per manum Guillelmi, Tyriensis
archiepiscopi regisque cancellarii (Paoli I, p. 249, No. 207). 613

„ Febr. 24, ind. XV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Joscelino, avunculo et senescalco suo, Castellum novum in montanis Acco-
nensibus situm cum omnibus pertinentiis, excepto tamen casaJi Jazun, donat,
insuper D bisantios ad fundam Acconis et I) ad fundam Tyri annuatim
recipiendos necnon feodum, quod fuit Johannis Banerii, C scilicet bisantios

regni Hierosolymitani. i (J 3

ad fundam Acconis et IV carrucatas terrae in territorio de Caimont, quod
feodum Joscelinus Garnerio, homini suo, Parisiensi, genero Johannis Banerii,
donaverat. Haec vero omnia pro commutatione castri S. Helyae olim a
rege Joscelino donati necnon Lubani et Carrubiae, quae cum pertinentiis
et hominio, quod fuit Johannis de Lumbres, post mortem Mariae, quondam
reginae Hierosolymitanae, ad ipsum reverti debebant, praeterea Maronum
cum pertinentiis et hominia Gaufredi Torti, S. Georgii et totius terrae per-
tinentis consensu Guidonis, Joppensis et Ascalonitani comitis, et Sibillae
sororis, comitissae, concedit et sigillo munit. — Princeps Reinaldus, Montis
Regalis et Ebronis dominus, Renaldus, Sydonis dominus, Balduinus, Rama-
tensis dominus, Balianus, frater ejus, Aimericus constabularius, Gaufridus
Tortus, Milo de Colovardino. Datum per manum Willelmi, archiepiscopi
Tyrensis regisque cancellarii (Strehlke, p. 13 — 14, No. 14). 614

1182 April. 27, ind. XV. Hierosolymis. — Balduinus IV, rex Hieroso-
lymitanus, Guilielmo, archiepiscopo Tyrensi, et successoribus decimam
omnium exeniorum, quae ex tota terra Toroni in Nativitate Domini, in
carne levare et pascha fiunt, scilicet in gallinis, ovis, caseis, ectulis (sic) et
lignis, decimam quoque bisantiorum, quos de liberis carrucis rex accipere
solet, donat et, ut villani totam decimam, quae de terra Toroni datur, in
domum archiepiscopi Turoni sitam deportent, sigillo apposito concedit. —
Odo, Beritensis episcopus, 1 ) Reimundus, comes Tripolitanus, Joscelinus,
regis senescalcus, princeps Rainaldus, Rainaldus, Sydonis dominus, Lau-
rentius de Franco loco, Balduinus de Duaco. Datum per manum Guillielmi,
archiepiscopi regisque cancellarii (Strehlke, p. 14 — 15, No. 15). 615

De quo ZDPV. X, p. 23—24.

„ Jul. 14. Velletri. — Lucius III ecclesiae S. Sepulcri Hierosolymi-
tani tutelam suscipit possessionesque et privilegia, petente Petro II priore,
confirmat (v. Pflugk-Harttung, Acta inedita II, p. 293 — 295, No. 322; JafTe'-
Lttwenfeld, No. 14 681). || Lucius III repetit privilegium Alexandri 9 Sept.
1 170 datum (supra No. 474). 616

„ Aug. 25, ind. XV. Accon. — Balfluinus IV, rex Hierosolymitanus,

Pisanis l ) plateam ad portum Acconis, cujus caput unum est a via publica,

alterum a portu, latus unum a domo Martini Piperis, aliud a domo Willelmi

Joppensis, sigillo donat. — Remundus, comes Tripolitanus, Guido, Jop-

pensis et Ascalonitanus comes, comes Joscelinus, princeps Rainaldus, Aime-

ricus constabularius, Hugo Tiberiadensis, Plebanus. Datum per manum

Willelmi, Tyrii archiepiscopi regisque cancellarii (G. Mllller, p. 23, No. 19

[cf. p. 401 — 402]; Dal Borgo, p. 96; Muratori, Antiq. [ed. fol.] II, p. 909

— 910, [ed. 4 ] VI, p. 269 — 272; cf. Tronci, Annal. Pisani I, p. 364;

Archives d. miss. scientif. 1. c. II, p. 363). 617

! ) Qui cum Januensibus, Venetianis et Lombardis «Octobre jam paene me-
diante» a. 1 183 Balduino IV succurrerunt (GuUl. de Tyro XXII, c. 27).

„ Nov. 14, ind. XV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
per manum Rogerii magistri Hospitali sigillo confirmat totam Galilaeam
cum omnibus pertinentiis a Gualterio de Caesarea V millium bisantiorum
pretio emtam, cujus termini sunt divisiones : ab oriente Castelli areae, a
meridie casalis domini Amalrici cum Aronia et pertinentiis Cosciae, ab
occidente et mari Daidoni, l ) a septentrione casalium S. Annae et Templi et

! ) Quod Conder, Quart. Stat. 1890, p. 35 esse putat tell ed-dohehan (sheet VIH).

1 64 H e g e s t a

-~

abhinc usque ad divisiones Daidoni. — Monacus, archiepiscopus Caesari-
ensis, Guido, Joppes et Ascalonis comes, Joscelinus, regius senescalcus,
Balduinus de Ybelino, Balianus, frater ejus, Aimericus, regius constabularius,
Petrus Costa, Carolus, Gazellus. Datum per manum Guillelmi, Tyrensis
archiepiscopi et regis cancellarii (Paoli I, p. 71, No. 71 ; cf. p. 507). 618

1182, ind. XV. — Galterius, dominus Caesareae Palaestinae, Hugonis
ejusdem domini bonae memoriae filius, consensu Balduini IV regis, Julianae
sororis suae ejusque mariti Guidonis de Beritho Hospitali per manum
Rogerii magistri baculo tradito V millium bisantiorum pretio vendit
casale in territorio Caesariensi situm et vulgo Galilaea dictum cum omnibus
pertinentiis his terminis circumclusum ; terminatur scilicet ab oriente per-
tinentiis Castelli arearum, ab occidente terra Daidonis, a meridie casali
domini Amalrici cum Aronia et pertinentiis Cossyae, a septentrione casali
Templi Domini et casali S. Annae, infra quos terminos continentur gastinae,
quae fuerunt casalia, quorum caput est Galilaea antedicta, scilicet Gedida,
Megar, Casale rubeum, Gastina fontis et Laasina. — Balduinus IV rex,
Balduinus Ramatensis, Balianus, frater ejus, Petrus Costa, Johannes Costa,
Spinapellus, Macharius, Garinus Gahnardus, Johannes Monetae, Gazellus
Sydonensis, Sibo, vicecomes Caesareae, Guillelmus,Tyriensisarchiepiscopus
et regis cancellarius, Monachus, archiepiscopus Caesariensis, Guido, Joppes
et Ascalonis comes, Aimericus, regius constabularius. — Insuper Galterius
eidem domui donat et sigillo confirmat Turrim salinarum juxta mare cum
toto torono, quo fundata est, sitam, quam pater ipsius Hugo Hospitali com-
modavit. — Balduinus Ramatensis, Balianus, frater ejus, Petrus Costa,
Johannes Costa, Macharius, Rotbertus de Aubecurte, Karolus (Paoli I, p. 72
— 73, No. 72; cf. p. 507; Lois [ed. Beugnot] I, p. 501, not.). 619

>i — Ugo Broerius, filius quondam Petri Broerii et Willelmae Broe-

riae, assensu conjugis suae Mariae Hospitali et fratri Nicholao de Gusancio,

Hospitalis Montis Peregrini praeceptori, stationem suam in civitate Tripo-

litana ante macellum sitam CXIII bisantiis vendit, quae ex uno latere vicinas

habet domum quondam Willelmi de Tortosa, ex alio domum Bcrnardi

Furnarii, ex alio barbacanam, ab introitu portae viam publicam. — Girardus

de Monte Olivo, vicecomes Tripolitanus, Saxius, 1 ) Johannes de Moneta,

Willelmus Catalanus, Johannes Bulfarachius, Laurentius de Becelmia,

Willelmus Isarnus (Delaville le Roulx, p. 152 — 153, No. 60 [cf. p. 22];

Prutz, p. 122, No. 57). 620

! ) Alias Sais, et Jean de la Moneie, cives Tripolitani, a. 11 89 memorantur
(Eracles, p. 187).

„ (Tripoli). — Richelda cum filio Bernardo Coppo consensu filiae
Mariae, Petro Federici, Leoni Provinciali, Bandino Becco Vallideserclo, *)
Symoni, Gandolfo, Bonesegniae, Marcho, tunc Tripoli constitutis et pro
civitate Pisana ementibus domos suas Tripolitanas CLXXXVIII bisantiis
vendit, quarum termini sunt versus orientem a fronte via publica, versus
meridiem domus vicecomitissae, versus septentrionem domus Marini et
versus occidentem Pisanorum domus. — Girardus de Monte Olivo, vice-
comes Tripolitanus, qui sigillat, Willelmus de Calvo Monte, Saxius, Johan-
nes de Moneta, Willelmus Catalanus, Johannes Bulfarachii, Ugo Maurelini,
Francardus, Johannes Georgii, frater ejus Marcus, Stephanus Mamuli,

l ) Alias Vallis Sercli.

regni Hierosolymitani. 1 6 c

Guiduchius (G. Mliller, p. 24, No. 20; Bonaini, Diplomi Pisani, p. 84; cf.
Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 355). 621

1182. — Forma, quomodo census de communi omnium principum
ecclesiasticorum et secularium consensu necnon universi populi regni
Hierosolymitani contra imminentes necessitates colligendus sit (Guill. de
Tyro XXII, c. 23 ; Mansi, Concil. XXI, p. 263 — 265 ; cf. Lois [ed. Beugnot] II,
p. 225). 622

( „ c). — Eraclius, patriarcha Hierosolymitanus, et P(etrus II), prior
S. Sepulchri, Conrado III, duci de Dachau, 1 ) mandant, ut, sicut ipse pro-
miserit, ecclesiam in honorem S. Crucis aedificarifaciat, 2 )quam temporibus
patris ipsius fratri cuidam S. Sepulchri vi ablatam fuisse, constat. —
Appendet sigillum patriarchae (Reg. Boica I, p. 3 14; Mon. Boica X, p. 600
in tergo imaginis crucis nostrae, Joannes, Chron. Schirense, p. 93 — 94;
cf. Knid, Scheyern, p. 65 — 68; Sighart, Gesch. d. bildend. Kttnste I, p. 197,
ubi crux antedicta depicta est). 623

! ) De cujus peregrinatione ultramarina (1 180) cf. Mon. Boica VI, p. 131 ; VIII,
p. 303 ; Riezler in Forsch. z. deutsch. Gesch. 1878, p. 555. *) Dies translationis
(3 Maj.) usque ad tempora nostra celebratur (Knitl, p. 68).

1183 Mart. 19, ind. XV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Joscelino, avunculo et senescalco suo, XIV casalia a Gaufrido Torto con-
sensu Flandrinae uxoris et Gaufridi, filii ejusdem, VI millibus bisantiorum
emta scilicet : Elgab(a)cie, *) Hourfex, Carsilia, Cassie, Dere, Feenix, Bellum
videre, quod Sarracenice vocatur Fassove, Camsara, Terretrame, Accabara,
Sorove, Sauroefoca, Tarrebresca, Deirbasta tali tenore concedit et sigillo
confirmat, ut pro feodis, quae Seit et Guillelmus, dicti Gaufridi servientes,
ibidem habebant, scribaniam scilicet et drugumanagium, sed coram rege
quieta clamaverunt, alia feoda iis assignentur. — M(onacus), archiepiscopus
Caesariensis, 2 ) Bernardus, Lidensis episcopus, Remundus, comes Tripoli-
tanus, Guido, Joppensis et Ascalonensis comes, princeps Rainaldus, Aime-
ricus constabularius, Balduinus de Ybelin, Balianus, frater eius, Gosohvinus
Boccus, Guillelmus de Molembecca, Milo de Colovardino, Gislebertus,
Acconensis vicecomes, Guillelmus de Furcis, Antelmus de Luca, Odo de
Conchis, Raimundus de Tolosa. Datum per manum Guillelmi, Tyrensis
archiepiscopi regisque cancellarii (Strehlke, p. 15 — 16, No. 16). 624

l ) Quod Conder (Quart. Stat. i8qo, p. 36) idem esse vult ac: aJ-ghabatfje in
Mappa Terrae Sanctae anglica (sheetlV). *) De quo postea patriarcha Hiero-
solymitano cf. Rohricht in ZDPV. X, p. 8—9.

„ Mart. 19, ind. XV. Accon. — Balduinus IV, rex Hierosolymitanus,
Joscelino, avunculo et senescalco suo, consensu Guidonis, Joppes et Asca-
lonis comitis, et Sibillae, uxoris eius, M bisantios ad catenam Acconis an-
nuatim recipiendos et casale Jesce in montanis Acconis situm, tamen excepto,
ut Alemandina, quoad vivat, ejusdem Jesce et pertinentiarum medietatem
pro dote teneat, pro commutatione Maronis a rege olim ipsi donati con-
cedit et domum in Castello novo ab Johanne Bogalet scriba CL bisantiis
emtam, quam eidem Johanni rex olim donaverat, deinde Johannem druge-
mannum Castelli novi cum heredibus et rebus suis donat et sigillo confir-
mat. — Guido, Joppes et Ascalonis comes, Aimericus constabularius,
Balduinus de Ybelin, Balianus, frater ejus, Gaufridus Tortus, Gotsvinus

166 Regesta

Boccus, Guillelmus de Molembecca. Datum per manum Guillelmi, archi-
episcopi Tyrensis regisque cancellarii (Strehjke, p. 1 6, No. i 7). 625

1 1 83 Mart. 31. — Sisidin rex x ) Lucio III papae nuntiat, se ex epistola
per manus Jani Danduli Mata cognovisse, papam, quae a praedecessore
Alexandro III et soldano de liberandis captivis constituta sunt, observare
velle ; cum vero dictus legatus venisset, soldanum Saladinum fratrem in
partibus Tyri constitutum fuisse et omnem terram a Damasco usque Ninivem
subjugavisse ac de petitione supradicta haec responderi jussisse : si christiani
in regno Hierosolymitano constituti mandatis papae de pace facienda et
captivis liberandis obedire voluerint, ipsum, quae papa postulavit, facturum
esse, sin minus, se ab omni culpa immunem fore, si pax non servetur
(Radulfus de Diceto, Opera histor. II, p. 25 — 27; cf. RGhricht in N. Archiv
1886, p. 573). 626

! ) Id est Saif ad-dfn MaJik al-Adil, frater Saladini.

„ (ante pascha), ind. I. — Guido, Joppae et Ascalonis comes, ejusque
sponsa Sibilla homini cuidam Torgis II carrucatas terrae et illam medietatem
domorum, quas Gudo (sic) et Sibilla in casali Geschale a Georgio Suriano,
ipsorum scriba, filio Haririae, fratre Davidis scribae, et Saragie, uxore ejus,
emerant, D bisantiis vendit et possidendas sigillo confirmant. — Joscelinus
de Samosac, Ascalonis castellanus, Baldoinus, frater ejus, Seignoreit, Asca-
lonis vicecomes, Rainaldus de Mongisart, Rainaldus de Saisons, ') Girardus
de Remille, Baldoinus Magnus, Bertrandus 2 ) Caruana et Guibertus, frater
ejus, Simon Batalle, 8 ) GuillelmusTonsus, 4 ) Secardus, frater ejus, Henricus
de Beaugenceio, Bartolomaeus Renterius (Delaville le Roulx, p. 153 — 154,
No. 61 [cf. p. 22]; Prutz, p. 122, No. 56). 627

*) De eo cf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 424. *) Joppensis. 8 ) Alias Batailla.
4 ) Alias Tunsus.

„ April. 21, ind. XV. — Hainfredus, filius Hainfredi juvenis, assensu
Rainaldi, principis Montis Regalis et domini Ebronensis, Stephaniae matris,
dicti Rainaldi uxoris, leprosis S. Lazari juxta muros Jerusalem XX bisantios
ad fundam Acconensem de assisia, quam a Balduino IV rege ipse possidet,
pro salute Philippi, avi sui, Hainfredi connestabuli, Hainfredi, patris sui, et
ob redemtionem animae matris scilicet Stephaniae ejusque mariti Rainaldi
principis annuatim recipiendos concedit et sigillo regis confirmat.— Guerricus,
archiepiscopus Petracensis, princeps Reinaldus, comes Jocelinus, Guido,
comes Joppensis, Hagne, frater Guido Hospitalis, Girardus de Beterras,
Johannes de Broies, Seherius Juvenis, Seherius de S. Habraham, magister
Raimundus, magister David, Bricius senescallus, frater Willelmus, qui
chartam scripsit (Archives de TOrient latin II B, p. 146—147, No. 29; cf.
Cibrario, p. 237; Ferrand, p. 32). 628

„ Maj. — Boamundus III, Raymundi principis filius, princeps Antio-
chenus, una cum uxore Sibylla ecclesiae S. Salvatoris in Monte Tabor
ejusque abbati Johanni M anguillas singulis annis in piscatoria Antiochiae
capiendas pro salute Raimundi principis ac matris Constantiae concedit et
sigillo confirmat. — Rogerius de Surdevaus, Hugo de Logiis, Matthaeus
de Sehonia, 1 ) Hugo de Corbuil, Willelmus de Cava, dux Laodiceae, Gau-
terius de Archiquan, 2 ) Bernardus Soberan, Leonardus de Roisol. Datum

') Alias Saona, Seonia. 2 ) Alias Darchican.

regni Hierosolymitani. 167

per manum domini Johannis, cancellarii atque episcopi Tripolitani, anno
principatus XX (Paoli I, p. 249 — 2 50 in No. 208). || Hoc privilegium Thomas,
episcopus Bethlemitanus (Accon, Jan. 1262), se vidisse confirmat (Paoli I,
p. 250, No. 208; cf. Delaville le Roulx, p. 22: Jan. 1253, quo autem anno
Godefredus de Praefectis dictum episcopatum obtinuit). 629

1183 Jun. — Rainaldus, dominus de Margato, assensu Bertrandi filii et
Bermundae uxoris Alano, praeceptori Templi Tortosani, et fratri Gaudino
ceterisque fratribus in domoTempli manentibus gastinam Dominae et terram,
quae est inter II vias, necnon introitum et exitum cisternae, quae ibi est,
sigillo concedit. — Amelinus de Tevilla, Stephanus de Hallant, Zaccaria
castellanus, Martinus de Nazaret, Reinerius, Johannes de Templo, Georgius
notarius (Paoli I, p. 250, No. 209; cf. Delaville le Roulx, Docum., p. 20,
No. 9). 630

„ , ind. I, epact. XXI (XXV). — Eraclius, patriarcha Hierosolymitanus,

compositionem a se ipso de mandato papae Lucii III inter ecclesiam B. Mariae

de Josaphat et milites Templi factam utriusque capituli et patriarchali sigillis

confirmat. Arnulfus enim et Guermundus, bonae memoriae patriarchae,

ecclesiae B. Mariae, Hugone et Gelduino abbatibus, decimam casalium

Meseraz et Dalphym, quae erant de possessione regali, donaverunt. Quum

vero dicta casalia in manus fratrum Templi venerint et hi monachis dictis

decimam solvere nollent, tandem Eraclius eos adduxit, ut medietatem solvere

promitterent. — De militia Templi: Arnaldus de Turre Rubea magister, 1 )

Gyrardus de Radifort senescalcus, Girbertus Arayl, magnus praeceptor, 2 )

Robertus Fraisnel, Ursus de Alneto, Otho de Chaorzos ; praeterea : Raynal-

dus princeps, Nicholas de Bethencort, Unbertus Acoi (Delaborde, p. 89 —

90, No. 42). 631

l ) Qui cum Heraclio patriarcha in partes occidentales profectus est a. 1 184;
eodem anno Romae moratus (Ughelli V, p. 785) Veronae obiit (Robert. Altissio-
dor.j p. 252). Hujus precibus Lucius III fratribus Templi bona et privilegia confir-
mavit (Jarfe-LOwenfeld, No. 14554, 14873; cf. 15057). *) Quem Eracles, p. 259
Eral et Horal vocat; postea magnus praeceptor Templi in Francia (1 186) et ma-
gister factus est.

„ , ind. I. — Boamundus III, princeps Antiochenus, Venetis precibus

Jacobi Gradenici, tunc temporis vicecomitis Acconensis, plenam securitatem

ac libertatem concedit et sigillo confirmat. — Petrus de Longi j (Longis), l )

Raimundus, constabularius Tripolitanus, Villielmus de Monte Cornet,

Richerius de Armitat (Arminat), 2 ) Galterius de Artican, 3 ) Villielmus de

Hingueron. 4 ) Gabriel Paulinus etc. ut supra No. 282 (Tafel -Thomas I,

p. 175 — 177, No. 68; cf. Archives d. miss. scientif., II, p. 351). 632

*) AJias Logiis ? *) Alias Erminat, Lerminat. s ) Alias Archiquam,

Arcican. 4 ) Sine dubio : de Monte Hingrone (Nigrone, Nigro), Antiochiae

vicino, qui nunc vocatur dschebel al-aswad (al-achmar).

„ — Boamundus III, princeps Antiochenus, Hospitali per manum
magistri Rogerii de Molins necnon fratris Alexandri, tunc Laudiciae et
Gabuli praeceptoris, nonnullos Graecos, Armenos, Latinos et Judaeos, quos
Hospitale Laodiceae habet, concedit et sigillo apposito donat; de Graecis
scilicet vocantur: Afanas, Sergius Cementarius et ejus nati, Leo Costurer,
Mambarac ejusque filii, Mambarac Corveser, Leo; de Armenis: Hanes
Carnifex, Castor Furner, Hanes Archen, Hanes Faber, Vassilius Faber; de
Judaeis : Bolcaran, Zao, Bolchaer et frater ejus, Temin, Bolshassen, Stellator,

168 Regesta

deinde Hugo Straigot. — Hugo de Logiis, Philippus, frater ejus, Willelmus
de Cava, Bernardus Soberan, 1 ) Guido de Arest, Johanncs de Antiochia,
Michael Ruffus. Datum per manum Willelmi clerici sub Johanne cancel-
lario (Paoli I, p. 284, No. 5; cf. p. 551). 633

') Alias Suberan.

1183, ind. I. — Falco, S. Pauli in urbe Antiochia abbas, fraternitatem
incapitulo S. Pauli coram (Johanne I), abbate Montis Tabor, inter utramque
ecclesiam factam sigillo confirmat, et prae ceteris abbas Montis Tabor polli-
cetur, si terra Antiochena unquam in manus Turcorum ceciderit, vel mo-
nachi B. Pauli Antiochia a principe ejecti fuerint, se eosdem ut proprios
filios recipere ac fovere velle (Paoli I, p. 74, No. 74). 634

( „ ). — Salahadinus, rex omnium regum Orientalium, papae scribit,
se ejusdem epistolam per manus Oliveri Vitalis allatam accepisse et, quae
in ea de liberandis captivis proposita sunt, adimplere velle, sed cum Saraceni
nobiles christianos, christiani vero tantum vilissimos Saracenos ac rusticos
detineant, sibi placere, ut utraque pars captivos suos appreciet «et quae
pars minus habuerit, restituatur ab ei altera» (Radulfus de Diceto, Opera
histor. ed. Stubbs, London 1876, II, p. 25; cf. ROhricht in N. Archiv
1886, p. 575). 635

1184 Jan. 19. — Aimericus, patriarcha Antiochenus, sigillo confirmat,
domui Hospitalis Antiochenae dominium esse molendini extra portam Ducis
inter molendinum S. Pauli et carcosium patriarchae siti, atque ibi hospitale
S. Petri villaniam III molarum habere, de quibus ejusdem canonici et fratres
Hospitalis redditus acciperent. Quum vero his molis tuendis dicti canonici
fere nullam curam adhibuissent itaque redditus diminuerentur, a Roggerio
de Larunt, praeceptore Hospitalis Antiocheni, Petrum, monachum S. Gil-
dasii, magistrum hospitalis S. Petri, rogatum fuisse, ut sumptus necessarios
ministraret, sed cum nihil effecisset, tandem consilio subscriptorum canonico-
rum patriarcham hanc compositionem fecisse, ut magister Petrus, CCC bisan-
tiis acceptis, villaniam III molarum et privilegium suum dicto praeceptori
remitteret. — Aimericus thesaurarius, Leonardus, magister scholarum,
Ranulfus, magister Hugo, Elias, S. Petri canonici ; Petrus de Baga, Petrus
de Praxi, Petrus de S. Maria, Johannes incisor. Datum per manum Arnaldi
capellani (Paoli I, p. 284, No. 6; cf. p. 551). 636

„ Jun., ind. II. — Raimundus III, comes Tripolitanus, Hospitali per

manum Rogerii de Molinis magistri donat et sigillo confirmat civitatem

Chamelam x ) cum pertinentiis et juribus, sed usumfructum de civitate et

pertinentiis ultra flumen sitis pro tempore vitae suae reservat. — Joannes,

episcopus Tripolitanus, Arnaudus cantor, Guillelmus, prior S. Michaelis, 2 )

Guillelmus de Juncheriis canonicus, Ugo, dominus Biblii, Ugo, ejus filius,

Raimundus de Biblio, Raimundus de Nephinis, Astafortis, Arbertus Sarra-

manni, Eradus, Melioretus de Marreclea, Raimundus de Montoliuo, Girar-

dus vicecomes, Bernardus de Monetro, Ugo sine censu, Engelerius, Saisius,

Raimundus Constantini, Johannes de Moneta, Petrus Giraudus, Raimundus

Ermengaudi, Matthaeus cancellarius, qui chartam scripsit (Paoli I, p. 75 —

76, No. 75; cf. p. 508). 637

■) De qua Rtfhricht in ZDPV. X, p. 259—261. *) De quo RShricht in ZDPV.
X, p. 34 ; alius prior S. Michaelis Johannes de Valentia vocatur in Berger No. 737
(1244), anonymus in Potthast, No. 4894.

regni Hierosolymitani. | 6q

(1 184 Sept.). — Balduinus IV, rexHierosolymitanus, E(raclio), patriarchae

Hierosolymitano, l ) A(rnaldo) Templi et R(ogerio) Hospitalis magistris scribit,

se gaudere, quod ex eorum litteris cognoverit, eos Brundisium salvos appu-

lisse, et de expeditionibus varia nuntiat, quas Saladinus mensibus Julii et

Augusti in fines christianorum fecit (Radulfus de Diceto II, p. 27 — 28; cf.

Rtfhricht in GOrgens, Arab. Quellenbeitr. I, p. 54 — 55, Not.). 638

*) De ejusdem itinere occidentali cf.RGhricht in Histor. Zeitschr. 1875, XXXIV,
p. 10—12.

„ Octob., ind. III. Accon. — Dominicus de Mulino de confinio

S. Gervasii et Johannes de Fusculo de confinio S. Crucis confirmant, Do-

minicum Acontantum de confinio S. Basilii coram ipsis et Manasse Bado-

vario, legato ducis Venetorum, et Jacobo Dandulo de confinio S. Lucae de

facto S. Marci Tyriensis et aliis negotiis rationem fecisse. — Dominicus

da Molino, Johanes de Fusculo. Stephanus Fuscari, presbyter et notarius,

complevit et roboravit (Arch. Veneto 1875, X, p. 338, No. 68). 639

„ Accon. — Rogerius de Molinis, Hospitalis magister, Bisansono
domos quasdam in civitate Acconis sitas, quas Petrus Bertasia pro censu
XXIX bisantiorum annuali tenebat, sigillo apposito eodem censu tenendas
concedit, quibus adjacent domus Mariae de Caypha, filiorum quondam
Paganotti, curia Mariae Bubalae et via publica. — Fratres : Garnerius prae-
ceptor, Odinus, bajulus Acconensis, Girardus thesaurarius, Petrus Galterii,
Hermandus, castellanus Crati, Alebaudus, castellanus Belviderii, Hugo de
Qualquelia, Henricus de S. Boneto, Petrus de Mirmanda, Guillelmus de
Rocha, Guillelmus, hospitalarius Acconensis, Stephanus, prior Acconensis.
— Notandum est, quod dictus Bisansonus consensu Rogerii magistri et
regalis curiae easdem domos sibi a Petro Bertasia vadio obligatas post ejus-
dem mortem pro CCXXIII bisantiis emerat et Petri Bertasiae uxoris curiaeque
regis consensu pro debito retinuit. — Gilibertus de Florio, vicecomes Acco-
nensis, Guillelmus de Furchis, Rainaldus de Trechis, Ancelmus Lucensis,
Reimundus camerarius, Bernardus de Templo, Odo de Conchis, jurati
regis (Delaville le Roulx, p. 154 — 156, No. 62 [cf. p. 22]; Prutz, p. 123,
No. 58). 640

1185 Mart. 15. Accon in ecclesia S. Laurentii. — Arduinus Marchisus
sorori suae, quondam uxori Enrici Malocelli, castellum de Stella cum appen-
ditiis concedit et confirmat. — Alardus Coupel, Rolandus de Carmaino,
Bellemustus Lercarius, Russignolus (Giorn. Ligust. 1878, V, p. 341). 641

„ April. — Raimundus de Tribus Clavibus, consensu Raymundi,
comitis Tripolitani, ejusque sigillo confirmat, se per manum Erchenbaldi
praeceptoris et Ermani, castellani Crati, pro terra Galifae et Aieslo a matre
sua vendita in concambium accepisse casalia Faudam et Sumessam, gasti-
nanr Corcois, terram carrucatam ejusdem gastinae, quam Johannes de
Fabbrica et heredes debeant habere, necnon, quamdiu viveret, annuatim
V frumenti modios, toiidem hordei et XL jarras vini accepturum esse. —
Fratres : Ermanus, Crati castellanus, Willelmus de Acerio, prior clericorum,
Garinus de Melna, Henricus de S. Boneto, Willelmus de Molizun, Ugo de
Cauchelia, Rogerius de la Rum, Trinium Cadel, Herbertus de Lineriis,
Geroldonus, prior Acconensis, Petrus de Mirmanda, Joffredus de Donion,
Monterius, castellanus de Belveeir, Willelmus Mat, Pontius de Bai, Gui
Rufus, Rainaldus Balistarius, Pontius de Maimont, Stephanus de Maimont ;

170 Regesta

de saecularibus : Raimundus de Biblio, Arbertus Saraman, Wilielmus Por-
celleti, Raimundus de Quaranta, Willelmus Catalanus, Petrus de Coquina,
Rainaldus, filius Sais, l ) Willelmus de Lambes, Stefanus Alumnaz (Alvernaz),
Bertrandus vicecomes, Johannes de Albania, Matthaeus cancellarius, qui
scripsit (Paoli I, p. 286 — 287, No. 7; Prutz, p. 124 — 125, No. 59; cf. Lois
[ed. Beugnot] I, p. 643, not.). 642

l ) Alias Saisius, Sayxius, Saxius vocatur.

1185 Maj. 16, ind. III. Accon. — Balduinus V, rqx Hierosolymitanus,
consensu Ramundi III, comitis Tripolitani et totius regni procuratoris, et
Baliani, domini Neapolis, ecclesiae B. Mariae Vallis Josaphat medietatem
gastinae Neapolitanae, quae dicitur Mesdedule, cum medietate terrae ejus-
dem gastinae cum quodam villano Mensor et ejusdem filiis sigillo confirmat.
Quam medietatem gastinae cum medietate terrae ejusdem Guido, raicius
de Neapoli, jure hereditario per confirmationem privilegii ex dono Amal-
rici I tenebat et idem nunc assensu et voluntate uxoris suae et heredum
praedictae ecclesiae IV millibus et L bisantiis per assisiam terrae in prae-
sentia curiae regalis vendidit eo, quod Neapolis redditus, quos comparaverat
Baliano, Neapolis domino, et assisiis solvere non poterat. — Princeps Rai-
naldus, Montis Regalis et dominus Hebronensis, Joscelinus, regius senes-
calcus, Hugo de Tyberiade, Balianus de Joppe camerarius, Rainerius de
Turre, Rainaldus de Montegisardo, *) Gillebertus de Flori, vicecomes Acco-
nensis, 2 ) Robertus de Pinkenni, Gaufridus Turonensis, Radulfus Iterii de
Jerusalem, Gualterius Malpinus. Datum per manum Petri, Lydensis archi-
diaconi regisque cancellarii (Delaborde, p. 91 — 92, No. 43). 643

! ) De quo cf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 426. *) De quo ibid. I, p. 425.

„ Jun. 1, ind. III. Accon. — Balduinus V, rex Hierosolymitanus,
consensu Raimundi III, comitis Tripolitani et totius regni procuratoris, Josce-
lino, avunculo et senescalco suo, libertatem de toto zucaro suo, quod habet
de II pressoriis in casali suo Lanahia, et libertatem de toto melle ejusdem
zucari concedit et sigillo confirmat. — Milo, regius pincerna, Balianus
camerarius, Paganus, Cayphae dominus, Gualterius Durus marescalcus,
Gilcbertus de Flori, vicecomes Acconensis, Gotsuinus Yrcus, Willelmus de
Molembecca. Datum per manum Petri, Lyddensis archidiaconi regisque
cancellarii (Strehlke, p. 17, No. 18; cf. Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX,
p. 637, No. 3; p. 644, No. 2). 644

„ Dec. — Reim undus III, comes Tripolitanus et regni Hierosolymitani
procurator, confrater S. Lazari Hierosolymitani eidem domui et Bernardo,
tunc magistro, XX bisantios de funda Tripolitana annuatim recipiendos
concedit et sigillo confirmat. — Hugo, dominus Biblii, Raimondus de Biblio,
(Raimundus) de Nephins, Astafortis, Arbertus Saraman, Plebanus, Eradus,
W(illelmus) Porceleti, Raimundus de Montolivo, Girardus vicecomes, Saisius,
Raimundus Constantini, Johannes de Moneta, magister Arnaudus, Mathaeus
cancellarius, qui scripsit (Archives de TOrient latin IIB, p. 1 47 — 148, No. 30;
cf. Cibrario, p. 237; Ferrand, p. 33). 645

l ) Loco Balduini V regis.

( „ c). — *(Heraclius), patriarcha Hierosolymitanus, Fridericum I
rogat, ut terrae Hierosolymitanae quam celerrime subveniat (E codice Vetero-
Cellensi ed. Rtfhricht, Quellenbeitrage zur Gesch. d. KreuzzUge, Berlin

regni Hierosolymitani. \ ~ \

.'I&75, p. 32; Stehle, Ueber ein Hildesheimer Formelbuch,' Sigmaringen
1878, p. 34 — 35, No. 76; cf. p. 7). 646

1186 Febr. 1, ind. III (IV), epact, IX (XXVIII). Margati. — Bertrandus,
dominus Margati, Rainaldi, ejusdem domini bonae memoriae, filius, con-
sensu Boamundi III, principis Antiochiae, Raimundi, comitis Tripolis, necnon
uxoris suae Bermundae et Anterii, Valeniae episcopi, Hospitali per manum
Rogerii de Molins magistri sub censu annuaJi II millium et CC bisantiorum
per manum castellani de Crato in urbe Tripolis solvendorum, quibusdam
aliis conditionibus adjunctis, castellum Margatum cum pertinentiis concedit
et sigillo confirmat. — Anterius, episcopus Valeniae, Falco, abbas ecclesiae
S. Pauli Antiochenae ; de fratribus Hospitalis : Rogerius magister, Burellus
praeceptor, Bernardus prior, Petrus de Vallis, castellanus Crati, Henricus,
castellanus Margati, Rogerius de Liro, bajulus domus Antiochenae; de
militibus Margati : Stephanus Raillant, Bertrandi de Margato consanguineus,
Amelinus, ejusdem castri castellanus, Acarias, Reinerius, Joscelinus, Johannes
Templi. Factum Aimerico, Antiochiae patriarcha, coram Stephano Rotomagi,
Boamundi III, principis Antiochiae, super hoc negotio nuntio, et datum per
manum praedicti Bertrandi (Paoli I, p. 78 — 79, No. 77; Rey, fitude, p. 255
— 264; cf. Delaville le Roulx, p. 158 — 160, No. 64). 647

„ Febr. — Raimundus de Biblio, filius Guillelmi Ebriaci, Biblii
quondam domini, assensu Boamundi III, principis Antiocheni, filii Rai-
mundi, bonae memoriae principis, Sibillae principissae, eorumque filiorum
Raimundi et Boamundi Hospitali per manum Rogerii de Molins magistri
casale de Messarkun cum pertinentiis et villanis, excepto Thoma villano
ejusque fratre, concedit et sigillo Boamundi principis confirmat. — Aime-
ricus, episcopus Tripolis, Baldevuinus de Ibelin, Bastardus de Molin, Ger-
vasius de Sarmenia, Richerius de Herminat, Oliverius camerarius, Bartolo-
maeus, filius comitis, Guillelmus de Cavea, Antiochiae marescalcus, GaJterius
de Arcekan, Bernardus Subiran. Datum per manum Alberti, Tarsensis
archiepiscopi, domini principis Antiocheni cancellarii (Paoli I, p. 76 — 77,
No. 76; cf. p. 508). 648

„ (Febr. ?). Antiochiae. — Boamundus III, princeps Antiochiae, ejus-
dem principis bonae memoriae Raimundi filius, sigillo confirmat, Bertran-
dum, Rainaudi Masoerii bonae memoriae, domini Margati, filium, consilio
et assensu Aimerici, patriarchae Antiocheni, Sibillae principissae ejusque
riliorum Raimundi et Boamundi jam militum necnon Raimundi, comitis
Tripolis, et Anterii, episcopi Valeniae, Hospitali per manum Rogerii de
Molins magistri civitatem Valaniae et castellum Margati, quae prae nimiis
expensis et nimia infidelium vicinitate tenere non possit, praeterea autem
castellum Brahim sub censu II millium et CC bisantiorum annuali conces-
sisse et se hanc venditionem (supra No. 647 memoratam) munivisse. Sed
dictus princeps excipit casale Assenem, quod Rainaldus ipsi pro novesimo
de se et hominibus suis dederat, domos Antiochenas, quas idem vendidit
vel donavit, furnum, quem dedit Vibino, x ) et terram de Gereneis, quam
. princeps sibi retinet; haec omnia Hospitali se daturum esse, si religioni
jdare velit, et si secuJari, eundem dicta de HospitaJi tenere debere. De per-
tinerjtiis vero Margati Hospitali princeps laudat et concedif: Cademois,

') Delaville le Roulx legit : Jubino.

172 Regcs ta

Laicas, 2 ) Malaicas, 3 ) Bokebeis, 4 ) in territorio Antiocheno: Fassia cum

guastinis et divisis, Cimas, 5 ) abbatiam Montis Parlerii, villam, quae dicitur

Russa, Farangi, Come, castellum Popos 6 ) cum casali suo, casalia Kaynon,

Alus, 7 ) abbatiam S. Georgii, quae est in Montanis nigris, Rogiam, Besme-

syn, 8 ) casalia Besselemon, Luzin, caveas Belmys, casalia Casnapor, Colcas,

Corconai 9 ) et Meunsarac, quae sunt in montanis Montis Palmerii, Potama 10 )

et Pangeregan, quae sunt in Valle Russae, Andesin, abbatiam de S. Maria,

casale Bodoleiae, x l ) medietatem casalis Gorrosiae, 12 ) Mastabe. 18 ) Praeterea

concedit balnea, quae dominus Rainaldus Antiochiae habebat, et quicquid

de jure suo in urbe sive extra urbem possedit, et pollicetur, fratres Hospi-

talis spolia belli cum nemine partiri debere. Si princeps invitis fratribus

pacem cum Saracenis fecerit, eam tenere vel rumpere iis licere, si vero ipsi

pacem fecerint cum Saracenis, qui sunt in feodo Bokebeis et a Gabulo u )

in antea, principem eam tenere debere. Deinde eis immunitatem concedit,

nisi eorum homines emant vel vendant, quod non proprium est Hospitalis,

denique, aliis conditionibus expositis, confirmat, fratres Hospitalis pro hac

concessione ipsi VIII millia, filiis vero Raimundo et Boemundo singula

millia bisantiorum dedisse. — Aimericus, Antiochiae patriarcha, Bartholo-

maeus, Mamistrensis archiepiscopus, Aimericus, Tripolitanus, Anterius,

Valeniae, episcopi ; de fratribus Hospitalis : Bernardus prior, Burellus, mag-

nus praeceptor, Rogerius de Lirone, Antiochiae bajulus, Bartholomaeus,

bajulus Emaus, RainaJdus, bajuJus Spinae ; de militibus : Baldoinus d'Ybelin,

Raimundus de Gibelet, Radulfus de Montibus constabularius, Gervasius

senescalcus, Oliverius camerarius, Willelmus de Cava marescalcus, Bartho-

lomaeus Tirel marescalcus, Galterius de Surdis vallibus, Robertus de Boloira,

Galterius Darchican, Bartholomaeus, filius comitis, Richerius de Lerminati,

Bastardus de Molins, Petrus de Hasart, Petrus, Helias, Guitardus de Borno,

OdodeMaire, Bernardus Suberan, Willelmus de S. Paulo, dux Antiochiae;

de miJitibus Margati. Dominus Zacarias, Amelinus, Baldoinus de Run,

domini Georgius et Theodorus. Datum Antiochiae per manum Alberti,

Tarsensis archiepiscopi et domini principis cancellarii (Paoli I, p. 77 — 81,

N0.77 [cf. p. 508 — 509]; Rey, fitude, p. 255 — 264; cf. Delaville le Roulx,

p. 160 — 163, No. 64; Lois [ed. Beugnot] I, p. 550,not.). || Hoc privilegium

se vidisse (11 Dec. 1244) Petrus, archiepiscopus Apameensis, sigillo con-

firmat (Delaville le Roulx, Les sceaux des archives de Tordre de St. Jean a

Malte in Mem. d. antiq. de France 1886, XLVII, p. 238 — 239), pariter

(Opizo), patriarcha Antiochenus (1 1 Dec. 1 254; cf. Delaville le Roulx, p. 22),

et Thomas, patriarcha Hierosolymitanus (ibid. p. 22). 649

Delaville le Roulx legit : *) Laycas, 8 ) Malaycas, 4 ) addit et casale

Relne, 6 ) Cymas, e ) Pospos, 7 ) Aliis (?), 8 ) Belmesyn, •) Cozconai,
l0 ) Pocania, l! ) Bedokye, 12 ) Gozrosie, ls ) Massabe, u ) Sabulo.

1186 Mart, 7, ind.V. Hierosolymis. — Gwido de Lysanan, l ) rex Hieroso-
lymitanus, et Sibilla, uxor regina, se CXI marcas argenti de domo Theuto-
nicorum per manumfratris Severini,tunc hospitalarii,accepisse et propignore
hujus debiti casellam in partibus Hierosolymitanis prope viam regalem

l ) Strehlke hoc privilegium spurium rejecit propter initium et exitum inusi-
tatum, propter verba : «qui in illo tempore praedictae domus hospitalarius erat», et
quum Guido medio mense Sept. 1 186 regnum acceperit. Sed Gestes, p. 1 1 : «A.
1 187 (corr. 1 186) de Tincarnacion de Jhesu Christ le roy Guy de Lezignau, le pre-
mier jour le junet, et fu IIII mes qui fu encorone».

regni Hierosolymitani. 173

sitam, qua itur Ramelie, dedisse sigillo confirmant. — Euraclius, patriarcha
Hierosolymitaaus, Renaldus, princeps Antiochiae, G. de Arsuro, Gerhardus
de Hatefert, 2 ) Johannes Poleni, Guido de Gibelet, Pluvianus de Boteron,
Helias de Nasareth, Heinmardus de Mongisardo, Jozelin de Samosac, Gal-
therus Ardel. Factum et scriptum per manum Jocii, sacerdotis regis (Strehlke,
p. 18, No. 20). 650

*) Male scriptum pro : Harefort vel Ridafort ?

1186 April. 25, ind. IV. — Rogerius de Molins, Hospitalis magister,
Johanni Poterio ejusque uxori domum pro CC bisantiis a Willelmo Barbota
venditam sigillo apposito salvo censu concedit, quae domus in vico S. Jo-
hannis Evangelistae in territorio Hospitalis sita est et habet ab oriente rugam
Ispaniae, ab occidente rugam S. Johannis Evangelistae, a meridie domum
domini Bernardi de Blanchagarda, ab aquilone Ugonis de Romai. l ) —
Fratres: Berengerius de Cenagona thesaurarius , Herbertus de Duneires
hospitalarius, Jacob, custos asinariae, cujus voluntate hoc factum est, Petrus
Catellani, Bernardus de Asinaria, castellanus Bellimontis, Garinus de Melna ;
de juratis: Gofridus de Turonis, WilleJmus Patroni, Willelmus Beraudi,
Willelmus de Ponz, Johannes Rairaundi, Johannes Briza, Petrus Blanchardi,
Michael la Vila, Aimo stacionarius. Datum Balduino V rege, Eraclio pa-
triarcha (Delaville le Roulx, p. 156 — 157, No. 63 [cf. p. 22]; Prutz p. 125,
No. 60). 651

') Prutz, p. 1 25 addit : «pertinentia ejus sunt : medietas unius cisternae, quae
est in rua, quae vocatur Ispaniae, infra domum, quae fuit Martini Galique, et me-
dietas alterius cisternae, quae est inter praenominatam domum et domum Ugonis
de Romai».

„ Jun. 30. — Urbanus III papa Hospitali per manum Rogerii magistri
donationem castelli Margati a Bertrando, Margati domino factam l ) confirmat
(Delaville le RouJx, p. 158 — 164, No. 64; Jaffe-LGwenfeld, No. 15640). ||
Hanc epistolam et confirmationem Soffredus, presbyter cardinalis in urbe
Tripolitana constitutus, se transscriptam vidisse (Octob. 1204?) sigillo con-
firmat (Delaville le Roulx, p. 164, No. 64). 652

! ) Gf. supra No. 647, 649.

„ Octob. 2 1 , ind. IV. Accon. — Guido, rex Hierosolymitanus, assensu
Sibillae uxoris comiti Joscelino, senescalco suo, Toronum et Castrum novum
necnon Belinas cum pertinentiis, si Deus ea christianis reddiderit, iisdem
conditionibus, quibus Henfredus constabularius olim possederat, concedit.
Si vero Toronum et Castrum novum judicio curiae regiae amirteret, vel
pactiones inter Balduinum regem IV et dominum Henfredum juvenem
factae solverentur, eidem Joscelino promittit Mar(on)um cum pertinentiis :
Quabriquembelide, Cades, Lahare, Mees, II Megeras et illud concambium,
quod Henfredus juvenis pro Torono et Castro novo tenet et possidet, in
pe/petuum tenendum concedit, denique domum Tyrensem, quae fuit Vivae,
donut et sigillo confirmat. — Eraclius, patriarcha Hierosolymitanus, Joscius,
Tyrensis, l ) Monacus, Caesariensis, Letardus, Nazarenus, archiepiscopi, Ber-
nardus, Liddensis, Ra(n)dulfus II (Pandulfus), Bethleemita, 2 ) Odo, Beritensis,
episcopi; Girardus, 8 ) Templi, Rogerius, Hospitalis, magistri, princeps Rai-

») De cjuo Rohricht in ZDPV. X, p. 1^-18. 2 ) De quo ibid. p. 24—25.

s ) G. de Ridaforti, antea marescalcus regis paulo post Templi magister factus,
1 Maj. 11 87 apud Casale Roberti fugatus (Itinerar. Ricardi, p. 6; Hugon. chron.

t ?4 Regesta

naldus, Haymericus, constabularius regis, Milo, regis pincerna, Petrus de
Creseca, Goscelinus Hyrcus, Anselinus Babini^ 4 ) Gaufridus Tortus, Willel-
mus de Molembec. Datum per manum Petri, regis cancellarii et Lyddensis
archidiaconi (Strehlke, p. 19, No. 21 ; cf. Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX,
p. 637, No. 4). 653

Weingart. in Mon. Germ. SS. XXI, p. 475) cum rege Guidone pugna Hittinensi
camtur sed absolutus a. 1 188 (Itinerar., p. 16, 30; Eracles, p. 65—67, 121) interficitur
4 Octob. 1 189 pugna ante Acconem commissa (Bened. de Peterbor. II, p. 04;
Itinerar., p.70; cf. Beitr. I, p. 117— 1 18, 171, 172; Forsch. zur deutsch. Gesch. XVl,
p.494). Itaque errat Rog. de Wendower, Flores (ed. Coxe) II, p.423, qui magistrum
Templi Theodericum appellat et pugna Hittinensi elapsum memorat. Hujus pre-
cibus fratribus Templi Urbanus III omnia jura et privilegia confirmavit (Jaffe'-
LOwenfeld, No. 156560, 157800 et p, 157820). In actis processus Templariorum
(Michelet II, p. 44) accusatur, quod Saladino fidei sacramentum juraverit et (ibid.
II, p. 197) poOicitus sit, se fratrum Templi religionem commutare velle. Magistro
nostro successisse dicitur Walter de Spelten (v. Hagen, Gedicht von des Land-
grafen Ludwigs Kreuzfahrt 1854. p. 120- 121, 174-75, 197, "3 -"4, 254, 259
[de hujus poematis mdole vid. Rtfhncht m Zeitschr. fur deutsche Philolome VIII,
p. 419—446]; cf. Wilcke I, p. 347; Ferreira I, p>. 347), sed hoc nomen in chronicis
et chartis deest; Spelt(en) nomen fuit loci cujusdam apud Buchenbach Wirtem-
bergicum siti, et domini de Spelt(en) gentis nobilium de Buchenbach erant
(WUrtemb. Urkundenb. II, p. 139). 4 ) Cf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 423.

1 186 Octob. 2 1 , ind. IV. Accon. — Guido, rex Hierosolymitanus, assensu
Sybillae uxoris Joscelino, senescalco suo, omnia privilegia a Balduino IV
rege concessa necnon casaleCabor ab Guidone V millibus bisantiorum emtum
et domum Acconensem ad feudum Cabor pertinentem confirmat insuper
eundem a testamento absolvit, quod Agnes comitissa, mater Sybillae reginae,
fecit, et libertatem de zucaro et melle casalis Lanahia concedit ac sigillo sancit.

— Testes ut supra No. 65 3, sed deest Rogerius, magister Hospitalis (Strehlke,
p. 20, No. 22). || Hoc privilegium H(enricus), archiepiscopus Nazarenus, et
G(auterius II), episcopus Acconensis (Accon 22 Febr. 1249), se vidisse et
legisse confirmant (Rey, p. 28 — 29; cf. Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX,
p. 640, No. 33). 654

„ Octob. 21, ind. IV. Accon. — Guido, rex Hierosolymitanus. con-
firmat, comitem Joscelinum senescalcum primogenitam filiam suam Guil-
lelmo de Valence, fratri regis, uxorem dedisse cum Torono, Castro novo
et omni terra, quam a Johanne camerario comparavit, necnon Cabor cum
pertinentiis,et variaspactionis nuptialis conditiones sigillo apposito enumerat.

— Testes ut supraNo. 653, sed desunt: Anselinus Babini et Willelmus de
Molembec (Strehlke, p. 21, No. 23). 655

„ Octob. 30. — Adam Magnus, habitator casalis S. Egidii, consensu
uxoris suae Floratae filiique Baldewini leprosis S. Lazari de Jerusalem XXV
litras vini de vinea quadam, scilicet de planta, quae est in quadam pejia
terrae sub questu, et XXV alias de vinea, quam ipse habet in Terra Blanca,
et XXV de vinea, quam super terram de Chanteperditz sitam Guillelmus
Magnus possidet, concedit et sigillo canonicorum S. Sepulchri confirmat,
unde dictae XXV litrae a Willelmo Magno et Roberto Evronis reddantur.

— Gwillelmus Magnus, Adam Juvenis, Robertus Evronis, Hugo Scutifer,
habitatores casalis S. Egidii. Factum Bernardo, S. Lazari fratrum magistro
(Archives de rOrient latin II B, p. 148 — 149, No. 31). 656

regni Hierosolymitani. 1 7 5

1186 Nov. i. 1 ) Accon. — Balduinus V, rex Hierosolymitanus, consensu
Raimundi, comitis Tripolitani et totius regni procuratoris, 2 ) Joscelino, avun-
culo et senescalco suo, CCCC bisantios ad fundam Acconis in IV annos
recipiendos, donec illos MDC bisantios receperit, quos super eandem
CCCC bisantiorum assisiam commodaverat, concedit ac sigillo munit. —
Milo, regius pincerna, Gualterius Durus marescalcus, Guillelmus de Molem-
becca, Gaufridus Heremita, Gerardus de Luco plantato, Gilebertus de Flori,
vicecomes Acconensis. Datum per manum Petri, Lyddensis archidiaconi
regisque cancellarii (Strehlke, p. 17 — 18, No. 19; cf. Altpreuss. Monatsschr.
1882, XIX, p. 637, No. 5; p. 645, No. 3). 657

*) Strehlke correxit: 1185, quum paulo post mortem Balduini V Guido de
Lusignano medio mense Sept. 1 186 coronatus fuerit. *) Eracles, p. 3, 4, 6,

(tltfr ML «flttttfit). — tPrincipes transmarinae ecclesiae et ceteri christia-
ftte ptuftjWkmfe homines» Fridericum I certiorem faciunt de clade christia-
■jtttf m t Sdidifio accepta (Hugonis cont. Weingart. in Mon. Germ. SS.
JUU, 1^475). | Haec epistola 23 Nov. in Germania publicata est (ibid.).
ffc epistolts «d lertium bellum sacrum pertinemibus cf. Riezler, Der Kreuz-
•ug Friedrichs I ia Forsch. sur deutsch. Gesch. 1 870, p. 1 08 — 115; ROhricht,
Beiir. II, p. i8a — 183. De toto hoc bello cf. Riezler, 1. c. p. 1 — 149 j
RBhricht, Beitr. I, p. 112 — 208; II, p. 130 — 204, 326 — 359 et ejusdem
Die Belagerung Akkfts (1 189 — 1 191) in Forsch. zur deutsch. Gesch. 1876,
XVI, p. 483—524. 658

„ (Jul. exeunt.), ind. V. Tyri in palatio archiepiscopi. — Barones
regni Hierosolymitani post cladem apud Manescalciam Tyberiadis acceptam
Tyri congressi Januensibus, quos ad defensionem urbis paratos viderint,
Tyri libertatem commercii et curiam liberam concedunt curtemque depu-
tant videlicet macellum cum III domibus vicinis, platea et II domorum in-
sulis, quae sunt ante ipsum macellum, deinde domos ei vicinas, quae ex
una parte viae publicae, ex altera semitae adjacentes porriguntur ex una
parte ad domum Theobaldi Aurificis, ex altera usque ad domum quondam
magistri Perri (Petri) Januensis. — Joccius, Tirensis (sigillans), Let(ardus),
Nazarenus, Monachus, Caesariensis, archiepiscopi ; de baronibus : comes
Tripolitanus, comes Joppe, regni senescalcus, Raginus, dominus Sydonensis,
Balianus, Galterius Caesareae; Terricus, Templi, Borr(ellus), Hospitalis,
praeceptores ; Guillielmus Piperata, consul et vicecomes Januensium Tyri,
Raimundus Biblii, dominus Guillielmus (de) Tyberiade, Robertus de Pih-
cherebneo (Liber jurium I, p. 346 — 347, No. 363; cf. Serra IV, p. 144;
Regni Hierosol. histor. in Mon. Germ. SS. XVIII, p. 54 ; RGhricht, Beitr. I,
p. 174). || In margine hujus privilegii legitur: «Nota, quod debet esse aliud
privilegium factumper dictos barones dicto tempore, scilicetquod (Januen-
ses) debent habere libertatem in Tyro et terciam partem cathenae et casale
Sancti Georgii et multa alia, ut continetur in cronica Caphari, sed istud
privilegium non est in Janua nec ultra mare, tamen audivi dicere (a) Philippo
de Monteforti, dominoTyri, quod unus consul Januensis in Syria vendidit
unum nostrum privilegium melius, quod habebamus, unde potest esse,
quod fuit istud, sed noluit dicere nomen casalis nec tenorem privilegii»
(Ex transscripto lib. jurium VII compil. a chronista Jac. d'Oria fol. 68 c in
Arch. storico ital. III Ser., VIII, 1868, p. 160; Giorn. Ligust. 1884, p. 350,
No. 4; cf. p. 9). 659

176 Regesta

(1187 Aug.). — Terricus, magnus praeceptor Templi, (a) Urbano III
papae, (b) omnibus praeceptoribus et fratribus dicti ordinis, (c) omnibus
christianis (d) et Philippo, comiti Flandriae, nuntiat, Saladinum, regis Hiero-
solymitani exercitu fugato sive caeso, Tyrum obsidere ([a] Annal. Colon.
max. in Mon. Germ. SS. XVII, p. 793; Chron. reg. Coloniens., p. 137
— 138; [b] Bened.dePeterbor.il, p. 13 — 14; Rog. de Hovedene II, p. 324
— 3 2 5 » Gervasius Cantuar. I, p. 375 ; Chron. Magni presbyt. in Mon. Germ.
SS. XVII, p. 507 — 508; Baronius, Annal. eccles. n 87, No. 4; MigneCCI,
p. 1408 — 1409, No. 4; [c] Radulfus de Diceto II, p. 49 — 50; [d] ad calcem
epistolae, quam Philippus, archiepiscopus Coloniensis, R., episcopo Leodi-
ensi, scripsit de paceVenetiis inter Fridericum I etAlexandrum III facta, in
codice CC abbatia St. Ghislani, quem M. Alphonse Wins Montensis asservat
(atque inde edidit Rtfhricht in N. Archiv XVII, p. 623, benignitate Domini
Ursmar Berliere O.S.B. usus). Exstat quoque epistola nostra in Cod. London.
Addit. 24145, fol. 76 b; italice in Cibrario, p. 50 — 51; Fanucci II, p. 1 17 — 1 19;
gallice in Michaud, Hist. d. croisad. ed. H.Brehoiles 1 862, II, p.483— 484). 666

( „ Aug.). Fratres Hospitalis ultramarini Archumbaldo, magistro Hospi-

talis Italiae, nuntiant, a Saladino exercitum regis devictum, ipsum cum

multis nobilibus captum ac plurimas christianorum urbes l ) expugnatas esse

(Ansbert, Hist. de exped. Friderici I imperatoris, p. 2 — 3 ; Chron. Magni

presbyt. in Mon. Germ. SS. XVII, p. 507 — 508 ; germanice vertit et illustravit

Herquet in Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1879,

No. 49). 661

') Cataloaum urbium et arcium captarum composuit Bened. de Peterbor. II,
p. 22—24 (unde Rog. de Hovedene IL p. 321) et annotavit RGhricht in Gtfrgens,
Arab. Quellenbeitr. I, p. 292—295; cf. p. 73—75.

„ Aug. Tripoli. — Raymundus III, comes TripoJitanus, l ) Pisanorum
communi liberum commercium ac propriam curiam sigillo confirmat. —
Raimundus de Biblio, Ugo de Biblio, Raimundus de Neph(i)nis, Astafortis,
Erradus, Guiglielmus Porceleti, Johannes marescalcus, Giraldus vicecomes,
Dalmatius de Valciam, 2 ) Saisius, Raimundus Constantinus, Johannes de
Moneta, Philippus Velox, Bandinus Bec, Guilielmus Cathalanus, Guilielmus

Firminus, Francardus , Matthaeus cancellarius, cujus manu datum

est (G. Mllller, p. 25 — 26, No. 22 [cf. p. 403 — 404]; Dal Borgo, p. 103 —
104; Muratori, Antiq. [ed. fol.] II, p. 909 — 910, [ed. 4 ] VI, p. 271 — 274;
cf. Tronci, Annal. Pisan. I, p. 370 — 371 ; Archives d. miss. scientif., 1. c.
p. 355; Heyd I, p. 150). 662

') Cf. Rtfhricht, Beitr. I, p. 177, not. 88. *) Alias Valriaz.
( „ Sept.). — Bohemundus III, princeps Antiochiae, praelatis christia-
norum scribit, Ascalonem expugnatam esse et Jerusalem obsideri a Saladino,
latorem epistolae Albertum, archiepiscopum Tarsensem et principatus An-
tiocheni cancellarium, commendans (Denis, Catal. codd. Vindob. I, p. 744
— 746 ; Rtfhricht, Amalrich I in Mitth. d. tfsterr. Instituts f. Geschichtsforsch.
1891, p. 484 — 485; Chroust, Tageno, Ansbert und die Historia peregri-
norum, Graz 1892, p. 202 — 203). 663

( „ Sept. exeunt.). — A(malricus), patriarcha Antiochenus, (Henrico II),
regi Angliae, nuntiat, Saladinum regem Hierosolymitanum cepisse cum
fratre constabulario et Templi magistro necnon pluribus civitatibus potitum
urbem Sanctam obsidere eumque,ut celeriter succurrat,monet latores epistolae

regni Hierosolymitani. 17?

Gabilonensem et (Anterium ?) Valeniensem episcopos commendans (Bened.
de Peterbor. II, p. 36 — 38; Rog. de Hovedene II, p. 340 — 342; Baronius
1187, No. 5; Rymer, Foedera IA, p. 39; Migne, Patrol. lat. CCI, p. 1407
— 1408, No. 2). 664

1187 Octob., ind.VI. Tyri in domo Hospitalis. — Corradus, marchionis
Montisferrati filius, consilio et consensu magistri Monachi, Caesariensis,
Leotardi, Nazareni, archiepiscoporum, Oddonis, Sydoniae episcopi, l ) Terris,
Templi, et Borelli, Hospitalis, magnorum praeceptorum, Pisanis, qui cum
ipsoTyrum fortiter defenderint, 2 ) sigillo confirmat concessiones a Raimundo,
bonae memoriae comite Tripolitano, Tyri factas, scilicet domos, quae fuerunt
Templi, cum turre et platea coram ipsis usque ad mare et earum pertinentia,

— et sunt positae prope fundacum Pisanorum super murum civitatis — ,
deinde domos, quae fuerunt quondam Balduini Pisani, cum platea coram
ipsis domibus usque ad mare juxta fundacum ibidem sitas, et domos, quae
fuerunt Matthaei Johannis Guidi cum platea coram ipsis usque ad mare
fundatae, cum pertinentia antea et retro positas a domibus filiorum Balduini
usque ad domum Uguiccionis Talliaventi et domos, quae fuerunt Guidi
Pisani cum platea usque ad mare positas inter nominatas domos, et domos,
quae fuerunt regis, ubi fiebant cartulae, post fundacum Pisanorum. Prae-
terea concedit plateam portus undique liberam, furnum bucciariae, qui
fuit regis, in ruga bucciariae situm et balneum, quod fuit regis, in ruga
Templi rugae S. Juliani vicinum. Deinde permittit, ut Tyri II molendina
equi et furnum in suis domibus facere possint, sicut continetur privilegio
Balduini regis, et confirmat stateram, pensas, modia et mensuras vini et olei
necnon extra civitatem moJendinum aq uae cum domo et aqua a dicto Raimundo
comite concessa et casale Talobiae cum II gastinis, Rasalma (Rasalain) cum
aedificiis, Sydio et Ainebeddelle, multas alias libertates ac privilegia addens.

— De fratribus Templi : Gioffredus Morin, praeceptor Tyriensis, Bertramus
Deltana miles, Petrus Sterii (Yterii) miles, Wuillelmus de Vendobre miles,
Ugo Gioffrei miles, Achardus capellanus; de domo Hospitalis : Hermen-
galdus, prior S. Egidii, Willelmus Alvernaccius, Pontius de Baja ; de baro-
nibus : Ugo Tyberiadis, Radulfus (Rau), frater ejus, Gualterius Caesareae,
Helyas, vicecomes de Nazareth, Eustachius, vicecomes Legionis, Reinerius
de Marone, Ubertus de Orgiolo, Iterius de Manni, Amalricus Godescalchi,
Wuillelmus de Caineto (Chameto), Ubertus Nepos, senescalcus marchionis,
Ansaldus Bonvicinius, Balduinus, frater ejus, Bernardus Templi, Tyriensis
vicecomes, Wuillelmus Caym, Matthaeus Johannis Guidi, Simon de Falesia.
Datum per manum Bandini, domini marchionis scribae. — Bonacursus
quondam Johannis Admirallii, imperatoris Henrici judex, scripsit (G. Muller,
p. 26 — 28, No. 23 [cf. p. 404 — 410]; Dal Borgo, p. 100 — 103; Ughelli,
Italia sacra III, p. 4 1 5 —4 17; cf. Tronci, Annal. Pisan. I, p. 37 1 ; Fanucci II,
p. 122 — 123; Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 360, 365). 665

») De eo ZDPV. X, p. 30. 8 ) Rohricht, Beitr. I, p- 133—134.

„ Octob., ind. VI. Tyri in domo Hospitalis. — Conradus, filius
marchionis Montisferrati, consilio Litardi, archiepiscopi Nazareni, necnon
Odonis, episcopi Sidoniensis, burgensibus S. Egidii, Montis Pessulani et
Massiliae de defensione Tyri optime meritis per manum Petri CebaJdi, 1 )
Bernardi Asciae, Bernardi de Bresciacha, Ramundi de Mozano, Petri de

•) Legas : Thebaldi.
Rdhricht, Regesta. 12

178 Regesta

..--■■■■■ ■ ■-

Mevello, Brisogavaldani Pagani, S. Egidii consulum, ac Petri de Mezoaco
vicecomitis liberum commercium et curiam necnon plateam viridem in
urbe Tyri, casale, quod dicitur Maraclea, et furnum ante domum dominae
Vitae situm concedit et sigillo confirmat. — Gofredus Morinus, praeceptor
Templi Tyrensis, Bertrandus Deltana, Petrus, Guillelmus de Vendohe,
Hugo, Achardus capellanus, fratres de Templo; de fratribus Hospitalis:
Hermengaldus S. Aegidii, Guillelmus, Pontius de Baja ; de baronibus : Hugo
Litiadis,*) Rau, frater ejus, Galterius Caesareae, Helius, 3 ) vicecomes Nazare-
nus, Eustachius, vicecomes Legionis, Rainerius de Marone, Petrus de Or-
giolo, Amalricus Godescalis et Guillelmus deChametio. Datumper manum
Baudini, 4 ) marchionis scribae (Mery I, p. 190 — 192; cf. Ruffil, p. 94; Ger-
main II, p. 1 — 2). 666

Legas : s ) Tiberiadis, *) Helias, 4 ) Bandini.

1187 Octob., ind. VI. Tyri in domo Hospitalis. — Corradus marchio
in praesentia et consensu supra dictorum Pisanis, si Dei auxilio Joppe a
christianis recepta fuerit, l ) in eadem civitate omnes domos, quas antea
habuerunt, et etiam usque ad portam portus ex utraque parte viae et balnea
et furnos, quae habuit et tenuit Lambertus de Joppen Pisanus, necnon
casale Patriarchae et hortum, qui fuit Gisilbeni castellani, et eadem privi-
legia, quae Pisanis Tyri constitutis dederat, concedit et sigillo contirmat. —
Bonaccursus etc. ut No. 665 ; testes ut supra No. 665 (G. Muller, p. 28 — 29,
No. 24 [cf. p. 404 — 410]; Dal Borgo, p. q6 — 99; cf. Tronci, Annal.
Pisan. I, p. 371 ; Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 360). 667

') Quae urbs a Saladino capta fuit c. 10 Jul. 1187 (Ittihricht, Beitr. I, p. 130).

„ Octob., ind. VI. Tyri in castello regis. — Corradus marchio in
praesentia et consensu eorundem ac supra Pisanis, si urbs Accon in christia-
norum manus redierit, donat terram cum domibus, ecclesiis, furnis, balneo
et aedificiis a capite Furoris usque ad portam S. Andreae et extra portam
usque ad tarsanam et ex transverso a mari portus usque ad mare Burgi
novi per viam, quae tendit a capite Furoris et vadit juxta domum Guidotte
usque ad mare Burgi novi recta linea et per aliam viam, quae vadit a domo
Martini Cercii ad portam Balnei usque ad mare Burgi novi, cum domibus
ex utraque parte viae, furno et balneo regis, quae sunt juxta portam, domos,
quas in Burgo novo et qualibet civitatis parte Acconis habebant, concedit,
deinde donat in partibus Acconis Cabor et hortum, qui fuit Antelmi, et in
flumine molendinum secundum a primo molendino, quod est juxta eccle-
siam S. Nicolai, et eadem privilegia et libertates sigillo confirmat, quas
Pisanis Tyri et Joppae constitutis promiserat. — Bonaccursus etc. et testes
ut N0.665 (G. MlilJer, p. 30 — 3 1, No. 25 ; cf. Tronci, Annal. Pisan. I, p. 37 1 ;
Heyd I, p. 314). 668

(1188Jan.). — Terricus, quondam magnus praeceptor Templi, (Hen-
rico II), regi Angliae, nuntiat, Urbe Sancta capta christianos adhuc tenere
Belliverium a fratribus Hospitalis egregie defensum,Gragcum Montis Regalis,
Montem Regalem, Saphet Templi, Gragchum Hospitalis, Margant, Castel-
lum blancum, Tripolitanam et Antiochenam terras; Saladinum vero XXX
die Decembris a Conrado marchione pugna navali apud Tyrum commissa
devictum fuisse (Bened. de Peterbor. II, p. 40 — 41 ; Rog. de Hovedene II,
p. 346 — 347; Baronius 1187, No. 7; Rymer, Foedera IA, p. 39; Paoli,

regni Hierosolymitam. | 7Q

Codice I, p. 315 — 316; Migne, Patrol. lat. CCI, p. 1409 — 1410, No. 10;
cf. Cibrario, p. 54 — 55; exstat quoque in cod. Paris. Bibl. nation. fonds
lat. 6238, fol. 15V). 669

(1 188 Jan.). — Conradus, Montisferrati marchio, B(elae), regi Hungariae,
nuntiat, se, exercitu regis Hierosolymitani devicto et Urbe Sancta capta,
Tyrum contra Saladinum feliciter defendisse neque vero christianis praeter
Tyrum alia castella nisi Craccum, Montem Regalem, Belveder, Saffetam,
Belfort restare, itaque, ut in proximo Aprili succurrat, expetit (E codice
Vindob. 984, theol. 300, fol. 29 b ed. Denis, Catal. codd. Vindob. I, p. 742
— 744; Theod. Ilgen, Markgraf Conrad v. Montferrat, Marburg 1880, p. 135
— 137 [ital. versio ed. Cipolla, Casale 1 890, p. 1 28 — 1 30] ; Chroust, Tageno,
Ansbert, Graz 1892, p. 198 — 202). 670

( „ Febr. c). — * Fridericus I imperator Saladino scribit, se ejusdem

litteras ac nuntios olim missos *) beriigne recepisse, sed nunc, quum Terram

Sanctam profanarit, a capite calendarum Novembr. anni MCLXXXVIII evo-

luto anni spatio terminum praefigit ad experiendam belli fortunam in campo

Taneos et terras suas enumerat, quarum incolae virtutibus bellicis ornati et

armati ad bellum sacrum accingantur (Itinerar. Ricardi, p. 3 5 — 36; Liberde

expugnatione Terrae Sanctae, p. 257 — 259; Bened. de Peterbor. 11, p. 62

— 63; Rog. de Hovedene II, p. 356 — 358; Radulfus de Diceto II, p. 49

— 50; Matthaeus Paris II, p. 331 — 332; Rog. de Wendower ed. Coxe II,

p. 430 — 432, ed. Hewlett I, p. 145 — 146; Giraldus Cambrensis, De instruct.

principum, Londini 1846, p. 123 — 125; Mon. Germ. SS. XXVII, p. 1 1 1,

197,277 — 278; Prutz,Quellenbeitr. I, p. 100 — 101; Bouquet XVII, p. 487 ;

Manrique 111, p. 204; Petrus Blesensis, Opp. ed. Giles II, p. 173 — 174;

No. 217; Stumpf, Reichskanzler, No. 4570. Exstat quoque in codicibus

London. Cotton. Claud. E. VIII et Vindob. Palat., No. 8457, fol. 18; italice

versa in FanucciH, p. 129 — 131. Cf. Riezler in Forschungen 1870, p. 109

— 110). 671

*) De epistolis a Saladino antea Friderico missis cf. Rtfhricht, Beitr. II, p. 186
— 188 et supra No. 658; de Burchardo nuntio ad Saladinum misso (Arnold. Lubecc.
in Mon. Germ. SS. XXI, p. 237) cf. Rtihricht, Bibl. geogr. Palaestinae, p. 39 — 40,
No. 95.

„ AnnoMahometi 584(1188 Mart. 2 — 1189Febr.i8). — Saladinus
Friderico I respondet, se ipsius nuntium Henricum (de Dietz) et epistolam
accepisse atque paratum esse, ut cum exercitu Alemannorum belli fortunam
experiatur, sed, si pacem habere malit, se sanctam crucem, captivos christia-
nos, abbatias varias redditurum, apud S. Sepulchrum sacerdotem et pere-
grinis idem visitaturis liberum aditum concessurum esse (Itinerar. Ricardi,
p. 37 — 40; cf. p. 41—42; Liber de expugnatione Terrae Sanctae, p. 259
— 262; Giraldus Cambrensis, De instructione principum, Londini 1846,
p. 125 — 128; Rog. de Wendower ed Coxe II, p. 430 — 432, ed. Hewlett I,
p. 147 — 149; Matthaeus Paris II, p. 332 — 334; Jacobus de Vitriaco, Hist.
oricntal. iu Bongars, Gesta Dei, p. 1 157; Mon. Germ. SS. XXVII, p. 198
— 199; Prutz, Quellenbeitr. I, p. 101 — 103; italice in Fanucci II, p. 131
— 133; in versus redacta in: Versus magistri Ricardi ed. Prutz in Forsch.
1881, p. 471, Vers. 502 — 520. De authentia epistolae nostrae cf. Riezler
in Forsch. 1870, p. 1 10; Rtthricht, ibid. 1876, p. 523 et N. Archiv 1886,
p. 578 — 579). 672

12*

l8o Regesta

(1188 init.). — Henricus II, rex Angliae, A(malrico) et Heraclio, Antio-
cheno et Hierosolymitano patriarchis, necnon B(ohemundo III), principi
Antiocheno, scribit,se A(nterium),episcopum Valeniensem, ipsorum nuntium
benigne recepisse, et animum erigens confirmat, se cum filio crucem assump-
sisse mox inTerram Sanctam profecturum (Bened. de Peterbor. II, p. 38 —
39; Rog. de Hovedene II, p. 342 — 343; Baronius 1 188, No. 16; Rymer,
Foedera IA, p. 39). 673

„ Maj., ind. VI. Tyri in castello. — Conradus, Montisferrati marchio,
hominibus Pisanis de defensione Tyri bene meritis societatis Vermiliorum l )
qui sunt vel erunt in civitate Acconis, domos, balneum et furnum, si ibi
est, et ecclesiam S. Petri 2 ) et totam terram vacuam donat, quae extenditur
a funda regis usque ad portam Jofrcdi Torti, a via publica, quae est a funda
regis recta linea a porta civitatis prope cimeterium et ex alia parte usque
ad mare, deinde II millia bisantiorumad fundam et catenam Acconis sin-
gulis annis percipiendos, extra civitatem Acconis molendinum et hortum,
in partibus Acconis casale S. Georgii, quod fuit Henrici Bufali, et Castellum
novum regis, quod habebat comes Tozolinus 3 ) cum pertinentiis et alia jura
sigillo contirmat. — Paganus de Caypha, Obertus Nepos, Lovellus, quon-
dam Tyri castellanus, Bertrandus 4 ) de Templo, tunc Tyrensis vicecomes,
Bellamutus, Obertus Orgioli. — Bonacursus etc. ut supra No. 4 1 2 (G. Mllller,
p. 33, No. 27; Dal Borgo, p. 104 — 106; Tronci, Memorie, p. 156, Annal.
Pisan. I, p. 380 — 381; Lllnig, Cod. diplom. I, p. 1059; cf. Archives d.
miss. scientif., 1. c. II, p. 360; Heyd I, p. 31 1). 674

l ) De quibus Mtiller, p. 407 et Tiraboschi, Vetera Humiliatorum monumenta,
Mediolani 1766—1768, 3 voll. 4 . *) Quam Theobaldus, quondam episcopus

Acconensis, in parochialem ecclesiam erexit, sed Innocentius IV (loJun. 1247),
quum Pisani Fnderici II partes fideliter sequuti sint, in capellam episcopo Acco-
nensi tamquam ordinario subditam reducere iubet (Robertum), patnarcham Hiero-
solymitanum, (Nicolaum), archiepiscopum T yrensem, et (Petrum ?), episcopum
Sidoniensem (Mon. Germ. Ep. II, p. 284—285, No. 389; Berger, No. 2801). Idem
(25 Maj. 1248), quum Pisani Acconem appelfentes semper vexilla Friderici II por-
tare ipsaque in ecclesia extensa ponere solerent, hoc fieri vetat (Mon. Germ. Ep. II,
p. 400, No. 565; Berger, No. 4104; Potthast, No. 12942). 3 ) Aperte legendum
est : Jozeliru. 4 ) p. 35 : Bernardus ; cf. supra No. 665.

„ Maj., ind. VI. Tyri in castello. — Conradus, marchio de Monte-
ferrato, consensu Terrici, magni praeceptoris, et Gaufredi Morini, marescalci
Templi, 1 ) necnon Borrelli, magni praeceptoris Hospitalis et Hermengaldi,
prioris S. Egidii, Rainaldi Sydoniensis 2 ) Gualterii Caesareae et aliorum
capitaneorum, va(l)vassorum et militumTyri congregatorum Pisanis societatis
Vermiliorum de urbis Tyri defensione optime meritis concedit furnum in
civitatis Tyri ruga S. Johannis et in partibus Tyri casalia Zoie, Misdele,
Tiaretine, Aithiti, Elfrerachie, Derdegaie, Mediesarche, Darchife, Marcum-
saccair, Darzibine, Orache, insuper varia jura concedit et sigillo confirmat.
— Testes ut supra No. 674; Bonacursus etc. ut supra No. 412 (G. Mllller,
p. 34 — 35, No. 28; Moriondus, Mon. Aquensia, Taurini 1790, II, p. 539,
No. 38; Dal Borgo, p. 106 — 108; Muratori, Antiq. [ed. fol.] II, p. 911 —
912, [ed. 4 ] VI, p. 273 — 276; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 360). 675

*) Qui in obsidione Acconis mortuus est (Bened. de Peterbor. II, p. 94).
*) Sigillum ejusdem descrihitur in Revue numismat. 1891, p. 227.

regni Hierosolymitani. 1 8 1

(1188) Sept. 20. Tyri. — Conradus, filius marchionis de Monte Ferrario,

(Balduino),archiepiscopoCantuarensi, l ) desolationemTerrae Sanctae exponit

et conqueritur de Guidone «quondam rege», magistro Templi, qui elee-

mosynam regis Angliae 2 ) sibi subtraxit et cismarinis magnatibus sibi invi-

dentibus, laudat vero fratres Hospitalis, qui ultra dictam eleemosynam

plusquam VIII millia brabantinorum in obsequio Tyri expenderunt, deniquc

supplicat, ut reges et populos christianos ad liberandam Terram Sanctam

excitet, latores epistolae magistrum Bandanum, cancellarium et secretarium,

necnon Johannem militem commendans (Radulfus deDicetoII, p. 6o — 62;

Rog. de Wendower ed. Coxe II, p. 436 — -437, ed. Hewlett I, p. 153 — 154;

Matthaeus Paris II, p. 338 — 339; Baronius 1 1 87, No. 8; Nakielski,Miechovia,

p. 76; Paoli, Codice I, p. 314 — 315; Schiavina, Annal. Alexandr. in Mon.

histor. Patriae SS. IV, p. 65; cf. Ilgen 91, ed. Cipolla 87). 676

l ) Praeterea Conradus noster epistolas misit ad Fridericum I, Philippum
Augustum, regem Franciae, Richardum, regem Angliae, Guillelmum, regem Siciliae,
ad Pisanorum et Januensium potestatem (Ottobonus in Mon. Germ. SS. XVIII,
p. 102), et in Chron. regia Colon. ed. Waitz 141 epitome epistolae (Nov. Dec. 1 188
ad Fridericum I scriptae) asservatur, qua conqueritur de rege Guidone quibusdam
casteUis Saladino redditis liberato, de Philippo, comite Flandrensi, et fratribus
Templi, qui invidiosi ipsum in multis gravarent plus quam Saraceni et argenti
pondus, quod rex Anghae ad subsidium Terrae Sanctae miserat, diripuerint.
*) qui «praecipuus terrae Palaestinae sustentor» vocatus est, quum annis 1182 et
1 184 multum pecuniae in subsidium Terrae Sanctae assignavent (Eracles, p. 46 —
47; Rtihricht in Hist. Zeitschr. ed. v. Sybel 1875, XXXIV, p. 1 1, Not. 2).

„ Octob. 6. (Hierosolymis ?). — Raymundus Berengarius, l ) provisor

Hospitalis, sororibus de Sixena regulam sigillo confirmat. — Verrellus, 2 )

praeceptor Hierosolymitanus, Archimbaldus, praeceptor Hospitalis in Italia,

Arlabandus, 3 ) praeceptor Hospitalis Armeniae, Martinus 4 ) praepositus, Lam-

bertus marescalcus, Jofridus de Andabila (Paoli I, p. 312; Bosio I, p. 387;

cf. Herquet, Chronologie, p. 20 — 25). |j Hoc privilegium Coelestinus III

(3 Jun. 1193) confirmat (Jaffe-Ltfwenfeld, No. 170 13). 677

') Hoc nomen errore scribae exortum esse ex «Fr. Hermengerius», exposuit
Herquet, p. 24. *) Alias : Borellus. 8 ) Alias : Arlebodus, prior Alemanniae

(Herquet, p. 22). 4 ) Praeceptor Bohemiae.

( „ Nov.). — Hermenger, Hospitalis provisor, l ) Leopoldo, duci Austriae
nuntiat, Saladinum Tortosam cepisse et excepta turri Templariorum destru-
xisse, pariter Valeniam, Gabulum, Laodiceam, Saonam, Gordam, Caveam,
Rochefort, Tarpasac, Gaston expugnasse, Margatum et Antiochiam in mani-
bus christianorum adhuc esse, Cractum vero et Montem Regalem se Sala-
dino dedisse, de Saphet Templi ac Videbello Hospitalis nihil sciri (v. Hor-
mayr, Archiv 1825, p. 520; Ansbert, p. 3 — 4; cf. v. Meiller, Babenberger
Regesten, p. 66, No. 41 ; Gtfrgens, Arab. Quellenbeitr. I, p. 1 10. Herquet
epistolam nostram germanice vertit et notis illustravit in Wochenblatt der
Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1879, No. 49). 678

l ) De quo Herquet, Chronologie, p. 24—25.

„ Nov. Riualti. — Aureus Mastropetrus, dux Venetorum, ut omnes
Veneti ad tempus Paschae anni proximi Venetias sese recipiant ad recupe-
randamTerram Sanctam se accincturi, mandat (Tafel-Thomas II, p. 204 — 206,
No. 73). 679

1189 April., ind. VII. Tyri. — Bohemundus III, princeps Antiochiae,
consensu uxoris Sibyllae et filii Raimundi Januensibus, quod ad necessitatem

182 Rcgcsta

Antiochiae auxilium obtulerunt, Antiochiae curiam, Laodiceae ac Gabuli
curiam et libertatem exceptis proditione, homicidio et furto concedit et sigiJlo
confirmat. — Gervasius de Jarmavia, *) scnescalcus Antiochiae, Milo de
Colovardino, Petrus de Ravandello, Johannes Paschalis, Saxus de Tripoli.
Datum per manum Radulfi clerici sub Alberto, principis Antiocheni can-
cellario et archiepiscopo Tarsensi (Rtfhricht, Amalrich I, p. 488; cf. Me'm.
de rinstitut 1818, III, p. 106—107). 680

') Male scriptum pro : Sarmania.

(1189 aestate). — Sibylla, regina quondam Hierosolymitana, Friderico I
scribit, Saladinum cum imperatore Constantinopolitano foedus impium
iniisse, et rogat, ut antedicti imperatoris nuntiis fidem dare nolit (Tageno in
Freher, SS. I, p. 410). Hanc epistolam Fridericus I autumno vel hieme
1 189 in Graecia accepisse videtur (Riezler in Forsch. 1870, p. 1 13). 681

„ Sept. *), ind. VII. Tyri. — Conradus, marchionis Montisfcrrati filius,
Martino Rociae (Rochiae) Januensi pro bonis servitiis Tyri exhibitis domum
Theodori Suriani cum pertinentiis donat et sigillo confirmat. — Ansaldus
Bonivicini, Obertus Malus, Osellus, Franciscus de Portu Veneris, Oreicus
Graucius, Guillelmus de Valga (Strehlke, p. 21 — 22, No. 24; cf. p. 1 24). 682

l ) Ante 4 Sept. scriptum, quo die Conradus cum multis praelatis et peregrinis
Tyro Acconem mari profectus est (Radulfus de Diceto N, p. 70 ; cf. Rtihricht in
Forsch. z. deutsch. Gesch. 1876, p. 490— 491).

„ Nov. 19, ind. VII. In obsidione Acconis. — Guido, rex Hierosoly-
mitanus, verbo tenus repetit ac sigillo confirmat privilegium a Conrado
marchione Pisanis datum (supra No. 665). *) — Gaufridus de Lezeniaco,
Aimericus, regius conestabulus, Balianus de Ibilino, Ugo Tyberiadis, Wil-
lelmus Tyberiadis, Gaufridus Tortus, Galganus de Cheneche, Alelmus
Bellus. Datum per manum Petri, regii cancellarii et archidiaconi Tripolitani.

— Bonacursusetc. utsupraNo.4i2(G.MUller, p. 36-38,^0. 31 [cf. p.410 —
413]; Dal Borgo, p. 108 — 1 1 1 ; Muratori, Antiq. [ed. fol.] II, p. 913 — 916,
[ed. 4 ] VI, p. 275 — 282; cf. Tronci, Annal. Pisan. I, p. 382; Archives d.
miss. scientif., 1. c. p. 360, 363). 683

') Unde, quod marchionis mentioncm non facit, colligi potest, quod inter eum
et regem magna discordia orta fuit.

„ Nov. 19, ind. VII. In obsidione Acconis. — Guido, rex Hierosoly-
mitanus, privilegium supra (No. 668) memoratum repetit et sigillo confirmat.

— Gaufridus de Lesegnia, Gazellus de Tyro, Aimericus, regius conesta-
bulus, Balianus de Ibelino, Hugo de Tabaria, Guilielmus de Tabaria, Gau-
fridus Tortus, Gaufridus, filius ejus, Galganus de Cheneche. Datum per
manum Petri, regii cancellarii et archidiaconi Tripolitani. — Bonaccursus
etc. (G. Mllller, p. 38 — 39, No. 32; Bonaini, Diplomi Pisani, p. 99; cf.
Tronci, Annal. Pisan. I, p. 382). 684

„ (exeunte anno). — Isaac Angelus, imperatorConstantinopolitanus,
epistola Saladini certior factus, legatum suum mortuum esse, eundem rogat,
ut sibi, quae antedictus reliquerat, per legatum transmittenda curet, ac nun-
tiat, Theutonicos variis damnis tantopere attenuatos esse, ut ad regiones
Saladini neutiquam possint pervenire, sin pervenerint, iisdem neutiquam
possint nocere (BohS ed-din ed. Schultens, p. 130 — 131 ; Rec. d. hist. d.
croisad., aut. orient. III, p. 1 74 — 1 7 5; cf. Riezler in Forsch. 1 870, p. 1 1 3). 685

regni Hierosolymitani. 183

(1189 Nov. c). — Azz ed-dm Kilidsch Arsl«m, soldanus Iconii, Fride-
rico I auxilium contra hostes et forum optimum pollicetur (Ansbert, p. 5 1 ;
excerptum). || Filius et successor antedicti soldani Kutb ed-din paulo post
Friderico I obsequium et auxilium promittit (ibid. 52 excerptum; epistola
ejusdem in Hist. peregrinorum p. 513 — 516 exstans ficta est). 686

( „ ). — *Willelmus, «Dei gratia provincialis episcopus et frater
S. Ecclesiae Dominicae Resurrectionis», epistola exponit, christianos fere
totam Terram Sanctam amisisse (RShricht, Beitr. I, p. 189 — 193). 687

( „ c). — Epistola christiani transmarini, qua refert de impio foedere
inter imperatorem Constantinopolitanum et Saladinum soldanum contra
Latinos, inprimis contra Fridericum I imperatorem facto (Chron. Magni
presbyt. in Mon. Germ. SS. XVII, p. 511 — 5 1 2). || De Isaaco Angelo con-
foederato Saladini et rebus Constantinopolitanis accuratissime neque tamen
verissime referunt legati regis Franciae (Sept. 1 188?) Constantinopoli ver-
santes (Bened. de Peterbor. II, p. 51 — 53; Rog. de Hovedene II, p. 355

— 356; Radulfus de Diceto II, p. 58 — 60). 688

1 190 (1 19 1) Mart. 7, ind. IX. — Boamundus III, princeps Antiochenus,
Raimundi bonae memoriae principis filius, consensu Raimundi filii et uxoris
Sibillae Hospitali ejusque praeceptori Antiocheno Aldeberto hereditatem,
quam homines principis duo, quorum uterqueTheodorus nominatur, ven-
diderant, in qua continetur ecclesia S. Theodori, sigillo confirmat et donat
unam rugam sibi propriam, «cujus caput est ante domum et propedomum

domini Petri usque ad rugam illam, quae tendit ad fontem del

Naquaire.» — Gervasius de Sermania, senescalcus Antiochiae, Oliverius
camerarius, Johannes, frater ejus, Petrus de Hasart, Petrus de Logiis, Riche-
rius de Arminat, Bartholomaeus l ) marescalcus, Radulfus de la Rivera,
castellanus Antiochiae, Willelmus de S. Paulo, dux Antiochiae. Datum per
manum magistri Alberti, Tharsensis archiepiscopi et cancellarii principis,
principatus anno XXVII (Paoli I, p. 251, No. 210; cf. Delaville le Roulx,
p. 23). 689

l ) De quo Eracles, p. 207—208.

„ April. 10, ind. I (VIII). In obsidione Accon. — Guido, rex Hiero-
solymitanus, consensu uxoris Sibillae omnibus Amalfitanis liberum aditum
et exitum, immunitatem, libertatem terciariae, ancorandi et ancoragii om-
nium navium necnon curiam liberam, qualem habent Venetiani, Pisani et
Januenses in civitate Accon, denique domum Acconensem pro bono ser-
vitio, quod christianitati fecerunt, concedit ac sigillo confirmat. — Comes
Jocelinus, regius senescalcus, Hugo Thyberiadis, Gaufridus Fortus l ) (sic),
Galganus de Cheneche, Alelmus Bellus, Raynerius de Gibeleto, Antellinus
de Lucca, 2 ) Raymundus de Nefra. Datum per manum Petri, regii cancellarii
et ecclesiae Tripolitanae archidiaconi (Camera I, p. 201 ; Btfhmer - Ficker,
Acta imp. selecta, p. 609 — 610, No. 897; cf. Heyd I, p. 314). 690

Bohmer: •) Tortus, *) Luca.

„ April. 1 1, ind. VIII. Tyri in hospitio Bernardi, vicecomitis de Tyro.

— Conradus, marchionis Montisferrati filius, dominus Tyri, Sidonis et
Berithi, 1 ) quum Januenses in defensione Terrae Sanctae necnon in obsidione

*) Conradus dominum non regem sed trium supra dictorum urbium tantum se
vocat, quas exeunte Februario pacto cum rege Guidone facto acceperat (Itinerar.

1 84 R c g e s t a

urbis Accon 2 ) fortissimos se praebuerint, eorum consuli Guidoni Spinulac
Tyri libertatem commercii et curiam liberam sigillo suo concedit necnon
casalia S. Georgii, Oracam, magnum hortum reginae, parvum hortum sub
castelleto positum, hortum parvum intra murum prope castellum et mag-
num molendinum regis, deinde balnea ante domum Fulconis de Falesia,
furnum de Burgo novo cum volta vicina, macellum cum tribus domibus,
plateam hinc et inde et eidem macello vicinam, quae porrigitur usque ad
domum Habrahae piscatoris, universas domus de duabus insulis, quae sunt
ante macellum et porriguntur ex una parte usque ad domum Tebaldi
aurificis, ex altera ad domum magistri Petri Januensis, ut in privilegio Rai-
mundi, comitis Tripolitani, continetur. 3 ) Praeterea donat tertiam partem
redditus catenae Tyrensis, domum, quae fuit Opicionis Lombardi supra
portum sitam, cui cohaerent ex una et altera parte domus Oberti de Sandala
et Gandulfi Saonensis, cui anteest via publica, retro via privata, denique
omnia tenementa, quae Opicio post domum antedictam ultra viam privatam
habebat. — Ansaldus Bonivicini, castellanus Tyri, Balduinus, frater ejus,
Gullielmus de Olcimiano, Azo de S. Salvatore, Azo de Valentia, Johannes
Stralera, Balduinus Comes, Ogerius Panis, Hugo Lercarius, Belmustus,
frater ejus. Factum per manum magistri Odonis, marchionis cancellarii
(Liber jurium I, p. 357 — 359, No. 374; Archives d. miss. scientif., 1. c. II,
p. 359 — 360; cf. Regni Hierosol. hist. in Mon. Germ. SS. XVIII, p. 54;
Heyd I, P . 3 1 3). 691

Ricardi, p. 79). Aperte Conradus favorem Januensium acquirere voluit, postquam
Pisani Guidonis partes sequi constituerunt. 2 ) Itinerar., p. 81,84, 151 ; ROhricht
in Forsch. 1876, p. 497, 501. 9 ) Cf. supra No. 659.

1 190 April. 14, ind. VIII. Tyri. — Joscius, archiepiscopus Tyrensis, ad

petitionem Conradi marchionis Januensibus Tyri constitutis concedit, ut

capellam novam l ) fundent et quibusdam juribus fruantur itaque capellanum,

sed archiepiscopo obediturum, instituant. — W., decanus Acconensis et

archidiaconus Cenomanensis, G. archidiaconus, P. praecentor, G. thesau-

rarius, Johannes et Eustachius, canonici Tyrenses; de Januensibus: Guido

Spinula consul, W., marchio de Bosco, Rufus de Volta, Ansaldus de Nigro,

Opicio de Sauri ; Turdanus presbyter et magister Blancus, canonici Janu-

cnses. — Joscius, Tyrensis, (Bonifacius), Januensis, archiepiscopi, Conradus

marchio et GuidoSpinola consul sigillant (Ughelli IV, p. 876 — 877; Lllnig,

Cod. diplom Ital. IV, p. 191 5 — 1918, No. 5). || De eadem re Joscius supra-

dictus ( 14 April. 1 1 90) Bonifacio, archiepiscopo Januensi, scribit (Ughelli IV,

p. 877 — 878; Lllnig, 1. c. p. 191 5 — 1918, No. 4) et Coelestinus III capitulo

Januensi (1 Febr. 1 192) capellaeTyri condendae facultatem ab Joscio supra-

dicto concessam confirmat (Jaffe-LOwenfeld, No. 16808), deinde Innocen-

tius III (23 Jan. 121 3) archiepiscopo et capitulo Tyrensibus mandat, per-

mittant, ut ecclesia B. Laurentii, quam canonici Januenses Tyri possident,

suorum parochianorum liberam sepulturam et alia ecclesiastica sacramenta

sine molestia habeat (Potthast, No. 4663). 692

l ) Nescimus, quae «abbatia de Tyro ad meliorationem» intelligenda sit, quam
Innocentius 11(25 Maj. 1 133) Syro ? archiepiscopo Januensi, inter alias possessiones,
salva S. Romanae ecclesiae propnetate et censu, concedit (Desimoni m Atti Ligure
XIX, 1887, p. 93—97, No. 90; Jaffe^-LGwenfeld, No. 7620).

„ Maj. 4. In obsidione Acconis. — Guido, rex Hierosolymitanus,
cum Sibilla uxore, Januensibus de obsidione Acconis optime meritis per

regni Hierosolymitani. 185

manum Guidonis consulis jura et privilegia in civitate Accon, priusquam ab
hostibus capta fuit, possessa confirmat et alia addit. — Conradus marchio,
dominus Tyri, Aimericus, conestabularius regius, comes Joppe, regni senes-
calcus, Hugo Tyberiadis, Gaufredus Tortus, Galganus de Cheneche, Gan-
zellus. Datum per manum Petri, regii cancellarii et ecclesiae Tripolitanae
archidiaconi (Liber jurium I, p. 359 — 360, No. 375; cf. Mem. de Tacad d.
inscript. 18 18, III, p. 106; Archives d. miss. scientif., I. c. 11, p. 352, 362;
Serra IV, p. 144; Heyd I, p. 313). 693

(1190 c. Jul. vel Aug.). Rum kal c a. — Gregorius IV, 1 ) catholicus Arme-
niorum, Saladino nuntiat, quae Fridericus I ejusque exercitus Graeciam et
Asiae partes interiores ingressi usque ad ejusdem imperatoris mortem ges-
serunt 2 ) (Bohil ed-din ed. Schultens, p. 120 — 123; Imad ed-din ed. Peter-
mann in Wochenblatt der Johanniter - Ordensballey Brandenburg 1873,
p. 176, No. 30; Wilken, Gesch. d. KreuzzUge IV, app. p. 3 — 6, No. 1;
Rec. d. hist. d. croisad., aut. arab. III, p. 1 6 1 — 1 64 ; Gorgens, Arab. Quellen-
beitr. I, p. 131 — 132, 139; cf. Riezler in Forsch. 1870, p. 113 — 115;
Rohricht, Beitr. II, p. 202 ; Dulaurier, Recherches sur la chronol. armen. I,
p. 327 — 3 28 et in Journ. asiat. 1 86 1 , XVII, p. 402, qui falso putat, Gregorium
Dgha [f 16 Maj. 1 189], antecessorem Gregorii supradicti, epistolam nostram
scripsisse). 694

l ) Eidem exemplum Lucii III (Jaffe-Ltfwenfeld, No. 1 5 340) imitatus Glemens III
librum rituum ecclesiae Romanae mittit (ibid. No. 16463; Ltfwenfeld in N. Archiv
XIV, p. 182) eumque monet, ut Leonem, principem Armeniae (Jaffe- Ltiwenfeld,
No. 16461 ; N. Archiv XIV, p. 179) ad chnstianis bellum sacrum gesturis auxilium
ferendum excitet (ibid. No. 10462 et N. Archiv XIV, p. 170—182). (Jeterum conferas
Vetter, Nerses v. Lamprons Bericht Uberd. Tod Kaiser friedrich I in: HUffer, Hist.
Jahrb. 1881, p. 288—291 ; Rec. armen., p. 440. 2 ) Secundam epistolam ad Sala-
dinum catholicus supradictus scripsit (Boha ed-dfn ed. Schultens, p. 124—123;
Rec. d. hist. d. croisad., aut. arab. III, p. 166—167), q ua nuntiat, Germanos inopia
et aegritudine paene attritos esse.

„ Sept. 1 , ind. VIII. — Boamundus III, princeps Antiochiae, consensu
uxoris Sibillae Januensibus in civitatibus Antiochiae, Laodiciae et Gabuli
necnon in aliis capiendis plenariam commereii libertatem concedit et sigillo
munit. — Hugo de Logiis, Radulfus constabularius, Gervasius senescalcus,
Petrus de Logiis, Petrus de Halardo (Basardo), Oliverius camerarius
(Comasti), Bartholomaeus marescalcus, Oddo de Mayre (Maira), Hugo de
Curbulio (Corbubo), Willielmus de S. Paulo, dux Antiochiae. Datum per
manum Auberti, archiepiscopi Tarsensis et curiae principalis cancellarii
(Liber jurium I, p. 364, No. 379; Ughelli IV, p. 878 — 879; Dumont,
Corps diplom. IA, p. 115; Llinig, Cod. diplom. Ital. II B, p. 2087 — 2089,
No. 9; cf. Dulaurier in Journ. asiat. 1861, XVIII, p. 319). j| Hoc privilegium
(c. 1277) Johannes Amici de Suxilia notarius auctoritate Guillelmi Auriae,
potestatis Januensis, transscribit coram Bonacurso O. Pr., archiepiscopo
Tyrensi, Bartholomaeo, episcopo Baruthensi, et Johanne de Monteforti,
domino Tyri et Toronis (Ughelli IV, p. 878 — 879). 695

„ Sept. med., ind. VIII. In obsidione Acconis. — Guido, rex Hiero-
solymitanus, cum uxore Sybilla hospitali Theutonicorum domum Acconen-
sem, in qua Armeni et patrones (?) hospitari solebant, vel si hoc fieri non
possit, plateam huic domui vicinam, ut ibi hospitale aedificetur, per manum
magistri Sibrandi, qui hoc hospitale incepit et aedificavit in obsidione Acconis,

186 Rcgcsta

necnon IV carrucatas terrae Acconensis concedit et sigillo confirmat. —
Comes Joscelinus, regis senescalcus, Anzellinus, l ) regis constabularius,
Henfridus Montis Regalis, Hugo Tyberiadis, Rainaldus Sydonis, Gaufridus
Tortus. Datum per manum Petri, regii cancellarii et ecclesiae Tripolitanae
archidiaconi (Mitth. aus dem Gebiete der Gesch. Liv-, Esth- und Kurlands,
Riga 1868, XI, p. 498 — 500, No. 1; Strehlke, p. 22, No. 25 ; cf. p. 124). 696
*) Strehlke corrigit : Amalricus.

1 190 Octob. 25 (April. 24), ind. VIII. In obsidione Acconis. — Guido, rex
Hierosolymitanus, civibus Massiliae de obsidione urbis Acconis optime
meritis per manum Bertrandi Sardae (Sardi), Anselmi (Antelmi) de Marsilia,
Stephani Johannis, Raymundi de Posque(i)res, (Basac), Raymundi de Saona,
Hugonis Fer(r)i, nepotis Anselmi (Ant.), Petri Anudae (Aondae, Giraldi
Adreer), Galterii Anglic(i), Guillelmi Bernardi (et Berardi Galti), GiraldiTati,
Bertrandi Caminali, Willelmi de Posqueres, Pontii de Revest, Berengerii,
Fulconis Rostagni et Bertrandi (Aundae) in urbe Accon liberum commer-
cium et liberam curiam concedit et sigillo confirmat. — (Comes Jocelinus,
regius senescalcus, Aimericus, regius constabularius, Hugo (de) Tiberiade,
Gaufridus Tortus, Galgarius de Cheneche, Alelmus Bellus, Raymundus
Babyn). Datum per manum Petri, regis cancellarii et ecclesiae Tripolitanae
archidiaconi (Mery I, p. 194 — 195; Papon II, p. XXV — XXVII, No. 25;
Guesnay, Annal. Massiliae, Lugdun. 1657, p. 335 — 336; cf. Ruffi I, p. 95;
Germain II, p. 2; Vita S. Cassiani, p. 585; Brequigny IV, p. 125; De Mas
Latrie I, p. 23 — 24, not. 9 ; Heyd I, p. 3 1 3). Uncis inclusa Papon offert. 697

1191 (i 192) Jan. 31, ind. X. Apud Accon. — Guido, rex Hierosolymi-
tanus, pro salute Sibillae reginae bonae memoriae, Hospitali per manum
Guarnerii magistri in urbe Accon viam, «quae protenditur a porta S. Johannis
ad parvum mare juxta turrim Hospitalis et subtus voltas scalae ipsius turris,

ut eam porta S. Johannis usque ad introitum praefatae voltae a

parte maris plateam curiae Hospitalis amplient», sigillo donat et

mandat, ut «strata illa ante domum ad balnea vertat usque in aliam

stratam, quae ante balnea porrigitur». — Gaufridus de Lezig(niaco), comes
Joppes, Aimericus constabularius, Hugo Martini marescalcus, Galvenius de
Cheniche, Galterius Bellus, l ) vicecomes Acconensis, Rennerius de Gibeleto,
Johannes Boug, 2 ) Baldoinus de Cypro, Thomas camerarius, Philippus
Morosinus. Factum per manum Petri, episcopi Tripolitani 3 ) et regis can-
ccllarii (Paoli I, p. 85 — 86, No. 79; cf. Delaville le Roulx, p. 23). 698

J ) Alias: Lobel. 2 ) Sine dubio : Burgundus. 8 ) De quo ZDPV. X, p. 32.

„ Febr. 2. 1 ) — Garnerius de Neapoli, magister Hospitalis, domui

Theutonicorum Acconensi per manum Gerardi magistri terram et heredi-

tatem Galopini cedit et sigillo confirmat. — Fratres : Guillelmus de Meleriis,

bajulus domus Acconensis, Robertus, ejusdem domus prior, Robertus the-

saurarius; Petrus Falcon, 2 ) Selet, Pipinus, filius Frederici, Hubertus Vulpis,

Cornele Majal, Jacobus de la Clare, Pisanus, Bauduinus 3 ) (Dudik, Deshoh.

D. Ritterordens MUnzsammlung, Wien 1858, p. 49; Mitth. etc. XI, 1868,

p. 1 19, No. 2; Strehlke, p. 23, No. 26; cf. p. 124). 699

! ) Strehlke correxit: 1 192 ; quum Accon mense Jul. 1 191 a christianis capta
fuerit, putare licet, auctori privilegii annum 1 192 in festivitate paschali sive in an-
nuntiatione S. Mariae initium habuisse. Strehlke, p. 24: *) de Falconio,

*) de Cypro.

regni Hierosolymitani. i 87

1191 Febr. 6. Laterani. — Coelestinus III fratrum Theutonicorum ec-
clesiae S. Mariae Hierosolymitanae protectionem suscipit (Strehlke, p. 262,
No. 295; R. baro de Toll in Mitth. aus dem Gebiete d.Gesch. Liv-, Esth-
und Kurlands, Riga 1865, p. 1 18, No. 1 ; Hennes, Cod. diplom. Theuton. I,
praef. p. III; Dudik, Des hoh. D. Ritterordens Munzsammlung, Wien i8«>8,
p. 45; v. Pettenegg I, p. 2, No. 4; Jaffe-Lttwenfeld, No. 16667). 700

„ Febr. 10, 1 ) ind. X. Accon. — Guido, rex Hierosolymitanus, pro

salute animae Sibillae uxoris Curaudo, 2 ) fratrum Theutonicorum praecep-

tori, terram Acconensem, in qua domus et hospitale ipsorum est, a Femiano

et uxore Dulce necnon Johanne filio sibi concessam nunc D bisantiis et

equo acceptis sigillans vendit. Hujus vero terrae fines sunt: a II gradibus

turris perforatae (ita ut gradus remaneant extra clausuram domus Theuto-

nicorum a parte turris, prout divisa est inter fratres Theutonicos et S.

Thomae) usque in stratam publicam, quae extenditur ad portam S. Nicolai,

ab inde ad plateam et curiam, sicut strata est hospitalis Armeniorum, a

platea equidem illa usque ad murum civitatis et exinde, prout murus adjacet

terrae, usque ad praedictos gradus, hoc tamen retento, ne aedificium in

muro vel juxta murum faciant, quo gentes impediantur, quominus prae-

taxatis gradibus muros ad defensionem civitatis ascendere vel descendere

possint. — Theobaldus, episcopus Acconensis, Robertus de Sablolio, ma-

gister Templi, 3 ) Garnerius de Neapoli, magister Hospitalis, 4 ) Gaufridus de

Lezigniaco, comes Joppensis, Aymericus conestabilis; Adam Brion, Templi

militumsenescalcus, Guillelmus de Viliers, praeceptorHospitalis Acconensis;

Ugo de Tyberiade, Guillelmus Fortis, LTgo Martini mariscalcus, Galvegnus

de Cheniche, Galterius Bellus 5 ) vicecomes, Reinerius de Gibeleto ; consules

Pisani videlicet: Bartholomaeus de Tegrin, Selletus, Petrus de Falconio et

de aliis Pipinus, filius Frederici, Robertus Vulp, Jacobus de Clar, Asel-

mus Bellus, Baldoinus de Cypro. Datum per manum Petri, cancellarii regis

et episcopi Tripolitani (Mitth., p. 1 19— i2i,No. 3; Dudik, p. 50; Strehlke,

p. 23 — 24, No. 27; cf. p. 122). 701

') Corrigatur 1 192. *) Idem esse videtur ac Gerardus alias vocatus (supra
No. 6qq) sive capellanus ducis Friderici, qui hospitali Theutonicorum primus prae-
fuit (SS. rer. Pruss. I, p. 221). 3 ) Antea ammiratus classis Richardi I regis, qui
cum Garnerio, magistro Hospitalis, apud Limissol (12 Maj. 1 191) chartam ejusdem
subscribit (Martene, Ampl. Coll. I, p. 995—996; ^- Rtihricht rn Hist. Zeitschr. ed.
v. Sybel XXXIV, p. 41, 49; Kracles, p. 130). 4 ) Antea prior Hospitalis in Anglia
(Paoli, DelP origine, p. LV, No. 29; Herquet, Chronologie, p. 26 — 35); sigillum
ejusdem prioris describit Delaville le Roulx in Me'langes d^arche^olog. et d^hist. de
1'e'cole d'Athene et de Rome 188 1, 1, p. 373, 377. 6 ) Cf. Lois I, p. 425.

„ Octob. 26, ind. IX. In exercitu Joppe. — Guido, rex Hierosolymi-
tanus, precibus Richardi I, regis Angliae, l ) Januensibus de obsidione Acconis

*) Idem (n Octob. iujoAccon) Januensibus supplicaverat, ut sibi proxima
aestate contra Aegyptum et Alexandriam bellaturo magno apparatu succurrerent,
pollicens, se iis de terra Saracenis eripienda sive erepta haud parvam portionem
concessurum et medietatem expensarum pro classe mittenda soluturum esse
Maurinum, olim Januensium consulem Syriae latorcm epistolae, commendans
(Liber jurium I, p. 365—366, No. 381 ; cf. p. 366, No. 382 ; The antiquary 1881, IV,
p. 57—58). Pariter Philippus, rex Franciae (Jan. Aug. 1 190) eisdem privilegia et
lmmunitates largitur possidenda, si Terram Sanctam recuperare contigerit (Liber
jurium I, p. 368—369, No. 384; cf. Toeche, Heinrich VI, p. 107, not. 1 1 ; Heyd I,
p. 315). Richardus postea Pisanis et Guidoni, Philippus Januensibus et Conrado
marcnioni favit (Bened. de Peterbor. II, p. 170— 171).

188 Regesta

optime meritis per manum Morini, filii Rodoani de Plathea longa, consulis
privilegium (supra No. 693) memoratum repetens confirmat. — Gaufridus
de Lozigniato, comes Joppe, Aymericus, constabularius regni Hierosoly-
mitani, Hugo Tyberiadis, Galganus de Cheneche, Gaufridus Tortus, Ugo
Martini, Ganzellus. Datum per manum Girardi, capellani regis (Liber
jurium I, p. 380 — 381, No. 3Q2; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 362;
Heyd I, p. 3 1 3). 702

1191, ind. IX. In castello Tyri. — Corradus, marchio Montis ferrati,

cum Isabella uxore, 1 ) filia quondam regis Amalrici I, Guelfo et Mathensi,

consulibusPisanorum, 2 ) omnia privilegia regio et suo sigillo confirmat, quae

Tyri et extra eandem civitatem valitura acceperunt et sicut in tenore con-

cordiae inter ipsum et consules Pisanorum pro eorum communi a Manfredo

Pitthi, Gualfredo et Philippo, arbitris electis, constituta erant. — Balianus,

} Rainaldus Sydoniae, Paganus de Caypha, Manfredus Pitthi. Bruscus, Parason

et Ascianensis. Datum per manum Bandini cancellarii. — Bonaccursus etc.

(G. Mliller, p. 39 — 40, No. 33 [cf. p. 4 13— 414]; Moriondus, Mon.Aquens.il,

p. 541, No. 42; Dal Borgo, p. 112 — 113; Muratori, Antiq. [ed. fol.] II,

p. 915 — 918, [ed. 4 ] VI, p. 281 — 284; cf. Tronci I, p. 386). 703

') Cf. Ilgen, p. 101 — 104, ed. Cipolla, p. 96—98. 2 ) De aliis P. consulibus

d. Heyd I, p. 333-334

1192 April., ind. X. Tyri. — Conradus, dominus Tyri, Januensibus per

manum Guillielmi Ricii consulis l ) consensu uxoris Hisabellae concedit et

sigillo confirmat in civitate Acconis curiam et rugam cum juribus antea

datis necnon, quae extra civitatem unquam possederunt, et tertiam partem

introitus catenae, deinde liberum exitum et aditum et liberum commercium

in civitatibus Joppae, Ascalonae et Hierosolymorum et in eisdem domum,

balneum et furnum insuper concedens, ut in S. Sepulchro litteras privilegii

aureas restaurent, 2 ) denique libertatem promittit in omnibus civitatibus

acquirendis. — Balianus de Ybelino, Raynaldus Sydonis, Gualterius Durus,

marescalcus Januensium, Hengo dominae Galianae, Ansaldus Guaracius,

Symon Bufferius, Arlettus Vicecomes, Rollandus Picius, Guillielmus Bechus

Rubeus. Datum per manumOddonis notarii (Liber jurium I, p. 400 — 401,

No. 401 ; cf. Serra IV, p. 145; Heyd I, p. 149). 704

') Dc consulibus Januensibus cf. Heyd I, p. 332, 338. *) Cf. supra No. 45,438.

„ Maj. 7 (corr. 1 191), ind. IX. In obsidione Acconis. — Conradus,
marchio Montisferrati, rex Hierosolymitanus electus, cum uxore Isabella,
auctoritate et consensu Phylippi, regis Francorum, PhyJippi, comitis Flan-
driae, necnon (Hugonis), ducis Burgundiae, Leopoldi, ducis de Osterico,
Josii, Tyrensis archiepiscopi, R(adulfi), episcopi Betlemitani, Dominico
Contarini et Johanni Morecini, legatis Aurei Magistri Petri, ducis Venetiae,
privilegium, quod Wuarmundus patriarcha dederat, l ) sigillo confirmat et in
Acconis et Hierosolymorum urbibus, si expugnatae erunt, necnon in ceteris
totum integrum restituere promittit, quod eodem privilegio eis concessum
fuerat. — Balianus de Ibellino, Ugo Tyberiadis, Rainaldus Sydoniae, Paganus
dc Caypha, Obertus Nepos, senescalcus marchionis, Wualterius Durus,
ejusdem marescalcus, Atho de Valentia, castellanus Tyri, Bernardus Templi,
vicecomes Tyri, Henricus de Cannelli, camerarius marchionis. — Coniir-
mant : Conradus, rex Hierosolymorum electus, Phylippus, rex Francorum,

l ) Cf. supra No. 102.

regni Hierosolymitani. j &g

Phylippus, comes Flandriae, Raulfus, comes Clarimontis, Hugo, dux Bur-
gundiae, Lyppoldus, dux Austriae, Relis, senescalcus Templi, Rogerius,
Hospitalis praeceptor. Datum per manum Bandini, marchionis cancellarii
(Tafel-Thomas I, p. 212 — 215, No. 76; cf. Chron. Danduli, p. 314; Ro-
manin II, p. 133, 413; Heyd l, p. 314; Ilgen, Markgraf Conrad, p. 106,
ed. Cipolla, p. 101). 705

1 192 (1 19 1) Octob. 1 3, ind. X. Accon in domo Templi. — Richardus I,
rex Angliae, Pisanis omnia jura et privilegia, quae a Guidone, rege Hiero-
solymitano, necnon fratribus Templi et Hospitalis acceperunt, sigillo con-
firmat. — Guido rex, dux Burgundius, comes Henricus, Garnerius de
Neapoli, magister Hospitalis, Robertus de Sabluillio, magister Templi, Gal-
fredus de Lezinico. — Bonaccursus etc. (G. Muller, p. 58 — 59, No. 35 [cf.
p. 424 — 427]; Bonaini, Diplom. Pisan., p. 118; cf. Tronci, Annal. Pisan. I,
p. 387; Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 363). 706

„ Accon. — Henricus Trecus, comes palatinus, consensu Ysabellae
uxoris Januensibus, qui in bello sacro fortissimos se praebuerunt, per manus
Nicholai Cartofigi et Ugonis Lercarii consulum privilegiumsupra (No. 691)
memoratum repetens sigillo confirmat. — Baleanus de Ybelino, Reginaldus
Sydonis, Hugo Tiberyadis, Guillielmus, frater ejus, Galterius Durus, Milo
Brebanz, Antelmus de Luca, Bernardus de Templo. Datum per manum
Joscii,Tyrensis archiepiscopi, regni cancellarii nota(rii) Radulfi (Liber jurium I,
p. 405 — 407, No. 405; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 362). 707

1193 Jan. — Gaufredus de Donjon, magister Hospitalis, quibusdam
conditionibus Valeniensi episcopo et ecclesiae decimas et redditus territorii
Margati concedit et sigillo confirmat. — Dominus episcopus Anteradensis,
Stephanus, castellanus Margati, frater Petrus de Mirmanda, castellanus Crati,
frater Willelmus Lombardus, frater Raimundus Petri prior, frater Willelmus
Borrel marescalcus, frater Martinus Gotzaldus praeceptor, frater Robertus
de Capenni, Bernardus de Sollempniaco, frater Bertran de Pignan, frater
Gillebertus et quam plurimi fratres, Petrus de Fuare, Petrus de Coquina et
ceteri; de militibus: Bertrandus de Gibelet, Stephanus Daillan, Amalricus,
frater ejus, Aimfredus et Johannes de Meimendon, Adam; Petrus Salerni
et Petrus Scribae canonici, Simon Anteradensis, archidiaconus Valeniensis,
Bern(ardus), Petrus Ascalis et Pascalis. Factum per manum Radulfi capellani
(Paris, Arch. nation. M. 2, No. 1 ; cf. Delaville le Roulx, p. 218; de sigillo
magistri nostri cf. Douet d'Arcq No. 9880 et G. Schlumberger in Musee
archeol. II, p. 339 — 340, No. 32). 708

„ Jan. Joppae. — Henricus Trecensis, comes palatinus, consensu
uxoris Isabellis, quondam regis Amalrici I filiae, Hospitali per manum Gau-
fredi l ) magistri donat et sigillo confirmat quandam terram castello Joppensi
vicinam cum II turribus, domibus et gastinis, quae infra ipsam terram sunt,
a turri scilicet dicta Hospitalis, quae ibidem versus occidentem juxta mare
constructa est, usque ad caput ecclesiae S. Sepulchri extenditur versus
meridiem, quae in honorem B. Petri fundata fuit a christianis Terra Sancta

l ) de Donjon (Herquet, Chronolocie, p. 35—36), de cuius sigillo Delaville le
Roulx (Mem. d. antiq. de France 1880, XLI, p. 69). In chronologia magistr. (Archi-
ves d. miss. scientif. 1857, p. 27) praedecessor ejus vocatur Hermengaudus d'Aps;
de regula successoris (Alfonsi de Portugalia) cf. Delaville le Roulx in Bibl. de Tecole
d. chartes 1887, p. 349.

tgG kegesta

■ - -- • - — — -

potitis et Joppen congressis, ab eadem ecclesia recta linea per domum
Roberti Coqui, quae est in praefata terra, usque ad domum Renerii Calanae,
quae est versus orientem, et ab eadem domo recto tramite juxta domum
Raginaldi Carvanae usque ad turrem in dicta terra versus septentrionem
juxta mare sitam. — Balianus de Ibelino, Raginaldus Sidonensis, Hugo
Tiberiadis, Azemarus, Caesariensis dominus, Balduinus de Bethan, Terricus
de Teneri Monte, 2 ) Milo de Proviii., 3 ) Romundus de Summesot, Galterius
Durus, Milo Brebanz, Joannes de Welves, Joppensis castellanus, Sejoretus,
Joppensis vicecomes. Datum per Joscii, Tirensis archiepiscopi regnique
cancellarii (Paoli I, p. 215 — 216, No. 173). 709

*) Dendermonde. 8 ) Provincia?

1193 Febr. Accon. — Henricus, Trecensis comes palatinus, 1 ) assensu
Ysabellae uxoris Henrico, 2 ) domus Theutonicorum Acconensis priori, et
omnibus fratribus casale Cafresi (Caphersi, CaiTresy) in territorio Acconensi
situm cum pertinentiis, deinde vautam Acconensem portae S. Nicolai vicinam
et muris civitatis continuam donat et sigillo conrirmat. — Balianus de Ybe-
lino, Raginaldus Sydonis, Hugo Tyberiadis, Raymundus de Scandelion, 3 )
Balduinus de Bethan, Nicolaus de Malli, Milo Breibanz, Bernardus de
Templo, vicecomes Acconensis, Silet, consul Pisanorum Acconensium,
Symon Pisanus, Raymuldus Antelme, Wido Antelme. Datum per manum
Joscii, Tyrensis archiepiscopi regnique cancellarii, notarii Radulfi (Mitth.,
p. 122, No. 4; Dudik, p. 51 ; Strehlke, p. 25, No. 29; cf. p. 121 — 122). 710

') De cujus peregrinatione inTerram Sanctam et rebus ibique gestis cf. d'Ar-
bois de Jubainville, Hist. d. ducs et d. comtes de Champagne IV A ? p. 1—22 (1 180
— 1 191) et p. 23 — 72 (1191 — 1 1 97) ; chartas in Terra Sancta editas cf. ibid. III,
No. 41 1, 417, 436, 441 et app. p. 477, No. 160; p. 479, No. 164; p. 480, No. 165.
*) Idem esse videtur ac Henricus Valpach sive Walpoto (Strehlke, p. 265 — 2t>6
not. ; SS. rerum. Pruss. I, p. 225), qui Hospitali per decem annos praefuisse (SS.
rerum Pruss. III. p. 388) et 24 Octob. vel 5 Nov. mcerti anni in urbe Accon obiisse
dicitur (Perlbacn, Deutsche Ordens-Necrologe in Forsch. z. deutsch. Gesch. 1877,
P* 35^7 3^° — 3^ 2 i 367 ; cf. J. Voigt, Gesch. Preussens II, p. 36 seqq. ; Ewald, 13ie
Kroberung Preussens I, p. 87). 8 ) Gf. Lois (ed. Beugnot) I, p. 425.

„ April. 8. Laterani. — Coelestinus III papa Pisanis omnia privilegia,
quae a Guidone, rege Hierosolymitano, Richardo l, rege Angliae, et mar-
chione Conrado acceperunt, confirmat (G. Mliller, p. 59 — 60, No. 36; Dal
Borgo, p. 113; Ughelli, Italia sacra III, p. 417; Lunig, Cod. diplom. Ital.
III, p. 1487; cf. Wilken V, p. 10 — 12; Jaffe-LSwenfeld, No. 16979). 711

„ (Exeunte Aprili). — Gaufridus, magister Hospitalis, M(artino), prae-
posito Hospitalis in Ungaria, et fratri Willelmo de Vileruns, praeceptori
ultramarino, nuntiat, proximo die post Septembrem nobilem Saracenum
Mestoc, 1 ) paulo post veterem dominum Assyriorum, soldanum de Iconio 2 )
et in prima septimana Martii, quae dicitur Mercurii, 3 ) Salahadinum soldanum
mortuos, ejusque inter filios discordiam ortam fuisse, itaque sperandum
esse, hereditatem Christi brevi tempore ac facile expugnari posse (Sigeb.

l ) Saif ad-dfn al-Maschtub obiit 5 Nov. 1 192 (Gorgens, Arab. Quellenbeitr. I,
p. 195; Ibn Khallikan, Biogr. Dict. I, p. 164). *) Azz ad-dfn Kilidsch Arslan

obiit 25 Aug. 1 192 (Ibn el-Atfr in Rec. d. hist. d. croisad., aut. arab. II, p. 68; cf.
Gtfrgens I, p. 196). s ) 4 Mart. 1 193; de cujus morte dux Venetorum Richardo,
regi Angliae, epistolam dedit (Rog. de Hovedene III, p. 21 — 23; Mon. Germ. SS.
XaVII, p. 163). Fabulas de morte Saladini enumerat R6hricht, Sagenhaftes und
Mythiscnes in Zeitschr. f. deutsche Philologie XXIII, p. 421 ; cf. Wochenblatt d.
Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1876, No. 41—42.

regnl Hierosolymitani. j g \

Contin. Aquic. in Mon. Germ. SS. VI, p. 43 1 . E codice Bambergensi B,
IV, p. 29 [cf. GGrgens, Arab. Quellenbeitr. I, p. 203, not.] denuo edidit Watten-
bach in N. Archiv XI, p. 402). 712

1193 Maj. Accon. — Henricus, comes Trecensis, consensu dominae
Ysabellae Pisanis libertatem Acconis catenae intrandi et exeundi sine ulla
exactione, deinde omnia jura ac privilegia, quae tempore regis Amalrici 1
Tyri, Accone et Joppae possederunt, et plateam, quam a rege Balduino IV,
filio Amalrici I, adepti sunt, concedit et, Sancta Civitate Jerusalem recuperata,
plenam eis in curia regali se rationem exhibiturum esse, pollicetur, sed quas-
dam conditiones privilegio addit. — Balianus de Ibelino, Raginaldus Sydo-
niensis, Arnulfus marescalcus, Milo Brebant, Galterius Durus, Bernardus
deTemplo, Antelmus de Luca. — Bonacursus etc. (G. Mllller, p. 60, No. 37;
cf. p. 427 — 428; Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 363; Heyd I, p. •$ 1 5
—316). " 713

„ Sept., ind. XI. — Boamundus III, princeps Antiochenus, se Hospi-
talis confratrem factum eidem domui per singulos annos recipiendas D an-
guillas dedisse, sigillo confirmat ac mandat, si mortem obierit, ne in ecclesia
S. Petri Antiochiae, sed in domo Hospitalis sepeliatur, cui non solnm
corpus, sed totam suam armaturam reliquerit. — Gervasius senescalcus,
Petrus de Hasardo, Johannes de Salquino, Milo de Curlavardin, Richerius
de Erminato, Hugo de Flauncurt marescalcus, Symon Burgevin, Ricardus
de Angervilla, Radulfus de Riveria, dux Antiochiae, Paschalis de Seona,
Julianus Jalnus, Hugo de Curbulio. Datum per manum Alexandri cancel-
larii (Paoli I, p. 86, No. 80; cf. p. 511). ] Hoc privilegium (c. 1260) H(en-
ricus), archiepiscopus Nazarenus, et F(lorentius), episcopus Acconensis se
vidisse confirmant (Delaville le Roulx, p. 23). 714

( „ post Sept.). In castro MassiOt. l ) — * Vetus de Monte Leopoldo, duci

Austriae, confirmat, Conradum, marchionem de Monteferrato, de ipsius et

non Richardi, regis Angliae,*) mandato ab assassinis occisum fuisse 3 ) (Itinerar.

Riccardi, p. 444 — 445 ; Rog. de Wendower ed. Coxe III, p. 74 — 75, ed.

Hewlett I, p. 225 — 226; Chron. Triveti ed. Hog, p. 148 — 149; Radulfus

de Diceto II, p. 1 27 — 1 28 ; [unde Mon. Germ. SS. XXVII, p. 284] ; Rymer 1,

p. 6 1 ; eadem epistola regi Philippo scripta exstat apud Guill. de Newburgh II,

p. 165 — 166; cf. p. 73 — 74 [unde Mon. Germ. SS. XXVII, p. 247]; Rymerl,

p. 62; ceterum cf. Rtfhricht, Beitr. II. p. 221 ; llgen, Markgraf Conrad von

Montferrat, Marburg 1880, p. 127 — 135, ed. Cipolla, Casale 1890, p. 121

— 128; Savio, Studi storici sul marchese Guillelmo 111 di Monteferrato,

Torino 1885, p. 106). 715

') Arx assassinorum satis nota. *) Gf. Ansbert, p. 83—84; Walt. de Hem-
mingburgh I, p. 185 — 187. 8 ) 28 April. 1192.

„ Accon. — Henricus, Trecensis comes palatinus, voluntate Ysabellis
uxoris, quondam regis Amalrici I tiliae, hospitali Theutonicorum totam
barbacanam, turres quoque, muros et fossatum a meta proprisiae, quam in
ipsa barbacana domui S. Johannis et fratribus dictus Henricus dedit, usque
ad portam S. Nicolai ea conditione tradit et sigillo confirmat, ut praedictam
barbacanam turribus, muris et fossatis muniant. — Balianus de Ybelyno,
Renaudus Sydonis, Hugo Tyberiadis, Nicholaus de Mally, Terricus de
Terremunde, Milo Brebanz, Antelmus de Lucha, Johannes Burgundus,
Nicholaus de Chonchis, Guido Antelmi. Datum per manum Joscii, archi-

igi kegesta

— ■----,- ' t — - — lui ii - i ■ ■ -*

episcopi Tyrensis et regni cancellarii, notar(ii) Radulfi (Strehlke, p. 24 — 25,
No. 28; cf. p. 124). 716

1194 Jan. 5. — Henricus, comes Trecensis palatinus, voluntate Ysabellis
uxoris, filiae quondam regis Amalrici I, Hospitali per manum Gaufridi
Dudonion magistri donat et sigillo confirmat murum super portam civitatis
Accon, quae dicitur S. Johannis, barbacanam et plateam, quae est inter

murum et aedificandam ibi portam unam ad liberum exitum et

aditum cum tenemento suo et de fossato villae, quantum eis necessarium

fuerit ejusdem portae et sui tenementi. Si fratres super dictam

portam turrem vel aedificium construxerint, iisdem proprium sit; rex vero
janitorem habeat, qui jura regis custodiat et fratribus egressuris et regressuris
patefaciat. — Renaldus de Sydone, Ugo de Tiberiade, frater ejus Radulfus
de Tyberiade, senescalcus regni, Terricus de Teremonde, Terricus Dorgue,
Baldoinus de Betan, Amalricus, frater ejus, Johannes camerarius, Girardus
de Franlas, 2 ) Oto de Jovenhi, Willelmus Cayn, 3 ) Bernardus de Templo,
Thomas camerarius, Antelmus de Luca, Johannes Burgunhun, frater Guil-
lelmus de Marolh, marescalcus Hospitalis, Robertus Anglicus, commendator
Hospitalis Acconensis, Rodulfus de Lodun, praeceptor Hospitalis Tyri;
fratres: Martinus Goceauve, 4 ) Ferrandus, Aimo Burgunhun, Simon. Datum
per manum Joscii, Tyrensis archiepiscopi regnique cancellarii (Paoli I, p. 87,
No. 8 1 ; cf. p. 5 1 1 — 5 12). 717

') De quo Lois (ed. Beugnot) I, p. 518, not. *) Alias: Francoloco, Franlo,
Franliu. s ) Alias : Caym. 4 ) Alias : Gonsalvez.

„ (1195) Jan. 22. — Boemundus III, princeps Antiochiae, comes
Tripolis, vicecomiti Pisanorum Tripolitano Matthaeo Minchet necnon Gan-
dulfo, Bandino, Ugoni, nunciis consulum Pisanorum Acconensium, acceptis
D bisaniiis, privilegia contra Petrum, episcopumTripolitanum, tueri et con-
servare pollicetur. — Plebanus, dominus Botronis, Raimundus de Nefino,
Osto, Tripolis constabularius, Radulfus de Tyberiade (G. Mliller, p. 65,
No. 39; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 355; Heyd I, p. 323). 718

„ Sept., ind. XII. — Boamondus III, princeps Antiochenus, Raimundi
bonae memoriae filius, Hospitali Antiocheno gastinam veterem, quam Godo-
fridus miles et Albereda, ejus uxor, filia quondam Adae de Peviers, dona-
verant, sigillo confirmat, quae gastina conjungitur eidem domui, quemad-
modum a via publica contermina et a suo clauditur muro. Praeterea
Georgium notarium, filium Vassilii, filii Uardi in hominem peculiarem
ejusque heredes dicto Hospitali concedit. — Rogerius constabularius, Roge-
rius de Seona, Gervasius l ) senescalcus, Petrus de Hasart, Richerius de
Erannato, 2 ) Hugo de Flauncurt marescalcus, Ricardus de Angervilla, Julianus
Jalnus, 3 ) Nicholaus Jalnus, dux Antiochiae, Philippus Tirelli, SymonBurge-
vini camerarius. Datum per manum Alexandri cancellarii (Delaville le
Roulx, p. 164 — 165, No. 65 [cf. p. 23]; Prutz, p. 127 — 128, No. 65). 719

') de Sarmania. 2 ) Alias : Erminato, Lerminat. 8 ) Alias : Jalmus.

„ Octob. — Henricus, Trecensis comes palatinus, assensu Ysabellae
uxoris Henrico, fratrum Teutonicorum Acconensium priori, ut de indumentis
et victualibus ad usus proprios emendis eadem libertate qua fratres Templi
et Hospitalis fruantur, scilicet ne ullam consuetudinem dent, sigillo con-
cedit. — Hugo Tyberiadis, Rainaldus Sydonis, Radulfus Tyberiadis, regni
senescalcus, Azmarus Caesariensis, Balduinus de Bethan, Galtherus de

regni Hierosolymitani. 193

Bethan, Dietericus de Orca, Milo Brebanz, Thomas camerarius, vicecomes
Acconensis. Datum per manum Joscii, archiepiscopi Tyrensis regnique
cancellarii (Dudik, p. 51; Mitth., p. 122 — 123, No. 5; Strehlke, p. 26,
No. 30; cf. p. 125). 720

1195 Jan. 1 ) Tyri. — Henricus, comes palatinus Trecensis, consensu
uxoris Isabellae Pisanis furnum et balneum Acconis, quae solebant tenere,
cum pertinentiis confirmat. — Hugo Tyberiadis, Rainaldus Sydonensis,
Radulfus Tiberiadis, regni senescalcus, Terricus de Terreno (Tenero) monte,
Galterius Caesariensis, Galterius de Betsan, Amalricus de Betsan. Datum
per manum Joscii, archiepiscopi Tyrensis regnique cancellarii. — Bonaccur-
sus etc. (G. Mliller, p. 65 — 66, No. 40; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c.
p. 363; Heydl, p. 316). 721

*) 1 194? Gf. Eracles, p. 203 ; Heyd I, p. 316.

„ April. Accon. — Henricus, Trecensis comes palatinus, assensu

Ysabellis uxoris domui Theutonicorum Acconensi domum Theodori de

Sarepta Tyriensem cum horto et pertinentiis, deinde II carrucatas terrae *)

apud Sedinum francesias concedit et sigillo confirmat. — Hugo Tyberiadis,

Reinaldus Sydonis, Radulfus Tyberiadis, regni senescalcus, Terricus de

Tenero monte, Terricus de Orca, Galterius de Bethan, Amalricus de Bethan,

Girardus de Franlo, Radulfus de Balesme. Datum per manum Joscii, Tyren-

sis archiepiscopi regnique cancellarii (Strehlke, p. 26 — 27, No. 31; cf.

p. 124). 722

*) In margine inferiori annotatur : «Ghascun charue dot havoir XXIV cordes
du longe et Xvl du large, et la corde dot havoir XVIII toise du home mezaine et
insi le t(o)ut (?) en la secrete du reame de Jerusalem par Tasise du reame duvant
dit», unde E. G. Rey consequi putat, quod carrucata continebat 31,25 hectaria mo-
dernae mensurae (Les colonies franques en Syrie, p. 242 — 243 et La soci&e civile
dans les principautes franques in Cabinet histor. XX V, 1879, P- 9~~ 10 )*

„ Sept. 29, ind. XIV. — Aymericus, rex Cipri, consensu uxoris
Eschivae Petro, abbati Dominici Templi, et canonicis quandam curtem
Nicosiae cum capella S. Mariae et praestiam, quam aedificavit Guido, olim
rex Hierosolymitanus, prope flumen versus casale Vuillelmi de Balma cum
X carrucatis, optimo et pulcherrimo rubino accepto, concedit et sigillo con-
firmat. — Balduinus (de) Bethsan constabularius, Hugo Martini marescalcus,
Aymericus de Riveth, Raynaldus Betlay (?), *) Raynerius de Biblio, Vualterius
le Bel, Alanus de le Bel, Baldoynus de Novavilla, Bald(uinus) Hostiarius,
magister Petrus Vuasco, magister Bernardus medicus. Data per manum
Alani, Liddensis archidiaconi (De Mas Latrie III, p. 598 — 599). 723

J ) De Mas Latrie corrigere vult : Sassons ; an preferendum est : Barlays ?

„ Sept. Accon. — Henricus Trecus, comes palatinus Tyri et Acconis,
consensu uxoris Yzabellae Januensibus per manum Gafforii, classis ammirati,
privilegia prius accepta sigillo confirmat, rugam S. Laurentii Acconensem
liberam concedit ac permittit, ut Tyri turrim aedificent et ecclesiam S. Lau-
rentii inceptam perficiant, necnon confirmat, se Ellenae, uxori Ansaldi Boni-
vicini, quondam Roglerii de Insula filiae, ejusque marito Ansaldo omnes
possessiones tradere velle. — Radulfus de Tabaria, senescalcus regni, Hugo
de Tabaria, Raginus Sidonensis ; senescalcus Templi, magister Hospitalis,
qui sigillat testibus : Radulfo Tyberiadis, Terrico de Donne Monde, Terrico
de Orca, Johanne de Gueliniae. Datum per manum Joscii, archiepiscopi

R&hricht, Regesta. 13

194 Regesta

Tyriensis regnique cancellarii (Liber jurium I, p. 41 1 — 412, No. 410; cf.
Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 362 — 363). 724

1196 Febr. 13, ind. XIV. Laterani. — Coelestinus III papa canonicis
S. Sepulchri per manum Gaufredi prioris et Monachi patriarchae privilegia
Alexandri III supra (No. 444, 474) memorata ferc verbo tenus repetit ac con-
firmat (Roziere, p. 233 — 238, No. 1 28 ; JarYe-LOwenfeld, No. 1 7 324). |j Hanc
epistolam illustravimus in ZDPV. X, p. 198 — 203. Privilegium Coelestini
fictum (25 Maj 1191) cf. in Jaffe - LOwenfeld, No. 16708, aliud fictum
ibid. No. 1 1 9 1 . 725

„ Febr. 27. Laterani. — Coelestinus III (Gilbertum de Horal) ma-
gistrum et fratres Templi hortatur, ut conventionem cum priore et canonicis
S. Sepulchri factam de decimis locorum ad illorum ecclesias pertinentium
conservent (Roziere, p. 273 — 274. No. 151; Jattc- L(5wenfeld,No. 1 7335). 726

„ Mart. Accon. — Herricus, Trecensis comes palatinus et regni
Hierosolymitani dominus, assensu Ysabellae uxoris Herrico, domusTheu-
tonicorum Acconensis praeceptori, gastinam terrae in castello Joppen et
vineas quasdam extra eandem civitatem sitas concedit et sigillo conrirmat. —
Hugo Tyberiadis, Rainaldus Sydonis, Radulfus senescalcus, Johannes mares-
calcus. Datum per manum Joscii, Tyrensis archiepiscopi regnique cancellarii
(Dudik, p. 52; Mitth., p. i23,No. 6; Strehlke, p. 27, No. 32; cf. p. 122). 727

( „ April.). — Gaufridus, magister Hospitalis, Sancio VII, regi Navarrae,
de miserabili statu Terrae Sanctae scribit (Pamplona, Archives d. comptes
de Navarre II, No. 3 ; dedit Comes Riant). 728

„ Maj., ind. XIV. — Guidus de Luczignano, rex Cypri, pro honore

Henrici VI imperatoris ad preces Samari, archiepiscopi Tranensis, ab im-

peratore cum sceptro regni Cypri transmissi civibus Tranensibus liberum

commercium in regno suo sigillo confirmat. — Aimericus de Rivet, Raynal-

dus Barlays, Philippus de Bethsan, Raymericus de Biblio, Raynaldus de

Sespes, Galterius de Berl., 1 ) Ailelmus, 2 ) frater ejus, Adam de Antiochia, 3 )

Simon de Papho. Scripsit Alamiros (De Mas Latrie, Hist. II, p. 30 [cf. I,

p. 127] et in Bibl. de Tecole d. chartes 1849, p. 353 [cf. p. 354 — 355];

Domenico Forges Davazanti, Dissert. sulla seconda moglie del re Manfredi,

Naples 1791, p. VII, No. 7; Giustiniani, Dizionario geogr. . . . del regno

di Napoli 1805, IX, p. 230; H. Breholles, Monum. d. Normands et de la

maison de Souabe, Paris 1 844, p. 44 ; Bohmer - Ficker, Acta imp. selecta,

p. 615, No. 902). || Hanc chartam, quam primo De Mas Latrie (Hist. II,

p. 30; Bibl. de Tecole d. chartes 1849, p. 354 — 355) rejecerat, sed paulo

post (Hist. I, p. 127) authenticam agnovit, minime fictam esse, probant

BOhmer 1. c, Toeche, Heinrich VI, p. 391 — 392, Not. 6 (cf. p. 492) et

Heyd I, p. 361, Not. 2; cf. Beltrani, Sugli antichi ordinamenti marittimi

di Trani, p. 38 — 44. Pro: Guidus de Luczignano legendum est: Amal-

ricus II, de quo accuratissime De Mas Latrie egit in Bibl. de Tecole d. chartes

E. I, p. 339 — 369 et Hist. de Tile de Chypre I, p. 120 — 170; cf. Potthast,

No. 428, 443 — 444, 486. Post mortem Amalrici regnum Cypri et Hiero-

solymitanum disjuncta sunt; successor ejus Hugo I (a. 1205 — 1218) rex

Cypri tantum vocatur. 729

*) Alias : le Bel. 2 ) Alias : Alanus. 3 ) Qui marescalcus Cypri postea

factus obiit inter annos 1217 et 1247 (De Mas Latrie in Revue d. questions nistor.
1888, XLIV, p. 225 — 228 epitaphium cjus edidit et notis illustravit).

regni Hierosolymitani. igg

1196 Aug. 5, ind. XIV. Laterani. — Coelestinus III archiepiscopo
Nazareno l ) et episcopo Bethlemitano 2 ) mandat, curent, ut remotis Joscii,
archiepiscopi Tyrensis, vindiciis plebanus S. Marci Tyrensis libera fruatur
possessione integri juris, quod dicta ecclesia in tertia parte Tyri dicatur
habere de jure, quod Venetianis de ratione contingat (v. Pflugk - Harttung,
Acta pontif. inedit. III, p. 400, No. 457; Jafle - LOwenfeld, No. 17419). ||
De hac ecclesia cf. Prutz, Aus Phoenizien, p. 345 — 350; ROhricht inZDPV.
X, p. 19 — 20; supra No. 415). 730

! ) et ') Quorum nomina neque chronicis, neque chartis memorantur.

„ Aug. 8. — Boemundus III, filius Boemundi, principis Antiocheni,
comes Tripolitanus, fratribus Hospitalis per manum magistri Gaufridi de
Donium viam, quam Raymundus, olim comes Tripolitanus, sibi retinuit et
excepit in privilegio suo, et portam muri burgi Tripolis sigillo donat cum
libero exitu et introitu, quae via et porta in dextra parte habent aquae
conductum, in sinistra mare. — Plebanus Botoni, 1 ) Raymundus Neoni, 2 )
Oto de Tiberiade, Petrus de Ravendello, Guillelmus Porceletus, Raymun-
dus vicecomes, Bertrandus vicecomes, Gaufridus de Cusariis, 3 ) Saissius,
Johannes de Moneta (Vaissete, Hist. de Languedoc [ed. II] V, p. 1057 —
1058, No. 551, S 3). 731

Lcgas : *) Botroni, 2 ) (de) Nefino, a ) Cusantiis.

„ Dec. 2 1 . Laterani. — Coelestinus III fratres Theutonicos ac pos-
sessiones in Sedis Apostolicae protectionem suscipit, ex quibus vocat locum
ipsum, in quo hospitale eorum aediflcatum est, 1 ) domum, quam habent
Scalonae, 2 ) Zamzi 3 ) cum pertinentiis, domos, quas habent apud Ramas,
domum, vineam ac possessiones apud Jaffam 4 ) sitas, domum, quam habent
apud Accon, casale de Capharsin, 6 ) voltam prope portam S. Nicholai et
domum Tyri 6 ) sitam (Strehlke, p. 264 — 265, No. 296 [cf. p. 27, No. 33];
de Wal, Hist. de Tordre Teuton. 1784, I, p. 44; Notice histor. sur Tan-
cienne grande commanderie d. chevaliers de Tordre Teutonique, Gand
1849, p. 41 ; SS. rerum Pruss. I, p. 225; Jaffe-LOwenfeld, No. 17467). ||
Hoc privilegium Innocentius III (27 Jun. 1209) confirmat et praeter supra
laudatas possessiones fratrum enumerat: domum apud Caesaream sitam, 7 )
casale Bezal (Besal), curiam S. Georgii vocatam, quam habent in Cypro,
villas Combedefort (Cbmbedefor, Cambedefor, Cambedeford) 8 ) et Heion in
Armenia sitas (Strehlke, p. 266—268, No. 298; de Wal I, p. 369; Dudik,
Des hoh. D. Ritterordens Mlinzsammlung, Wien 1858, p. 44, Not. 4;
Schirren, Verzeichn. livliind. Geschichtsquellen, Dorpat 1 86 1 — 1 868, p. 1 27;
v. Pettenegg I, p. 3 — 4, No. 8; Potthast, No. 3755). 732

*) Cf. supra No. 701. 2 ) hereditas Galopini supra No. 699? •) Strehlke,
p. 267, No. 298 ; p. 272, No. 303 : Zanzi. 4 ) Ibid.: Japhaz ; cf. supra No. 727.

•) Ibid. : Cafirsin; ct. supra No. 710. fl ) Cf. supra No. 722. 7 ) Cf. Strehlke,
No. 40. 8 ) Quae villa cum Ayun (Heion '!) April. 1 2 1 2 fratribus nostris a Leone II,
reee Armeniae, tradita confirmatur (Strehlke, p.37— 39, N0.46). Privilegium nostrum
Albertus, patriarcha Hierosolymitanus, si^illo apposito transsumit s. anno (Strehlke,
p. 268-209, No. 298 Not. ; p. 270—271, No. 302 Not.) et Honorius III (8 Dec. 12 16)
confirmat atque ampliat (Strehlke, p. 272 — 274, No. ^03 ; Hennes, Cod. diplom.
ordinis S. Mariae Theutonicorum 1845, 1, p. 26—30, No. 25 ; v. Pettenegg I, p. 8,
No. 19; p. 193, No. 744; p. 238, No. 909; Potthast, No. 5386).

1197 Febr. 8. Accon. — * Aymericus, 1 ) rex Hierosolymitanus et Cypri,
assensu Ysabellis uxoris domui Theutonicorum III millibus bisantiorum

13*

ig6 Regesta

sarracenatorum acceptis casale Aguille -) in partibus Acconis situm vendit,
et de casali suo Fiergio (Phergia) necnon de terra sua casalis Umberti et
aliis casalibus redditus quosdam concedit et sigillo confirmat, denique
veterem franchisiam per totum regnum Cypri, quod rex Almaricus privilegio
dedit. — Rainaldus Sydonis, Radulfus Tiberyadensis, senescalcus regni,
Johannes de Ybelino, conestabilis regni, Terricus de Orca, Johannes, mares-
calcus regni, Terricus de Terremonde, 8 ) Rohardus de Cayphas, Raimundus
de Gibeleto, Balduinus de Bethan, Nicholaus de Nazareth. Datum per
manum Joscii, archiepiscopi regnique cancellarii (Strehlke, p. 27 — 28,
No. 34; cf. p. 122). 733

') Strehlke accuratissime exposuit, hoc diploma spurium esse ; cf. Toeche,
p. 392. 2 ) Quod Conder, Quart. Stat. 1890, p. 36, idem esse censet ac: al-ajliyat
m Mappa Terrae Sanctae anglica (sheet Hf). s ) Cf. Kracles, p. 278, 353.

„ Maj. 8. Laterani. — Coelestinus III episcopo Valaniensi, qui, quum
ad Sedem Apostolicam accessisset et cum fratribus Hospitalis de variis
quaestionibus egisset, ut omnis quaestio sopiretur, signum crucis juxta
consuetudinem dictorum fratrum, de quorum consortio episcopus factus
fuit, in vestibus portare promisit et de indemnitate Hospitalis super castro
Margato eos juramento securos reddidit, concedit, ut successoribus inde
nullum praejudicium generetur, nisi praedecessores dominis Margati illud
constiterit praestitisse (Ltiwenfeld, Epistol. pontif. Romanorum inedit.,
Lipsiae 1885, p. 265; Jaffe-Ltiwenfeld, No. 17534). 734

„ Octob. 1 9. In palatio Acconis. — Henricus, comes palatinus Tre-
censis, consilio M(onachi) patriarchae Pisanis securitatem in terra sua sigillo
confirmat. — Rainaldus Sydonensis, Ugo Tyberiadis, Radulfus senescalcus,
Baldevinus de Bethania, Gerardus de Crico, Villanus de Alneto (G. Mliller,
p. 73, No. 45 ; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 363 ; Heyd I, p. 3 1 6). 735

1197 Octob. 24. — Juliana, 1 ) domina Caesareae, Hugonis quondam

domini Caesareae filia, assensu mariti Ademari Hospitali per manum Gau-

fridi magistri casale Haltafia cum pertinentiis, quod eidem frater Julianae

Gualterus, dominus Caesareae, in extremis positus coram Guidone rege et

Monacho, olim Caesariensi archiepiscopo sed nunc patriarcha Hierosoly-

mitano, donaverat, sigillo confirmat. — Johannes Gervasius, Willelmus

Level, 2 ) Simon de Caesarea, Robertus Perret, Adam Costa, 3 ) Johannes de

Flory, vicecomes Acconensis, Balduinus Cipri, Philippus Morezyn, 4 ) Johan-

nes de la Forest, Thomas camerarius, Radulfus, frater ejus. Datum per

manum Bartholomaei, Tiberiadis archidiaconi et archiepiscopi Nazareni

clerici (Paoli I, p. 89, No. 83; cf. p. 513 — 514). 736

*) De qua Eracles, p. 306, 334. *) Alias: Lovel, Lebel? 8 ) De quo Lois
(ed. Beugnot) I, p. 425. 4 ) Alias : Morosinus.

„ Nov. 22. — Aymericus, rex Cypri et regni Hierosolymitani
comestabulus, Joscio, archiepiscopo Tyriensi, quoad vixit, casale Levadiam
in insula Cypri situm cum omnibus juribus concedit et ea conditione sigillo
confirmat, ut post ejus mortem Simon nepos et post ejusdem mortem ec-
clesia Tyriensis dictum casale possideat. — Aimericus de Rivet, senescalcus
Cypri, Reinerius de Biblio, Reinaldus de Suessione, Adam de Antiochia,
Guillelmus de Balma, Rolandus de Balma, frater ejus, Helias de Robore,
Simon de Papho, Balduinus Usserius. Datum est per manum Alani, archi-
episcopi Nicosiensis etCypri cancellarii (De Mas Latrie III, p.606 — 607). 737

regni Hierosolymitani. iq 7

1197, ind. XV. — Bernardus, 1 ) S. Pauli de Antiochia abbas, inter prae-
dictam et S. Mariae de valle Josaphat ecclesiam fraternitatem factam fuisse,
sigillo confirmat, Boamundo, secundo principe Antiocheno, et comite Hen-
rico regnantibus (Delaborde, p. 92 — 94, No. 44). 738

J ) Gujus sigjillum prostat in Revue numismat., III Ser., VI, p. 460 — 463. Ad
historiam abbatiae nostrae pertinet liber rarissimus: Statutum monasterii Bene-
dictini . . . . concinnatum a S. Narsete Lambronsi, Venetiis 1880, IX, 124 pp.
(armeniace).

(1198 Jan.). — Formula, qua Aimericus II, rex Hierosolymitanus coro-
nandus, Monacho, patriarchae Hierosolymitano, ejusque successoribus obe-
dientiam et auxilium praebere jurat et ipse coronandus sit (Roziere, p. 275
—1-276, No. 1 54; Lois [ed. Beugnot] I, p. 310 — 3 1 1, not. c; Migne, p. 1 238,
No. 154). 739

(1198) l ) Mart. 5. Accon. In domoTempIi. — Concilium, quo fratribus

Theutonicis ordinis dignitas conceditur et confirmatur coram plurimis

Theutoniae magnatibus et his ultramarinis : (Monacho), 2 ) patriarcha Hiero-

solymitano, Henrico, 3 ) rege Hierosolymitano , (anonymo), 4 ) Nazareno,

(Joscio), 5 ) Tyrensi, (anonymo), 6 ) Caesariensi, archiepiscopis, (anonymo), 7 )

Bethlemitano, (Theobaldo), Acconensi, episcopis, (Gaufredo de Donjon), 8 )

Hospitalis, et (Gilberto Roral), 9 ) Templi, magistris, Radulfo, domino Tiberia-

densi, Hugone, fratre ejus, Rainaldo, domino Sidonis, Eymaro, domino

Caesareae, Johanne de Hybellino et multis aliis (Dudik, Des hoh. D. Ritter-

ordens Mlinzsammlung, p. 39, 56; De primordiis ordinis Theutonici nar-

ratio in SS. rerum Pruss. I, p. 223 ; Baro de Toll in Mitth. aus dem Gebiete

der Gesch. Esth-, Liv- und Kurlands, Riga 1865, XI, p. 107, 109; cf. p. 27

et Riant, De Haymaro Monacho, p. XLIV — XLV, 65 — 66, 91 ; Toeche,

Kaiser Heinrich VI, p. 465). 740

*) Fontes apud Dudik, p. 39, 56, SS. rerum Pruss. I, p. 27, 223, Mitth. 1. c.
exstantes falso annum 11 90 memorant. 2 ) Corner, Chronic, p. 793falso:

Johannes, 8 ) Guido, rex H., Philippus, rex Francorum, Henricus, rex Angliae,
4 ) Nicolaus, 6 ) Guntsalvus, ") Bartholomaeus, 7 ) Christianus, 8 ) Vin-
centius, °) Conradus.

1198Aug. 15. Reati. — Innocentius III (Berengario), archiepiscopo
Narbonnensi, necnon ceteris archiepiscopis, episcopis, abbatibus, prioribus,
comitibus, baronibus et omnibus Christi fidelibus mandat, ut ad bellum
sacrum accingantur, sicut enim litteris transmarinis compererit, Theutoni-
cos, castello Baruthi sine defensione expugnato, castello Jaffae a soldano
crudelissime capto et audita morte imperatoris, ingloriose Terram Sanctam
Saiacenis vexandam reliquisse (Baluze, Ep. Innoc. I, p. 192 — i95,No. 336;
Migne, Op. Innoc. I, p. 308 — 312, No. 336; Potthast, No. 347; cf. ibid.
No. 348, 351). 741

„ Aug. 21. — Boamundus III, princeps Antiochiae et comes Tripolis,
consensu uxoris Plazentiae, pro XXXVII millibus bisantiorum, quos ante-
cessor Raimundus Hospitali debebat, eidem domui per manum Gaufridi de
Donion magistri M bisantios annuatim de assisia IV millium bisantiorum,
quam ipse de rege Hierosolymitano tenet ad catenam Acconis, recipiendos
concedit et sigillo confirmat. — Fratres : Petrus de Mirmanda, castellanus
Crati, Petrus Scotai (?), castellanus Margati, Antelmus de Luca, Ferrandus,
Simon, Gaufridus Ratus, praeceptor Antiochiae, Bernardus de Avinione,
praeceptor Tripolis, Ogerius, prior Franciae, Rollandus hospitalarius;

198 Regcsta

Plebanus Botoroni, Raimundus de Biblio juvenis, Bertrandus, frater ejus,
Willelmus Porceletus, Petrus de Ravendellis, Girardus constabularius, Petrus
Saramanni, Raimundus de Scandalionc, Be(re)ngerius de Montolivo, Ogerius,
filius ejus, Erbertus Saramanni, Saramannus, W. de Cavomonte, Gaufridus
de Cusanciis, Henricus, nepos Plebani, Raimundus de Faitta, Saissius,
Johannes de Moneta, Homodei, Peregrinus Carbonacius, Petrus Girardi,
Francardus, Johannes Viviani, Gilius Faber, Raimundus Baro (Paoli I, p. 252
— 253, No. 21 1). 742

1198 Aug. Tyri. — Aimericus II, rex Hierosolymitanus et Cypri, con-
sensu uxoris Isabel, quondam regis Amalrici I filiae, prece et requisitione
Boemundi, comitis Tripolitani, ejusque uxoris Plaizenciae, Hospitali ejusque
magistro Gaufrido de Donion concedit M bisantios annuatim recipiendos
ad catenam Acconis de illis IV millibus, quos idem comes Tripolitanus a
rege tenet et pro quibus ejusdem homo devenit. Hos igitur M bisantios
praedictus comes domui Hospitalis donat et rex pro XXXVII millibus
bisantiorum, quos comes domui reddere tenebatur pro debito antecessoris
Raimundi comitis, eosdem sigillo confirmat, pro quibus dicta domus vadi-
monium possidebat assisiam Bohemundi, quam habebat ad catenam Acconis,
videlicet IV millia bisantiorum. — Rainaldus Sydonis, Radulphus Tyberia-
dis, senescalcus regni, Johannes, constabulus regni, Johannes, marescalcus
regni, Roardus, dominus Cayph(ae), Terricus de Orca, Terricus de Terre-
monde, Raimundus de Gibelet, Balduinus de Bethan, Guermundus de
Bethan. Datum per manum Joscii, archiepiscopi Tyriensis regisque cancel-
larii (Paoli I, p. 234 — 235, No. 189; cf. p. 545). 743

„ Aug. Accon. — Aymericus II, rex Hierosolymitanus et Cyprius,
assensu Ysabellis uxoris domui Theutonicorum turrem, quae est super
portam S. Nicolai Acconensem, quibusdam conditionibus concedit et sigillo
confirmat. — Rainaldus Sydonis, Radulfus Tyberiadis, senescalcus regni,
Johannes, constabularius regni, Johannes, marescalcus regni, Rohardus,
dorainus Cayphae, Terricus de Orca, Terricus de Terrimonde, Raimundus
de Gibelet. Datum per manum Joscii, Tyrensis archiepiscopi regnique can-
cellarii (Strehlke, p. 28 — 29, No. 35; cf. p. 122, 124; SS. rerum Pruss. I,
p. 220 — 221). 744

( „ Sept. 20 — Dec. 31). Laterani. — Innocentius III magistro et fratri-
bus Hospitalis de controversia inter ipsos et ecclesiam Tripolitanam exorta
sed nunc judicio dijudicata scribit. Postquam enim S., prior S. Michaelis, et
Aimericus canonicus, nuntii ecclesiae Tripolitanae, in curia Romana de
ecclesia Nephini ac III casalibus, quae occasione litterarum quondam C(oe-
lestini III) papae dicti fratres occupasse dicebantur, quaestionem proposue-
runt et eorum nuntii N. et P. repugnaverunt, papa, re diu deliberata,
ecclesiam Tripolitanam in eundem statum possessionum decrevit reducere,
quem habuit, antequam per archiepiscopum Nazarenum et abbatem Montis
Oliveti a patriarcha Hierosolymitano occasione mandati papae Qoelestini III)
dicta possessio fuerit adjudicata. Itaque nuntiat, se (Joscio), archiepiscopo
Tyrensi, et episcopo Sidoniensi mandavisse, ut praedictam ecclesiam de
Nephinis ecclesiae Tripolitanae assignent (Baluze I, p. 40, No. 73; Potthast,
No. 520; cf. No. 932). 745

„ Octob. Accon. — Aymericus II, rex Hierosolyraitanus et Cypri,
cum uxore Isabella, Willelmo de Petra et heredibus turrem civitatis Accon,

regni Hierosolymitani. i qq

quae vocatur turris carceris, et domum, quae ex parte orientali eidem turri,
ex pane occidentali portae, quae vocatur porta Boveriae Templi, et ex parte
meridionali furno Malivicini cohaeret, necnon censum domus inter murum
et barbacanam sitae donat et sigillo confirmat. — Reginaldus Sidonensis,
Johannes de Ybelino, constabularius regius, Terricus de Orca, dominus de
Arsur, Balduinus de Bethan, Vilanus de Alneto, Johannes marescalcus,
Raimundus de Gibeleto, Terricus de Tenero Monte, Johannes de Welue,
Galterius Caesariensis, Gerardus de Franco loco, Adam Costa, notarius
Balduini. Factum per manum Joscii, archiepiscopi Tyriensis regisque can-
cellarii (Paoli I, p. 287, No. 8; cf. p. 551). 746

1198 Octob. — Aymericus II, rex Hierosolymitanorum et Cypri, volun-

tate Ysabelis uxoris Massiliensibus de expugnatione Terrae Sanctae optime

meritis privilegium Fulconis et Amalrici I regum confirmat et pro dono,

quod ad succursum Joppae l ) et regno Cypri regi dederunt scilicet II milia

et DCCC bisantios, casale Flaciae in insula Cypri et liberum commercium

promittit atque sigillo confirmat. — Raynaldus Sydoniensis, Rohardus

Cayphae, Radulfus, dominus de Tyberiade, regni senescalcus, Gautherius

Caesariensis, Gerardus de Harefort, G., dominus (de) Arsuco, Balduinus de

Bethan, Helias de Nazareth, Aymardus de Mongisardo, G(uillelmus) de

Berito, .Guibertus de Joppe, Andreas de Ramella, Terricus de Terremonde,

Villarius de Argeto. 2 ) Scripsit Balduinus, capellanus regis vicefungens (De

MasLatrie II, p. 24 — 25 [cf. p. 25 — 32]; Mem. deTInstitut 1833, X,p. 537;

Mery I, p. 186; Bibl. de Tecole d. chartes 1849, p. 345 [cf. p. 340 — 345];

Ruffi, p. 96). 747

*) Anno 11 97 (cf. Eracles, p. 218); Jaffa a soldano Aegypti capta est post
17 Aug. 1 197 (Ibn el-Atfr p. 84 in Rec. d. hist. d. croisad., aut. orient. II; cf. Era-
cies, p. 221). *) Corrigas: ViUanus de Alneto.

„ Dec. 2 3 . Laterani. — Innocentius III (Monacho), patriarchae Hieroso-

lymitano opprobat,qu od litteras i n derogationem famae (Josci i),Ty rensis (archi)-

episcopi, edidit, in quibus ipsius personam turpiter depinxit, quia, licentia

non expetita, in Cyprum navigarat, deinde quod post ejus recessum matri-

monio inter Aimericum II regem et (Isabellam) reginam contrahendo l )

primo quidem propter affinitatem contradixit, postmodum vero, voluntate

mutata, regem et reginam conjunctos coronavit, et confirmat, se de veritate

certiorem factum in ipsum jure animadversurum esse (Baluze, Ep. Innoc. I,

p. 297, No. 518; Migne, Ep. Innoc. I, p. 477 — 478, No. 518; Potthast,

No. 501). 748

l ) 1 197 (Eracles,p. 223 ; Ernoul,p. 310; cf. De Mas Latrie, Hist. I, p. 146—150;
Riant, Haymarus Monachus, p. XL).

„ — Monachus, patriarcha Hierosolymitanus, precibus domini Jaczonis

bonae l ) memoriae in Terra Sancta olim constituti, qui canonicum S. Se-

pulchri secum in Poloniam reduxit, beneficia ab ipso et aliis nobilibus

S. Sepulchri ecclesiae Miechoviensi collata confirmat (Nakielski, Miechovia,

p. 83 — 86 [cf. p. 86 — 105]; R. Dlugosz, Lib. benef. eccles. Cracov. ed.

Przezdziecki III, p. 25; Schles. Regesten, ed. II, I, p. 58, No. 62). Spuria? 749

*) Qui a. 11 62 — 1 163 in Terram Sanctam iverat (Schles. Regesten, II edit., I,
p. 42).

( „ ?). — Monachus, S. Resurrectionis ecclesiae patriarcha, omnes epis-
copos Poloniae, duces, barones, viros et mulieres, qui ecclesiae S. Sepulchri

200 R e g e s t a

Miechoviensi *) beneficia enumerata contulerunt, in fraternitatem S. Sepul-
chri Hierosolymitani susceptos esse, confirmat (Nakielski, Miechovia, p. 8 1
-83). 750

l ) De fundatione hujus ecclesiae cL Schles. Regesten ed. II, I, p. 42.

1 199 Febr. 8. Laterani. — Innocentius III (Gaufrido de Donion) magistro
et fratribus Hospitalis mandat, ut causam, quae inter ipsos et fratres Tempfi
de quibusdam possessionibus in tenementis Margati et Valeniac constitutis
vertebatur, jure neve vi prosequantur, eamque controversiam sublatam es$e,
confirmat. PostquamenimDisigius,priorBaroli,etOg(erius),praeceptorltaliae,
ex ipsorum parte et ex altera Petrus de Villaplana et Terricus, fratres Templi,
coram ipso comparuerint, arbitrium, quod inter utramque partem peregrini
cum praelatis ultramarinis protulerant, praesentantes praesente et consen-
tiente Seguino milite hanc conventionem factam fuisse, ut quibusdam tamen
conditionibus fratres Templi dictas possessiones et fructus reciperent,
quaestiones vero aliae oriturae secundum compositionem antiquitus inter
utramque partem factam et ab Alexandro III confirmatam concordia vel
judicio terminarentur (Baluze, Ep. Innoc. I, p. 324 — 325, No. 567; Paolil,
p. 318 — 319, No. 39; Migne, Ep. Innoc. I, p. 521 — 523, No. 567; Pott-
hast, No. 595). || Idem eodem anno, mense et die pacem et concordiam inter
antedictos fratres factam et ab Alexandro III confirmatam instrumenti teno-
rem inserens iterum confirmat (Pitra, Annal. I, p. 554 — 555, No. 60; cf.
supra No. 572 — 574, 584). 751

( „ ) April. 23. Accon. — Gaufridus, magister Hospitalis, S(anchio), 1 )
regi Navarrae, nuntiat, Saphadinum filium suum 2 ) dominum Urbis Sanctae
fecisse (Pamplona, Archives d. comptes de Navarre II, No. 3 ; dedit Comes
Riant). 752

Codex male : R. *) Malik al-Muazzam (Ibn Khallikan, Biogr. Diction. II,
p. 428 ; Abulfeda in Rec. d. hist. d. croisad., aut. orient. I, p. 76 ; Relatio de viribus
Agarenorum in Bongars, Gcsta Dei, p. 1 125).

„ April., ind. VII (II). Tyri. — Boamundus III, princeps Antiochenus,
consensu uxoris Sibillae ac Raimundi filii Januensibus, quum ad necessitatem
Antiochiae succursum et auxilium miserint, privilegia, quibus in civitatibus
Antiochiae, Laodiceae et Gabuli fruuntur, sigillo corroborat. — Aymericus,
episcopus Tripolitanus, Gervasius de Sarmania, senescalcus Antiochenus,
Milo de Colovardino, Petrus de Ravandello, Johannes Pascalis, Saxus de
Tripoli. Datum per manum Radulfi clerici sub archiepiscopo Albeno, prin-
cipis cancellario et Tarsensi archiepiscopo (Liber jurium I, p. 432 — 433,
No. 424; cf. Carlo Pagano, p. 205; Archives d. miss. scientif., 1. c. II,
p. 352). 753

„ Maj. 6. — Bohemundus, comes Tripolitanus, filius Bohemundi,
principis Antiocheni, Willelmo de Merle quosdam redditus concedit et con-
firmat conditione, ut galeam armatam in promptu habeat et servitio suo
oboediens maneat. — Guido Biblii, Plebanus Botoroni, Raimundus de
Biblio, Bertrandus, frater ejus, W(illelmus) Porceletus, Petrus Saramanni,
W. de Cavomonte, Saissus, Johannes de Moneta, Peregrinus Carbonacius
(Paris, Bibl. nation. nouv. acquis. lat. 2226, No. 1). 754

„ Maj. 23. Tarsi. — Leo II, Dei et Romani imperii gratia rex Arme-
niae, Innocentio III scribit, se totum regnum suum et incolas ad unitatem

regni Hierosolymitani. 201

ecclesiae Romanae revocare velle et per (Conradum), archiepiscopum
Maguntinensem, x ) calamitates, miserias et imbellicitatem regni Hierosoly-
mitani et Armeniae expositurum esse, 2 ) denique petit, ut sibi celeriter auxi-
lium mittat (Baluze, Ep. Innoc. III, I, p. 484, No. 219; Migne, Ep. Innoc. I,
p. 778 — 779, No. 219; B6hmer-Will, Reg. archiep. Mogunt. II, p. 1 13 —
1 14, No. 396). 755

*) Hic Leonem II de mandato Henrici VI imperatoris (6 Jan. 1198) Tarsi
regem Armeniae imperii Romani vasallum coronaverat (Toeche, Heinrich VI,

!). 477—478; Rtfhricht, Beitr. II, p. 214, 226—227; Rohde, K6nig Leo v. Armenien
Dissert. maugur.], Gottingen 1809, p. 43—44; Bohmer-Will, p. 109, No. 378). Jam
r ridericum I regem Armeniae in oboedientiam imperii Romani recipere voluisse,
constat (Vetter m Hist. Jahrbuch ed. HUffer 1881, p. 2qo). *) Gonradus (Nov.

ineunte) 1 193 in Italiam et Romam venit (B6hmer-Wilf, p. 1 12 — 113, No. 389 — 3<>2)
ejusque precibus commotus Innocentius III (24—25 Nov. 1 199) Leoni regji ecclesiae
Romanae et pontificatus dignitate exposita, promptum auxilium promittit (Baluze,
Ep. Innoc. In, I, p. 484—485, No. 220; Migne, Ep. Innoc. I, p. 779—780, No. 220;
Potthast, No. 878).

(1199 Maj.?). — Leo II, Dei et imperii Romani gratia rex Armeniae,
Innocentio III de causa, quae inter ipsum et comttem Tripolitanum de
principatu Antiochiae vertitur, scribit. Boemundus III scilicet, princeps An-
tiochenus, ex Aliza uxore, nepte Leonis regis majore natu, habuit Rupinum,
a (Conrado), archiepiscopo Maguntino, baptizatum^eumquemoribundus 2 )
coram baronibus suis heredem legitimum constituit et de toto principatu
salva dote J. uxoris ipsius saisivit privilegio sigillato, cujus transscriptum
praesenti epistolae fuit adjunctum. Bohemundus vero, comes Tripolitanus,
Templi et Hospitalis magistri ac fratres, quum Antiochiam venissent et
regem per III menses huc illuc deducentes a servitio et defensione urbis
removissent, dictum R(upinum) exularunt dicentes, comitem solum esse
heredem legitimum. Paulo post, quam rex Romanam audientiam appellavit,
fratres Templi et Hospitalis cum ipso pacem inierunt, et dictus R(upinus)
in principalem sedem et Antiochiam reductus est. Quae quum ita sint, rex
papam obsecrat, ne causam suam ac nepotis juxta juris tenorem executioni
mancipare differat et latorem epistolae Robertum de Margato militem com-
mendat 3 ) (Baluze I, p. 504 — 506, No. 252 ; Migne I, p. 810 — 8 1 2, No. 252). ||
De eis, quae hac epistola continentur, brevissime chronica referunt (Eracles,
p. 313; Ernoul, p. 321 — 322). 756

*) A. 1 198 ineunte. 2 ) Annum, quo iste mortuus est, ex nostra tantum

epistola colhgi licet. 8 ) Innocentius III (17 Dec. 1 199) Leoni II respondet, se in
absentia alterius partis ad sententiam procedere adhuc non posse, eumque monet,
ut communem causam privatae postponens et pacem observans ad debellandos
Saracenos potenter intendat neve comiu Tripolitano vel ejus sociis bellum inferat
(Potthast, No. 908), eodemque mense et die Paganum et Arronem comites, Hugo-
nem de Tabana, Rodolfum et Ottonem fratres aliosque universos barones, milites
ac populum Armeniae hortatur, ut cum Leone rege ad debellandos Saracenos
potenter intendant, eosque ut regem ipsum certiores facit, se precibus supradicti
Roberti de Margato vexillum S. Petri m pugnis anteferendum mittere (Potthast,
No. 909, 910).

„ Jun. 15. — Boemundus IV, princeps Antiochenus, Bohemundi
principis filius, consensu Placent(iae, uxoris), comitissae Tripolitanae, domui
Hospitalis per manum Gaufridi de Donion (magistri), VI millibus bisantiis
acceptis et CCC bisantiis in rationem debiti inductis, omnia jura sua in loco
(cujus nomen deest) sigillo apposito transfert. — Petrus de Ravendellis,

202 Regesta

Girardus, l ) constabularius Tripolitanus, Raimundus de Scandalione, Gau-
fridus de Cusantiis ; de fratribus Hospitalis : Petrus de Mirmanda, castellanus
Crati, Petrus d'Escurai, castellanus Margati, Hylarius capellanus, Gaufirdus
(sic) Ratus, bajulus domus Antiochenae, Rogerius de Campania, Fortunus,
olim castellanus Empostae, Rolandus Burgundiensis, Santius Alverniensis,
W. de Morent, Simon senescalchus (Delaville le Roulx, p. 166 — 167, No. 66
[cf. p. 13]; cf. Archives d. miss. scientif. I Ser., II, p. 7). j; Hoc privilegium
Eustorgius, Nicosiensis, et Petrus, Caesariensis, archiepiscopi (autumno
1217? Cf. Eracles, p. 322) se vidisse, sigillis confirmant (Delaville le Roulx,
p. 167, No. 66), de quorum sigillis cf. Delaville le Roulx, Les sceaux in
Mem. d. antiq. de France 1886, XLVII, p. 237 — 238, 241 — 243). 757
l ) Gerart de Han sive Ilam (Eracles, p. 322).

„ Aug. 26. — Boemundus IV, princeps Antiochiae, comes Tripolis,
DCCC bisantiis acceptis, indemnitatem pro variis damnis ipsi et civibus illatis
concedit Pisanis et jura ac privilegia sigillo confirmat. — Laurentius, epis-
copus Tripolitanus, x ) Plebanus Botroni, Raimundus de Biblio, Guido Biblii,
Bertrandus de Biblio, Raimundus de Scandalione, Bertrandus vicecomes,
W. de Biblio, Bernardus de Moneta, Peregrinus Carbonacius, Homodei,
Ugo de Lambesco, Johannes Georgii, Stephanus Alexandri, Joannes Viviani,
Joscelinus, Leonardus Pascalis (G. MUller, p. 79 — 80, No. 49 [cf. p. 431 —
432]; Dal Borgo, p. 172 — 173; Tronci, Annal. Pisani I, p. 399—400;
LUnig, Cod. diplom. I, p. 1059; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 352;
Heyd I, p. 323). 758

') De quo Rtfhricht in ZDPV. X, p. 31 ; Potthast, No. 52—53.

„ — Boemundus IV, princeps Antiochiae et comes Tripolis, sigillo
confirmat, se timore domini Assessinorum compulsum Gaufredum de
Donion, Hospitalis magistrum et fratres rogavisse, ut sibi dominium Mara-
cleae et Cameli ab ipso quondam Hospitali datum commodent, eosque sibi
dicta dominia, quoad viveret, tenenda quibusdam conditionibus concessisse.
— Petrus de Ravendell, Girardus constabularius, Raymundus de Scanda-
lione, Gaufridus dc Cusantiis ; de fratribus Hospitalis : Petrus de Mirmanda,
castellanus Crati, Petrus de Scutai, castellanus Margati, Hylarius capellanus,
Gaufridus Ratus, l ) bajulus domus Antiochiae, Rogerius de Campania,
Fortunus, olim castellanus Empostae, Rollandus Burgundensis, Sancius
Alumnensis, Villelmus de Moret, 2 ) Symon senescalcus (Paoli I, p. 88,
No. 82; cf. p. 512 — 513). |! Hoc privilegium Eustorgius, Nicosiensis, et
P(etrus), Caesariensis, archiepiscopi (Accon, Octob. 1 2 1 7 ? Cf. Eracles, p. 322
— 323; de Eustorgio cf. Archives de rOrient latin II A, p. 214 — 229) se
vidisse, confirmant (Paoli I, p. 88, No. 82). 759

l ) Alias : Rath, Lirat. *) Alias : Morent.

( „ Sept. 15 — Octob. 15. Laterani). — Innocentius III (Monacho),
patriarchae Hierosolymitano, episcopo Lyddensi, Hospitalis acTempli ma-
gistris nuntiat, se ex ipsorum litteris comperisse, treugas cum Saracenis
factas esse, l ) neque tamen otio torpere sed negotio Terrae Sanctae insistere
opus esse, seque navem propriis expensis aedificatam et frumento oneratam
perRaymundum Hospitalis, M. militiae Templi fratrem et I. monachum ad
ipsos destinare, qui de eorum consilio gratis et discrete inde distribuant,
denique mandat, ut de siatu provinciae Hierosolymitanae frequenter et

*) 1 Jul. 1 198 (RShricht, Studien, p. 32, Not. 20 et infra No. 762 Not.).

regni Hierosolymitani. 203

vcracitcr rescribant (Baluze I, p. 459, No. 189; Migne I, p. 737 — 738,
No. 189; Potthast, No. 851 ; cf. Gesta Innoc, § 46). 760

1199 (ante Nov.). — Gregorius, catholicus Armeniae, Innocentio III
scribit, Conradum, archiepiscopum Maguntinum, ex parte Dei, ecclesiae
Romanae et imperii Romani Leonem II regem Armeniae coronasse, seque
legem et fraternitatem ecclesiae Romanae accepisse ita, ut eidem omnes
archiepiscopi, episcopi et clerici subjecti sint et oboedientes (Baluze I, p. 482
— 483, No. 217; Migne I, p. 775 — 776, No. 216; B5hmer-Will, Regest.
archiep. Mag. II, p. 114, No. 397). || Eidem catholico Innocentius III (23
Dec. 1 199 et 1 Jan. 1 202) gratulatus, quod adfidem vere catholicam redierit,
mandat, ut in fidelitate permaneat (Potthast, No. 87 1 , 1 690), ejusque successori
Gregorius IX (26 Jun. 1238) praecipit, ut patriarchae Antiocheno oboediat
(Potthast, No. 10620) et (10 Mart. 1239) in signum apostolicae dilectionis
novum pallium, mitram, stolam et anulum transmittit (Potthast, No. 107 14).
Innocentius III (1 Jun. 1202) archiepiscopo quoque Sisensi per Soffredum
et Petrum, cardinales Sedisque Apostolicae legatos, pallium et mitram miserat
(Potthast, No. 1691). 761

( „ Nov. c). — Haymarus Monachus, patriarcha Hierosolymitanus,

ex mandato Innocentii III papae x ) eidem de statu politico Saracenorum

accuratissime refert descriptionem Terrae Sanctae et Aegypti geographicam

addens (Hist. orieni. in Bongars, Gesta Dei, p. 1 125 — 1 129; plures alias

editiones praeter codices hujus tractatus enumerat R6hricht, JBibl. geogr.

Palaestinae, p. 43 — 44, No. 109 1). 762

l ) 15 Sept.— 15 Octob.i 199 et4 Jan. 1200 Innocentius universis christianis nun-
tiavit, se a patriarcha relationem supradictam postulasse et accepisse (Potthast,
No. 85 1 et 935). Memoria dignum quippe novum censemus, quod tractatu nostro
narratur, Coradinum, soldanum Damasci, cum ipso patriarcha, Templi et Hospi-
talis magistris Januario praeterito usque ad magnum passagium pacem fecisse (cf.
supra No. 760), sed aperte errat auctor noster nuntians, Safadinum, soldanum
Aegypti, tempore, quo reJatio facta est, quinquagenarium fuisse; nam eundem
mense Jun.— Jul. anno 1 145 natum fuisse conhrmat Ibn Khallikan, Biogr. dictio-
nary ed. Mac Guckin de Slane III, p. 238.

( „ Dec. 10 — 31. Laterani). — Innocentius III (Philippo et Henrico II),
regibus Franciae et Angliae, scribit, A(malricum II), regem Hierosolymi-
tanum, l ) sibi litteris et nuntiis miseriam Terrae Sanctae exposuisse ac peti-
visse, ut, priusquam Saraceni inter se pugnantes ad concordiam redierint,
auxilium mitteretur, itaque antedictos reges precibus adit, ut Terrae Sanctae
subveniant (Baluze, Ep. Innoc. III, I, p. 503 — 504, No. 251; Potthast,
No. 924). 763

') Eidem Innocentius 21 Dec. 1198 responderat, se eiusdem nuntium ma-
gistrum J. clericum benigne recepisse (Baluzel,p. 283, N0.487; Potthast, No. 486).
Epistolas ejusdem, Leonis II, regis Armeniae, Antiocheni et Hierosolymitani pa
tnarcharum, magistrorum ordinum eadem nuntiantes Innocentius III (31 Dec. 1 199
et 4 Jan. 1200) memorat ut supra universos Ghristifideles monens (Baluze I, p. 5 1 5
—518, No. 270; p. 832— 835, No. 271 ; Potthast,No. 922,935); cf. supra No. 762 Not.

„ Dec. 1 5. Laterani. — Innocentius III (Monacho), patriarchae Hiero-
solymitano, (Joscio), Tyrensi archiepiscopo, et (Theobaldo), Acconensi epis-
copo, mandat, ut excommunicationis sententiam contra fratres Templi pro-
mulgatam rescindant et temere excommunicantem episcopum Sidoniensem
puniant. Cum enim olim episcopus Tiberiadensis conquestus fuisset, quod
fratres Templi MCCC bisantios et alia bona ecclesiae Tiberiadensis, quae

204 R e g c s t a

antecessor apud quosdam fratres dictac militiae deposuerat, reddere dene-
garcnt, Innoccntius eosdem litteris et per Sidoniensem et Bibliensem epis-
copos compulit, ut pecuniam redderent, sed, sicut ex fratrum dictorum
epistolis et ore nuntiorum cognovit, episcopus Sidoniensis, cum de terra
Antiochcna, ubi pro bello inter principem Antiochiae et soldanum Alapiae
exorto aliquamdiu commorati erant, redircnt et quadam die Martis Tyrum
applicassent, eis sequentem diem Jovis terminum assignavit, quo de ante-
dicta pecunia responderent. Quum vero magister, quibusdam negotiis im-
peditus, II fratres idoneos misisset, absente episcopo Bibliensi, dictus epis-
copus proclamavit, se, nisi dicta pecunia ad proximam Dominicam soluta
fuerit, omnes fratres Templi citra et ultra mare eorumque amicos excom-
municaturum esse. Qua de causa illi II fratres Accon appulsi, quae gesta
fuerunt, magistro narraverunt, et hic, cum patriarcha negotio pertractato cum
episcopo Tiberiadensi componere constituit, episcopus vero Sidoniensis die
Dominica in ecclesia S. Crucis Acconensi fratres Templi excommunicavit.
Itaque Innocentius supradicto Monacho praecipit, ut, inquisita diligentius
veritate, ab executione pontificalis officii dictum episcopum tamdiu faciat
manere suspensum, donec a Sede Apostolica indulgentiam consequutus
fuerit (Baluze I, p. 508 — 509, No. 257; Migne I, p. 816 — 818, No. 257;
Potthast, No. 905). | Quae hac epistola narrantur, chronicis illustrare non
possumus. 764

1 199 Dec. 1 5 — 3 1 . Laterani. — Innocentius III (Leoni II), regi Armeniae,

mandat, ut castrum Gaston x ) fratribus Templi restituat, quod de jure et

sine lite possederant, donec inde expellerentur a Saracenis, hi vero metu

regum christianorum in Terram Sanctam profectorum deseruerunt. Quo

facto dictus rex idem castrum habitatoribus vacuum occupavit et quamquam

a magistro Templi, nuntiis patriarchae et principis Antiocheni, comitis Tri-

politani et communitatis Antiochenae rogatus reddere noluit, nuntio vero

ecclesiae Romanae proposuit, castrum ipsum Milonis, quondam avunculi

sui, 2 ) fuisse, seque illud de manibus Sarracenorum liberavisse. Itaque dictum

regem monet, ut illud castrum reddat, et, si aliquam quaestionem de eodem

proponere velit, in curia Romania sive per legatos Apostolicos in proximo

transfretaturos se justitiam ipsi exhibiturum esse, pollicetur (Baluze I, p. 510,

No. 259; Migne I, p. 819 — 820, No. 259; Potthast, No. 929). 765

*) Saladinus arcem Gaston (Baghras) fratribus Templi eripuit 26 Sept. 1 188
(Rtihricht, Beitr. I, p. 161 — 162, 187); de aliis possessionibus Templi et Hospitalis
captis, inter quas enumerantur castra Rupis Willelmi et Rupis Ruissoli, cf. Pott-
hast, No. 2774 ; Schottmllller, Der Untergang d. Tempelherren I B, p. 206. *) Alias
Meslier, Melier, MeXicu;, Mleh vocatus, frater Thon II, antea frater TempH, tum
vero apostata (f 1 175), de quo fusius agitur in I)u Cange, Les familles ed. E. G.
Rey, p. 1 16—119.

(s. XII — XIII). — Symon Rossellus de Laheores abbatiae de Bonoloco
prope Noviomagum sitae, cujus soror ipsius filia facta fuerat, quosdam red-
ditus terrae suae de Germeines concedit suoque et archiepiscopi Nazareni
necnon episcopi Acconensis sigillis confirmat. S. I. et a. (Paris, Arch. nation.,
S. 441 1, No. 10). 766

(s. XII— XIII). — Edictum, quo Archali Merchino *) mandat, ut Pisani in
terra Aegypti constituti cum fundaco Alexandriae restaurato, bonis ac privi-

*) Praefectus Alexandriae t

regni Hierosoly mitani. 205

legiis protegantur. Firmatum pcr Arcalis Nadari 2 ) et Amari 8 ) (Amari,
I diplomi arabi, p. 290, No. 26 [cf. p. 471]; Lami, Delic. erudit. V, p. 220
—221). 767

*) al-kadhf Nassir ? •) Omar.

1200 (1201) Febr., ind. IV (III). — Ademarius, dominus Caesareae, con-
sensu uxoris Julianae ejusque filii Gualterii Caesareae necnon Georgii, con-
sanguinei Soquerii, Soquerio scribano et heredibus, quos de uxore habuerit,
feudum, quod fuit Johannis Scribani, avunculi ejus, scilicet carrucatam
terrae divisam in Kafarleto et varios redditus in Samaritano, Solimania,
Bufalis, Megedello, Zebedello, Trassim, Allar, Alven, Hatil, Bezzemel,
Gelenne, quae fuit domini Caesareae, Soeta, Pharaon, Mezgebino *) et Cafeto
casalibus recipiendos sigillo concedit. — Milites Caesareae : Simon, Mat-
thaeus, Renerius de Coffia, Rogerius de Castellione, Johannes, Gervasius,

, de Beugant, 2 ) Johannes Karoh, 8 ) Helias Karoh fratres, Isem-

bardus, Hugo de Buria, Girardus Passarel, Robertus Perret (Paoli I, p. 288
— 289, No. 9 ; cf. Lois [ed. Beugnot] I, p. 6 1 3 not.). 768

l ) Alias Seingebis, nunc Nusf jebOl (Clermont - Ganneau, Rec. d^archeol. I,
p. 334,401). 2 ) Raynaldus de Belgrant? 3 ) Karol?

„ (1201) Mart. 20. Antiochiae in palatio. — Boemundus IV, princeps
Antiochiae, precibus Simonis Foglianelli, consulis Pisanorum Acconensium,
et ejus sociorum Petri judicis et Federici Mochi legati privilegium a Con-
stantia, matre principis, Buctaccio, legato Pisanorum, et ab ipso principe
Tyri concessum sigillo confirmat. — Petrus de Ravandello, Rogerius con-
stabularius, Johannes de Salquino, Jacobus de Marasio, Richerius de
Enninato, Nicholaus Jalmus, Oddo de Maire, Thomas marescalcus, Guiliel-
mus de Insula, Pascalis de Seona, Hugo de Curbulio. — Bonaccursus etc.
(G. MUller, p. 80 — 8 1 , No. 50 ; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. p. 352). 769

„ April. 5. Laterani. — Innocentius III papa (Monacho), patriarchae
Hierosolymitano, et (Gaudentio ?), archiepiscopo Caesariensi, scribit, se senten-
tiam, quam (Theobaldus) Acconensis, Tiberiadensis et Beritensis, episcopi, de
causa inter archiepiscopum Tyrensem et plebanum S.MarciTyriensis versan-
tem promulgarunt et episcopus Paphensis sibi atrulerat, cassare, et mandat, ut
quodcunque dictus archiepiscopus dictae ecclesiae ducali S. Marci Venetorum
basilicae subjectae abstulerit, restituatur, quum Ursus Badoarius et Marinus
Jacobus, legati ducis Henrici Danduli, ostenderint, Venetos in recuperatione
Terrae Sanctae tertiam partem Tyri pleno jure accepisse et dictae ecclesiae
jura a Clemente III ac Coelestino III papis confirmata fuisse (Tafel-Thomas I,
p. 282 — 285, No. 87; cf. Cornelius XIII, part. I, p. 221 ; Hist. duc. Venet.
in Mon. Germ. SS. XIV, p. 9 1 ; Chron. Danduli, p. 3 1 9 ; Potthast, No. 1 00 1 ;
supra No. 730). 770

„ ApriL, ind. III. Accon. — Theobaldus, episcopus ecclesiae S. Crucis
Acconensis, Hospitali per manum Gaufridi de Donion concedit et sigillo
confirmat cimeterium ejus juxta civitatem Accon, in quo Hceat capellam
aedificare ad divinum officium, quando velint, celebrandum. Praeterea epis-
copus pollicetur, se contra omnes inimicos Hospitalis secundum privilegia
a summo pontifice indulta justitiam facturum et in perpetuum observaturum
esse, quae continentur in isto privilegio pro forma pacis inter se et Hospitale
tempore praesentis cartae reformatae. — Canonici : Radulfus cantor, Johan-
nes thesaurarius, Richardus, Albericus Remis, Johannes Longobardus,

206 Regesta

magister Albericus, magister Radulfus, ecclesiae Acconensis canonicus et
Tyrensis thesaurarius (Paoli I, p. 89 — 90, No. 84; cf. p. 514). 771

1200 Jun. — Boamundus IV, princeps Antiochenus, domui Theutoni-
corum liberum commercium scilicet, ut quaecunque usui eorum necessaria
sunt, in toto principatu libere emant et vendant, concedit et sigillo confir-
mat. — Rogerius constabularius, Petrus de Ravendello, Johannes de Sal-
quino, Richerius de Erminato, Odo de Maire, Hugo de Flauncurt, Nicholaus
Jalnus, Guillelmus de Insula, Ricardus de Angervilla, Radulfus de Riveria,
Paschalis de Seona. Datum per manum Alexandri cancellarii (Rey, p. 25;
Altpreuss. Monatsschr. XIX, p. 647 — 648, No. 1 ; p. 637, No. 6; cf. Forsch.
XXI, p. 499, No. 1). 772

„ Aug., ind. III. — Monachus, pairiarcha Hierosolymitanus, cum
Willelmo de Amigdaleo ejusque uxore Agnete, filia comitis Joscelini, coram
Aimerico II rege et Rainaldo Sydonis, avunculo praedictae dominae, de
casali Jeth l ) ejusque juribus et pertinentiis, ipsius et regis sigillis apposiiis,
compositionem facit. — Aimericus rex, Rainaldus Sydonis, Johannes cone-
stabilis, Johannes marescalcus, Terricus de Orca, Villanus de Alneto, Bal-
duinus de Bethsan, Adam Costae, Willelmus de Petra (Strehlke, p. 30,
No. 37). 773

! ) Cf. supra No. 625.

„ Aug. Accon. — Aymericus II, rex Hierosolymitanus et Cyprius,
Paulum et fratrem ejus, filios Theoderici de Sarepta, in curia regis domum
cum horto et pertinentiis, quae fratres Theutonici ex dono quondam comitis
Henrici et uxoris Isabellae Tyri tenebant, 1 ) CC bisantiis acceptis eidem
hospitali concessisse, sigillo confirmat. — Raynaldus Sydonis, Johannes de
Ybelino, regni constabularius, Balduinus de Bctsan, Vilanus de Alneto,
Terricus de Tenero monte, Johannes, regius marescalcus, Adam Costae,
Willelmus de Petra, Aimon Daus. 2 ) Datum per manum Joscii, Tyrensis
archiepiscopi regnique cancellarii (Strehlke, p. 29 — 30, No. 36 ; cf. p. 1 24). 774

! ) Cf. supra No. 722. 8 ) Eracles, p. 312, 317: d'Ays.

„ Octob. 1 2, ind. IV. Accon in palatio S. Mariae Latinae. — Tebal-
dus, episcopus Acconensis, consulibus Pisanorum Guidoni Pagani, Henrico
Magialis et Ugoni Leimattilde praeter alia jura concedit, ut, si ab ecclesia
S. Laurentii usque ad portam tarsanae et, prout a capite Furoris extenditur
usque ad burgum novum, Pisanus aliquam desponsaverit, ad ecclesiam S.Petri
Pisanorum desponsare liceat, salvo tamen jure parrochiali S. Andreae et
S. Michaelis ecclesiarum. Ceterum quibusdam aliis conditionibus in sua
ecclesia sacros ritus habere concedit et sigillo confirmat. — Bandinus,
Anteradensis electus, Cervasius, Acconensis ecclesiae archidiaconus, Rodul-
fus praeceptor, *) Johannes thesaurarius, Rodulfus, Tyrensis thesaurarius,
Albericus Riccardus, Albericus, Petrus Arnaldi, Johannes Longobardus,
Johannes de Jerusalem ; de Pisanis : Simon Cimicosus, magister Lambertus
medicus, Petrus et Bonaccursus, judices et notarii, Ugo Pissicasegale, Petrus
Moccus, Sanguineus, Talliapanis, Germanus, Galleta, magister Adjutus
medicus, Tedicius Scornisianus, Sisimundus, Bonacursus de Sindica. —
Bonacursus etc. (G. MUller, p. 82 — 83, No. 52 [cf. p. 432]; Archives d.
miss. scientif., 1. c. II, p. 364). 775

*) Legendum esse arbitror : praecentor.

regni Hierosolymitani. 207

1200 Octob. — Aymericus II, rex HicrosolymitanusetCypri. consensu
Ysabellis uxoris II millibus et CCC bisantiis sarracenatis domui Theutoni-
corum casale Lebassa in territorio Acconensi situm et gastinam Missop
sigillo apposito vendit. — Comes Bertodus, Bertodus, filius ejus, Rainaldus
Sydoniae, Azemarus Caesariensis, Johannes de Ybellino, regis conestabilis,
Terricus de Orca, Balduinus de Bethsan, Johannes, regis marescalcus,
Vilanus de Alnetho, Terricus de Tenero monte, Garterius de Eissem, Wil-
lelmusde Petra, Muissardus,Adam Costae. Datum per manum Joscii,Tyrensis
archiepiscopi regnique cancellarii (Strehlke, p. 30 — 31, No. 38; cf. Forsch.
XXI, p. 499, No. 2 ; Altpreuss. Monatsschr. 1 880, XVII, p. 382, No. 5 ; 1 882,
XIX, p. 637, No. 7; p. 645, No. 4). 776

„ Octob. Accon. — Guillelmus de la Mandelie consensu Agnetis
uxoris, quondam comitis Jozcelini filiae, domui Theutonicorum petiam terrae
donat et sigillo confirmat, quae a meridie cohaeret terrae Hospitalis S. Jo-
hannis, a parte septentrionali rivulo, qui conjungitur terrae casalis Albi (ubi
metae sunt) et descendit usque ad divisionem casalis Theutonici de Cafresie,
ubi terra regis casalis Albi jungitur terrae Cafersye. — Johannes Tortus,
Willelmus Ruffus, Philippus de Castello, Gichardus de Kaber, Johannes de
Borc (Strehlke, p. 31, No. 39; cf. p. 121). 777

( „ c). — * Epistola *) coelitus missa et super altare S. Simeonis Hiero-

solymis suspensa, qua Dominus ipse populum christianum monet, ut diem

Dominicam stricte observet (Rog. de Hovedene IV, p. 167 — 169; Rog. de

Wendower ed. Coxe III, p. 148 — 150, ed. Hewlett I, p. 295 — 297; exstat

quoque in cod. Monacensi Clm. 9550 s. XI et in Chron. S. Maxentii apud

Bouquet XII, p. 405). 778

*) De hac epistola fabulosa sed antiqtiissima et multis linguis nobis servata
cf. Fabricius, Codex apocryph. Novi Testam., Hamburg 1710, III, p. 303 — 314;
Schmitz in N. Archiv XV, p. 602 — 605 ; Rohricht, Ein Brief Christi rn Zeitschr. f.
Kirchengesch. XI, p. 436—442, 619. Similes sed allegoricae et mysticae sunt episto-
lae, quarum prior Ludovico VII, regi Franciae, «divinitus missa», altera a patriarcha,
graecis et latinis episcopis ecclesiae orientalis ad praelatos ecclesiae occidentalis
(1146— 1 147) scripta esse dicitur (Jaffe', Mon. Corbeiensia, p. 64—65; ibid. exstat
brevis descriptio Anuochiae).

( „ } c). — Patriarcha Hierosolymitanus ecclesiae Romanae et Inno-
centio (III?) ejusque successoribus canonice intrantibus obedientiam jurat
(Roziere, p. 274, No. 152; Lois [ed. Beugnot] II, p. 537, No. 52; Migne,
p. 1257, No. 152). || Nescimus, num Innocentius II, III vel IV intelligendus
sit, suspicamur autem, tertium hanc formulam praescripsisse, ut aliam, qua
nomine ecclesiae Romanae pallium tradi solebat (Roziere, p. 275, No. 153;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 537, No. 52; Migne, p. 1257 — 1258, No. 153). 779

1201 Mart. Nicosiae. — Aymericus II, rex Hierosolymitanus et Cypri,
Monacho, S. Sepulchri patriarchae, casale Cypri, quod vocatur Pendache,
cum pertinentiis, excepto fonte S. Georgii cum X carrucatis vicinis Hospi-
tali Alemannorum prius donatis et exceptis donis, quac ipse et frater Guido
rex hominibus suis fecerant, concedit et sigillo confirmat. — Aymericus de
Rivet, senescalcus Cypri, Rainerius bibliothecarius, Raynaldus Suessionensis,
Rustanus Aymar, Raynaldus de Balma, Guillelmus de Balma, frater ejus,
Symon Paphensis, Balduinus Usserius. Datum per manum Alani, 1 ) Nicos-

! ) Antea archidiaconus Lyddensis fuerat (Comte de Mas Latrie in Archives
de TOrient latin II A, p. 208—209).

208 Regesta

sensis archiepiscopi et Cypri cancellarii (Roziere, p. 316 — 317, No. 177;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 535, No. 49; Migne, p. 1254, No. 177). 780

1201 Mart. — Leo II, rex Armeniae et regali corona per manus Romani
imperii sublimatus, Januensibus per manus Ogerii de Pallo in regno suo
securitatem, liberum commercium necnon in civitate Sisi terram et locum
ad ecclesiam et fundacum aedificanda, domos et curiam, deinde in civitate
Mamistrae et Tarsi ecclesiam constructam, locum et terram ad faciendum
fundacum, domos et curiam concedit atque sigillo munit. Datum per manum
Johannis, archiepiscopi Sisensis, abbatis Trium arcium, l ) totius Armeniae
legati et cancellarii. — Atto Placentinus, notarius sacri palatii, jussu Jacobi
de Balduino, potestatis Januensis, transscripsit (Liber jurium I, p. 468 —
470, No. 441 ; Notices et Extraits XI, p. 19 — 21 ; Langlois, p. 105 — 108;
No. 1 ; cf. Serra IV, p. 149 — 1 50; Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 37 1 ;
Dulaurier in Journ. asiat. 1861, XVIII, p. 332 — 333, 345 — 346 et Recher-
ches surlachronol.arme'n. I, p. 123 — 124, 165; Heydl, p. 369 — 370). 781
! ) Trazarg; cf. Kohler et Langlois in Bibl. de Te'cole d. chartes 1891, p.62.

„ Mart.-April. Laterani. — Innocentius III Alexium, imperatorem

Constantinopolitanum, qui petiverat, ut (Amalricum II), regem Hierosoly-

mitanum, excommunicationis sententia ad reddendam insulam Cypri com-

pellat, ac magnos redditus dicto regi ac fratribus Hospitalis et Templi inde

ministrare pollicitus fuerat, monet, cum dicta insula manibus principis, 1 )

qui de ipsa imperio Constantinopolitano minime responderet, a Richardo,

rege Angliae, erepta fuisset et non modicum subsidium orientali provinciae

subministret, ne statu Terrae Sanctae pendente regem antedictum molestet

(Brequigny, Ep. Innoc. I, p. 74 — 75, No. 64; Gesta, § 64; Potthast,

No. 1332). 782

! ) Kyr Isaac, qui a Richardo rege captus fuit (Rtihricht in Hist. Zeitschr. 1875,
p. 61—68).

„ April. 27, ind. IV. — Marinus Mazuc, Januensis et confrater Hospi-

talis, eidem domui per manum Gaufridi magistri sigillo apposito concedit

censum unius marchae annuatim recipicndum pro IV ejusdem stationum

custodia, quarum II ex una parte cohaerent uni stationi Hospitalis, ex altera

stationi Rolandi Nepotis, fratris Antelmi de Luca; tertia adhaeret stationi

Rolandi et Andreae Ruffi, quarta stationi Andreae et Bandini Bec Pisani,

omnes vero ex parte septentrionis adjacent viae publicae, ex parte meridei

mari portus Accon. Has vero stationes Hospitale post obitum Marini tenebit

proprias. — Factum coram Gaufrido magistro sigillante,Guillelmo Lumbardo,

praeceptore Acconensi, Antelmo thesaurario, fratre Isambardo, tunc priore

Franciae, Simone, senescalco magistri, et aliis; de saecularibus adfuerunt:

dominus Belmustus Lercarius, Willelmus Usus Maris, Vivaldus Moricla et

alii (Paoli I, p. 216 — 217, No. 174; cf. p. 540; Lois [ed. Beugnot] I, p. 634

not.; II, p. 175 not.). 783

„ Maj., ind. IV. — Christiana, filia quondam Rogerii de Caypha,
assensu et sigillo Roardi, domini de Cayphas, Hospitali per manum magistri
Goffridi de Donion casale Digegie coucedit et confirmat. — De fratribus :
Gaufridus de Donion magister, Guillelmus Lombardus, praeceptor domus
Accon, Antelmus de Luca thesaurarius, Constantius, Simon, senescalcus
magistri, Stephanus ; de militibus Roardi : Milo, Eustacius, Johannes, filius
Henrici de Podio, Stephanus, Thomas, nepos archiepiscopi Tyrensis,

regni Hierosolymitani. ^OQ

Henricus ; jurati de Cayphas : Guillelmus scriba, Robertus Elefant, Rolan-
dus, Reinaldus de Finamunde, Johannes Majo, Bonaccursus, Ugo Pelevi-
lanus, vicecomes Acconensis, Philippus Morisinus, Clarembaldus de Vice-
comitissa, Helyas de Nazaret (Paoli I, p. 91 — 92, No. 86; cf. p. 514). 784

1201 Octob. 1. Sisi. — Leo II, rex Armeniae, Innocentio III gratias
agit pro vexillo B. Petri transmisso l ) et nuntiat, Bohemundum, comitem
Tripolitanum, et Antiochenos cum Roconodino 2 ) crucis hoste confoederatos
esse, ut alter ab altera parte ipsius regnum aggrederetur, quod nuntiis
captis apparuerit, seque fines Antiochiae ingressum per III menses plurima
sustinuisse et Antiochenis, quae voluerunt, indulsisse. Deinde gaudet, quod
legati Apostolici mox venturi sint, quibus rei certitudinem explicare possit,
et rogat, ut succursus diu exspectatus et desideratus mox veniat, quum inter
Saracenos discordiae et bella intestina exorta sint, cum legatis vero suis
archiepiscopum Maguntinum judicem mittere velit, 3 ) tum gratias agit, quod
papa comiti Tripolitano minatus sit, sed dolet, quod idem Antiochenos
pretio et precibus attrahere studeat. Porro nuntiat, se mense Julii exercitum
suum coadunavisse barbaricis nationibus discordia inter se disjunctis bellum
illaturum et fratribusTempli de possessionibus regni XXVmillia bisantiorum
misisse, ut succurrerent, eosque ad fines Antiochiae venisse, ibique ma-
gistrum epistolam papae praesentavisse, 4 ) qua rex admoneretur, ut castrum
Gaston redderet. Itaque se magistrum Templi rogavisse, ut ipse et patriarcha
Antiochenus nuntios ad Sedem Apostolicam mitterent, quia rex per
manus papae dictum castrum eodemque in castello Rupinum nepotem
mitriendum et custodiendum reddere vellet et, ut eidem ad acquirenda jura
adjuvarent, pollicitus, se donec nuntii Romam ivissent et rediissent, quan-
tum valerent redditus pertinentiarum castelli, in corpore terrae regalis resti-
tuere velle. Praetera regem, se fratres ad acquirendum aliud castellum
Trapesach eis pertinens cum omnibus viribus adjuturum pollicitum esse,
fratres vero hoc facere contempsisse et terram reliquisse, quamvis rogatos,
ut regem adjuvarent, qui tamen bello finito terram illaesam suam invenerit.
Denique latorem Garnerium Teutonicum 5 ) recommendans rogat, ne cui
in ipsum vel ipsius terram sententiam excommunicationis vel aliam nisi de
mandato Sedis Apostolicae speciali proferre liceat 6 ) (Baluze, 1. c. I, p. 634,
No. 42). 7*85

^) Cf. supra No. 756, not. 3. 2 ) Male scriptum pro : Corradino, filio Malik al-
Adil, soldano Damasci. s ) Qui obierat 25 Octob. 1200 (Btfhmer - Will, Reg.

arch. Mogunt., p. 1 19—120, No. 428). 4 ) C£ supra No. 765. 5 ) Alias : G. Ale
mannum vocatum. 6 ) Quod Innocentius III Leoni 1 Jun. 1202 concessit (Pott-
hast, No. 1689).

„ Dec. — Leo II, rex Armeniae, 1 ) Venetianis per manum Jacobi
Badoarii, filii Johannis Badoarii militis, nuncii ducis, in toto regno suo
securitatem ac liberum commercium necnon Mamistrae ecclesiam, fundicum
et locum ad domum aedificandam concedit et sigillo confirmat. Factum
per manum Johannis, archiepiscopi Sisensis, regni cancellarii. — Gabriel

cf.
X,

Paulinus etc. ut supra No. 282 (Tafel-Thomas I, p. 381 — 385, No. 94
p. 373 — 381]; Langlois, p. 109 — 1 12, No. 2; Arch. storico ital., app.
1853, p. 361 — 364; cf. Archives d. miss. scientif. II, p. 368; Marin IV,
p. 155; Heyd I, p. 371 ; Dulaurier, Recherches I, p. 124). || In Hist. ducum

') Non ut antea «Dei et Romani Imperii gratia» regem se vocat.

Rdhricht, Regesta. jj.

210 Regesta

Venet. (Mon. Germ. SS. XIV), p. 91 annus chartae nostrae (vel prioris
deperditae?) 1 1 94 memoratur. 786

(1201). — G(aufridus), magister Hospitalis, priori Angliae scribit, se bis

nuntios ad ipsum misisse, sed priores scilicet episcopos Biblii et (Theobaldum)

Acconis cum pluribus fratribus Hospitalis et peregrinis in maritima Tripo-

litana periisse, et alteros naufragio vix evadentes Tripolim rediisse. Tum

nuntiat, Sephadinum, nepotibus ejectis, soldanum Babyloniae, varias con-

tentiones cum soldano Alephiae l ) habere ac Terram Sanctam occupare moli-

tum, sed siccitate Aegypti 2 ) ac fame sequenti retentum fuisse, itaque pluri-

mos Saracenos in Terram Sanctam venisse nutrimenta quaerentes ibique

Saracenum quendam juvenem exortum fuisse, qui christianus factus et

christianam religionem praedicans II millia ad fontem baptismi adduxerit,

deinde antedictum fratrem rogat, quum Terra Sancta a paucis tantum

defensa remaneat et fratres Hospitalis in aere alieno vacillent neque a

domibus ultramarinis pecuniam receperint, ut regem et dictos fratres adeant,

ut sibi in primo Martii passagio celeriter et competenter subveniant (Rog.

de Hovedene IV, p. 185 — 1 87 ; Bouquet XVII, p. 61 3 — 614; Bosio I, p. 46 1 ;

Paoli, Codice I, p. 3 1 7—3 1 8, No. 38). 787

l ) Malik az-Zahir. *) Quum Nilus (Jul. usque ad Sept.) a. 1200 non cre-

verit, ut consuevit, fames et inedia maxima exorta est (Annal. de Terre Sainte,
p. 435; Gestes des Chiprois, p. 16; Ibn el-Atfr in Rec. d hist. d. croisad., aut.
orient. II, p. 90).

1202 (1203) Mart. — Plebanus, dominus Botroni, cum uxore Caecilia
Pisanis quaedam jura ac privilegia concedit et sigillo confirmat. — Bertran-
dus Dorel, Rainaldus de Valaria, l ) Ugo Daguiler, 2 *) Petrus de Cafarca, Petrus
de Mornas, Boemundus (G. Mllller, p. 83 — 84, No. 53 [cf. p. 432 — 433];
Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 355; Heyd I, p. 321). 788

*) Legas : Valania, Valenia. 2 ) Alias : d 1 Aguille.

( „ Jun.). — Gaufridus, magister Hospitalis, H., 1 ) regi Navarrae, nun-
tiat, Terrae Sanctae urbes terrae motu plurimas (^oMaj.) 2 ) subversas fuisse
(Pamplona, Arch. d. comptes d. Navarre II, No. 4; dedit Comes Riant). 789

! ) Corrigas: Sancio. *) De quo cf. Eracles, p. 244—245; Annal. de Terre
Sainte, p. 435 ; Gestes, p. 16 ; Ibn el-Atir (Rec. d. hist. d. croisad., aut. arab. II), p. 90.

1203 Maj. 7. Accon. — S(oflVedus), patriarcha Hierosolymitanus *) et
Apostolicae Sedis legatus, controversiam de quibusdam decimis inter T.,
Nimociensem episcopum, et fratres Hospitalis versantem arbitrio suo dis-
ceptat (Paoli I, p. 90, No. 85; cf. p. 514). 790

^) Quam dignitatem (Potthast, No. 1987) paulo post resit;navlt (Rtthricht in
ZDPV. X, p. 8-9).

„ Maj. 30. Laterani. — Innocentius III papa canonicis Tyrensibus
mandat, ne post decessum archiepiscopi Tyriensis cum patriarcha Hieroso-
lymitano plebanum S. Marci ecclesiae Tyriensis, cujus jus parrochiale a
praedecessoribus suis Clemente III et Coelestino III et a se ipso confirmatum
fuerit, molestare praesumant, quum Soffredus, S. Praxedis cardinalis et legatus
in peregrinatione constitutus, mox in Terram Sanctam venturus sit (Tafel-
Thomas XII, p. 425 — 426, No. 108; Cornelius XIII, part. I, p. 223; Pott-
hast, No. 1684; supra No. 770). 791

„ Dec. (Antiochiae.) — Bohemundus IV, princeps Antiochenus et
comes Tripolitanus, Lambcrto Fornario et Belmusto Lercario, consulibus

regni Hierosolymitani. 2 1 1

Januae, in dicto comitatu privilegia varia concedit et sigillo confirmat. —
Guido, dominus de Biblio, Bertrandus de Biblio, Raymundus de Biblio,
Wilielmus de Biblio, Ugo de Biblio, Girardus (de Ham), constabularius
Tripolis, Raimundus de Scandalione, Johannes de Rancheroles, Mansellus,
Bertrandus de Taisio, Plebanus de Botrone, Saisius, Stephanus Alexander,
Johannes Saxius, Thomas Saxius, Bartholomaeus Saxius, Homodei. Nota
magistri Johannis de Corbonio, principis cancellari. Actum principatus
anno tertio (Arch. Januens. mazzo polit. III; unde ediditROhricht in Mitth.
d. Osterr. Instituts f. Geschichtsforsch. 1891, p. 489). 792

1204 Jan. 23. Anagniae. — Innocentius III P(etro), cardinali presbytero
S. Marcelli, congaudet, quod, coepiscopis Cypri confirmatis, inter Pisanos
et Januenses Accone bellantes pacem fecit, ac scribit, se ejusdem litteras de
processu christianorum, de statu provinciae Hierosolymitanae ac nuntiis ad
Saladinum l ) directis accepisse, ejusque arbitrio remittit, utrum cum Venetis
excommunicatis communicare debeat necne (Brequigny I, p. 407 — 408,
No. 209; Migne II, p. 235 — 236, No. 209; Potthast, No. 2093). 793
*) Legas : Safadinum.

( „ ineunt.). — Soffredus, S. Praxedis, et Petrus, S. Marcelli, cardi-
nales presbyteri, 1 ) Innocentio III scribunt de iis, quae officio Sedis Aposto-
licae legatorum fungentes inTerra Sancta gesserunt. (1) Quum prior Acconem
venisset, treuga inter christianos et Saracenos fuit, sed rex Armeniae cum
comite Tripolitano et Antiochenis bellum gessit de principatu Antiocheno,
qua de causa Soffredus cum (Philippo) Templi et (Alphonso) Hospitalis
magistris pro pace reformanda Antiochiam adiit, comiti et dicto communi
mandavit, ut nuntios mitterent, quibuscum deliberaret. Sed festo S. Martini
(1 1 Nov. i202)Tripolim profectus, quo eos vocarat, antedictos non invenit,
neque litteras accepit, neque utraque pars, quamvis per Anteradensem et
(Petrum) Bethlemitanum episcopos rogata, respondit usque ad festum puri-
ficationis (2 Febr. 1 203). Tunc vero venit comes Tripolitanus, sed cum per
(Petrum I) Antiochenum et (Albertum) Hierosolymitanum patriarchas fuisset
excommunicatus, legatus cum eo convenire neque potuit, neque per inter
nuntium colloqui voluit. Postquam cum fratribus Hospitalis pro facto, pro
quo comes fuit excommunicatus, concordia facta est, noluit mentionem
fieri legati et, cum fratres sine ejus consensu nihil agere vellent, concordia
dilapsa est et legatus ibidem jacuit usque ad 23 Mart. 1203. Soffredus inde
Acconem reversus multos invenit de partibus Franciae, qui cum rege Hiero-
solymitano et magistro Templi ipsum adierunt, ut secum Antiochiam pro-
ficisceretur. Itaque legatus cum magistro Templi, praeceptore Hospitalis
Antiochiam navigavit, secunda die intravit et regis Hierosolymitani adven-
tum exspectans cum rege Armeniae colloquutus est, qui XX millia armatorum
ad subsidium christianitatis obtulit et justitiae Sedis Apostolicae se commen-
davit, sed, concordia annihilata, Soffredus solus cum uno fideli Margatum
venit mansurus, donec cardinalis alter Cyprum ac deinde Acconem venisset,
scilicet Petrus, qui Antiochiam et Armeniam adire volebat. (2) Idem nunc
narrat, quae ibidem gessit. Acconem appulsus pluries a Leone rege et comite
Tripolitano rogatus est, ut Antiochiam veniret, ibique rex postulavit, ut
comes Antiochia ejiceretur et sibi justitia exhiberetur, sed post infinitas con-

*) Cf. Potthast, No. 1667— 1668; de rebus ab eisdem gestis cf. Wilken VI,
p. 18—26.

•4 #

2i2 Regesta

tentiones de consilio patriarchae, archiepiscopi Tharsensis, capituli et abba-

tum Antiochiae et Sicardi, episcopi Cremonensis, legatus, tribus mensibus

elapsis, inhibuit, ne utraque pars bellum moveret. Acconem reversum

legatum (Maria), comitissa Flandriae 2 ), adiit cum aliis peregrinis appulsa,

ut paci faciendae operam daret. Itaque legatus, rex Hierosolymitanus, fratres

Templi et Hospitalis denuo tractare coeperunt, Cremonensem episcopum

Antiochiam miserunt moniturum, ut, quae litteris mandata erant, facerent,

nisi excommunicationi subesse vellent. Rex Armeniae treugam XL dierum

obtulit, quam altera pars accipere noluit et nuntio regis legatum adituro

securitatem denegavit, qui tamen illaesus advenit cum plenitudine mandati

et de facto templariorum, pro quo excommunicatus fuerat, mandato legati

oboedire juravit, de facto Antiochiae pollicitus se facturum esse, quod

mandatum foret, sed postulans, ut comes Tripolitanus excommunicaretur

eique christianorum et templariorum inhiberetur auxilium. Legati, qui de

Terra Sancta Constantinopolim redituri dolebant, quod inde difficultas

. oriretur, Soffredus autem, (Petrus), archiepiscopus Caesariensis, (Sicardus),

episcopus Cremonensis, 3 ) (Johannes), electus Acconensis, confirmarunt, se,

quod nuntius postulavit, justum agnoscere et paratos esse, si Petro cardinali

placeret, quod postulabatur, efricere pro eo, quod sic fuerat communi deli-

beratione legatorum, regis, fratrum Templi et Hospitalis, baronum, pere-

grinorum Accone constitutorum irrevocabiliter statutum nec decebat taliter

et solemniter statutum ineffkax esse et illusorium (Baluze I, p. 76 — 78,

S 118; Migne I, p. CLI — CLIX, § 118; Muratori, SS. Ital. III, p. 556

-558). 794

2 ) Quae a. 1203 Acconem appulsa obiit (Cont. Bergens. in Mon Germ. SS. VI,
p. 438 ; Geneal. comit. Flandr., ibid. IX, p. 330 ; Chron. S. Bertini ; ibid. XXV, p. 824 ;
Wilh. Ard., ibid. XXIV, p. 720). 8 ) De eo cf. Sicardi chronic. in Muratori, SS.

VII, p. 620—621 et Michaef, Salimbene, p. 133 — 134-

(1204? ineunt.). — L(eo II), rex Armeniae, Innocentio III multas querelas
de P(etro), cardinali presbytero S. Marcelli, Sedis Apostolicae legato, profert
Hic enim, postquam a rege et (Johanne) catholico honorificentissime receptus
cidem pallium tradidit et, quae capitularibus apostolicis continentur, prae-
cepit, in causa tractanda, quae inter nepotem regis (Rupinum) et comitem
Tripolitanum vertebatur et, patriarcha Antiocheno, Hospitalis ac Templi
fratribus aliisque viris religiosis Nigrae Montanae testibus, a dicto rege
Apostolicae Sedi commissa fuit, comiti dicto, templariis et Antiochenis,
confoederatione privata facta, consilii et auxilii manum porrexit ita, ut rex
secundo ac tertio pro pace reformanda in partes Antiochenas frustra pro-
fectus causam dicti nepotis Sedi Apostolicae committeret. Nocte quadam
ante adventum P(etri) cardinalis contigerat, ut rex Antiochiam manu foni
ingressus, 1 ) sanguini vero civium parsurus, cum patriarcha Antiocheno pro
parte Antiochenorum constituto de pace tractare inciperet, sed fratres Templi,
vexillo balzano erecto, ipsius exercitum fortiter aggressi sunt. Hac de causa,
praesertim quum soldano Alapiae confoederati essent, 2 ) rex eorum posses-
siones, quas habuerunt in regno Armeniae, sustulit eosque finibus expulit,
sed a P(etro) dicto cardinali, cujus collega S(oftredus) pro negotio christia-
nitatis in urbe Accon versatus non interfuit concilio, postquam varia de pace

! ) Cf. infra No. 817 not. 1. 2 ) Quod confirmant Ernoul, p. 322, Abulfeda,
p. 82 (Rec. d. hist. d. croisad., nut. arab. I); ct\ Ibn el-Atfr, p. 98 — 99.

regni Hierosolymitani. 2 1 3

reformanda tractavit, cum regno excommunicatus et J(ohanni) catholico
ab eodem mandatum est, ut regnum interdicto subesse pronuntiaret. Quum
vero rex consilio S(offredi) cardinalis, Hierosolymitani ac Cypri rcgum et
peregrinorum mense Septembris pro pace tractanda nuntium suum militem
Constantinum de Camardesio (Camardresio) misisset Acconem, tandem pax
et concordia inter ipsum et fratres Templi facta est. Qua de re rex ab
Innocentio petit, ne causam (Rupini), nepotis sui, dicto P(etro) committat
nevefratribusTempliHospitalisque eidem nepoti adversari permittat(BaluzeI,
p. 74 — 75, S 1 16; Brequigny II, p.~452 — 755, No. 1 19; Raynaldi, Annal.
1205, § 30 — 33 ; Migne II, p. 687 — 692, No. 1 19). || In eundem fere modum
Johannes catholicus eodem tempore Innocentio scribit (Brequigny II, p. 755
— 756, No. 120; Migne II, p. 692 — 694, No. 120). 795

1204 Mart. Constantinopoli in palatio Blakerne. — Balduinus I, im-
perator Constantinopolitanus, Hospitali quartam partem ducatus de Neo-
cast(ro) donat et sigillo confirmat (Paoli I, p. 93, No. 88). 796

( „ April. post mens.). — A., archiepiscopus Nazarenus, postquam
desolationem Terrae Sanctae exposuit, praelatos christianorum hortatur, ut
christianos ad liberandam dictam terram impellant privilegia exponentes,
quae omnibus crucesignatis a papa concessa sunt (Cod. Bruxellens. 1 o 1 5 1 ;
unde edidit ROhricht in Mitth. d. tfsterr. Instituts f. Geschichtsforsch. 1891,
p. 489 — 491 ; cf. p. 483 — 484). 797

( „ exeunt.). — Leo II, rex Armeniae, Innocentio III scribit conque-
rens de Petro, S. Marcelli cardinali presbytero, aperte suo adversario. Post-
quam enim Maria, comitissa Flandriae, Acconem appulsa fuerit, coram
Templi et Hospitalis aliisque peregrinis nobilibus statutum fuisse, ut, quae-
cunque partium subterfugeret stare judicio cardinalium, christiani nominis
hostis damnaretur, sed quamvis (Sicardus), episcopus Cremonensis, et regis
nuntius C. de Camardesio adventum comitis Tripolitani frustra exspectarint,
Petrum antedictum cardinalem justitiam recusantem sententiam non pro-
tulisse. Itaque rex ab Innocentio petit, ut novos judices constituere velit
scilicet patriarcham Antiochenum et Soffredum, cardinalem S. Praxedis,
necnon regem Hierosolymitanum et magistrum Hospitalis (Raynaldi, Annal.
1205,833 — 36). || His precibus Innocentius III non indulsit sed alios judices
vocat (cf. infra No. 802). 798

„ Dec. Tripoli. — Boamundus IV, princeps Antiochenus et comes
Xripolitanus, Boamundi III olim principis filius, Guidoni, domino de Biblio,
pro matrimonio sororis suae Aalis donat M bisantios annuatim in tcrra
Laodiciae vel Saoniae, quando Deo adjuvante eas receperit, vel casale vici-
num et per annum M bisantios reddens necnon domos Laodiceae suas,
quae fueruntR(aimundi), comitisTripolitani praedecessoris, concedit et sigillo
confirmat. — Raimundus, Bertrandus et Villelmus de Biblio, Raimundus
de Scandalione, Guido de Ham, comestabularius Tripolis, Pieban, dominus

de Botne, 1 ) Manselmus, 2 ) Johannes Datum per manum magistri

Johannis de Borbonio (Paoli I, p. 103, No. 98). 799

*) Legas : Boteron, Botrys. 2 ) de Busarra.

„ Dec. — Girardus de Ham, 1 ) constabularius Tripolis, cum uxore
Maria sigillans Hospitali per manum Alphonsi 2 ) magistri terram suam de

! ) De quo Archives de TOrient latin II B, p. 158—159. *) Filius illegitimus
Alfonsi, regis Portugaliae, qui a. 1207 «in Portugaliam pergens per gentem suam

214 R e g e s t a

Tuban, pretio II millium et C bisantiorum necnon uno samito accepto, con-
sensu Eschivae, dictae Mariae et Willelmi de Tabaria filiae, Agnetis, filiae
dicti Girardi, coram G(aufrido), episcopo Tripolitano, 3 ) Philippo de Plaisseiz,
domus Templi magistro, sigillantibus vendit. — Terricus, Sydonensis
electus, 4 ) Iterius, Tripolitanus thesaurarius, Fulco, magister scolarum Ceno-
manensis ecclesiae; de fratribus Templi: Humbertus, Brunus, Anselmus,
Albertinus ; de fratribus Hospitalis : Jofridus, castellanus Crati, Bertrandus
de Avignon, Pontius Berengarius, Raymundus de Peiragorc, praeceptor
Tripolis, R. de Ponte, Willelmus Niger, Sansius, Guarrinus de Monte
acuto, Simon; de saecularibus : Raimundus, princeps Antiochiae ct comes
Tripolis, Willelmus Porcelet, Petrus Saraman, Mansellus de Buisserra,
Raimundus de Clapers, Berengarius, filius ejus, Garinus de Suine, Bertran-
dus Vicecomes, Willelmus de Chaumont (Paoli I, p. 92 — 93, No. 87; cf.
p. 514—515). 800

in itincre pocionatus obiit» (Chron. magistr. in Archivcs d. miss. scientif. 1857,
p. 17 \ cf. Herquet, Chronologie ? p. 36; Memorias da acad. de Lisboa 1854, p. 59—
60; ibid., p. 78 ejusdem epitaphium). Statuta (Margati c. 1200) ab eodem promul-
gata ct\ in Prutz, Culturgesch., p. 607 — 610; Delaville lc Roulx, De origine Hosp.,
p. 39. 8 ) De quo ROhricht in ZDPV. X, p. 31. Succcssor ejus fuisse videtur

Guiuo de Valentia, cui Philippus, canonicus Tripolitanus, versionem libri «Secreta
secretorunr>, cujus auctorAnstoteles fuissc putabatur, dcdicavit (Bergcr, No. 435 ^,
5048, 5178, 5390; Jourdain, Recherchcs, Paris 1843, P- '47* P« Meyer in Romania

1886, XV, p. 167— 191 ; R. Forster, Solemnia Guillclmi I, Kiliae 1888, p. 28

—33, in Centralbl. f. Bibliothw. 1889, p. 1 — 23, 57 — j6). 4 ) De quo ZDPV.

X, p. 30.

1205 Jan. 18. Romae apud S. Petrum. — Innocentius III (Leoncm II),
regem Armeniae, monet, ut fratribus Templi de damnis et injuriis illatis
satisfaciat, alioquin se Bibliensi et Valaniensi episcopis mandavisse, ut causam
audiant et, appellatione remota, decidant. Dicti enim fratres conquesti sunt,
quod rex bestiis et blado violcnter ablatis damnum L millium bisantiorum
ipsis intulit, quosdam fratres spoliavit, verberavit et in carcerem conjecit ac
II castris eorum videlicet Rupi Willelmi et Rupi Ruissoli jacturam non
modicam irrogarit (Brequigny, Ep. Innoc. II, p. 612, No. 189; Potthast,
No. 2374). 801

„ Mart. 5. Romae apud S. Petrum. — Innocentius III abbatibus
(Petro) de Lucedio l ) et (M.) de Monte Thabor, comiti Bertholdo 2 ) et
G(crardo) de Furnivall praecipit, ut, quum S(oflVedus) et P(etrus), cardinales
presbyteri, nihil profecerint,causam, quae inter L(eonem II), regem Armeniae,
et (Bohemundum), comitem Tripolitanum, de principatu Antiochiae verte-
batur, 3 ) dijudicent (Brequigny, 1. c. II, p. 651 — 652, No. 1 ; Gesta, § 1 19;
Poithast, No. 2429). |j Eodem die ejusdem mensis de hac epistola Leonem II
certiorem facit (Brequigny, 1. c. p. 653, No. 2; Potthast, No. 2430). 802

*) Postea fuit patriarcha Antiochenus (ZDPV. X, p. 4). In epistola, quam
Balduinus, imperator Constantinopolitanus, Innocentio III de electione sua scripsit
(Brcquigny II, p 570—575, No. 152 ; Migne III, p. 447—454, No. 152 ; Ghron. regia
Coloniehs. ed. Waitz, p. 208 — 215), inter electores vocat (Petrum), episcopum
Bethlemitanum, a parubus transmarinis auctoritate Apostolica delegatum, (Johan-
nem), electum Acconensem, et abbatem nostrum de Lucedio (cf. ZDPV. 1 875, p. 21,
2 $)- *) Comes B. I de Katzenellenbogen (Rohricht, Beitr. II, p. 361). •) Histo-
nam hujus controversiae ex chronicis et epistolis compilatam videas in Gest. Innoc,
§ 109 — 1 18 (Migne, Ep. Innoc. I, p. CXLVII — CLI) et WiJken, Gesch. d. Kreuz-
zllge VI, p. 16—41.

rcgni Hierosolymitani. o i 5

(1205 Maj. c). — Archiepiscopus Caesariensis (archiepiscopo Rothoma-
gensi ?) nuutiat, regis Amalrici II filium l ) c purificationem B. Mariae (2 Febr.)
et regem ipsum 1 Aprili mortuum esse, 2 ) peregrinis Constantinopolim abe-
untibus, fratres Templi et Hospitalis vix dominium Terrae Sanctae tenere
idque Mariae, scilicet filiae marchionis de Monteferrato, adjudicasse sub
custodia avunculi ejusdem constitutae 3 ) (Rob. de Monte app. in Bouquet
XVIII, p. 342 epitome). 803

*) Amalricum ; cf. epistolam Innocentii III (Potthast, No. 2564). 2 ) Hoc

datum soli nostrae epistolae debemus ; obiit in palmeria Cayphae (Eracles, p. 305).
•) Johannis de Ibelino (Ernoul, p. 407 ; Eracles, p. 305).

„ Jun. 16, ind. VIII. Romae. — Innocentius III procuratoribus
domorum et prioratuum ecclesiae Domini Sepulcri mandat, ut priori et
capitulo Dominici Sepulcri debitam et obedientiam et reverentiam de cetero
impendant (Roziere, p. 272, No. 149; Potthast, No. 2538). 804

„ Jul. 1 2. Romae apud S. Petrum. — Innocentius III P(etrum), tituli
S. Marcelli cardinalem presbyterum et Sedis Apostolicae legatum, reprehendit,
quod cum S(offredo), cardinali S. Praxedis, Constantinopolim vectus est, l )
dum provincia Hierosolymitana post mortem Amalrici II regis ejusque filii
et propter bellum inter regem Armeniae et comitem Tripolitanum exortum
in summo discrimine posita sit, praesertim quum foedus treugae cum
Saracenis factum exspirasse dicatur,*) eumque multi peregrini, paulo post
(Clarembaldus), archiepiscopus Tyrensis, sequuti Terram Sanctam deserue-
rint; quum enim (Albertus), episcopus Vercellensis, in patriarchatum Hiero-
solymitanum postulatus 3 ) propter varia negotia nondum transfretaverit,
ipsi in Terra Sancta remanendum fuisse. Denique scribit, se, quae de
negotio patriarchae Antiocheni et abbatis S. P(auli) facta retulerit, adhuc
supersedere et, quum B(enedictus), tituli S. Susannae cardinalis presbyter,
Sedis Apostolicae legatus, in Graeciam mittendus jam in Apuliam profectus
sit et S(offredus) cardinalis iter redeundi arripuerit, ei mandat, ut in Terram
Sanctam celeriter revertat patriarchae Hierosolymitani adventum exspecta-
turus (Brequigny, Ep. Innoc II, p. 760—762, No. 126; Gesta, § 95; Pott-
hast, No. 2564). 805

! ) Qui c. 15 Octob. 1204 Tyro profecti et, mense vel duobus mensibus praeter-
lapsis, Constantinopolim appulsi sunt (Klimke, D. Quellen zur Gesch. d. vierten
Kreuzzuges, Breslau 1875, P'9?)' *) Treuga a. 1 198 inter Saracenos et christia
nos facta 1 Mart. 1 204 exspiravit sed usque ad annum 1208 vel 1 209 prolongata est
(Rtfhricht, Studien, p. 32, not. 29). 8 ) Rtfhricht in ZDPV. X, p. 8—9.

„ Jul. — Petrus, S. Marcelli presbyter cardinalis, Apostolicae Sedis

legatus, M., *) abbati Montis Thabor, scribit, se per manum Jordani prioris et

Gaufridi fratris dictae ecclesiae monasterium S. Mariae de Constantinopoli

tradidisse (Paoli I, p. 94, No. 89; cf. p. 516). 806

! ) De quo supra No. 802 et ZDPV. X, p. 39.

„ Jul. Tripoli. — Boamundus IV, princeps Antiochenus et comes
Tripolitanus, Henrico, comiti Maute, per manus Alberti Gallinae et Armanni
vicecomitis, servientium communi Januensium jura, et privilegia, quae
habuerunt in comitatu et principatu suo, sigillo sancit. — Bertrandus, Rai-
mundus, Guillielmus de Biblio, Plebanus, dominus de Botrone, Raimundus
de Scandelione, Gysus de Han, 1 ) constabularius Tripolitanus, Mansellus

l ) Alias : Girardus de Ham.

216 Rcgesta

de Busarra, Johaanes de Ranquirolis, Ugo de Corbolio, Helyas Monachus.
Datum per manum magistri Johannis de Borbonio (Liber jurium I, p. 522
— 523, No. 477; cf. Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 352; Heyd I,
p. 322—323). 807

1205 (Aug. 20 — 27). Romae apud S. Petrum. — Innocentius III (prae-
sulibus Galliae) mandat, moneant Philippum, regem Francorum, ut ad sub-
sidium Terrae Sanctae prudenter et potenter intendat, quae, patriarcha ac
rege mortuis, viribus paene destituta sit, praesertim quum multi peregrini
et indigenae Constantinopolim profecti sint. Huc accedere, quod inter
comitem Tripolitanum et regem Armeniae variae contentiones exortae sint,
templarii et Antiocheni priori, hospitalarii et patriarcha Antiochenus alteri
faveant, ac filius Saladini, soldanus Aleppiae, partes prioris sequatur. Sepha-
dinum vero, soldanum Aegypti et Damasci, audita captione Constantinopo-
litana, statim treugam iniise cum omnibus suis hostibus, ut eorum exercitibus
adjutus christianos debellaret. Quum vero Petrus, S. Marcelli cardinalis,
S. A. legatus, omnes christianos in regno Constantinopolitano unum annum
morantes a voto crucis absolverit, timendum esse, ne Saraceni ad occupan-
dum residuum Terrae Sanctae animentur (Brequigny II B, p. 759 — 760,
No. 125; Migne II, p. 698 — 699, No. 125; Potthast, No. 2571). 808

„ Octob. 1 1, ind. IX. Apud S. Sophiam Constantinopoli. — Thomas
Marrocenus, patriarcha Constantinopolitanus, ecclesiae S. Mariae vallis
Josaphat per manum A. abbatis ecclesiam S. Mariae de Taranito in civitate
Constantinopoli ea conditione concedit et sigillo confirmat, ut sibi inde
libram cerae et libram thuris annuatim reddant. Factum anno patriarchatus I
(Delaborde, p. 94 — 95, No. 45). 809

1206 Febr. — Juliana, 1 ) domina Caesareae, assensu mariti Aymari de
Lairon 2 ) et filii Galterii domui Theutonicorum domos Acconenses, quae
fuerunt Georgii Lorminae, et voltam Bernardi Falcillae necnon gastinam,
quae easdem et domum Petri de Beugrant interjacet, a via publica usque
ad aliam viam publicam versus mare, praeterea turrem Mallart cum platea
antejacente, quae protenditur usque ad divisionem gastinae, quae est de
Templo Domini, deinde aliam parvam turrem huic oppositam et in cantonc
murorum civitatis sitam a parte orientali (quae praedictae turres domino
Caesareae, quamdiu ad defensionem contra hostes opus sit, tradantur),
deinde campum, qui fuit dominae Brimae et ab occidente habet hortum
Hospitalis et a meridie campum domini Aymari, ab oriente viam, quae
campum ipsum et campum domini Symonis dividit, a septentrione viam,
quae dividit ipsum campum dominae Grossae, donat. Insuper sigillo con-
firmat, quae Johannes Charle assensu matris et fratris Helyae necnon
sororis dominae Orgoillosae et supra dictorum eidem hospitali dedit scilicet :
II campos, hortum et aream, quae est in capite campi ; unus istorum cam-
porum habet campum, in quo est agullia S. Petri, a parte occidentali, ab
oriente cominuatur campo, qui fuit Rainerii de Gibeleth, in quo fuit quon-
dam vinea, a meridie adhaeret viae, quae separat hortum archiepiscopi ab
ipso campo, a septentrione habet viam, quae ducit ab Hadaydon, et area
dicta superior est in capite hujus campi. Alius campus est super ipsis ab
oriente et parvus paries eos dividit; a parte meridiana adhaeret campo,

*) Cf. Eracles, p. 306. *) Ibid., p. 306, 310—312, 347, 388.

regni Hierosolymitani. 2 1 7

qui fuit Rainerii de Gibeleth, in quo fuit olim vinea, a septentrione conti-
nuatur campo Johannis Charle, in quo sunt morvellarii, in capite istius
campi a parte orientali est unus karoblers, qui est infra ipsum campum
juxta campum domini Galterii de Caesarea, in quo fuit olim vinea. Hortus
autem adhaeret muris civitatis a parte occidentali a oriente habens viam,
quae dividit hortum P. Gasta ab isto, a meridie adhaeret campo, qui fuit
quondam hortus Johannis Lerminae, et ab eadem parte continuatur campo
Johannis Charle, a septentrione habet hortum archiepiscopi. — P(etrus),
archiepiscopus Caesariensis, 3 ) Philippus decanus, dominus Symon et duo
rilii ejus, Johannes Gervasius vicecomes, Johannes Charles et Helyas, frater
ejus, P(etrus) de Beugrant, Michael, Salomon, Fulco, Robertus Perrer,
G(irardus) Passereus, Rainerius de Cassia, Johannes Lermines, Stephanus
Turquie, Guillelmus Britto (Strehlke, p. 32 — 33, No. 40; cf. p. 123). 810

s ) De quo ZDPV. X, p. 12 — 13; Potthast, No. 4954 — 4955, 6755, 6773,
25625.

1206 Mart. 30. Laterani. — Innocentius III (Alberto), patriarchae Hiero-
solymitano ac S. A. legato, mandat, ut pactum, quod, sicut G(auterius) de
Monte Biliardo, regni Hierosolymitani comestabulus et regis Cypri tutor
ejusque regni bajulus, insinuavit, olim inter H(ugonem I), regem Cypri, et
comitem Henricum, tunc regni Hierosolymitani dominum, de matrimonio
tiliorum filiarumque utrimque contrahendo et comitatu Joppensi factum
est, corroboret (Brequigny II, p. 858 — 859, No. 28; Migne II, p. 829 —
830, No. 28 ; De Mas Latrie II, p. 34 [cf. p. 10, 1 2] ; Potthast, No. 273 1). 811

„ Maj. 1. Accon. — Johannes de Ybelino, dominus Beriti et regni
Hierosolymitani bajulus, x ) consensu dominae regni Mariae Johanni Torto
dcbita sua soluturo, sigillo suo concedit, ut consensu uxoris suae Mariae
necnon Beatricis sororis ejusque mariti Willelmi de Montliart fratribus
Theutonicis Acconensibus domum Acconensem II millibus et DCC bisantiis
sarracenatis vendat, quae ab oriente cohaeret domibus Montis Thabor et
domibus Beloais, viae regiae et domibus, quae fuerunt Petri Bordin, ab
occidente domui Bonefrage, filii Sahit, ruae Judaeorum, domui Judaeorum
et stabulo Renerii scriptoris, a septentrione domui Mariae, uxoris quondam
sacerdotis ecclesiae S. Magdalenae, a meridie viae regiae et domui, quam
domina Hauhis tenebat, pro cujus emptione praediti fratres eidem Hauhis
CCC bisantios et II marcas argenti dederunt et dominae regni Mariae CC.
— Aymarus Caesareensis, regni marescalcus, comes Bertholdus, Vilanus
de Alneto, Philippus de Ibelino, Garnerus Alamannus, 2 ) Galterius Caesari-
ensis, Gormundus de Bethan, Aymo Dais, Adam Costae, Thomas, vicecomes
Acconensis. Datum per manum Radulfi, Acconensis decani regnique can-
cellarii (Strehlke, p. 33 — 34, No. 41 ; cf. p. 126). 812

*) Cf. Eracles, p. 305 ; Ernoul, p. 407. 2 ) Qui primo memoratur in Gun-

therii Parisiensis Hist. Constantin. (ed. Comes Riant, p. 64—65, cf. p. 87 et Mem.
de la Franche Comte IV, 1867, p. 359—360), deinde plurimis chartis ordinis Theu-
tonicoi um et Friderici II imperatoris transmarinis, a quo baillivus regni Hieroso-
lymitani factus est (Gestes cfes Chiprois, p. 50; Eracles, p. 375,384; cf. p. 312, 322,
334, 390). Nescimus, num idem sit ac Garnerius de Egisheim, vel alius (neque de
gente Allemand); aperte alius est Garnerius Alemannus, aui annis 1267, 1269,
1272, 1278 capitaneus Caroli I et II SiciJiae vocatur (Del Giudice, La famiglia di re
Manfreai, p. 99-100; apj). p. LXXII, LXXVI-LXXIX; ibid. p. LXXIX— LXXXI,
No. XI, § 6—j Garnerii nlius vocatur Aimo).

218 Regesta

1206 Maj., ind. IX. Rivoalti. — Vitalis Faletro, habitator de confiniis
S. Moysi, cum heredibus suis Petro Ziano, duci Venetiae, casale Metessele
in Venetianorum Tyriensium tertia divisione scilicet juxta districtum de
Scandalione contra civitatem Tyri situm, quod olim habuerat Dominicus
Batiauro et Vitalis a fratre suo defuncto Leone Faletro feodum acceperat,
tradit et confirmat. — Henricus Maurocenus, Pangr(a)ci Baroci. Paternianus
da Putheo, subdiaconus et notarius, comple vit et corroborovit (Tafel-Thomas II,
p. 1 1 — 13, No. 166; cf. supra No. 402). 813

„ Aug. 3. Ferentini. — Innocentius III papa C., archiepiscopo Tyriensi,
mandat, ut ecclesiam S. Marci Tyriensis molestare desinat, alioquin se Alberto,
Hierosolymitano patriarchae, et Petro, S. Marcelli presbyteri cardinali, Aposto-
licae Sedis legato, mandaturum esse, ut omnia in pristinum statum revocaret
(Tafel-Thomas II, p. 26-27, No. 171; Potthast, No. 2862; supraNo. 790). 814

„ Octob. 31. Laterani. — Innocentius III (Philippo de Plaisseiz)
magistro et fratribus Templi ultramarinis Sattaliam, quam B(alduinus), im-
perator Constantinopolitanus, dux Venetorum, barones ac milites exercitus
Latinorum cum pertinentiis eleemosynam contulerunt ac P(etrus), tit. S. Mar-
celli cardinalis presbyter, concessit, nunc ipse confirmat (Bre'quigny, Ep.
Innoc. II, p. 997, No. 180; Migne, 1. c. p. 1019 — 1020, No. 180; Pott-
hast, No. 2902). || «Ce don resta lettre morte, parcequ'Aldobrandini s'e'tait
empare' de cette ville» (Heyd I, p. 304, not. 1). Soldanus Iconii Ghi^th ed-
din Khaichosru urbem expugnavit 5 Mart. 1207 (Heyd, 1. c. ; Dc Mas
Latrie II, p. 13; Rob. Altissiod. in Bouquet XVIII, p. 274; Guill. de Nan-
giaco, ibid. XX, p. 752), sed Galterius de Montebelliardo recepit a. 121 2
ibique occisus est (Gestes, p. 18; Eracles, p. 316). 815

„ — Gaufridus, magister Hospitalis, confirmat, se a B(oamundo IV),

principe Antiocheno et comite Tripolitano, recepisse terram ante Befaniam, 1 )

quae dictae domui fuerat, et se ipsum principem acquitari facturum esse ab

herede Guillelmi Porcellet. lsta vero terra ab oriente conjungitur terrae

Hospitalis ac terrae, quae fuit Georgii Porcellet, a meridie rivo de Gerol , a )

ab occidente rivo veteri, qui currit per pluvias, a septentrione juncta est

eidem rivo et IV angulis terrae. — (Gaufridus Ratus), magister Hospitalis,

G(uillelmus de Marolh?) marescalcus, A. capellanus, fratres; R(aimundus)

de Scandaliun, Pleven 3 ) de Botoron, B(ertrandus I) de Gibelet 4 ) et plures

alii (Paoli I, p. 217 — 218, No. 175). 816

! ) Refaniam ? 2 ) Geroldonia ? 8 ) Alias : Plebanus, Plivain. 4 ) De quo
Eracles, p. 322; Gestes, p. 53.

( „ ). — Leo II, rex Armeniae, Innocentio III nuntiat, pacem inter

ipsum et Antiochenos factam fuisse. *) Horum enim precibus rex, cum

^) Quae hac epistola nuntiantur, chronicis nec confirmare nec corrigere pos-
sumus. Narratur enim in Gestes, p. 16, ad a. 1203: «prist le roy Livon cTErmenie
Antioche jusque a la maison dou Temple et demoura de dens la cite III iours» et
ibid. p. 17 ad a. 1208, Bohemundum, comitem Tripolitanum, Antiochiam tenuissc
atque cundeni Petrum I patriarcham cum duobus nepotibus in carcerem conjecissc
(Eracles, p. 313—314; Gestes, p. 17), qua dc causa excommunicatus est (Potthast,
No. 3296, 3455). Iwec vero urbs a. I2i6(cf. HethouminRec. d. hist. d. croisad., aut.
armen. I, p. 483 ; Potthast, No. 5232) proditione Achariae, senescalci Antiocheni,
a Rupino (Gestes, p. 19—20, 28) et quattuor annis elapsis (Eracles, p. 318) proditione
Guillelmi Farabel a Bbhemundo expugnata (Gestes, p. 20—- 29) et Rupinus, quam-
quam Pelagium, Sedis Apostolicae legatum, precibus adiisset, post mortem Leo-
nis II, regis Armeniae (1219), captus et Tarsi (1221) mortuus est (Eracles,
P- 347 ; cf. p. 313, 318 ; Oliverius Scholasticus, p. 1424, 1449 5 Du Cange, Les familles

regni Hierosolymitani. 2 1 9

nepote Rupino urbem pacifice ingressus a patriarcha 2 ) ad S. Petri ecclesiam
ductus est, ubi Rupinus ex ejusdem manu vexillo accepto de corporali
civitatis possessione saisitus est, quo facto in palatio ligia homagia baronum
accepit. Deinde postquam omnes iidem ac milites, viduae et orphani olim
ejecti et possessionibus spoliati reducti et restituti sunt, rex patriarchae
ecclesiam Tarsensem cum juribus ac tenementis reddidit, in qua diu pastore
orbata cantor Antiochenus archiepiscopus consecratus est, 3 ) et ecclesiam
Mamistanam patriarchatui olim non subditam, cujus pastor archidiaconus
Antiochenus electus est, 4 ) item reddidit abbatiae S. Pauli fontem Gastonis,
abbatiae Nigrae Montanae 5 ) casalia et tenementa, templariis castrum de
Gaston. 6 ) Denique rex papam rogat, ut antedicto patriarchae pacis auctori
copiosas gratias referre, Rupino nepoti favere et regno Armeniae auxilium
laturis plenam indulgentiam concedere velit (Raynaldi, Annales 1205,
S 36 — 40). || Honorius III 24 Jan. 1226 Friderico II. scribit, se precibu Bohe-
mundi, ut ab excommunicatione absolveretur. cedere non potuisse (Mon.
Germ. Ep. I, p. 212, No. 290; Potthast, No. 7521), et 30 Jan. 1226 Nico-
siensi et Caesariensi archiepiscopis necnon abbati Montis Oliveti exponit,
Pelagium, S. Apostolicae legatum, castellum Antiochenum olim fratribus
Hospitalis tenendum tradidisse, sed Bohemundum illud necnon domum
quandam dictorum fratrum Tripolitanam violenter cepisse, nonnullos occi-
disse, itaque vinculo excommunicationis innodatum fuisse (Mon. Germ.
Ep. I, p. 213, No. 291; Potthast, No. 75243) et a Gregorio IX (5 Mart.
1230) jussus Geroldus, patriarcha Hierosolymitanus, (1 1 Jul. 1230) eandem
sententiam de novo promulgat (Delaville )e Roulx, Les archives, p. 167 —
168, No. 67). 817

d^outre-mer ed. E. G. Rey, p. 200—203; Reg. Honorii III, ann. VI, reg. III, ep. 305,
fol. 219^: 23 Mart. 1222). Raymundus Rupini «nondum suae potestatis» a. 22 Maj.
1207 (cf. infra No. 820) et Bohemundus supradictus saepe (cf. supra No. 791, 798,
806) «principem Antiochenum» se vocat. Wilkenium (VI, p. 36, not. 62) sequuti
annum 1206 epistolae proposuimus. Honorius III Rupino nostro semperfavit; 24,
25, 27 Jul. et 5 Aug. 1217 eum sub protectione Sedis Apostolicae constitutum Pela-
gio, S. A. legato, regi Armeniae, Templi et Hospitalis fratribus commendavit
(Pressutti I, No. 674.-676, 682, 693, 707, 1 233 ; Potthast, No. 5588, 7766, 26005—
26007), eum regem Armeniae coronan jussit 16 Dec. 1220 (Pressutti I, No. 2876)
et post ejus mortem Pelagio mandavit, ut contra Bohemundum, comitem Tripo -
litanum, fortiter ageret (Pressuti I, No. 3405), 26 Jun. 1224 patriarchae et pnori
Tcmpli Antiocheni praecepit, ut Bohemundum, «qui pro principe Antiocheno se
gerens»abbatemetconventumS.SimeonisAntiochenosexpulerataliosquesimoniace
intrudit, inducerent, ut a dicta perversitate desisteret (Pitra ? Analecta noviss. I,
n. 586, No. 31) et 28 Nov. 1224 archiepiscopo Nicosiensi indulsit, ut, comitis Tripo-
litani excommunicationis sententia perdurante, ad partes ejusdem ditioni subiectas
in judicium trahi minime posset (Reg. Honor. ann. IX, rep. V, lib. IX, ep. 73, fol.i4v)
et 18 Dec. 1225 magistro Hospitalis concessit, ut contra violentiam comitis Tripoli-
tani arma sumerent (ibid. reg. V, lib. X, ep. 139, fol. 103 r). *) Petrus I. 8 ) et
4 ) Nomina ignoramus. 5 ) Alias : Mons Hingronis, prope Antiochiam ; cf. supra
No. 632 et ZDPV. X, p. 263; Berliere, p.491. *) Quod iisdem a. 121 1 redditum
fuisse dicitur (Eracles, p. 317).

1207 Febr. — Juliana, domina Caesareae, pro salute animae patris bonae
memoriae Hugonis, matris Isabellae, consensu Aimari mariti, Hospitali
donatdomum Roberti Hohais, quae olim fuit Georgii militis et sita est inter
casale Capharleth et casale Rogerii de Chasteillon, cum III carrucatis fran-
cesiis a parte orientis, quae fuerunt de terra de Capharleth, et cum II petiis
terrae a parte salinarum cum pertinentiis donat et sigillo confirmat. —

220 Regesta

Petrus, archiepiscopus Caesareae, Galfridus lo Rath, magister Hospitalis,
Isembardus, praeceptor Acconensis, Galfridus, bajulus fratrum Joppensium,
Willermus Embriach, Simon de Caesarea, Conselath, Julianus, Philippus de
Dubbes, frater Symon de Calendiun, frater Amauricus ; de fratribus Templi :
Petrus de Moneta praeceptor, Galfridus Anglicus, Willermus de Briencon ;
de saecularibus : Comes Bertoth, Herri le Aleman, Guido de Laron, Adam
Coste juvenis, Thomas de Maugastel, Guido (de) Flumine, Hugo de Buria l )
(Paoli I, p. 289, No. 10). i) Infra No. 819: Burin. 818

1207 Febr. — Juliana, domina Caesareae, pro salute Hugonis, bonae
memoriae patris ac domini Caesareae, et matris Isabel assensu mariti Aimari
Hospitali sigillo concedit casale Pharaon et Seingibis, quorum termini sunt
ab oriente pertingentes ad Caveam ficuum ad Petram Molarum usque ad
fines Caphet, x ) a meridie usque ad fines Phardesi, casalis domini Gormundi,
ab occidente usque ad fines Calanchun, quod est ejusdem Hospitalis, a
septentrione usque ad caveam Artais, et confirmat, se sepulturam sibi elegisse
in Hospitali. — Petrus, archiepiscopus Caesareae; de fratribus: Gofridus
lo Rath, magister Hospitalis, Isembardus, praeceptor Accon, de dicta ele-
mosina investitus, Gefridus, bajulus de Jafe, Symon de Calanchun, Amau-
ricus; de fratribus Templi : Petrus de Monea praeceptor, Galfridus Anglicus,
Willermus de Brienchon; de saecularibus : Comes Bertot, Horri Laleman,
Willelmus Embriach, Symon de Caesarea, Conselath, Julianus, Philippus
de Dubbes, Guido de Laron, Adam Coste juvenis, Thomas de Maugastel,
Guido de Flumine, Hugo de Burin (Paoli I, p. 94 — 95, No. 90; cf. p. 5 16
ct chartam antecedentem). 819

! ) Id est keffa (Conder, Quart. Stat. 1890, p. 30).

„ Maj. 22, ind. X. — Rupinus, Antiochiae princeps nondum suae

potestatis, Hospitali donat civitatem Gibel cum pertinentiis et sigillo regis

Leonis II confirmat. — Leo, rex Armeniae, avunculus principis, Eburgarib,

Armeniae constabularius, Basilius Sefricam, *) Armeniae marescalcus, Adam

de Gastonis, Robertus, Antiochiae comestabulus ; Garinus de Monte acuto,

marescalcus Hospitalis, Gobertus, praeceptor domus Antiochiae, Girencius

Dcdolue 2 ) et Bernardus, fratres Hospitalis. Factum tempore fratris Gofredi

Lirat, magistri Hospitalis, et datum per manum Basilii cancellarii, L(eonis),regis

Armeniae, avunculi (Paoli I, p. 95 — 96, No. 9 1 [cf. p. 5 1 7 — 5 1 8] ; Langlois,

Tre'sor, p. 1 30— 1 3 1 , No. 11:17 Mart. 1 207 ; cf. Dulaurier in Journ. asiat.

1 86 1 , XVII, p. 408—4 1 o). 820

! ) De quo Dulaurier, ibid. p. 319—320; ibid. p. 321—324 de Armeniae mares-
calcis, baillivis et senescalcis, p. 323 de Adam nostro Gastonensi. Cf. Rec. d. hist.
d. croisad., aut. armdn. I, p. LXxXV— XC. *) Alias: Dedolue, de Dolve.

„ Jul. 27, ind. X. Accon in palatio episcopi Acconensis. — Albertus,

patriarcha Hierosolymitanus et S. Apostolicae legatus, confirmat, Helyam,

quondam Pagani Pictaviensis filium, Girardo, praeceptori hospitalis Theu-

tonicorum, XXV bisantiis acceptis, omne jus renunciavisse, quod de domo

quadam habebat, quae sita est intra septa domorum dicti hospitalis. —

Johannes de Ybelino, bajulus regni Hierosolymitani, Radulfus de Tyberiade,

ejusdem regni senescalcus, comes Bertoldus Theutonicus, Andreas de Vituli,

vicecomes venatorum, *) Henricus Alamannus, Michael de Jerusalem (Strehlke,

p. 34, No. 42). 821

') Aperte legendum est : Andreas de Vitali, vicecomes Venetorum ; cf. Tafel-
Thomas, Urkunden II, p. 174; Heyd I, p. 331.

regni Hierosolymitani. 221

1207 Sept. 14. Nordhusen. — Nuntiis (Alberti), patriarchae Hieroso-
lymitani, (Philippi de PJaisseiz), Templi, et (Gaufridl Rati), Hospitalis, ma-
gistrorum in curia solemni rex Philippus Germaniae quinque annorum
tributum scilicet senorum denariorum de aratro et binorum de domo in
subsidium Terrae Sanctae concedit et confirmat (Martene, Thesaurus I,
p. 805 ; Miraeus, Opera diplom. 111, p. 272 ; Erath, Codex Quedlinb., p. 126;
Mon. Germ., Leges II, p. 213; cf. BOhmer-Ficker, tio. 1 60 ; Winkelmann,
Philipp v. Schwaben, p. 425). 822

„ Dec. 5. Accon. — C(larembaldus), archiepiscopus Tyrensis l ) sigillo

confirmat, Johannem de Ibelino, bajulum regni Hierosolymitahi, Philippum

de Ibilino fratrem et Willelmum de Petra cum Garnerio de Legniaco,

comitissae Campaniae milite, tale pactum fecisse, ut matrimonium inter

Hugonem I, regem Cypri et Aelidem, majorem filiam Henrici, comitis Cam-

paniae, fieret et, si dicta Aelis moreretur, priusquam eam rex in matrimonium

duceret, idem Aelidis sororem minorem Philippam sibi copularet. — C,

archiepiscopus Tyrensis, frater G. Turonensis, Templi thesaurarius, Johan-

nes, clericus ejusdem, G. deLegniaco (Martene, Thesaurus I, p. 806—807;

Dumont, Corps diplom. IA, p. 383; d'Arbois de Jubainville V, p. 47,

No. 672; cf. IV, p. 107 — 108). || Hoc matrimonium non contractum est

(De Mas Latrie I, p. 143, 176 — 177; 11, p. 12). 823

! ) «Qui tanquam peregrinus in Terram Sanctam profectus fuerat» (Potthast,
No. 1983 — 1986 ; cf. No. 2862,4858,4954).

„ Dec. 18. Accon. — Albertus, patriarcha Hierosolymitanus, sigillo
confirmat, coram ipso Aalyda, filiam Turgini et Hospitalis consororem, eidem
domui dedisse IV carrucatas terrae cum domibus, quas in casali Geschale
sitas Turginus M bisantiis emerat a regeGuidone tunc comite Joppensi, de
quarum emptione Guido et uxor Sibilla II fecerunt privilegia nunc ab Aalyde
Isembardo, magno praeceptori, et fratri Richardo thesaurario tradita. Deinde
Aalis donat C bisantios ad mortem ipsius accipiendos super L bisantiis,
quos annuales habet de quibusdam domibus in vico catenae Acconensis
ante domum Johannis Daht sitis, quas Thomas Pisanus nunc tenet cen-
suales; hae vero domus cohaerent aboriente viae publicae, a meridie domui
filiae Johannis Daht, a septentrione domui Tortosae et ab occidente respi-
ciuntadmare, quod dicitur Lordemer. — Petrus, archiepiscopus Caesareae,
magister Guido, ejusdem archidiaconus, Gervasius, archidiaconus Acconensis,
Balduinus, regius notarius, magister Guillelmus medicus, magister Lam-
bertus; de fratribus: Seguinus prior, Fulco, Bremont hospitalarius, Simon
de Calenson, Constantius ; Philippus Moresin, Andreas de Viana, Bernardus
de Cathena (Paoli I, p. 218 — 219, No. 176; cf. p. 540 — 541). 824

( „ ?). — Praeceptum, quod Hubaldus archiepiscopus et Gerardus
Curte(vechiae), potestas Pisanorum, Marzucco de Tepertis dederunt, qui
cum soldano Aegypti foedus commercii iniret (Amari, I diplomi arabi, p. 280
— 281, No. 20; cf. p. 465; Fanucci II, p. 88 — 89). 825

„ — 1208 (italice). — Re Aparisente Gasi, 1 ) soldanus Alappinus,
Venetis per manum P. Marignuni(i), filii Marignuni(i), in terra sua varia
privilegia concedit et confirmat 2 ) (Tafel-Thomas II, p. 63 — 66, No. 185;

*) Malik az-Zahir Ghiath ad-dfn Ghiizi, filius Saladini. 2 ) Inter cetera

vectigal prope «montem Cetfam» (Keschfahan) solvendum relaxat. Heyd I, p. 375
recte legere mavult: «pontcm». Prope arces enim Bacas et esch schughr pons

222 Regesta

Cicogna, Iscriz. Venet. IV, p. 543 — 544; cf. Archives d. miss. scientif. II,

P- 354)» 826

Keschfahan (male: Isphahan) erat ripam utramque Orontis conjungens «multo
celeberrimus, in quo frequentes singulis hebdomadibus nundinae exercentur»
(Schuitens ad Boha ed-dini Gesta Saladini, Index geogr. s. v. Hacasum).

(1207 — 1208?) (arabice). — Praefatio privilegii sive epistolae a soldano
Malec Adel ad consules Pisanorum datae (Amari, 1 diplomi arabi, p. 69,
No. 22; cf. p. 409). 827

1208 Sept. Accon. — Otto, comes (de Henneberg), consensu uxoris

Beatricis, filiae quondam comitis Joscelini, domui Theutonicorum Acconensi

III carrucatas terrae francesias apud casale Saphet l ) in territorio Acconensi

situm et domum in eodem casali donat et sigillo confirmat. — Johannes

Tortus, Henricus Alamannus, Gotsuinus, Eustachius de Cayphas, Thomas

camerarius, Andreas de Vinea, Johannes de Bort, Girardus de Cabur; de

fratribus: Otto, ejusdem domus magister, 2 ) Gerardus praeceptor, Henricus

marescalcus, Henricus, custos infirmorum, Hugo, Bertoudus. Factum

Johanne de Ibelino regnum Hierosolymitanum procurante (G. Brllckner,

Neue Beitrdge z. Gesch. d. deutsch. Alterthums, Meiningen 1858, I, p. 68 —

69; Strehlke, p. 34 — 35, Nr. 43; cf. p. 122; Forsch. XXI, p. 499, No. 3;

Altpreuss. Monatsschr. 1880, XVII, p. 382, No. 8; 1882, XIX, p. 637,

No. 8; p. 645, No. 5). 828

■) QuodConder, Quart. Stat. 1890, p. 35 esse putat shefeiya (in Mappa Anglica
sheet III). *) O. de Kerpcn, qui 7 Febr. vel 2 Jun. anno incerto in urbe Accon
obiisse fertur (de Wal, Recherches II, p. 347; Perlbach, Necrologe, p. 359,
361 — 363 ; SS. rerum Pruss. I, p. 30; III, p. 389; Voigt, Gesch. Preussens II, p. 50
— 57). CTui successit Hermannus Bart de rhunngia ortus (Zeitschr. f. d. Gesch. d.
Harzes IV, p. 46—76), qui annis 1209—1210 magister memoratur (Eracles, p. 309,
311, 323) et 20 Mart. 1210 in pugna cum soldano Iconii commissa letaliter vulne
ratus (Voigt III, p. 6j) 2 vel 3 Jun. (Perlbach, Regesten, p. 364; cf. p. 358—359, 361
— 362) eodem anno obiit ; ct. SS. rerum Pruss. III, p. 389.

„ Octob. initio. Accon. — Otto, comes de Hinneberch, cum uxore
Beatrice, filia quondam comitis Jocelini, Hospitali medietatem de Casal Blanc
cum pertinentiis donat et sigillo confirmat. — Advocatus de Suvarcenberch,
praepositus Alemannus, Henricus Alemannus, Johannes Tortus, Johannes
de Aistat, Girardus de Cabor, Petrus de Ancre, Eustacius de Caiphas (Paoli I,
p. 96 — -97, No. 92 [cf. p. 518]; Bechstein, Gesch. u. Gedichte d. Minne-
sdngers Otto v. Botenlauben, Leipzig 1845, p. 126, No. 2). 829

( „ } Mart. 9). — Bubekr, 1 ) filius Job, amicus miri Amamoni, 2 )
Venetianis eorumque duci Leoni ac nuntiis Marino Dandulo et Petro

') AbO Bekr Malik al-Adil. 2 ) Titulus: Khalil el-mumenin soldano nostro
annis 1207— 1208 a chalifa concessus est (Abulfeda ed. Reiske IV, p. 224— 225, ed.
Paris. in Rec. d. hist. d. croisad., aut. arab. I, p. 84; Amari, I diplomi arabi, p. 69,
No. 22 ; p. 467), quod primus Ludovicus Streit, Venedig u. die Wendung d. viert.
Kreuzzuges gegen Constantinopel, Anklam 1877, 4 , p. 40 notavit. Carolus Hopf
(Griechenland m Krsch & Gruber, Kncyklopaedie LXXXV, p. 188) eumque sequu-
tus Comes Paulus Riant, Innocent III. Philippe de Souabe et Boniface de Mont-
ferrat (Revue d. questions hist. 1875, XVII, p. 320—374; XVIII, p. 1 — 7^ ; cf. ejus-
dem: Le changement de direction de la quatneme croisade in Giorn. Ligust. iti/ty
suppl. al fascicolo XI del 1878, p. 1—62 et Winkelmann, Philipp v. Schwaben,
p. 524—529) hanc chartam 13 Maj. 1202 editam esse, putarant, sed Hanotaux, Les
Venitiens, ont ils trahis la chretiente en 1202? (Revue hist. 1877, IV,p«74 — 102, ubi
chartas quattuor p. 79— -81 repctitas invenias) ct Heyd I, p. 400 — 404 jure hoc

regni Hierosolymitani. 223

Michaeli 3 ) fundacum Alexandriae necnon securitatem in terra Aegypti con-
cedit et conhrmat. — Scriptum XIX Saben mensis Martii. Vivianus, scriptor,
notarius et judex legit, exemplavit ac subscripsit (Tafel -Thomas II, p. 185
— i87,No. 243; DeMasLatrie,Traitesde paix, suppl. p. 70— 72, No. 1). 830

datum rejecerunt et, chartam nostram cum tribus sequentibus 9 Mart. 1208 a sol-
dano concessam fuisse, verisimillimum esse censuerunt. 8 ) De quibus nuntiis

cf. Hanotaux, p. 93—95.

(1208? Mart. 9). — Amicus de Mirmomuni omnibus bajulis et capita-
neis exercitus sui in classe constituti mandat, ut Venetos Alexandriam et
cum iisdem peregrinos S. Sepulchrum adituros protegant ac tueantur. —
Vivianus etc. ut supra No. 830 (Tafel-Thomas II, p. 1 87 — 1 88, No. 244). 831

(• „ } Mart. 9). — Idem soldanus bailiis et amiratis Alexandriae et totius
Aegypti, ut Venetos merces ibidem ementes et vendentes custodiant, prae-
cipit. — Vivianus etc. (Tafel-Thomas II, p. 188 — 189, No. 245). 832

( „ ? Mart. 9). — Idem soldanus VenetisAlexandriac constitutis fundicum

Soguediki l ) ac potestatem ibidem habitantem concedit et Mirum 2 ) Faidi-

dinum 3 ) huic praecepto satisfacere jubet. — Vivianus etc. ut supra No. 830

(Tafel-Thomas II, p. 1 89, No. 246). 833

*) SCItjueddik, id est «forum galli». *) Amiratum. 8 ) Faid ad-dfn «abun-
dantia regionis», nomen rarius.

( „ ?) Maj. 3. — Emelec Adel, soldanus Aegypti, Pisanis in toto regno
suo securitatem ac liberum commercium concedit et confirmat (Amari, I
diplomi arabi, p. 283, No. 22; cf. p. 467). 834

( „ ? Maj.) (italice). — Re compiuto (Maiik al - Kttmel) nomine patris
soldani Aegypti consulibus Pisanorum, se eorum legatum Marzuccho
benigne recepisse et, quae petivit, adimplere velle, confirmat (Amari, I diplomi
arabi, p. 282, No. 21 [cf. p. 465 — 466]; Pagnini, Della decima II, p. 203
— 204; cf. Fanucci 11, p. 88 — 90; Heyd I, p. 412). 835

( „ }) (arabice). — Complures mercatores Pisani et Venetiani, qui
Barutho Cyprum exinde Alexandriam appulsi per annum retenti fucrunt,
soldanum Malec al-Adel precibus adeunt, ut sibi liberum reditum concedat
(Amari, 1 diplomi arabi, p. 70 — 71, No. 23; cf. 409 — 410). 836

1209 Mart. 5. Laterani. — Innocentius 111 (Alberto), patriarchae Hiero-
solymitano, Sedis Apostolicae legato, significat, se precibus canonicorum
Antiochenorum, qui (Petrum), episcopum Yporiensem, sibi patriarcham peti-
verant, x ) indulgere, et mandat, ut regem Armeniae ac fratres Tcmpli necnon
comitem Tripolitanum et dictum regem conciliet et eundem adducat, ut,
quae fratribus Templi abstulerat, reddat, denique nuntiat, se in proximo
non modicam pecuniam ipsi ac fratribus Templi et Hospitalis destinare
(Baluze II, p. 302 — 303, No. 8; Migne Iil, p. 18 — 19, No. 8; Potthast,
No. 3685). 837

') Antea abbas de Lucedio (cf. supra No. 802) vocatus.

„ Jun. 4. Viterbii. — Innocentius III (Leonem II), rcgem Armeniae,
monet et hortatur, ut cum comite Tripolitano treugam ineat et observet.
Rex enim per litteras, electum Tarsensem et fratrem Theutonicum postu-
laverat, l ) ut ante litis ingressum absque judicio nepoti suo Antiochia per

J ) Garnerium? (Cf. supra No. 812, not. 2).

a$4 Regesta

comitem Tripolitanum occupata reddatur, et idem comes confirmaverat, se
quidem secundum ordinem juris judicium subire velle, sed regem nolle.
Qua de causa Innocentius a comite postulavit, ut Petro, patriarchae Antio-
cheno, castellum Antiochiae redderetur ei assignandum, pro quo justa
sententia fuerit promulgata, ac denique dicto regi mandat, ut fratribus
Templi de castro Gaston justitiam saepe postulatam exhibeat (Baluze II,
p. 326— 327, No. 45 ; Mignelll, p. 54— 56, No. 45; Potthast, No. 3738). 838

1209 Sept. 4. — Boaitiundus IV, princeps Antiochenus et comesTripo-
litanus, domui Theutonicorum concedit et sigillo confirmat petiam terrae
suae, quae infra burgum Tripolis prope magistrum murum burgi sita est,
exceptis domibus in ipsa terra aedificatis, ubi homines ejus habitant (quae
terra terminatur a gradu magnae turris magistri muri burgi Tripolis, quae
est versus orientem, usque ad territorium episcopi Tripolitani et inde usque
ad murum Templi, qui est versus occidentem et adhaeret magistro burgi
muro, sicut terra debet partiri inter terram principis et Berengeri de Sura
prope divisionem terrae Templi), insuper 111 turres, quae sunt a gradu prae-
dicto usque ad terram domusTempli ea conditione donat, ne aliud in ipsa
terra aedificent nisi domos ad ipsorum mansionem, et ut, si murum burgi
pejorarint pro aliquo, quod in dicta terra fecerint, murum reparare tene-
antur. — Guido, dominus Biblii, Plivanus, dominus Botroni, Girardus de
Ham, conestabulus Tripolitanus, Raimundus de Biblio, Wuillelmus de
Biblio, Raimundus de Scandaleone (Strehlke, p. 35 — 36, No. 44; cf.
p. 126). 839

„ Octob., ind. XIII. — Petrus II, patriarcha Antiochenus, l ) sigillo

apposito enumerat vasa sacra et paramenta, quae in commenda Hospitalis

a P(etro l), 2 ) ipsius antecessore, deposita nunc a thesaurario Garssione Asmaldi

ac fratribus Petro Galeis, Paschali et Thoma recepit. — (Giraldus), episcopus

Tripolitanus, B., cantor Antiochenus, S., archidiaconus Tripolitanus, B., ma-

gister scolarum Antiochenus, P(etrus), cancellarius patriarchae ; de presby-

teris: B. de Mamcndon, Pascalis de Seona, Stephanus de Cosquenit, Petrus

Benedictus, frater ejus Martinus, Vivianus, Leo presbyter (Paoli I, p. 97 —

98, No. 93; cf. p. 519). 840

') Fuerat abbas de Lucedio (ROhricht in ZDPV. X, p. 4; Potthast, No. 3685,
4248—4249,4207,4604, S176; Irici, Res patriae II, p. 15 ; Riant, Exuviae Constant. I,
p. XXV, XXIa, LVII, 5fC, CLXX. 8 ) Antea episcopus Tripolitanus, postca

patriarcha, qui in carcere Bohemundi, comitis Tripolitani, obiit (cf. ZDPV. X,p.4:
Potthast, No. 2759); nomen antecessoris Petri I nescimus (Potthast, No. 51 1 — 512,
514, 561). Chartam pseudo-patriarchae Antiocheni et «archiepiscopi Hierosolymi-
tani» Theoderici (a. 1208) ct. in Riant, Exuviae I, p. CLXVI, uLXVH; II, p. 96.

1210 April. 19. Tarsi. — Leoll, Dei et Romani imperii gratia Armeniae
rex, Innocentio III scribit, (Garinum de Monte acuto) magistrum et conven-
tum Hospitalis praeterito mense Augusti J ) contra paganorum infinitam
multitudinem sibi auxilio venisse et a se civitatem Seleph, 2 ) castellum novum 3 )
et Camardesinum 4 ) cum pertinentiis dona accepisse, itaque rogat, ut hanc

') De bello inter Armeniae regem et Ghiat ad-din, soldanum Iconii, a. 1209
exorto cf. Abulfeda in Rec. d. hist. d. croisad., aut. occid. I, p. 83 ; aut. armJn. I,
p. 482 ; Petermann, Beitr. z. Gesch. d. Kreuzzlige aus armen. Quellen, Berlin 1860,
p. is8 not. *) Selefkie ad Calycadnum (Gok su) sita sive Seleucia Trachea

(Dulaurier in Journ. asiat. 1861, XVIll, p. 317—318). 8 ) Nunc, ut videtur, Nort-
bert (ibid. 302, 308 ; Rec. d. hist. d. croisad., aut. armen. I, p. 481, 638). 4 ) Locus

regni Hierosolymitani. 225

concessionem confirmet 6 ) (Paoli I, p. 98 — 99, No. 94; Bosio I, p. 155 —
156; Vertot, Hist. de Tordre de Malte I, p. 61 1 ; Langlois, p. 1 12 — 1 14,
No. 3; Raynaldi, Annal. 12 10, § 34 — 35; Baluze, Ep. lnnoc. III, p. 468 —
469, No. 119; Migne, Ep. Innoc. III, p. 306 — 307, No. 1 19). 841

ignotus; «camard correspond aujourdhui au passage appele Demir Kapou» (Lang-
lois, 1. c. ; Dulaiirier in Journ. asiat. 1861, XvIII, p. 307, 318). 6 ) His precibus

Innocentius III annuit epistola 3 Aug. 12 10 ad antedictum magistrum et conven-
tum data (Potthast, No. 4058).

1210 Aug. 20. Laterani. — Innocentius III, quum rex (Leo II) Armeniae
per abbatem S. Mariae trium arcium, l ) Ascivardum militem et Bovonem,
latinum cancellarium, rogasset, ut nepoti suo (Rupino) justitia fieret, (Sicardo),
episcopo Cremonensi, causam, quae inter dictum Rupinum et (Bohemun-
dum), comitem Tripolitanum, vertebatur, committit, si opus sit (Alberto)
Hierosolymitano et (Petro II) Antiocheno patriarchis assumtis, dijudicandam
(Baluze II, p. 470— 471, No. 123; Migne III, p. 310 — 312, No. 123; Pott-
hast, No. 4066). «) Gf. supra No. 780. 842

„ Aug., ind. XIII. — Leo II, filius domini Stephani bonae memoriae
et Romani imperii gratia rex Armeniae, assensu heredis sui Raymundi
Rupini fratribus Hospitalis urbem Larandam, 1 ) si foret, ut de manibus
hostium eriperetur, sigillo donat et concedit, ut bellum et pacem cum
Laranda et aliis marchiis facere possint et, quaecunque bello ceperint, cum
aliquo partiri nullatenus cogantur. — De clericis : Petrus, Tarsensis electus,
Joannes, Tarsensis cantor, Helias, Tarsensis thesaurarius ; de fratribus:
Heymericus, Selefkiae castellanus, Gofredus marescalcus, Albertus Roirad,
praeceptor Selefkiae, Helias de Turre; de baronibus: Constantiuscomesta-
bulis, Adam de Guastone senescalcus, Osto de Tabaria, Robertus Mansel,
Antiochiae comestabulis, Rogerius de Monte a ) comestabulis, Basilius mares-
calcus, Baharam, filius Gofredi de Corco. 3 ) Datum per manum Bartholo-
raaei 4 ) protonotarii (Paoli I, p. 100 — 101, No. 96 ; Langlois, Tresor, p. 1 1 5
— 116, No. 5; cf. Lois [ed. Beugnot] II, p. 314; Dulaurier, Recherches I,
p. 124, 165). 843

*) Nunc Derindeh prope Iconium (Rec. d. hist. d. croisad., aut. armen. I, p. 360).
*) Id est MHd (ibid. p. 639). 3 ) Alias Corith, Coriz (Kmp\)x6<;), urbs CUiciae

(ibid. p. 638). 4 ) De quo Dulaurier in Journ. asiat. 1861, XVIII, p. 328.

„ Sept. — Hugo I, rex Cypri, Hospitali per manum magistri Garini
de Monte acuto Plantanistias, casale in territorio Paphi situm, Colos, casale
episcopatus Nimocii, quod a Garino de Colos Hospitali donatum fuit, deinde
prastiam Monagrole Nimocio vicinam cum terra, quam Hardevvinus ibi
tenebat, Finicam Papho vicinam cum pertinentiis sigillo concedit et fratri
Guillelmo de Belna, tunc praeceptori in Cypro, permittit, ut bladum Hospi-
talis perpetuo libere molatur in molendinis regiis de la Questria, quantum
opus sit domui Hospitalis in civitate Nicosiae, domum Morae et S.Georgii,
deinde domos et plateas Nimocii, quae fuerunt lambitae Sabastos et sororis,
hortum ejusdem civitatis cohaerentem domui Guischon Span. et Girardi de
Maske et ex alia parte balneis, denique libertatem emendi et vendendi per
totam insulam, intrandi et exeundi sine ulla exactione confirmat. — Gual-
terius Caesar(iensis), Cypri comestabulus, Aimericus de Riveth, Cypri
senescalcus, Reynaldus Suessionensis marescalcus, Galterius de Bethsan,

Rdhricht, Regesta. ic

226 Regesta

Laurentius de Morfo, Simon Paph(ensis), Marinus de Bombel, Galterius
Bellus, Petrus Chaperon (Paoli I, p. 101 — 102, No. 97; cf. p. 520). 844

1210 Sept., ind. XIV. — Raymundus Rupinus, princeps Antiochenus,

Hospitalis socius ac frater factus, assensu uxoris Helovisiae, filiae Hemerici II,

regis Hierosolymitani et Cypri, eidem domui per manum Garini de Monte

acuto l ) civitatem Gabuli et castellum Vetulae *) cum omnibus pertinentiis

ac juribus sigillo apposito donat necnon concedit, ut pacem et bellum cum

Sarracenis prope Gabulum et castellum Vetulae habitantibus faciat. —

Leo II, rex Armeniae, Osto de Tabaria, Robertus Mansel, Antiochiae

comestabulus, Guillelmus de Insula, Robertus Tali, Paganus, Antiochiae

buteler, 3 ) Nicolaus Lualn, frater Hemericus de Pax, 4 ) Selefkiae castellanus,

Albertus, Selef kiae praeceptor, frater Helias de Turre, Anfredus de Margat.

Factum per manum Bartholomaei, regiae duanae secretorum regis Armeniae

protonotarii (Paoli I, p. 99 — 100, No. 95 [cf. p. 519]; Langlois, Tre'sor,

p. 132 — 133, No. 12; Cod. Paris., collect. Dupuy, 1 fol. 94). 845

*) De quo Eracles, p. 309,310, Albericus, p. 909 ; a. 1217—1222 in bello Damia-
tino constitutus fuit, ut omnes hujus fontes testantur (cf. RGhricht, Testimonia min.
et SS. de Quinto bell. sacro s. voce, Studien, p. 26,28,43) et a. i222inltaliam pro-
fectus est cum Johanne, rege Hierosolymitano (Oliverius Scholasticus, p. 1450;
Winkelmann, Friedrich II, I, p. 105 — 198), deinde a. 1223 in Anglia, mense Junii
autem 1225 in Gallia moratus (Potthast, No. 7528; Bouquet XX, p. 325 — 326;
Archives de TOrient latin II A, p. 194) et Nov. 1227 mortuus est; de sigillo ejus cf.
Delaville le Roulx in Mem. d. antiq. de France 1880, XLI, p. 70. Huic successit Ber-
nardus de Texi, cujus chartis mentio non fit (Herquet, Chronologie, p. 37 — 38).
*\ De quo Alb. Aquens. XI, c. 45 ; Journ. asiat. 1801 Nov., p. 321 ; Rey, Les colo-
nies, p. 336. 8 ) butticularius, bouteiller. 4 ) a. 1216 «magister Hospitalis

cismarini» (Bbhmer-Ficker, No. 845).

„ Nov. — Hugo I, rex Cypri, ecclesiae S. Sepulchri prastiam, quae
dicitur Lacridon et in territorio Paphi sita est, necnon V villanos, quorum
nomina sunt Vassilius de Liquetima, Vassilius, filius uxoris Vassilii de
Liquetima, donat et sigillo confirmat. — Galterius Caesariensis, conestabulus
Cipri, Aymericus de Rivet, senescalcus Cipri, Rainaldus Suessionensis,
marescalcus Cipri, Galterius de Bethsan, Gormundus de Bethsan, Galterius
de S. Bertino, Simon Paphensis, Petrus Chape, Galterius juvenis (Roziere,
p. 314 — 315, No. 176; Duchesne, Hist. geneal. de la maison de Bethune,
p. 360; Lois [ed. Beugnot] I, p. 403 — 404, not. b; Migne, p. 1253,
No. 176). 846

( „ ). — Gervasius, abbas fratrum Praemonstratensium, una cum toto
capitulo Johanni deBrienna in thronum regni Hierosolymitani evecto con-
gratulatur et preces ordinis pro felici armorum successu spondet (Hugo,
Sacrae antiquit. monum. I, p. 76 — 77, No. 84; cf. infra No. 855). 847

1211 Febr. 14, ind. XII. 1 ) Accon in palatio patriarchae. — Albertus,
patriarcha Hierosolymitanus, controversiam, quae inter Martinum Roziam,
civem Januensem, 2 ) et Hermannum, Theutonicorum Acconensium ma-
gistrum, de domo quondam Theodori Suriani Tyri sita versabatur, disceptat.
— Galterius, episcopus Acconensis, frater Lodoicus et Aldo, ecclesiae S.
Crucis Acconensis canonicus, Obertus Auriae, Nicolaus Spinola (Strehlke,
p. 36 — 37, No. 45; cf. p. 124). 848

*) Alias XV, quae indictio in annum 12 12 quadraret. *) Cf. supra No. 682.

„ Febr. 20, ind. XII. Accon. — Jacobus de Marino et Lanfrancus
de Mari, consules Januensium in Syria, coram Guillelmo de Nigro, Ingone

regni Hierosolymitani. 227

Spinola et Corrado de Mari testibus chartam (supra No. 848) memoratam
confirmant. — Stephanus de Valencia, notarius Januensis in Syria, scripsit
(Strehlke, p. 37, No. 45). 849

1211 (1 2 1 2) Febr., ind. XV. Accon. — Laurentius, presbyter et plebanus
S. Marci Acconensis, Marco, episcopo Castellano, et ejus successoribus pro
ecclesia S. Marci de Baruto censum annualem promittit. — Laurentius,
presbyter et plebanus, Philippus Tinto, Leonardus Grino. Nicolaus Justo,
presbyter S. Nicolai et notarius complevit et corroboravit (Cornelius, Eccles.
Venet. XIII, p. 224; Tafel-Thomas II, p. 126, No. 227). 850

„ Maj. 17 (18). Laterani. — Innocentius III (Alberto), patriarchae
Hierosolymitano S. A. legato, cui jam pridem mandaverat, ut causam, quae
inter (Leonem), regem Armeniae, et fratres Templi de castro Gastonis verte-
batur, concordia vel judicio terminaret, eadem de re nunc iterum scribit.
Quum enim fratres Templi, se, sicut eis injunctum erat, omnia facere paratos
esse, confirmassent, rex quibusdam eorum petitionibus respondere noluit,
sed bona eorum, quae habebant in portu Bonelli et aliis Armeniae locis,
occupavit neque precibus patriarchae Hierosolymitani revocari potuit, qua
de causa ab eodem excommunicationis vinculo innodatus est et omnes
contra fratres Templi regem adjuturi eandem sententiam incursuri denun-
tiati sunt. Nihilominus regis ira contra dictos fratres magis desaeviit, nam
omnes possessiones, quas habebant in regno suo, eis abstulit praeter duas
munitiones inexpugnabiles, et cum ad partes Antiochenas accessissent arces
suas victualibus munituri, sicut patriarcha ipse nuntiavit, eorum casalia ad-
huc integra destruxit, quamquam redditus inde provenientes ad ipsum
deveniebant, et alia vice homines regis fratres in angustiis quibusdam con-
stitutos aggressi magistrum ac plures fratres vulneraverunt, unum occide-
runt ac varia gravia damna rerum eis irrogarunt. Itaque Innocentius nuntiat,
se praelatis regni Hierosolymitani ac regi mandasse, ut excommunicationis
sententiam publicent (Baluze II, p. 534 — 535, No. 64; Migne III, p. 430

—43 1 , No. 64 ; Potthast, No. 4247).

Ut haec excommunicationis sententia

observetur, Innocentius 1 8 Maj. 1 2 1 1 Petro, patriarchae Antiocheno, (Clarem-
baldo), Tyrensi archiepiscopo, (Radulfo?), Sidoniensi, (Gaufrido?), Tripoli-
tano, (B. ?), Tortosano, Nimociensi et Famagustano, episcopis mandat (Pott-
hast, No. 4248) et 19 Maj. Johannem, regem Hierosolymitanum, indigenas
et peregrinos in Terra Sancta constitutos monet, ut antedictis praelatis ex-
communicationem pronuntiaturis auxilium praestent (ibid. No. 4249). Ab
excommunicatione Innocentius III Leonem neque tamen comitem Bohe-
mundum Tripolitanum a. 1 2 1 3 absolvit (Potthast, No. 4685) eumque monet,
ut nepotem Raymundum Rupinum corrigat, qui casalia patriarchae Antio-
cheni destruxerat (Potthast, No. 4677). 851

„ Jun. 7. Laterani. — Innocentius III Mdlik az-Zahir, soldanum de
Alapia, x ) exhortatur, ut justitiam excolat et diligat veritatem, Antiochenum

*) Eundem cum Bohemundo, comite Tripolitano, foedere conjunctum fuisse,
supra (No. 794) memoratum est. A. 1203 Balduinus, comes Flandriae, regi Ale
manniae Ottoni IV scribit : «nos soldano Babiloniae nuncios misimus, qui intima-
rent, quod devotioncm populi christiani incredule gentis suae Deo donante in
proximo proponamus ostendere et ad contritionem mfidelitatis de celo nos ex-
spectare virtutem» (Mon. Germ. SS. XXI, p. 225—226).

'5'

228 Regesta

patriarcham habeat commendatum neve permittat, ut ab aliquibus indebite
molestetur (Raynaldi, Annal. 121 1, § 27; Baluze, Ep. Innoc. II, p. 537,
No. 69 ; Migne, Ep. Innoc. III, p. 434, No. 69 ; Potthast, No. 4268). 852

1211 Jul. 1. Accon. — Johannes, rex Hierosolymitanus, cum Maria
uxore Santio, S. Sepulchri priori, l ) hortum prope Accon situm, quem
fratres dicti conventus a Willelmo Pomaran(o) emerant, et domos terram-
que vicinas concedit et sigillo confirmat. — Gualterius de Montbeliart, regni
constabularius, Radulfus Tyberiadis, regis senescalcus, Jacobus de Durnai,
regis marescalcus, Aimarus, dominus Caesareae, Philippus de Ybelino,
Guido de Montfort, Garnerius Alemannus, Roardus, dominus Cayphas,
Amion d'Ays, Thomas de Maugastel, Daniel de Molembec, Adam Coste.
Datum (per manum) nota(rii) Balduini (Roziere, p. 268 — 269, No. 145;
Lois [ed. Beugnot] II, p. 535 — 536, No. 50; Migne, p. 1256 — 1257,
No. 145). 853

*) Qui memoratur in charta hispanica in urbe Accon edita (Espana sagreda L,
app. p. 435-43^7 No - 44)-

( „ ). — Gervasius, abbas fratrum Praemonstratensium, Johanni, regi
Hierosolymitano, qui rogaverat, ut pro regina uxore et filia de priori uxore
nata preces Domino effunderent, scribit, se, quod voluerit, libenter fecisse,
eumque rogat, ut fratres S. Samuelis foveat necnon latorem epistolae ma-
gistrum O. benigne recipiat (Hugo I, p. 102 — 104, No. 95). 854

1212 Jan. 20. — Johannes, rex Hierosolymitanus, 1 ) coram Philippo de

Ibelino, Guidone de Montfort et marescalco regni civibus Massiliae, quae-

cunque in urbe Accon prope ecclesiam S. Demetrii possederunt, per manum

Clevebaldi de Molinis, Eliae de Nazareth, Thomae de S. Abraham et Isaaci

de Jerusalem concedit et sigillo confirmat. — (Johannes de Ibelin, Guido

de Montfort, Jacobus de Durmai, 2 ) marescalcus regni). Scripsit Guidanus,

regis capellanus (Me'ry I, p. 226 — 227; Ruffi I, p. 96 — 97). 855

*) Qui 1 3 Sept. 1 209 Acconem appulsus sequenti die Mariam, filiam Conradi
marchionis, in matrimonium duxit et 4 Octob. Tyri coronatus est (Chron. Rotho-
mag. in Bouquet XVIII, p.360; Rob. Altissiodor., ibid. p. 276; Danduli chron. in
Muratori SS. XII, p. 338; cf. RJcits d'un menestrel de Reims, p. 74—75 ; Potthast,
No. 3715 — 3716). Postauam a. 1212 (exeunte) Maria, quae pepererat Isabellam,
postea uxorem Friderici H, mortua est (Ernoul, p. 41 1 ; Ke'cits, p. 7^ ; cf. Potthast,
No. 4643), filiam Leonis II, regis Armeniae, Stephaniom in matnmonium duxit
(Paoli, Codice I, p. 105, No. 100), quae peperit filium Johannem, qui septem annos
natus obiit (Recits, p. j(>). De rege nostro, qui obiit 23 Mart. 1237 (BChmer-Ficker,
No. 2240) cf. Acta SS. Aug. VI, p. 810 seqq. ; r . L. Lafiteau, Hist. de Jean de Brienne,
Paris 1027.8° et d'Arbois de Jubainville, Recherches sur les premiers annees de
Jean de Brienne, Paris 1868 (Mem. lus a la Sorbonne) 13 pp., 8°, ejusdem notitias
in Bibl. de Tecole d. chartes 1872, p. 168— 170; de pocmaubus Johannis cf. Hist.
litt. de la France XXIII, p. 638—641. *) Alias : Durnai.

„ Jan., ind. XV. Bybli. — Guido, dominus Biblii, Hospitalis con-
frater Biblii, quae pro matrimonio uxoris Aalis ab ejusdem fratre Boamundo
IV, principeAntiocheno, charta supra (No. 798) laudata acceperat, eidem domui
per manum Guarini de Monte acuto magistri concedit necnon casale Betzaal
et omni exactione ablata libertatem emendi et vendendi, intrandi et exeundi
in civitate Biblii donat et sigillo confirmat. — Willelmus Angeliers, Alber-
tus de Ponzan, Willelmus Furnan, 1 ) Rainaldus Bonus, Manasses Arnes, 2 )

! ) Alias : Fornarius. *) Alias : Arneis, Haraeis.

regni Hierosolymitani. 229

Willelmus Liges, Radulphus, Leo, Nicolaus, Martinus, Joannes (de) Tabaria,
Raimundus de Turzeia (Paoli I, p. 104, No. 98). 856

1212 Mart. 1. Accon. — Johannes, rex Hierosolymitanus, in praesentia

et cum auctoritate Alberti, patriarchae Hierosolymitani et Apostolicae Sedis

legati, permutationem cum abbate Adam ecclesiae B. Mariae vallis Josaphat

facit; recipit enim domos, hortos et omnem terram, quam dicta ecclesia

possidet prope portam Sidoniensem civitatis Tyri juxta novum castrum,

quod rex construere inceperat, et XXX bisantios singulis annis in redditi-

bus piscariae Tyrensis accipiendos sigillo confirmat. — Aymarus de Cae-

sarea, Garnerius Alemannus, Rohardus, dominus Cayphae, Herardus de

Durnay, Aymericus Chevart, Tomas de Malgastel, castellanus Tyri, Johannes

Tortus, l ) vicecomes (Acconensis), Gaufridus de Cafran, Adam Coste, Johannes

Flori. Datum per manum Radulfi, Sidoniensis episcopi regnique cancellarii 8 )

(Delaborde, p. 95 — 96, No. 46). 857

*) De quo Eracles, p. 719. *) De quo ZDPV. X, p. 30; anno 1213 Romae
moratur (Potthast, No. 4685).

„ April. 1 2, ind. XV. Accon in palatio episcopali. — Albertus, pa-
triarcha Hierosolymitanus, Gualterus, episcopus Acconensis, et Andreas,
vicecomes Venetorum, controversiam , quae inter Simonem Ruffe/ium,
vicecomitem Januensium urbis Accon, et Bonacurtium Anselmeti, consulem
Pisanorum Acconensium, nomine utriusque communis de burgesia Agnetis
Gastaldi versabatur, quam scilicet vicecomes praedictus cum juratis curiae
suae ad commune Januae pertinere dicebat ratione domus, quam in ruga
S. Laurentii a dicto communi sub censu cum filiis Uberti de Maria con-
sanguineis communem tenebat, sigillis appositis ita disceptant, ut vicecomes
omnia jura remittat adversus Agnetem et ejusdem venditionem Lucensi,
uxori quondam Bartholomaei de Dominis, confirmet. — Factum a Bona-
curtio consule consensu Simonis Chimicosi, Burgundii de Bandino, Sanuti,
Loterii Bubaei ac Moronei et aliorum Pisanorum necnon a vicecomite con-
sensu Jacobi Mallonis, Othonis de Insulis, consulum Januensium, Marini
de Bulgaro, Guillelmi Buscae, Rubaldi de Castello et aliorum Januensium
coram juratis curiae Januensis: magistro Othone Fulcherio, Jacobo de
Angla, Oberto Astalibeta, Jacobo de Roduan (G. MUller, p. 439 — 440;
Ughelli IV, p. 795 — 796 ; LUnig, Cod. diplom. Ital. IV, p. 19 18, No. 6). 858

„ April. — Leo II, Dei et imperii Romani gratia rex Armeniae, con-
fraterordinisTheutonicorum, eidem domui donat castellum Amudain l ) et
casale inferius ei adhaerens nominatum (cujus fines sunt: a parte Simona-
glam tendit usque ad antiquum adaquarium, ubi II sunt arbores salices et
modo factus est lacus, dehinc usque ad rostrum de rocha media juxta
gastinam, quae est de territorio Adidy, inde superius ascenditur usque ad
Quilli, quod latine vocatur meta de Gammassa ; alia divisio inter Gamassam
et Amudain tendit ad cavam, ubi est arbor dicta «chaisne spinosa», abbatia
Chalot et agger vineae de Mechale et extenditur meta usque viam, alia
divisio inter pastores et Amudain (Amidain) tendit usque ad collem, ante
quem sunt II rubi salvatici et arbor morarius, dehinc usque ad gastinam

') StrehJke, p. 39, 126: Amidain(m), Amodan, nunc Adamodano sive Tumo
kalessi meridiem versus de Anazarba (Dulaurier, Journ. asiat. 1861, XVIII, P- 31$ ;
Langlois, Voyage en Cilicie^ p.445 ; Rec. d. hist. d. croisad., aut. armen. I, p. XLvI,
XLVIII, 341, 453, 508, 526, bi8, 637).

230 Regesta

dictam Dagie et extenditur usque ad Zamga, dehtnc usque ad lacum Helia
et Joh, et inter Joh et Ramam est quaedam cava divisa) necnon casale
Sespin *) (quod a parte Baari extenditur usque ad crucem, dehinc usque ad
cavam et turonum de Sabuhc necnon ad aggercm de Bezequi; inter Sespin,
Baari, Abedi et Raselain est divisio quaedam petra scilicet nigra et pertusum
vulpis et extenditur usque ad curbam Johannis Turci, dehinc usque ad
curbam de Moqun et usque ad Indapus; haec infra situm est ipsum casale
Sespin, ex parte Alasines extenditur usque ad arborem morarium furcatam
et usque ad flumen Johan 8 ) et ad vingum Dendieu et ad ecclesiam de
Indapus et ad turonum platum et petram nigram et fractum arvoltum et
usque ad lacum, ubi fuit domus Johannis Cordin, et viam cruciatam, ubi
est crux de petra ; hinc est recta via de Amudain ad Tractic et postea ad
flumen), deinde aliud casale Buquequia 4 ) cum pertinentiis et divisionibus,
sicut dominus Michael ipsum tenuit ejusdem et Sespin territorium jungi-
tur, tum in territorio Meloni 5 ) aliud casale nomine Cumbethfor, 6 ) quod
cum pertinentiis et divisionibus a parte orientis extenditur, sicut vadit via
usque ad petram inter Cumbethfor et Tetimec (et sunt infra petrae pro
metis fixae et subter carbones ; dehinc extenditur usque ad metas petrarum
fixas ex parte Vancun et carbones subter, a parte occidentis inter Cumbethfor
et calale Beleguinos, quod habitatur a villanis de Arench et est S. Mariae de
Turri, sunt metae petrarum fixae et subter carbones, dehinc usque ad
columnam marmoream ; a parte septentrionis versus Casseriam sunt metae
fixae et subter carbones et vadit usque ad turonum, a meridie extenditur
usque ad metas de Bagnigun, ubi crux est posita, et usque ad rocham, et
infra sunt petrae fixae et carbones subter; a parte Abraainain et Casseriae
sunt petrae fixae et carbones subter et in medio petrarum fixarum est crux
de petra), denique casale Ayn *) (a parte Calasie est crux de petra et car-
bones subter supra viam, quae ducit ad Vancun, a parte occidentis exten-
ditur ad pertusum vulpis et ibidem est crux de petra, dehinc usque ad ovile,
et in medio sunt metae de petra V et carbones subter, a parte Vangun
usque ad crucem de petra, quae fixa est juxta gastinam supra viam et in
capite^viae est alia petra et via ibi dividitur) atque liberum commercium in
toto regno Armeniae et securitatem regali sigillo aureo promittit et confir-
mat (Strehlke, p. 37 — 39, No. 46 [cf. p. 126]; Langlois, Tre'sor, p. 1 17 —
120, No. 6; cf. Forsch. XXI, p. 498, No. 1 ; Altpreuss. Monatsschr. 1882,
XIX, p. 638, No. 10). 859

2 ) Strehlke, p. 26: Cespin. 8 ) Dschihan-tschai, Pyramus veterum; cf.

Eracles, p. 208. 4 ) Strehlke, p. 39, 1 26 : Buchecia, Bucona, Buquequia. 6 ) Mliln
ad sinistram Sari ripam sita versus septentrionem et orientem de urbe Adana (Journ.
asiat. 1861, XVIII, p. 31 0. fl ) Inter Mamistram et Tarsum sita (ibid. p. 315;

cf. Wilbrand ab Oldenburp ed. Laurent, p. 176). 7 ) Strehlke, p. 39: Ayn,

p. 126: Haaiym. Hoc privilegium fratribus Theutonicis Innocentius III 24 Febr.
12 14 confirmavit (Strehlke, p. 39— 40, No. 47; Langlois, p. 121, No. 7; Potthast,
No. 490 1 ). Geterum conferas de possessionibus Hospitalariorum, Templariorum
et fratrum Theutonicorum in Armenia sitis: Langlois, p. 74— jj y 78 — 81,81—82
et Herquet in Wochenblatt der Johanniter - Ordensballey Brandenbuig 1872,
p. 11 — 14.

(1212 c). — Gaufridus, thesaurarius Templi, Innocentio III scribit,
Erardum Brennensem l ) Philippam uxorem ducere velle (d'Arbois de Jubain-

*) Amalricus I, rex Hierosolymitanus, anno 11 74 mortuus reliquerat filium
Balduinum V et duas filias Sibyilam et Isabellam, quarum prior Guillelmo de

regni Hierosolymitani. 231

ville V, p. 78, No. 852; Baluze, Ep. Innoc. II, p. 849). || Idem eidem (1213)
nuntiat, se ejusdem epistolam de negotio Erardi de Brena missam (Alberto),
quondam patriarchae Hierosolymitano, et (Clarembaldo), archiepiscopo
Tyrensi, dedisse, qui Erardum et Philippam matrimonium inire vetuerunt,
sed eundem Erardum paulo post matrimonio vetito se cum Philippa con-
junxisse (Baluze, Ep. Innoc. II, p. 839; Migne, 1. c. III, p. 975, No. 3). 860

Longaspatha nupsit ejusque post mortem Guidoni de Lusignan, altera VIII annos
nata despondit Honfrido de Turono (1180). Post mortem antedicti Balduini V
caelibis (a. 1 185) Sibylla maritum uxorem nominavit, sed ipsa cum filiis in obsidione
Acconis (c. 1 Octob. 1191) obiit (R6hricht in Forsch. 1876, p. 507; Ilgen, Conradv.
Montferrat, p. 101, ed. Cipolla, p. 96—97). Isabellae vero et Honfredi matrimonium
solutum est, eaque quamvis consanguinitate illicita affinis Conrado de Monte-
ferrato nupsit ejusque post mortem Henrico II, comiti Campaniae, ex quo peperit
Aalidem postea reginam Cypri, et Philippam, uxorem Erhardi de Brene. Harum
prior Campaniam hereditario jure repetivit, sed (April. 1234) resicnavit (Potthast,
No. 7676, 7873, 8022, 8434, 9147, 9149, 9150, 9160; d*Arbois de Jubainville IV A,
p. 223 — 225, 256 ; V, p. 335 ; cf. No. 23 10 — 23 17, 2346—2352, 2397—2399, 2828,
3128; Layettes du tresor des chartes II, No. 2312 — 2314, 2322, 2371—2376, 2421 ;
de Mas Latrie II, p. 40—42, 69; sigillum Aalidis depinxit Douet d'Arq, No. 1 1802).

(1212 r 4 ). 1 ) — Willelmus II, prior S. Sepulchri, omnibus archiepiscopis,
episcopis aliisque praelatis in regno Thessalonicensi constitutis scribit, se
consensu capituli latorem epistolae canonicum N. priorem ac provisorem
omnium domorum et possessionum dictae ecclesiae in dicto regno sitarum
constituisse (Roziere, p. 2, No. 2; Migne, p. 1 1 1 1 — 1 1 12, No. 2). || Idem
omnibus fratribus in obedientia S. Sepulchri constitutis dictum canonicum
N. nunc priorem ac provisorem commendat (Roziere, p. 3, No. 3 ; Migne,
p. 1 1 12 — 1 1 13, No. 3). 861

') Hunc annum proponere vellemus, quum Guillelmus II c. eundem annum prior
factusfuisse (ZDPV. X,p.43) et a. 1212 Innocentius III supradictum N. canonicum
et S. Sepulchri priorem S. Demetrii Thessalonicensis epistolis intelligere videtur,
quae exstant in Baluze, Ep. Innoc. III, II, p. 628 — 629, No. 78; 631 -—632, No. 86
(Potthast, No. 4488, 4500).

1213 Febr. 28. Laterani. — Innocentius III (Leonem II), regem Arme-
niae, propter varios excessus, quos litteris patriarchae Antiocheni et aliorum
cognoverat, increpat. Cum enim inter ipsum et Antiochenos dicti patriar-
chae studio treugae factae fuissent, rex in terram Antiochenam Rupinum
nepotem immisit, qui casalia ecclesiarum combussit et praedam C millium
bisantiorum excedentem abduxit. Insuper quendam, qui pro patriarcha
Antiocheno se gerebat, sed a patriarcha Hierosolymitano depositus et cum
omnibus fautoribus excommunicatus est, benigne suscepit et post mortem
electi Tarsensis, quem idem patriarcha sperasset, archiepiscopum institutum
iri, casalia dictae eccJesiae militibus suis divisit et, clericis latinis expulsis,
graecos intrudere praesumpsit. Quibus de causis Innocentius dictum regem
monet, ut patriarchae et ecclesiae praedictis satisfaciat, alioquin se dicto
patriarchae, sufTrageneis ejus et episcopis Cypri mandaturum esse, ut regem
jam excommunicatum ex hac quoque causa eidem vinculo astrictum esse,
denuntient in dictum nepotem et fautores sententiam proferentes, seque
Hierosolymitano et Cypri regibus, baronibus ac fratribus Templi et Hospi-
talis necnon peregrinis in regno Hierosolymitano constitutis mandavisse,
ne dicto regi consilium vel auxilium impendant (Baluze II, p. 734 — 735,
No. 2; Migne 111, p. 784 — 786, No. 2; Potthast, No. 4677). 862

232 Regesta

1213 (Mart. 15 — 22). Laterani. — Innocentius III (Alberto), patriarchae
Hierosolymitano, scribit, se ejusdem litteras accepisse nuntiantes, regem
Armeniae, postquam episcopus Sidoniensis Romam eundi iter arripuerit,
petivisse, ut, pace cum fratribus Templi facta, sibi beneficium absolutionis
impenderetur suoque nepoti justitia de Antiochia fieret, itaque mandat, ut
eum absolvat, sed dictam justitiam propter gravia delicta ad praesens deneget.
Deinde praecipit, ut, quae comes Tripolitanus confirmaverat , inania ac
frivola reputet; hic enim cum patriarcha congressus dixit, se Antiochiam
ab imperatore Constantinopolitano domino ac judice suo tenere et eundem
a Sede Apostolica indulgentia impetrasse, ne sub ecclesiastico judice de
Antiochia litigaret (Baluze II, p. 738 — 739, No. 7; Migne III, p. 792 — 793,
No. 7; Potthast, No. 4685). 863

„ April. 26. (Laterani). — Innocentius III Saphadinum (MSlik al-

Muazzam), soldanum Damasci, obsecrat, ne «propter violentamdetentionem

Hierusalem et finium ipsius plus adhuc effundatur sanguinis, quam haaenus

est effusum», utTerram Sanctam Sedi Apostolicae reddat «ipsaque reddita

et dimissis utriusque captivis quiescamus a mutuis impugnationum offensis» l )

(Raynaldi, Annal. 1 2 1 3, § 3 ; Baluze, Ep. Innoc. II, p. 76 1, No. 37 ; Migne,

Ep. Innoc. III, p. 831 — 832, No. 37; Ryccardus de San Germano in

Muratori SS. VII, p. 985 et Mon. Germ. SS. XIX, p. 335; Ughelli, Italia

sacra III, p. 971 ; Theiner, Veter. mon. I, p. 65, No. 71 ; Ficker-Winkel-

mann, Acta, No. 6142; Potthast, No. 4719; cf. 5186). || Constat, fratres

Templi Innocentio III mendacissime nuntiavisse: « Volunt isti (Saladini filii)

libenter reddere in manus domini papae Terram Sanctam, quam tenent, ad

opus christianorum et, ut certi sint et securi de alia terra, a populo christiano

singulis annis volunt esse sub certo tributo Jherosolymitano et dabunt inde

cautelam Romanae ecclesiae de non impedienda plus Terra Sancta, qua

dominus noster J. Chr. suis pedibus ambulavit» (Ryccardus in Mon. Germ.

SS. XVII, p. 336). 864

! ) Hanc epistolam (26April. 12 13) Alberto, patriarchae Hierosolymitano, misit
per viros providos antedicto soldano tradendam (Raynaldi, Annal. 12 13, § 2;
Baluze, Ep. Innoc. II, p. 760 — 761, No. 36; Migne, Ep. Innoc. III, p. 830 — 831,
No. 36; Mansi, Concil. XXII, p. 967—068; HarduinVII, p. 13—14; Theiner, Veter.
mon. Slavorum I, p. 65, No. 72; Potthast, No. 4720; cf. No. 5187). Fere eodem
tempore Johannes, archiepiscopus Cefaludensis, soldanos Aegypti et Damasci de
mandato Innocentii III visitasse nuntiatur (Rohricht, Beitr. I, p. 50 — 57,not. 25— 26).

„ Sept. 26. Januae ante domum Jachariae de Castro. — Simon
Bufferius major confirmat, se a Simone Bufferio juniore XV libras et XV
solidos Jan. accepisse occasione solutionis de octava solutione, quam dictus
Simon major dicebat ipsum Simonem juniorem accepisse pro eo a curia
regis Syriae et pro feudo a dicta curia recipere debebat, quam octavam solu-
tionem dictus Simon junior accepisse negavit. Pro quibus XVlibris et XV
solidis Symon major ei dare promittit per se vel per suum certum missum
ulterius bisantios tres saracinales de Syria pro unaquaque libra justi pon-
deris mundos ab omnibus dacitis et avariis de communi Januae infra II
menses proximos, postquam navis, quae dicitur Sanctus Lucas, ultra mare
applicuit, certis aliis conditionibus adjunctis (Januae, arch. notular. Raimondi
Medici, fol. 101 r; dedit Dom. Corn. Desimoni). 865

„ Octob. 18. Accon. — Ademarus, dominus Caesareae, cum uxore
Juliana coram archiepiscopo P(etro) Caesariensi ab Hospitalis magistro

regni Hierosolymitani. 233

Guarino de Monte Acuto M bisantios, casalibus suis Cafarlet, Samarita et
casali Bubalorum cum pertinentiis pignori assignatis, mutuat. — Garnerius
Alemannus, Rohardus de Caypha, Conselath, Joannes Charle, 1 ) Fulco
(Paoli I, p. 290, No. 1 1). 866

l ) Alias : Karoh, Karol.

1213 Octob. — Robertus, cardinalis presbyter S. Stephani in Coelio
monte, S. A. legatus, exponit, quae nobiles viri in Terra Sancta olim con-
stituti l ) coram ipso, H(aimardo) Suessionensi et G(uillelmo) Meldensi epis-
copis de matre Philippae, uxore quondam Henrici, comitis de Campania,
testati sunt. Guido scilicet de Dampetra confirmavit, Umfredum de Thorono
dictam (Isabellam) reginam per III annos et amplius habuisse uxorem,
eamque, quum ipsi nuberet, XVIII annos natam fuisse, (Henricum),
comitem vero Campaniae, dictam (Isabellam) marchioni de Monteferrato
uxorem tradendam adduxisse. Odardus, marescallus Campaniae, dixit, Ura-
fredum coram comite et multis baronibus per Reginaldum de Tabaria, ut
uxor sibi ablata restitueretur, postulavisse, sed fere omnes, ne exercitus fame
periret, 2 ) eandem marchioni dedisse seque ipsum ad illud matrimonium
impetrandum nuntium fuisse. Similia Guido de Capis, Petrus Turkinus,
Willelmus, comes Jouviacensis, Robertus de Miliaco, Rogerius de S. Karuano
et Lambertus de Barro testati sunt, Hugo vero de S. Mauritio, qui contu-
bernalis fuit Umfredi, confirmavit, eundem uxorem suam a matrimonio novo
revocasse, eam vero obedire noluisse. Omnes vero praeter Robertum
in eo consensi sunt, exercitum, hoc peccato commisso, die nuptiarum
clade facta, marchionem caede, comitem vero morte praematura gravissimam
poenam subiisse (Baluze, Ep. Innoc. III, p. 842 — 843 ; Migne, Ep. Innoc.
III, p. 980 — 981, No. 11). || Alias chartas, quae antedictam controversiam
attinent (Jul. — Aug. 1 2 1 3) cf. in Baluze II, p. 840, 843 ; Migne III, p. 93 1
—932,979 — 980, No. 9, 10, 12. 867

! ) In obsidione Acconis (1 189— 1 191). *) De matrimonio Isabellae et Hon-
fridi soluto cf. supra No. 860. Solutum fuit «per consilium Heraclii patriarchae
et omnium primatum» (Bened. de Peterbor. II, p. 241 ; Rog. de Hovedene III, p. 70
—71), scilicet Humbaldi, archiepiscopi Pisani ac Sedis Apostolicae legati, Phifippi,
episcopi Bellovacensis, Haymari Monachi, archiepiscopi Gaesariensis, Raynaldi de
Sidone, Pagani de Gayfa, Baliani de Ibelino (Radulfus de Diceto II, p. 86 ; Itinerar.,
p. 121 ; Sicardus, p. 623 ; Hist. Hierosol., p. 55 ; Albericus, p. 868; Ansbert, p. 80);
Innocentius III a. 1 199 de hoc matrimonio scribit: «propter malitiam temporis et
persecutiones urgentes» (Potthast, No. 716); sed cf. mfra No. 880.

(1213 c). — «Reverendo in Christo patri et domino diligendo A(madeo),
Dei providentia archiepiscopo Bisanc(ino), 1 ) G . . . . de Boyx, 2 ) humilis
miles, amen. Cum de prosperitate mea noverim vos letari. sciatis, quod Dei
gratia ego et uxor mea sani et incolumes permanemus. De rumoribus Terre
promissionis et aliarum regionum circumjacentium hec vobis breviter pro-
posui significare, etsi non omnia tamen aliqua, que magis admiranda
videntur. In primis sciatis, quod regnum Jerusalem treugas habet cum
Sarracenis et etiam principatus Antioch(iae), qui innumeras persequtiones
tum per soldanum Babilonie, tum per regem Armenie passus est, per lon-
gum tempus treuguas habet cum predicto soldano. Audiatis etiam alia,

') Qui sedit ab a. 1 197 sive 1208 usque ad a. 1220. 2 ) Eundem esse puta-
mus ac militem Girbertum de Boi, cujus mentio fit in codicillo Henrici comitis,
Ruthenensis, a. 1221 in urbe Accon composito (Martene, Ampl. Coll. I, p. 1172;
Rohricht, Studien zur Gesch. d. flinften Kreuzzuges, p. 75).

234 Regesta

que nova admiratione consideranda sunt. Audivimus et rei veritatem per
certo(s) nuncios didicimus, quod de Hiberia quidam christiani, qui Georgeni
dicuntur, cum innumera multitudine militum compeditum, divino inspirante
auxilio, manu fortiter armata, contra infideles paganos insurrexerunt alacriter
et jam CCC castella et IX maximas urbes subjugantes, retinentes forciara
(corr. : forciora), debiliora in cinerem redegerunt. 3 ) Predictarum urbium
quedam sub Eufrate sita cunctarum urbium paganicarum erat nobilissima
et magna. Dominus hujus urbis preerat filius soldani Babilonis, qui captus
a predictis christianis capite truncatus est, quamvis auri infinitam pecuniam
promitteret se daturum. Quid dicam per singula? Tales quales predixi ad
terram recuperandam sancte Jherusalem venient totam paganiam subju-
gantes. Rex 4 ) eorum nobilis sexdecim annos par Alexandro viribus et pro-
bitate, non tamen in fide. Iste puer ossa matris sue regine potentissime
nomine Thamar 5 ) secum portat, que, dum viveret, votum fecit eundi
Jherusalem et, si moreretur, rogavit filium suum, ut ejus ossa ad sepulchrum
Domini deffer(r)entur. Iste ergo precibus matris adquiescens votum matris
sue restaurare desiderat et eam in sanctam civitatem, volentibus et nolenti-
bus paganis, promisit repelire. Mando vobis iterum, domine, quod statim
post jam dicta scripta didicimus, res est mirabilis et miserabilis et cunctis
pavenda. Notificatum est nobis ultima septimana Augustiperverosnuncios,
quod, quamvis verum tamen audientibus vix credibile, terre motus talis factus
est, qui numquam fuerat auditus. Factus et pridie ante vigiliam sancti
Johannis Baptiste (22 Jun.) 6 ) in terra Losore, 7 ) que afinis est soldani d'En-
coine, 8 ) et tam magnus, quod multe ville et castra corruerunt et due civitates,
quedam abbatia ante quamdam civitatem nomine Finedelfe 9 ) in abissum
perdite, tamen terra plana in impari loco remanente, cum habitantibus
recesserunt. O mirum et cunctis admirantibus pavendum! Inter hec, que
restat dicere, certe res est verissima, domine, quod quidam mons terre motus
scissus per medium ex una parte sanguinem, ex alia lac visus est emanare
per totam diem et ex eo alia die aqua fetidissima sabulum cum multitudine
maxima, et sciatis, quod terra, in qua hoc mirabile factum est, christianorum
est, et ideo mandavi vobis, ut hec populo annuncietis» (E codice Paris. lat.
No. 5137, fol. 1 gallice versum primo editum in Hist. litt. de la France XXI,
p. 781 — 783; nos primi originalem latinum textum edimus). 868

a ) De expeditionibus a Georgianis contra Saracenos factis videas Journ. asiat.
IV Ser., XIII, p. 507—508 (1202—1203), p. 509—511 (1204—1205), p. 511 (1205—
1206), p. 515— -517 (1206— 1207), p. 517— 522 (1208 — 1209); de annis 1209 — 1221
auctor nihif oflert. 4 ) Georgius IV Lascha (12 12— 1223), qui XVIII annos natus
regnum adeptus est (Brosset, Hist. de Ge'orgie I, p. 481). 6 ) Quae neque 1211

(Lebeau, Hist. du bas empire XVII, p. 256), neque 1 207 (Journ. asiat. IV Ser., XIII,
p. 516—517), sed 18 Jan. 1212 mortua (Brosset I, p. 477; cf. Additions, p. 297, In-
troduction LXVII) et in urbe Chelath sepulta est. ") Hujus terrae motus men-

tionem frustra quaesivimus in chronicis. 7 ) Isauria meridiem versus de regno

et urbe Iconii. 8 ) Id est Iconii. 9 ) Aperte Philadelphia.

1214 April. 23. Tarsi. — Leo II, rex Armeniae, sigillo confirmat,
Garinum de Monte Acuto, magistrum domus Hospitalis, sibi pro supplendo
matrimonio filiae regi Hierosolymitano datae XX millia bisantiorum ad
pondus Accon accommodavisse et pignori totam terram Giguerii l ) cum

! ) Djeguer sive Bajas in sinu Alexandrettino (Dulaurier in Journ. asiat. 1861,
XVIII, p. 209, 313 ; Rec. d. hist. d. croisad., aut. armen. I f p. XXX, XLVII, LXXIX,
628, 646).

regni Hierosolymitani. 235

omnibus casalibus accepisse, scilicet Abbaessa, Agnyas, Nigrinum, Lacrat,

Jugmarzeban, Gardessiam, Jucuteman, Jugmelic, Keniz, portum de Cala-

mella et de toto Giguerio et tablagium et omnes diricturas terrae et maris.

— Rupinus, princeps Antiochenus, nepos et heres regis Leonis, Hostius

de Tiberiade, 2 ) Adam de Gastun, Constantius comestabulus, Vaaram mares-

calcus, Aschivardus baro, filius Gervasii ; senescalci Antiochiae, Senescale,

p(ro)ximos 3 ) Armeniae, Leuonius de Biulum, Jozulinus, frater marescalci,

Valletus miles, Willelmus de Insula, Rogerius 4 ), quondam comestabulus,

Willelmus de Turre, Thomas Viellebrun; de fratribus Hospitalis: Isem-

bardus, Helias de Turre, Faraldus de Barras, castellanus Salephii, Bermun-

dus de Luzenzone, 5 ) Petrus Ares, Albertus, praeceptor Antiochiae, Johannes

presbiter, Willelmus de Scanteble, Humbertus le Blunde, Raimundus de

Stella, Ugo de Momolena, Willelmus scriptor, magistri capellanus. Factum

per manum magistri Bovonis, 6 ) latini cancellarii regis (Paoli I, p. 105 — 106,

No. 100; Langlois, p. 124—125, No. 9). 869

2 ) De quo Dulaurier ? 1. c. p. 307—308 ; aut. arme'n. I, p. XCVIII, 630. 8 ) Sem-
pad ; de dignitate «proximi» cf. ibid. p. LXXIX. 4 ) Alias : de Monte (Mild).

*) Lusignano ? «) De hoc et aliis cancellariis cf. ibid. p. LXXX VII -LXXX VIII.

1214 April. 23. Tarsi. — Leo II, rex Armeniae, consensu Rupini nepotis

atque heredis, principis Antiochiae, Hospitali per manum magistri Garini

de Monte acuto tradit casale Vanerium *) in territorio Meloni situm cum

pertinentiis, prout baro Vassilius ipsum tenuit, terram maritimam cum

portu et omnia jura, exceptis II piscationibus videlicet Corvim et Saabras

jam donatis, et sigillo confirmat, se accepisse X millia bisantiorum in auxi-

lium supplendi matrimonii filiae, 2 ) quam duxit Johannes, rex Hierosolymi-

tanus. — Hostius de Tiberiade, Adam de Gastum, Constantius comestabulus,

Aschivardus baro, Vaaram marescalcus, Jozulinus, frater ejus, Leuonus de

Biulum ; de fratribus Hospitalis : Isembardus, Faraldus de Baras, castellanus

Selephii, Bermundus de Luzenzone, Petrus Arez, Albertus, praeceptor

Antiochiae, Willelmus, capellanus domini magistri, Raimundus de Stella,

Hugo de Momolena. Factum per manum magistri Bovonis, latini cancellarii

regis (Paoli I, p. 104 — 105, No. 99; Langlois, p. 122 — 123, No. 8; cf.

Dulaurier, Recherches I, p. 124, 165). 870

*) Id est «monasterium» (Dulaurier in Journ. asiat. 1861, XVIII, p. 315 ; Rec. d.
hist. d. croisad., aut. arme'n. I, p. LXXXIX). *) Stephaniae (Ronncht, Quinti

belli sacri script. minores, p. XXXVII, not. 4; cf. supra No. 855).

„ Aug. 23. — Johannes, Montis Thabor abbas, XX bisantiis acceptis
confratri Belvays scriptori ejusque heredibus sub censu II bisantiorum
annuali quandam petiam terrae domui ejusdem Acconensi versus meridiem
vicinam concedit et sigillo confirmat, quae petia cohaeret a parte orientis
domui, quae fuit Pagani de Cayphas, a parte occidentis domui, quae fuit
Gaufredi Torti. — Gandulfus monachus, Fulco, Rozerius, fratres; magister
Balduinus, regius clericus (Altpreuss. Monatsschr. XX, p. 387, No. 2;
Archives de TOrient latin II B, p. 165, No. 1). 871

„ Dec. 16, ind. I (corr. III). Accon in palatio episcopali. — Andreas
Vitalis, bajulus Venetianorum Acconensium, x ) confirmat, se in causa inter
eosdem et archiepiscopum Tyriensem existente jus eorundem protectioni
et curae Apostolicae Sedis committere velle. — Gervasius, archidiaconus

') De bajulis dictae urbis Venetianis cf. Heyd I, p. 331.

236 Regesta

S. Crucis, Aldus, thesaurarius ejusdem ecclesiae, , plebanus S. Marci

Acconensis, Garnerius Alemannus, Rannudus de Lidena et Lanfrancus,
fratres Hospitalis, Jacobus Trivisanus. — Aymericus, filius quondam Ugo-
lini, imperatoris auctoritate notarius, scripsit (Tafel-Thomas II, p. 174 — 175,
No. 240). 872

(1214). — Johannes, rex Hierosolymitanus, Gervasio, abbati Praemon-
stratensi, scribit, se timere, ne Saraceni treugam adhuc valentem interrum-
pant, et consilio praelatorum necnon baronum Terrae Sanctae filiam regis
Armeniae in matrimonium duxisse (Hugo I, p. 36, No. 36). 873

1215 Jan. 1 1. Crati. — Canonici capituli Valeniae suo et B., episcopi
Anteradensis, sigillo confirmant, se post mortem episcopi consilio O(thonis),
archiepiscopi Apamiensis, Eustachium, archidiaconum Berytensem, elegisse
episcopum et de hac electione per episcopum B. Antaradensem, Willelmum,
canonicum Valeniae, apud Coebium magistrum Garinum de Monte Acuto
certiorem fecisse, neque tamen hac praesentatione praejudicari ecclesiae in
posterum, donec papa responderit, num praesentatio electionis sit magistri,
necne. Quum vero magister, quominus sententiam suam proferret, inva-
sione Turcorum impeditus fuerit, se consilio patriarchae et archiepiscopi
electum Valeniam duxisse et paulo post cum episcopo B. Antaradensi et
electo Cratum venisse ad magistrum, ut electio ei placeret, requirentes et
concedentes, ut in ecclesia Valeniensi jus praesentationis et consensus ma-
gistri sit. — Jobertus, Antaradensis thesaurarius, Jacobus, capellanus epis-
copi Anteradensis , Manasserius, Hernesius, Willelmus Seleman, Fulco
Gerbaut, Joannes Berton (Paoli I, p. 108, No. 103). 874

„ Mart. 15. — Leo II, rex Armeniae, Januensibus per manum Ugonis
Ferrarii vicecomitis in toto regno suo, exceptis tamen terris, quas Otho de
Tabaria, Adam de Gaston, Vahram senescalcus tenent (quarum tertia voca-
tur Corc) x ) et excepto passagio, quod Leo de Cabban *) habet in flumine
Jahan, 3 ) liberum commercium necnon in urbe Tharsensi vicum concedit et
sigillo confirmat. — Nicolaus de Porta, sacri imperii notarius, jussu Thomae
de Ugueto, judicis et assessoris Alberti de Malavolta, potestatis Januensis,
transscripsit (Liber jurium I, p. 574 — 575, No. 514; Langlois I, p. 126 —
128, No. 10; cf. Serra IV, p. 150; Canale, Storia civile II, p. 728 — 729;
Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 371 ; Dulaurier, Recherches I, p. 215
et in Journ. asiat. 1 86 1 , XVIII, p. 313 — 314, 317 — 318, 335 — 334; Heydl,
p. 370—371). 875

*) Kcopi)x6<; in littore Ciliciae. *) Gaban ad Johan. *) Alias : Johan.

„ Mart. 29 (arabice et latine). — Lottarius archiepiscopus, consules
et Hubaldus, vicecomes Pisanorum, Melech Elchemele, soldani Aegypti, filio
ac vicario, Ranuccium Benedicti de Vernaccio consulem transmittunt et
commendant, quodcunque per ipsum actum fuerit, se tenere velle pollicentes
(Amari, I diplomi arabi, p. 81 — 82 [arabice], No. 27, p. 284 [latine], No. 23
[cf. p. 412 — 415, 467]; Fanucci II, p. 230 — 231 ad 4 April. 1221). 876

„ Mart. 31. — Ropinus, princeps Antiochiae, Raimundi principis
filius, consensu uxoris Helois Hospitali per manum Guarini de Monte
Acuto magistri omnia privilegia, quae antecessores et barones Antiochiae
ei in toto principatu concesserunt, sigillo confirmat. — Petrus, patriarcha
Anttochiae, Levo II, rex Armeniae, avunculus Rupini, Hoto, Apamiensis

regni Hierosolymitani. 2 3 7

archiepiscopus, *) Booz, 2 ) electus Tharcensis, Joannes, electus Mamistanensis,
Eustachius, episcopus Valeniae ; de baronibus Armeniae : Constantius
conestabulus, Adam 3 ) senescalcus, Varan marescalcus ; 4 ) de baronibus
principatus: Otho de Tiberiade, A(c)harias senescalcus, 5 ) Willelmus de
Insula, Gauterius de Laitor, 6 ) Eschivardus, Guillelmus de Hasart, Thomas
marescalcus, Simon camerarius, Poncius Lumbardus, Bauduinus de Mai-
mendon, Thomas Malebrun, Bartholomaeus de Jaune. 7 ) Factum per manum
Jordani, principis cancellarii (Paoli I, p. 106 — 107, No. ioi [cf. p. 520 —
521]; Langlois, p. 133 — 134, No. 13; cf. Dulaurier in Journ. asiat. 1861,
XVIII, p. 306). 877

») De quo ZDPV. X, p. 11. *) Paulus. 8 ) de Gaston. *) De quo

Rec. d. hist. d. croisad., aut. arm£n. I, p. LXXXVI, XG. 6 ) Cujus auxilio vel

proditione Raimundus Rupini Antiochia potitus est (Gestes, p. 19; ct\ Eracles,
p. 318). *) Alias: de Turre, la Tour. 7 ) le Jaune, Jalnus?

1215 Mart. 31. — Ropinus, princeps Autiochiae, consensu uxoris Heluise
Hospitali per manum Garini de Monte acuto magistri concedit civitatem
Gabulensem, quae dicitur Gibel, et castellum de la Veille vicinum cum
pertinentiis sigillo confirmat. — Testes ut supra No. 877 (Paoli I, p. 107,
No. 102; Langlois, p. 135 — 136, No. 14). 878

„ April. 9. — Maccildis, vidua Conradi, advocati de Swarcenberch, l )

domui Theutonicorum Acconensi domum a marito suo de filia quondam

Joscelini emtam sigillo concedit, et Hermannus magister 2 ) pollicetur, se

eidem CCCC marcas argenti XV dies post pentecosten proximo post annum

venturum apud Straceburch soluturum esse ad emendam terram, cuius

redditibus vidua, quoad vixerit, fruatur. — De fratribus: Ludovicus de

Horflegove marescalcus, Drabodo de Utinge praeceptor, Haymo de Falco-

neis, Hartungus de Sulmesse, Hunricus Gyr, Rodengerus de Fulcolfsem,

Otto de Losenheum, Gunterus de Winrikesleve, 3 ) dominus Vencardus de

Carlesberch. Guillelmus, prior S. Sepulchri, subscripsit et bulla capituli

confirmavit (Strehlke, p. 40, No. 48). 879

*) Socius Martini, abbatis Parisiensis (Guntheri Hist. Gonstant. ed. Riant,
. 32, 82). *) De Hermanno magistro, qui 20 Mart. 1239 mortuus Salerni, sed

arlettae sepultus est, videas : Regesten des Geschlechts derer von Salza (anon.),
Leipzig 1853; Voigt, H. v.S., K6nicsberg 1856; G. Dasse (Dissert. inaugur.), G6t-
tingen 1867; Lavisse, Paris 1875; Lorck (Dissert. inaugur.), Kiel 1880; HUvernick
(Dissert. inaugur.), Rostock 1884; Koch, Heidelberg 1885. Epistolam ejus de bello
Damiatino (Eracles, p. 323, 325 ; Oliv. 1482 ; SS. et T. quinti belli sacri s. voce)
memoravimus in Studien z. Gesch. d. fUnften Kreuzzuges, Innsbruck 1891, p. 48,
No. 8. Vices ejus gerens in partibus transmarinis memoratur Havmo et successor
Conradus de Thunngia, frater marchionis (Hess. Urkundenb. I, No. 44); bello 1239
in Terra Sancta gesto interfuit (Eracles, p. 531, J39) et primo magister vocatur
charta 8 April. 1240 (Ewald II, p. 6), deinde chartis 8 Maj. et Jun. Herbipoli editis
(Mon. Boic. XXXVII, p. 29 1—294, No. 264—265), eodem anno de pace inter impera-
torem Fridericum II et Gregonum IX componenda agit (Bohmer-Ficker, No. 4401 a,
441 2a; Ewald II, p. 53—54) et moritur 27 (Annal. Erph. in Mon. Germ. SS. XVI,

S« 35) ve ^ 2 4 Jul. 1240 Romae (Perlbach, Necrologe, p. 358—359, 361, 365 ; Ewald
[, p. 57; Voi^t II, p. 423; cf. Zeitschr. f. Thliring. Gesch. V, p. 183 seqq.); charta
itaque Posomae 10 Nov. 1251 nomine ejus scripta (Perlbach, Reg. No. 381) spuria
est. *) Id est Willersleben, prope Erphordiam sita ; G. noster a. 1 246 in Prussia
versatur (Perlbach, Reg. No. 248, 252).

„ Jul. 31. Ferentini. — Innocentius III omnibus archiepiscopis et
episcopis per regnum Franciae constitutis mandat, ut, quicunque Erardo
de Brena favorem vel auxilium impendant, censura ecclesiastica terreantur.

S

238 Regesfa

Hic enim unam de filiabus Henrici, quondam comitis Trecensis, illegitima

copula l ) procreatis, quam scilicet idem comes cum filia regis ac regni herede

contraxerat, quae antea Conrado, quondam marchione, per incestum con-

juncta fuit, unde Conradus gladio, comes praecipitio poenam mortis passi

sunt, 2 ) in matrimonium duxit, quamquam ab Alberto, quondam patriarcha

Hierosolymitano, prohibitus erat, sed Januam venit inde Alpes transgressurus

ac statum non solum Franciae, sed etiam Terrae Sanctae turbaturus (Baluze II,

p. 840 — 841 ; Migne III, p. 978, No. 7; Potthast, No. 4988). 880

') Innocentius III et Honorius III hoc matrimonium illegitimum plurimis
epistolis vocaverunt (Potthast, No. 4856—4859, 4954 — 4J55* 5062, 5064, 51 1 1, 5267
-5 2 70, 5359» 5374, 5379» 53 8 7.-5389, 554<\ 5^6-5688. 5691, 5947-5948, 6091,
6099, 6103, 6373). Controversia sedata est iudicio Geroldi, episcopi Valentinensis
29 Aug. 1223 (cTArbois de Jubainville V, No. 1556; cf. Potthast, No. 7076, 7099)
et postea patriarchae Hierosolymitani (22 Jun. 1226; cTArbois V, No. 1737; cf.
No. 1767 — 1768). Ceterum conferas de controversia iTArbois IV A, p. 11 1 — 187;
V, No. 1339, 1356; Teulet, Layettes du tresor des chartes II, No. 1474— 1475, ! 479>
1934 — 1935, 1945; De Mas Latrie, Hist. I, p. 220 — 224; III, p. 614 — 616. Epistolam
Radulfi, patriarchae Hierosolymitani, de antedicto negotio scriptam, cui respondet
Innocentius III 2oFebr. 12 15 (Potthast, N0.4954), c ** * n d'Arbois V, p. 78,^0.8500.
*) Eadem Innocentius III in aliis epistolis (Pottnast, No. 4940, 5379) confirmat.

(1215—1216). — Innocentius III (Alberto), patriarchae Hierosolymitano,
et quibusdam aliis mandat, ut (Simonem), archiepiscopum Tyrensem, indu-
cant in possessionem ecclesiae S. Marci Tyrensis (Theiner, Veter. Slavor.
merid. monum. I, p. 67, No. 128; Potthast, No. 5224). 881

( „ „ ). Damasci (italice). — Bubacchara l ) soldanus Pisanis in

regno suo varia privilegia concedit et confirmat (Amari, I diplomi arabi,

p. 285—287, No. 24 [cf. p. 468 — 469]; Pagnini, Della decima II, p. 198

— 200; cf. Heyd I, p. 413). 882

Abu Bekr ibn Ajjub Malik al-Adil.

( „ „ ?) (italice). — Soldanus Aegypti Pisanis varia privilegia in

terra sua concedit et confirmat (Amari, I diplomi arabi, p. 288 — 289, No. 25
[cf. p. 469— 470]; Lami, Delic. erudit. V, p. 201— 203; cf. Heyd I, p. 41 3). 883

( „ „ ?). — Gervasius,abbasfratrumPraemonstratensium,Johanni,

regi Hierosolymitano, gratias agit de epistola supradicta (No. 873) eumque
rogat, ut fratres S. Samuelis in urbe Accon residentes foveat ac promoveat
(Hugo I, p. 37—38, No. 37). 884

1216 Febr. — Rupinus, princeps Antiochenus, coram rege Armeniae,
(Petro II), patriarcha Antiochiae *) Januensibus Antiochiae curiam liberam
et securitatem concedit ac sigillo munit. — Acharias, Antiochiae senescalcus
«maios comunie» (sic), Otto Tyberiadis, Guillielmus de Insula, Rogerius
conestabulus, Eschevardus, frater senescalci, Thomas Malebrunus, Baudoinus
de Memendone, Socherus de Cozires. Datum per manum Jordani cancel-
larii. — Placentinus, notarius sacri palatii, jussu Jacobi de Balduino, Januensis
potestatis, vidit et propria manu subscripsit (Liber jurium I, p. 577 — 578,
No. 516; Langlois, p. 136 — 137, No. 15; cf. Carlo Pagano, p. 207;
Olivieri, p. 59, No. 2, S 2; Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 371;
Heyd I, p. 324, 339). 885

*) De cujus sigiilo Schlumberger in Revue numismat. 1891, p. 228.

„ April. 7. Antiochiae. — Rupinus, princeps Antiochiae, consensu
uxoris suae Heluisae, Leonis II, regis Armeniae, avunculi, Ugonis, regis

regni Hierosolymitani. 239

Cypri, sororii, Pisanis privilegia, quae a Boemundo avo et Constantia acce-
perunt, sigillo confirmat. — Otho de Tabarea, Willelmus de Insula, Acharias
senescalcus, Eschevardus, frater ejus, Rogerius de Montibus, Simon came-
rarius, Pontius Lonbardus, Thomas Malebrunus, Johannes Flandrensis,
dux Antiochiae. Datum per manum Jordani cancellarii Nicolao, vicecomiti
Antiocheno Pisanorum (G. Mllller, p. 90 — 91, No. 58 [cf. p. 438]; Dal
Borgo, p. 174 — 175; Muratori, Antiq. [ed. fol.] II, p. 917 — 918, [ed. 4 ]
VI, p. 283 — 286; Langlois, Tresor des chartes d\Arme'nie, p. 138 — 139,
No. 16; cf. Tronci I, p. 418). 886

1216 Aug. 10, ind.IV. Perusii. — Honorius III sententiam Innocentii III,
qui propter Venetianorum contumaciam manifestam ecclesiae S. Marci
Tyrensis cum pertinentiis possessiones causa rei servandae, quoad spiritualia
adjudicavit, confirmat, et (Simonem), archiepiscopum Tyrensem, in eandem
per (Radulfum), patriarcham Hierosolymitanum, (Petrum), archiepiscopum
Caesariensem, (Johannem II), abbatem de Monte Thabor, induci ac tueri
jubet (Pressutti I, No. 16). || De eadem re (22 Aug.) patriarchae Hierosoly-
mitano, (Petro) Caesariensi et (Roberto II), Nazareno, archiepiscopis (ibid.
No. 23 et supra No. 881). 887

„ Sept. 1. — Rupinus, princeps Antiochenus, Raimundi Rat prin-
cipis filius, donum a Boamundo, principe Antiocheno et avo suo, fratribus
S. Lazari de Jerusalem factum scilicet M anguillas in urbe Antiochena mense
Septembris accipiendas sigillo confirmat. — Acharias, senescallus Antio-
chiae, Mansellus conestabularius, Thomas marescallus, Julianus Jaunus
pincerna, Symon camerarius, Willelmus de Hasard, Amauricus de Crosi,
Pontius Lombardus, Anfredus de Margato, Americus de Rodanos. Datum
per manum Jordani, cancellarii Rupini (Archives de TOrient latin II, p. 149
— 150, No. 32). 888

„ Sept., ind. V. Haldinburc. — Fridericus II domui Templi per
manum Guillelmi de Antiochia fratris privilegium ab Hugone de Baucio
ejusque uxore Barasa, R. de Baucio, G. Aimardo ejusque uxore Mabilia,
R. Gaufridi et Rocellino, vicecomite Massiliae, concessum et M(ichaelis),
Arelatensis archiepiscopi, S(tephani) Tolonensis et G(uillelmi) Aviniensis
episcoporum sigillis munitum, quo in civitate et dominio Massiliae naves
facere et iisdem mercatores et peregrinos in terras ultramarinas vel Hispa-
niae vel in alias partes vehi dictis fratribus liceat, confirmat (Winkelmann,
Acta inedita I, p. 117, No. 139; BOhmer-Ficker, No. 880). 889

( „ Octob.). — Jacobus, episcopus Acconensis, amicos certiores facit
de electione sua et itinere per ltaliam facto inde in Terram Sanctam trans-
fretaturus (St. Genois in Nouv. Me'm. de Tacad. de Bruxelles XXIII, p. 29
— 33; Rtfhricht in Zeitschr. f. Kirchengesch. 1892: Ep. Jac. No. 1). 890

( „ ? Maj. 26). — Bubekre, filius Ajubt, soldanus Petro Ziani, Vene-
torum duci, se eosdem et cum iis in Aegyptum venientes conservare
ac fovere velle, pollicetur. — Vivianus etc. ut supra No. 830 (Tafel-
Thomas II, p. 190 — 191, No. 247; cf. Vite de duchi di Venezia in Mura-
tori SS. XXII, p. 542 — 543 ; Capelletti, Storia dei republica di Venezia
1850, II, p. 212; Heyd I, p. 404). || Documentum scriptum est «septima
intrante mense Safar», sive 26 Maj. 1216, si comprobare licet, quae Heyd
(1. c.) de privilegio cohaerenti exposuit. 891

240 R e g e s t a

1217 Jan. — Johannes, rex Hierosolymitanus, sigillo confirmat, coram
ipso Beatricem, quondam comitis Jocellini filiam, a marito suo comite
Othone l ) procuratorem institutam domum Hospitalis ejusque magistrum
Garinum de Monte acuto a petitione casalis Manueth absolvisse et domui
donasse. — Boamundus IV, princeps Antiochiae et comes Tripolitanus,
Radulphus de Tiberiade, regni senescalcus, Jacobus 2 ) marescalcus, Gauterus
de Caesarea, Odo Montebello, 3 ) Gilo de Beritho, Gaufridus de Cafran,
Roardus de Cayphas. Datum per manum Johannis de Vindopera, notarii
regii (Paoli I, p. 253, No. 212 [cf. p. 547]; Bechstein, p. 127, No. 3). 892
*) de Henneberg. 2 ) de Durnai. 8 ) seu de Montebelliardo.

„ Mart. 8. Laterani. — Honorius III Jacobo Balgo, procuratori eccle-
siae S. Marci de Tyro, indulget, ut «lapsus tibi temporis non obsistat, quo-
minus possessionem recuperare valeas ecclesiae S. Marci de Tyro et aliarum
rerum, quae per Innocentium III custodiae causa (Simoni), archiepiscopo
Tyrensi, assignatae fuerunt, nam dicto archiepiscopo pro causa necessaria
nunc absente in praesentiarum ei assignari non possit eadem possessio»
(Pressutti I, No. 405). || Idem 7 Maj. 12 18 (Simonem), archiepiscopum
Tyrensem, de hujus epistolae tenore certiorem facit (ibid. No. 1294; c ^-
Potthast, No. 7751 et supra No. 887). 893

( „ sub finem Mart.). — Jacobus, episcopus Acconensis, Lutgardi de
Sancto Trudone et conventui de Awires, scribit, quae in Terram Sanctam
transfretaturus passus fuerit et in quibus dictae terrae locis crucem prae-
dicaverit (St. Genois in Nouv. Mem. de Tacad. de Bruxelles XXIII, p. 33
— 43? Wolters, Notice histor. sur Tancienne abbaye de Milen, Gand 1853,
p. 164 — 178; ROhricht in Zeitschr. f. Kirchengesch. 1892: Ep. Jac, ep.
Accon., No. 2). 894

„ Jul. 7, ind. V. Anagniae. — Honorius III fratribus S. Sepulchri
privilegia ab antecessoribus confirmata denuo confirmat (Pressutti I, No. 651;
cf. Potthast, No. 25968, 25992). 895

„ Jul. 23. Nicosiae. — Bertrandus de Margato laudat Hospitalis
magistro Garino de Monte acuto privilegium Renaudi quondam filii, quo
iste moribundus Hospitali CC bisantios annuales concesserat, de iilis scilicet
II millibus, quae eadem domus Bertrando annuatim solvere tenetur, et coram
rege Cypri Hugone I et Eustorgio, archiepiscopo Nicosiensi, sigillantibus
necnon consensu Agnetis, filiae Bertrandi, ejusque mariti Aymerici Berlai
confirmat. — Johannes Paphensis, magister Baldoinus, Alduinus, canonici
Nicosienses; Galterius Caesareae, regni Cypri conestabulus, Galterius de
Betsan, Bertrandus de Gibeleth, Petrus Chap(e), Renaudus Suessionensis,
marescalcus regni Cypri, Balduinus de Nore, Jacobus de Riveth (Paoli I,
p. 1 12 — 1 13, No. 106; cf. Archives de TOrient latin IIA, p. 216). 896

„ Aug. 6. Ferentini. — Honorius III Simoni, abbati montis Sinai,
scribit, se dictae ecclesiae possessiones in protectionem suscepisse, earumque
in numero vocat montem Sinai et monasterium S. Mariae in ejus pede
situm, deinde loca Roboe, Fucra, Liiah, Raython cum palmariis, in terra
Aegypti domos et extra civitatem «casale juxta mare rubrum decem miliaria
terrae Faran cum terris et palmeriis ejus», Alexandriae obedientiam S.
Michaelis et libertatem in mari et terra, in valle Moysis vineas et oliveta,
apud Montem regalem domos, molendina, vineas et oliveta, in Craco Montis

regni Hierosolymitani. 24 1

regalis domos, vineas et oliveta, in civitate Hierusalem hospitale et obedien-
tiam S. Moysis, domos et furaum, Jaflae domos et terras, in urbe Accon
obedientiam S. Katerinae, Damasci ecclesiam S. Georgii, domos et extra
civitatem tria virgulta, Laodiceae hospitale S. Demetrii et tria casalia cum
villanis et pertinentiis, Antiochiae domos et furnum (Pitra I, p. 562 — 563,
No. 7; Pressutti I, No. 709; cf. Rey, Recherches, p. 12 — 13, 15 — 16;
ROhricht in ZDPV. X, p. 237 — 238). jj Hoc privilegium Honorius III (20 Jan.
1225) conrirmat (Pitra I, p. 589—590, No. 35). 897

1217 Aug. — Johannes, rex Hierosolymitanus, domui Theutonicorum
Acconensi confirmat, quae Garnerius Alemannus dedit, scilicet terram, quae
olim fuit Juliani de Faloisse et versus sinistram habet viam, versus meridiem
collem, necnon hortum, qui cohaeret areis de Tarsia ex toto versus meri-
diem, et in eodem horto est angulus terrae desertae et versus occidentem
quaedam morus et campus Migramme, superius frustum terrae, quae dividit
terram domus Sepulchri, et versus collem, qui est ex parte orientali, est
modicum terrae et quaedam vouta, cujus medietas cecidit, et in qua vouta
est cisterna et quidam vrequinnus ad racemos decalcandos. — Radulfus,
regni senescalcus, Jacobus marescalcus, Oddo de Montebeliardo, Gaufridus
de Caffran (Strehlke, p. 41, No. 49; cf. p. 125). 898

„ Aug. — Johannes, rex Hierosolymitanus, domui Theutonicorum
Acconensi donat et sigillo confirmat barbacanam suam inter II dictae civi-
tatis muros sitam scilicet a muro prope domum senescalci, quae tendit ex
adverso et dividit barbacanam senescalci ab eadem barbacana usque ad
portam Gaufridi Torti. — Testes ut supra No. 898, sed accedit Rohardus
de Cayphas (Strehlke, p. 41, No. 50; cf. p. 124). 899

„ Sept. Nimoscii. — Hugo I, rex Cypri, fratribus Theutonicis per
manum Armanni magistri privilegium ab Haymerico I patre quondam rege
concessum et quibusdam decimis de casali Sesquara (Lefquara) recipiendis
auctum sigillo confirmat. — Johannes de Hybelino, dominus Beritthi,
Philippus de Hybelino, frater ejus, Galterus de Caesarea, connestabulus
Cypri, Galterus de Betsan, Gormondus de Betsan, Petrus Chape, Jacobus
de Rivet. Datum per manum Radulti, cancellarii regis et archidiaconi Nichos-
siensis (Rey, p. 25 — 26; Altpreuss. Monatsschr. XIX, p. 648 — 649, No. 2;
cf. p. 638, No. ii). 900

„ Octob. exeunt. Accon in tentorio Andreae, regis Hungariae. —
Curia generalis, in qua de bello Saracenis inferendo consuluerunt : Radulfus,
patriarcha Hierosolymitanus, Simon, Tyrensis, Peter, Caesariensis, Robertus,
Nazarenus, Eustorgius, Nicosiensis, archiepiscopi, Jacobus, Acconensis,
Petrus, Jaurinensis, Thomas, Agriensis, Otto, Monasteriensis, Engelhardus,
Citicensis, Otto, Trajectensis, Robertus, Bajocensis, episcopi, Garinus de
Monte acuto, Hospitalis, Guillelmus Carnotensis, Templi, Hermannus,
S. Mariae Theutonicorum, magistri, Andreas, Hungariae, Hugo, Cypri,
Johannes, Hierosolymitanus, reges, Boemundus IV, princeps Antiochiae,
Leopoldus, Austriae, Otto, Meraniae, duces, Guido dominus, Bertrandus,
Guillelmus, Gibelenses, Gualterius, dominus Caesariensis, constabularius
Cypri, Girardus de Ham, Johannes, constabularius et marescalcus Tripoli-
tanus, Johannes, dominus Berytensis, ejusque frater Philippus de Ibelin,
Galterius, dominus Bethsanensis, ejusque nepos Gremont Bethsanensis,

Rdhricht, Regesta. 16

242 R e g e s t a

Garnerius Alemannus, Galterius de Avenis (Estoire d'Eracles, p. 322 — 323 ;
cf. ROhricht in Forsch. 1875, XVI, p. 143; Studien z. Gesch. d. fUnften
Kreuzzuges, p. 25 — 26). 901

1217 (Octob.). (Accon). — Guillelmus de Carnoto, magister Templi,
Honorio III nuntiat, Andrea, rege Hungariae, et Leopoldo, duce Austriae,
apud Accon appulsis, christianos in Terra Sancta constitutos decrevisse, ut
Damiatam oppugnarent (Raynaldi, Annal. 1217, S 27 — 31 ; Bullar. Roman.
III, p. 331 — 336, No. 16; Rubeus, Hist. Ravennat., p. 380 — 381 ; Mon.
stor. della Romagna I, p. 103 — 104; Ughelli, ltalia sacra II, p. 377; Cod.
diplom. Sardin. I, p. 331 — 332, No. 37; Bouquet XIX, p. 639 — 640;
Fejer, Cod. diplom. HIA, p. 230 — 233; Mon. Hung. hist., Diplom. VI,
p. 147 — 149, No. 77; Migne, Opera Honorii III ed. Horoy II, p. 540 —
543, No. 65; Cibrario, Dei Tempieri, p. 79 — 80: cf. Potthast, No. 5622;
Pressutti, No. 885; ROhricht, Studicn, p. 39, No. 1). 902

„ Octob. — Hugo I, rex Cipri, 1 ) confirmat, Philippum de Ybellino

C bisantios albos, L modios frumenti et XXV mitretas vini ex redditibus

casalis de Prestona 2 ) annuatim recipiendos capellano, quem ad missas

celebrandas pro anima Mariae matris in ecclesia Nicosiensi instituerat, con-

tulisse. — Johannes de Ybellino, dominus Berithi, Galterus Caesariensis,

Cipri comestabilis, Galterius de Betsam, Gormundus de Betsam, Petrus

Chape, Jacobus de Rivet. Datum per manum Radulfi, archidiaconi Nico-

siensis, regis cancellarii (De Mas Latrie III, p. 608 — 609). 903

') Qui ad ecclesiam S. Mariae Tortosanam peregrinaturus 10 Jan. 1218 obiit
et in ecclesia S. Johannis Tripolitana sepultus est (Annal. de Terre Sainte, p. 437 ;
Gestes, p. 19, 27). 2 ) Sive Peristerona in Messorea.

„ Nov. 2. — Guido, dominus Biblii, consensu Aalis uxoris Venetianis
per manum bajuli Theophyli Geni liberum commercium et securitatem
concedit ac sigillo confirmat. — Guillielmus Fornarius, castellanus Biblii,
Nicolaus Martini, Guillielmus Angelerii, Hugo, filius ejus, Reginaldus de
Biblio, Obertus de Poncan, Guillielmus Taberna, Guillielmus Ligius, Leo,
filius ejus, Johannes, capellanus de Uax (Vax), qui scripsit (Tafel-Thomas II,
p. 196 — 197, No. 250; cf. Archives d. miss. scientif. II, p. 356; Marin IV,
p. 103; Depping, Hist. du commerce II, p. 33; Cicogna IV, p. 542;
Heyd I, p. 321). 904

( „ ). — S(imon), archiepiscopus Tyrensis, Gcrvasium, abbatem Prae-
monstratensem, rogat, ut collectas ipsi Sedis Apostolicae auctoritate com-
missas pro sacra expeditione faciendas procuret (Hugo, Sacrae antiquit.
monumenta I, p. 34, No. 33). | Eodem anno, ut videtur, Gervasius S(imoni)
antedicto de pecuniis ad subsidium Terrae Sanctae collectis rationem reddit
(Hugo I, p. 34—35. No - 34)- ^ 05

( „ ). — Gervasius, abbas fratrum Pracmonstratensium, (Radulfo),
patriarchae Hierosolymitano, Hellinum, abbatem Floreffiae l ) ac socium
Jacobi, Acconensis episcopi, Terram Sanctam aditurum commendat et rogat,
ut, si illa in manus christianorum reddita sit, fratribus ordinis Praemonstra-
tensium possessiones scilicet S. Samuelis et S. Abacuc monasteria restituat
(Miraeus, Chron. Praemonstr., p. 162; Fisen, Flores eccles. Leodiens. I,

*) Qui peregrinaturus Aug. 12 17 in insula Cypri obiit (Riihricht, Testimonia
minora, p. XX— XXI, 22, 25).

regni Hierosolymitani. 243

p. 293; Miraeus et Foppens, Opera diplom. IV, p. 535; Hugo I, p. 38 —
39, No. 38). i| De eadem re Gervasius Friderico II scribit (Hugo I, p. 117,
No. 130). 906

(1217?) Mart. 17. — Bubeker, filius Job, amicus kalifi de Baldaco, Petro
Ziani, duci Venetorum, se duanis Babyloniae et Alexandriae, ut Venetis
satisfaciant, mandavisse, et Phylippum Arpani, turcimanum ac nuntium
dicti ducis, accepisse nuntiat (Tafel-Thomas II, p. 191 — i93,No. 249). 907

( „ exeunt. et 1218 ineunt.). Accon, Margati. — Andreas, rex Hun-
gariae, in Terra Sancta fratribus Hospitalis, qui ipsum rediturum honori-
ficentissime acceperant, quattuor privilegia concedit et coram magnatibus
suis sigillo confirmat (1. Paoli, Codice I, p. 1 1 1, No. 105 ; Fejer III A, p. 243
— 245; Katona V, p. 287 — 288; Mon. Hungar. hist., Diplom. VI, p. 140
— 142, No. 71 ; Potthast, No. 5852; Pressutti, No. 1478; 2. Fejer III A,
p. 237 — 238; Katona V, p. 280 — 282; Potthast, No. 5849; Pressutti,
No. 1470; 3. Paoli I, p. 109 — 1 10, No. 104; Fejer III A, p. 239 — 242;
KatonaV,p. 283 — 287; Potthast, No. 5850, Pressutti, No. 1474; 4.FejerIIlA,
p. 233 — 236; Katona V, p. 276 — 280; Potthast, No. 5848; Pressutti,
No. 1469; cf. ROhricht, Studien, p. 35). || Horum privilegium tertium
Aliottus Uguiccionis, judex et notarius, se vidisse et transscripsisse, confirmat
(Accon, 27 Octob. 1266) et Guillelmus II, patriarcha Hierosolymitanus pre-
cibus Hugonis Revel, magistri Hospitalis, sigillo munit (Paoli, p. 1 10). 908

1218 Jan. 29. — Honorius III abbati monasterii S. Theodosii Hiero-
solymitani, coenobiarchae de Laberria, scribit, se dictae ecclesiae bona in
protectionem Sedis Apostolicae suscepisse eorumque in numero vocat: in
civitate Jerusalem ecclesiam S. Theodosii cum hospitali, apothecis, furno
et vineis in duobus monasteriis S. Johannis Baptistae et S. Georgii, apud
Ramlam terras, Scalonae terras et vineam cum hospitali, extra Jaffam eccle-
siam S. Jonae et intus apothecas et hospitale cum vinea magna, duas naves
liberas per totum mare, obedientiam apud Zenel, ecclesiam SS. Petri et
Pauli et forum totum cum apothecis et hospitali cum casali in insula Cypri,
quod dicitur de Acra, et monasterium S. Theodosii, tenementa, quae dicun-
tur Tromachii, cum molendino et vineis apud praedictam terram (Pitra,
Analecta novissima I, p. 556 — 558, No. 1 ; Theiner, Mon. Hungar. I, p. 9
— 11, No. 6 ; Mon. Hungar. hist., Diplom.VI, p. 1 5 1 — 1 54, No. 79 ; Docum.
priv. la Istoria Romanilor, Bucuresci 1887, I, p. 61 — 63, No. 46; Potthast,
No. 5681 ; Pressutti I, No. 1037; cf. ROhricht in ZDPV. X, p. 238 — 239). jj
Epistola nostra pro maxima parte convenit cum priore privilegio ab Hono-
rio III 25 Octob. 1216 concesso (Pressutti I, No. 72). 909

„ Maj. 8. Romae. — Honorius III Pelagio, episcopo Albanensi,
Sedis Apostolicae legato, mandat, ne permittat, (Simonem), archiepiscopum
Tyrensem, super ecclesia S. Marci Tyrensi indebite molestari, et causam
ipsam fine debito terminandam tradit (Pressutti I, No. 1 298). || Idem eidem
(21 Jul. 12 18) mandat, ut Venetianis volentibus stare juri restituat posses-
siones S. Marci Tyrensis, nisi forsan restitutionis hujusdem beneficium
eisdem propter lapsum temporis fuerit denegandum (ibid. No. 1540; cf.
Honor. Reg.V, lib. X, ep. 282, fol. 130V: 1 Jun. i226etsupraNo. 893). 910

„ Jun. 15. Iu castris Damiatinis. — R(adulfus), patriarcha Hieroso-
lymitanus, Joh(annes) rex, Eustorgius, Nicosiensis archiepiscopus, Jacobus,

16*

244 R e g e s t a

Acconensis, R(ainerius), Bethlemitanus, episcopi, L(eopoldus), dux Austriae,
G(arinus), Hospitalis, W(illelmus), Templi, H(ermannus), ordinis fratrum
Theutonicorum, magistri, Honorio III et Friderico II scribunt, christianos
Aegyptum appulsos urbem Damiatam obsidere (Raynaldi, Annal. 1218,
p. 453, S 7 — 9; BOhmer, Acta selecta II, p. 642 — 643, No. 934; partem
epistolae offert O. Panis in Mon. Germ. SS. XVIII, p. 139; cf. Rtthricht,
Studien, p. 39 — 40, No. 2). 911

1218 Jul. In aula reginae. — Aaliz, regina Cypri, consensu Philippi de
Ibelino, balivi regni Cypri, per manum Petri Gontardi Januensibus liberum
commercium, propriam curiam et II petias terrae prope Nimocium et
Famagustam necnon quaedam privilegia concedit et sigillo confirmat. —
Johannes de Ibelino, dominus Bairuth, Galterius Caesareae, constabularius
Cypri, Ostus Tiberiensis, l ) Beltramus Bibliotensis, Galterius de Bethsan,
Gormundus de Bethsan, Almaricus, camcrarius Cypri, Aymericus Barlais,
Laurentius de Morfo, Petrus Cappe, Jacobus de Rivet, Gauvainus. 2 ) Datum
per manum Radulfi, regni Cypri cancellarii et Nicosiensis archidiaconi. —
Placentius, notarius sacri palatii, jussu Jacobi de Balduino, potestatisJanuensis,
vidit et subscripsit (Liber jurium I, p. 625 — 626, No. 544; De Mas Latrie II,
p. 39; cf. Carlo Pagano, p. 17; Olivieri, p. 63, No. 9, § 1 ; Serra IV, p. 140
— 141 ; Heyd I, p. 362). 912

*) Otho de Tabaria (Tiberiade). 2 ) de Chencchc.

( „ c. Sept. 1). — Jacobus, episcopus Acconensis, Honorio III papae
nuntiat, quae christiani anno 12 17 in Terra Sancta et anno sequenti ante
Damiatam praeclare gesserunt (Martene, Thesaur. anccd. III, p. 288 — 289;
Fejer, Cod. diplom. Hungar. VII A, p. 197 — 198; Rohricht in Zeitschr. f.
Kirchengesch. 1892, Ep. Jac, No. 3). 913

„ Sept. 14. (In castris Damiatinis). — R(adulfus), patriarcha Hiero-
solymitanus, fratribus in Clarocampo, in horto B. Mariae et in urbe Doccum
abbatibus latores epistolae commendat, quos in pugna Damiatina probatos
et licentiatos bene suscipiant, eos vero peregrinos, qui inoboedientes redierint,
ad iter faciendum compellentes (Schotanus, p. 1 1 ; Hamconius, Frisia, p. 1 30;
v. Mieris, Charterb. I, p. 176 — 177; cf. Rohricht, Studien, p. 40, No. 3;
ROhricht, Die Briefe des KOlncr Scholasticus Oliver in Westdeutsche Zeit-
schr. X, 1891, p. 164). 914

( „ ) Sept. 22. — Jacobus, episcopus Acconcnsis, amicis et Honorio III
papae de rebus a christianis anie Damiatam gcstis scribit (Martene, Thesaur.
anecd. III, p. 289 — 294; ROhricht in Zeitschr. f. Kirchengcsch. 1 892, Ep.Jac,
No. 4; francogallice vcrtit Guizot, Collect. XXIV, p. 341 — 346). 915

„ Nov. 25. In obsidione Damiatae. — Pelagius, episcopus Albanensis,
Sedis Apostolicae legatus, (Henrico), episcopo Mantuano apud Achon com-
moranti, 1 ) et (Yvoni), abbati Montis Sion, causam inter S(imonem), archi-
episcopum Tyrensem, et Venetianos de ecclesia S. Marci Tyrensi vertentem
dijudicandam committit (Rey in Mem. d. antiq. de France 1887, p. 54). 916
') De cujus peregrinatione c(. Rohricht, Studien, p. 1 10— 1 1 1.

„ Dec. 4. Accon sub porticali ecclesiae S. Leonardi. — Coram Lau-
renzo, plebano ecclesiae S. Marci Acconensis, Banholomaeo bailio, Andrea
de Vitale, Johanne de Canale et Sanso de Venetiis Petrus, plebanus ecdesiae
S. Marci de Tyro, Yvoni, abbati S. Leonardi de Monte Sion, epistolam

regni Hierosolymitani. 245

Pelagii, episcopi Albanensis, Sedis Apostolicae legati, se praesentavisse con-
firmat. — Mancius, sacri palatii notarius, interfuit et scripsit (Rey in Me'm. d.
antiq. de France 1887, XLVIII, p. 54 — 55). 917

1218 Dec. 8. Accon in via prope ecclesiam S. Marci. — Petrus, plebanus
S. Marci de Tyro, Gerardo, capellano (Henrici), episcopi Mantuani, pres-
bitero Henrico de eodem loco et plebano ecclesiae S. Marci de Accon et
Azzoni, confallonerio de Mantua, epistolam Pelagii (supra N0.9 1 6 excerptam),
se praesentavisse confirmat. — Mancius, sacri palatii notarius, interfuit et prae-
dicti plebani jussu scripsit (Venezia, Arch. di stato, miscell. atti diplom.,
busta III a, No. 85). 918

(1219 ante Jan. 8). Tyri supra palatium archiepiscopi. — Hen(ricus), epis-

copus Mantuanus, et I(vo), abbas Montis Sion, S(imoni), archiepiscopoTyrensi,

epistolam Pelagii, episcopi Albanensis, Sedis Apostolicae legati (supra No. 9 1 6

excerptam), l ) mittunt eique mandant, ut X dies post harum litterarum

porrectionem veniat de causa ecclesiae S. Marci Tyrensis legitime respon-

surus. — Mancius, sacri palatii notarius, interfuit et Petri presbiteri jussu

scripsit (Venezia, Arch. di stato, miscell. atti diplom., busta III a, No. 85). 919

*) Quam Henricus «bene per XV dies ante festum Nativitatis» (10 Dec. 1218)
se rccepisse, dicit.

„ Jan. 8, ind. VII. (Tyri.) — Coram Bartholomaeo Mauricino,
Vitale Calefai, Jacobo Venero et Symone Magazaro Petrus, plebanus eccle-
siae S. Marci de Tyro, S(imoni), archiepiscopo Tyrensi, ex parte (Hcnrici),
episcopi Mantuani, et Y(vonis), abbatis montis Syon, epistolam tradunt
(supra No. 9 1 9 excerptam) (Venezia, Archiv. di stato, miscell. atti diplom.,
busta III a, No". 85). 920

„ Mart., ind. VII. — Raymundus Rupini, princeps Antiochenus,
domui Theutonicorum in principatu suo liberum commercium concedit et
sigillo confirmat. — Mansellus, constabularius et maior Antiochiae, Aymarus
de Leron, Guillelmus de Assardo, Amalricus de Crusi, Anfredus de Mar-
gato, Willelmus de Flechia, dux Antiochiae. Datum per manum Jordani
cancellarii anno principatus IV (Strehlke, p. 41 — 42, No. 51). 921

„ Maj. 1, ind. VI (VII). In portu Acconis supra navem, quae vocatur
S. Mauricius. — Ugo, comes Empuriarum, Januensibus per manus Oberti
Ferrarii de Castello ct Idonis Lercarii in toto suo dominatu patrocinium et
immunitatem concedit et sigillo confirmat. — Belmustus Lercarius, Rogerius
de Insulis, Marchixius Dalmatius, Bernardus de Palatiolo, magister Petrus,
Marchixius Berengarius de Ripolo (Liber jurium I, p. 639 — 640,
No. 551). 922

„ Aug., ind. VIII (VII). — Isimbardus, praeceptor Hospitalis Acco-
nensis et vices magistri gerens, Guidoni de Ronay censu IV bisantiorum
annuali domum quandam tenendam concedit, quae opposita est aulae quon-
dam reginae veteris et sita ab oriente inter curiam dominae Gibelleti et
domum, quae fuit vicecomitissae Vesini, x ) ab occidente ; a meridionali parte
est domus Hospitalis, in qua habitant sorores Hospitalis, et a septentrionali
parte est hereditas dicti Guidonis, quam tenet ab episcopo Acconensi, et
hac parte patet ingressus ad dictam domum a ruga regali, qui utique in-
gressus habet de iatitudine ab angulo palatii dicti Guidonis palmas V et

Nefini?

246 R e g e s t a

dimidiam et prope rugam de latitudinc VIII et dimidiam. — Fratres :
Ricardus thesaurarius, Nun hospitalarius, Guillelmus Scarran, Guillelmus
de Domibus, Petrus Parvus, Bernardus de Fabrica (Paoli I, p. 290 — 292,
No. 12). 923

(1219 Sept. init.). — Jacobus, episcopus Acconensis, Honorio III papae
nuntiat,quac christiani ab 1 Jun. 1 2 1 8 usque ad sequentisanni mensem Septem-
bris antc Damiatam gesscrunt (Martcne, Thesaur. anecd. III, p. 294 — 300;
RGhricht in Zeitschr. f. Kirchengesch. 1892, Ep. Jac, No. 5). 924

„ Nov. 11. Damiatae. — R(adulfus), patriarcha Hierosolymitanus,
J(ohannes) rex, (Eustorgius), archiepiscopus Nicosiensis, P(elagius), Sedis
Apostolicae legatus, J(acobus), Acconensis, (Robenus), Luccanensis, episcopi,
Hospitalis, Templi et fratrum Theutonicorum magistri nccnon nobiles varii
christiani Honorium III ccrtiorem faciunt, Damiatam miraculose a christianis
captam fuisse (Martene et Durand, Ampliss. Collectio V, p. 1479 —
1480; Chron. Tolosan. in Mittarelli, Accession., p. 156 — 158, c. 160 cl
Documenti di storia ital. VI, p. 704 — 706 ; Petrus Blesensis, Opp. ed. Gilcs II,
p. 141 — 143, No. 200; ROhricht, Studien, p. 43 — 46, No. 6; cf. Rog. de
Hovedene [in Bouquet XVIII], p. 185 — 186 fet Testim. min., p. 51]; Walt.
de Coventria II, p. 241 — 242; cf. epistol. Honorii in Martene et Durand,
Ampl. Collect. V, p. 1480; Migne, Opp. Honorii ed. Horoy III, p. 379,
No. 73; Potthast, No. 6188; Pressutti, No. 2307). 925

„ (c. Nov. 15). (Damiatae). — Hermannus, fratrum Theutonicorum
magister, L(eoni), S. Crucis in Jerusalem cardinali, refert, a christianis
Damiatam captam et ingentem thesaurum ibidem rcpertum fuisse (Chron.
de Mailros ed. Fell, p. 197, ed. Bannatyne Club 1835, p. 135 — 137; Mon.
Germ. SS. XXVII, p. 438 — 439 ; cf. Chron. regia Colon., p. 2 1 5 [Test. min.,
p. 152] et ROhricht, Studien, p. 48, No. 8). 926

( „ ?). Damiatae. — Johannes, rex Hierosolymitanus, Luchino Corsali,
mercatori Januensi, ejusque sociis varios fideles suos mittit et, se pro istis
soluturum esse, pollicitus eum rogat, ut ad solvendas CC marcas, quae
cadant in proximum pascha, novam dilationem concedat usque ad proximum
fcstum Omnium Sanctorum (E codice Paris. lat. 17803, No. 189, 303 ed.
Lavoix, p. 13 ct Rohricht, Studien, p. 69 — 70, No. 45; cf. ibidem praef.
p. IV — V necnon chartas similes anni 1247 in Bibl. dc Tccolc d. chartes
1878, XXXIX, p. 122—125, No - 3—9)- 927

(1220 Mart.). — Jacobus, episcopus Acconensis, amicos suos ct Hono-

rium III papam certiores facit de pugnis antc Damiatam factis ejusquc

captione (Bongars, Gesta Dei, p. 1 146 — 1 1 49 ; Gretser, Dc Cruce in Opp. III,

mantissa, p. 13 — 16; Martene, Thesaur. anecd. III, p. 301 — 306; Rtthricht

in Zeitschr. f. Kirchengesch. 1892, Ep. Jac, No. 6). 928

„ Mart. Nicosiae. — Aeliys, regina Cipri, Eustorgio, archiepiscopo

Nicosiensi, liberam molituram in molendinis regiis concedit et sigillo con-

firmat. — Philippus de Ybellino, bajulus Cipri, Almaricus, l ) Cipri came-

rarius, Guillelmus de Riveth, Laurentius de Morfo, Arneyus 2 ) de Gibelct,

Balduinus de Nores, Guillelmus Raymonz. Datum per manum Radulfy,

cancellarii regni Cypri (De Mas Latrie III, p. 611; cf. Archives de TOrient

latin II, p. 2 1 8). 929

') de Bethsan. *) Arneis de Gibelet (Eracles, p. 399; Gestes d. Chiprois,

D. 116).

regni Hierosolymitani. 247

1220 (1219) Mart. *) Damiatae. — Johannes, rex Hierosolymitanus, cum
Hermaiinus, magister fratrum Theutonicorum, sibi medietatem ex Iucro,
quod ex acquisitione civitatis Damiatae receperat, reddiderit, sigillo con-
firmat, hac redditione neque sibi neque dictis fratriBus aliquod praejudicium
existere posse. — Radulfus Tyberiadensis, regni Hierosolymitani senescal-
cus, Balianus, dominus Sydoniensis, Odo de Montebeliardo, Garnerus
Alemannus, Gilo de Beryto, Gaufridus de Cafram, Roardus de Cayphas
(Altpreuss. Monatsschr. XIX, p. 649, No. 3; Archives de TOrient latin II B,
p. 166, No. 2; cf. Altpreuss. Monatsschr. XVII, p. 382, No. 7; XIX, p. 638,
No. 1 2 ; Forsch. XXI, p. 499, No. 5). 930

! ) Quum Damiata 5 Nov. 1219 capta fuerit, hanc cartam anno sequenti editam
esse putandum est; Johannes vero initio anni 1220, Damiata relicta, Accon pro-
fectus erat (Testim. min. XXXVII, not. 4).

„ Mart. — Jacobus Teupulo, potestas R(omaniae), Alatinum Caico-
padi, l ) soldanum Turciae, per legatum suum amira spatacarium 2 ) sampsa-
tinum, 3 ) amiralium iliasi 4 ) privilegium sibi misisse confirmat, quo ipse
Venetis ad II annos pacem, liberum commercium tenore chrysoboli patris
ac fratris concessum ac securitatem plenam munivit, et dictum privilegium
sigillo suo corroborat (Tafel-Thomas II, p. 221 — 225, No. 258; cf. p. 143,
No. 231 ; Chron. Danduli, p. 341 ; Marin IV, p. 192, 249 — 250; Archives
d. miss. scientif. I, Se'r., II, p. 342; Heyd I, p. 302). 931

! ) Ala ad-dfn Kaikobad. *) ammiratus sipah salar («exercitus dux»)?

3 ) Schems ad-din? «) Emfr al-ghazi?

„ April. 20. Accon in ecclesia S. Petri Pisanorum. — Parente dc
Vallecchia quondam Alberti, qui a Salvo de Pisis quondam Benencasae
XXXII bisantios pro pretio XXVIII librarum et XVI bonorum denariorum
Pisanorum novorum receperat, pollicetur, se soluturum, si de servitio Terrae
Sanctae redicrit, quod si non contigerit, Aldebrandus de Pisis quondam
Ugolini Sighieri et Albizcllus quondam Guintavallae, se dictam summam
reddituros esse, confirmant coram Bottaccio quondam Rainerii Bamboni,
Attolino de Capcia, Manfredo de Montemagno et Benetto Mortii. — Belle-
bonus, Romani imperii notarius, scripsit (Florentia, Certosa di calci ; dedit
Comes Riant). 932

„ Maj. 30, ind. VIII. Accon. — Otto, comes de Hennemberc, con-
sensu Beatricis uxoris et filii Ottonis domui Theutonicorum per manum
Hermanni magistri totam hereditatem suam, 1 ) quam possedit in regno
Hierosolymitano, VII millibus marcarum argenti et II millibus bisantiorum
vendit et sigillo confirmat, insuper ejusdem domus fratres III millia et CCL
bisantios, quos Otto Guillelmo de Mandelia 2 ) debebat, necnon regi Johanni,
cuius in praesentia hoc actum est, D marcas argenti solvisse. — Radulfus
de Tyberiade, senescalcus regni Hierosolymitani, Wernerus de Egisheim,
cognatus ejus Haymo, 3 ) Guillelmus de Beryto, Rohardus deCaypha came-

*) StrehJke, p. 122: (hereditatem), «quam emit dux Leopoldus», scilicet dux
Austriae (Testim. min., p. 189; cf. bullam Gregorii IX apud Strehlke, p. 56 — 57,
No. 72 ; Potthast, No. 8587 ; " Rohricht, Beitr. I, p. 40, 47 et Studien z. Gesch. d.
fllnften Kreuzzuges, Innsbruck 1891, p. 84). *) Strehlke, p. 43 : «Guilermo

de Amigdala, qui sororem dictae Beatricis . . . habuit in uxorem». 8 ) Aimes

apud Eracles, p. 386, nepos Garnerii Alemanni, in plurimis chartis memoratus, sine
dubio idem atque Aimo de Ostehim (20 April. 1228). Egisheim et Ostheim in
Alsatia prope Columbariam sitae sunt.

248 R e g e s t a

rarius, fratcr ejus, Joffridus de Caffra, Henricus de Brenne, Albertus, frater
eius, Henricus de Gebwylre, Henricus de Ruvvach (Voigt in Neue Beitrdge
1858, I, p. 70 — 71 ; Hennes II, p. 18 — 19, No. 17; Strchlke, p. 42 — 43,
No. 52; cf. p. 122; Altpreuss. Monatsschr. 1880, XVII, p. 382, No. 9;
1882, XIX, p. 638, No. 13; p. 645, No. 7; Forsch. XXI, p. 499, No. 7;
Wegele, Graf Otto v. Henneberg-Botenlauben, Wlirzburg 1875, P- 7 — 10;
Comte de Mas Latrie in Revue hist. 1878, VIII, p. 1 18 — 120). 933

1220 Maj. (30 vel 31). — Johannes, rex Hierosolymitanus, domui Theu-
tonicorum per manum Hermanni magistri venditionem antedictam scilicet
castellum regis cum omnibus pertinentiis (praeter casale Ihazon) l ) sigillo
confirmat, quorum sunt casalia: Tersyha, 2 ) Carphasonie, 3 ) Samohete, 4 )
Geelin, 5 ) Zoenite, 6 ) Beletim, 7 ) Tarphile, 8 ) Rasabde, 9 ) Supheye, 10 ) Caphar(r)a,
Noseoquie, 11 ) Danehyle, 12 ) Lebeyne, 13 ) Jubie, 14 ) Bechera, Habelyc, 15 )
Amca, 16 ) Gez, 17 ) Clil 18 ) et medietas Noie, Fasoce, 19 ) Achara, 20 ) Tayere-
trane, 21 ) Tayerebica, 22 ) Fennes, 23 ) Carsilie, 24 ) Serouh, 25 ) Gabatye, 26 )
Horfeis, 27 ) Roeis, Camsara, 28 ) Cassie, 29 ) Deleha, 30 ) Derbasta, 31 ) Rapha,
Raheb, 32 ) Ezefer, Beizei 33 ) et tertium feodi de S. Georgio, cujus pertinen-
tiac et casalia sunt : Arket, 84 ) Yanot, Cabra, 35 ) Meblie, Saphet, 36 ) Lemezera,
Kcmelye 37 ) et tertium casalis dou Bokehel 38 ) cum pertinentiis ciusdem
et tertium de assisia, quae est de eodem feodo, scilicet tertium DCCC bisan-
tiorum ad catenam Acconis assignatorum, cujus tertii summa est CCXVH
bisantii minus III, quos Hermannus magister et fratres in perpetuum qui-
taverunt. Deinde assisiam II millium bisantiorum ad catenam assignatorum
Acconis praedictus comes vendidit (quos praeter terras adhuc in manibus
Sarracenorum positas idem magister regi quitavit, quae pertinent ad ea,
quae dictus comes vendidit) et domum Acconensem, quae erat quondam
comitis Joscelini et ab oriente habet quandam ruellam, ab occidente quan-
dam clausuram domuum, quae sunt abbatis Montis Thabor, a meridie viam
publicam, a septentrionc autem domum Rohardi de Caypha. — Otto dc
Monte Beliardo, regni constabilis, Radulfus Tybcriadis, regni senescalcus,
Balianus, dominus Sydonis, Garnerus Alemannus, Gilo dc Beritho, Rohar-
dus de Cayphas, Gaufridus de Cafran, Haimo Alemannus, Danyel de
Malenbech 39 ) (Voigt, 1. c. p. 7 1 ; Strehlke, p. 43 — 44, No. 53 ; cf. Ahpreuss.
Monatsschr. 1880, XVII, p. 28i,No. 6; 1882, XIX, p. 633, No. 14; p. 645,
No. 8; Forsch. XXI, p. 499, No. 6). 934

Strehlke, No. 58 : ') J(h)aron (p. 44 : Jaharon ; p. 48 : Jaroth), Tharon, 2 ) Ter
siha,Tharssia, s ) Carphasome, 4 )Samahete, 6 )Geelim,Gerlin, 6 )Zoemte,
7 ) Belet(h)ini, 8 ) Tarfile, Carfile, 9 ) Rasapde, »°) Supheio, 1! ) Neiecchie,
Nesecchie, Hesetchie, 12 ) Dane(p)hilc, ,s ) Labcy(e)nc, u ) Jubie, Inbye,
ib ) Abelie, 18 ) Anica, Anita, Amea, ,7 ) Geze, 18 ) Olil, ,9 ) Phasoce,
Phasote, 20 ) Atbara, 21 ) Tayretrane, **) Tayrebi(c)ca, 28 ) Phennes,
Perhennes, **) Carfilie, (>arsilie, 25 ) Serohu, Serchu, 2fl ) Gabatie, Gabacie,
Gabasie, 27 ) Orpheis, Orfeis, 28 ) Campsara, Campsera, 2P ) (^apsie (el
Kasy 80 ) I )elhea, * l ) Derlusta, 32 ) Rabch, 3S ) Herzey, Bersci, 34 ) Archet,
Arclyet, S5 ) Oabra (el - Kabrf 0, 8fl ) Sapher, 37 ) Kemelie, 8M ) Boukel,
Boukeel, Boubleel. 39 ) Cf. Eracles, p. 391. Hanc confirmationem Honorius III
(27 Octob. 1220) fratribus Theutonicis confirmat (Strehlke, p. 44 — 45, No. 54;
Potthast, No. 6376).

„ Aug. 19. Apud Urbem Vetercm. — Honorius III ecclesiam S. Se-
pulchri ejusque possessiones, quarum in numero sunt : ecclesiae Acconensis,
Tyrensis, Antiochena, Constantinopolitana, Thessalonicensis, ac tenementa

regni Hierosolymitani. 24.Q

varia, ut casale Subeloth Cypriense, et Tripolitana in protectionem suscipit
(Nakielski, Miechovia, p. 136 — 137; Schles. Regesten, p. 128, No. 228;
Schmidlin, Gesch. d. Klosters Denkendorf, p. 238 — 240; Potthast, No. 6333;
Pressutti, No. 2626). 935

1220 Sept. 20. Accon. — Petrus de Monte acuto, magistcr Templi,
N(icolao), episcopo Elimensi, scribit, quae christiani, Damiata capta, in
Aegypto gesserunt, sed, Aegypti et Damasci soldanis vires resumentibus, passi
sunt (Rog. de Wendower, Flores ed. Coxe IV, p. 72 — 73, ed. Hewlett II,
p. 260 — 262; Matthaeus Paris, Chron. maj. III, p. 64 — 66; Bouquet XVII,
p. 753 — 754; cf. ROhricht, Studien, p. 49, No. 10). 936

( „ ) Octob. 1 . Accon. — P(etrus), Caesariensis, et H(ugo), Nazarenus,
archiepiscopi, 1 ) R(ainerius), Bethlemitanus episcopus, 2 ) M(aurus), Templi
Domini, I(vo), Montis Sion, R(adulfus), Vallis Josaphat, D., MontisOliveti, 3 )
A(ndreas), MontisThabor, et F(acundus), S.Mariae Latinae, abbates, Philippo,
regi Franciae, nuntiant, Terram Sanctam in summo discrimine versari, et
supplicant, ut Johanni, regi Hierosolymitano, paupertate laboranti succurrat
(Archives de Tempire, J. 443, No. 2 nunc, Muse'e d. archives, Doc. etrang.,
No. 196; primus hanc epistolam memoravit De Mas Latrie, Hist.de Tilede
Chypre I, p. 215, No. 1 et pro maxima parte M. de VogUe, Les eglises dc
Tcrre Sainte, p. 42, totam vero ed. Chevalier de Lagenissiere, Hist. de
reveche de Bethle'hem 1872, p. 64 — -65, No. 1 et repetivit Delaborde,
Chartes de Terre Sainte, Paris 1880, p. 123 — 125; de sigillis epistolae
appendentibus cf. Douet d' Arcq, No. 1 1 808, 1 1 809, 1 1 8 1 5, 11 822, 1 1 823,
1 1 825 et Gustave Schlumberger in Le Muse'e archeol. ed. de Caix de Saint-
Aymour II, p. 296 — 304, No. 1 — 6; ceterum cf. Rfthricht, Studien, p. 49
— 50, No. 1 1). 937

! ) De quo Rbhricht in ZDPV. X, p. 14—15. 2 ) De cjuo ibid. necnon Olive
rius, p. 1402, 1406; Mon. Germ. Ep. I, p. 88, No. 124; Galha christiana XII, p. 372
-~373 i Potthast, No. 6122 ; Comte Riant in Atti Ligure XVII, p. 567—568; Lage
nissiere, p. 75—78; Rohricht, Studien, p. 11,49,72. s ) De hac abbatia Ursmar-
Bcrliere, p. 1 17—123.

„ Octob. Nimocii. — A(alix), regina Cypri, consensu P(elagii), Alba-
nensis episcopi et Apostolicae Sedis legati, Eustorgii, archiepiscopi Nico-
siensis, Martini, Paphensis, R., Nimociensis, et C(aesarei), Famagustani,
episcoporum necnon baronum regni res et jura ecclesiae latinac in insula
constitutae ordinat et sigillum apponit. — Philippus de Ybellino, bajulus
Cipri, Johannes de Ybellino, dominus Beritensis, Galterus de Caesaria,
conestabilis Cipri, Galterus de Bethsam, Gormundus de Bethsam, Jacobus
de Riveto, Guillermus dc Riveto, ejusdem Jacobi frater carnalis, Aymericus
Berllais, I^aurentius de Morfo, Johannes Babin. l ) Datum per manum
Radulphi, regni cancellarii (De Mas Latrie III, p. 612 — 614; cf. I, p. 122 —
126, 206 — 207, 209 — 212; II, p. 45 — 46). I Hanc conventionem confir-
marunt Pclagius supradictus Damiatae 16 Maj. 1221 (De Mas Latrie III,
p. 612, not. 1) et Famagustae 14 Sept. 1222 (ibid. III, p. 619 — 622; cf. 1,
p. 212 — 213), deinde pluribus epistolis Honorius III (De Mas Latrie in
Archives de rOrient latin II A, p. 217; ceterum cf. Pressutti I, No. 1527;
Potthast, No. 6247 — 6249, 6773 — 6775, 8250, 17910, 18476; Reg.
Honorii ann. VII, reg. IV, lib. VII, ep. 1 54, fol. 43 v, ubi adest epistola Pelagii :
14 Sept. 1222). 938

l ) Eracles, p. 397 ; Gestes, p. 325.

250 Regesta

(1220 c). — *Epistola spuria et nugis plcna de Damiata capta et victoriis
a christianis reportatis, quae ex relatione Ricardi de Jericho manasse dicitur
(Martene et Durand, Ampl. Collect. I, p. 1 229 — 1 230; cf. ROhricht, Studien,
p. 48 — 49, No. 9). 939

1221 Mart. — Johannes, rex Hierosolymitanus, consensu Ysabellae
filiae domui Theutonicorum per manum Hermanni magistri partem regi
debitam scilicet medietatem praedae concedit et sigillo confirmat, quoties-
cunque, si rex absit, homines ejusdem cum fratribus expeditionem facturi
sint, sed, si ipse adsit, suam partem sibi retinens. — Balianus, dominus
Sydonis, Oddo de Montebeliardo, regni constabularius, Garnerus Aleman-
nus, Rohardus, dominus Cayphae, Gaufridus de Caffran, Haymo Alaman-
nus, Daniel de Malenbech (Strehlke, p. 45, No. 55; cf. p. 125). 940

( „ ) April. 1 8. — Jacobus, episcopus Acconensis, Honorium III papam,
Leopoldum, ducem Austriae, necnon amicos quosdam certiores facit de statu
exercitus christianorum Damiatae constitutorum ac spe, quam iidem in
auxilio regis David tota fere Asia potiti posuerunt (Giles, Incerti auctoris
de rebus in bello sacro gestis, Londini 1846, p. 40 — 60; ROhricht in
Zeitschr. f. Kirchengesch. 1892, Ep. Jac, No. 7). 941

„ April. Nicosiae. — Eustorgius, archiepiscopus Nicosiensis, sigillo
confirmat, Vuillelmum vicecomitem ejusque uxorem Catharinam, vicecomi-
tissam Nephyni, sacerdotem Niciae instituisse, qui ibi divinum officium tam
pro vivis quam defunctis celebret (De Mas Latrie III, p. 616 — 617; cf.
Archives de TOrient latin II A, p. 2 1 8). 942

*) Id est Nisso prope Nicosiam.

„ April. Accon. — Johannes, rex Hierosolymitanus, Blancham,

comitissam Campaniae, ejusque filium Theobaldum comitem rogat, ut

Gualtero IV Brenae, nepoti suo, ] ) annis sui juris facto comitatum Brenae

cum pertinentiis reddant (Martene, Thesaur. anecd. I, p. 882 — 883 ; Vignier,

Hist. gencal. de la maison de Luxembourg, p. 227; cTArbois de Jubainville,

Hist. V, p. 166, No. 1330, in Bibl. dc 1'ecole d. chartes 1872, p. 170,

No. 148; Layettes du trcsor d. chartes I, p. 516, No. 1446). || Idem (6 Maj.

1222 Accon), quum Onjonem et Luyeres antedicto Galtero nepoti con-

cesserit, Blancham antedictam rogat, ut ab eodem Galtero homagium accipiat

(d'Arbois de Jubainville, Hist. V, p. 178, No. 1407 et in Bibl. de Pccole d.

chartes 1872, p. 170, No. 149). Aliam chartam Johannis nostri titulo

tantum regis Hierosolymitani (30 Maj. 1230) videas in d'Arbois de Jubain-

ville, Hist. V, p. 286 — 287, No. 2033 (cf. p. 293, No. 2066 et Bibl. de

lVcole d. chartes 1872, p. 173, No. 162). 943

! ) Idem ac Guido de Brevenna esse videtur, quem Oliverius Scholasticus cum
marchione Badensi a. 1221 Damiatam appulsum esse narrat (Rtihricht, p. 91).

„ Maj. 15. Accon. 1 ) — Pelagius, Sedis Apostolicae legatus, sigiilo
confirmat, Simonem, archiepiscopum Tyrensem, coram (Radulfo), patriarcha
Hierosolymitano, 2 ) (Rainerio), Bethlehemitano, et (Eustachio), Valaniensi,

l ) Datum vel locum corrigere opus est (1222 vel Damiatae), quum constct,
Pelagium Majo anni 1221 Damiatae, Majoautem anni 1222 in urbc Accon versatum
fuisse. Chartam nostram Pelagius antedictus (Accon, 29 Maj. 1222) confirmavit;
cf. RGhricht, Studien, p. 1 10. *) Antea episcopus Sidoniensis (Gestes, p. 18, 20,
29—30) concilio Lateranensi adfuit (Eracles, p. 319), a. 1217 concilio principum
Acconensi (Eracles, p. 323) et toti quinto bello sacro (Ep. Jacobi Vitriac. III, IV ;

regni Hierosolymitani. 251

episcopis, necnoa (Garino), magistro Hospitalis, (Jvonc), Montis Sion, M(auro),
Templi Domini, et (Radulfo), vallis Josaphat, abbatibus, II millibus et CC
bisantiis Eustorgio, archiepiscopo Nicosiensi, casale insulae Cypri, quod
vocatur Livadi, 3 ) vendidisse (De Mas Latrie, Hist. III, p. 617; cf. p. 502 et
in Archives de TOrient latin II A, p. 218 — 219). 944

Oliverius, p. 1397— 1398, 1402, 1404, 1412—1413; cf. RGhricht, Testim. min. s. voce,
Studien 1891, p. 26—27, 39~ 4°* 43 et m ZDPv. X, p. 9; Potthast, No. 4954,6755,
6774, 8250; Reg. Honor. ann. VI, reg. V, lib. VII, ep. 152, fol. 42 v; Mon. Germ.
Ep. I, No. 228). Radulfus, cujus mortis 3 Non. Nov. Giovene, Kalendaria vetera
manuscr., Napoli 1828, I, p. 5 mcntionem facit, non noster, sed patriarcha Hiero-
solymorum titularis fuit. 8 ) Amalricus II Livadiam 1 Nov. 1 197 Joscio, archi-

episcopo Tyrensi, vendidcrat (De Mas Latrie III, p. 606—607).

1221 Maj. Damiatae. — Pelagius, episcopus Albanensis, Apostolicae
Sedis legatus, litem, quae inter Jacobum, episcopum Acconensem, et Gari-
num de Monte Acuto, Hospitalis magistrum, versabatur de quibusdam vice-
simis ut duarum vinearum, quarum una apud civitatem, altera a fratre
Americo de Pax ultra hortum Latinae plantata est, et de variis juribus suo,
Jacobi et Garini dictorum sigillis appositis disceptat. — Constantius decanus,
Pelagius archidiaconus, Johannes praecentor, Nicolaus thesaurarius, Ansel-
mus, canonici Acconenses; de fratribus Hospitalis: Ferraudus de Barraz
marescalcus, Golferius praeceptor, Henricus hospitalarius, Poncius Boschant
drapperius. Sumptum est (sine anno, sed putamus eodem anno 1221) ab
originali hoc translatum Manasse scribente diacono et legentibus archiepis-
copis, (Ivone), Montis Sion, et D., Montis Oliveti, abbatibus (Paoli I, p. 1 14
— 115, No. 108; cf. p. 522 — 528). 945

„ (Sept. med.). (Accon). — Petrus de Monte acuto, magister Templi,
Alano Marcel, locum praeceptoris tenenti in Anglia, nuntiat, christianos
Cayri urbem aggressuros inundatione Nili et navibus soldani in tali dis-
criminc positos fuisse, ut pacem petercnt et, Damiata reddita, in propria
remearent (Rog. de Wendovver, Flores cd. Coxe IV, p. 77 — 79, ed. Hew-
lett II, p. 263 — 265; Matthaeus Paris, Chron. maj. III, p. 68 — 70; Bou-
quct XVII, p. 754 — 755 ; Cibrario, p. 86 — 88 ; cf. ROhricht, Studien, p. 5 1,
No. 13). 946

( „ Sept.). — Oliverius, scholasticus Coloniensis, Malik al-Ktlmil,
soldanum Aegypti, laudat, quod erga christianos in bello Damiatino captos
clementissimum se praebuit, atque invitat, ut islami errore abjecto veram
Hdem christianam profiteatur ac Terram et Civitatem Sanctam, quas christiani
antiquitus possederint, restituat (Lccard, Corp. hist. med. aevi II, p. 1439
— 1445; ROhricht in Zeitschr. f. westdeutsche Gesch. u. Kunst 1891,
p. 195 — 202, No. 5; cf. p. 165 — 168). 947

( „ Sept.). — Idem doctores et sapientes Aegypti monet. ut in Jesum
Christum verum Dei filium credant (Eccard, Corp. hist. med. aevi II, p. 1445
— 1449 ; R5hricht in Zcitschr. f. westdeutsche Gesch. u. Kunst 1 89 1 , p. 202
—206, No. 6; cf. p. 168). 948

„ Octob. 15. Accon. — Pelagius, episcopus Albanensis, Apostolicae
Scdis legatus, litem, quae inter P(etrum) de Monte acuto Templi et G(ari-
num) de Monte Acuto Hospitalis magistros de civitate Gibel J ) et districtu
versabatur, quam prior donatione Boemundi, alter Raimundi Rupini pos-

') Cf. supra No. 820, 845, 878.

252 Regcsta

siderc dicebat, ita disceptat, ut civitas inter utrumque ordinem dividatur;
apposita erant sigilla Pelagii, Guillelmi, archiepiscopi Burdigalensis, 2 ) fratrum
Templi et Hospitalis (Paoli I, p. 113, No. 107; cf. p. 521 — 522; cf. Dela-
ville le Roulx, Docum., p. 22, No. 14; Lois [ed. Beugnot] II, p. 163 —
164, not. 6). 949

*) I)e quo Rtfhricht, Studien, p. 91.

1221 Nov. — Johannes de Ibelino, Berity dominus, Beryti Januensibus

per manus Philippi Embriaci et Amici Streiaporei l ) consulum immunitatem,

liberam curiam, domos, quae fuerunt Rubaldi Corvi, donat et, ut uno heb-

domadis die balneandi scilicet die Jovis in balneo, quod est ante castellum,

balneent, concedit et sigillo confirmat. — Rainaldus de Mimars, Thomas

de Retel, Terricus Breiban, 2 ) Qemens de Gibelei, 3 ) Mathaeus de Nesin, 4 )

Girardus Liece, 5 ) Gunterius 6 ) Hardel, Henricus Lepingre, Symon Grimaud.

Placentinus etc. ut supra No. 780 (Liber jurium I, p. 665 — 666, No. 569 ; De

Mas Latrie II, p. 43 — 44; cf. Pagano, p. 207; Serra IV, p. 146; Olivieri,

p. 59, No. 3, S 1). 950

l ) Alias : Streinpolain ? a ) Alias : Breibam. 8 ) Alias : Gibelin. 4 ) Legas :
Nefin. 5 ) Id est: de Licia (Laodicea)? fl ) Alias: Gauterius ArdeL

„ Dec. — Johannes de Ibilino, dominus Berity, Venetianis in sua
civitatc liberum commercium et liberam curiam sigillo confirmat. — Rai-
naldus de Mimars, Thomas de Retel, Mathaeus de Ncfin, Terricus Breibam,
Symon Grimaud, Henricus Pernigre, 1 ) Girardus Liece (Tafel -Thomas II,
p. 231 — 232, No. 261; cf. Marin IV, p. 252 — 253; Archives d. miss.
scientif. II, p. 357; Heyd I, p. 320). ») Lepingre. 951

( „ c). — Maurus, x ) ecclesiae Dominici Templi abbas benedicendus,
R(adulfo), patriarchae Hierosolymitano, fidem et obedientiam jurat (Roziere,
p. 4 — 5, No. 4; Migne, p. 1 1 13, No. 4). 952

*) Unum tantum modo Maurum, abbatem Templi Domini, ex chartis novimus,
aequalem Radulfi, patriarchac Hierosolymitani (ZDPV. X, p. 41).

1222 April. — Johannes, rex Hierosolymitanus, 1 ) antedictam emptionem

sigillo confirmat. — Testes ut No. 940 ; accedunt Johannes Coste, Gaufridus

Tortus 2 ) (Strehlke, p. 46, No. 57; cf. p. 124). 953

l ) Sept. 1222 Johannes cum Pelagio, Sedis Apostolicae legato, Geroldo, pa-
triarcha Hierosolymitano, Garino de Monte acuto, magistro Hospitalis, et Guillelmo
Cadel,magno praeceptoreTempli,deTerra Sancta profectus et Octob. ejusdem anni
apud Brundusium appulsus est (Oliverius, p. 1450: Eracles, p. 355 ; Gestes, p. 20,
29; Chron. Turon. in Bouquet XVIII, p. 303; Annal. Dunstapl.,p.So— 81 ; Bohmer-
Ficker, No. 1409 a et 1409 b; Winkelmann, Gesch. d. Kaiser Friedrich II, p. 195,
197—198). *) Cf. Eracfes, p. 380, 394, 406—407.

„ April. — Iniorannus, dominus Bovae, in praesentia regis Johannis
ejusque in curia domui Theutonicorum per manum Hermanni magistri
domum Tyriensem suam cum introitibus et exitibus, terraciis et appendiciis
M bisantiis sigillo apposito vendit, quae ob orienti habet mare, cujus undac
pedem muri domus alluunt, ab occidenti extenditur usque ad vicum, qui
ducit a la tanerie, a meridie propinqua est cuidam domui Hospitalis, quac
fuit Sanche Martin, 1 ) a septentrione extenditur usque ad domum Eustacii
Busekae (Busekie) et fratrum ejus. — Testes ut No. 940 (Strehlke, p. 45
— 46, No. 56 ; Sickel, Monum. graphica, fasc. II, No. 3 ; cf. Strehlke, p. 1 24;

l ) Cf. Eracles, p. 106, 120.

regni Hierosolymitani. 253

Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX, p. 639, No. 18; Forsch. XXI, p. 499,
No. 9). * 954

(1222) Jun. 10. Tyri. — Pelagius, Sedis Apostolicae legatus in trans-
marinispartibus,conciliocum(Radulfo),patriarchaHierosolymitano,(Simone),
archiepiscopo Tyrensi, (Rainerio), Bethlemitano, et (Eustachio ?), Valeniensi,
episcopis, necnon (Ivone), Montis Sion, (Radulfo), S. Mariae de valle Josaphat,
et (Facundo), S. Mariae Latinae, abbatibus, habito, et coram ipsis sigillo con-
firmat, se controversiam inter Januenses et Pisanos urbis Accon vertentem
bajulo Venetorum disceptandam commisisse, quum inter tres communitates
olim jurejurando statutum fuisset, ut discordia inter duas exorta mediante
tertia tolleretur. — Oliverius, sacri imperii notarius, exemplavit (Janua, Archiv.
mazzo III; dedit D. Gorn. Desimoni). 1 ) 955

! ) Anno 1222 Pisani cum Januensibus in civitate Accon pugnam commiserunt
et fugati urbis partem magnam cremaverunt, praesertim pulcherrimam turrem
communis Januensis. A rege Johanne adjuti denuo Januensibus restiterunt novis

incendiis multa damna inferentes, sed «demum ad restitutionem bisantiorum

ex sententia lata per. . . . condempnati fuerunt» Scriba(Mon.Germ.SS.XVIIl),p. 150.

„ Jun. 23, ind. IX. Accon in ecclesia S. Marci Venetorum. — Philippus
Cornarius, bajulus Venetorum, precibus Ugonis Cancellarii, consulis Janu-
ensis, et Pechii, consulis Pisanorum, terminum, quo lis inter utramque
communitatem exorta ipsius judicio disceptetur, usque ad medium Julium
proximum prolongat. — Blasius Simiteculus, Marchio Lombardus, Guido
Acotanto. Richobonus Coxannus notarius praecepto Andali, Januensis
potestatis, e publico instrumento facto per manum Oberti de Braibante
notarii transscripsit (Janua, Archiv. mazzo III; dedit D. Corn. Desimoni). 956

„ Jun. — Johannes de Ibilino, dominus Berity, Vehetis privilegia
antea concessa, Andrea Michaelis nuntio exigente, auget et sigillo confirmat.
— Rainerius de Mimars, Simon Joppensis, Thomas de Retel, Girardus
Leece, Tercius (Terricus) Breban, Climens de Gibelin, Balduinus de Gibelin,
Simon Grimaud, Matthaeus de Nefl(s)in (Tafel -Thomas II, p. 232 — 234,
No. 262; cf. Archives d. miss. scientif. II, p. 358). 957

„ Jul. 1 5, ind. IX. Accon in ecclesia S. Marci Venetorum. — Pechius,
consul Pisanorum, et Ugo Cancellarius, consul Januensium, coram Guidone
Acotanto, qui Philippi Cornarii, bajuli Venetorum, vices gerebat, et pres-
bytero Nicolao de Vercella confirmant, se terminum, infra quem lites inter
utramque communitatem exortae disceptandae essent, precibus Cornarii pro-
rogasse. — Magister Henricus judex, magister Robertus judex, Ugo de
Todesco, Conradus Quaracus, Martinus Archantus, Johannes Longus,
magister Michael scriba. Richobonus Coxannus notarius praecepto Andali,
Januensis potestatis, e publico instrumento facto per manum Oberti de Brai-
bante notarii transscripsit (Janua, Archiv. mazzo III; dedit D. Corn. Desi-
moni). 958

„ Octob. 1 8, ind. IX. Accon in domo Hospitalis. — Henricus, comes
Ruthenensis, codicillo varia disponit et ordinat. — Inter testes transmarini :
Magister Bertrandus, magister Petrus, Maurinus, physici; Pontius, drap-
parius Hospitalis, fratres Marsilius, Stephanus de Malavilla, Bertrandus de
Macerolis, Gilbertus de Boi et magister de Rupe, milites.— Bernardus de Villa
francha, notarius publicus, scripsit et suo ac comitis sigillo munivit (Martene,
Ampl. Collect. I, p. 1 168 — 1 172; ROhricht, Studien, p. 74 — 75). 959

2J4 Regesta

1222 Dec. 16, ind. X. Accon in ecclesia S. Marci Venetorum. —
Philippus Cornarius, bajulus Venetorum, Ugoni de Ajola et Gaitano, con-
sulibus Pisanorum, confirmat, se sententiam in causa, quae inter ipsos et
Januenses vertebatur, crastino die pronuntiaturum esse, eisque mandat, ut
cum Pechio olim consule adsint. — Thomas Dandolo, Andreas Vidalis,
Nicholaus Quirinua^ Andreas de Auro, Marsilius Balbus, Matthaeus Teu-
pulus, Jacobus Cavaturta, magister Henricus, judex Pisanorum, Ugo de
Thodesco etPorcellinus, olim consul Pisanorum.— Richobonus Coxanus etc.
(Janua, Archiv. mazzo III; dedit D. Com. Desimoni). 960

„ Dec. 17 (sabbato), ind. X. Accon ante portam ecclesiae S. Petri
Pisanorum. — Gilius Quirinus et Johannes Acotanto, nuncii Philippi
Cornarii, bajuli Venetorum, Gaitanum, consulem Pisanorum, invitant, ut
in ecclesiam S. Marci Venetorum cum Pechino olim consule veniat ad
audiendam sententiam. — Gilius et Johannes, Scuto Pisanus. — Ego Richo-
bonus etc. (Janua, Archiv. mazzo III; dedit D. Corn. Desimoni). 961

„ — M(aria) abbatissa et conventus S. Mariae Magdalenae Acconensis
ordinis Cisterciensis cum Eustorgio, archiepiscopo Nicosiensi, consilio L.,
abbatis Bellimontis de Tripoli, eo conveniunt, ut in domo dicti ordinis
Nicosiensi abbatissa instituatur, et sigillis conventionem muniunt (Melanges
hist. in Collect. de monum. ine'dits, Paris 1882, IV, p. 343, No. 1 ; cf. De
Mas Latrie, Hist. de Tile de Chypre III, p. 293, 644 — 645, 651 et in Archives
de TOrient latin II A, p. 2 1 9). 962

1223 Maj. — Johannes de Ibelino, dominus Berity, privilegium supra
(No. 950) memoratum repetit et coram Hugone Ferrario et Hugone Fornario,
Januensium cotisulibus, sigillo coniirmat. — Reinaldus de Mimars, Simon
Jopensis, Bartholomaeus Falconarius, Thomas de Retel, Clemens de Gibelin,
Balduinus de Gibelin, Hugo de Mazarea, Henricus Lepingre, Gauterius
Hardel, Guillielmus Harneis, Mathaeus de Nephin, Symon Grimaud, Guil-
lielmus de Malembec, Girardus Liece (Liber jurium I, p. 687 — 688, No. 585;
Archives d. miss. scientif., 1. c. II, p. 357 — 358; cf. Pagano, p. 207 ; Olivieri,
p. 59, No. 3, § 2). 963

( „ aestat.). — Nicolaus, patriarcha Alexandrinus, Honorio III exponit,
quae christiani Aegypti, Damiata reddita, patiuntur, eumque rogat, ut
christianos novum bellum contra Aegypti soldanum paraturos per rlumen
Rasceti ad insulam Fohae appelli jubeat (Raynaldi, Annal. 1223, § 9 — 10;
Mon. Germ. Ep. I, p. 163 — 165, No. 233; cf. ROhricht, Studien, p. 51 —
52, No. 14 et de christianis Alexandriae in carceribus detentis Potthast,
No. 4363 — 4366). 964

„ Sept. 22. — Robertus ! ) de Ibelino, dominus Berithy, communi
Massiliensium liberum commercium in urbe sua concedit et sigillo con-
firmat. — Renaldus de Murras, 2 ) Thomas de Ratel, Clemens, castellanus
Berithy, Baudinus de Gibelino, Baudinius de Rupe, Henricus milites.
Rostag(nus) scripsit (Mery I, p. 287 — 288). 965

') Corrigatur: Johannes; cf. Heyd I, p. 320. *) Legas: Mimars.

„ Dec. 12. In camera S. Ambrosii de Veragine. — Obertus, minister
et rector ecclesiae S. Ambrosii, coram Rainerio, episcopo Bethlemitano,
Guidonem de Perreto procuratorem constituit (Comte Riant in Atti Soc.
Ligure, II Ser., XVII, p. 644, No. 6). 966

regni Hierosolymitani. 2 e c

(1224 ante Maj. 12). — Russutana, regina Avoguiae, HonorioIII nuntiat,
Gregorianos impetu Tartarorum olim impeditos fuisse, quominus christianis
Aegyptum occupantibus subvenirent, nunc autem post victoriam de Tartaris
reportatam se Friderico II in Terram Sanctam profecturo exercitum mittere
velle (Raynaldi, Annal. 1224, § 17 — 18; Mon. Germ. Ep. I, p. 178 — 179,
No. 251; cf. RBhricht, Studien, p. 52, No. 15). jj Itaque Honorius III
(12 Maj. 1 224) Russutanae nuntiat, Fridericum II ab 24 Jun. 1 225 in Terram
Sanctam profecturum esse (Raynaldi, Annal. 1224, § 21 — 22; Mon. Germ.
Ep. I, p. 180 — i8i,No. 253; Potthast, No. 7242), et Gregorius IX (13 Jan.
1 240) Russutanae nostrae et David nato, Gregorianorum regi, scribit, se iis
contra Tartaros auxilium mittere nequivisse, quum praeter Saracenos Syriae
et Hispaniae etiam in Italia nonnulli apostatantes ecclesiam impugnent
(Ripolli, Bullar. Praedicat. I, No. 198; Mon. Germ. Ep. I, p. 664 — 665,
N0.765; Potthast,No. 10841; cf. Rahricht, Studien, p. 52 — 53,Not.8). 967

( „ ante Maj. 12). — Johannes, constabularius Bratiae, Honorio III
nuntiat, regem Georgiae Georgii IV mortuum esse, et pollicetur, se Fride-
rico II XL millia militum auxilio missurum esse (Raynaldi, Annal. 1224,
S 19; Brosset, Hist. de Georgie, addit. p. 304; Mon. Germ. Ep. I, p. 179
— 180, No. 252; cf. Rohricht, Studien, p. 53, No. 16). |j Itaque Honorius III
eundem de Friderici II transfretationis termino certiorem facit et rogat, ut
eidem auxilium promissum praebeat (Mon. Germ. Ep. I, p. 181 — 182,
No. 254). 968

1225 Jan. 14 — 17. — Henricus III, rex Angliae, Ansaldo de Genua
mandat, ut emat C marcatas de scarletto et alia dona pretiosa soldano
Damasceno ex parte regis transferenda ; has C marcas solutum iri Ansaldo,
postquam redierit (Rotuli clausi 1225, II, p. i3b). 969

„ Febr. 24, ind. XII (XIII). Januae in ecclesia S. Laurentii. — Bran-
caleonus de Bononia potestas potestates, consules vel vicecomites Januen-
sium in ultramarinis partibus constitutos terras, domos ac varias possessiones,
quae ad commune spectant, alienare vetat. — Marchisius, Oliverius, Madius
Vassallus, Gallus scribae. Bonusvassallus Caligae Palli notarius scripsit (Liber
jurium I, p. 753, No. 617; cf.Archivesd.miss.scientif.il, p. 352,363). 970

„ Mart. 1 7. Laterani. — Honorius III Bartholomaeo, episcopo Vala-
niensi, scribit, se dictae ecclesiae possessiones in protectionem suscepisse,
earumque in numero vocat ecclesiam de Margant, casalia Coquet, Jobar,
Bathselmon, duas carrucatas graecas in plano Rogiae, medietatem casalis
Colcas, decimas Valeniae et Margarti (sic) necnon terrarum, quae olim
fuerunt Raynaldi, domini Margati, decimas de Rossa, Potema, Pharang et
vicinis casalibus, molendinis et hortis, ecclesiam de Rossa, decimas de Cham,
Hisen et Aloso, casalium, quae praefatus Raynaldus habuit in terra S. Par-
lerii, necnon ecclesias Graecorum et Armeniorum, quae in Valeniensi diocesi
constructae episcopi proprii regimine carent (Pitra I, p. 587 — 588,^0. 33;
cf. Rohricht in ZDPV. X, p. 235 — 236 et supra No. 649). 971

„ Nov., ind. XIV (italice). — Privilegium, quo soldanus Alappinus J )
et dominus de Saona Venetis per manum legati Thomaxino Foscarino
liberum commercium ac securitatem concesserunt (Tafel-Thomas II, p. 256
— 26o,No.27o; cf.Archivesd. miss.scientif.il, p. 354; Heydl,p.376). 972

') Al-MSlik al-Aziz.

256 Regesta

1225 Dec. 24. — Maria, monasterii S. Mariae Magdalenae Acconensis
ordinis Cisterciensis abbatissa, sigillo confirmat, se ab Hospitalis magistro
Guarino de Monte acuto sub XXV bisantiorum annuali censu domos cum
platea adjacenti accepisse, quae in suburbio, quod vulgariter vocatur Mons
Musardus, sitae sunt et affrontant ab oriente in via publica, quae descendit
a S. Aegidio et vadit ad S. Magdalenam, a meridie in terram Guidonis de
Glia Pisani, ab occidente in alia via publica et ab aquilone vicinae sunt
monasterio S. Mariae Magdalenae. Sigilla apponunt prior S. Sepulchri
scilicet magister Petrus, tunc vicarius patriarchae, et capitulum Acconense.
— Petrus Briccius, Michael de Joppen, Marcus de Joppen, Benevenutus
de Joppen, Jordanus de Jherusalem, Martinus Cordarius, Petrus de Soueni, l )
Fulco de Tiberiade, Pandulfus, gener domini Valini, Johannes Ursus (Paoli I,
p. 254, No. 213). 973

*) Alias : Sauuenic, Sauvani.

1226 Jan., ind. XIV. — Fridericus II imperator domui Theutonicorum
emtionem et privilegia (supra No. 7 1 6, 934, 940) sigillo confirmat, libertatem
aquarum, herbarum, lignorum ubique per domanium suum ad domus usum
concedit, a plateaticoaliisque consuetudinibus per regnumHierosolymitanum
terra marique solvi solitis eximit ac statuit, ne quis domum et fratres de
possessionibus domus sine judicio et justitia praesumat aliquatenus dissasire,
neve quid de proventibus et bonis, quae ad partes cismarinas pro domus
et sua utilitate dirigant, exigatur. — Inter testes : Gavianus (Gaynanus) de
Cypro ; de regno Hierosolymitano : Jacobus, episcopus Acconensis, Balianus,
dominus Sydonis, Daniel de Terramunde, Nicolaus Antelmi (Antelin,
Ancelin), Gvido de Infante, 1 ) Guido de Roniau (Roman, Romau), 2 ) Rao,
cognatus patriarchae, Gervasius de Malgastel (Mang[n]astel), 3 ) Philippus
Cynardi (Cuiard, Chinardi), Joannes Pisanus, Raimundus Grimaldus,
Gofridus de Villiers, Guido de Nubie et alii. Datum per manum Symonis,
archiepiscopi Tyrensis et regni Hierosolymitani cancellarii (H. Bre'holles II,
p. 531 — 536; Strehlke, p. 47 — 48, No. 58; cf. p. 125; Bbhmer-Ficker,
No. 1590; N. Archiv V, p. 13; Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX, p. 639,
No. 2 1 ; Forsch. XXI, p. 498, No. 2 ; p. 499, No. 1 2). 974

! ) Cf. Eracles, p. 375. *) Id est: Ronay. s ) Legas: Maugastel.

„ Jan., ind. XIV. — Isabella, Romanorum imperatrix, privilegium
antecedens sigillo confirmat. — Symon, Tyrensis archiepiscopus, regni
Hierosolymitani cancellarius, l ) Balianus, dominus Sydonis, Daniel de Terra-
munda, Nicolaus, Capuanus (Gainanus, Gaynanus) de Cypro, Guido Infans,
Gvido de Roman (Romav), Raho (Rao) de Patriarcha, Gervasius de Emau
(Emav) castello, Johannes Pisanus, Raimont Grimaut (Grimant); GoftVidus
de Villers, Guido de Nubie, magister Petrus, medicus Isabellae, rldeles regni
Hierosolymitani. Datum per manum dicti Symonis, ejusdem regni can-
cellarii (H. Bre'holIes II, p. 536 — 538; Napiersky, Abdruck zweier Urkun-
den, Riga 1844, p. 4; Hennes, Codex diplom. II, p. 24 — 25, No. 23;
Strehlke, p. 48 — 49, No. 59; BOhmer-Ficker, No. 1591). j| Hoc privilegium
(Dec. 1 243) Conradus IV confirmat (BGhmer-Ficker, No. 4484). 975

! ) De quo ZDPV. X, p. 18; Winkelmann, Gesch. Kaiser Friedrich II, I, p. 243,
247, 283, 295, 298, 311; Potthast, No. 5380—2, 6804—6, 7751.

„ Mart., ind. XIV. Rivoalti. — Praeceptum, quod Petrus Ziani, dux
Venetorum, de navigatione Syriaca et Aegyptiaca Johanni Michaeli, duci

regni Hierosolymitani. fc 5 7

Venetorum Cretensium, dedit quo Venetos in Syria commorantes instanti
hieme domum redire et praecepta a papis saepe edita respiciens mercatores
Aegyptum lignamina, ferrum, picem vel alia subsidia bellica asportare vetat
(Tafel-Thomas II, p. 261 — 264, No. 271 ; cf. p. 260; Heyd I, p. 406). 976

„ Mart. — Johannes de Hibelino, dominus Berriti, donum, quod
G(alterius) Brisebarre, quondam Berriti dominus 1 ), leprosis S. Lazari de Jeru-
salem dederat, scilicet X bisantios de redditibus portae Berritensis annuatim
recipiendos, sigillo confirmat. — R(ainaldus) de Mimars, Thomas de Retel,
GirardusLiece,Clemens de Gibelin, Baldouinus de Gibelin, HenricusPingre 2 ),
Guillelmus Arneis (Archives de TOrient latin II B, p. 150, No. 33). 977

! ) Cf. supra No. 395. *) Alias : Lepingre.

„ Jul., ind. XIV. Apud S. Miniatum. — Fridericus II imperator fideles
regni Hierosolymitani sigillo apposito certiores facit, se, quum Hermannus,
magister domusTheutonicorum, bona quondam comitis Joscelini ab Ottone x ),
comite de Ennenberch, Beatrice uxore et Ottone filio empta acquisierit,
Jacobum de Amygdala, filium quondam G. junioris filiae Joscelini secun-
dum consuetudinem regni Hierosolymitani de portione, quae ipsum pro
parte matris contigerit, investivisse et eundem Jacobum magistrum asse-
curasse, sicut pro parte matris suae Beatricem primogenitam comitis debuerit
assecurare, de cujus venditione domus eadem bona possidebat, ac promi-
sisse, ut eidem domui illam pecuniae quantitatem restitueret, quam pro
redimenda eadem parte ipsum contingente dudum perquondam Guillelmum
de Amygdala patrem obligata creditoribus suis exsolverit. — G(eroldus)
(« Wernerus»), patriarcha Hierosolymitanus, Jacobus, episcopus Acconensis,
Balianus, dominus Sydonis, Daniel de Tenderemunde, Johannes Pisanus,
Goffridus de Williers, Guido de Nubie. Datum per manum Symonis, archi-
episcopi Tyriensis et regni Hierosolymitani cancellarii (H. Breholles II,
p. 671 — 672; Hennes, Cod. diplom. II, p. 28 — 29, No. 25; Strehlke,
p. 49, No. 60; cf. p. 125; BBhmer-Ficker, No. 1668). 978

f ) Cf. supra No. 933.

1227 x ) Jan. (gallice). — Boemundus IV, princeps Antiochiae et comes Tri-
politanus, domui Theutonicorum ejusque magistro Hermanno (Hermant)
molendinum, quod extra Antiochiam ad ripam fluminis Fer subter molen-
dino patriarchae situm est, cum vinea adjacente, pressoria et pertinentiis
concedit et sigillo confirmat. — Boemont, sires del Botron, 2 ) Guiscart de
Tlsle, Bertran Porcelet, Amauri Saleman, Pierre de Scandalion, Raimund
Arra, Manssel de Gibel, Auberi de Ranquerole (Strehlke, p. 50, No. 61 ;
cf. p. 1 26). 979

! ) Intelligas 1228. *) Cf. Eracles, p. 430.

„ Mart., ind. XV. Tripoli. — Richerius, episcopus Melfiensis, impe-
rialis aulae familiaris et nuntius de mandato Friderici II imperatoris pro
negotiis exercendis Tripoli constitutus l ) sigillo confirmat, ad se Mariam,
viduam Girardi de Hanis, matrem Thomae, comestabuli Tripolitani, venisse
et coram se ipso Thomae contulisse, quodcunque jus dotalicii nomine
habebat in terra et feudo, quod idem Girardus in terris gallicanis possedit,
unde homo regis Galliae factus fuerat. — Richerius, episcopus Melfiensis,
Rogerius, canonicus Melfiensis, Nicolaus, episcopi Melfiensis capellanus,

') Winkelmann, Friedrich II, I, p. 242, 246.
Rdhricht, Regcsta. \n

258 Regesta

Eustasius, miles de Sydone, Albericus, miles de Rancolariis, Ugo, miles de
Glappires, Galterius, miles de Guardia (Archives de TOrient latin II B, p. 1 59
— 160, No. 1). 980

1227 Maj. 8. Accon. — Guillelmus de Keviller, 1 ) filius Petri de Keviller,

confirmat, se, ut patrem in castello Saonae ab Saracenis detentum liberaret,

Iratri Girino, priori Hospitalis in Francia, concessisse, ut eadem domus in

terra sua X modia bladi super decima de Qari perciperet, patre e carcere

liberato. Itaque se ipsum in Terram Sanctam profectum Guarinum de

Monte acuto magistrum precibus adiisse, ut liberationi patris sui operam

daret, sed eundem interea obiisse; nihilominus se praedictam decimam

dictae domui confirmare. — Galterus, castellanus de Rassa, Johannes de

Aubeigny, Lamfridus, clericus et nuntius regis Franciae, Gerardus clericus,

filius Durandi de Fuer, (Petrus III) T prior S. Sepulchri 2 ), vicem patriarchae

gerens, qui sigillum apposuit (Paoli I, p. 219, No. 177; cf. p. 541 ; Lois

[ed. Beugnot] I, p. 373, not.). 981

J ) Qui de historia hujus gentis scripserunt, chartam nostram neglexerunt.
») ZDPV. X, p. 43.

„ Jun. 1 7, ind. XV. Accon in domo dicti Hospitalis S. Spiritus Cruci-

ferorum. — Petrus, magister et rector hospitalis S. Spiritus, 1 ) infirmus

consensu fratrum suorum scilicet presbyteri Boni, Martini, Alberti, Homodei,

Johannis, Perettini, dominarum Peronellae, Borghesae et Guilielmae domus

sigillo confirmat, petiam terrae, in qua dictum hospitale aedificatum fuit,

datamfuisse a Mainardo Tignoso Pisano pro communi Pisano ; quum enim

Francigenae urbe Acconis potiti fuissent, regem Angliae hospitali domos

restituisse et concessisse communi Pisano, ut haberet istud jure patronatus.

Itaque se ipsum Pisanorum consulibus Peccio Minestrae Pipino quondam

Conetti et Bolgarino Rainaldi, salvo tamen alio jure, potestate ac reverentia

ordinis Cruciferorum ejusque magistri in diocesi Bononiensium commoran-

tium, curam et custodiam dictae domus se commendare. — Henricus de

Quoza, Ajutus de Gombo, presbyter Jacobus, Leonardus, presbyter ecclesiae

S. Petri, presbyter Angelus, Benenatus Rossus, Francarnus Lungus, Ber-

nardus, notarius de Vico, Riccardus quondam Tancredi (G. Muller, p. 94

—95, No. 63; cf. p. 439—443). 982

f ) Hospitale S. Spiritus a. 1213 loco veteris scholae Saxonicae Romae conditum
(Potthast I, p. 425) hac charta memoratur in urbe Accon consritutum. A fratre
hujus Hospitalis Guillelmus, episcopus Acconensis (Guill. de Tyro ed. Paris., p. 989),
ab alio fratre Albertus, patriarcha Hierosolymitanus, occisus est (Gestes des Chy-
prois, p. 18). Innocentius IV (4 Jul. 1250) rectori et fratribus S. Spiritus Acconensis
concedit, ne teneantur decimas solvere de virgulto (Berger, No. 4779) et (23 Jul.
1 250), ne ad exhibendam oboedientiam et reverentiam manualem episcopo Acco-
nensi et aliis praelatis regni Cyprii cogantur (Berger, No. 4758) et Alexander IV
(15 Mart. 12J5) rectoribus et fratribus confratriae Italicorum b. SpiritusAcconensis
statuta inTerra Sancta deliberanda confirmat (Posse,No. 17). NicolausIII(i5Maj.
1279) varia privilegia a. 1204, I2i7et 1256 concessa confirmat (Potthast, No. 21581).

„ Aug. 21. Anagniae. — Gregorius IX Rainerio, episcopo Bethle-
mitano, privilegia, quae praedccessores Innocentius II, Lucius II et III,
Paschalis II, Calixtus II et Honorius III dictae ecclesiae concesserunt, 1 )
scilicet quod Ascalonis parochia Bethlemiticae subjecta sit, 2 ) quamvis pra-
vorum hominum dolo et malitia hoc privilegium erasum et corruptum

*) Haec privilegia fere omnia deperdita sunt. *) Cf. supra No. 59, 232.

regni Hierosolymitani. 259

fuerit, deinde has possessiones ultramarinas confirmat: decimam Thecuae,
de Scyr et Bethscuar, casalia S. Georgii, Bethenase, Bethelaam, Berbetham,
Quercus 3 ) et jardinum Archas, 4 ) in episcopatu Ramensi terram et herbile
Belmekim et Oliban, in archiepiscopatu Caesariensi Belveir, in archiepis-
copatu Nazaret Bedaica, in episcopatu Thabariae Haim, ecclesiam S. Martini
Tyrensem, S. Mariae Gibelletensem, S. Mariae de Monte Peregrinorum
cum Calamon, ecclesiam unam Joppensem . . . ., Seylon in territorio Nea-
politano, casale Bethleem, terram, quam tenent Hierosolymitani burgenses
sitam inter Bethleem et Jerusalem, casale in Galilaea, quod Bedar dicitur,
duo casalia in confinio Vallis de Cursu, quae Caphrapalos et Caxusum vul-
gariter appellantur, domos et hortos in urbe Hierosolyma, unum hominem
cum ejusdem possessionibus, domum Acconensem inter ecclesiam S. Mariae
de Platea et vetus palatium sitam, juxta Bethlehem, Bethlezan et Artasium
possessiones et terras, majus stagnum, unde antiquitus aqua in Bethleem
solebat defluere, cum pertinentiis ab Anselmo de Parentela assensu regis
collatis, duas carrucatas terrae, quas Geroldus in territorio Phagor donavit,
k terras in territorio Bethamar, villanum cum hereditate in casali Sayr ab
Andrea de Templo collatum, inter Bethlehem et Jerusalem casale, quod
donavit Pisellus vicecomes et Gisla uxor et vulgo vocant Cadichinos, in
territorio S. Abrahae casale Bethenasipli, ex feudo Radulfi de Fontaneto
casale Bechfassam, in urbe Caesareae Palaestinae domum et in ejusdem
territorio casale Belveir, in territorio Ramensi casale Thaeria, in casali
S. Mariae VIII carrucatas terrae, casalia Bethmelchi, Heberre et Luban, in
urbe Joppen domos et terras, juxta flumen Eleutherum II carrucatas terrae,
Cayphae domum vicinam portae, qua itur in urbem Accon, et in ejusdem
territorio II carrucatas terrae, in urbe Tiberiadis domum et in territorio
casale Aim cum pertinentiis, quae cis et citra flumen, quod a mari Cedeleae
defluit, sita sunt, casale Sembra ex dono Ulrici, vicecomitis Neapolitani, et
casale Capraculae ex dono Bernardii Vaccarii, casale Ramadec, in urbe
Ascalonis domum cum stationibus, balneum vicinum, jardinum extra por-
tam, quae respicit ad orientem, muro adjacentem, terras, vineas, furnum et
molendinum, IV carrucatas terrae ad S. Michaelem, casale Bethamam prope
Ascalonem, juxta viam S. Michaelis V carrucatas terrae, vineam, quae fuit
Guilelmi Ruffi, vicecomitis Ascalonitani, contiguam jardino Bethleem, quod
est extra portam Ascalonis ad sinistram, casalia Zachariae et S. Georgii
cum pertinentiis, quae donavit Gonfredus de Turre, cum feudis ex dono
Hugonis, domini de S. Abraham, casale Bethaieam, domos Neapolitanas,
domum Tyrensem prope castellum sitam, in diocesi Antiochena casalia
Carcasia, Baldadia, Gabamo, vineas de Norsinge, Antiochiae VI domos in
vico Panticelli in parochia S. Thomae, domum ecclesiae S. Petri vicinam,
domum, ubi fiunt (?) calamitae, III petias jardinorum in parochia S. Jacobi,
decimas laborum suorum, quos propriis manibus aut sumptibus colunt,
commutationem inter ecclesiam Bethlemiticam et Nazarenam de ecclesia
Acconensi rationabiliter factam (Mittarelli, Annal. Camaldul. VI, app. 499 ;
Bullae, quibus eccles. Bethl. possessiones confirmantur [Genevae 1886],
8 pp., 4 ; Comte Riant in Atti d. Soc. Ligure, II Ser., XVII, p. 649 — 656,

8 ) Quercus Abraham (Hebron), ut vult Conder in Quart. Stat. 1890, p. 04.
4 ) Arccha in Marini Sanuti descriptione, nunc e Ain Arik (Survey III, p. 7 ; Conder
in Quart. Stat. 1890, p. 34).

•7*

260 Regesta

No. 9). || Hanc bullam Urbanus IV (Dec. 1263 — Sept. 1264) et Qemens IV
(11 Maj. 1266) Thomae Agni, episcopo Bethlemitano, confirmant (Comte
Riant, p. 656 — 660, No. 10 — 11). 983

(1227 Octob. Accon). — G(eroldus), patriarcha Hierosolymitanus, Sedis

Apostolicae legatus, P(etrus), Caesariensis, (Hugo), Nazarenus, (Petrus), Nar-

bonnensis, archiepiscopi, P(etrus), Wintoniensis, W(illelmus), Exoniensis,

episcopi, (Petrus de Monte acuto), (Garinus de Monte acuto) et (Hermannus

de Salza), Templi, Hospitalis et Theutonicorum magistri Gregorio IX ex-

ponunt, quae crucesignati in Terra Sancta gesserunt (Raynaldi, Annal. 1227,

S 47 — 49; Rog. de Wendower ed. Coxe IV, p. 145 — 147, ed. Hewlett II,

p. 324 — 327; Matthaeus Paris III, p. 128 — 129; Potthast, No. 8090). ||

Inest epistolae, quam Gregorius IX omnibus Christi ridelibus 23 Dec. 1227

scripsit. 984

„ Westmonasterii. — Henricus III, rex Angliae, Coradino, soldano

Damasci, gratias agit pro muneribus per Juselinum de Jenue Malonn. x ) trans-

missis ac petit, ut, christianos, si quos in carcere retineat 2 ), liberet (Rymer I A,

p. 187—188). 985

! ) Cf. supra Nr. 969. *) Quantopere alii primates christianorum captivis

liberandis operam dederint cf. supra No. 489 not. 1 .

1228 Febr. 11. — Balianus, dominus Sydonis, domui Theutonicorum
hortum, qui dicitur jardinus comitissae, vineam quandam et partem quan-
dam terrae, quae dicitur terra coci, ad aratrum unum ante civitatem Sydonis
donat et sigillo confirmat. Hic vero hortus contra orientem habet viam,
quae ducit Gasiam, *) ab occidente viam rectam, quae transit inter hortos et
terram Rauli Januensis, contra meridiem tangens magnum campum, ubi
rit canimel, contra aquilonem partem viae et olivas Guillelmi de Lye. Vinea
vero habet ab oriente communem stratam et publicam, ab occidente viam
rectam, quae vadit inter hortos contra flumen de ipsa civitate Sydonis, contra
meridiem olivas domus Templi, contra aquilonem olivas domini Brixi.
Terra denique praedicta habet ab oriente viam, quae de Sydone directe
Sareptam ducit, ab occidente viam maritimam, contra aquilonem campum,
qui tangit hortum domini Egidii, contra austrum nullam divisionem, nisi
quantum ipsa extenditur terra. Praeterea donat mahumeriam magnam,
quae est intra II portas civitatis Sydonis, qua exitur Tyrum versus. — Daniel
de Terremunde, Hugo de Mazelria, Baldovinus marescalcus, Joffridus de
Scimle, Joflfridus de Vilier, Michael Egidius. Factum tempore Hermanni
de Salza, domus Theutonicorum magistri (Strehlke, p. 50 — 51, No. 62;
cf. p. 126). 986

*) Meridiem versus de Sidone, nunc el-ghazfjeh.

„ Mart. 4. Romae. — Pelagius, Albanensis episcopus, quum Rode-
ricus, Hospitalis procurator, petiverit, ut quaedam dubia tollerentur, quae
insint compositioni olim per se ipsum inter Jacobum, episcopum Acco-
nensem, et magistrum Hospitalis factae, singula capitula, quibus de non-
nullis et juribus decimis praesertim casalium Beroeth et Coketh episcopo
solvendis agitur, accuratius declarat (Paoli I, p. 116 — 117, No. 109. Cete-
rum cf. supra No. 945). 987

( „ Mart. — Jul.). — R(obertus), episcopus Tripolitanus, Ludovico IX,
regi Franciae, scribit, coram se ipso Beatricem, ! ) uxorem Thomae, constabu-

f ) Cf. supra No. 980.

regni Hierosolymitani. 261

larii Tripolitani, filii quondam Girardi de Hanis, marito suo omne jus, quod
ad se pertinebat nomine dotalicii in terra et feudo, quod idem Girardus
bonae memoriae in partibus gallicanis possidebat, quitavisse et concessisse
(Archives de TOrient latin II B, p. 161, No. 2 ; de sigillo Roberti nostri
Schlumberger in Le Musee archeol. II, p. 3 1 7 — 3 1 8, No. 1 7 bis ; ceterum
cf. ZDPV. X, p. 32). 988

1228 Jun. ineunt.(gallice). — BoemunzIV, princepsAntiochenusetcomes
Tripolitanus, domui Theutonicorum per manum Hermanni magistri C bisan-
tios annuatim de assisia, funda et catena Acconensi recipiendos donat et
sigillo confirmat. — Boemon, sire deu Botron, Mansel de Gibel, Ugue
Dalmas, Bonacors, Raimont de Mareclee, Raimunt Arra, Perre de Scanda-
lion, Guiscart de Tlsle, Renaut Faisant (Strehlke, p. 5 3, No. 64 ; cf. p. 1 2 5). 989

„ Jul. — Thomas de Ham, constabularius Tripolitanus, sigillo con-
firmat, se, quodcunque in castellania de Lens et comitatu Atrebatensi possi-
debat, MD libris monetae Parisiensis B(lanchae), reginae Franciae, vendidisse
(ArchivesderOrientlatinHB, p. i6i,No. 3; de sigillo Thomae cf. Schlum-
berger in Le Musee archeol. II, p. 322 — 323, No. igbis). 990

„ Jul. — Oliverius de Rupe, praeceptor Templi Franciae, venditionem
antedictam a Thoma, constabulario Tripolitano, coram se ipso factam sigillo
confirmat (Archives de TOrient latin IIB, p. 162, No. 4). 991

( „ Sept. — Octob. Accon?). — Fridericus II soldanum Aegypti Maiik
al-KSmil rogat, ut sibi urbem Hierosolyma tradere velit (Reinaud, Extraits,
p. 429 — 430; cf. Rohricht, Beitr. I, p. 72, Not. 191; BOhmer-Ficker,
No. 1735). 1 De epistola, qua Fridericus II Mailik al - Muazzam, soldanum
Damasci, rogavisse dicitur, ut Terram Sanctam sibi reddat, cf. Amari, Bibl.
Arabo Sicul. I, p. 510; II, p. 246; RBhricht, Beitr. I, p. 56, 88; ibidem
nuntiatur, M21ik al-K2mii soldanum a Friderico (c. 1 226) petivisse, ut Terram
Sanctam adeat. 992

„ Octob., ind. II. Accon in camera patriarchae. — Maria, Rainerii

quondam constabularii Tripolitani filia, uxor G(irardi) de Haam et mater

Thomae, constabularii Tripolitani, necnon Beatrix, olim filia Petri de Revan-

del ejusdemThomae uxor,venditionem supradictam (N0.990) sigillo G(eroldi)

patriarchae confirmant. — G(eroldus), patriarchaHierosolymitanus^archi-

episcopi de Nazareth et de Ris, A., archidiaconus Tripolitanus , frater

Baldouinus de Crescium, castellanus Castri Blanci, V. Ciabot, miles de

Accone, Mansellus de Gibel. Paganellus, filius quondam Guidonis, A. S.

notarius, scripsit (Archives de TOrient latin II, p. 162 — 163, No. 5). 993

l ) De quo patriarcha, primo abbate Cluniacensi, tum episcopo Valenunensi
cf. Rtfhricht in ZDPV. X, p. 9; Hist. litt. de la France XVIII. p. 103—105. Vestigia
ejus invenimus: Jun. 1226 Mantuae (Koch ? Hermann v. Salza, p. 138—139), apud
S. Dominum, ubi cum (Simone), archiepiscopo Tyrensi, et J(acobo), episcopo
Acconensi, privilegium a Friderico II (BChmer-Ficker, No. 1 034)C(onrado), episcopo
Hildensemensi, concessum vidisse confirmat (LUntzel, Die Sltere Ditfcese Hildes-
heim, Hildesheim 1837, p. 307, No. 18; cf. Winkelmann, Acta inedita I, p. 257,
No. 282 not.), cum episcopo Jacobo Acconensi adestParmae (B6hmer-Ficker, No.
1624, 1629, 1643, ^50, 1661, 1668), Sept. 1227 Hydrunti cumFriderico II (Winkel-
mann, Gesch. Friedrich II, I, p. 290, 293—294, 297 — 298, 330—331, 333, 338, 501)^

?Aug. 1237 cum Jacobo, episcopo Faphensi, consecrationi monasteni S. Syn
anuensis mterest (Chartae in Mon. hist. patr. V, p. 1335).

„ Octob., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator fratribus S. Lazari
de Jerusalem eorumque magistro Gualtero de Novo Castello privilegium

262 Regesta

supradictum (No. 628) sigillo confirmat. — Balianus, dominus Sidonis, Odo
de Montebeliard constabularius, Johannes de Hibelino, Guarnerius Aleman-
nus (Archives de TOrient latin II B, p. 151, No. 34). 994

1228 Octob., ind. II. Accon. — Idem iisdem privilegia supra(No. 512,
628) laudata sigillo confirmat. — Testes ut supra No. 994 (Archives de
TOrient latin IIB, p. 152 — 153, No. 35). 995

(1229?) Jan. 1. Joppen. — G(eroldus?), patriarcha Hierosolymitanus ac
S. A. legatus, clero ac populo Hierosolymitano abbatem Montis Oliveti et
decanum Joppensem pro negotiis suis expediendis mittit et benigne reci-
piendos commendat (Roziere, p. 317, No. 178; Migne, p. 1254, No. 178). I|
Tempus, quo hac charta scripta fuerit, plane nescimus, quum ex littera G.
colligi liceat, Gibelinum, Guillelmum I et II, denique Geroldum scriptorem
fuisse ; Geroldi nomen proponimus exemplum editorisCartularii sequuti. 996

„ Febr. 18. — Fridericus II imperator cum Malik al-KSmil, soldano
Aegypti, pacem decem annorum facit (Fragmentum instrumenti in Raynaldi,
Annal. 1 229, § 1 5 — 2 1 , unde Pertz, Leges II, p. 260 — 26 1 ; H. Bre'holles III A,
p. 86 — 90; de Mas Latrie, Hist. de 1'ile de Chypre III, p. 626 — 629 [cf. I,
p. 238, 247]; Auvray, Les registres deGregoire IX, No. 321 ; Mon. Germ.
Ep. I, p. 297 — 298, No. 380; gallice in Michaud, Hist. d. croisad. ed. Bre'-
holles, Paris 1862, III, p. 432 — 434; cf. RBhricht, Beitr. I, p. 40 — 41 ;
Balan, Storia di Gregorio IX, I, p. 372 — 373, 396 — 401 ; Felten, Gregor IX,
p. 77 — 79; Btfhmer-Ficker, No. 1736; Amari, Bibl. Arabo Sicul., vers. I,
p. 505 — 506, 520 — 521). 997

( „ init.). — * Gregorius IX Templi et Hospitalis magistros necnon
soldanum Aegypti duabus epistolis monuisse narratur, ut Fridericum II
imperatorem nefastum capiant vel occidant (Bartholomaeus de Neocastro
in Muratori SS. XIII, p. 1 162 — 1 163). || De his epistolis fictis cf. Rtthricht,
Beitr. I, p. 74 — 75, 93 ; Amari, Bibl. Arabo Sicul. I, p. 5 1 6 — 5 17; II, p. 256
et quae Min. Riccio, Studi storici, Neapoli 1863, P- 16 ex regestis Caroli I,
regis Siciliae, refert: «Testes deponunt, olim quondam Fridericum II desti-
tuisse domum Templi dicta vinea et aliis bonis in Sicilia ex eo, quod ipsi
fratres domus Templi capere volebant in Accon dictum imperatorem de
mandato pontificis«. Imperatorem a fratribus Hospitalis proditum fuisse
(Wochenblatt der Johanniter-Ordensballey Brandenburg 1879, No. 30), quin
soldanum papae epistola commonitum imperatorem cepisse, in Germania
canebatur (Bartsch, Germania 1878, XXIII, p. 51 — 52; 1879, XXIV,
p. 13—15). 998

( „ c. Mart. 15). — Hermannus, magister fratrum Theutonicorum,
Gregorio IX papae nuntiat, quae a Friderico II imperatore feliciter gesta
sunt et quomodo idem cum soldano Aegypti pacem inierit, qua urbs Hiero-
solyma et alia quaedam loca christianis restituta sunt (Mon. Germ. Leges
II, p. 263 — 264; Hennes, Cod. diplom. ord. Teuton. I, p. 82 — 84, No. 75 ;
BreTiolles III A, p. 90 — 93; cf. Mon. Germ. Ep. I, p. 298 — 299, No. 381 ;
Btfhmer-Ficker, No. 1737; Ficker-Winkelmann, No. 6768 — 6769,68298,
6839, 6896). 999

( „ c. Mart. 21). Joppen. — Hermannus, magister fratrum Theutoni-
corum, cuidam nuntiat, imperatorem Fridericum II 1 8. die Mart Hiero-
solymis coronam portavisse, sed sequenti die archiepiscopum Caesariensem

regni Hierosolymitani. 263

ex mandato Geroldi, patriarchae Hierosolymitani, omnia loca sancta sub

interdicto posuisse, imperatore Joppen reverso x ) (Mon. Germ. Leges 11,

p. 264 — 265; Hennes, Cod. diplom. ord. Teuton. I, p. 84 — 86, No. 76;

Breholles III, p. 99 — 102 ; cf. Mon. Germ., Ep. I, p. 299, No. 383 ; Btthmer-

Ficker, No. 1739). 1000

*) De eadem re Fridericus II (18 Mart. 12 19) Gregorio IX, fidelibus suis, Hen-
rico III, regi Angliae, episcopo Hildensemensi et aliis scripsit (Mon. Germ. Legcs
II, p. 261—264; cf. Mon. Germ. Ep. I, p. 299, No. 382 ; Btihiner-Ficker, No. 1738)
necnon 20 April. (i22q) anonymus quidam (Annal. de Waverleia, p. 305 — 307;
Mon. Germ. SS. XXVfl, p. 461).

1229 Mart. 26. Accon. — Geroldus, patriarcha Hierosolymitanus, Gre-
gorio IX papae fusius exponit, quae Fridericus II imperator in Terra Sancta
egit et quomodo fraudulentam pacem cum soldano Aegypti inierit (Raynaldi,
Annal. 1229, $ 3 — 14; Breholles III A, p. 102 — 1 10; Mon. Germ. Ep. I,
p. 299 — 304, No. 384; cf. Auvray, Les registres de Gregoire IX, No. 320;
B6hmer-Ficker, No. 1740). 1001

„ April. 20, ind. II. — Jacobus de Amigdala in excambium a magistro

Theutonicorum accipit VI millia et CCCC bisantios sarracenatos, quos

Fridericus II imperator dictae domui donavit et concessit pro feudo Jacobo

legitima successione matris contingente. Hujus vero feudi casalia sunt :

Mobilir (Mobilie), l ) quod datum est in excambium Jacobo pro Trefile et

Castro Novo (quod nunc Montfort dicitur et munitum in manibus dictae

domus remanebit), pro horto et molendino in pertinentiis de Trefile sitis

et pro casalibus : Jalim, Tharbucha, 2 ) Tarbosta, 3 ) Suru, Beauer, 4 ) Camesru, 5 )

Tetramme, Fennes, fi ) Tersias, 7 ) Janot, 8 ) Getz/ J ) Cabbara 10 ) et gastina

Camesie, 11 ) Junite, Blutun et gastina Hemelie, 12 ) quae est in pertinentiis

de Janoth, 13 ) et castrum Regis. Hos vero bisantios Jacobus de catena et

funda Acconis et, si opus esse videatur, a domo Theutonicorum pignoris

loco accipiet necnon casalia Erchat, Saphet et Ancre. — De fratribus:

Ludolfus, commendator magnus, 14 ) Guntherus marescalcus, Counradus

drapparius, Henricus hospitalarius, Henricus de Aneboz, Henricus de Con-

fluencia, Counradus de Nassowe, Andreas de Honlo, Uolricus de Durne, 15 )

Eberardus ; de baronibus : Odo, comestabulus regni, Balianus de Sydone,

Johannes de Ybelino, Garnerus de Egensheim, Alemannus, Aimo de Oste-

him, comes Thomas de Acerris, Ricardus Filangerius, marescalcus regni

Siciliae, 16 ) dominus Ricardus, camerarius imperatoris (Strehlke, p. 51 — 53,

No. 63; cf. p. 125). 1002

Strehlke, p. 54 : ! ) Mebelie, *) Tarbuca, 8 ) Terbasta, 4 ) Beaueer,
*) Camessrea, 8 ) Fenes, 7 ) Tercia, R ) Gianot, 9 ) Get, l0 ) Cabbera,
n ) Camelie, i!f ) Hamelie, l8 ) Gianot. u ) Qui proelio Gazensi a. 1239
interfuit (Eracles, p. 546—547). I5 ) Qui annis 1234, 1245— 1246 i* 1 Germania

versatur (Hess. Urkundenb. I, No. 14, 45 ; Perlbach, Preuss. Regesten, No. 248,
252) ; ceterum de eo conferas Strehlke in Mitth. f. d. Gesch. Esth-, Liv- und Kur-
lands XI, p. 197). ,6 ) De eo cf. Del Giudice in Arch. storico per le provincie

Neapolit. 1890, p. 766—807; 1891, XVI, p. 93—139, 454—498, 675—716.

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator domui S. Mariae
Theutonicorum per manum Hermanni magistri cambium quoddam sigillo
confirmat. Postquam enim imperator terram Turoni olim a comite Joscelino
possessam ac totam ab ipso imperatore consensu quondam imperatricis
Isabellae concessam nunc pace recepit, eam dictae domui assignare statuit,
sed Alysa, neptis quondam Honfredi juvenis, hanc terram ipsius juris esse

264 Regesta

— - — _ --

probavit. Magister vero et fratres privilegium a Guidone rege ejusque uxoris
Sibillae consensu datum praesentarunt, quo ipse comiti Joscelino et here-
dibus Turonum et Castrum novum necnon Maron cum pertinentiis Qua-
brinquen, Belide, Cades, Lahare, Mees et II Megaras 1 ) quibusdam conditio-
nibus confirmavit. Itaque imperator domui praedictae pro terra Turoni et
Castri novi concedit Maron et dicta loca necnon VII millia bisantiorum de
catena et funda Acconis vel, si redditus inde desint, de aliis regni redditibus
annuatim recipiendos confirmat. — Raimundus, 2 ) princeps Antiochiae et
comes Tripolitanus, Odo de Montebeliardo, conestabulus regni Jerusalem,
Balianus, dominus Sydonis, Johannes de Ybelino, Gualterius de Caesarea,
Guarnerius Alemannus, Aymo, nepos ejus, Daniel de Talremunde, Helyas
de Nazareth, Adam Costa senex, Adam Costa juvenis (H. Breholles III,
p. 123 — 125; Hennes II, p. 34 — 37, No. 31; Strehlke, p. 54, No. 66;
Bflhmer-Ficker, No. 1741). 1003

*) Cf. supra No. 653. *) Recte corrigit Breliolles : Boemundus.

1229 April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator domui Theuto-
nicorum per manum Hermanni magistri VI millia et CCCC bisantios an-
nuatim de catena Acconis et funda recipiendos concedit et sigillo confirmat.

— Odo de Montebeliardo comestabulus, Balianus, dominus Sidonis, Johan-

nes de Ybelino, Guarnerius Alemannus, Aymo, nepos ejus, Aymarus, 1 )

nepos fratris Aymari 2 ) (H. Breliolles III, p. 122 — 123; Strehlke, p. 55,

No. 68; cf. p. 125; BGhmer-Ficker, No. 1742). 1004

*) Strehlke, No. 69 varia lectio : Aymo, Haymo, *) ibid. No. 67, 69, 70

additur : de domo Hospitalis.

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator bonorum servi-
tiorum memor, quae Pisani Acconenses sibi contulerunt, l ) Malpillo, Pipino
et Biuto, eorundem consulibus, curiam, qua per Thomam de Acerra, bail-
liorum imperatoris, privati fuerant, sigillo restituit. — Testes ut supra
No. 1004 (G. Muller, p. 96 — 97, No. 65; Dal Borgo, p. 176 — 177; Bre'-
holles III, p. 134 — 135; Btfhmer-Ficker, No. 1743). 1005

*) Cf. Burchardus in Mon. Germ. SS. XXIII, p. 383.

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator eisdem consulibus
Pisanorum omnia jura ac privilegia, quae in Acconis, Tyri et Joppes civi-
tatibus habent, confirmat. — Testes ut supra No. ioo4(G. Mllller, p. 97 —
98, No. 66 ; Dal Borgo, p. 1 78 — 1 80 ; Breholles III, p. 1 3 2 — 134; Btihmer-
Ficker, No. 1744). 1006

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator iisdem curiam
et franchisiam in civitate Hierosolymitana plenam concedit et sigillo con-
firmat. — Testes ut supra No. 1 004 (G. Muller, p. 95 — 96, No. 64 [cf. p. 443
— 445]; Dal Borgo, p. 180 — 181 ; H. Breholles III, p. 131 — 132; B6hmer-
Ficker, No. 1745; Tronci, Annal. Pisan. I, p. 430; cf. Archives d. miss.
scientif. II, p. 364). 1007

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II, imperator, Conrado de
Hohenloe VI millia bisantiorum de redditu catenae et fundae Acconensis
annuatim recipiendos ea conditione concedit et sigillo confirmat, ut homo
suus factus cum IX militibus servitia reddat. — Testes ut supra No. 1004
(Albrecht, Archiv f. Hohenlohische Geschichte, Oehringen 1870, II, p. 363

— 365 [cf. p. 215 — 238]; Archives de TOrient latin II B, p. 166 — 167,
No. 3; Btfhmer-Ficker, No. 1746). 1008

regni Hierosolymitani. 265

1229 April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator domui Theu-
tonicorum per manum Hermanni magistri domum DCXX marcis argenti
ab Johanne de Chonchi emtam et pro alia juxta ecclesiam S. Sepulchri sita,
quam ultra marcas eidem dederant, sigillo confirmat et concedit, ut inde
usque ad domum jam prius possessam voltam construant, neve tamen
plateam publicam domos dividentem impediant. Insuper barbacanam a rege
Johanne datam et totam terram, quae consistit inter murum Acconis et mare
videlicet a porta, quae dicitur Gaufridi Torti, usque ad locum, ubi finit
barbacana praedictae domus, cum stationibus suis confirmat et permittit, ut
in eadem terra, salva tamen via publica, quodcunque velint, aedificent. —
Testes ut supraNo.1004 (H.Breholles III, p. 128 — 129; Strehlke, p. 55 —
56, No. 70 [cf. p. 126]; BGhmer-Ficker, No. 1747). || Hoc privilegium con-
firmat (Dec. 1243) Conradus IV (BOhmer-Ficker, No. 4486). 1009

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator domui Theuto-
nicorum per manum Hermanni magistri domum in civitate Hierosolymitana
scilicet in ruga Armeniorum prope ecclesiam S. Thomae sitam, quae fuit
quondam Balduini regis, hortum, VI carrucatas terrae et domum, quam
fratres dicti ordinis ante amissionem Terrae Sanctae in dicta civitate pos-
sidebant, cum pertinentiis donat et confirmat. — Testes ut supra No. 1 004
(H. Breholles III, p. 125 — 127; Hennes II, p. 39 — 40, No. 34; Winkel-
mann, Acta imp. inedita II, p. 20 — 21, No. 21 ; Strehlke, p. 55, No. 69
[cf. p. 123]; Btfhmer-Ficker, No. 1748; cf. Altpreuss. Monatsschr. 1882,
XIX, p. 639, No. 25 ; p. 646, No. 12). || Hoc privilegium (Dec. 1243) Con-
radus IV confirmat (Btthmer-Ficker, No. 4485). 1010

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator commutationem
inter Hermannum, domus Theutonicorum magistrum, et Jacobum de Amig-
dala factam sigillo confirmat; prior enim casale Mebelie alteri dedit pro
casali Trefile et Castro novo, quod dicitur Montfort et a dictis fratribus muni-
tum est, horto et molendino, quae sunt de pertinentiis Trefile. — Testes ut
supraNo. 1 004 (H. Breholles III, p. 120 — 1 2 1 ; Hennes II, p. 37 — 38^0.32;
cf. Strehlke, p. 54 — 55, No. 67 [cf. p. 125]; BOhmer - Ficker, No. 1749;
cf. Altpreuss. Monatsschr. 1880; XVII, p. 281, No. 2; 1882, XIX, p. 639,
No. 24; p. 646, No. 11). || Conradus IV (Wormatiae April. 1251) praeter
omnia alia privilegia, quae Fridericus II antedictis fratribus confirmaverat,
hoc privilegium confirmat (BOhmer-Ficker, No. 4542 ; v. Pettenegg I, p. 65,
No. 236). 1011

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator a magistro Her-
manno et domo Theutonicorum castrum Messeniae (Musanie) et domum
quandam Margariti supra portum Brundisii pro VI millibus et CCCC bisantiis
de catena et funda Acconis annuatim percipiendis hoc pacto accipit in ex-
cambium, ut si solutio non fiat, ipse aliud excambium exhibeat. — Testes
ut supra No. 1004 (H. Breholles III, p. 129 — 131 ; cf. Strehlke, p. 125;
p. 150, No. 153; BOhmer-Ficker, No. 1750; Altpreuss. Monatsschr. 1880,
XVII, p. 281, No. 3; Forsch. XXI, p. 498, No. 3). || Hoc privilegium Egi-
dius, electus Tyrensis, et B(artholomaeus), episcopus Ebronensis (16 Jul.
1254, Accon), transsumunt (Altpreuss. Monatsschr. 1882, XIX, p. 639,
No. 26; p. 641, No. 40). 1012

„ April., ind. II. Accon. — Fridericus II supradictam (No. 1 004) com-
mutationem inter fratres Theutonicos et Jacobum de Amigdala factam

266 Regesta

confirmat. — Balianus, dominus Sydonis, Odo de Monte Beliardo, come-
stabulus regni Jerosolymitani, Johannes de Ybelino, Thomas, comes Acer-
ranus, balivus regni Jerosolymitani, Ricardus Filangerius, marescalcus
«noster», Garnerius Alemannus (H. Breholles III, p. 1 17 — 120; Strehlke,
p. 54 — 55, No. 65; BOhmer-Ficker, No. 175 1). 1013

1229 April., ind. II. Accon. — Fridericus II imperator Montis pessulanis,
qui adhuc in navibus Massiliensium Accon venire soliti nunc, quum eidem
in banno imperii versentur, praedictam urbem in aliorum navibus adeunt,
concedit et sigillo confirmat, ut de rebus et mercimoniis suis ad catenam
idem tributum quod antea solvant. — Balyanus, dominus Sydonis, Oddo
dc Montebelyardo, comes(tabulus) regni Hierosolymitani, Thomas, comes
Acerrae, balius ejusdem regni, Johannes de Ybelino, Guarnerius Alemannus,
Aymarus, nepos fratris Aymari (Winkelmann, Acta inedita I, p. 272, No. 302 ;
Bflhmer-Ficker, No. 1752). 1014

„ Maj. Accon. — Geroldus, patriarcha Hierosolymitanus, omnibus
Christi fidelibus, quis fuerit in Terra Sancta Friderici II processus, denuntiat
incusans, quod ille post suum apud Accon reditum fratribus Templi et viris
religiosis injurias et damna enumerata intulerit (Matthaeus Paris III, p. 1 79
— 184; H. Breholles IIIA, p. 135 — 140). 1015

„ Maj., ind. II. Tyri. — Fridericus 11 imperator Johanni de Bagnolo
pro servitiis ipsi exhibitis in urbe Hierosolymitana donat et sigillo confirmat
domum, quae fuit quondam Petri nunc vero ab imperiali curia tenetur et
juxta veterem bocheriam sita est, cum omni propresio et pertinentiis necnon
balneum, quod ante faciem ipsius domus est, via publica intercedente. —
Balianus, dominus Sydonis, Garnerius Alemannus, Aymo nepos ejus,
Daniel de Talremunde, Aymericus Chenardus, Aymarus juvenis, Menabove
et alii (Winkelmann, Acta inedita I, p. 273, No. 303; B5hmer - Ficker,
No. 1755). 1016

„ Jun., ind. II. Nicosiae. — Henricus, rex Cypri, domui Theutoni-
corum et Hermanno magistro casale Clavodie, sicut Johannes de Milmars
possederat, cum pertinentiis et domum, quae fuit Druonis de Bedort, cum
ambitu suo Nicosiae, quum domos, quas Haymericus II, quondam rex
Cypri, eidem domui Nicosiae sitas dederat, aquitarit, concedit et sigillo con-
firmat. — Guillelmus de Riveto, Aymericus Barlays, Amalricus de Bessano,
Gauvanus, Hugo de Gibeleto (Strehlke, p. 56, No. 71 ; cf. p. 127). 1017

„ Nov., ind. III. Saonae. — Methafardinus, x ) dominus Saonae, Venetis
per manum Johannis Succugullo in dominio suo securitatem et liberum
commercium concedit et sigillo confirmat (Tafel-Thomas II, p. 272 — 273,
No. 275 ; cf. Archives d. miss. scientif. II, p. 354; Heyd I, p. 376). 1018

*) Mozaffer ad-din.

„ Dec, ind. III. Adalappi. — Mellechallis, *) soldanus de Alappo,
Venetis per manum Johannis Succugullo, in regno suo securitatem, et
liberum commercium, ad pontem 2 ) fondicum ad hospitandum, Litiae eccle-
siam, curiam, bajulum et furnum, Adaleppi fondicum, curiam et bajulum
concedit et sigillo confirmat (Tafel-Thomas II, p. 274 — 276, No. 276; cf.
Archives d. miss. scientif. II, p. 353; Marin IV, p. 246 — 248; Heyd I,
p. 377). 1019

*) Malik al-Azfz (1216— 1236). *) Keschfahan, de quo supra No. 826, not.

regni Hierosolymitani. 267

1230 Octob. Accon. — Radulfus, abbas S. Mariae de Josaphat, suo et
praesentis G(eroldi), patriarchae Hierosolymitani, sigillo confirmat, Johannem
de Canay *) domui Theutonicorum casale K(e)issereth cum gastina Mahus
per manum fratris Haymonis, vices gerentis magistri scilicet Hermanni,
vendidisse et Haymonem pro XXX bisantiis annualibus, quos Radulfus ab
Johanne de dictis casalibus acceperat, eidem L annuales concessisse scilicet
XXIV de domo, quam a domo Theutonicorum Rollandus de Tercenal *)
tenebat, et XXVI de gastina quadam, domunculis et logiis civitatis recipien-
dos. Haec vero domus sita est in platea, qua itur ad catenam, in vico in-
feriori prope mare et gastina ab oriente contigua est gastinae Haymonis,
militis Alemanni, ab occidente viae publicae, quae ducit ad albergam Hospi-
talis, a meridie viculo cuidam, a septentrione curiae archiepiscopi Nazareni.
— P(etrus), archiepiscopus Caesariensis, Thomas, ejusdem ecclesiae archi-
diaconus, et Guillelmus canonicus ; fratres : Stephanus, Johannes, Mel, Hugo
et Petrus, monachi S. Mariae de Josaphat (Strehlke, p. 57 — 58, No. 73;
cf. p. 121). 1020

f ) Non commutandus cum Johannes Caym (Joinville, §412,415). *) Dela-
borde, p. 97 : Terceval.

„ Octob. (Dec). — Haymo. vices gerens Hermanni magistri domus
Theutonicorum, excambium in antecedenti (No. 1020) charta memoratum
suo et Geroldi, patriarchae Hierosolymitani, sigillo confirmat. — P(etrus),
archiepiscopus Caesariensis, Thomas, ejusdem ecclesiae archidiaconus ; de
fratribus Theutonicis : Luttolfus praeceptor, Gonterus l ) marescalcus, Con-
radus Dessohen 2 ) castellanus, Henricus de Pluiose, Bruno, 3 ) minor prae-
ceptor (Strehlke, p. 58 — 60, No. 74; Delaborde, p. 97 — 99, No. 47). 1021

Delaborde, p. 98 : l ) Gouterius, *) Dessoen, 8 ) Brumo.

1231 Febr. 28. Laterani. — Gregorius IX universis ecclesiarum praelatis
mandat, quum litteris Friderici II imperatoris, G(eroldi), patriarchae Hiero-
solymitani, magistrorum (Bertrandi ?) Hospitalis et (Hermanni) Templi certior
factus sit, regem Persarum, x ) pluribus civitatibus et aliis locis captis, exter-
minium Terrae Sanctae anhelare, ut subditos suos ad dictae terrae succursum
excitent (Raynaldi, Annal. 1231, § 55; Mon. Germ. Ep. I, p. 34B — 349,
No. 433; cf. Ficker-Winkelmann, No. 6831). || In eundem fere modum
(25 April. 1231) Angliae et Franciae regibus (ibid. p. 353, No. 438; Pott-
hast, No. 8724). 1022

! ) De invasionibus Tartarorum cf. Abulfeda in Rec. d. hist. d. croisad., aut.
arab. I, p. 108; Journ. asiat. 1858, XI, p. 210—248; Brosset, Hist. d. Georgie, addit.

P- 309— 3 J 7-

„ Mart. 5. Laterani. — Gregorius IX papa (Eustorgio), archiepiscopo

Nicosiensi, mandat, ut B(alianum III), filium domini Beritensis, qui cum

E(schiva), filia quondam G(ualterii) de Montebeliardo, G(erardi) de Monte-

acuto relicta, quae tertio et quarto gradu consanguinitatis attingebat eum,

matrimonium seu contubernium potius contra interdictum archiepiscopi ac

Pelagii, tunc S. A. legati, contraxerat et archiepiscopum, ut Accon fugeret,

coegerat, necnon monachos Graecos male de lide catholica sentientes ex-

communicatos publice nuntiet (De Mas Latrie III, p. 629 — 630; Potthast,

No. 8673). 1023

„ Jul. 1 9. Accon in domo patriarchae. — Giroldus, patriarcha Hiero-
solymitanus ac S. A. legatus, epistolam Gregorii IX 4 Aug. 1228 ad

268 Regesta

ipsum datam l ) repetens coram J., Paphensi episcopo, Bonovassalo de Aldo
et D. Albanes, canonico Nicosiensi, E(ustorgii), Nicosiensis archiepiscopi,
T.,Nimociensis, A., Famagustani, episcoporum eorumque capitulorum pro-
curatoribus ac procuratoribus adversae partis pronuntiat, regem ac nobiles
regni Cypri conventioni de decimis factae oboedire te